Η αξιοποίηση της Τεχνητής Νοημοσύνης προς όφελος των πολιτών

Ηαξιοποίηση της Τεχνητής Νοημοσύνης προς όφελος όλων των πολιτών απασχόλησε τη συζήτηση που διοργανώθηκε στο 9ο Οικονομικό Φόρουμ Δελφών, με τη συμμετοχή του καθηγητή του MIT και επικεφαλής της ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για την Τεχνητή Νοημοσύνη, Κωνσταντίνου Δασκαλάκη, και του εταιρικού αντιπροέδρου και αναπληρωτή επικεφαλής νομικού συμβούλου της Microsoft, Άντονι Κουκ. Μιλώντας για την Εθνική Επιτροπή, ο κ. Δασκαλάκης επεσήμανε: «Στην επιτροπή εξετάζουμε πολλές πτυχές του πώς να δημιουργήσουμε μια στρατηγική για τη χώρα, κατανοώντας τις ανάγκες και τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματά της. Μελετάμε εφαρμογές για τον δημόσιο τομέα, την ανάπτυξη του ανθρώπινου κεφαλαίου, τον κώδικα ηθικής που θα διέπει την ανάπτυξη αυτής της τεχνολογίας», προσθέτοντας: «Έχουμε μια ολιστική προσέγγιση παραμένοντας ρεαλιστές και εξερευνώντας τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα που μπορεί να έχουμε, όπως την καταπληκτική ελληνική διασπορά». Ο κ. Δασκαλάκης συνέχισε λέγοντας ότι «η προσαρμογή σε αυτή την εποχή είναι κυρίαρχη για την Ελλάδα, είναι μια εξέλιξη που δεν μπορούμε να χάσουμε. Είμαστε ώριμοι να εφαρμόσουμε αλλαγές και πρέπει όλοι να είμαστε μορφωμένοι, γιατί είναι σημαντική η συμμετοχή. Όταν έχεις μια νέα βιομηχανική επανάσταση δεν μπορείς να μείνεις πίσω, γι' αυτό πρέπει να είσαι εγγράμματος, να κατανοήσεις την τεχνολογία». Αναφερόμενος στις επικείμενες εκλογικές διαδικασίες σε όλο τον κόσμο, ο ίδιος υπογράμμισε ότι «η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να χρησιμοποιηθεί για μια πιο συμπεριληπτική διακυβέρνηση και βέβαια πρέπει να αντιμετωπίσουμε τα ζητήματα γύρω από τα deepfakes». Τέλος, παρατήρησε ότι η νομοθετική ρύθμιση της Τεχνητής Νοημοσύνης «είναι πολύ σημαντική γιατί παρέχει το πλαίσιο στο οποίο λειτουργείς», ενώ εκτίμησε ότι «οι ΗΠΑ θα αναπτύξουν σύντομα νομοθετικό πλαίσιο». «Θα πρέπει να δημιουργήσουμε νομοθεσία που δεν θα προσπαθεί πάντα να φτάσει την τεχνολογική καινοτομία, αλλά θα είναι βασισμένη σε αρχές. Με την αβεβαιότητα δεν μπορείς να έχεις επιχειρηματική καινοτομία», συμπλήρωσε. Ο Άντονι Κουκ από τη Microsoft αναφέρθηκε στις εφαρμογές που αναπτύσσει η εταιρεία για το κοινωνικό όφελος, όπως τις εφαρμογές στην Ελλάδα για την πολιτιστική κληρονομιά ή για τις φυσικές καταστροφές. «Είναι μια συναρπαστική περίοδος να δούμε τον τρόπο με τον οποίο οι τεχνολογίες μπορούν να εφαρμοστούν σε διαφορετικά πεδία για το ανθρώπινο και το επιχειρηματικό συμφέρον». «Η τεχνολογία πρέπει να ωφελεί το ευρύ κοινό», τόνισε και έδωσε ως παράδειγμα την Ελλάδα «που επιχειρεί να αναπτύξει την τεχνολογία σε συμπεριληπτική βάση». Επιπλέον, συμφώνησε στην ανάγκη νομοθετικής ρύθμισης της τεχνητής νοημοσύνης. «Είναι σημαντικό να βρούμε την ισορροπία ανάμεσα στην καινοτομία και στη νομοθεσία. Πρέπει να έχουμε κανονισμούς για δύο κύριους λόγους: η νομοθεσία ενθαρρύνει και χτίζει την αυτοπεποίθηση στην ικανότητα επενδύσεων και γεννά εμπιστοσύνη», εξήγησε.

Γιατί δεν έπεσε ο ουρανοξύστης Taipei 101

.....στον πρόσφατο σεισμό των 7,4 Ρίχτερ στην Ταϊβάν

Η Ταϊβάν «χόρεψε» χθες στον σεισμό των 7,4 Ρίχτερ, στον ισχυρότερο σεισμό που έχει ποτέ ζήσει μετά το 1999. Εννέα άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και περισσότεροι από 1.000 τραυματίστηκαν. Μέσα στο χάος και τα απόκοσμα πλάνα με τα κτίρια που είχαν πάρει κλίση, το ψηλότερο οικοδόμημα της Ταϊβάν, ο ουρανοξύστης Taipei 101, αξίας 1,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων φάνηκε σαν ένα κλαρί που κουνιέται απαλά στο αεράκι. Με ύψος περίπου στα 510 μέτρα το κτίριο είναι έτσι φτιαγμένο ώστε να μειώνεται 40% η ταλάντωσή του σε περίπτωση σεισμών και θυελλωδών ανέμων. Στο εσωτερικό του ουρανοξύστη κρέμεται από τον 92ο όροφο μια σφαίρα βάρους 660 τόνων, ο αποκαλούμενος «συντονισμένος αποσβεστήρας μάζας». Εάν ο άνεμος ή η δύναμη ενός σεισμού σπρώξει τον πύργο προς τα δεξιά, η σφαίρα θα παράσχει μια άμεση και ίση δύναμη προς τα αριστερά, ακυρώνοντας την αρχική κίνηση. Έτσι αν και ο ουρονοξύστης ταλαντεύεται εν τέλει δεν πέφτει. Επίσης υδραυλικά έμβολα κάτω από την τεράστια σφαίρα απορροφούν και διοχετεύουν την ενέργεια ως θερμότητα. Ο καθηγητής δομικής δυναμικής στο City, University of London, δρ. Αγαθοκλής Γιαραλής περιέγραψε στην Daily Mail την σφαιρική συσκευή σαν εκκρεμές. «Αυτή η χαλύβδινη σφαίρα στηρίζεται σε μηχανήματα που έχουν σχεδιαστεί για να αποσβένουν τη σχετική κίνηση ταλάντωσης μεταξύ της δομής και της σφαίρας, λειτουργώντας όπως τα αμορτισέρ στις αναρτήσεις των αυτοκινήτων» είπε. Αν και φαίνεται παράξενο να βλέπεις ένα κτίριο να ταλαντεύεται, οι σύγχρονοι ουρανοξύστες είναι κατασκευασμένοι για να είναι ευέλικτοι, ειδικά σε σεισμογενείς ζώνες όπως η Ταϊβάν. «Τα υλικά από τα οποία είναι κατασκευασμένοι είναι ελαστικά, πράγμα που σημαίνει ότι διαστέλλονται ή συστέλλονται ανάλογα με τα μεταβαλλόμενα φορτία που ασκούνται σε αυτά» είπε στη MailOnline ο καθηγητής Antony Darby του Τμήματος Αρχιτεκτονικής και Πολιτικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου του Bath. Το μέγεθος αυτής της παραμόρφωσης σε ένα μεμονωμένο στοιχείο (π.χ. μια δοκό ή μια κολώνα) είναι πολύ μικρό, αλλά όταν πολλαπλασιάζεται σε όλα τα στοιχεία ενός ψηλού κτιρίου, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικές πλευρικές μετακινήσεις. «Αυτές οι κινήσεις δεν είναι επικίνδυνες για την ίδια την κατασκευή, αλλά, αν είναι υπερβολικές, μπορεί να γίνουν ιδιαίτερα ενοχλητικές για τους ενοίκους». «Taipei 101», ένας ουρανοξύστης σαν βλαστός μπαμπού Η κατασκευή του Taipei 101 ξεκίνησε το 1999 και ολοκληρώθηκε εγκαίρως την παραμονή της Πρωτοχρονιάς του 2004, οπότε και άνοιξε τελικά για το κοινό. Σχεδιάστηκε ώστε να μοιάζει με βλαστό μπαμπού που υψώνεται προς τα πάνω σε οκτώ τμήματα. Σε κάθε όροφο τοποθετήθηκαν χαλύβδινα δοκάρια στήριξης που ξεκινούν από τον πυρήνα του κτιρίου και καταλήγουν στις εξωτερικές κολόνες του, ώστε να αυξηθεί η ακαμψία του πύργου. Ενώ άλλα ψηλά κτίρια κρατούν κρυμμένους τους συντονισμένους αποσβεστήρες μάζας, αυτός του Taipei 101 είναι ορατός στους επισκέπτες από τον 88ο έως τον 92ο όροφο, καθιστώντας τον τουριστικό αξιοθέατο. Μάλιστα σε προηγούμενους σεισμούς στην Ταϊβάν τουρίστες έχουν κινηματογραφήσει την κίνηση της σφαίρας! Πώς ο ορανοξύστης Taipei 101 αντιστέκεται στους σεισμούς: Ο ρόλος της γιγαντιαίας χαλύβδινης σφαίρας του «Η ετοιμότητα της Ταϊβάν στους σεισμούς είναι από τις πιο προηγμένες στον κόσμο. Το νησί έχει εφαρμόσει αυστηρούς οικοδομικούς κώδικες, ένα σεισμολογικό δίκτυο παγκόσμιας κλάσης και εκτεταμένες εκστρατείες εκπαίδευσης του κοινού για την ασφάλεια από τους σεισμούς» είπε ο Στίβεν Γκάο, σεισμολόγος και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Επιστήμης και Τεχνολογίας του Μιζούρι.

Ημερίδα για το όρος Πεντέλη:“Το Πεντελικό σε συνθήκες Κλιματικής Κρίσης – Απειλές και Ευκαιρίες”

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ 22/3/2024 Ο Περιβαλλοντικός Σύλλογος Πεντέλης “Η Πεντέλη μας”, με ιδιαίτερη χαρά ανακοινώνει την οργάνωση ημερίδας με τίτλο “Το Πεντελικό σε συνθήκες Κλιματικής Κρίσης – Απειλές και Ευκαιρίες”. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 31 Μαρτίου 2024 από τις 10:30 έως τις 14:30 στο Κοινοτικό Κατάστημα Πεντέλης, Ηγουμένου Μακρυγιάννη 2. Στην ημερίδα θα εξεταστούν οι πιεστικές περιβαλλοντικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει το βουνό, ενώ παράλληλα θα διερευνηθούν οι δυνατότητες αποκατάστασης των ζημιών, της κλονισμένης οικολογικής του ισορροπίας και οι ανάγκες για βιώσιμη διαχείριση και προστασία του. Με μια ποικιλία από εξέχοντες/ουσες ομιλητές/ριες, η εκδήλωση υπόσχεται να προσφέρει πολύτιμες γνώσεις και να αναδείξει ελπιδοφόρες προοπτικές για το πολύπαθο Πεντελικό. Το πρόγραμμα της ημερίδας έχει ως εξής: 10:15 Προσέλευση – Εγγραφές 10:45 Χαιρετισμός - Έναρξη εργασιών / ΠΣΠ 10:50 Χαιρετισμός κ.Νατάσσας Κοσμοπούλου, Δημάρχου Πεντέλης 11:00 “Περιβαλλοντικές προκλήσεις και δημιουργία ενός βιώσιμου οράματος για το Πε-ντελικό”, Νέστωρ Ζύγρας, Αγρονόμος-Τοπογράφος Μηχανικός, Πρόεδρος του ΠΣΠ 11:15 “Η νομική διαδρομή του καθεστώτος προστασίας της Πεντέλης”, Μαρία Καραμα-νώφ, Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος, Αντιπρόεδρος του ΣτΕ ε.τ. 11:30 “Πεντελικό και χωρικός σχεδιασμός: οι θέσεις του ΣΕΠΟΧ”, Άννα Αρβανιτάκη, πολεοδόμος-χωροτάκτης ΕΜΠ, MSc-MA, Συντονίστρια Επιτροπής Τοπικών Θεμάτων Συλλόγου Ελλήνων Πολεοδόμων & Χωροτακτών (ΣΕΠΟΧ) 11:45 “Προοπτικές αποκατάστασης της οικολογικής ισορροπίας στο Πεντελικό και κλι-ματική κρίση”, Δημήτριος Ντινόκας, Δασολόγος, Εκπρόσωπος της Ελληνικής Εται-ρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) 12:00 ΔΙΑΛΕΙΜMΑ 12:15 “Η αποκατάσταση των λατομείων του Πεντελικού”, Γεώργιος Μπρόφας, Δασολό-γος, Γεώργιος Καρέτσος, Δασολόγος 12:30 “Τα εμπράγματα δικαιώματα επί αγροτικών εκτάσεων του Δημοσίου και της Εκ-κλησίας μετά το ν.1700/1987 και 1811/1988 εν όψει της κατάρτισης Εθνικού Κτηματολογίου”, Αικατερίνη Άρχοντα, δικηγόρος 12:45 “Το πολιτιστικό περιβάλλον της Πεντέλης ως δημόσιο – κοινωνικό αγαθό”, Μάγια Κόμβου – Αλέξανδρος Στρατής, Αρχαιολόγοι, από τον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολό-γων (ΣΕΑ) 13:00 “Η συμβολή των αστικών πάρκων και των ορεινών όγκων στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης”, Ιωσήφ Σινιγάλιας, Μηχανολόγος-Μηχανικός, μέλος της Γραμμα-τείας Ε.Α.Μ. Πάρκου Γουδή Στη συνέχεια θα υπάρχει η δυνατότητα συζήτησης με το κοινό, με ερωτήσεις και τοποθετή-σεις. Η εκδήλωση γίνεται με την στήριξη του Δήμου Πεντέλης. Το Διοικητικό Συμβούλιο

Δημόκριτος και Οργανική Χημεία

Ο Δημόκριτος παρότι στην πραγματικότητα ήταν σύγχρονος του Σωκράτη, θεωρείται «προσωκρατικός» φιλόσοφος. Σχεδόν κανένα από τα γραπτά του Δημόκριτου δεν έχει διασωθεί. Ότι γνωρίζουμε γι αυτόν προέρχεται από άλλους φιλοσόφους, όπως τον Αριστοτέλη, που τον αναφέρουν για να τον επικρίνουν. Tα χωρία του Δημόκριτου που έχουν διασωθεί – στα οποία εικάζεται μεταξύ άλλων, ότι όλα τα φυσικά φαινόμενα προκύπτουν από πολύπλοκες αλληλεπιδράσεις μεταξύ λίγων ειδών μικροσκοπικών «ατόμων», τα οποία στριφογυρίζουν μέσα στον κενό χώρο – βρίσκονται πλησιέστερα προς μια σύγχρονη επιστημονική κοσμοθεώρηση από οτιδήποτε άλλο διατυπώθηκε στην αρχαιότητα. Μία από τις εντυπωσιακότερες προτάσεις του αρχαίου Έλληνα φιλοσόφου που έχουν διασωθεί είναι η εξής: «Φαινομενικά υπάρχει το γλυκό, φαινομενικά υπάρχει το πικρό, φαινομενικά υπάρχει το χρώμα. Στην πραγματικότητα υπάρχουν μόνον τα άτομα και το κενό» Προκαλεί τεράστιο θαυμασμό το γεγονός ότι σε μία και μόνο πρόταση, διατυπώνεται με την μεγαλύτερη ακρίβεια και τον απλούστερο δυνατό τρόπο, η ατομική θεωρία που θα αναπτυσσόταν 2000 χρόνια μετά! Παρότι στην πλειοψηφία των σημερινών μαθητών η εν λόγω ρήση του Δημόκριτου δεν προκαλεί καμία εντύπωση, πάντα εμφανίζονται μερικές φωτεινές εξαιρέσεις. Έτσι, σε μια σχολική τάξη τέθηκε το εξής ενδιαφέρον ερώτημα: Ποιές είναι οι απλούστερες χημικές ενώσεις με τις οποίες θα μπορούσαμε να αναπαράγουμε στην κυριολεξία την παραπάνω πρόταση του Δημόκριτου; Δηλαδή, συνδυάζοντας 2 ή 3 είδη ατόμων να προκύψουν διαφορετικές χημικές ενώσεις με τις ιδιότητες γλυκό, πικρό και κάποιο χρώμα. Βρέθηκε τελικά το εξής παράδειγμα από την Οργανική Χημεία: τα άτομα C (άνθρακας), Η (υδρογόνο) και Ο (οξυγόνο) ενώνονται με διαφορετικούς τρόπους και αναλογίες, προκαλώντας σε κάθε περίπτωση το «γλυκό», το «πικρό» και το «χρώμα» που αναφέρει η ρήση του Δημόκριτου:

Χημικές ενώσεις από C, H και O: η γλυκόζη-C6H12O6 (στο σχήμα φαίνεται ο σκελετικός τύπος της d-γλυκόζης) έχει γλυκιά γεύση, το ξίδι– C2H4O2, έχει πικρή ή ξινή γεύση και η 3-υδροξυβουτανάλη ή αλδόλη- C4H8O2 που σύμφωνα με τη βιβλιογραφία είναι ένα ωχροκίτρινο υγρό. Άραγε υπάρχει κάποιο άλλο απλούστερο παράδειγμα;

Ένα εκρηκτικό αστρικό γεγονός θα γίνει ορατό στον νυχτερινό ουρανό

… από στιγμή σε στιγμή Ένα αστρικό σύστημα, που βρίσκεται 3.000 έτη φωτός από τη Γη αναμένεται να γίνει ορατό με γυμνό μάτι. Πρόκειται για έκρηξη επαναληπτικού καινοφανούς αστέρα που συμβαίνει περίπου κάθε 80 χρόνια. Το T Coronae Borealis (Τ Βορείου Στεφάνου) εξερράγη για τελευταία φορά το 1946 και οι αστρονόμοι πιστεύουν ότι θα το κάνει ξανά μεταξύ Μαρτίου και Σεπτεμβρίου του 2024 Αστρονόμοι σε όλο τον κόσμο περιμένουν ένα ουράνιο φαινόμενο που μπορούμε να δούμε μόνο μια φορά στη ζωή μας: την καταστροφική έκρηξη ενός καινοφανούς αστέρα που θα λάμψει έντονα στο στερέωμα, αλλάζοντας για λίγες ημέρες τον νυχτερινό «αστροχάρτη» στο βόρειο ημισφαίριο. Η έκρηξη στον αστερισμό του Corona Borealis μπορεί να συμβεί ανά πάσα ώρα και στιγμή από τώρα έως και τον Σεπτέμβριο, και το θέαμα θα δημιουργήσει την ψευδαίσθηση ενός νέου, φωτεινού αστεριού, μεταξύ των αστερισμών του Βοώτη και του Ηρακλή.

Η θέση του T Coronae Borealis βρίσκεται μέσα στον κύκλο με κόκκινο χρώμα. Στο διπλό αστρικό σύστημα του T Coronae Borealis, γνωστό και ως «Blaze Star», ένας «νεκρός» λευκός νάνος βρίσκεται σε αιώνιο «χορό» με έναν γηρασμένο ερυθρό γίγαντα. Οι «ερυθροί γίγαντες» σχηματίζονται όταν τα άστρα έχουν εξαντλήσει τα αποθέματα υδρογόνου (που έχουν μετατραπεί σε ήλιο) και έχουν ξεκινήσει την πυρηνική σύντηξη του ηλίου προς βαρύτερους πυρήνες. Οι «λευκοί νάνοι» είναι ότι απομένει από άστρα μικρής ή μεσαίας μάζας μετά την εξάντληση των πυρηνικών τους καυσίμων, αφού περάσουν το στάδιο του ερυθρού γίγαντα. Κάθε 78 με 79 χρόνια, ο T Coronae Borealis συγκλονίζεται από ένα εκρηκτικό γεγονός, επειδή τα δύο αστέρια βρίσκονται σε «στενές», μεταξύ τους, τροχιές και αλληλεπιδρούν βίαια. Με την πάροδο των ετών, ο ερυθρός γίγαντας γίνεται όλο και πιο ασταθής καθώς θερμαίνεται, αποβάλλοντας τα εξωτερικά του στρώματα που προσγειώνονται στον λευκό νάνο. Αυτή η ανταλλαγή αστρικής ύλης προκαλεί τη σταδιακή θέρμανση της ατμόσφαιρας του λευκού νάνου, μέχρι που προκαλεί θερμοπυρηνικές αντίδρασεις, με αποτέλεσμα την έκρηξη καινοφανούς. Το σύστημα T Coronae Borealis εξερράγη για τελευταία φορά το 1946 και φέτος οι αστρονόμοι παρακολουθούν το αστρικό σύστημα μετρώντας αντίστροφα τις ημέρες… ή τους μήνες. «Οι περισσότεροι καινοφανείς συμβαίνουν απροσδόκητα, χωρίς προειδοποίηση», εξηγεί ο Γουίλιαμ Κουκ, επικεφαλής του γραφείου παρακολούθησης περιβάλλοντος των μετεωροειδών της NASA. Ο T Coronae Borealis είναι ένας από τους 10 «επαναλαμβανόμενους καινοφανείς» στον Γαλαξία. Γνωρίζουμε από την τελευταία έκρηξη του 1946 ότι το αστέρι εξασθενεί περίπου ένα έτος πριν αυξηθεί ραγδαία η φωτεινότητά του. Ο T Coronae Borealis άρχισε να εξασθενεί τον Μάρτιο του 2023, οπότε ορισμένοι ερευνητές εκτιμούν ότι η έκρηξη νόβα θα συμβεί το πολύ έως τον ερχόμενο Σεπτέμβριο. Το αστρικό σύστημα, που βρίσκεται 3.000 έτη φωτός μακριά από τη Γη, συνήθως είναι πολύ αμυδρό για να το δούμε με γυμνό μάτι, αλλά εξαιτίας της έκρηξης αναμένεται να συναγωνιστεί σε λαμπρότητα τον Πολικό Αστέρα. Για περίπου μία εβδομάδα μετά την έκρηξή του, το αστέρι θα είναι ορατό διά γυμνού οφθαλμού, κάτι που δεν θα ξανασυμβεί για τα επόμενα 79 χρόνια. Σε περίπου 5 με 6 δισεκατομμύρια χρόνια, ο ήλιος μας θα γίνει και αυτός ένας κόκκινος γίγαντας, και αφού διασταλεί θα διαλύσει, πιθανότατα, τους λεγόμενους εσωτερικούς πλανήτες του ηλιακού συστήματος: τον Ερμή, την Αφροδίτη, τη Γη και τον Αρη και στο τέλος θα μετατραπεί σε λευκό νάνο.

Κάτι δεν πάει καλά στον πλανήτη μας...(συνέχεια 4)

Καταγράψαμε τις διαταραχές που συμβαίνουν σε πολλά σημεία του πλανήτη μας από καιρό τώρα και δημοσιεύσαμε τις ανησυχίες μας. Μια ματιά στην ειδησεογραφία θα μας πείσει. Τα δελτία ειδήσεων πλούσια σε αναταραχές, διαμάχες, αντιδράσεις, διαμαρτυρίες, πόλεμοι ανοιχτοί ή και πολύ στενοί (Ο Μακρόν θέλει πόλεμο,, η Ρωσία και η Κίνα ετοιμάζουν πυρηνική κατάκτηση του διαστήματος,, η Βόρεια Κορέα εκτοξεύει κάθε εβδομάδα από μια πυρηνική κεφαλή,, οι ΗΠΑ ανακατασκευάζουν εγκαταστάσεις σε ξεχασμένο νησί στο Ειρηνικό κλπ κλπ). Για μας αυτό αποτελεί αιτία να αναζητήσουμε από την ιστορία πώς εξηγείται αυτό και αν θα σημαίνει κάτι για το μέλλον της ανθρώπινης ζωής στον πλανήτη μας. Έχουμε διαβάσει αλλά και βαθειά μελετήσει γεγονότα και εξελίξεις στο επιστημονικό πεδίο διότι έχουμε την παποίθηση ότι τα επιτεύγματά της ερεθίζουν τον μη πνευματικό άνθρωπο. Θυμηθήκαμε, λοιπόν, τι διαβάσαμε σε ένα εξαίρετο βιβλίο με τίτλο, ΄΄Συζητώντας με τον Αϊνστάιν΄΄ του Carlos Calle. Σας παρουσιάζουμε το μέρος που μας εντυπωσίασε και τότε αλλά και που βλέπουμε να ΄΄τρέχει΄΄ και τώρα. Σχόλια μπορούμε να κάνουμε άπειρα. Δεν φτάνει αυτός ο χώρος. Ωστόσο όλοι οι αναγνώστες μας έχουν την ευκαιρία να μάθουν αλήθειες μα και να μένουν πάντα ανήσυχοι.... Ακολουθεί το τμήμα του βιβλίου και οποιαδήποτε σχόλια είμαστε έτοιμοι να τα συζητήσουμε. ΄΄Κύριε Πρόεδρε Πρόσφατες ανακαλύψεις μου δίνουν λόγους να πιστεύω ότι το στοιχείο ουράνιο ίσως μπορεί να μετατραπεί σε μια καινούρια και σημαντική πηγή ενέργειας στο άμεσο μέλλον΄΄ Αυτές ήταν οι πρώτες φράσεις μιας επιστολής που έστειλε ο Αϊνστάιν στον πρόεδρο Ρούζβελτ το 1939, προτρέποντάς τον να κατασκευάσει την πυρηνική βόμβα πριν την Ναζιστική Γερμανία. Αν και τελικά άλλα πολιτικά γεγονότα οδήγησαν στην δημιουργία του Σχεδίου Μανχάταν για την κατασκευή του πρώτου πυρηνικού όπλου, Ο Αϊνστάιν μετάνιωσε πικρά για την επιστολή. Ήταν ειρηνιστής πριν την απειλή των Ναζί αλλά έγινε <στρατευμένος ειρηνιστής> στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και υπηρέτησε ως σύμβουλος του ναυτικού των ΗΠΑ σε διάφορα ζητήματα που είχαν να κάνουν με τον σχεδιασμό όπλων και τις δυνατότητες των εκρηκτικών. Μετά τον πόλεμο, επανήλθε στις πιο έντονες φιλειρηνικές απόψεις του. ΔΙΑΛΟΓΟΣ: Καθηγητά Αϊνστάιν, αν ξέρατε πώς θα χρησιμοποιούνταν η ατομική βόμβα, θα είχατε γράψει και πάλι τη διάσημη πια επιστολή στον πρόεδρο Ρούζβελτ; Η ερώτηση για μένα είναι οδυνηρή. Τώρα πιστεύω ότι έκανα μεγάλο λάθος όταν έγραψα εκείνη την επιστολή. Υπήρχε φυσικά λόγος που την είχα γράψει: ο φόβος μήπως οι Ναζί κατασκεύαζαν πρώτοι την βόμβα. Η απειλή του Χίτλερ ήταν τόσο φρικτή που εγκατέλειψα την απόλυτα φιλειρηνική στάση μου. Πότε και πώς γράφτηκε η επιστολή; Τον Ιούλιο του 1939 ο φυσικός Λέο Ζίλαρντ ήλθε στο σπίτι μου στο Πρίνστον με την ανησυχητική είδηση ότι η Γερμανία από ώρα σε ώρα θα εισέβαλε στο Βέλγιο, μια χώρα με μεγάλο απόθεμα σε ουράνιο. Γνωρίζαμε πια ότι το ουράνιο ήταν σχάσιμο και ότι αν υπήρχε χρόνος και χρηματοδότηση θα μπορούσε να κατασκευαστεί μια ισχυρή πυρηνική βόμβα. Στην αρχή ο Ζίλαρντ ήθελε να γράψω στη φίλη μου βασίλισσα Ελισάβετ του Βελγίου. Ξέροντας τη σοβαρότητα του κινδύνου, συμφώνησα αμέσως και σε λίγες ημέρες έδωσα ένα προσχέδιο της επιστολής στον Ζίλαρντ. Εκείνος ξαναγύρισε μετά μαζί με τον φυσικό Έντουαρντ Τέλερ και μου έδωσε μια καινούρια εκδοχή που είχε γράψει, η οποία τώρα απευθυνόταν στον πρόεδρο Ρούζβελτ. Δεν μου άρεσε η εκδοχή του Ζίλαρντ και αποφάσισα να υπαγορεύσω στον Τέλερ μια άλλη. Αργότερα ο Ζίλαρντ έγραψε δύο εκδοχές αυτής της επιστολής και μου τις έστειλε για να τις εγκρίνω. Υπέγραψα και τις δύο. Η πιο μακροσκελής εκδοχή παραδόθηκε στον Πρόεδρο Ρούζβελτ. Δεν είχατε ανάμειξη στο Σχέδιο που κατασκεύασε τη βόμβα. Σας ζητήθηκε να συμμετάσχετε; Η ανάμειξή μου στην κατασκευή της βόμβας τελείωσε με την επιστολή στον πρόεδρο. Αντί να υπάρξει άμεση δραστηριοποίηση, η επιστολή μου είχε αποτέλεσμα να σχηματιστεί μια επιτροπή για να μελετήσει το ζήτημα. Ο πρόεδρος μου ζήτησε να γίνω μέλος της επιτροπής αλλά αρνήθηκα. Δεν μου ζήτησαν να συμμετάσχω στο Σχέδιο Μανχάταν όταν δημιουργήθηκε αμέσως μετά το Πέρλ Χάρμπορ. Θα είχα αρνηθεί και εκείνη την πρόσκληση, επίσης, αν μου είχε προταθεί. Είπατε πριν ότι έπρεπε να ξεπεράσετε τις φιλειρηνικές απόψεις σας εξαιτίας της ναζιστικής απειλής. Επανήλθατε σ΄ αυτές τις απόψεις μετά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο; Ναι. Τα φιλειρηνικά συναισθήματά μου δεν είχαν διανοητική αφετηρία αλλά ήταν ενστικτώδη και έμφυτα. Πιστεύω ότι το να σκοτώνεις ανθρώπινα όντα στον πόλεμο δεν είναι καλύτερο από μια κοινή δολοφονία. Πριν τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο είχα διακηρύξει σθεναρά την άρνησή μου να υπηρετήσω στρατιωτική θητεία οποιασδήποτε μορφής και είπα ότι θα προσπαθούσα να πείσω τους φίλους μου να κρατήσουν ίδια στάση, παρά τον πόλεμο. Τότε πίστευα πως αν μόνο το 2% όσων είχαν κληθεί στον πόλεμο δήλωναν αντιρρησίες συνείδησης και ταυτόχρονα απαιτούσαν να επιλυθούν ειρηνικά όλες οι συγκρούσεις, οι πόλεμοι θα τελείωναν. Αυτό, φυσικά, έγινε χρόνια πριν να έλθει στο προσκήνιο ο Χίτλερ. Αν ήξερα ότι οι Ναζί δεν θα κατόρθωναν να κατασκευάσουν την βόμβα, δεν θα είχα υπογράψει ποτέ την επιστολή στον Πρόεδρο. Μετά τον πόλεμο, γρήγορα επανήλθα στις φιλειρηνικές απόψεις μου και συχνά μιλώ κατά της διασποράς των πυρηνικών όπλων. Είμαι αφοσιωμένος ειρηνιστής αλλά όχι απόλυτος-αυτό σημαίνει ότι αντιτίθεμαι στη χρήση βίας υπό οποιεσδήποτε συνθήκες, εκτός αν έχεις απέναντί σου έναν εχθρό που επιδιώκει την καταστροφή της ζωής ως αυτοσκοπό. Από την στιγμή που μάθαμε να φτιάχνουμε πυρηνικά όπλα, δεν υπήρχε επιστροφή-το τζίνι είχε βγει από το λυχνάρι. Πώς να εμποδίσουμε άλλες χώρες να αποκτήσουν τη βόμβα; Πιθανότατα είναι αδύνατον. Αυτό που πρέπει να αλλάξει είναι η πολιτική των ισχυρών εθνών. Βγήκαμε από ένα παγκόσμιο πόλεμο όπου αναγκαστήκαμε να υποστούμε τις επαίσχυντες, ποταπές ηθικές συμπεριφορές του εχθρού. Οι Ναζί άρχισαν την τακτική του βομβαρδισμού αστικών κέντρων και μετά οι Ιάπωνες έκανα το ίδιο. Τότε οι σύμμαχοι αναγκάστηκαν με παρόμοιο τρόπο και ακόμη πιο αποτελεσματικό. Όμως, μετά τον πόλεμο, αντί να αναδείξουμε ξανά την ιερότητα της ανθρώπινης ζωής και την ασφάλεια των αθώων αμάχων, ξεπέφτουμε στα ίδια ποταπά πρότυπα στις τωρινές συγκρούσεις μας. Αυτή η πολιτική απλώς προκαλεί ανταγωνισμούς και αυξάνει τον κίνδυνο πολέμου. Δεν ξέρω με τι όπλα θα πολεμήσουν στον Γ Παγκόσμιο Πόλεμο αλλά μπορώ να σας πω τι θα χρησιμοποιήσουν στον Δ΄-πέτρες! Δικαιολογείται οποιαδήποτε χώρα να διαθέτει πυρηνικά όπλα; Οι ΗΠΑ και τα υπόλοιπα βιομηχανικά κράτη που έχουν τώρα την βόμβα συμφώνησαν να την χρησιμοποιήσουν μόνο αποτρεπτικά. Αν έχεις την βόμβα χωρίς να υπόσχεσαι ότι δεν θα την χρησιμοποιήσεις μονομερώς, είναι εκμετάλλευση της βόμβας για πολιτικούς σκοπούς, με μόνο στόχο να προκαλέσεις φόβο στον εχθρό. Πιστεύετε ότι η ανθρωπότητα θα μπορέσει να επιζήσει από την ατομική εποχή; Η ανακάλυψη της ατομικής ενέργειας δεν χρειάζεται να φέρει την καταστροφή του κόσμου, όπως δεν την έφερε ούτε η ανακάλυψη του φωτός. Αν κάνουμε ό,τι περνά από το χέρι μας για να εμποδίσουμε την κακή χρήση και τη διασπορά των ατομικών όπλων, η ανθρωπότητα θα επιβιώσει. Αλλά αν αποτύχουν όλες οι προσπάθειες και οι άνθρωποι καταλήξουν να αυτοκαταστραφούν, το σύμπαν δεν θα χύσει ένα δάκρυ γι΄αυτούς.

Ένας ανιχνευτής σωματιδίων του CERN θα χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία των όγκων του εγκεφάλου

Επιστήμονες στη Γερμανία δοκιμάζουν μια νέα συσκευή απεικόνισης η οποία έχει ενσωματωμένο έναν ανιχνευτή μικρών σωματιδίων που αναπτύχθηκε στο CERN. Οι ανιχνευτές σωματιδίων όπως αυτοί που χρησιμοποιούν οι φυσικοί στο CERN έχουν ευρείες εφαρμογές πέρα από την έρευνα. Τώρα, ένας ανιχνευτής σωματιδίων που αναπτύχθηκε για πρώτη φορά από φυσικούς στο CERN χρησιμοποιείται από επιστήμονες στη Γερμανία για τη θεραπεία όγκων του εγκεφάλου με μεγαλύτερη ακρίβεια και ασφάλεια. Επιστήμονες στη Γερμανία δοκιμάζουν μια νέα συσκευή απεικόνισης που έχει ενσωματωμένο το Timepix3, έναν ανιχνευτή μικρών σωματιδίων που αναπτύχθηκε στο CERN, για την στόχευση καρκινικών κυττάρων. Η συσκευή επιτρέπει τη στενή παρακολούθηση των όγκων κεφαλής και τραχήλου κατά τη διάρκεια της ακτινοθεραπείας με ιόντα, συμβάλλοντας έτσι στον περιορισμό των παρενεργειών της θεραπείας. «Μία από τις πιο προηγμένες μεθόδους για τη θεραπεία όγκων της κεφαλής και του τραχήλου περιλαμβάνει την ακτινοβολία με δέσμες ιόντων. Αυτή έχει ένα μοναδικό χαρακτηριστικό: μπορεί να προσαρμοστεί με ακρίβεια μέσα στο ανθρώπινο κεφάλι, όπου τα σωματίδια πρέπει να έχουν τη μέγιστη επίδραση», εξήγησε η Mária Martišíková, επικεφαλής της ομάδας του Γερμανικού Κέντρου Έρευνας για τον Καρκίνο (DKFZ). Ωστόσο, όπως και άλλοι τύποι ακτινοβολίας, η ιοντίζουσα ακτινοβολία έχει ένα μειονέκτημα. Οι δέσμες σωματιδίων επηρεάζουν όχι μόνο τον όγκο αλλά και μέρος του υγιούς ιστού γύρω από αυτόν. Αυτό είναι ιδιαίτερα δύσκολο στον εγκέφαλο, όπου είναι πιθανή η βλάβη στο οπτικό νεύρο ή στη μνήμη του ασθενούς. Ιδανικά, η περιοχή γύρω από τον όγκο που δέχεται την ακτινοβολία θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν μικρότερη και η δόση όσο το δυνατόν μεγαλύτερη. Ωστόσο, η τρέχουσα τεχνολογία δεν επιτρέπει επαρκώς την ακριβή στόχευση των ιόντων. Επιπλέον, ο όγκος μπορεί να αλλάξει κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Η αξονική τομογραφία που λαμβάνεται πριν από τη θεραπεία χρησιμοποιείται ουσιαστικά ως «χάρτης» για τη στόχευση του όγκου με δέσμες ιόντων. Αλλά κατά τη διάρκεια της θεραπείας, η κατάσταση μέσα στο κρανίο μπορεί να εξελιχθεί. Η νέα συσκευή που ονομάζεται ADVACAM θα μπορούσε να βοηθήσει στην επίλυση αυτών των προβλημάτων, βελτιώνοντας την πλοήγηση των δεσμών ιόντων μέσα στην κεφαλή, παρακολουθώντας τα δευτερεύοντα σωματίδια που δημιουργούνται όταν τα ιόντα περνούν μέσα από αυτό. «Οι κάμερές μας μπορούν να καταγράψουν κάθε φορτισμένο σωματίδιο δευτερογενούς ακτινοβολίας που εκπέμπεται από το σώμα του ασθενούς», δήλωσε ο Λούκας Μάρεκ από την ADVACAM. «Είναι σαν να παρακολουθείς τις μπάλες που διασκορπίζονται πάνω σε ένα τραπέζι μπιλιάρδου. Εάν οι μπάλες αναπηδούν όπως αναμένεται σύμφωνα με την εικόνα της αξονικής τομογραφίας, μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι στοχεύουμε σωστά. Διαφορετικά, είναι σαφές ότι ο χάρτης δεν ισχύει πλέον. Τότε είναι απαραίτητο να επανασχεδιάσουμε τη θεραπεία», εξήγησε. Οι ερευνητές ελπίζουν ότι αυτές οι επικαιροποιήσεις θα στοχεύουν καλύτερα τον όγκο, θα μειώσουν την ποσότητα ανεπιθύμητης ακτινοβολίας στην οποία εκτίθεται ο ασθενής και θα στοχεύουν τον όγκο με υψηλότερα επίπεδα ακτινοβολίας. Προς το παρόν, ο ανιχνευτής απαιτεί τη διακοπή της θεραπείας για να καταστεί δυνατός ο επανασχεδιασμός. Ωστόσο, οι μεταγενέστερες φάσεις του προγράμματος θα περιλαμβάνουν τη δυνατότητα διόρθωσης της διαδρομής της δέσμης σε πραγματικό χρόνο. «Όταν αρχίσαμε να αναπτύσσουμε ανιχνευτές σωματιδίων για τον LHC είχαμε έναν στόχο στο μυαλό μας – να ανιχνεύσουμε και να απεικονίσουμε κάθε αλληλεπίδραση σωματιδίων και έτσι να βοηθήσουμε τους φυσικούς να αποκαλύψουν τα μυστικά της Φύσης σε υψηλές ενέργειες», εξήγησε ο Μάικλ Κάμπελ, εκπρόσωπος της Medipix Collaborations. «Οι ανιχνευτές Timepix αναπτύχθηκαν από τις διεπιστημονικές συνεργασίες Medipix Collaborations, οι στόχοι των οποίων είναι να μεταφέρουν την ίδια τεχνολογία σε νέα πεδία. Πολλά από αυτά τα πεδία ήταν εντελώς απρόβλεπτα στην αρχή και αυτή η εφαρμογή είναι ένα λαμπρό παράδειγμα αυτού», κατέληξε ο εκπρόσωπος. ΠΗΓΗ: New Atlas Σύνταξη: Εύη Τσιριγωτάκη – https://www.ertnews.gr/eidiseis/epistimi/enas-anixneytis-somatidion-tou-cern-tha-xrisimopoiithei-gia-ti-therapeia-ton-ogkon-tou-egkefalou/

Κλίμακες μήκους και χρόνου στη φύση

(α) Στο πάνω διάγραμμα βλέπουμε σε λογαριθμική κλίμακα, το μέγεθος του ανθρώπινου σώματος (~1m) να βρίσκεται περίπου στο μέσο της απόστασης μεταξύ των μεγεθών των υποατομικών σωματιδίων και του Γαλαξία μας. (β) Στην λογαριθμική κλίμακα του κάτω διαγράμματος, θεωρώντας ότι το 1 δευτερόλεπτο είναι περίπου η μικρότερη χρονική κλίμακα που αντιλαμβάνεται ο άνθρωπος και που κάνει τη διαφορά στην καθημερινή μας ζωή, βλέπουμε να βρίσκεται περίπου στο μέσο της απόστασης του χρόνου που εκφράζει την ηλικία του σύμπαντος και του χρόνου που διαρκούν οι ηλεκτρονιακές διεργασίες που αποτελούν τη βάση των (βιο)χημικών αντιδράσεων. Παρατηρείστε ότι τα παραπάνω σχήματα διαθέτουν και μια άλλη ενδιαφέρουσα οπτική γωνία: δείχνουν την χωρο-χρονική κλίμακα ανάπτυξης παθολογικών ασθενειών. Στον 20ό αιώνα εμφανίστηκαν πολλές τεχνολογίες ως παράπλευρες συνέπειες της αλλαγής Παραδείγματος στην Φυσική, οι οποίες έφεραν επανάσταση στην ιατρική διάγνωση και τη νοσηλεία των ασθενών. Ωστόσο, η θεμελιώδης ιατρική έρευνα καθοδηγήθηκε κυρίως από μεθόδους της κυτταρικής βιολογίας,της βιοχημείας και της γενετικής, με μικρές συνεισφορές από φυσικούς. Στο άρθρο του Vahid Sandoghdar με τίτλο ‘Exploring the Physics of Basic Medical Research‘, περιγράφονται ορισμένα βασικά φαινόμενα στο ανθρώπινο σώμα που βασίζονται σε φυσικές αρχές και διέπουν την υγεία μας στο τεράστιο εύρος κλιμάκων μήκους και χρόνου του παραπάνω σχήματος. Υποστηρίζεται ότι η έρευνα στις βιοεπιστήμες μπορεί να ωφεληθεί πολύ από τη μεθοδολογία, την τεχνογνωσία και τη νοοτροπία της κοινότητας της φυσικής και ότι η επιδίωξη της βασικής έρευνας στην ιατρική είναι συμβατή με την αποστολή της φυσικής. Μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο ΕΔΩ: https://journals.aps.org/prl/pdf/10.1103/PhysRevLett.132.090001

Ακατανόητη η επιτυχία του Οπενχάιμερ στους μανατζαραίους

… που διευθύνουν πωλήσεις χάμπουργκερ Ο προβληματισμός τους διατυπώνεται στην οικονομική εφημερίδα Wall Street Journal: «Ο Oppenheimer δεν μπορούσε να «τρέξει» ούτε καντίνα με χάμπουργκερ – Πώς τα κατάφερε, χωρίς καμία εμπειρία και αγνοώντας τις βασικές αρχές μάνατζμεντ, να διευθύνει με απόλυτη επιτυχία ένα τεράστιο μυστικό εργαστήριο;» Όταν ορίστηκε διευθυντής του Los Alamos Labarotary, ο J. Robert Oppenheimer ήταν μία περίεργη επιλογή για την πιο σημαντική θέση στην Αμερική. Εκείνη την εποχή ήταν ένας 38χρονος θεωρητικός φυσικός, που δεν είχε διευθύνει τίποτα, πέραν μιας ομάδας μεταπτυχιακών φοιτητών. Δεν είχε καν θέση ευθύνης, πόσο μάλλον εμπειρία στο να διαχειρίζεται καταστάσεις στις οποίες διακυβεύεται η μοίρα ολόκληρου του πλανήτη. Όπως γράφει η Wall Street Journal, ένας στενός φίλος του, που αργότερα κέρδισε βραβείο Νόμπελ, είχε πει ότι το να αναθέσει κανείς στον Oppenheimer να «τρέξει» ένα μυστικό εργαστήριο, που θα ανέπτυσσε ατομική βόμβα, ήταν «η πιο απίθανη επιλογή». Όλοι όσοι τον γνώριζαν πιστοποιούσαν ότι δεν είχε διοικητικές ικανότητες. «Αυτός ο άνθρωπος δεν μπορούσε να διευθύνει ούτε καντίνα με χάμπουργκερ» είπε ένας άλλος συνάδελφός του. Πώς λοιπόν μεταμορφώθηκε σε μία από τις πιο αποτελεσματικές και επιδραστικές φιγούρες της επιστήμης (και όχι μόνο); Αυτό το Σαββατοκύριακο το “Oppenheimer” αναμένεται να κυριαρχήσει στα Όσκαρ, αλλά το να δει κανείς την 3ωρη ταινία με την εξαιρετική ερμηνεία του Κρίστοφερ Νόλαν, μάλλον δεν αρκεί για να μπει κανείς στο μυαλό του επιστήμονα. Δύο βραβευμένα βιβλία, το “American Prometheus” των Kai Bird και Martin J. Sherwin και το “The Making of the Atomic Bomb” του Richard Rhodes, ίσως δίνουν μία πιο πλήρη εικόνα. Η WSJ επικοινώνησε με τους συγγραφείς, προκειμένου να μιλήσουν για τον Oppenheimer ως… μάνατζερ. Ποια ήταν τα στοιχεία εκείνα της δουλειάς του που λειτούργησαν, πέρα από τις γιγαντιαίες εκρήξεις; Ο άνθρωπος που ήξερε να χτίζει μία ομάδα Προτού κατασκευάσει τη βόμβα, ο Oppenheimer έπρεπε να φτιάξει κάτι άλλο: μια ομάδα. Το Los Alamos δεν είχε ακόμη επιλεγεί ως ο χώρος του μυστικού εργαστηρίου του όταν ο Oppenheimer άρχισε να κυνηγά τα ταλέντα. Μόλις εντόπισε επιστήμονες και αποφάσισε να τους προσλάβει, έκανε ό,τι χρειαζόταν για να τους αποκτήσει. Όταν για παράδειγμα ο φυσικός Richard Feynman αρνήθηκε να συμμετάσχει στην ομάδα, επειδή η σύζυγός του ήταν άρρωστη με φυματίωση, για παράδειγμα, ο Oppenheimer βρήκε ένα σανατόριο αρκετά κοντά στο Λος Άλαμος που μπορούσε να επισκέπτεται τα Σαββατοκύριακα. Είναι μια αποκαλυπτική ιστορία όχι επειδή ο Feynman ήταν σταρ, αλλά το αντίθετο: Ο μελλοντικός νικητής του Νόμπελ ήταν ακόμα απλώς ένας μεταπτυχιακός φοιτητής, αλλά ο Oppenheimer έβλεπε το ταλέντο και την αξία του. Κατάλαβε ότι η πρόσληψή του ήταν απαραίτητη για την επιτυχία της ομάδας του και την έθεσε προτεραιότητα από την αρχή. Είχε πει σε έναν συνάδελφό του ότι έπρεπε να υιοθετήσουν μια «πολιτική απολύτως αδίστακτης στρατολόγησης». Και το πέτυχε. Όπως επισημαίνει η WSJ ποτέ πριν ή μετά τόσοι πολλοί από τους πιο λαμπρούς επιστήμονες των ΗΠΑ δεν συγκεντρώθηκαν στο ίδιο μέρος για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα. Σε πολλούς από τους έξυπνους νεοσυλλέκτους του δεν άρεσε η ιδέα να ξεριζώσουν τη ζωή τους και να μετακομίσουν σε ένα στρατιωτικό πόστο στην έρημο για ποιος ξέρει πόσο καιρό. Αλλά μπορούσε να είναι τόσο υπομονετικός όσο και αμείλικτος όταν ήθελε πραγματικά κάποιον, κυνηγώντας τον επί μήνες, αλλά και προσεγγίζοντας άτομα του περιβάλλοντός του για τον πείσουν. Και μπορούσε να πείσει τον οποιονδήποτε Μόλις έστησε την ομάδα, ήξερε πώς να πάρει το καλύτερο από τον κάθε επιστήμονα. Στο νέο του βιβλίο, ο Charles Duhigg γράφει για τους «υπερεπικοινωνιακούς», ανθρώπους που «είναι ικανοί να πουν ακριβώς το σωστό πράγμα, να πείσουν σχεδόν οποιονδήποτε, να ανακαλύψουν πώς να κάνουν τους άλλους να συνδεθούν με το όραμά τους, ακόμη και στις πιο απίθανες περιστάσεις». Ο Oppenheimer όπως αποδεικνύεται, ήταν υπερεπικοινωνιακός. Άλλοι στο Λος Άλαμος ήταν καλύτεροι φυσικοί, χημικοί και μηχανικοί. Αλλά αυτό που θα μπορούσε να κάνει καλύτερα από οποιονδήποτε εκεί – και ίσως καλύτερα από οποιονδήποτε στον πλανήτη – ήταν να πάρει επιστήμονες με διαφορετικές οπτικές και να τους κάνει να δουλέψουν για έναν κοινό σκοπό. Όταν υπήρχε μία σύγκρουση, μία διαφωνία «έμπαινε μέσα και γρήγορα εντόπιζε ποιο είναι το πρόβλημα. Άμεσα πρότεινε τη λύση», δήλωσε στη WSJ ο Rhodes. Ο Bird από την πλευρά του σχολίασε πως ο Oppenheimer ήταν «διευθυντής και δικτάτορας». Αλλά ο αυταρχισμός του εκφραζόταν με έναν..,. χαρισματικό τρόπο. Δεν του άρεσε να δίνει εντολές. Αλλά ό,τι ήθελε, ήξερε να το παίρνει. Ακόμη και εκείνοι που δεν τον γνώριζαν καλά, ένιωθαν ότι τον ξέρουν. Και αυτό τους έκανε να θέλουν να δουλεύουν πιο σκληρά για αυτόν. πηγή: https://www.naftemporiki.gr/techscience/1611088/o-oppenheimer-den-mporoyse-na-trexei-oyte-kantina-me-champoyrgker-pos-diiythyne-ena-mystiko-ergastirio – https://www.wsj.com/business/oppenheimer-robert-movie-oscars-los-alamos-manhattan-project-7f753525

H ανθρώπινη ηλιθιότητα είναι πιο επικίνδυνη από την τεχνητή νοημοσύνη

Ο διευθύνων σύμβουλος του ιταλικού αμυντικού ομίλου Leonardo δήλωσε την Παρασκευή ότι ανησυχεί περισσότερο για την «ηλιθιότητα» των χρηστών τεχνητής νοημοσύνης παρά για τις απειλές που θέτει η ίδια η τεχνολογία. Τα σχόλιά του έρχονται εν μέσω επανειλημμένων προειδοποιήσεων για τους κινδύνους της τεχνητής νοημοσύνης, με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες να καλεί πρόσφατα τους διεθνείς πολιτικούς και επιχειρηματικούς ηγέτες να δώσουν προτεραιότητα σε μια παγκόσμια στρατηγική για την αντιμετώπιση της τεχνολογίας. Μιλώντας στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός της Ελβετίας τον Ιανουάριο, ο Γκουτέρες είχε πει ότι η ταχεία ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης θα μπορούσε να οδηγήσει σε «σοβαρές ακούσιες συνέπειες». «Για να είμαι ειλικρινής, αυτό που με απασχολεί περισσότερο είναι η έλλειψη ελέγχου από τους ανθρώπους, που εξακολουθούν να κάνουν πολέμους μετά από 2.000 χρόνια», είπε στο CNBC ο Roberto Cingolani, διευθύνων σύμβουλος της Leonardo. «Έχοντας αυτό κατά νου, η τεχνητή νοημοσύνη είναι ένα εργαλείο. Είναι ένας αλγόριθμος φτιαγμένος από ανθρώπους, που εκτελείται από υπολογιστές κατασκευασμένους από ανθρώπους, που ελέγχει μηχανές φτιαγμένες από ανθρώπους. Φοβάμαι περισσότερο, ανησυχώ περισσότερο [για] την εθνική βλακεία παρά για την τεχνητή νοημοσύνη για να είμαι ειλικρινής», πρόσθεσε. «Έχω επιστημονικό υπόβαθρο, οπότε σίγουρα θεωρώ την τεχνολογία ουδέτερη. Το πρόβλημα είναι ο χρήστης, όχι η ίδια η τεχνολογία». Οι υποστηρικτές της τεχνητής νοημοσύνης λένε ότι η τεχνολογία μπορεί να αξιοποιηθεί για να ωφελήσει την ανθρωπότητα με διάφορους τρόπους, όπως η γρήγορη παρακολούθηση διαγνώσεων ασθενών, η βοήθεια στη μοντελοποίηση της κλιματικής αλλαγής και η καταπολέμηση των επιθέσεων στον κυβερνοχώρο. Ωστόσο, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ανέφερε σε έκθεση που δημοσιεύθηκε στις 14 Ιανουαρίου ότι σχεδόν το 40% των θέσεων εργασίας παγκοσμίως θα μπορούσε να επηρεαστεί από την άνοδο της τεχνητής νοημοσύνης. Ο διεθνής οργανισμός προειδοποίησε επίσης ότι ο πιθανός αντίκτυπος της τεχνολογίας στην παγκόσμια αγορά εργασίας είναι πιθανό να επιδεινώσει τη συνολική ανισότητα στις περισσότερες περιπτώσεις. Ο διευθύνων σύμβουλος της Leonardo αναφέρθηκε επίσης και στη «μεγάλη τεχνολογική πρόκληση» που αντιμετωπίζει ο αμυντικός τομέας Ο Cingolani είπε ότι οι αμυντικές εταιρείες όπως η Leonardo πρέπει να καταβάλουν «μεγάλη προσπάθεια» για να εισαγάγουν μια «μαζική ψηφιοποίηση» των πλατφορμών τους, συμπεριλαμβανομένης της παροχής αυτόνομων συστημάτων και υπηρεσιών που τροφοδοτούνται με τεχνητή νοημοσύνη. «Είναι μια πλήρης αλλαγή παραδείγματος. Είναι πραγματικά μια διαφορετική τεχνολογική προσέγγιση για την άμυνα και την ασφάλεια. Είναι μια μεγάλη τεχνολογική πρόκληση», πρόσθεσε. Ο Roberto Cingolani (γεννημένος στις 23 Δεκεμβρίου 1961) είναι Ιταλός φυσικός , ακαδημαϊκός και διευθυντής που υπηρέτησε ως υπουργός οικολογικής μετάβασης στο υπουργικό συμβούλιο του πρωθυπουργού Mario Draghi από το 2021 έως το 2022. Στις 10 Μαΐου 2023 , το Διοικητικό Συμβούλιο της Leonardo διόρισε τον κ. Roberto Cingolani στη θέση του Διευθύνοντος Συμβούλου και του Γενικού Διευθυντή. Η Leonardo SpA , πρώην Leonardo-Finmeccanica και αρχικά Finmeccanica , είναι μια ιταλική πολυεθνική εταιρεία που ειδικεύεται στην αεροδιαστημική , την άμυνα και την ασφάλεια . Με έδρα τη Ρώμη , Ιταλία, η εταιρεία διαθέτει 180 τοποθεσίες σε όλο τον κόσμο. Είναι ο 12ος μεγαλύτερος αμυντικός εργολάβος στον κόσμο με βάση τα έσοδα του 2020. Η εταιρεία ανήκει εν μέρει στην ιταλική κυβέρνηση, η οποία κατέχει το 30,2% των μετοχών της εταιρείας και είναι ο μεγαλύτερος μέτοχός της. Η εταιρεία είναι οργανωμένη σε πέντε τμήματα (Ελικοπτέρων, Αεροσκαφών, Αεροδομών, Ηλεκτρονικών, Κυβερνοασφάλειας). Πηγή: https://www.in.gr/2024/03/03/in-science/technology/h-ilithiotita-einai-pio-epikindyni-apo-tin-texniti-noimosyni/

Εθνική στρατηγική για τον Καρκίνο: Η Ελλάδα κάνει το πρώτο βήμα με την δημιουργία Εθνικού Μητρώου Νεοπλασιών

Ο Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) διοργάνωσε χθες συνάντηση εργασίας με το Υπουργείο Υγείας, εκπροσώπους της ιατρικής, επιστημονικής και ακαδημαϊκής κοινότητας, των συλλόγων ασθενών, και της φαρμακοβιομηχανίας, στα γραφεία του Ευρωκοινοβουλίου, στην Αθήνα. Οι εμπλεκόμενοι θεσμικοί φορείς, βρέθηκαν για δεύτερη χρονιά στο ίδιο τραπέζι και συζήτησαν ανοιχτά και εποικοδομητικά για την πρόληψη, διαχείριση και αντιμετώπιση του καρκίνου, διαπιστώνοντας πως για πρώτη φορά γίνεται ένα σημαντικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση με την δημιουργία Εθνικού Μητρώου Νεοπλασιών. Μια πρωτοβουλία που, όπως επισημάνθηκε, γεφυρώνει το χάσμα για την δημιουργία ενός Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τον καρκίνο. Άλλοι άξονες συζήτησης ήταν η σημασία των προγραμμάτων προσυμπτωματικού ελέγχου, η αξία της φαρμακευτικής καινοτομίας και η ισότιμη πρόσβαση σε αυτήν, καθώς και η αξιοποίηση των ευρωπαϊκών και εθνικών πόρων. Ο Υπουργός Υγείας, κ. Άδωνις Γεωργιάδης, ανακοίνωσε πως το Υπουργείο είναι ήδη σε φάση σύνταξης Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την καταπολέμηση του καρκίνου. Το σχέδιο αυτό, όπως είπε, στηρίζεται σε 4 βασικούς πυλώνες – πρόληψη, έγκαιρη ανίχνευση, διάγνωση και θεραπεία, και ποιότητα ζωής ασθενών και επιβιωσάντων. Αναφερόμενος στα επόμενα βήματα, προανήγγειλε την εγκατάσταση πληροφοριακού ογκολογικού συστήματος σε 12 επιλεγμένα νοσοκομεία, ένα μεγάλο πρόγραμμα που θα υλοποιηθεί με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, και το οποίο σε συνδυασμό με το Μητρώο θα αλλάξει τελείως τον τρόπο με τον οποίο παρακολουθείται η πορεία των ογκολογικών ασθενών. Ο Πρόεδρος του ΣΦΕΕ, κ. Ολύμπιος Παπαδημητρίου, επισήμανε ότι το Ευρωπαϊκό Σχέδιο για τον Καρκίνο (EU beating Cancer Plan) είναι μια ευκαιρία που δεν θα πρέπει η χώρα να την αφήσει να πάει χαμένη. Επανέλαβε, τη δέσμευση των μελών του Συνδέσμου να συνεχίσουν να επενδύουν στην έρευνα και την ανάπτυξη (R&D) καινοτόμων θεραπειών και τρόπων για να νικηθεί ο καρκίνος, με στόχο όλοι οι ασθενείς να έχουν γρήγορη και ισότιμη πρόσβαση στις καινοτόμες θεραπείες. Στη συζήτηση που συντόνισε ο δημοσιογράφος Βασίλης Χιώτης συμμετείχαν οι κκ: Καθηγητής Γεράσιμος Σιάσος, Πρύτανης ΕΚΠΑ, Στέλιος Κυμπουρόπουλος, Ευρωβουλευτής Νέα Δημοκρατία, Νάντια Γκογκοζώτου, Πρόεδρος Επιτροπής Διαπραγμάτευσης Τιμών Υπουργείου Υγείας, Ελισσάβετ Γρουζή, Πρόεδρος Ελληνικής Αιματολογικής Εταιρείας, Νίκος Δέδες, Γενικός Γραμματέας Ένωσης Ασθενών Ελλάδας, Λευτέρης Ζέρβας, Ταμίας Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας, Γιώργος Καπετανάκης, Πρόεδρος Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου, Ελένη Κουρέα, Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Παθολογικής Ανατομικής, Φλώρα Μπακοπούλου, Πρόεδρος Επιτροπής Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας (ΗΤΑ), Δημήτρης Μπούμπας, Πρόεδρος Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας (ΚΕΣΥ), Βασίλης Οικονόμου, Πρόεδρος Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων, Σοφία Πολυχρονοπούλου, Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Παιδιατρικής Ογκολογίας-Αιματολογίας, Ζένια Σαριδάκη, Πρόεδρος Εταιρείας Ογκολόγων-Παθολόγων Ελλάδος, Κυριάκος Σουλιώτης, Καθηγητής Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, Αμάντα Ψυρρή, Διευθύντρια Παθολογικής Κλινικής και Ογκολογικής Μονάδας στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Αττικό.

Συμβάντα στην επέτειο του Αγίου Βαλεντίνου!!!

Τι συνέβη στο κοντινό παρελθόν ημέρες επετείου της εορτής του θεού του έρωτα; Ιδού μερικά γεγονότα 1. Σαν σήμερα, στις 14 Φεβρουαρίου του 1982 η πειραματική διάταξη που είχε στήσει ο νεαρός πειραματικός φυσικός Blas Cabrera στο υπόγειο εργαστήριο του Stanford, κατέγραψε την διέλευση ενός μαγνητικού μονοπόλου. Αυτή ήταν η πρώτη και τελευταία (μέχρι σήμερα) ανίχνευση μαγνητικού μονοπόλου, εφόσον δεν ήταν το αποτέλεσμα ενός απίθανου συνδυασμού πηγών θορύβου υποβάθρου. 2. Επίσης, στις 14 Φεβρουαρίου του 1990 το διαστημικό σκάφος Voyager 1, όταν αυτό απείχε από την Γη απόσταση 6,5 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα, μετά από αίτημα του Carl Sagan, έστρεψε για μια τελευταία φορά τις κάμερες προς τη Γη, τραβώντας μια φωτογραφία όπου η Γη φαίνεται σαν μια «χλωμή μπλε κουκκίδα» :

3. Κάποιος εξαιρετικά ερωτοχτυπημένος και μαθηματικόπληκτος (!) σκέφθηκε να υπολογίσει το εμβαδό της μπλέ ΄΄καρδούλας΄΄. Εσείς μπορείτε να το υπολογίσετε;

Καλή επιτυχία!!!

Ανθρώπινη Ύπαρξη και Βαρυτικά Κύματα

«Οφείλουμε την ύπαρξή μας στα βαρυτικά κύματα; (Do we Owe our Existence to Gravitational Waves?)», είναι ο τίτλος της εργασίας των φυσικών John Ellis, Brian D. Fields και Rebecca Surman που δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα στον ιστότοπο arxiv.org. Πως συνδέονται τα βαρυτικά κύματα με την ανθρώπινη ύπαρξη; Σύμφωνα με τους Ellis et al, τα βαρυτικά κύματα καθορίζουν την εξέλιξη δυαδικών συστημάτων από άστρα νετρονίων που περιφέρονται το ένα γύρω από το άλλο. Λόγω της εκπομπής βαρυτικών κυμάτων, το ζεύγος σταδιακά χάνει ενέργεια και η απόσταση μεταξύ τους μειώνεται μέχρις ότου φτάσουμε στην τελική σύγκρουση-συγχώνευση, ένα γεγονός που στην αστροφυσική αναφέρεται ως κιλονόβα (kilonova). Και κατά την διάρκεια της σύγκρουσης άστρων νετρονίων (κιλονόβα) προκαλείται πυρηνοσύνθεση διαμέσου της οποίας παράγονται στοιχεία χωρίς τα οποία … η ύπαρξη του ανθρώπινου οργανισμού θα ήταν αδύνατη!

Σύγκριση της μετρημένης αφθονίας στοιχείων στον φλοιό της Γης (διακεκομμένη γραμμή) με αυτή που προκύπτει κατά την αστροφυσική διαδικασία πυρηνοσύνθεσης r-process. Περιλαμβάνονται τα στοιχεία βρώμιο, ιώδιο, θόριο και ουράνιο, τα οποία σχετίζονται με τη ζωή στη Γη. Οι βαρύτεροι πυρήνες μπορούν να δημιουργηθούν στο εσωτερικό άστρων, που βρίσκονται στα τελευταία στάδια της ζωής τους, με δυο αστροφυσικές διαδικασίες πυρηνοσύνθεσης: την αργή διαδικασία (s-process) που περιλαμβάνει σύλληψη νετρονίων από βαρείς πυρήνες σε περιοχές με μικρή πυκνότητα νετρονίων καθώς επίσης και την γρήγορη διαδικασία (r-process), η οποία πραγματοποιείται όταν έχουμε μεγάλες πυκνότητες νετρονίων. Η r-διαδικασία πραγματοποιείται κατά την διάρκεια της έκρηξης των σουπερνόβα, αλλά και όταν συγκρούονται άστρα νετρονίων (κιλονόβα). Είναι υπεύθυνη για την παραγωγή της μεγαλύτερης ποσότητας στοιχείων πολύ βαρύτερων από τον σίδηρο (πυρήνες με μαζικούς αριθμούς Α> 80), συμπεριλαμβανομένων του χρυσού, του θορίου και του πλουτωνίου. Το ανθρώπινο σώμα αποτελείται κυρίως από τα στοιχεία υδρογόνο, άνθρακα, οξυγόνο, άζωτο και μικρότερες ποσότητες άλλων στοιχείων. Ο συνολικός αριθμός των στοιχείων που κρίνονται απαραίτητα για τη ζωή υπερβαίνει τα 20. Τα περισσότερα από αυτά έχουν ατομικούς αριθμούς Z < 35 και παράγονται κατά την διάρκεια των εκρήξεων σουπερνόβα. Ωστόσο, ξεχωρίζουν δύο βαρύτερα βασικά στοιχεία για την ανθρώπινη βιολογία που παράγονται κυρίως από την αστροφυσική διαδικασία r: το ιώδιο με Z = 53, που είναι συστατικό των ορμονών του θυρεοειδούς, ο οποίος με τη σειρά του επηρεάζει σημαντικές λειτουργίες του ανθρώπινου οργανισμού, όπως ο μεταβολισμός, η καρδιακή δραστηριότητα, η ανάπλαση των οστών κ.α. και το βρώμιο με Z = 35, που διαδραματίζει ρόλο στο κεντρικό νευρικό σύστημα, την ανάπτυξη και την αρχιτεκτονική των ιστών κλπ. Υπάρχουν και κάποια άλλα βαριά στοιχεία που παράγονται διαμέσου της διαδικασίας r τα οποία είτε είναι άμεσα χρήσιμα για τον ανθρώπινο οργανισμό, όπως το μολυβδαίνιο (Z=43) που εμπλέκεται στο μεταβολισμό των αμινοξέων, είτε έμμεσα παίζουν ρόλο στην εξέλιξη της ζωής στη Γη (και πιθανόν σε εξωπλανήτες που μοιάζουν με τη Γη), όπως το ουράνιο και το θόριο που βρίσκονται στο εσωτερικό της Γης και οι διασπάσεις των ραδιοϊσοτόπων τους 235,238U και 232Th, δημιουργούν πάνω από το 50% της γεωθερμικής ενέργειας. Τα βαριά στοιχεία που υπάρχουν στον φλοιό της Γης έχουν παραχθεί από έναν συνδυασμό των αστροφυσικών διαδικασιών r και s. Το 96% της αφθονίας του 127I στον φλοιό της Γης – στοιχείο απαραίτητο στον ανθρώπινο οργανισμό-, παράγεται διαμέσου της διαδικασίας r. Η διαδικασία r υπολογίζεται επίσης ότι παρείχε το μεγαλύτερο μέρος της αφθονίας βρωμίου και γαδολινίου στον φλοιό της Γης, το σύνολο του θορίου και ουρανίου και ένα κλάσμα του μολυβδαινίου και του καδμίου. Υποστηρίζεται λοιπόν, θεωρητικά και παρατηρησιακά, ότι η γρήγορη (r) πυρηνοσύνθεση βαρέων στοιχείων απαραίτητων για την ανθρώπινη ύπαρξη – όπως το ιώδιο και το βρώμιο-, πραγματοποιείται κατά την διάρκεια των συγκρούσεων άστρων νετρονίων ή κιλονόβα. Κι αφού τα κιλονόβα προκαλούνται από βαρυτικά κύματα, ο Ellis και οι συνεργάτες του, αναρωτιούνται με φιλοσοφική διάθεση αν τελικά ‘οφείλουμε την ύπαρξή μας στα βαρυτικά κύματα;’. Προτείνουν μάλιστα κι έναν τρόπο επιβεβαίωσης της άποψής τους: να αναζητηθούν ισότοπα (όπως το ιώδιο-129) στην επιφάνεια της Σελήνης, που πιθανόν να προέκυψαν από κάποια πρόσφατη κοντινή έκρηξη κιλονόβα. διαβάστε περισσότερα: https://arxiv.org/abs/2402.03593

26/12/1898: Το ζεύγος Κιουρί ανακοινώνει την επιτυχή απομόνωση του ραδίου

Στις 26 Δεκεμβρίου 1898 ανακοινώθηκε στην Γαλλική Ακαδημία Επιστημών η ανακάλυψη του Ραδίου από τους Pierre – Marie Curie και του χημικού Gustave Bémont. Η δημοσίευση που παρουσίασε ο Henri Becquerel μιλούσε «Για μια νέα εξαιρετικά ραδιενεργή ουσία που περιέχεται στον Ουρανινίτη (ορυκτό οξειδίου του ουρανίου). Το νέο ραδιενεργό στοιχείο που χημικά βρίσκεται κοντά στο βάριο, ονομάστηκε Ράδιο.» www.sfp150ans.fr/ephemerides/26-decembre-1898 Μία ημέρα μετά τα Χριστούγεννα του 1898, ο ίδιος ο ιστός της επιστημονικής κατανόησης του κόσμου έμελλε να αλλάξει για πάντα, από μια ανακοίνωση του λαμπρού διδύμου της Μαρί και του Πιέρ Κιουρί. Κλεισμένοι στο ταπεινό εργαστήριό τους (ένα εγκαταλελειμμένο πρώην ανατομείο) οι Κιουρί αποκάλυψαν στον κόσμο το πρωτοποριακό τους επίτευγμα – την επιτυχή απομόνωση του ραδίου.

Τις τελευταίες ημέρες του 19ου αιώνα, οι Κιουρί είχαν βάλει στόχο να διαλευκάνουν τα μυστήρια που έκρυβε το ορυκτό ουρανινίτης (ή πισσουρανίτης). Αναγνωρίζοντας την αυξημένη ραδιενέργειά του σε σύγκριση με το καθαρό ουράνιο, το ζευγάρι ξεκίνησε μια επιστημονική οδύσσεια που θα οδηγούσε στην απομόνωση δύο νέων στοιχείων: του πολωνίου (που ανακοινώθηκε τον Ιούλιο του 1898) και του αινιγματικού ραδίου. Οι προκλήσεις που αντιμετώπισαν οι Κιουρί ήταν τεράστιες, καθώς ο ουρανινίτης αποτελούσε σπάνιο υλικό και η διαδικασία εξόρυξης ήταν δύσκολη. Απτόητοι, η Μαρί και ο Πιέρ αξιοποίησαν την εφευρετικότητά τους, χρησιμοποιώντας την κλασματική κρυστάλλωση για να αποσπάσουν τα ραδιενεργά συστατικά. Η ατμόσφαιρα στο υποτυπώδες εργαστήριό τους κυριαρχούνταν από προσμονή καθώς πλησίαζαν όλο και πιο κοντά στην ιστορική ανακάλυψη. Εκείνη την ημέρα του Δεκεμβρίου, οι Κιουρί αποκάλυψαν τα ευρήματά τους σε μια σημαντική δημοσίευση με τον τίτλο «Sur une nouvelle substance fortement radio-active, contenue dans la pechblend» (Περί μιας νέας εξαιρετικά ραδιενεργής ουσίας που περιέχεται στον πισσουρανίτη). Η επιστημονική κοινότητα εισήλθε σε κατάσταση συλλογικού δέους και ενθουσιασμού. Το πολώνιο και το ράδιο, απομονωμένα από τον πισσουρανίτη, κατέρριψαν τις προκαταλήψεις για τη σύσταση της ύλης και έθεσαν τις βάσεις για μια νέα εποχή στη Χημεία. Το πρωτοποριακό έργο της Μαρί Κιουρί για το ράδιο δεν πέρασε απαρατήρητο. Το 1903, έγινε η πρώτη γυναίκα που έλαβε το βραβείο Νόμπελ Φυσικής, υπογραμμίζοντας τη σημασία της ανακάλυψης και σπάζοντας τους φραγμούς μεταξύ των δύο φύλων, σε μια ανδροκρατούμενη επιστημονική κοινότητα. Άλλωστε, η απομόνωση του ραδίου σηματοδότησε ένα σημείο καμπής όχι μόνο στην επιστημονική θεωρία αλλά και στις πιθανές εφαρμογές της. Στον πυρήνα του, το επίτευγμα αυτό διεύρυνε τον περιοδικό πίνακα των χημικών στοιχείων, αμφισβητώντας τις υπάρχουσες θεωρίες για τα στοιχεία που ήταν γνωστά εκείνη την εποχή. Το ράδιο, μαζί με το πολώνιο, παρείχαν απτές αποδείξεις για την ύπαρξη ραδιενεργών στοιχείων, αλλάζοντας αρκετά την κατανόηση της ύλης από την επιστημονική κοινότητα. Αυτή η πρωτοποριακή ανακάλυψη δεν άφησε ανεπηρέαστο και τον τομέα της Ιατρικής. Η ικανότητα του στοιχείου να εκπέμπει ισχυρή και στοχευμένη ακτινοβολία άνοιξε τον δρόμο για την εξέλιξη της ακτινοθεραπείας, προσφέροντας επαναστατικές προσεγγίσεις στη θεραπεία διάφορων ασθενειών. Η Μαρί Κιουρί θα αξιοποιούσε αργότερα τη δύναμη του ραδίου, ιδίως στη θεραπεία του καρκίνου. (Οι άοκνες προσπάθειές της σε αυτόν τον τομέα θα της αποφέρουν ένα δεύτερο βραβείο Νόμπελ Φυσιολογίας – Ιατρικής το 1911, παγιώνοντας τον ρόλο της ως πρωτοπόρου, τόσο στη Χημεία όσο και στην Ιατρική). Πέρα από τον αντίκτυπό της στην Ιατρική, η απομόνωση του ραδίου έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην πρόοδο της πυρηνικής φυσικής. Οι επιστήμονες απέκτησαν βαθύτερη κατανόηση της ατομικής δομής και της ραδιενεργού διάσπασης, δίνοντας έναυσμα για περαιτέρω έρευνα στην Πυρηνική Χημεία και Φυσική. Η ανακάλυψη είχε και πρακτικές εφαρμογές, οι οποίες επεκτάθηκαν στην τεχνολογία και τη βιομηχανία. Οι φωσφορίζουσες ιδιότητες του ραδίου το κατέστησαν ανεκτίμητο για την παραγωγή φωσφορίζουσας μπογιάς που χρησιμοποιούνταν σε καντράν ρολογιών, όργανα αεροσκαφών και γενικά σε εφαρμογές που απαιτούσαν ορατότητα σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού. Το έργο των Κιουρί πάνω στο ράδιο όχι μόνο επηρέασε τους συγχρόνους τους, αλλά ενέπνευσε και τις μελλοντικές γενιές επιστημόνων. Η αφοσίωσή τους στην κατανόηση των ιδιοτήτων και των εφαρμογών των ραδιενεργών υλικών πυροδότησε σωρεία ερευνών, που οδήγησε σε συνεχείς προόδους σε διάφορους επιστημονικούς κλάδους. Άξιο μνημόνευσης είναι το γεγονός οτι η Μαρία Κιουρί εόχε αφιερώσει την ζωή της στην έρευνα την επιστήμη και τις εφαρμογές της για το καλό των ανθρώπων. Ήταν μια ισχυρή προσωπικότητα και μάλιστα υπερασπίζονταν τα δικαιώματα της γυναίκας και γενικώς των ανθρώπων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η στιγμή που συνάδελφοί της της ανακοινώνουν το γεγονός που κέρδισε το Νόμπελ Χημείας συμβουλέυοντάς την να μην πάει εκείνη την στιγμή για την παραλαβή. Εκείνη την περίοδο η Μαρία Κιουρί απασχόλησε την επιστημονική κοινότητα και όχι μόνο η προσωπική της ζωή. Είχε συνάψει σχέση με φοιτητή του Πέτρου Κιουρί όταν είχε πεθάνει πια ο Πέτρος. Οι γαλλικές εφημερίδες δημοσίευσαν προσωπικά γράμματα προς τον Λανζεβάν, στα οποία η Κιουρί περιέγραφε τις κινήσεις που θα έπρεπε να κάνει για να πάρει διαζύγιο από τη γυναίκα του. Τόσο μεγάλη ήταν η γενική κατακραυγή, που η Σουηδική Ακαδημία συμβούλευσε τη Μαρία Κιουρί να μην πάει να παραλάβει το βραβείο λόγω του σκανδάλου. Η Κιουρί απάντησε ότι «το βραβείο μού το δώσατε για την ανακάλυψη των στοιχείων ράδιο και πολώνιο. Πιστεύω ότι δεν υπάρχει σχέση ανάμεσα στην επιστημονική μου εργασία και σε στοιχεία της ιδιωτικής μου ζωής...»

Η αφρόκρεμα της Φυσικής και των εξελίξεών της στην άκρως εντυπωσιακή περίοδο 1880-1945. Η Μαρία Κιουρί στο πλάνο όπου βρίσκεται και ο Άλμπερτ Αϊνστάιν!!!

Το όνειρο της τεχνητής καρδιάς

Πριν από δέκα χρόνια έγινε η πρώτη εμφύτευση μίας σημαντικά βελτιωμένης τεχνητής καρδιάς. Όμως υπάρχει ακόμη δρόμος μέχρι την επαναστατική καινοτομία. Γιατί;

Η τεχνητή καρδιά Carmat Η καρδιά είναι κατ’ αρχήν ένα αρκετά απλό όργανο. Τέσσερις θάλαμοι, μερικές βαλβίδες και σωληνώσεις με επιδέξια διασύνδεση – έτσι η φυσική αντλία είναι έτοιμη. Εάν όμως η αντλία μας δεν λειτουργεί πλέον όπως πρέπει, η κατάσταση είναι άσχημη. Σε ανθρώπους με σοβαρή καρδιακή ανεπάρκεια, η αντλία είναι τόσο αδύναμη, ώστε δεν καταφέρνει να μεταφέρει αποτελεσματικά το αίμα στο σώμα – με αποτέλεσμα ο άνθρωπος να λαχανιάζει πολύ, ακόμη και σε κατάσταση ηρεμίας, ενώ τα όργανα, που δεν τροφοδοτούνται επαρκώς με αίμα, δεν προσλαμβάνουν ούτε οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά. Πολλές φορές η μόνη λύση είναι μια νέα καρδιά. Ωστόσο οι δότες καρδιάς είναι λιγοστοί. Στη Γερμανία αυτό οφείλεται κυρίως στο ότι δωρεά οργάνων μπορεί να γίνει μονάχα κατόπιν ρητής συναίνεσης. Γι’ αυτό και είναι αναγκαία η εξεύρεση εναλλακτικών λύσεων για την αντιμετώπιση των καρδιακών προβλημάτων. Έρευνα δεκαετιών Εδώ και περισσότερα από 60 χρόνια, καρδιολόγοι και καρδιοχειρουργοί συζητούν για το όνειρο της τεχνητής καρδιάς. Για μια ασθενή καρδιά, που δεν έχει υποστεί ακόμη πλήρη βλάβη, υπάρχουν συστήματα που μπορούν να υποστηρίξουν μέρη της. Όμως για ασθενείς, των οποίων αμφότερες οι καρδιακές κοιλίες είναι σε άσχημη κατάσταση, αυτά δεν είναι αρκετά: ολόκληρη η καρδιά πρέπει να αντικατασταθεί. Η ανάπτυξη τέτοιων μοντέλων έχει επίσης ερευνηθεί για δεκαετίες. Το 1982 πραγματοποιήθηκε στις Η.Π.Α. η πρώτη μόνιμη και ολοκληρωμένη εμφύτευση καρδιάς. Ωστόσο αυτές οι καρδιές είναι ως επί το πλείστον υποτυπώδεις – χωρίς να είναι και προσαρμοσμένες στις ανάγκες του εκάστοτε ασθενή. Όταν πριν από μία δεκαετία έγινε η πρώτη εμφύτευση τεχνητής καρδιάς, που ήταν και πραγματικά προσαρμοσμένη στον ασθενή, προκάλεσε μεγάλη αίσθηση. Ο Γάλλος καρδιοχειρουργός Αλαίν Καρπεντιέ, επικεφαλής της επέμβασης, είχε ήδη γίνει γνωστός με την έρευνα και το έργο του για τις καρδιακές βαλβίδες, έχοντας αντικαταστήσει τα τεχνητά υλικά με βιολογικές επιφάνειες. Οι τελευταίες έχουν το μεγάλο πλεονέκτημα πως μετά την εγχείρηση ο ασθενής δεν χρειάζεται να παίρνει αντιπηκτικά φάρμακα για το υπόλοιπο της ζωής του – μία φαρμακευτική αγωγή που αυξάνει σοβαρά τον κίνδυνο αιμορραγιών. Ο Καρπεντιέ χρησιμοποίησε τέτοιο υλικό και στην υπόλοιπη καρδιά, δημιουργώντας έτσι μία τεχνητή καρδιά που προσαρμόζεται στη σωματική δραστηριότητα του ασθενούς. Γιατί όποιος δεν θέλει να είναι μονίμως ξαπλωμένος, αλλά και να κάθεται, να περπατάει, να τρέχει και να χορεύει, χρειάζεται μία καρδιά που να λειτουργεί σωστά και σε αυτές τις δραστηριότητες. Η πρώτη εμφύτευση της λεγόμενης καρδιάς Carmat έγινε σε έναν 76χρονο με σοβαρή καρδιακή ανεπάρκεια, ο οποίος έζησε 74 ημέρες μετά την επέμβαση. Τα προηγούμενα χρόνια έχουν γίνει πολλές προσαρμογές στο υλικό των επιφανειών, τη λειτουργία και τις αντλίες, όπως εξηγεί ο Στεφάν Πιά, επικεφαλής της εταιρείας Carmat, ενώ έχουν εμφυτευθεί 50 ακόμη τεχνητές καρδιές. Οι 14 ασθενείς έζησαν με τεχνητή καρδιά έως ότου βρέθηκε δότης. Σε 15 άλλες περιπτώσεις οι ασθενείς εξακολουθούν να ζουν με την τεχνητή καρδιά – οι υπόλοιποι ασθενείς έχουν πεθάνει. Τα προβλήματα της καρδιάς Carmat Πάντως, η καρδιά Carmat παρουσιάζει ορισμένα προβλήματα. Για παράδειγμα, είναι πολύ μεγάλη – γι’ αυτό και δεν είναι κατάλληλη για όλους τους θώρακες, όπως και για πολλές γυναίκες. Επιπλέον, η καρδιά είναι πολύ περίπλοκη: αποτελείται από 250 κομμάτια, «το καθένα εκ των οποίων μπορεί να χαλάσει», όπως λέει ο Εβγκένι Ποτάποφ, επικεφαλής του προγράμματος για τη μηχανική υποστήριξη της κυκλοφορίας του αίματος στο Γερμανικό Καρδιολογικό Κέντρο του Charité. Γι’ αυτό και μπορεί να παρουσιάσει περισσότερες δυσλειτουργίες από τις απλούστερες τεχνητές καρδιές. Ακόμη, όπως σε όλα τα πράγματα, έτσι και εδώ, τα πλεονεκτήματα που προσφέρει έχουν υψηλό κόστος – κάθε καρδιά κοστίζει περίπου 200.000 ευρώ. Σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας, μετά από έξι μήνες οι μισοί περίπου ασθενείς που υποβλήθηκαν σε εμφύτευση δεν ζουν πια, επισημαίνει ο Ποτάποφ – ένα υψηλό ποσοστό. Φυσικά αυτό δεν οφείλεται αποκλειστικά στην καρδιά Carmat, αλλά και στο γεγονός ότι οι ασθενείς είναι κατά κανόνα βαριά άρρωστοι. Τέλος, υπάρχουν και περισσότεροι άνθρωποι σε λίστα αναμονής απ’ ό,τι δότες καρδιάς. Για λιγότερο σοβαρά καρδιακά προβλήματα μπορούν πάντως να προτιμηθούν και απλούστερα συστήματα υποστήριξης, που δίνουν μία λύση για κάποια χρόνια – ενόσω συνεχίζεται η αναζήτηση για δωρεά οργάνου. Μέχρι στιγμής δεν αποτελεί λύση διαρκείας Θα μπορούσε κάποιος να ζήσει για καιρό με μία καρδιά Carmat; Αν και επί του παρόντος αυτό δεν μοιάζει ιδιαιτέρως εφικτό, ο Πιά τονίζει πως η εταιρεία επιδιώκει μέσα στον επόμενο χρόνο να προσφέρει μία μακροχρόνια λύση. Μέχρι τώρα η καρδιά Carmat διατίθεται στην ευρωπαϊκή αγορά μονάχα ως ενδιάμεση λύση. «Εάν είχε το μισό μέγεθος και δεν παρουσίαζε τεχνικά προβλήματα, τότε θα υποστήριζα το προϊόν αμέσως», λέει ο Ποτάποφ. Πάντως, στα τέλη του 2021 η εταιρεία απομάκρυνε το προϊόν από την αγορά για έναν ολόκληρο χρόνο, λόγω των μεγάλων προβλημάτων ποιότητας. Εντω μεταξύ γίνονται πειράματα με εμφυτεύσεις γενετικά τροποποιημένων καρδιών από γουρούνια ή με ανακατασκευή ιστών της καρδιάς μέσω της μηχανικής ιστών (tissue engineering). Τα επόμενα χρόνια θα φανεί ποια τεχνολογία θα αποτελέσει τη μεγαλύτερη καινοτομία. Όπως και το εάν η προθυμία για δωρεές οργάνων θα περιορίσει τουλάχιστον ως έναν βαθμό το πρόβλημα. Επιμέλεια: Γιώργος Πασσάς Άννα Κάρτχαους – https://www.dw.com/el/%CF%84%CE%BF-%CF%8C%CE%BD%CE%B5%CE%B9%CF%81%CE%BF-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CF%84%CE%B5%CF%87%CE%BD%CE%B7%CF%84%CE%AE%CF%82-%CE%BA%CE%B1%CF%81%CE%B4%CE%B9%CE%AC%CF%82/a-67769751 Κοινοποιήστε:

Ο πρώτος υπερυπολογιστής που προσομοιώνει τον ανθρώπινο εγκέφαλο

Ο DeepSouth έχει προγραμματιστεί να τεθεί σε λειτουργία τον Απρίλιο του 2024. Ο DeepSouth, ο πρώτος υπερυπολογιστής στον κόσμο που έχει σχεδιαστεί για να προσομοιώνει τον ανθρώπινο εγκέφαλο θα ενεργοποιηθεί σε λίγους μήνες. Ο υπερυπολογιστής κατασκευάστηκε από ερευνητές του Διεθνούς Κέντρου Νευρομορφικών Συστημάτων (ICNS) στο Πανεπιστήμιο του Δυτικού Σίδνεϊ και μπορεί να μιμείται τα δίκτυα του εγκεφάλου στην κλίμακα ενός πραγματικού ανθρώπινου μυαλού. Ο DeepSouth χρησιμοποιεί ένα νευρομορφικό σύστημα, το οποίο αναπαράγει τις ανθρώπινες βιολογικές διεργασίες. Με τη χρήση υλικού, προσομοιώνει αποτελεσματικά μεγάλα δίκτυα νευρώνων, επιτυγχάνοντας 228 τρισεκατομμύρια συναπτικές εργασίες ανά δευτερόλεπτο. Αυτό ισοδυναμεί με τις εκτιμώμενες εργασίες ανά δευτερόλεπτο που μπορεί να επιτύχει ο ανθρώπινος εγκέφαλος. Ο καθηγητής Αντρέ βαν Σάικ, διευθυντής του ICNS, τονίζει ότι ο DeepSouth διαφέρει από άλλους υπερυπολογιστές λόγω του μοναδικού σχεδιασμού του. Ειδικά σχεδιασμένος ώστε να λειτουργεί όπως τα δίκτυα νευρώνων (εγκεφαλικά κύτταρα), απαιτεί λιγότερη ενέργεια και επιτυγχάνει μεγαλύτερη αποδοτικότητα, σε αντίθεση με τους υπόλοιπους υπερυπολογιστές οι οποίοι καταναλώνουν σημαντική ποσότητα ενέργειας. «Η πρόοδος στην κατανόησή μας για το πώς λειτουργούν οι εγκέφαλοι χρησιμοποιώντας νευρώνες εμποδίζεται από την αδυναμία μας να προσομοιώσουμε δίκτυα που μοιάζουν με τον εγκέφαλο, σε μεγάλη κλίμακα. Η προσομοίωση νευρωνικών δικτύων σε τυπικούς υπολογιστές χρησιμοποιώντας μονάδες επεξεργασίας γραφικών (GPU) και κεντρικές μονάδες επεξεργασίας (CPU) είναι πολύ αργή και ενεργοβόρα. Το σύστημά μας θα το αλλάξει αυτό», έγραψε ο βαν Σάικ σε δελτίο Τύπου. «Αυτή η πλατφόρμα θα προχωρήσει στην κατανόηση του εγκεφάλου και θα αναπτύξει εφαρμογές υπολογιστών σε κλίμακα εγκεφάλου σε διάφορους τομείς, όπως η ανίχνευση, η βιοϊατρική, η ρομποτική, το διάστημα και εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης μεγάλης κλίμακας», εξήγησε ο καθηγητής. Ο ερευνητής πιστεύει ότι το σύστημα DeepSouth θα βοηθήσει στην εξέλιξη των έξυπνων συσκευών, όπως τα κινητά τηλέφωνα και οι αισθητήρες που χρησιμοποιούνται στη βιομηχανία και τη γεωργία. Επιπλέον, αναμένεται να συμβάλει στην ανάπτυξη εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης που θα είναι λιγότερο ενεργοβόρες και πιο «έξυπνες». Σύνταξη: Εύη Τσιριγωτάκη – https://www.ertnews.gr/eidiseis/epistimi/o-protos-yperypologistis-pou-prosomoionei-ton-anthropino-egkefalo-tha-tethei-se-leitourgia-to-2024/

Όλο το σύμπαν σε ένα ποτήρι κρασί

Ένας ποιητής είπε κάποτε: «Oλόκληρο το σύμπαν βρίσκεται μέσα σε ένα ποτήρι κρασί». Δεν θα μάθουμε μάλλον ποτέ τι εννοούσε ακριβώς με αυτή τη φράση, γιατί οι ποιητές δε γράφουν για να γίνουν κατανοητοί. Είναι όμως αλήθεια πως αν κοιτάξουμε ένα ποτήρι κρασί από πολύ κοντά θα δούμε ολόκληρο το σύμπαν μέσα σ’ αυτό. Θα δούμε φυσικά φαινόμενα: το περιδινούμενο υγρό που εξατμίζεται ανάλογα με τις συνθήκες της ατμόσφαιρας, τις αντανακλάσεις στο γυαλί και η φαντασία μας μπορεί να προσθέσει και την ύπαρξη των ατόμων. Το γυάλινο ποτήρι είναι απόσταγμα γήινων πετρωμάτων και στην σύνθεσή του κρύβει το μυστικό της ηλικίας του σύμπαντος και της εξέλιξης των άστρων. Ποιός παράξενος συνδυασμός χημικών στοιχείων βρίσκονται μέσα στο στο κρασί; Και πώς δημιουργήθηκαν; Βρίσκει κανείς ζυμώσεις, τα ένζυμα, τα υποστρώματα και τα παράγωγα προϊόντα. Στο κρασί θα βρούμε μια μεγάλη γενίκευση: όλη η ζωή είναι προϊόν ζημώσεων. Κανείς δεν μπορεί να ανακαλύψει τη χημεία του κρασιού χωρίς να ανακαλύψει, όπως έκανε ο Παστέρ, την αιτία πολλών επιδημιών. Πόσο ζωντανό είναι το claret (κόκκινο κρασί Bordeaux), επιζητώντας την επιβεβαίωση της ύπαρξής του στη συνείδηση που το παρατηρεί! Αν στο μικρό μας μυαλό, για ευκολία, διαχωρίσουμε αυτό το ποτήρι κρασί, αυτό το σύμπαν, σε μέρη – φυσική, βιολογία, γεωλογία, αστρονομία, ψυχολογία, κλπ – να θυμάστε ότι η φύση αυτό δεν το γνωρίζει! Έτσι ας τα ενώσουμε ξανά όλα μαζί, χωρίς να ξεχνάμε τελικά για ποιό σκοπό το κάνουμε αυτό. Ας επιτρέψουμε στον εαυτό μας μια τελική απόλαυση: ας το πιούμε κι ας τα ξεχάσουμε όλα! Richard Feynman: https://www.feynmanlectures.caltech.edu/I_03.html

Σε εξέλιξη πείραμα από ελληνική αποστολή που πετά για πέντε μέρες σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας

Πρόκειται για έμπειρη σε τέτοιες καταστάσεις ερευνητική ομάδα του ΑΠΘ

Η Ομάδα Δυναμικής Πολυφασικών Συστημάτων του Tμήματος Χημείας του ΑΠΘ σε παραβολική πτήση Έλληνες επιστήμονες πετούν σε παραβολικές συνθήκες πάνω από τον Ατλαντικό Ωκεανό πραγματοποιώντας ένα αμιγώς ελληνικό πείραμα. Η προσπάθεια ξεκίνησε τη Δευτέρα 27 Νοεμβρίου και θα ολοκληρωθεί την Παρασκευή 1η Δεκεμβρίου σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας. Πρόκειται για το πείραμα «Low-g emulsions» της ομάδας Δυναμικής Πολυφασικών Συστημάτων του Tμήματος Χημείας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, για τη μελέτη της σταθερότητας γαλακτωμάτων σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας, το οποίο διεξάγεται στο πλαίσιο της Καμπάνιας Παραβολικών Πτήσεων του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA). Η ομάδα του ΑΠΘ με επικεφαλής τον καθηγητή του τμήματος Χημείας ΑΠΘ Θοδωρή Καραπάντσιο θεωρείται από τις πιο έμπειρες στην Ευρώπη, αφού έχει ήδη πετάξει συνολικά σε 10 αποστολές παραβολικών πτήσεων του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος με συνολικό χρόνο παραμονής σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας πάνω από 5,5 ώρες. Σε αυτή την Καμπάνια Παραβολικών Πτήσεων, η ιπτάμενη ομάδα του ΑΠΘ εκτός του κ. Καραπάντσιου αποτελείται από τους χειριστές πτήσης Δρ. Σωτήρη Ευγενίδη, Δρ. Ουρανία Οικονομίδου, και Αγγελική Χονδρού (υποψήφια διδάκτωρα) και από την ομάδα υποστήριξης εδάφους Μαργαρίτη Κώστογλου (καθηγητή του τμήματος Χημείας ΑΠΘ) και τον Τριαντάφυλλο Τσιλιπήρα (Τεχνικό ΑΠΘ ). «Απότομες βουτιές πάνω από τον Ατλαντικό» Οι παραβολικές πτήσεις πραγματοποιούνται πάνω από τον Ατλαντικό Ωκεανό με αφετηρία το Μπορντό της Γαλλίας. Οι συνθήκες μηδενικής βαρύτητας επιτυγχάνονται μέσα σε ένα ειδικά διαμορφωμένο αεροπλάνο (Airbus A310), το οποίο κάθε μία από τις ημέρες των πτήσεων εκτελεί 31 αλλεπάλληλες απότομες ανόδους και καθόδους (βουτιές), ακολουθώντας πτητική τροχιά σε σχήμα παραβολής. Για να επιτευχθούν συνθήκες μηδενικής βαρύτητας πρέπει το αεροσκάφος που κάνει τις παραβολικές πτήσεις να εκτελέσει τις βουτιές σε εναέρια περιοχή με καθόλου ή ελάχιστες αναταράξεις. Αυτό σημαίνει ότι η πτήση έχει απροσδιόριστη διάρκεια, μιας και οι καιρικές συνθήκες μπορούν να αλλάξουν την τελευταία στιγμή και ενώ το αεροσκάφος κατευθύνεται ήδη προς μια περιοχή. Οι ομάδες που συμμετέχουν επιλέγονται από την ESA έπειτα από αξιολόγηση που βασίζεται σε αυστηρά επιστημονικά κριτήρια, ενώ οι τεχνικές προδιαγραφές και η ασφαλής λειτουργία κάθε πειράματος ελέγχονται από εξειδικευμένο προσωπικό, που επισκέπτεται τις ομάδες στα εργαστήρια τους καθ όλη τη διάρκεια της προετοιμασίας τους. «Η ελληνική αποστολή με τη συμμετοχή της σε ένα ερευνητικό πρόγραμμα αιχμής, μεταφέρει παράλληλα ένα ισχυρό μήνυμα στην επιστημονική -και όχι μόνο- κοινότητα εντός και εκτός συνόρων: Ότι η Ελλάδα έχει το κατάλληλο εξειδικευμένο επιστημονικό δυναμικό να εκτελέσει απαιτητικά πειράματα και να παράγει υψηλής ποιότητας επιστημονικό έργο. Παράλληλα, όμως, δίνεται και στους νέους μας το μήνυμα, ότι η Ελλάδα δεν έχει απολέσει τη δυνατότητα να αποτελεί χώρο ευκαιριών και αυτό έχει ισχυρό συμβολισμό ως μέσο ανάσχεσης της φυγής νέων επιστημόνων στο εξωτερικό, που έχει βιώσει η πατρίδα μας τα τελευταία χρόνια», δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Καραπάντσιος. «Η σπουδαιότητα του πειράματος» Στόχος κάθε πειράματος που μετέχει σε παραβολικές πτήσεις είναι να εκμεταλλευτεί τα 25 δευτερόλεπτα μηδενικής βαρύτητας σε κάθε μια από τις 93 παραβολές που εκτελούνται συνολικά στις 3 ημέρες πτήσεις, έτσι ώστε να μελετήσει το φυσικό φαινόμενο που την ενδιαφέρει Η σπουδαιότητα του πειράματος της ομάδας του ΑΠΘ, όπως σημείωσε, ο κ. Καραπάντσιος, έγκειται καταρχήν σε αυτή καθ’ εαυτήν την επιστημονική σημασία των αποτελεσμάτων που συλλέγονται σε συνθήκες μηδενικής βαρύτητας. «Συγκεκριμένα, τα πειραματικά αποτελέσματα δείχνουν τους μηχανισμούς με τους οποίους μπορούν να παρασκευαστούν γαλακτώματα ιδιαίτερης σταθερότητας, ακόμη και με χρήση μικρής ποσότητας χημικών ουσιών (τασενεργών) αρκεί να επιλεγούν οι κατάλληλες συνθήκες γαλακτωματοποίησης», εξήγησε ο καθηγητής. Το πείραμα είναι αμιγώς ελληνικό, και μάλιστα του ΑΠΘ, τόσο στον σχεδιασμό και κατασκευή της πειραματικής διάταξης, όσο και στην επιστημονική ομάδα που χειρίζεται την διάταξη εντός και εκτός του σκάφους κατά την διάρκεια των πτήσεων. Εντάσσεται, δε, στο πλαίσιο ενός πολύ μεγάλου ερευνητικού προγράμματος μελέτης γαλακτωμάτων (SMD-PASTA) του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος, που βρίσκεται εδώ και μήνες σε εξέλιξη στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό σε τροχιά γύρω από τη γη με ενεργό ρόλο της ομάδας του τμήματος Χημείας του ΑΠΘ και συμμετοχή ομάδων από Πανεπιστήμια και Ερευνητικά Ιδρύματα από τις ΗΠΑ, τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ιαπωνία. «Γαλακτώματα και εφαρμογές τους» Τα πειράματα στην πειραματική διάταξη του ΑΠΘ αφορούν στη μελέτη της δυναμικής συμπεριφοράς των σταγόνων οργανικού υγρού (ελαιώδης φάση) εντός συνεχούς υδατικής φάσης. Ως γαλάκτωμα ορίζεται η διασπορά σταγονιδίων ενός υγρού εντός άλλου υγρού, με τα δύο υγρά να μην αναμιγνύονται μεταξύ τους. Τα γαλακτώματα είναι ευρέως διαδεδομένα στη φύση, αλλά επίσης χρησιμοποιούνται σε ποικίλες εφαρμογές. Συναντώνται σε εντομοκτόνα και ζιζανιοκτόνα, απορρυπαντικά, λιπαντικά, χρώματα και βερνίκια. Επίσης, βρίσκουν εφαρμογές σε τρόφιμα και καλλυντικά ενώ αποτελούν κατάλληλους φορείς για την ελεγχόμενη μεταφορά δραστικών ουσιών (φάρμακα και φυτοφάρμακα). Τέλος, τα τελευταία χρόνια τα γαλακτώματα παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάκτηση πετρελαίου από πετρώματα.

Βραβείο από τη ΝASA σε Ελληνίδα ερευνήτρια Φυσικής Διαστήματος για την έρευνα των μυστηρίων του Ήλιου

Χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά μας, αυτή τη στιγμή, ένα φτιαγμένο από τον ‘Ανθρωπο διαστημόπλοιο γυρίζει τον Ήλιο με ταχύτητα 600.000 χιλιόμετρα την ώρα ενώ χάρη σε μια ασπίδα θερμότητας που έφτιαξαν μηχανικοί και αντέχει θερμοκρασία ενός εκατομμυρίου βαθμών Κελσίου, επιστήμονες εκτελούν πειράματα σε… θερμοκρασία δωματίου. Μια συναρπαστική περίοδος εξερεύνησης του αστεριού του ηλιακού συστήματος έχει ξεκινήσει τα τελευταία χρόνια, προσπάθεια με ελληνική συμμετοχή που τις τελευταίες ημέρες βραβεύτηκε από την αμερικανική NASA. «Πρόκειται για απίστευτη τεχνολογία. Το Parker Solar Probe και το Solar Orbiter είναι δύο νέα διαστημικά σκάφη χάρη στα οποία η ανθρωπότητα «ακουμπάει» τον ήλιο πιο κοντά από ποτέ. Το Parker Solar Probe της ΝΑSA εκτοξεύτηκε στις 4 Αυγούστου του 2018 και κάνει διαρκώς μια τροχιά όπως μια «θηλιά» γύρω από τον ήλιο. Κάθε φορά που κάνει άλλη μία τέτοια, η θηλιά πηγαίνει πιο κοντά και έτσι το Parker χωρίς να πέφτει πάνω στον Ήλιο θα φτάσει σε απόσταση ίση με 9 ακτίνες του αστεριού μας, το πιο κοντινό του περιήλιο. Αυτές είναι τρομακτικά κοντινές αποστάσεις και μπορούμε να πούμε πως η ανθρωπότητα «αγγίζει» τον Ήλιο», εξήγησε μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό του ΑΠΕ ΜΠΕ, «Πρακτορείο 104.9FM» η Δρ. Όλγα Μαλανδράκη, Ελληνίδα ερευνήτρια Φυσικής Διαστήματος, ειδικός στον διαστημικό καιρό, επικεφαλής της Επιχειρησιακής Μονάδας Διαστημικού Καιρού του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ) που προμηθεύει μοναδικές σε διεθνές επίπεδο προβλέψεις Διαστημικού Καιρού. «Το έτερο διαστημόπλοιο, το Solar Orbiter, της ευρωπαϊκής ESA η εκτόξευση του οποίου έγινε στις 10 Φεβρουαρίου του 2020 είναι η δεύτερη επίσης σημαντική νέα προσπάθεια. Συνεργαζόμαστε με τις αποστολές αυτές κάτι που μαρτυρά το υψηλό επίπεδο έρευνας, που γίνεται στο Αστεροσκοπείο», σημείωσε η Ελληνίδα ερευνήτρια που την περασμένη εβδομάδα γύρισε στην Ελλάδα με μια σημαντική διάκριση. Η μυστηριώδης ηλιόσφαιρα και η ελληνική διάκριση Η Ελληνίδα επικεφαλής της Επιχειρησιακής Μονάδας Διαστημικού Καιρού του ΕΑΑ επέστρεψε με ένα σημαντικό βραβείο της NASA το Group Achievement Award για την δουλειά της με την Parker Solar Probe Team που έχει αναλάβει να αναλύει δεδομένα από τον εξελιγμένο αυτό διαστημικό βολιστήρα. «Το Team Achievement Award δόθηκε στους επιστήμονες της αποστολής Parker Solar Probe ως αναγνώριση των προσπαθειών της ομάδας να δημιουργήσει και να λειτουργήσει την πρώτη «touch the Sun» αποστολή της Ανθρωπότητας. Είμαστε ενθουσιασμένοι που συμμετέχουμε», τόνισε η κα. Μαλανδράκη που περιέγραψε και τους στόχους που έχουν τεθεί από τις αποστολές Parker Solar Probe και το Solar Orbiter. «Η ανθρωπότητα γνωρίζει, με βάση τις αποστολές που έχουμε πετάξει, δεδομένα για τον ήλιο μέχρι στο λεγόμενο σημείο L1. Το L1 είναι ακριβώς μπροστά από την Γη, ένα σημείο που ισορροπείται η βαρυτική δύναμη του Ήλιου με αυτή της Γης. Είναι ακριβώς μπροστά από την μύτη της μαγνητόσφαιρας, έξω λοιπόν από το μαγνητικό πεδίο της Γης, και εκεί πέρα βρίσκονται τα διαστημόπλοια. Και τη δεκαετία του 1980 είχαν φύγει για εκεί τα διαστημόπλοια HELIOS – μια συνεργασία της Γερμανίας με τη ΝASA – τα οποία πήγαν στο ένα τρίτο της απόστασης, δεν είχαν όμως τα πειράματα της τεχνολογίας που έχουμε σήμερα. Επομένως, το κομμάτι του διαστήματος μεταξύ Ηλίου – Γης, η εσωτερική ηλιόσφαιρα όπως λέγεται, ήταν ένα μυστήριο…», εξήγησε η Ελληνίδα ερευνήτρια Φυσικής Διαστήματος. Δύο διαστημόπλοια, μια αποστολή γύρω από τον Ήλιο Η κα. Μαλανδράκη συμμετέχει στο πείραμα IS⊙IS με τον καθηγητή McComas από το Πανεπιστήμιο του Princeton ως Principal Investigator, στο Energetic Particle Detector με τους καθηγητές Javier Rodriguez-Pacheco και Bob Wimmer-Schweingrueber Ισπανία και Γερμανία αντίστοιχα ως Co-Investigator στο Solar Orbiter και όπως ανέφερε ήδη έχουν παρατηρηθεί «…κάποια περίεργα αποτελέσματα κοντά στον Ήλιο». Η ίδια επισημαίνει το παράδοξο στη διαστημική φυσική, να μην μειώνεται η θερμοκρασία όσο κανείς απομακρύνεται από τον ήλιο. «Το Solar Orbiter βρήκε με καταπληκτικής ευκρίνειας εικόνες σε ενεργά κέντρα στον ήλιο στην επιφάνειά του ότι υπάρχουν κάτι μικρές, μικρές, μικρές εκρήξεις τις οποίες τις ονομάζουνε «campfire events» (σ.σ φωτιές στην εξοχή), μικρές δηλαδή φωτιές οι οποίες θερμαίνουν το στέμμα του Ήλιου και είναι πιθανόν να είναι υπεύθυνες σε μεγάλη κλίμακα για αυτό το παράδοξο», αποκάλυψε η Ελληνίδα ερευνήτρια Φυσικής Διαστήματος. Παράλληλα σημείωσε: «έχουν βρεθεί φαινόμενα που δεν τα βλέπουμε καθόλου από την τροχιά της Γης. Γίνονται κοντά στον ήλιο, είναι μικρά φαινόμενα και έχουν σαν αποτέλεσμα να γεμίζουν την περιοχή γύρω από τον ήλιο κάτι σαν μια δεξαμενή με σωματίδια. Αυτά δεν μπορούν να ανιχνευθούν στην Γη γιατί είναι πιο μικρής έντασης και συμπίπτουν με περιόδους που ο Ήλιος είναι σε αρκετά χαμηλή περίοδο δραστηριότητας. Αυτό είναι πολύ σημαντικό γιατί σημαίνει ότι υπάρχουν ήδη σωματίδια γύρω από τον Ήλιο, όπου μεγαλύτερες εκρήξεις ξεκινάνε από ένα ψηλό ενεργειακό επίπεδο και τα επιταχύνουν περαιτέρω. Έτσι καταλαβαίνουμε για ποιο λόγο τελικά φτάνουν στην τροχιά της Γης κάποια σωματίδια σε αυτές τις μεγάλες εντάσεις». Όπως ανέφερε τέλος η Ελληνίδα ερευνήτρια, ο επιστημονικός τομέας έχει δεχθεί σημαντική προώθηση τα τελευταία χρόνια. «Είναι καλή εποχή, γιατί έχουμε την NASA, την ESA, τους Ιάπωνες που εκτοξεύουν, έχουμε στόλο διαστημοπλοίων που δίνουν τέτοια δεδομένα. Η Ελλάδα έχει αναπτυχθεί πολύ από την ώρα που μπήκε και ως μέλος του Ευρωπαϊκού Διαστημικού Οργανισμού. Στον τομέα του Space είναι σημαντικό να είμαστε παρόντες ως Έλληνες ερευνητές, να έχουμε χρηματοδοτήσεις να προχωρήσουν προγράμματα για να μπορούμε να δίνουμε δουλειές εδώ» πρόσθεσε. Σωτήρης Κυριακίδης – https://www.amna.gr/home/article/778508/Brabeio-apo-ti-NASA-se-Ellinida-ereunitria-Fusikis-Diastimatos-gia-tin-ereuna-ton-mustirion-tou-liou

Η δίαιτα του Harvard για εγγυημένη μακροζωία

Είναι γνωστή και ως "πιάτο υγιεινής διατροφής". Σε έναν κόσμο γεμάτο δίαιτες και διατροφικές τάσεις, το Πανεπιστήμιο του Harvard έκανε εκτεταμένη έρευνα για να ανακαλύψει ποια δίαιτα μπορεί πραγματικά να κάνει τη διαφορά. Και αυτό που βρήκαν είναι εκπληκτικό. Το Πανεπιστήμιο διεξήγαγε μια μελέτη που εξέτασε τέσσερις τύπους διατροφής: τη μεσογειακή, τις αμερικανικές διατροφικές οδηγίες, τη χορτοφαγική και τη λεγόμενη "δίαιτα του Harvard". Τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά: οι άνθρωποι που ακολουθούσαν οποιαδήποτε από αυτές τις δίαιτες είχαν 20% λιγότερες πιθανότητες να πεθάνουν και χαμηλότερα ποσοστά σοβαρών ασθενειών. Τι είναι η δίαιτα του Harvard; Η δίαιτα του Harvard, γνωστή και ως "πιάτο υγιεινής διατροφής", βασίζεται σε μια ισορροπημένη προσέγγιση της διατροφής. Σύμφωνα με τους επιστήμονες του Harvard, τουλάχιστον το ήμισυ του γεύματός σου θα πρέπει να αποτελείται από λαχανικά και φρούτα, το ένα τέταρτο του γεύματός σου θα πρέπει να αποτελείται από τρόφιμα ολικής άλεσης και το άλλο ένα τέταρτο θα πρέπει να αποτελείται από πρωτεΐνες. Επιπλέον, συνιστάται η αντικατάσταση των γαλακτοκομικών προϊόντων με πιο υγιεινές εναλλακτικές λύσεις, όπως νερό, καφέ ή τσάι, και η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη μείωση των ζαχαρούχων ποτών και των γαλακτοκομικών ροφημάτων. Οφέλη για την υγεία Μελέτες έχουν δείξει ότι η δίαιτα του Harvard προσφέρει μια σειρά από οφέλη για την υγεία. Μειώνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων, διαβήτη τύπου 2, υψηλής χοληστερόλης και υψηλής αρτηριακής πίεσης. Μπορεί επίσης να σε βοηθήσει να χάσεις βάρος με υγιεινό τρόπο. Αυτό συμβαίνει επειδή προωθεί τα μη επεξεργασμένα τρόφιμα και αποφεύγει τα κορεσμένα λίπη. Αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι η δίαιτα του Harvard θεωρείται τρόπος ζωής. Δεν πρόκειται για περιοριστική δίαιτα για γρήγορα αποτελέσματα, αλλά για την υιοθέτηση μακροπρόθεσμων συνηθειών που βελτιώνουν τη συνολική σου υγεία. Περιλαμβάνει την κατανάλωση υδατανθράκων και λιπών υψηλής ποιότητας και την πλήρωση των γευμάτων σου με βιταμίνες, φυτικές ίνες και μέταλλα. Μια εύκολη δίαιτα για να ακολουθήσεις Αυτό που κάνει τη δίαιτα του Harvard ακόμη πιο ελκυστική είναι ότι είναι εύκολο να την ακολουθήσεις και δεν δαιμονοποιεί κανένα είδος τροφής. Μπορείς να απολαμβάνεις τα γεύματά σου με μέτρο και το μυστικό βρίσκεται στην ποικιλία και την ποιότητα των θρεπτικών συστατικών. Επιπλέον, αυτή η δίαιτα μπορεί να προσαρμοστεί στον προϋπολογισμό σου, καθώς δεν περιλαμβάνει ακριβά τρόφιμα, απλώς προσαρμόζει τις ποσότητες των υγιεινών τροφίμων που ήδη καταναλώνεις. Έτσι, αν αναζητάς έναν τρόπο για να ζήσεις περισσότερο και καλύτερα, η επιστημονικά τεκμηριωμένη δίαιτα του Harvard θα μπορούσε να είναι η απάντηση. Το κλειδί είναι να κάνεις το βήμα προς έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής που όχι μόνο θα σε βοηθήσει να ζήσεις περισσότερο, αλλά και θα σε βοηθήσει να απολαύσεις μια πιο γεμάτη και δραστήρια ζωή. Υ.Γ. Εμείς θα συμπληρώσουμε και την ήπια σωματική άσκηση ένας καλός περίπατος 45 λεπτών είναι το ιδανικότερο.