Το αποτέλεσμα του συνεδρίου της Ν.Δ., την περασμένη Κυριακή, υπήρξε ιδιαιτέρως θετικό, διότι για πρώτη φορά ετέθη και ανεδείχθη το θέμα του επαναπροσδιορισμού της ιδεολογικής ταυτότητος, βάσει των νέων δεδομένων που έχουν δημιουργηθεί, μετά την συντριπτική ήττα της 4ης Οκτωβρίου. Το παράδοξο είναι ότι το τμήμα εκείνο της Ν.Δ. που αμφισβητεί την αναγκαιότητα αυτού του εγχειρήματος λησμονεί προφανώς ότι ο επαναπροσδιορισμός των ιδεών που διέπουν την ελληνική δεξιά είναι μία διαδικασία περίπου διαρκής.
Η εισαγωγή των φιλελευθέρων αντιλήψεων στην συντηρητική παράταξη άρχισε διστακτικά ήδη από το 1975, με την ίδρυση του Κέντρου Πολιτικών Ερευνών και Επικοινωνίας (ΚΠΕΕ) και η τάση ενισχύθηκε με την εκλογή της Μάργκαρετ Θάτσερ στη Βρετανία, το 1979, και του Ρόναλντ Ρέιγκαν στις ΗΠΑ, το 1981. Η εκλογή του Ευαγγέλου Αβέρωφ στην προεδρία του κόμματος οδήγησε στην ενίσχυση της δεξιάς ταυτότητος της Ν.Δ., εξέλιξη που προσέδωσε στο κόμμα μία μοναδική δυναμική.
Η ανάδειξη του κ. Κωνσταντίνου Μητσοτάκη στην ηγεσία εσήμανε εκ νέου την κατίσχυση των φιλελευθέρων τάσεων σε σημείο που ο νέος αρχηγός να αναφέρεται στη Ν.Δ. ως τη «μεγάλη φιλελεύθερη παράταξη», παραγνωρίζοντας ότι η συντριπτική πλειοψηφία του κόμματος ήταν συντηρητική. Ο κ. Μιλτιάδης Εβερτ ενίσχυσε την εικόνα της λαϊκής δεξιάς και επέτρεψε την επάνοδο κυρίως των αγροτών στη Ν.Δ. μετά από πολλά χρόνια. Τέλος, επί της αρχηγίας του κ. Κώστα Καραμανλή επεβλήθη η αντίληψη του «μεσαίου χώρου», που συνετρίβη τελικώς στις τελευταίες εκλογές.
Οσοι κατά συνέπεια αρνούνται την ανάγκη ιδεολογικού επαναπροσδιορισμού της Ν.Δ. δεν έχουν προφανώς αντιληφθεί τι συνέβη τα τελευταία τριάντα χρόνια ή αντιμετωπίζουν το κόμμα ως όμιλο εταιρειών, που λειτουργώντας με κριτήρια της αγοράς μπορεί να διεκδικήσει επιτυχώς την εξουσία. Αλλά η επιχειρηματικότης και η πολιτική είναι αντιλήψεις διόλου συμβατές.
Υποστηρίζουν τα ίδια πάντα άτομα ότι ο σαφής προσδιορισμός και η ενίσχυση της ιδεολογικής ταυτότητος της συντηρητικής παρατάξεως που εκφράζεται κομματικώς από τη Ν.Δ. θα οδηγήσει σε «περιχαράκωση» και μείωση της διεισδυτικότητος του ηγέτη της στην κοινωνία. Ουδέν αναληθέστερο. Ο κ. Νικολά Σαρκοζί ήταν ο Γάλλος πρόεδρος που χρησιμοποίησε την οξύτερη δεξιά ρητορική και συνέτριψε τους Σοσιαλιστές. Ούτε η ιδεολογική του αντιπαλότητα εμπόδισε τον κ. Σαρκοζί να τοποθετήσει υπουργό Εξωτερικών τον κ. Μπερνάρ Κουσνέρ, ηγετική μορφή της εξεγέρσεως στο Παρίσι το 1968 ή να εμπιστευθεί χαρτοφυλάκια σε υπουργούς μη προερχόμενους από τη δεξιά, δίχως να προχωρήσει σε ιδεολογικές εκπτώσεις.
Είναι παράδοξο ότι οι «εξωστρεφείς» δυνάμεις της Ν.Δ. αντέδρασαν και αντιδρούν τόσο αρνητικά στο ενδεχόμενο διαδικαστικών και ουσιαστικών αλλαγών, προσφέροντας με αυτόν τον τρόπο στους εσωκομματικούς τους αντιπάλους το πλεονέκτημα του νεωτερισμού και της ελπίδος ιδεολογικής αναγεννήσεως της Ν.Δ.