Η Ενάτη Συμφωνία του Μπετόβεν γίνεται 200 ετών!

Στις 7 Μαΐου 1824, στη Βιέννη, έλαβε χώρα ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα στην παγκόσμια ιστορία της μουσικής: Η πρώτη παρουσίαση της Ενάτης Συμφωνίας του Λούντβιχ βαν Μπετόβεν. Στις 7 Μαΐου 2024, διακόσια χρόνια μετά, ο Ρικάρντο Μούτι θα διευθύνει το έργο σε επετειακή συναυλία της Φιλαρμονικής Ορχήστρας της Βιέννης στην περίφημη Musikverein της αυστριακής πρωτεύουσας.

Την ίδια ημέρα, την Ενάτη Συμφωνία θα ερμηνεύσουν η National Symphony Orchestra και το Brighton Festival Chorus στο Cadogan Hall του Λονδίνου, η Franz Schubert Filharmonia στο Palau de la Música Catalana στη Βαρκελώνη, η Gewandhaus της Λειψίας υπό τον Αντρις Νέλσονς και δεκάδες ακόμα διάσημες, και όχι μόνο, ορχήστρες σε όλον τον κόσμο. Eπεται βεβαίως συνέχεια λαμπρή και πληθωρική: Στις 18 Μαΐου η Ακαδημία του Αγίου Μαρτίνου των Αγρών (ASMF) θα ερμηνεύσει το έργο πάλι στο Λονδίνο και στις 26 Μαΐου η Orchestre Révolutionnaire et Romantique θα το παρουσιάσει υπό τον Τζον Eλιοτ Γκάρντινερ στο Παρίσι. Στις 3 Αυγούστου η Ενάτη θα παιχτεί στη Μαρτίνα Φράνκα και στις 11 Αυγούστου θα παρουσιαστεί στην Αρένα της Βερόνας. Στις 21 Σεπτεμβρίου σειρά έχει το Royal Albert Hall με τη Royal Philharmonic Concert Orchestra και τη London Philharmonic Choir και στις 22 Νοεμβρίου η Φιλαρμονική Ορχήστρα της Λυών, σε συναυλία που θα δοθεί στη Μαδρίτη. Μπορούμε να συνεχίσουμε να απαριθμούμε ονόματα ορχηστρών και μαέστρων για πολύ, καθώς από τη Λισαβόνα έως το Ντιτρόιτ, από τα Τίρανα μέχρι το Μπουένος Aϊρες και από το Βερμπιέ της Ελβετίας ως το Τόκιο και το Σαπόρο της Ιαπωνίας, όλη η υφήλιος θα τιμήσει το ιστορικό γεγονός με πλήθος συναυλιών. Δεν θα μπορούσε, εξάλλου, να γίνει αλλιώς! Η ιστορία Η σύνθεση της Ενάτης ξεκίνησε το 1822 ως μια ανάθεση από τη Φιλαρμονική Κοινότητα του Λονδίνου που τελικά όμως δεν ευοδώθηκε. Να σημειωθεί πως ο Μπετόβεν σχεδίαζε αρκετά χρόνια πριν να μελοποιήσει την «Ωδή στη χαρά», το ποίημα του Φρίντριχ Σίλερ («An die Freude», 1785) που αναφέρεται σε έναν κόσμο ειρήνης και αρμονίας. Τελικά το ενέταξε ως χορωδιακό σύνολο (με τη συνδρομή και τεσσάρων σολίστ) στο τέταρτο μέρος, δηλαδή στο φινάλε του έργου. Επιθυμία του ήταν η πρεμιέρα της Συμφωνίας να δινόταν στο Βερολίνο, καθώς ο συνθέτης την είχε αφιερώσει στον βασιλιά Φρειδερίκο Γουλιέλμο Γ’ της Πρωσίας, αλλά και επειδή είχε δυσφορία για διάφορα που συνέβαιναν στη μουσική ζωή της Βιέννης, κυρίως για την επικράτηση ιταλών συνθετών όπως ο Ροσίνι. Τελικά επείσθη: Η πρεμιέρα δόθηκε στο Theater am Kärntnertor της πρωτεύουσας της Αυστρίας, στις 7 Μαΐου 1824, με τον Μπετόβεν παρόντα – όπως παρόντες ήταν ο Φραντς Σούμπερτ και άλλες μουσικές προσωπικότητες της εποχής. Ο συνθέτης του έργου ήταν 54 ετών και (ήδη από το 1820) ολοκληρωτικά κωφός. Υπάρχουν αρκετά ανέκδοτα για την παρουσία του στην αίθουσα και την προσπάθειά του να διευθύνει την ορχήστρα βοηθώντας ή και υποκαθιστώντας σε ορισμένα σημεία τον μαέστρο Μίκαελ Ούμλαουφ. Λέγεται πως η πρώτη εκτέλεση του έργου δεν ήταν η καλύτερη που θα μπορούσε να γίνει.

Η επιτυχία όμως ήταν δεδομένη. Στο τέλος της συναυλίας, η εικοσάχρονη μεσόφωνος Καρολίνε Ούνγκερ, μία από τις σολίστ της βραδιάς, έστρεψε τον συνθέτη προς το κοινό για να δει, αφού δεν μπορούσε να ακούσει, την ενθουσιώδη αντίδρασή του. Ηταν μία πολύ συγκινητική στιγμή. «Το κουρδιστό πορτοκάλι» Μια θερμή αντίδραση συνεχίζει να συνοδεύει κάθε παρουσίαση του έργου μέχρι σήμερα, καθώς η Ενάτη Συμφωνία θεωρείται από τα κορυφαία (και πιο δημοφιλή) συμφωνικά έργα στην ιστορία της μουσικής. Tο κοινό σπεύδει να γεμίσει τις αίθουσες σε κάθε παρουσίασή της, ενώ διάφορα μοτίβα της σύνθεσης και κυρίως το μοτίβο της «Ωδής στη Χαρά» έχουν ακουστεί σε μεγάλες εκδηλώσεις, σε προεκλογικές συγκεντρώσεις, έχουν χρησιμοποιηθεί ως υπόκρουση σε διαφημίσεις, σίριαλ και κινηματογραφικές ταινίες. Μεταξύ άλλων το εμβληματικό συμφωνικό έργο χρησιμοποιήθηκε ευφυώς στο περίφημο «Κουρδιστό πορτοκάλι» (1971) του Στάνλεϊ Κιούμπρικ σε μια (συγκινητική και συγκλονιστική) προσπάθεια να αντιπαρατεθεί η απόλυτη ομορφιά, η αρμονία, η δύναμη και η παρηγοριά της μεγάλης τέχνης σε μια καθημερινότητα αφόρητης βίας, απανθρωπιάς και πόνου. Το 1972 η «Ωδή στη Χαρά» – μόνο η μουσική, χωρίς τα ποιητικά λόγια που τη συνοδεύουν – έγινε ο ύμνος του Συμβουλίου της Ευρώπης και το 1985 έγινε ο ύμνος της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Οι ηχογραφήσεις Η Ενάτη Συμφωνία, η Συμφωνία των πανανθρώπινων αξιών, της αγάπης, της αδελφοσύνης και της ελευθερίας, περιλαμβάνεται πάντα στο ρεπερτόριο των μεγάλων ορχηστρών. Και έχει ηχογραφηθεί, άλλες φορές στο στούντιο, άλλες live, με την παρουσία κοινού, από τους μεγαλύτερους μαέστρους του κόσμου, με τη συμμετοχή σημαντικών λυρικών τραγουδιστών. Μεταξύ άλλων την ηχογράφησε ο Λέοπολντ Στοκόφσκι το 1934 με τη Philadelphia Orchestra και το 1941 με τη Συμφωνική Ορχήστρα του NBC. Το 1942 την ηχογράφησε ο Βίλχελμ Φούρτβενγκλερ με τη Φιλαρμονική Ορχήστρα του Βερολίνου. Το 1951 ο ίδιος μαέστρος τη διηύθυνε εκ νέου στην εκδήλωση για την επαναλειτουργία του Φεστιβάλ του Μπαϊρόιτ μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ακολούθησαν το 1952 ο Αρτούρο Τοσκανίνι με τη Συμφωνική Ορχήστρα του NBC (live ηχογράφηση στο Carnegie Hall), το 1956 ο Οτο Κλέμπερερ με τη Royal Concertgebouw Orchestra του Αμστερνταμ, το 1962 και το 1977 ο Χέρμπερτ φον Κάραγιαν με τη Φιλαρμονική του Βερολίνου (ο εν λόγω μαέστρος την έχει ηχογραφήσει στο στούντιο και άλλες φορές), το 1972 ο Γκέοργκ Σόλτι με τη Συμφωνική Ορχήστρα του Σικάγο, το 1974 ο Κουρτ Μαζούρ με την Gewandhaus της Λειψίας, το 1976 ο Ράφαελ Κούμπελικ με τη Συμφωνική Ορχήστρα του Λονδίνου, το 1979 ο Λέοναρντ Μπερνστάιν με τη Φιλαρμονική της Βιέννης, το 1989 ο Κάρλο Μαρία Τζουλίνι με την ίδια ορχήστρα, το 1991 ο Νικολάους Αρνονκούρ με την Chamber Orchestra of Europe, το 1996 ο Κλάουντιο Αμπάντο με τη Φιλαρμονική Ορχήστρα του Βερολίνου, το 2011 ο Ρικάρντο Σαγί με την Gewandhaus της Λειψίας και το 2019 ο Μπέρναρντ Χάιτινγκ με τη Συμφωνική Ορχήστρα της Ραδιοφωνίας της Βαυαρίας. Εννοείται πως τα ονόματα των αρχιμουσικών και οι ορχήστρες που αναφέρουμε είναι απλώς μερικά και μερικές μέσα από μια τεράστια δισκογραφική παραγωγή δεκαετιών στην οποία το όνομα του Μπετόβεν έχει διακεκριμένη θέση. Το τέλος Ο κορυφαίος συνθέτης άφησε την τελευταία του πνοή στη Βιέννη στις 26 Μαρτίου 1827, στα 56 του χρόνια, έχοντας προφτάσει, παρά την κωφότητά του, να αφήσει πίσω του και άλλα σπουδαία έργα. H επιδείνωση της από χρόνια κακής υγείας του υποχρέωσε τους γιατρούς του να προχωρήσουν σε μικρές επεμβάσεις για να τον ανακουφίσουν από το αφόρητο πρήξιμο στην κοιλιά του, καθώς έπασχε (μάλλον) από κίρρωση. Λέγεται πως μία από αυτές τις επεμβάσεις προκάλεσε μόλυνση που επέσπευσε τον θάνατό του. Λέγεται επίσης πως τα τελευταία λόγια του λίγο προτού πέσει σε κώμα, και ενώ έξω μαινόταν μια καταιγίδα, ήταν ένα δάνειο από τις τελευταίες λέξεις του Οκταβιανού Αυγούστου: «Plaudite, amici, comedia finita est!» δηλαδή «χειροκροτήστε, φίλοι, η κωμωδία τελείωσε». Υπάρχει και η εκδοχή σύμφωνα με την οποία όταν, λίγο πριν πέσει σε κώμα, του έφεραν εξαιρετικής ποιότητας κρασί από την περιοχή όπου γεννήθηκε, είπε: «Κρίμα, πολύ αργά».

Ακατανόητη η επιτυχία του Οπενχάιμερ στους μανατζαραίους

… που διευθύνουν πωλήσεις χάμπουργκερ Ο προβληματισμός τους διατυπώνεται στην οικονομική εφημερίδα Wall Street Journal: «Ο Oppenheimer δεν μπορούσε να «τρέξει» ούτε καντίνα με χάμπουργκερ – Πώς τα κατάφερε, χωρίς καμία εμπειρία και αγνοώντας τις βασικές αρχές μάνατζμεντ, να διευθύνει με απόλυτη επιτυχία ένα τεράστιο μυστικό εργαστήριο;» Όταν ορίστηκε διευθυντής του Los Alamos Labarotary, ο J. Robert Oppenheimer ήταν μία περίεργη επιλογή για την πιο σημαντική θέση στην Αμερική. Εκείνη την εποχή ήταν ένας 38χρονος θεωρητικός φυσικός, που δεν είχε διευθύνει τίποτα, πέραν μιας ομάδας μεταπτυχιακών φοιτητών. Δεν είχε καν θέση ευθύνης, πόσο μάλλον εμπειρία στο να διαχειρίζεται καταστάσεις στις οποίες διακυβεύεται η μοίρα ολόκληρου του πλανήτη. Όπως γράφει η Wall Street Journal, ένας στενός φίλος του, που αργότερα κέρδισε βραβείο Νόμπελ, είχε πει ότι το να αναθέσει κανείς στον Oppenheimer να «τρέξει» ένα μυστικό εργαστήριο, που θα ανέπτυσσε ατομική βόμβα, ήταν «η πιο απίθανη επιλογή». Όλοι όσοι τον γνώριζαν πιστοποιούσαν ότι δεν είχε διοικητικές ικανότητες. «Αυτός ο άνθρωπος δεν μπορούσε να διευθύνει ούτε καντίνα με χάμπουργκερ» είπε ένας άλλος συνάδελφός του. Πώς λοιπόν μεταμορφώθηκε σε μία από τις πιο αποτελεσματικές και επιδραστικές φιγούρες της επιστήμης (και όχι μόνο); Αυτό το Σαββατοκύριακο το “Oppenheimer” αναμένεται να κυριαρχήσει στα Όσκαρ, αλλά το να δει κανείς την 3ωρη ταινία με την εξαιρετική ερμηνεία του Κρίστοφερ Νόλαν, μάλλον δεν αρκεί για να μπει κανείς στο μυαλό του επιστήμονα. Δύο βραβευμένα βιβλία, το “American Prometheus” των Kai Bird και Martin J. Sherwin και το “The Making of the Atomic Bomb” του Richard Rhodes, ίσως δίνουν μία πιο πλήρη εικόνα. Η WSJ επικοινώνησε με τους συγγραφείς, προκειμένου να μιλήσουν για τον Oppenheimer ως… μάνατζερ. Ποια ήταν τα στοιχεία εκείνα της δουλειάς του που λειτούργησαν, πέρα από τις γιγαντιαίες εκρήξεις; Ο άνθρωπος που ήξερε να χτίζει μία ομάδα Προτού κατασκευάσει τη βόμβα, ο Oppenheimer έπρεπε να φτιάξει κάτι άλλο: μια ομάδα. Το Los Alamos δεν είχε ακόμη επιλεγεί ως ο χώρος του μυστικού εργαστηρίου του όταν ο Oppenheimer άρχισε να κυνηγά τα ταλέντα. Μόλις εντόπισε επιστήμονες και αποφάσισε να τους προσλάβει, έκανε ό,τι χρειαζόταν για να τους αποκτήσει. Όταν για παράδειγμα ο φυσικός Richard Feynman αρνήθηκε να συμμετάσχει στην ομάδα, επειδή η σύζυγός του ήταν άρρωστη με φυματίωση, για παράδειγμα, ο Oppenheimer βρήκε ένα σανατόριο αρκετά κοντά στο Λος Άλαμος που μπορούσε να επισκέπτεται τα Σαββατοκύριακα. Είναι μια αποκαλυπτική ιστορία όχι επειδή ο Feynman ήταν σταρ, αλλά το αντίθετο: Ο μελλοντικός νικητής του Νόμπελ ήταν ακόμα απλώς ένας μεταπτυχιακός φοιτητής, αλλά ο Oppenheimer έβλεπε το ταλέντο και την αξία του. Κατάλαβε ότι η πρόσληψή του ήταν απαραίτητη για την επιτυχία της ομάδας του και την έθεσε προτεραιότητα από την αρχή. Είχε πει σε έναν συνάδελφό του ότι έπρεπε να υιοθετήσουν μια «πολιτική απολύτως αδίστακτης στρατολόγησης». Και το πέτυχε. Όπως επισημαίνει η WSJ ποτέ πριν ή μετά τόσοι πολλοί από τους πιο λαμπρούς επιστήμονες των ΗΠΑ δεν συγκεντρώθηκαν στο ίδιο μέρος για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα. Σε πολλούς από τους έξυπνους νεοσυλλέκτους του δεν άρεσε η ιδέα να ξεριζώσουν τη ζωή τους και να μετακομίσουν σε ένα στρατιωτικό πόστο στην έρημο για ποιος ξέρει πόσο καιρό. Αλλά μπορούσε να είναι τόσο υπομονετικός όσο και αμείλικτος όταν ήθελε πραγματικά κάποιον, κυνηγώντας τον επί μήνες, αλλά και προσεγγίζοντας άτομα του περιβάλλοντός του για τον πείσουν. Και μπορούσε να πείσει τον οποιονδήποτε Μόλις έστησε την ομάδα, ήξερε πώς να πάρει το καλύτερο από τον κάθε επιστήμονα. Στο νέο του βιβλίο, ο Charles Duhigg γράφει για τους «υπερεπικοινωνιακούς», ανθρώπους που «είναι ικανοί να πουν ακριβώς το σωστό πράγμα, να πείσουν σχεδόν οποιονδήποτε, να ανακαλύψουν πώς να κάνουν τους άλλους να συνδεθούν με το όραμά τους, ακόμη και στις πιο απίθανες περιστάσεις». Ο Oppenheimer όπως αποδεικνύεται, ήταν υπερεπικοινωνιακός. Άλλοι στο Λος Άλαμος ήταν καλύτεροι φυσικοί, χημικοί και μηχανικοί. Αλλά αυτό που θα μπορούσε να κάνει καλύτερα από οποιονδήποτε εκεί – και ίσως καλύτερα από οποιονδήποτε στον πλανήτη – ήταν να πάρει επιστήμονες με διαφορετικές οπτικές και να τους κάνει να δουλέψουν για έναν κοινό σκοπό. Όταν υπήρχε μία σύγκρουση, μία διαφωνία «έμπαινε μέσα και γρήγορα εντόπιζε ποιο είναι το πρόβλημα. Άμεσα πρότεινε τη λύση», δήλωσε στη WSJ ο Rhodes. Ο Bird από την πλευρά του σχολίασε πως ο Oppenheimer ήταν «διευθυντής και δικτάτορας». Αλλά ο αυταρχισμός του εκφραζόταν με έναν..,. χαρισματικό τρόπο. Δεν του άρεσε να δίνει εντολές. Αλλά ό,τι ήθελε, ήξερε να το παίρνει. Ακόμη και εκείνοι που δεν τον γνώριζαν καλά, ένιωθαν ότι τον ξέρουν. Και αυτό τους έκανε να θέλουν να δουλεύουν πιο σκληρά για αυτόν. πηγή: https://www.naftemporiki.gr/techscience/1611088/o-oppenheimer-den-mporoyse-na-trexei-oyte-kantina-me-champoyrgker-pos-diiythyne-ena-mystiko-ergastirio – https://www.wsj.com/business/oppenheimer-robert-movie-oscars-los-alamos-manhattan-project-7f753525

Αποκάλυψη Σαμαρά για Merkel - Με τράβηξε στη γωνία για να μου υποδείξει το Grexit - Της ξεκαθάρισα ότι δεν το συζητάμε

Την πεποίθησή του ότι η χώρα θα έβγαινε από τα μνημόνια τον Φεβρουάριο του 2015 αν δεν αντιδρούσαν οι δανειστές, εξέφρασε ο πρώην πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς στο συνέδριο που διοργανώνει η εφημερίδα «Καθημερινή» με θέμα «Μεταπολίτευση: 50 χρόνια μετά». «Εχετε την αίσθηση ότι κάποια στιγμή καθώς ερχόταν ο ΣΥΡΙΖΑ και μπορεί οι δανειστές μας νομοτελειακά να θεωρούσαν ότι θα συνέβαινε αυτό, σας τράβηξαν την πρίζα;», ρώτησε τον πρώην πρωθυπουργό ο Αλέξης Παπαχελάς. «Είμαι πεπεισμένος ότι ήταν σίγουρο ότι βγαίναμε τελείως από το μνημόνιο, τον Φλεβάρη του 2015 αντί τον Ιούνιο του 2016. Η υπόθεση ήταν 900 εκατομμύρια ευρώ. Και για 900 εκατομμύρια ευρώ "κλωτσήσανε"», τόνισε και υπογράμμισε: «Γιατί είχαν αντιληφθεί ότι ο Κουβέλης δεν θα ψήφιζε για πρόεδρο, και αφού δεν μπορούσαμε να βγάλουμε πρόεδρο, θα ερχόταν ο Τσίπρας, όπως έλεγαν οι σφυγμομετρήσεις ο Τσίπρας. Και δεν ήθελαν να δώσουν σε μένα από πριν την απελευθέρωση από τα μνημόνια και τα λεφτά. Για να μην μπορεί μετά ο Τσίπρας έχοντας αυτά, να τους κάνει κουμάντο για αυτά που εκείνοι θα ζητούσαν. Το λέω πολύ ωμά, αλλά αυτό είναι αλήθεια». Σαμαράς: Δεν υπήρχε ούτε μία εύκολη ημέρα στο Μαξίμου «Με τον Ευάγγελο Βενιζέλο, δεν υπήρχε μέρα που να τελειώνουμε πριν τα μεσάνυχτα. Τα μεσάνυχτα ήταν νωρίς. Νιώθαμε πάντα την απειλή, ότι «πέφτετε έξω, δεν θα σας πληρώσουμε τα ομόλογα». Ήταν πάρα πολύ δύσκολο ότι υπήρχε μία κατασκευαστική δυσκολία σε μία χώρα που ζει με μνημόνιο», απάντηση σε ερώτηση για την πρωθυπουργική του θητεία. Συζητούσα με ένα μέλος της τρόικας και του εξηγούσα ότι το επιχείρημά του ήταν λάθος, από κάθε άποψη. «Ναι αλλά αυτό έχω πάρει γραμμή από πάνω». Ποιος ήταν ο «από πάνω της τρόικας»;. Ο Μπαρόζο. Δεν γινόταν τίποτα. Πιο πάνω από τον Μπαρόζο ποιος ήταν; Να πάρεις τον Σόιμπλε; Να πάρεις τους Αμερικανούς; Επομένως εγώ είχα το πρόβλημα ότι εάν δεν συμφωνούσα με την τρόικα, δεν είναι ποιανού την πόρτα να χτυπήσω ως πρωθυπουργός. Αλλά όταν δεν έχεις ούτε μια μέρα να χάσεις, γιατί έρχεται η μέρα της πληρωμής του δανείου, τι θα κάνεις; Για αυτό και δουλεύαμε ακατάπαυστα. «Εμείς θα μείνουμε στην ευρωζώνη και θα κάνουμε αυτό που πρέπει να κάνουμε» «Είμαι με τον Στουρνάρα, με τη Μέρκελ και συζητάμε για πρώτη φορά. Οπως τελειώνει η συζήτηση, με τραβάει η Μέρκελ στο γραφείο της και μου δείχνει κάποιες διαφάνειες. “Ολα αυτά δείχνουν ότι είναι πολύ δύσκολο για την Ελλάδα να τα βγάλει πέρα. Εχω να σας προτείνω να βγείτε από την ευρωζώνη”, μου είπε η Μέρκελ. Τη σταμάτησα και της είπα ότι δεν κάνουμε αυτή την κουβέντα. Εμείς θα μείνουμε και θα κάνουμε αυτό που πρέπει να κάνουμε». Για τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και τον Ανδρέα Παπανδρέου • Ο Καραμανλής ήταν του ολίγου και του ακριβούς. • Τον Παπανδρέου είχα τη δυνατότητα να τον γνωρίσω γιατί ήμασταν συγκάτοικοι στην Αμερική. • «Μου λέει ο Κων. Μητσοτάκης “πήγαινε να ενημερώσεις και τον Παπανδρέου και τον Φλωράκη”. Με τον Φλωράκη μιλήσαμε για άλλα θέματα. Ο Παπανδρέου, ο οποίος είχε μόλις γυρίσει από την εγχείρησή του, μου λέει: “Θέλω να μου πεις όλα τα άρθρα”. Τσιμπιόμουν με το ότι συμφωνεί σε όλα. Ενημέρωσα τον πρόεδρο, πήγα στο υπ. Εξωτερικών. Μετά από λίγο, έμαθα ότι μου τα “έριχνε” στο ραδιόφωνο. Είχε την ευκολία της προσαρμογής σε αυτό που πολιτικά του ήταν χρήσιμο». Η ιστορία της πρώτης ομιλίας του στη Βουλή και η φράση του Καραμανλή «Γίνεται η μεγάλη σκηνή όπου στη συζήτηση για τον Προϋπολογισμό στη Βουλή μπαίνει ο Καραμανλής. Ο υπ. Οικονομικών δεν μπορούσε να έρθει να μιλήσει και έτσι κλήθηκα στο βήμα. Είχα τρακ, κατεβαίνω κάτω, κάθομαι, μου κάνει νεύμα ο Καραμανλής και με ρωτάει: “Ηταν το ντεμπούτο σου;”. Τότε μου χτυπάει τα χέρια και μου λέει: “τα πήγες περίφημα”». Για τη Μεταπολίτευση: • Υπήρχε ένα όνειρο στον καθένα από εμάς. • Το δικό μου όνειρο ήταν να μπορέσω να βοηθήσω την πατρίδα σε αυτά τα οποία ζητούσε ο Καραμανλής, δηλαδή ενότητα και σταθερότητα. • Ως βουλευτής δούλεψα πολύ και για τον τόπο. • Ηταν δεδομένο ότι έπρεπε να βοηθήσεις τον καθένα που είχε ένα πρόβλημα. • Στην ανάδειξη οποιουδήποτε βουλευτή παίζει ρόλο και η τύχη. Σαμαράς για Μπακογιάννη: «Γιατί ζητάς τη συναίνεση των άλλων εφόσον είσαι κυβέρνηση;» «Γιατί ζητάς τη συναίνεση των άλλων εφόσον είσαι κυβέρνηση;», διερωτήθηκε στη συνέχεια ο κ. Σαμαράς σε διευκρινιστική ερώτηση του Αλέξη Παπαχελά για την αναφορά του σε σχέση με τα ελληνοτουρκικά και όσα είχε αναφέρει στο προηγούμενο πάνελ η Ντόρα Μπακογιάννη. Για το Μακεδονικό • Οι τρεις όροι το 1991 έγιναν δεκτοί και από το υπουργικό Συμβούλιο και έλαβα συγχαρητήρια από τον Ανδρέα Παπανδρέου και βεβαίως από την παράταξή μου και τότε έγιναν δεκτοί και οι τρεις όροι από το συμβούλιο των πολιτικών αρχηγών, με μόνη διαφωνία από το ΚΚΕ. • Αυτό το οποίο έγινε από όλους δεκτό, τελικά κατέρρευσε. • Είπα ότι αυτό το πράγμα δεν μπορεί να λυθεί. • Νομίζουμε ότι με τις «Πρέσπες» το θέμα έχει λυθεί, ενώ στην ουσία παραμένει ως προς τη «μακεδονικότητα» για τους Βουλγάρους της γλώσσας τους. • Αυτό τίθεται ως ζήτημα για την είσοδο ή για την πρόθεση εισόδου των Σκοπίων στην Ε.Ε. από την Βουλγαρία. • Το ζήτημα, επομένως, δεν έχει λήξει. • Δεν έχει γίνει αντιληπτό ότι η περιοχή της Αλβανίας, του Κοσόβου και του Τετόβου, είναι περιοχές αλβανικές πλέον. • Ο Γκρουέφσκι είχε ζητήσει κάποια στιγμή να λάβει βουλγαρική υπηκοότητα. • Η υπόθεση αυτή, λοιπόν, δεν έχει λήξει. Για ελληνοτουρκικά - Ο διάλογος είναι πάντα κάτι το γόνιμο και το θετικό. -Όταν, όμως, ακούω τη λέξη συναίνεση και με τα τρία κόμματα και μέσα στην κυβέρνηση, αυτό μυρίζει διάθεση συνθηκολόγησης και όχι συναίνεσης και εννοώ για τα εθνικά ζητήματα.

Ευ. Βενιζέλος-Ντόρα Μπακογιάννη: Πώς αποτιμούν τη Συνθήκη των Πρεσπών

Οι δυο πολιτικοί τοποθετήθηκαν για τα μεγάλα θέματα της εξωτερικής πολιτικής. Η πορεία από τη Μεταπολίτευση έως σήμερα. Πώς περιγράφει την συμφωνία με τη Βόρεια Μακεδονία ο τότε υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς. Με την εξωτερική πολιτική ασχολήθηκε πάνελ του συνεδρίου «ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΣΗ: 50 Χρόνια Μετά», το οποίο συνδιοργανώνουν η «Καθημερινή», το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (ΜΙΕΤ), το Οικονομικό Φόρουμ Δελφών και το Ελληνικό Παρατηρητήριο του London School of Economics. Σε αυτό μετείχαν, μεταξύ άλλων ο Ευάγγελος Βενιζέλος, η Ντόρα Μπακογιάννη και ο Νίκος Κοτζιάς. Με αφορμή τη ρήση του Κωνσταντίνου Καραμανλή «ανήκομεν εις την Δύση», η Κωνσταντίνα Μπότσιου, Καθηγήτρια Ιστορίας και Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς, έθεσε το ζήτημα του δυτικού προσανατολισμού της χώρας. «Η Ελλάδα γιορτάζει τα 50 χρόνια από τη Μεταπολίτευση και προηγουμένως τα 200 χρόνια από την εθνική ανεξαρτησία. Πώς χειρίστηκε η Ελλάδα τη μεγάλη ρήξη με τη Δύση που έπρεπε να κάνει μετά τη Μεταπολίτευση;». Η κ. Μπακογιάννη απάντησε ότι δεν πιστεύει ότι αμφισβητήθηκε ποτέ η ταύτιση της Ελλάδας με τη Δύση, όμως η ελληνική κοινωνία ήταν «βαθιά πληγωμένη» στη διάρκεια της δικτατορίας. Δεν υπήρχε αμφιβολία για τον ρόλο της Αμερικής στο διάστημα εκείνο, άρα «δικαίως ο ελληνικός λαός ήταν οργισμένος με τις ΗΠΑ». Αυτό οδήγησε τον Κωνσταντίνο Καραμανλή να λάβει την απόφαση να αποχωρήσει η χώρα από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ. «Ήξερε το κόστος, αλλά η απόφαση ήταν επιβεβλημένη από την ευρύτερη κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα της εποχής», παρατήρησε η κ. Μπακογιάννη. Ουδέποτε όμως επί Καραμανλή μπήκε άλλη επιλογή εκτός από τη δυτική, ενώ στη συνέχεια ξεκίνησε ο αγώνας για την Ευρώπη, δίνοντας στην Ελλάδα τη δυνατότητα να μείνει στη Δύση, χωρίς την ταύτιση με τις ΗΠΑ. «Μόνο η ΝΔ πίστευε στην Ευρώπη», επισήμανε, κάνοντας μνεία στην περίοδο του «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο». Πολιτικά η Ελλάδα ήταν διχασμένη, αλλά από την ώρα που ο Ανδρέας Παπανδρέου έγινε πρωθυπουργός, όλα ξεχάστηκαν. «Ο Παπανδρέου άλλαξε, άρα ένα μεγάλο κομμάτι της κοινής γνώμης άλλαξε». Η οριστική αλλαγή της κοινής γνώμης επήλθε όμως, σύμφωνα με την κ. Μπακογιάννη, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ ήρθε στην εξουσία. Ο κ. Βενιζέλος έκανε μια εκτενή αναφορά στον ρόλο Καραμανλή-Παπανδρέου στην εξωτερική πολιτική από τη Μεταπολίτευση και μετά, η οποία, σύμφωνα με τον ίδιο, «δεν είναι μια ενιαία περίοδος». Κοινό θεμέλιο είναι το τραύμα του 1974, το πραξικόπημα στην Κύπρο και η τουρκική εισβολή. «Αυτό είναι μια εθνική ήττα», επισήμανε. Ως αποτέλεσμα, η Μεταπολίτευση ξεκινά «ενοχικά και συμπλεγματικά» σε ό,τι αφορά την εξωτερική πολιτική. Παρ’ όλα αυτά διαμορφώθηκε μια συναίνεση στα ζητήματα αυτά, την οποία ο ίδιος ονόμαζε «πολιτική Καραμανλή-Παπανδρέου», ήταν όμως υπονομευμένη από την αρχή. «Συμφωνούμε ότι είμαστε ευρωπαϊκή, δυτική χώρα, αλλά αυτή η συναίνεση έχει και ένα δεύτερο επίπεδο που είναι, ταυτόχρονα, μια συναίνεση στη "στρατηγική ακινησία"». Ο κ. Βενιζέλος εξέφρασε την άποψη ότι ο Ανδρέας Παπανδρέου δεν επηρεάστηκε από τον λαϊκισμό στην άσκηση εξωτερικής πολιτικής, σε αντίθεση με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή που ενέδωσε στο μεταπολιτευτικό κλίμα, αποχωρώντας από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ. Μπορεί η στάση του ΠΑΣΟΚ μέχρι την εκλογική νίκη του 1981 να είχε λαϊκιστικά χαρακτηριστικά, όμως δεν έκανε κάτι αντίστοιχο, σύμφωνα με τον ίδιο. Πού είμαστε σήμερα σε σχέση με το τραύμα του 1974; Την περίοδο 2010-2018 το οικοδόμημα τινάζεται στον αέρα και ξαναστήνεται. «Έζησα την κατάρρευση της ειδυλλιακής σχέσης της κοινής γνώμης με την ΕΕ την περίοδο της κρίσης και των μνημονίων», ανέφερε χαρακτηριστικά. Αναφερόμενος στην αριστερή πολιτική προέλευση του κ. Κοτζιά, ο Κωνσταντίνος Φίλης, Διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνών Υποθέσεων, επισήμανε ότι επί ημερών του στο Υπουργείο Εξωτερικών ξεκίνησε ο στρατηγικός διάλογος με τη Ουάσινγκτον που οδήγησε στα σημερινά αποτελέσματα. «Άλλαξε ο κόσμος από τη δεκαετία του ’80 και αλλάξατε κι εσείς άποψη; Σήμερα η σχέση μας με τις ΗΠΑ είναι μια σχέση υποτέλειας;» ρώτησε ο κ. Φίλης. Είναι άλλο πράγμα ο ακτιβισμός και άλλο η άμεση ευθύνη απέναντι στο κράτος, εξήγησε ο κ. Κοτζιάς. Σύμφωνα με τον ίδιο, αποδείχτηκε ότι η εξωτερική πολιτική στα χρόνια της κυβέρνησης Τσίπρα ανταποκρίθηκε «τόσο στις απαιτήσεις του ακτιβισμού όσο και στην παράδοση της κρατικής συνέχειας». Έφερε μάλιστα το παράδειγμα των καλών σχέσεων με το Ισραήλ και ταυτόχρονα την αναγνώριση του δικαίου των Παλαιστινίων. «Πρέπει κανείς να βρίσκει τη χρυσή τομή», είπε με νόημα. Ο κ. Κοτζιάς αναφέρθηκε επίσης στη συνάντηση που είχε με τον Ντόναλντ Τραμπ το 2015, πριν εκλεγεί πρόεδρος των ΗΠΑ, μια συνάντηση που ενδεχομένως να μην έχει γίνει γνωστή. «Η γενική αντίληψή μου ήταν ότι πρέπει να επιδράς στις ισχυρές δυνάμεις», εξήγησε, ενώ υπογράμμισε ότι «πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική σημαίνει να συζητάς με όλους και να αξιοποιείς όλες τις δυνατότητες που σου δίνονται». Υπενθύμισε τις μεγάλες αλλαγές που συντελέστηκαν σε παγκόσμιο επίπεδο την εποχή της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ. Σε ό,τι αφορά το Μακεδονικό, «παρά το μεγάλο προσωπικό και πολιτικό κόστος, λίγοι παραδέχτηκαν ότι λύσαμε το ζήτημα», επισήμανε ο κ. Κοτζιάς. «Το κύριο κόμμα της αντιπολίτευσης τότε πρότασσε τα εσωτερικά του ζητήματα έναντι της εξωτερικής πολιτικής», σύμφωνα με τον ίδιο. Ανέφερε επίσης ότι θύμα της ίδιας πολιτικής της ΝΔ υπήρξε και ο ίδιος ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης. Στους δύο λόγους για τους οποίους διαφώνησε με τη Συνθήκη των Πρεσπών αναφέρθηκε η κ. Μπακογιάννη, και συγκεκριμένα στα ζητήματα της ταυτότητας και της γλώσσας, ενώ παραδέχθηκε ότι το ζήτημα της ονομασίας ήταν μια επιτυχία της διαπραγμάτευσης Κοτζιά. Για τη Συμφωνία των Πρεσπών ο κ. Βενιζέλος εξήγησε ότι ήταν στα πρόθυρα της ανοιχτής στήριξής της. Την ώρα, όμως, που η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ συζητούσε το θέμα, «ήθελαν να στείλουν στο Ειδικό Δικαστήριο όλη την ηγεσία της αντιπολίτευσης». «Υπερασπίζομαι τη Συνθήκη και την εφαρμογή της. Είμαι απολύτως σύμφωνος με τον κ. Κοτζιά όσον αφορά τις εκκρεμότητες που υπάρχουν. Οι Πρέσπες είναι μια συνεισφορά της τότε κυβέρνησης», κατέληξε ο κ. Βενιζέλος, με την κ. Μπακογιάννη να συμπληρώνει ότι συμφωνεί. Για τις ελληνορωσικές σχέσεις μίλησε ο κ. Κοτζιάς, ο οποίος αποκάλυψε ότι, όταν προχώρησαν οι συζητήσεις Λαφαζάνη με τη Ρωσία το 2015, αρνήθηκε να πάει στη συνάντηση που κανονίστηκε στην Αγία Πετρούπολη. «Δεν πίστεψα καμία στιγμή ότι η Ρωσία θα μπορούσε να επέμβει στις διαπραγματεύσεις». Ο κ. Κοτζιάς αναφέρθηκε στην υπόθεση των ρωσικών απελάσεων επισημαίνοντας ότι δεν απέλασε δύο διπλωμάτες, «ο ένας ήταν συνταξιούχος διπλωμάτης και ο άλλος ιδιώτης», που εμπλέκονταν σε πράξεις διαφθοράς στον χώρο της Ελλάδας (όχι με Έλληνες). «Λυπάμαι που έγινα βορά του Τύπου και της αντιπολίτευσης επειδή έκανα το αυτονόητο». Στον πόλεμο στην Ουκρανία αναφέρθηκε ο κ. Βενιζέλος, τονίζοντας ότι «δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία η εισβολή της Ρωσίας», ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι σήμερα σε αμήχανη, αν όχι δραματική κατάσταση, υπενθυμίζοντας και τη χθεσινή επανάληψη της πυρηνικής απειλής από τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Στις σχέσεις Ελλάδας και Ρωσίας αναφέρθηκε και η κ. Μπακογιάννη, σε αντίστιξη με τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις που είναι στρατηγικής σημασίας. «Οι σχέσεις με τη Ρωσία δεν είχαν στρατηγικό βάθος, αλλά οικονομικό», διαπίστωσε. Ερχόμενη στο σήμερα, τόνισε ότι οτιδήποτε εκπροσωπεί τις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έρχεται σε αντίθεση με τις θέσεις της Ρωσίας. «Η Ευρώπη σήμερα δεν μπορεί παρά να είναι απέναντι στη Ρωσία», είπε, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι στο αμέσως προσεχές μέλλον είναι μάλλον αδύνατον να φτιάξουν οι σχέσεις. Αναφερόμενος στα ελληνοτουρκικά, ο κ. Βενιζέλος μοιράστηκε την ανησυχία του, καθώς «δεν πρέπει το momentum να εξελιχθεί σε ένα απλό moratorium», ενώ οι τρεις ομιλητές κλήθηκαν να τοποθετηθούν σε σχέση με την απόρριψη του Σχεδίου Ανάν. «Είχε ένα θεμελιακό λάθος, ότι, ενώ ήθελε να το απορρίψει, ο Παπαδόπουλος πήγε σε δημοψήφισμα», είπε ο κ. Κοτζιάς. «Το Σχέδιο Ανάν ήταν λάθος», απάντησε η κ. Μπακογιάννη, ενώ ο κ. Βενιζέλος θύμισε ότι πια υπάρχει το μεγάλο πλεονέκτημα του «δικαιώματος αυτοδιάθεσης του κυπριακού λαού, αλλά και το φορτίο της αυτοδιάθεσης, γιατί πρέπει να αποφασίσει ο κυπριακός λαός». «Το κεκτημένο του Σχεδίου Ανάν ήταν το δημοψήφισμα», κατέληξε. Τέλος, σε ό,τι αφορά την επέκταση των χωρικών υδάτων, η κ. Μπακογιάννη επισήμανε ότι «δεν είναι αυτό το θέμα μας σήμερα». «Υπάρχει σήμερα ένα παράθυρο ευκαιρίας για την Ελλάδα, αυτά τα δεδομένα; Κατά τη γνώμη μου υπάρχει, όμως "το τανγκό θέλει δύο". Αν όμως δοθεί πραγματική ευκαιρία, θα πρέπει η Ελλάδα να προχωρήσει; Εδώ υπάρχει η προϋπόθεση της εθνικής συναίνεσης». Ο κ. Βενιζέλος διαπίστωσε ότι «πρέπει να υπάρχει ισότητα στην αφετηρία στα ελληνοτουρκικά σε σχέση με τα χωρικά ύδατα», ενώ ο κ. Κοτζιάς εξέφρασε την άποψη ότι «η πρώτη δουλειά που έπρεπε να έχει κάνει η Ελλάδα είναι να κλείσει τους κόλπους», μια συζήτηση που έχει εξαφανιστεί ακαδημαϊκά και πολιτικά. Σε μια από τις λίγες στιγμές έντασης της συζήτησης, ο κ. Κοτζιάς ανέφερε ότι «ο αέρας μυρίζει ότι ήδη έχει γίνει αποστρατιωτικοποίηση από αρκετά βαριά όπλα στα ελληνικά νησιά του Αιγαίου, το οποίο θυμίζει τον τρόπο της καταστροφής της Κύπρου», με την κ. Μπακογιάννη να απαντά ότι «Δεν είναι σοβαρά αυτά τα πράγματα» και τον κ. Βενιζέλο να σχολιάζει, στο κλείσιμο της ενότητας: «Αποδεικνύεται ότι η Μεταπολίτευση δεν τελείωσε».

Πρόσθετα μέτρα 31 εκατ. λιρών!!!!!

Nέα μέτρα για την εγγύηση της ασφάλειας βουλευτών ανακοίνωσε η βρετανική κυβέρνηση, οι οποίοι δηλώνουν ότι είναι αντιμέτωποι με περισσότερες απειλές μεταξύ άλλων και λόγω του πολέμου μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς στη Γάζα. “Κανένας από εμάς δεν θα πρέπει να δέχεται ότι το να υφίσταται εγκλήματα μίσους, παρενόχληση ή απειλές αποτελεί μέρος της δουλειάς”, δήλωσε ο Βρετανός υπουργός Εσωτερικών James Cleverly, ανακοινώνοντας τα νέα μέτρα. Συνολικά 31 εκατ. λίρες (36,2 εκατ. ευρώ) θα δαπανηθούν για την προστασία των βουλευτών. Αυτοί θα μπορούν να έχουν έναν άμεσο σύνδεσμο στην αστυνομία, με τον οποίο θα επικοινωνούν για ζητήματα ασφαλείας. Για τους βουλευτές που αντιμετωπίζουν περισσότερο κίνδυνο, θα μπορεί να διατίθεται υπηρεσία ιδιωτικής προστασίας. Επιθέσεις και απειλές Η ένταση, που έχει οξυνθεί μετά το ξέσπασμα του πολέμου στη Γάζα, παρατηρείται στη Βρετανία λίγους μήνες πριν από τις βουλευτικές εκλογές που θα πραγματοποιηθούν ως το τέλος του έτους. Στα τέλη Ιανουαρίου ο βουλευτής Mike Freer, που εκλέγεται σε περιφέρεια του Λονδίνου όπου ζουν πολλοί Eβραίοι, ανακοίνωσε ότι δεν θα είναι υποψήφιος στις εκλογές, αφού δέχθηκε απειλές από ισλαμιστική ομάδα και μετά την πυρπόληση του πολιτικού του γραφείου. Επεσήμανε ότι ήδη πριν από τα περιστατικά αυτά φορούσε αλεξίσφαιρο γιλέκο σε συναντήσεις του με πολίτες. Στα μέσα Φεβρουαρίου δεκάδες φιλοπαλαιστίνιοι διαδηλωτές είχαν συγκεντρωθεί μπροστά από το σπίτι του συντηρητικού βουλευτή Tobias Elwood, ωθώντας την αστυνομία να ζητήσει από τον ίδιο και την οικογένειά του “να μείνουν μακριά” από εκεί. Η βουλεύτρια των Εργατικών Don Butler επεσήμανε από την πλευρά της ότι ζήτησε το προηγούμενο Σαββατοκύριακο “επιπλέον αστυνομική προστασία”, αφού δέχθηκε απειλές από την ακροδεξιά. Η βουλεύτρια αυτή είναι μαύρη και κατηγόρησε τη δεξιά πτέρυγα του Συντηρητικού κόμματος ότι υποκινεί το μίσος και την ισλαμοφοβία. “Τις τελευταίες εβδομάδες παρακολουθήσαμε επονείδιστες απόπειρες εκφοβισμού βουλευτών και αμφισβήτηση των δημοκρατικών μας διαδικασιών”, κατήγγειλε ο υπουργός Ασφαλείας Tom Tangenhat. “Αυτή η συμπεριφορά αποτελεί απειλή για τη δημοκρατία μας και είναι τοξική για την κοινωνία μας”, πρόσθεσε. Οι απειλές αυτές λαμβάνονται ακόμη πιο σοβαρά υπόψη καθώς μέσα σε οκτώ χρόνια έχουν δολοφονηθεί δύο Βρετανοί βουλευτές. Το 2021 ο Συντηρητικός βουλευτής David Ames, σκοτώθηκε από μέλος του Ισλαμικού Κράτους και πέντε χρόνια νωρίτερα η Εργατική βουλεύτρια Joe Cox δολοφονήθηκε από νεοναζί πριν από το δημοψήφισμα για το Brexit.

Ανησυχία από την συνεχή σεισμική δραστηριότητα στον Κορινθιακό

Τις τελευταίες ημέρες καταγράφονται συνεχείς σεισμικές δονήσεις μικρού μεγέθους αρχικά αλλά από χθές η ένταση σημειώνει αύξηση. Αυτό είναι το ανησυχητικό. Σήμερα κατεγράφησαν περίπου 30 σεισμικές δονήσεις μεγέθους από 1,5 έως 3,5 στην κλίμακα Richter. Το εστιακό βάθος εντοπίζεται στα 13 περίπου χιλιόμετρα ενώ το σημείο βρίσκεται σε απόσταση 13 χιλιόμετρα βόρεια-βορειοανατολικά του Ξυλόκαστρου. Η παρατηρούμενη ανοδική τάση στην ένταση αποτελεί στοιχείο αξιολογίσιμο και χρήζει ιδιαίτερου ενδιαφέροντος. Ο Γεράσιμος Παπαδόπουλος μάλιστα πρότεινε την σύγκλιση της Επιτροπής Σεισμικού Κινδύνου ώστε να αξιολογηθεί η σοβαρότητα του φαινομένου.

Πυρηνικές προετοιμασίες ΗΠΑ, Ρωσίας, Κίνας - Γίνεται πραγματικότητα η επιστημονική φαντασία;

«Είμαστε στα πρόθυρα αυτού του είδους του μέλλοντος επιστημονικής φαντασίας όπου επαναφέρουμε όλες αυτές τις τρομερές ιδέες από τον Ψυχρό Πόλεμο», αναφέρουν οι αναλυτές Η Ρωσία, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα έχουν κατασκευάσει νέες δομές και έχουν σκάψει νέες σήραγγες στις εγκαταστάσεις πυρηνικών δοκιμών τους τα τελευταία χρόνια, όπως δείχνουν δορυφορικές εικόνες που μεταδίδει αποκλειστικά το CNN, σε μια εποχή που οι εντάσεις μεταξύ των τριών μεγάλων πυρηνικών δυνάμεων έχουν ανέβει στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων δεκαετιών. Αν και δεν υπάρχουν στοιχεία που να υποδηλώνουν ότι η Ρωσία, οι ΗΠΑ ή η Κίνα προετοιμάζονται για μια επικείμενη πυρηνική δοκιμή, οι εικόνες, που ελήφθησαν και παρέχονται από έναν εξέχοντα αναλυτή σε στρατιωτικές μελέτες, απεικονίζουν επεκτάσεις σε τρεις τοποθεσίες πυρηνικών δοκιμών σε σύγκριση με λίγα μόνο χρόνια πριν. Το ένα λειτουργεί από την Κίνα στην μακρινή δυτική περιοχή του Xinjiang, ένα από τη Ρωσία σε ένα αρχιπέλαγος του Αρκτικού Ωκεανού και ένα άλλο στις ΗΠΑ στην έρημο της Νεβάδα. Οι δορυφορικές εικόνες των τελευταίων τριών έως πέντε ετών δείχνουν νέες σήραγγες κάτω από βουνά, νέους δρόμους και εγκαταστάσεις αποθήκευσης, καθώς και αυξημένη κυκλοφορία οχημάτων που εισέρχονται και βγαίνουν από τις τοποθεσίες, δήλωσε ο Jeffrey Lewis, επίκουρος καθηγητής στο Κέντρο Μη Διάδοσης των Πυρηνικών Όπλων στο Middlebury Institute of International Studies. «Υπάρχουν πραγματικά πολλές ενδείξεις που βλέπουμε που υποδηλώνουν ότι η Ρωσία, η Κίνα και οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορεί να συνεχίσουν τις πυρηνικές δοκιμές», είπε, κάτι που καμία από αυτές τις χώρες δεν έχει κάνει από τότε που οι υπόγειες πυρηνικές δοκιμές απαγορεύτηκαν από την Περιεκτική Πυρηνική Δοκιμή του 1996. Η Κίνα και οι ΗΠΑ υπέγραψαν τη συνθήκη, αλλά δεν την έχουν επικυρώσει. Ο απόστρατος συνταγματάρχης της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ Cedric Leighton, πρώην αναλυτής πληροφοριών, εξέτασε τις εικόνες των πυρηνικών εγκαταστάσεων των τριών δυνάμεων και κατέληξε σε παρόμοιο συμπέρασμα. «Είναι πολύ ξεκάθαρο ότι και οι τρεις χώρες, η Ρωσία, η Κίνα και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν επενδύσει πολύ χρόνο, προσπάθεια και χρήμα όχι μόνο στον εκσυγχρονισμό των πυρηνικών τους οπλοστασίων, αλλά και στην προετοιμασία των τύπων δραστηριοτήτων που θα απαιτούνταν για μια δοκιμή", είπε. Η Μόσχα έχει επικυρώσει τη συνθήκη, αλλά ο Ρώσος πρόεδρος Vladimir Putin είπε τον Φεβρουάριο ότι θα διέταζε μια δοκιμή, εάν οι ΗΠΑ προχωρήσουν πρώτα, προσθέτοντας ότι «κανείς δεν πρέπει να έχει επικίνδυνες αυταπάτες ότι η παγκόσμια στρατηγική ισορροπία μπορεί να καταστραφεί». Οι επεκτάσεις κινδυνεύουν να πυροδοτήσουν έναν αγώνα εκσυγχρονισμού της υποδομής δοκιμών πυρηνικών όπλων σε μια εποχή βαθιάς δυσπιστίας μεταξύ της Ουάσιγκτον και των δύο αυταρχικών κυβερνήσεων, είπαν οι αναλυτές, αν και η ιδέα της πραγματικής ένοπλης σύγκρουσης δεν θεωρείται επικείμενη. «Η απειλή από τις πυρηνικές δοκιμές οφείλεται στον βαθμό στον οποίο επιταχύνει την αυξανόμενη κούρσα εξοπλισμών μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών από τη μία πλευρά και της Ρωσίας και της Κίνας από την άλλη», είπε ο Lewis. «Οι συνέπειες αυτού είναι ότι ξοδεύουμε τεράστια χρηματικά ποσά, παρόλο που δεν είμαστε πιο ασφαλείς», πρόσθεσε. Πυρηνικές απειλές Τα σχόλια του Lewis ήρθαν όταν μια εξέχουσα ομάδα πυρηνικής παρακολούθησης, το Bulletin of the Atomic Scientists, έθεσε νωρίτερα φέτος το εμβληματικό ρολόι Doomsday, ένα μέτρο του πόσο κοντά είναι ο κόσμος στην αυτοκαταστροφή, στα 90 δευτερόλεπτα πριν τα μεσάνυχτα, το πιο επισφαλές επίπεδο από την έναρξή του το 1947. Η ομάδα ανέφερε τον πόλεμο στην Ουκρανία, που πυροδότησε η εισβολή της Ρωσίας στη γείτονά της τον Φεβρουάριο του 2022, ως κύριο λόγο για την αξιολόγησή της. «Οι στενά καλυμμένες απειλές της Ρωσίας για χρήση πυρηνικών όπλων υπενθυμίζουν στον κόσμο ότι η κλιμάκωση της σύγκρουσης –από ατύχημα, πρόθεση ή λάθος υπολογισμό– είναι ένας τρομερός κίνδυνος. Η πιθανότητα η σύγκρουση να ξεφύγει από τον έλεγχο οποιουδήποτε παραμένει υψηλή», ανέφερε η ομάδα. Με άλλα λόγια, το Doomsday Clock σήμερα σηματοδοτεί μεγαλύτερο κίνδυνο για το τέλος της ανθρωπότητας από το 1953, όταν τόσο οι Ηνωμένες Πολιτείες όσο και η Σοβιετική Ένωση διεξήγαγαν δραματικές δοκιμές πυρηνικών όπλων. Τον περασμένο μήνα, ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών António Guterres απηύθυνε νέα έκκληση προς τις βασικές χώρες να επικυρώσουν τη διεθνή συνθήκη που απαγορεύει τα πειράματα τόσο για ειρηνικούς όσο και για στρατιωτικούς σκοπούς. «Φέτος, αντιμετωπίζουμε μια ανησυχητική αύξηση της παγκόσμιας δυσπιστίας και διχασμού», είπε ο Guterres. «Σε μια εποχή που σχεδόν 13.000 πυρηνικά όπλα είναι αποθηκευμένα σε όλο τον κόσμο - και οι χώρες εργάζονται για να βελτιώσουν την ακρίβεια, την εμβέλεια και την καταστροφική τους δύναμη - αυτή είναι μια συνταγή για εξόντωση». Ο Lewis επεσήμανε ότι η απροσδόκητα κακή απόδοση του ρωσικού στρατού στην Ουκρανία θα μπορούσε να αποτελέσει μέρος της ώθησης για τη Μόσχα να εξετάσει την επανέναρξη των πυρηνικών δοκιμών. Η Λευκορωσία, η οποία διαδραμάτισε βασικό ρόλο στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, έχει λάβει επίσης τακτικά πυρηνικά όπλα από τη Μόσχα, δήλωσε ο πρόεδρος Alexander Lukashenko τον Αύγουστο. Πρόσθεσε ότι το Μινσκ θα ήταν πρόθυμο να τα χρησιμοποιήσει ενόψει της ξένης «επιθετικότητας». Ρωσία και Κίνα Ακόμη και όταν ο ρωσικός στρατός εισέβαλε στην Ουκρανία πέρυσι, οι αναλυτές είδαν επίσης μια επέκταση του χώρου πυρηνικών δοκιμών της χώρας στη Novaya Zemlya στο αρχιπέλαγος του Αρκτικού Ωκεανού. Στα μέσα Αυγούστου, η εγκατάσταση έλαβε νέα εστίαση όταν ο Υπουργός Άμυνας Sergei Shoigu πραγματοποίησε επίσκεψη, σύμφωνα με το ρωσικό υπουργείο Άμυνας. Η τοποθεσία Novaya Zemlya χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τη Σοβιετική Ένωση για τη διεξαγωγή πυρηνικών δοκιμών το 1955 μέχρι την τελική υπόγεια έκρηξη της ΕΣΣΔ το 1990. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, στην τοποθεσία διεξήχθησαν συνολικά 130 δοκιμές με περισσότερες από 200 συσκευές, σύμφωνα με μια επισκόπηση που δημοσιεύτηκε στο το περιοδικό Science and Global Security. Δορυφορικές εικόνες που έχει στην κατοχή του το CNN έδειξαν ότι έχει γίνει εκτεταμένη κατασκευή στο χώρο δοκιμών Novaya Zemlya από το 2021 έως το 2023, με πλοία και νέα εμπορευματοκιβώτια ναυτιλίας να φτάνουν στο λιμάνι του, δρόμους να παραμένουν καθαροί το χειμώνα και σήραγγες σκαμμένες βαθιά στα βουνά της Αρκτικής. «Το ρωσικό πεδίο δοκιμών είναι πλέον ανοιχτό όλο το χρόνο, τους βλέπουμε να καθαρίζουν το χιόνι από τους δρόμους, τους βλέπουμε να κατασκευάζουν νέες εγκαταστάσεις», είπε ο Lewis.Κοντά σε αυτές τις εγκαταστάσεις υπάρχουν σήραγγες όπου η Ρωσία έχει δοκιμάσει στο παρελθόν, είπε ο Lewis. «Τα τελευταία πέντε ή έξι χρόνια, είδαμε τη Ρωσία να σκάβει νέες σήραγγες, κάτι που υποδηλώνει ότι είναι έτοιμη να συνεχίσει τις πυρηνικές δοκιμές», πρόσθεσε. «Είναι πολύ ξεκάθαρο για μένα ότι οι Ρώσοι προετοιμάζονται για μια πιθανή πυρηνική δοκιμή», πρόσθεσε o Leighton, ο πρώην αξιωματικός της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ και τώρα αναλυτής του CNN. «Οι Ρώσοι μπορεί να προσπαθούν να φτάσουν στη γραμμή κάνοντας όλες τις προετοιμασίες για μια πυρηνική δοκιμή, αλλά στην πραγματικότητα δεν πραγματοποιούν κάποια. Στην ουσία, θα το έκαναν αυτό για να «τρομάξουν» τη Δύση», είπε ο Leighton. Αυξημένη δραστηριότητα εντοπίστηκε επίσης στον κινεζικό χώρο πυρηνικών δοκιμών στο Lop Nur, μια αποξηραμένη αλμυρή λίμνη ανάμεσα σε δύο ερήμους στην αραιοκατοικημένη δυτική Κίνα. Οι δορυφορικές εικόνες δείχνουν ότι μια νέα, πέμπτη υπόγεια σήραγγα βρίσκεται υπό ανασκαφή τα τελευταία χρόνια και έχουν κατασκευαστεί νέοι δρόμοι. Μια σύγκριση των εικόνων που τραβήχτηκαν το 2022 και το 2023 δείχνει ότι ο σωρός από μπάζα αυξάνεται σταθερά σε μέγεθος, με αποτέλεσμα οι αναλυτές να πιστεύουν ότι οι σήραγγες επεκτείνονται, είπε ο Lewis. Επιπλέον, η κύρια περιοχή διαχείρισης και υποστήριξης έχει νέα κατασκευαστικά έργα. Ένας νέος αποθηκευτικός χώρος κατασκευάστηκε το 2021 και το 2022, ο οποίος θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την αποθήκευση εκρηκτικών, πρόσθεσε. «Η κινεζική περιοχή δοκιμών είναι διαφορετική από τη ρωσική περιοχή δοκιμών», είπε ο Lewis. «Ο κινεζικός χώρος δοκιμών είναι τεράστιος και υπάρχουν πολλά διαφορετικά μέρη του». «Αυτά τα πράγματα φαίνονται εύκολα στις δορυφορικές εικόνες. Αν μπορούμε να τα δούμε εμείς, νομίζω ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ σίγουρα μπορεί», πρόσθεσε. Μετά από ανάλυση δορυφορικών φωτογραφιών της τοποθεσίας Lop Nur, η ομάδα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο πιθανός στόχος της Κίνας είναι να πραγματοποιήσει υπόγειες πυρηνικές δοκιμές. Δραστηριότητα στην έρημο της Νεβάδα Οι ΗΠΑ δημοσιεύουν μια έκδοση του Nuclear Posture Review κάθε λίγα χρόνια, η οποία παρέχει μια επισκόπηση του ρόλου των πυρηνικών όπλων στη στρατηγική ασφαλείας τους. Η πιο πρόσφατη έκθεση, που κυκλοφόρησε τον περασμένο Οκτώβριο, ανέφερε ότι η Ουάσιγκτον θα εξετάσει το ενδεχόμενο χρήσης πυρηνικών όπλων μόνο σε «ακραίες περιστάσεις». Ωστόσο, δήλωσε επίσης ότι οι ΗΠΑ δεν υιοθετούν μια «πολιτική μη πρώτης χρήσης» επειδή θα οδηγούσε σε «απαράδεκτο επίπεδο κινδύνου» για την ασφάλειά τους. Οι ΗΠΑ πραγματοποίησαν την τελευταία υπόγεια δοκιμή τους το 1992, αλλά ο Lewis είπε ότι οι ΗΠΑ διατηρούνται εδώ και καιρό σε κατάσταση ετοιμότητας για πυρηνική δοκιμή, έτοιμες να αντιδράσουν εάν κάποιος από τους αντιπάλους τους κινηθεί πρώτος. «Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν μια πολιτική να είναι προετοιμασμένες να πραγματοποιήσουν μια πυρηνική δοκιμή σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα, περίπου έξι μήνες», είπε. Οι δορυφορικές εικόνες, που τραβήχτηκαν πάνω από το χώρο πυρηνικών δοκιμών στη Νεβάδα, επίσημα γνωστό ως Τοποθεσία Εθνικής Ασφάλειας της Νεβάδα, δείχνουν ότι μια υπόγεια εγκατάσταση - το συγκρότημα U1a - επεκτάθηκε σε μεγάλο βαθμό μεταξύ 2018 και 2023. Η Υπηρεσία Εθνικής Ασφάλειας (NNSA), ένας βραχίονας του Υπουργείου Ενέργειας των ΗΠΑ που επιβλέπει την τοποθεσία, λέει ότι το εργαστήριο προορίζεται για τη διεξαγωγή «υπόγειων» πυρηνικών πειραμάτων, μια μακροχρόνια πρακτική που αποσκοπεί στη διασφάλιση της αξιοπιστίας των όπλων στο τρέχον απόθεμα χωρίς πλήρη δοκιμή κλίμακας. «Στα πειράματα, τα χημικά εκρηκτικά υψηλής πίεσης δημιουργούν υψηλές πιέσεις, οι οποίες εφαρμόζονται σε υλικά πυρηνικών όπλων, όπως το πλουτώνιο. Η διαμόρφωση και οι ποσότητες των εκρηκτικών και των πυρηνικών υλικών είναι τέτοιες που δεν θα συμβεί πυρηνική έκρηξη», αναφέρει ο ιστότοπος της NNSA. Σε απάντηση στο αίτημα του CNN για σχολιασμό, εκπρόσωπος του NNSA επιβεβαίωσε ότι «ανακεφαλαιοποιεί τις υποδομές και τις επιστημονικές δυνατότητες» στο χώρο δοκιμών της Νεβάδα, που περιλαμβάνει την προμήθεια νέων προηγμένων πηγών και ανιχνευτών, την ανάπτυξη τεχνολογίας μέτρησης αντιδραστικότητας και τη συνέχιση της δραστηριότητας διάνοιξης σήραγγας. «(Αυτό) θα παρέχει σύγχρονες διαγνωστικές δυνατότητες και δεδομένα που θα βοηθήσουν στη διατήρηση της ασφάλειας και των επιδόσεων του πυρηνικού αποθέματος των ΗΠΑ χωρίς περαιτέρω υπόγειες δοκιμές πυρηνικών εκρηκτικών», πρόσθεσε ο εκπρόσωπος. Μια έκθεση από το Γραφείο Κυβερνητικής Λογοδοσίας των ΗΠΑ (GAO) που κυκλοφόρησε τον Αύγουστο λέει ότι οι ΗΠΑ θα κατασκευάσουν δύο συσκευές μέτρησης στην τοποθεσία της Νεβάδα για να «κάνουν νέες μετρήσεις πλουτωνίου κατά τη διάρκεια πειραμάτων». Οι συσκευές και οι σχετικές βελτιώσεις υποδομής, που απαιτούνται «για την ενημέρωση των σχεδίων για τον εκσυγχρονισμό του αποθέματος πυρηνικών όπλων» θα κοστίσουν περίπου 2,5 έως 2,6 δισεκατομμύρια δολάρια και θα είναι έτοιμες έως το 2030, σύμφωνα με την έκθεση του GAO. Συνεχής εκσυγχρονισμός Ο Hans Kristensen, διευθυντής του Έργου Πυρηνικής Πληροφόρησης στην Ομοσπονδία Αμερικανών Επιστημόνων, συμφώνησε ότι υπάρχει πραγματικός κίνδυνος κλιμάκωσης δοκιμών εάν μια από τις μεγάλες δυνάμεις το πράξει. «Τη στιγμή που μια από τις μεγάλες πυρηνικές δυνάμεις θα σκάσει ένα πυρηνικό όπλο κάπου, ξέρετε, όλα τα στοιχήματα είναι κλειστά, γιατί δεν υπάρχει αμφιβολία ότι όλοι θα ενταχθούν ξανά σε αυτήν την επιχείρηση», είπε. Σε μια πρόσφατη επετηρίδα για τις παγκόσμιες πυρηνικές δυνάμεις, της οποίας συνέταξε ο Kristensen και δημοσιεύτηκε από το Διεθνές Ινστιτούτο Ερευνών για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI) τον Ιούνιο, οι αναλυτές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι όλες οι παγκόσμιες πυρηνικές δυνάμεις – στις οποίες περιλαμβάνονται επίσης το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, η Ινδία, το Πακιστάν, η Βόρεια Κορέα και το Ισραήλ – συνέχισαν να «εκσυγχρονίζουν τα πυρηνικά τους οπλοστάσια» πέρυσι. Η Ρωσία, για παράδειγμα, ανακοίνωσε την 1η Σεπτεμβρίου ότι ο νέος διηπειρωτικός βαλλιστικός πύραυλος Sarmat ή «Satan II» είναι επιχειρησιακός. Το Sarmat θα μπορούσε να μεταφέρει 10 και πιθανώς περισσότερες ανεξάρτητα στοχευμένες πυρηνικές κεφαλές με βεληνεκές έως και 18.000 χιλιόμετρα (ή περίπου 11.185 μίλια), σύμφωνα με το Έργο Πυραυλικής Άμυνας στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών. Οι ΗΠΑ κατασκευάζουν επίσης νέα συστήματα παράδοσης για πυρηνικές κεφαλές όπως το βομβαρδιστικό stealth B-21 και το υποβρύχιο βαλλιστικών πυραύλων κλάσης Columbia. Ως μέρος της αναβάθμισης, θα προστεθούν και πυρηνικοί χώροι αποθήκευσης στις βάσεις της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ στο Ellsworth και στο Dyess, έγραψε ο Kristensen σε έκθεση στην Ομοσπονδία Αμερικανών Επιστημόνων το 2020. Η έκθεση SIPRI ανέφερε ότι η Ρωσία και οι ΗΠΑ διαθέτουν επί του παρόντος περίπου το 90% όλων των πυρηνικών όπλων στον κόσμο, με τις ΗΠΑ να υπολογίζεται ότι έχουν αποθηκευμένες περισσότερες από 3.700 κεφαλές και τη Ρωσία να έχουν περίπου 4.500. Και οι δύο χώρες διατηρούν τα στρατηγικά πυρηνικά τους οπλοστάσια σε συναγερμό, που σημαίνει ότι τα πυρηνικά όπλα μπορούν να εκτοξευθούν σε σύντομο χρονικό διάστημα. Το πυρηνικό οπλοστάσιο της Κίνας έχει αυξηθεί από 350 κεφαλές τον Ιανουάριο του 2022 σε 410 τον Ιανουάριο του 2023. Στο παρελθόν, η Κίνα δεν συνδύαζε τις κεφαλές με τα συστήματα παράδοσης, διατηρώντας τις πυρηνικές της δυνάμεις σε κατάσταση «χαμηλού συναγερμού». Ωστόσο, η ΜΚΟ Ένωση Ελέγχου Όπλων (ACA) είπε ότι φέτος η PLA εναλλάσσει πλέον τα τάγματα πυραύλων από κατάσταση ετοιμότητας σε κατάσταση ετοιμότητας για εκτόξευση κάθε μήνα. Η Fiona Cunningham, μη κάτοικος μελετητής στο Πρόγραμμα Πυρηνικής Πολιτικής στο Carnegie Endowment for International Peace, έγραψε στο μηνιαίο περιοδικό της ACA τον Αύγουστο ότι η πυρηνική στάση του Πεκίνου είναι δύσκολο να ερμηνευτεί. «Το αυξανόμενο μέγεθος, η ακρίβεια, η ετοιμότητα και η ποικιλομορφία του οπλοστασίου της Κίνας ενισχύει την αξιοπιστία της ικανότητας της χώρας να απειλεί με αντίποινα για ένα πυρηνικό χτύπημα και επιτρέπει στην Κίνα να κάνει πιο αξιόπιστες απειλές για χρήση πυρηνικών όπλων πρώτα», έγραψε. Ωστόσο, ο Kristensen είπε στο CNN ότι ενώ και οι τρεις μεγάλες δυνάμεις έχουν εμπλακεί σε δοκιμές, αλλά «μια πλήρους κλίμακας πυρηνική δοκιμή είναι απίθανη». Ο Daryl Kimball, εκτελεστικός διευθυντής της Ένωσης Ελέγχου Όπλων, συμφώνησε, γράφοντας στο ενημερωτικό δελτίο του οργανισμού τον Σεπτέμβριο ότι «η Κίνα, η Ρωσία και οι Ηνωμένες Πολιτείες συνεχίζουν να εμπλέκονται σε δραστηριότητες που σχετίζονται με όπλα στις πρώην εγκαταστάσεις πυρηνικών δοκιμών τους». Αλλά ο Kimball σημείωσε ότι χωρίς μια πραγματική δοκιμή, «είναι πιο δύσκολο, αν και όχι αδύνατο, για τα κράτη να αναπτύξουν, να αποδείξουν και να εφαρμόσουν νέα σχέδια». Τι νόημα έχουν περισσότερες δοκιμές; Αλλά αν και οι τρεις χώρες έχουν αναστείλει τις πυρηνικές δοκιμές από τη δεκαετία του 1990, τι θα μπορούσαν να κερδίσουν από την επανέναρξη αυτών; Ο Lewis είπε ότι ένας λόγος για δοκιμή, ειδικά για την Κίνα, είναι να ληφθούν πιο ενημερωμένα δεδομένα για μοντέλα υπολογιστών που δείχνουν τι θα κάνει μια πυρηνική έκρηξη. Διότι ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ρωσία έχουν πραγματοποιήσει εκατοντάδες δοκιμές, η Κίνα έχει κάνει μόνο περίπου 40 και έχει σημαντικά λιγότερα σημεία δεδομένων. «Αυτές οι 40 δοκιμές έγιναν τη δεκαετία του 1960, στη δεκαετία του 1970, στη δεκαετία του 1980, όταν η τεχνολογία τους δεν ήταν τόσο υψηλή. Τα δεδομένα που έχουν δεν είναι τόσο καλά», είπε ο Lewis. Άλλοι επισημαίνουν ότι οι μεγάλες δυνάμεις δεν έχουν δοκιμάσει πυρηνικά όπλα χαμηλής απόδοσης, τα οποία παράγουν μια μικρότερη πυρηνική έκρηξη που θα μπορούσε να στοχεύσει σε μια συγκεκριμένη μονάδα ή σχηματισμό πεδίου μάχης, αντί να καταστρέψει μια μεγάλη πόλη. Σε μια έκθεση του 2022 για το Johns Hopkins Applied Physics Laboratory στη Βαλτιμόρη, οι ερευνητές Michael Frankel, James Scouras και George Ullrich προτείνουν ότι οι ΗΠΑ μπορεί να διστάσουν να αντεπιτεθούν για μια ρωσική επίθεση χαμηλής απόδοσης επειδή δεν έχουν δοκιμάσει τους τύπους όπλων που θα χρειαζόταν. «Ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν τώρα αρκετά όπλα χαμηλότερης απόδοσης στο οπλοστάσιό τους, είναι ανεπαρκή ως προς την ποσότητα και την ποικιλία των συστημάτων παράδοσης», λέει η έκθεσή τους, με τίτλο «Tickling the Sleeping Dragon’s Tail». Συγκεκριμένα, αναφέρει η έκθεση, μικρότερα πυρηνικά, με απόδοση μικρότερη από ένα κιλοτόνο (για σύγκριση, η ατομική βόμβα που έριξαν οι ΗΠΑ στη Χιροσίμα της Ιαπωνίας το 1945 είχε απόδοση περίπου 15 κιλοτόνων) που μπορούν να παραδοθούν με αεροσκάφη ή πλοία έχει προταθεί ως αποτρεπτικός παράγοντας για τις ρωσικές πυρηνικές απειλές. «Τέτοια όπλα είναι απίθανο να είναι διαθέσιμα ελλείψει δοκιμών», αναφέρει η έκθεση. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, η πρώτη πυρηνική δύναμη στον κόσμο, έχουν πραγματοποιήσει 1.032 δοκιμές, η πρώτη το 1945 και η τελευταία το 1992, σύμφωνα με τα στοιχεία των Ηνωμένων Εθνών. Η Σοβιετική Ένωση –τώρα η Ρωσία– διεξήγαγε 715 δοκιμές μεταξύ 1949 και 1990 και η Κίνα έχει δοκιμάσει 45 φορές μεταξύ 1964 και 1996. Ο Lewis πίστευε ότι η παρόρμηση προς τις ΗΠΑ, τη Ρωσία και την Κίνα να είναι οι πρώτες που θα αναπτύξουν «εξωτικά» όπλα του μέλλοντος, ενσταλάζει επίσης την ανάγκη για πυρηνικές δοκιμές αυτών των πιθανών συστημάτων. Μερικά από αυτά μπορεί σύντομα να βρεθούν στο ρωσικό οπλοστάσιο, καθώς ο Putin έχει καυχηθεί για όπλα όπως μια τορπίλη με πυρηνικό οπλισμό και έναν πυρηνικό πύραυλο κρουζ. «Είμαστε στα πρόθυρα αυτού του είδους του μέλλοντος επιστημονικής φαντασίας όπου επαναφέρουμε όλες αυτές τις τρομερές ιδέες από τον Ψυχρό Πόλεμο», είπε ο Lewis.

Ιστορική πρόβλεψη ΙΕΑ - Είμαστε στην «αρχή του τέλους» της μεγάλης εποχής του πετρελαίου, αντιδράσεις από τον ΟΠΕΚ

Ο ΟΠΕΚ, το καρτέλ των παραγωγών πετρελαίου, κατηγόρησε τον ΙΕΑ τον Απρίλιο ότι πυροδότησε «αστάθεια» στις αγορές μέσω των εκκλήσεών του να σταματήσει να επενδύει σε εγκαταστάσεις πετρελαίου Ο κόσμος βρίσκεται στην «αρχή του τέλους» της εποχής των ορυκτών καυσίμων, σύμφωνα με την κορυφαία παγκόσμια ενεργειακή επιθεώρηση, η οποία για πρώτη φορά έχει προβλέψει ότι η ζήτηση για πετρέλαιο, φυσικό αέριο και άνθρακα θα κορυφωθεί πριν από το 2030. Νέες προβλέψεις του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (ΙΕΑ) προβλέπουν ότι η κατανάλωση των τριών βασικών ορυκτών καυσίμων θα αρχίσει να μειώνεται αυτή τη δεκαετία λόγω της ταχείας ανάπτυξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της εξάπλωσης των ηλεκτρικών οχημάτων. «Είμαστε μάρτυρες της αρχής του τέλους της εποχής των ορυκτών καυσίμων και πρέπει να προετοιμαστούμε για την επόμενη εποχή», δήλωσε ο επικεφαλής του IEA, Fatih Birol σχετικά με τις προβλέψεις, που πρόκειται να δημοσιευθούν τον επόμενο μήνα στο World Energy Outlook του οργανισμού. «Και αυτό δείχνει ότι οι πολιτικές για το κλίμα λειτουργούν». Σε ιστορική καμπή ο κόσμος< Σε ένα άρθρο για τους Financial Times, ο Birol χαιρέτισε μια «ιστορική καμπή», αλλά κάλεσε τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να κάνουν περισσότερα για να επιταχύνουν την ενεργειακή μετάβαση και να μειώσουν τις εκπομπές, παρά τα πολιτικά εμπόδια στην απαλλαγή από τις εκπομπές άνθρακα. Οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο έχουν αυξήσει τις επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ως απάντηση στην κλιματική αλλαγή και την ενεργειακή κρίση που πυροδοτήθηκε από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, αλλά πολλές έχουν αντιμετωπίσει αντιδράσεις για το κόστος ζωής. Ο ΙΕΑ, ο οποίος χρηματοδοτείται κατά κύριο λόγο από τον ΟΟΣΑ, είπε πέρυσι ότι η συνολική ζήτηση ορυκτών καυσίμων θα μπορούσε να κορυφωθεί γύρω στο 2030. Αλλά τώρα έχει αλλάξει τις προβλέψεις του επειδή η ανάπτυξη τεχνολογιών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας επιταχύνθηκε τους τελευταίους 12 μήνες. Ο Birol τόνισε επίσης τις «δομικές αλλαγές» στην οικονομία της Κίνας καθώς μετακινείται από τη βαριά βιομηχανία σε λιγότερο ενεργοβόρες βιομηχανίες και υπηρεσίες. «Τα τελευταία 10 χρόνια η Κίνα αντιπροσώπευε περίπου το ένα τρίτο της αύξησης της ζήτησης φυσικού αερίου παγκοσμίως και τα δύο τρίτα της αύξησης της ζήτησης πετρελαίου», είπε ο Birol. «Η ηλιακή, η αιολική και η πυρηνική ενέργεια θα καταβροχθίσουν τη δυνητική ανάπτυξη του άνθρακα στην Κίνα». Ενεργειακή μετάβαση Ο επικεφαλής του IEA σύστησε οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής να είναι «εύστροφοι» για να προσαρμοστούν στην ενεργειακή μετάβαση και υποστήριξε ότι θα μπορούσε να επιταχυνθεί μέσω «ισχυρότερων πολιτικών για το κλίμα», παρά τις ανησυχίες στις δυτικές πρωτεύουσες για την ανοχή των ψηφοφόρων για ταχεία αλλαγή. Οι ΗΠΑ και η ΕΕ έχουν ξεκινήσει φιλόδοξα προγράμματα για τη στήριξη της ανάπτυξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, αλλά έχουν αντιμετωπίσει κριτική από πολιτικούς αντιπάλους για το κόστος. Η επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Roberta Metsola, προειδοποίησε αυτόν τον μήνα ότι οι πολιτικές των Βρυξελλών για το κλίμα κινδύνευαν να οδηγήσουν τους ψηφοφόρους προς τα λαϊκιστικά κόμματα, ενώ στο Ηνωμένο Βασίλειο η κυβέρνηση υποστήριξε νέες γεωτρήσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου και επέκρινε την επέκταση της ζώνης εξαιρετικά χαμηλών εκπομπών του Λονδίνου. Ο Birol είπε ότι μεγάλα νέα έργα ορυκτών καυσίμων διέτρεχαν τον κίνδυνο να γίνουν τα λεγόμενα λανθάνοντα περιουσιακά στοιχεία, ενώ αναγνώρισε ότι θα χρειαστούν κάποιες επενδύσεις σε προμήθειες πετρελαίου και φυσικού αερίου για να ληφθούν υπόψη οι μειώσεις στα υπάρχοντα κοιτάσματα. Ο ρόλος του ΟΠΕΚ Τόσο ο ίδιος όσο και η IEA έχουν αντιμετωπίσει επιθέσεις από μεγάλους παραγωγούς ορυκτών καυσίμων που προειδοποιούν ότι οι ανεπαρκείς επενδύσεις σε προμήθειες πετρελαίου και φυσικού αερίου θα οδηγήσουν σε μελλοντικές ενεργειακές κρίσεις, εάν οι προβλέψεις για κορύφωση της κατανάλωσης αποδειχθούν πολύ αισιόδοξες. Ο ΟΠΕΚ, το καρτέλ των παραγωγών πετρελαίου, κατηγόρησε τον ΙΕΑ τον Απρίλιο ότι πυροδότησε «αστάθεια» στις αγορές μέσω των εκκλήσεών του να σταματήσει να επενδύει σε εγκαταστάσεις πετρελαίου. Ο Birol είπε: «Οι εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου μπορεί όχι μόνο να κρίνουν εσφαλμένα την κοινή γνώμη»... μπορεί κάλλιστα να κάνουν λάθος εκτίμηση της αγοράς εάν αναμένουν περαιτέρω αύξηση της ζήτησης πετρελαίου και φυσικού αερίου κατά τη διάρκεια αυτής της δεκαετίας. «Νέα μεγάλης κλίμακας έργα ορυκτών καυσίμων δεν ενέχουν μόνο μεγάλους κλιματικούς κινδύνους αλλά σημαντικούς οικονομικούς κινδύνους», πρόσθεσε. Ο Birol κάλεσε τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να μην εφησυχάσουν, προειδοποιώντας ότι οι εκπομπές πρέπει να μειωθούν γρήγορα μετά από μια κορύφωση στα μέσα της δεκαετίας του 2020 για να έχουν πιθανότητες περιορισμού της υπερθέρμανσης του πλανήτη στους 1,5 βαθμούς Κελσίου. «Αναμένουμε ότι στα μέσα αυτής της δεκαετίας οι παγκόσμιες εκπομπές θα κορυφωθούν, αλλά απέχει ακόμη πολύ από την επίτευξη των κλιματικών μας στόχων ακόμη και με πρόσθετες πολιτικές», δήλωσε ο Birol. «Μπορούμε να το επιταχύνουμε εάν εφαρμόσουμε τις σωστές νέες πολιτικές». . . Είναι στα χέρια μας», κατέληξε.

ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ

Ποιοι Ρώσοι αποκαλούνται ολιγάρχες και πώς πλούτισαν

Οι πρώτοι Ρώσοι ολιγάρχες δημιούργησαν τις περιουσίες τους τη δεκαετία του 1990 Του John Hyatt Ως απάντηση στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους επιχειρούν να “στραγγαλίσουν” τις ρωσικές τράπεζες και εταιρείες καθώς και τους Ρώσους ολιγάρχες, με τα θηριώδη γιοτ και τις τεράστιες περιουσίες που μας έκαναν να διερωτόμαστε: Ποιοι αποκαλούνται ολιγάρχες και πώς πλούτισαν; Η Ελίζ Τζουλιάνο, λέκτορας στο τμήμα Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κολούμπια, με αντικείμενο τη μετα-σοβιετική Ρωσία, εξηγεί: “Οι ολιγάρχες είναι εξαιρετικά πλούσιοι επιχειρηματίες με πολιτική και κοινωνική επιρροή. Συχνά συνδέονται προσωπικά με τους κορυφαίους πολιτικούς αξιωματούχους μιας χώρας – όχι, όμως, πάντα”. Ο κλασικός ορισμός του “ολιγάρχη” ενέχει την πολιτική επιρροή, ωστόσο ο πόλεμος στην Ουκρανία καταδεικνύει ότι οι περισσότεροι Ρώσοι μεγιστάνες έχουν μικρή –ή μηδαμινή– επιρροή στον Βλαντίμιρ Πούτιν. Οι πρώτοι Ρώσοι ολιγάρχες δημιούργησαν τις περιουσίες τους τη δεκαετία του 1990, κατά τη χαοτική περίοδο που ακολούθησε αμέσως μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, με τα κρατικά περιουσιακά στοιχεία να μοιράζονται σε ιδιώτες πλειοδότες, συχνά μέσω ύποπτων συμφωνιών. Την εποχή εκείνη –εποχή όπου απελευθερωνόταν η αγορά– εύποροι ή ρισκαδόροι επιχειρηματίες, καθώς και πρώην αξιωματούχοι απέκτησαν μεγάλα μερίδια σε ρωσικές εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου, μετάλλων και εξόρυξης, σιδηροδρόμων και μεταφορών, γεωργικών προϊόντων και άλλων βασικών βιομηχανικών κλάδων. Η επόμενη “γενιά” ολιγαρχών έγινε πλούσια αξιοποιώντας τους δεσμούς της με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, ο οποίος κυβερνά τη Ρωσία –είτε ως πρόεδρος είτε ως πρωθυπουργός– από το 2000. Ο Πούτιν μια επιβράβευε και μια “τιμωρούσε” τους ολιγάρχες, αντιμετωπίζοντας τους ίδιους και τις επιχειρήσεις τους ως πιόνια στις πολιτικές του παρτίδες σκάκι. Ο Μιχαήλ Χοντορκόφσκι, ο πλουσιότερος άνθρωπος της Ρωσίας κατά τον επίμαχο χρόνο, συνελήφθη το 2003 για φορολογικά αδικήματα, αφού τάχθηκε υπέρ του πολιτικού αντιπάλου του Πούτιν. Πολλοί από τους σημερινούς ολιγάρχες είναι νυν ή πρώην αξιωματούχοι του Πούτιν. Ο Γιούρι Κοβάλτσουκ, επί πολλά έτη φίλος και σύμβουλος του Ρώσου προέδρου, απέκτησε –χάρη στη σχέση του με τον Πούτιν– μεγάλες συμμετοχές σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και εταιρείες τηλεπικοινωνιών. Μπορεί ο βαθμός της “στενής” σχέσης του κάθε ολιγάρχη με τον Πούτιν να διαφέρει, όλοι ανεξαιρέτως όμως βασίζονται στην προστασία που αυτούς τούς παρέχει. “Η δομή της ρωσικής οικονομίας επιβάλλει σε μια σειρά από καταστάσεις να εξαρτώνται άμεσα ή έμμεσα από το κράτος”, σημειώνει ο Μπράιαν Τέιλορ, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Syracuse. Οι ολιγάρχες “δεν είναι αυτόνομοι, οικονομικοί παράγοντες που μπορούν να αντισταθούν στην κρατική αρχή ή –έστω– να της αντιμιλήσουν”. Η “σπορά” της ρωσικής ολιγαρχίας έπεσε στο έδαφος της νεοσύστατης Ομοσπονδίας κατά την τριετία 1992-1994, την εποχή των ιδιωτικοποιήσεων μέσω κουπονιών. Στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος, οι μετοχές περίπου 15.000 κρατικών επιχειρήσεων πέρασαν στα χέρια ιδιωτών. Στόχος ήταν –θεωρητικά– να αγοράσει ο μέσος Ρώσος πολίτης μετοχές. Στην πράξη, οι επιχειρηματίες με τις σωστές διασυνδέσεις απέκτησαν πακέτα κουπονιών, που ισοδυναμούσαν με μεγάλες ή πλειοψηφικές συμμετοχές σε επιχειρήσεις. Σύμφωνα με μελέτη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου το 1999, με το πρόγραμμα αυτό τα 2/3 των μετοχών που περιήλθαν στην κατοχή ιδιωτών κατέληξαν σε συνεργάτες και στελέχη “εκ των έσω”. Το 1995, το πρόγραμμα “δάνειο αντί μετοχών” που εφάρμοσε ο Ρώσος πρόεδρος Μπόρις Γέλτσιν “γέννησε” μερικούς από τους πλουσιότερους ολιγάρχες της Ρωσίας. Σε αντάλλαγμα για τη δανειοδότηση της –φορτωμένης με ελλείμματα– ρωσικής κυβέρνησης και για τη χρηματοδότηση της προεκλογικής εκστρατείας του Γέλτσιν για μια νέα θητεία, ορισμένοι πλούσιοι επιχειρηματίες έλαβαν μετοχές σε 12 κρατικές εταιρείες ενέργειας και εξόρυξης με τη μορφή “μισθώσεων”. Οι μισθώσεις θα μετατρέπονταν σε ιδιοκτησία, εφόσον ο Γέλτσιν κέρδιζε την εκλογική μάχη. “Εάν ο κομμουνιστής Γκενάντι Ζιουγκάνοφ έβγαινε νικητής από τις κάλπες του 1996, όλοι ανέμεναν ότι –αναλαμβάνοντας την εξουσία– θα κρατικοποιούσε αυτές τις εταιρείες και θα έπαιρνε πίσω τις μετοχές που είχαν δοθεί”, επισημαίνει ο Ντάνιελ Τρέισμαν, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες, ειδικός σε θέματα πολιτικής στη μετα-σοβιετική Ρωσία. Με την επικράτηση του Γέλτσιν, ο Βλαντίμιρ Ποτάνιν –από τους αρχιτέκτονες της συμφωνίας με τον Ρώσο ηγέτη– απέκτησε το πλειοψηφικό πακέτο μετοχών της Norilsk Nickel, του μεγαλύτερου παραγωγού διυλισμένου νικελίου στον κόσμο. Άλλοι δικαιούχοι ήταν ο Χοντορκόφσκι και ο Ρομάν Αμπράμοβιτς, οι οποίοι μπήκαν δυνατά και στην αγορά πετρελαίου και φυσικού αερίου. Η χρηματοπιστωτική κρίση της Ρωσίας το 1998 ήταν ένα προσωρινό “πισωγύρισμα” για τους ολιγάρχες. Τη δεκαετία του 2000 αναδείχθηκαν δεκάδες νέοι μεγιστάνες χάρη στην άνοδο της τιμής των εμπορεύματα και την οικονομική ενσωμάτωση της Ρωσίας στη Δύση. Το 2001, η Ρωσία απαριθμούσε 8 δισεκατομμυριούχους με συνολική αξία 12,4 δισ. δολάρια. Δέκα χρόνια μετά, το Forbes εντόπιζε 101 δισεκατομμυριούχους που συνολικά άξιζαν 432,7 δισ. δολάρια. Οι ολιγάρχες δεν άργησαν να καταλάβουν πως τα πλούτη τους εξαρτιόνταν από την υπακοή στον Πούτιν. Το παράδειγμα του Χοντορκόφσκι, ο οποίος πέρασε δέκα χρόνια στη φυλακή, ήταν χαρακτηριστικό. Ένας άλλος ολιγάρχης, ο Μπόρις Μπερεζόφσκι, ο οποίος ευδοκίμησε επί Γέλτσιν άλλα κατέκρινε τον Πούτιν, πούλησε τις μετοχές που είχε σε ρωσικά ΜΜΕ και αυτοεξορίστηκε. Οι ολιγάρχες πήραν το μήνυμα. Τα δικά τους οικονομικά συμφέροντα έπρεπε να ταυτίζονται με τα πολιτικά συμφέροντα του Πούτιν. “Αν ήσασταν Ρώσος ολιγάρχης εκείνη την εποχή και ανοίγατε το CNN και βλέπατε έναν τύπο πολύ πιο πλούσιο, πολύ πιο έξυπνο και πολύ πιο ισχυρό από εσάς να κάθεται σε ένα κλουβί, πώς θα αντιδρούσατε;” διερωτάται ο Μπιλ Μπράουντερ, Αμερικανός επενδυτές που έζησε στη μετα-σοβιετική Ρωσία. “Έτσι, ένας – ένας, πήγαν στον Πούτιν και του είπαν: “Τι πρέπει να κάνουμε για να μην μπούμε σε εκείνο το κλουβί;””. Κάποιοι ολιγάρχες έπρεπε να πωλήσουν τις εταιρείες τους στην κυβέρνηση. Ο Ρομάν Αμπράμοβιτς πούλησε το μερίδιό του στην εταιρεία πετρελαίου και φυσικού αερίου Sibneft στην κρατική Gazprom το 2005. Ο Μιχαήλ Φρίντμαν και ο Βίκτορ Βέξελμπεργκ, οι οποίοι πλούτισαν κυρίως χάρη στην εξαγορά της κρατικής Tyumen Oil το 1997, πούλησαν την εταιρεία τους στη Rosneft –ενεργειακό όμιλο ιδιοκτησίας Κρεμλίνου– το 2013. Καθώς ο Πούτιν εδραιώθηκε στην εξουσία και πέρασε υπό κρατικό έλεγχο και άλλες ιδιωτικές επιχειρήσεις, εμφανίστηκε μια νέα γενιά ολιγαρχών: οι “σιλοβάρχες” [silovarchs]. Ο όρος, επινοήθηκε από τον Τρεισμαν, και πρόκειται για σύνθετη λέξη από το “siloviki” και “ολιγάρχης”: τη ρωσική λέξη για τη στρατιωτική ελίτ και εν γένει την ελίτ των δυνάμεων ασφαλείας της χώρας. Πολλοί “σιλοβάρχες” γνωρίζουν προσωπικά τον Πούτιν από την εποχή που ο ίδιος ήταν στην KGB, ή από την εποχή που ήταν προϊστάμενός τους στην Αγία Πετρούπολη κατά την πρώιμη μετα-σοβιετική πολιτική του καριέρα. “Οι σιλοβάρχες είναι επιχειρηματικές ελίτ που έχουν αξιοποιήσει τα δίκτυά τους στην FSB (Ρωσική Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Ασφαλείας) ή στον στρατό για να συγκεντρώσουν τεράστιο προσωπικό πλούτο”, έγραψε ο Stanislav Markus, καθηγητής Διεθνών Επιχειρήσεων στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καρολίνα. “Από το 2003, οι φίλοι του Πούτιν και οι σιλοβάρχες ανέβηκαν σταθερά στην κλίμακα της πελατειακής οικονομίας και κατέλαβαν σημαντικά πόστα στην εκτελεστική εξουσία”. Οι σιλοβάρχες “εκπροσωπούνται δυσανάλογα στα Διοικητικά Συμβούλια των λεγόμενων κρατικών εταιρειών και συχνά κατέχουν μεγάλα ποσοστά σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε κλάδους όπου η κερδοφορία βρίσκεται σε άμεση συνάρτηση με την κυβερνητική εύνοια”, πρόσθεσε ο ίδιος. Οι ολιγάρχες βλέπουν να ορθώνεται μπροστά τους ένα ζοφερό μέλλον, καθώς η Δύση επιβάλλει αντίποινα στη Ρωσία του Πούτιν. Από τις 14 Μαρτίου, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους έχουν επιβάλει προσωπικές κυρώσεις σε 20 εξ αυτών. Φαίνεται πως πλέον δεν έχει σημασία με ποιο στρατόπεδο τάσσονται: με τη Ρωσία ή την Ουκρανία. Οι ολιγάρχες που πούλησαν τα ρωσικά περιουσιακά τους στοιχεία και μετέφεραν τις συμμετοχές τους στη Δύση σπεύδουν να αποστασιοποιηθούν από τον Πούτιν και το καθεστώς του. Ούτως ή άλλως σε πολλούς από αυτούς ήδη έχουν επιβληθεί κυρώσεις. Οι σιλοβάρχες –και όσοι έχουν στη κατοχή τους ρωσικά περιουσιακά στοιχεία– δεν έχουν προστατευθεί από τον Πούτιν. Αντιθέτως, βλέπουν τις περιουσίες τους να συρρικνώνονται, ακολουθώντας την πορεία των ρωσικών αγορών που καταρρέουν. Πηγή: Forbes

Ένα αρχιτεκτονικό κομψοτέχνημα στο κέντρο της Αθήνας

Το κτήριο, όπου πλέον στεγάζεται και η Βιβλιοθήκη της Νομικής Σχολής επί της οδού Σόλωνος, αποτελεί ακόμα ένα αρχιτεκτονικό κομψοτέχνημα στο κέντρο της Αθήνας, στο οποίο στεγάζονταν για περισσότερο από έναν αιώνα τα Εργαστήρια της Φυσικής της Φυσικομαθηματικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, γνωστά ως «Φυσικείο» και «Χημείο».

Οι Πρυτανικές Αρχές και η Τεχνική Υπηρεσία του ΕΚΠΑ, σε συνεργασία με τη Βιβλιοθήκη της Νομικής Σχολής, προχώρησαν σε βελτιωτικές παρεμβάσεις στον εξωτερικό χώρο του κτηρίου του Παλαιού Φυσικείου, όπου στεγάζεται η Βιβλιοθήκη της Νομικής Σχολής. Οι εργασίες που έγιναν αναδεικνύουν και προστατεύουν το κτήριο, αναβαθμίζοντας παράλληλα και την περιοχή. Προσφάτως τοποθετήθηκε εξωτερική καλαίσθητη καγκελόπορτα και ενισχύθηκε ο εξωτερικός φωτισμός.

Το αρχικό κτήριο χτίστηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1870 σε σχέδια του περίφημου αρχιτέκτονα Ερνέστου Τσίλερ και περιελάμβανε το υπόγειο, το ισόγειο και τον πρώτο όροφο, αλλά μετά την καταστροφική πυρκαγιά του 1911 και τις εκτεταμένες επισκευές, προστέθηκε το κεντρικό αμφιθέατρο και πολύ αργότερα και ο τρίτος όροφος. Τις ημέρες αυτές, μετά από συντονισμένες ενέργειες των Πρυτανικών Αρχών και της Τεχνικής Υπηρεσίας, ολοκληρώνεται η σχετική Μουσειολογική Μελέτη, έτσι ώστε να προχωρήσουν με τον αρτιότερο επιστημονικά τρόπο και με σεβασμό στην ιστορία και την παράδοση οι εργασίες οργάνωσης του Μουσείο Φυσικών Επιστημών και Τεχνολογίας στο κτήριο, αναδεικνύοντας σημαντικά κειμήλια της ιστορίας των Επιστημών και της Τεχνολογίας και, συνολικά, παραδίδοντας πλέον στην ακαδημαϊκή κοινότητα και την Πόλη της Αθήνας έναν νέο πόλο Παιδείας και Πολιτισμού, αναζωογονώντας την ευρύτερη περιοχή. περισσότερα ΕΔΩ: https://hub.uoa.gr/promoting-works-of-the-building-complex-of-the-old-chemical-lab/

ΚΗΤΟΕΙΔΕΣ ΧΑΡΟΠΑΛΕΥΕΙ ΣΤΑ ΝΕΡΑ ΤΟΥ ΑΛΙΜΟΥ

Τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και της ασυνειδησίας του ανθρώπου βλέπουμε καθημαρινά. Η φύση δείχνει την αντίδρασή της, μας δίνει τα σήματά της και μας προειδοποιεί για ορμητικές αλλαγές στην αλυσίδα διαβίωσης. Το κήτος μήκους 3 μέτρων ακούει στο όνομα ΒΙΖΙΟΣ, δεν είναι φάλαινα όπως αναφέρουν τα κανάλια. Είναι από τα σπάνια είδη αυτής της συνομοταξίας που ζούν στα βάθη της Μεσογείου, στο νότι δυτικό άκρο της Πελοπονήσου έως στο ανατολικό τμήμα της Κρήτης. Το τμήμα αυτό της Μεσογείου είναι ένα από τα τέσσερα σημαντικά σπίτια αυτών των θηλαστικών που τείνουν να εξαφανιστούν. Οι ανθρώπινες παρεμβάσεις στο σπίτι τους είτε με τις εξορύξεις πετρελαίου ή αερίου κλωνίζουν τηην ομαλή διαβίωσή τους και αυξάνουν τον κίνδυνο επιβίωσής τους. Ο ΖΗΒΙΟΣ βρίσκεται στα νερά Σαρωνικού τρείς ημέρες φαίνεται να είναι άρρωστο. Προσπάθειες του Λιμενικού να το οδηγήσουν στα ανοιχτά πριν δυο ημ΄ρες δεν είχαν αποτέλεσμα αφού το κήτος ασθενεί. Κλιμάκιο από ιατρούς κάποιου συλλόγου (ΑΡΙΩΝ) έκαναν λήψη αίματος για εξετάσεις και αναμένονται τα αποτελέσματα. Επιστήμονες εκτιμούν μετά από πρόχειρη κλινική εξέταση οτι η κάτω γνάθος φαίνεται να είναι χτυπημένη ή κάποιος ιός χτύπησε το κήτος. Όλα θα φανούν είτε από την δύναμη προσπάθειας επιβίωσής του είτε από τα αποτελέσματα των εξετάσεων και την φροντίδα από τον ιατρών κατόπιν. Σε αυτές τις περιπτώσεις η πιθανότητα επιβίωσής του είναι εξαιρετικά μικρές της τάξης του 1%, ΔΥΣΤΥΧΏΣ