Τα μνημόνια είναι εδώ (και στο μέλλον), τώρα καταλαβαίνουμε τι έγινε! Ποιος φταίει;

Ο λόγος στην επικαιρότητα, η αποεπένδυση στις τράπεζες!! Οι αλήθειες είναι κρυφές και όσοι, πολλές φορές, γνωρίζουν πρωτογενώς την αλήθεια, την κρύβουν σκόπιμα. Η τυπική πτώχευση της χώρας δεν αποφεύχθηκε, η ουσιαστική πήρε αναβολή για αργότερα. Οι Έλληνες πολίτες θα πληρώσουν τα λάθη, τις παραλείψεις, τις αστοχίες, τις λανθασμένες πολιτικές, την ανευθυνότητα, κυρίως την γνωστή ιδέα.....΄΄άσε θα πληρώσουν όταν θα έχουν ξεχαστεί όλα αυτά΄΄...... Εμείς, όμως, δεν ξεχνούμε εύκολα, τουλάχιστον, όπως δεν ξεχνούμε τα γεγονότα στα φαινόμενα στο ίδιο διάστημα που εμφανίστηκαν από το 2006 έως το 2015 τοπικά στον χώρο της τοπικής αυτοδιοίκησης!! Σήμερα, λοιπόν, φέρνουμε ακόμη μια φορά τα γεγονότα όπως συνέβησαν πριν αρκετά χρόνια κι αυτό για να μην νομίζουν κάποιοι οτι όλοι είναι το ίδιο, άσχετα αν λίγοι θα το εκτιμήσουν και θα το συμεριστούν. Ας δούμε τα γεγονότα. Ο Ηλίας Ξηρουχάκης ο διευθύνων σύμβουλος του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας κάνει καλά την δουλειά του στην προσπάθεια να ιδιωτικοποιήσει τις ελληνικές τράπεζες… Πούλησε στο 0,95 P/BV την Eurobank και πούλησε την Alpha και από σήμερα πουλά την Εθνική ενώ έπεται η Πειραιώς. Ο Ηλίας Ξηρουχάκης γνωρίζει πολύ καλά ποιες είναι οι ορθές τιμές πώλησης, γνωρίζει πολύ καλά τι πρέπει να κάνει και ας του επιτίθενται ορισμένοι που το κάνουν από άγνοια και όχι από γνώση. Ο Ξηρουχάκης ως ΤΧΣ βρέθηκε σε καθεστώς ομηρίας, οι νόμοι για το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, οι κεφαλαιοποιήσεις ειδικά του 2012, τα Bermudan Warrants και πολλές άλλες άστοχες κινήσεις της Τρόικας αλλά και του SSM… είχαν ως αποτέλεσμα να βρεθεί στην εξής ωμή πραγματικότητα… να έχει επενδύσει 54 δισεκ. και η αξία των επενδύσεων να φθάνει μόλις 4 δισεκ. ευρώ εάν συμπεριλάβουμε και το 69% που κατέχει στην Attica bank Ποιοι έχουν ευθύνη; - Το οικονομικό έγκλημα έχει τις ρίζες του στο 2012 Ευθύνη για αυτή την τραγική αποτυχία φέρουν δύο παράγοντες… όχι οι τραπεζίτες ήταν τα θύματα αν και έκαναν λάθη στις πολιτικές χορήγησης δανείων… Ευθύνη για αυτό το οικονομικό έγκλημα έχουν όσοι ενεπλάκησαν στην σύνταξη των νόμων που διέπουν το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας ειδικά του 2011 με 2012 και η τότε κυβέρνηση που υποτάχθηκε στις απαιτήσεις της τραγικής Τρόικα.... Η Τρόικα σε ορισμένα θέματα είχε αξιόλογες και θετικές προτάσεις αλλά ο χειρισμός των τραπεζών ήταν τραγικός. Ο ESM φέρει μεγάλη ευθύνη για αυτό το έγκλημα γιατί όταν ειπώθηκε ότι υπάρχει κίνδυνος μεγάλης ζημιάς η απάντηση τους ήταν καλύτερα να πληρώσουν οι Έλληνες στο μέλλον την ζημιά παρά να υποστούν το κραχ το 2012 με την πρώτη ανακεφαλαιοποίηση… Η διαχείριση του 2011 με 2012 ήταν τραγική και τα αποτελέσματα συνεχίζουν και σήμερα να είναι ορατά… Δυστυχώς όμως η Ελληνική πολιτεία δεν διδάχθηκε και επανέλαβε τα ίδια λάθη και στους τροποποιητικούς νόμους που διέπουν το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Ο θεσμός των Bermudan Warrants ήταν και παραμένει ανόητος, άκρως αναποτελεσματικός και ζημιογόνος για τα δημόσια συμφέροντα… Αυτό που πολλοί μπορεί να αγνοούν είναι ότι η Ελληνική κυβέρνηση χρησιμοποίησε δύο μνημόνια για να στηρίξει τις τράπεζες με 54 δισεκ. και από αυτή την επένδυση του κράτους θα πάρει 3,5 με 4 δισεκ. δηλαδή ζημιά 50 δισεκ. Ωστόσο στα 235 δισεκ. που χρωστάει η Ελλάδα στον ESM και EFSF συμπεριλαμβάνονται και τα 54 δισεκ. που θα πληρώσουμε κανονικότατα… Με όρους χρηστής διαχείρισης το ελληνικό δημόσιο είναι ανίκανο, εγκλημάτησε κατά των συμφερόντων των Ελλήνων φορολογουμένων που υποτίθεται ότι υπηρετεί… Το επιχείρημα ότι το 2012 διακυβεύονταν η τύχη της Ελλάδος, το Grexit και υπήρχε κίνδυνος για τις καταθέσεις των πολιτών… είναι σκόπιμη μπλόφα… και οι αμερικανοί ανακεφαλαιοποίησαν την Citigroup και την AIG και άλλες τράπεζες και τις πούλησαν με κέρδος 42,35 δισεκ. δολάρια… Το δε επιχείρημα… εεε δεν είμαστε Αμερική είναι τουλάχιστον αφελές, οι όροι αγοράς ισχύουν παντού. Στην Eurobank το ΤΧΣ επένδυσε συνολικά 10 δισεκ. σε κεφάλαια 5,72 δισεκ και σε κάλυψη χρηματοδοτικού κενού άλλα 4,20 δισεκ. ευρώ, αθροιστικά περίπου 10 δισεκ. ευρώ… Το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας πήρε 93,65 εκατ δηλαδή ζημιά περίπου 10 δισεκ. ευρώ. Το ΤΧΣ επένδυσε στην Alpha bank 3,96 δισεκ και θα πάρει 281 εκατ και επειδή η UniCredit θα βελτίωσε οριακά το τίμημα από 1,33 ευρώ στο 1,39 (φευ, τεράστια ποσά!!!!) ευρώ ισοδυναμεί με 394 εκατ ευρώ. Η ζημιά από την Alpha bank ανέρχεται σε 3,96 δισεκ. – 394 εκατ = 3,44 δισεκ. ευρώ. Το ΤΧΣ επένδυσε στην Εθνική 9,38 δισεκ. εκ των οποίων 8,46 δισεκ. σε κεφάλαια Καθώς και funding gap το χρηματοδοτικό κενό τραπεζών που έσπασαν σε καλές και κακές π.χ. FBBank 456 εκατ που κατέληξε στην Εθνική τράπεζα και πλήθος συνεταιριστικών τραπεζών… Άθροισμα περίπου 9,38 δισεκ. ευρώ. Το ΤΧΣ κατέχει πλέον το 40,34% της Εθνικής που αξίζει 2,1 δισεκ. Η ζημία από την Εθνική τράπεζα είναι 7,2 δισεκ. ευρώ περίπου σε σημερινές τιμές... Το ΤΧΣ επένδυσε στην Πειραιώς 19,68 δισεκ εκ των οποίων 6,84 δισεκ. σε κεφάλαια και μαζί με τα 3 δισεκ. cocos και 9,84 δισεκ. funding gap το χρηματοδοτικό κενό τραπεζών που έσπασαν σε καλές και κακές. Θυμίζουμε 7,47 δισεκ. στην Αγροτική τράπεζα που κατέληξε στην Πειραιώς και δεν περιλαμβάνουμε τις συναλλαγές όπως Geniki Bank ή Κυπριακές τράπεζες… Το ΤΧΣ επένδυσε συνολικά 19,68 δισεκ. και η τρέχουσα αποτίμηση του 27% ανέρχεται περίπου 1 δισεκ. ευρώ δηλαδή ζημιά 18,68 δισεκ. ευρώ Το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας επένδυσε 42 δισεκ. αλλά δεν περιλαμβάνουμε τα Cocos στις άλλες τράπεζες και πλήθος άλλων ενεργειών, το άθροισμα όλων φθάνει τα 54 δισεκ. ευρώ. Συνολικά επενδύθηκαν 54 δισεκ. και η αξία αυτών είναι 3,6 δισεκ. ή υποαξία -93%... Το ΤΧΣ, δηλαδή το Ελληνικό δημόσιο, δηλαδή οι Έλληνες πολίτες, θα χάσει σχεδόν 50 δισεκ. ευρώ από τις επενδύσεις του στις ελληνικές τράπεζες… Στις ΗΠΑ το 2009 όταν κρατικοποιήθηκε η Citigroup και άλλες τράπεζες και εταιρίες… το αμερικανικό δημόσιο… όταν ξεκίνησε να πουλάει από το 2010 και 2011 μετοχές εξήλθε με σημαντικό κέρδος περίπου 43 δισεκ. δολαρίων… Στην Ελλάδα όμως η ζημιά 50 δισεκ. ευρώ θα βαφτιστεί επιτυχία… και θα ξεχάσουν αλλά δεν θα ξεχάσουμε ότι δανειστήκαμε 3 φορές – με 3 μνημόνια - και θα τα πληρώσουμε τα δάνεια μέχρι τελευταίο ευρώ… Οπότε όποιος μιλήσει για επιτυχημένες επανα-ιδιωτικοποιήσεις προκαταβολικά λέμε ότι αυτό είναι ανοησία... Η μεγαλύτερη αποτυχημένη ιδιωτικοποίηση στην παγκόσμια ιστορία είναι Ελληνική, θα συμβεί προσεχώς με ζημιά 50 δισ Και θα είμαστε όλοι ευτυχείς, θα έχουμε ιδιωτικές τράπεζες ξεχνώντας την ζημιά των 50 δισεκ. Προφανώς η Ελλάδα δικαιωματικά πρέπει να πάρει το Nobel οικονομίας και σίγουρα να γραφτεί στα ρεκόρ Guinness ως την πιο αποτυχημένη ιδιωτικοποίηση τραπεζών στην παγκόσμια ιστορία... Παρακολουθούμε, βλέπουμε, αναλύουμε, δεν ξεχνούμε και θα επανέλθουμε όχι μόνο στα οικονομικά και την ρεαλιστική πολιτική αλλά και στα τοπικά ζητήματα, που συγκεντρώνουν ύψιστο ενδιαφέρον εξίσου με αυτά που γράφονται εδώ σήμερα. Η ιστορία δείχνει την πραγματικότητα και όλοι οφείλουν να το αποδεχθούν είτε το θέλουν είτε όχι!! Υ/Γ. Ακούσατε, είδατε κάτι από αυτά στα ΄΄αγαπημένα΄΄ τηλεοπτικά μέσα;. Είναι βέβαιο το ισχυρό ενδιαφέρον αγοράς των μετοχών της Εθνικής στο αναμενόμενο placement.

Βρήκαν και το κάνουν...παρωδία προσφορά!!

Με ''βελτιωμένη'' προσφορά της UniCredit το ΤΧΣ υπογράφει την μεταβίβαση των μετοχών της Alpha Bank, προς την UniCredit. Η αρχική προτενόμενη τιμή ήταν 1,33 ευρώ ανά μετοχή. Η βελτιωμένη μόλις 1,39 ευρώ ανά μετοχή.Το ποσό που θα εισπράκεο το ΤΧΣ είναι 294 εκατομ. ευρώ από 280 εκ. ευρώ. Δηλαδή το ΤΧΣ είναι ικανοποιημένο από το νέο ύψος είσπραξης!! Η νέα συμφωνηθείσα τιμή είναι με premium κατά 8% από την τιμή της τράπεζας στο ταμπλώ του χρηματιστηρίου. Συμφωνία χωρίς άλλη προσφορά, μόνη της η UniCredit. Κανείς άλλος δεν κατέθεσε πρόταση. Αυτό και μόνο εγείρει υποψίες. Και το ερώτημα είναι πώς επήλθε η συμφωνία σε τόσο χαμηλή τιμή; Η αποεπένδυση του ΤΧΣ κόστισε στο Έλληνα φορολογούμενο ενώ ο ΄΄κολοσσός΄΄ UniCredit επένδυσε με επιτυχία μικρό ποσό και εισήλθε στην Ελληνική τραπεζική αγορά εύκολα και με προοπτική. Τεράστια ευκαιρία για την Ιταλική τράπεζα.Το ερώτημα απευθύνεται και προς το ΤΧΣ και προς την τράπεζα. Σχετικά με το ΤΧΣ εμείς μπορούμε να εκτιμήσουμε ότι έγινε στο πλαίσιο της απόφασης της κυβέρνησης να απεπμπλακεί το Ελληνικό δημόσιο από τις τραπεζικές εκρεμότητες ώστε να εισπράξει ποσά όποια κι αν είναι. Από την πλευρά της τράπεζας εμείς διακρίνουμε την συνέχεια μιας αδύναμης διοίκησης, που τελικά δεν είναι τωρινό φαινόμενο. Η αίγλη, η δύναμη και οι πρωτιές της τράπεζας επι Γιάννη Κωστόπουλου έφυγε, με την αποχώρηση του ικανότατου τραπεζίτη. Η κουλτούρα άλλαξε και έφερε για την τράπεζα την τρίτη ίσως και τέταρτη κατά σειρά θέση αξιολόγησης στο Ελληνικό τραπεζικό σύστημα σε όλα τα επίπεδα. Δυστυχώς ο Έλληνας πολίτης πλήρωσε τα σπασμένα της ανικανότητας, της αδιαφορίας και της έλλειψης τραπεζικής κουλτούρας έστω και μέσα στο θολό οικονομικο-πολιτικό σύστημα λειτουργίας στην χώρα. Το επόμενο βήμα είναι η μεταβίβαση του 20% της Εθνικής τράπεζας, που αναμένουμε εντός του Νοεμβρίου. Για την Εθνική έχουμε γράψει τις απόψεις μας. Θα παρακολουθήσουμε στενά τις εξελίξεις και θα επανέλθουμε.

Σκέψεις για την αναβάθμιση του αξιόχρεου της χώρας

Κάθε τι που γίνεται, γενικώς, υπό το βλέμμα της πολιτικής εκμετάλλευσης λέγονται πολλά και πολλές φορές ανούσια. Για να αξιολογήσουμε κάποια εξέλιξη πρέπει να έχουμε ένα κριτήριο, την ιστορική εξέλιξη του ζητήματος και ασφαλώς αν το ίδιο το γεγονός αποτελεί στοιχείο προσδοκίας και ελπίδας στην πορεία για την βελτίωση της ζωής των πολιτών χωρίς να αφήνουμε στην άκρη τα θεμελιώδη στοιχεία. Ο λόγος για τις αναβαθμίσεις του αξιόχρεου της Ελληνικής οικονομίας από πιστοποιημένους και μη παγκόσμια αναγνωρισμένους οίκους αξιολόγησης. Η Ελλάδα έρχεται από μια τυπική χρεοκοπία, που συνέβη πριν 13 χρόνια. Το 2008-2009 οι οίκοι αξιολόγησης αναβάθμιζαν την Εθνική οικονομία κατά περίεργο τρόπο. Δυο χρόνια μετά οι ίδιοι οίκοι υποβάθμιζαν συνεχώς την οικονομία μας τάχιστα μέχρι που τελικώς τα Ελληνικά ομόλογα να θεωρηθούν ΄΄σκουπίδια΄΄. Η χώρα όδευε ταχύτατα σε χρεοκοπία και αυτό ήταν απόλυτα βέβαιο. Όσοι παρακολουθούσαν στενά τις εξελίξεις τότε ήταν βέβαιοι ότι η επίσημη χρεοκοπία ήταν βέβαιη. Το γεγονός ότι η χώρα ήταν ενταγμένη στην Ευρωπαϊκή οικογένεια και η χρεοκοπία της θα επηρέαζε άμεσα όλη την Ευρωπαϊκή οικονομία και όχι μόνο η τότε ηγεσία της Ευρώπης έπρεπε να λάβει άμεσα μέτρα χρησιμοποιώντας κάθε εργαλείο και κάθε οικονομική δυνατότητα. Έτσι προέκυψαν τα μνημόνια και η ισχυρή οικονομική στήριξη της Ελληνικής οικονομίας. Μεσολάβησαν, στο διάστημα από τότε μέχρι σήμερα, πολλά γεγονότα με ισχυρό πολιτικό περιεχόμενο όπου η χώρα πόνεσε, υπέφερε από σκληρή λιτότητα επιβεβλημένη από τα μνημόνια με στόχο να ορθοποδήσει η οικονομία υπακούοντας σε κανόνες και οικονομικές αρχές. Οι κανόνες αυτοί στηρίχθηκαν σε συμφωνίες σε πολιτικό επίπεδο που αυτό εμπεριέχει πάντα πολλές αναγνώσεις. Πολλοί τότε είχαν διαφορετικές θέσεις αναφορικά με τον τρόπο που έπρεπε να διαχειριστεί η κατάσταση από τους εμπλεκόμενους φορείς. Τα γεγονότα είχαν πάρει, όμως, τον δρόμο τους. Φτάνουμε στο 2015-16 όπου η χώρα αποδέχεται και υπογράφει τρίτο μνημόνιο ακόμη πιο αυστηρό από τα προηγούμενα δύο. Από το 2018 και ύστερα αρχίζει να φαίνεται μια ελπίδα αναγέννησης και κάποιας επιτυχίας στα προγράμματα αυστηρής λιτότητας. Πράγματι η ελπίδα γίνεται βεβαιότητα όταν για πρώτη φορά η χώρα σημειώνει βελτίωση στα δημοσιοοικονομικά της και αρχίζει να αποπληρώνει ομαλά τις οικονομικές υποχρεώσεις της στους δανειοδότες. Μέτρα που ελήφθησαν τα τελευταία 4 χρόνια λειτούργησαν ευεργετικά και το αποτέλεσμα ήταν άμεσο. Σημειώθηκαν πρωτογενή πλεονάσματα οπότε και άρχισαν κάποιες παροχές προς του πολίτες ως καρπός της προσπάθειας να ξεφύγει από την οικονομική δυσχέρεια και ανασφάλεια. Η πορεία αυτή άφησε ισχυρό αρνητικό αποτύπωμα στην κοινωνία. Χρέη, πτωχεύσεις, λουκέτα και άλλα. Σήμερα και από την αρχή του 2023 η Ελληνική οικονομία άρχισε να παίρνει βαθιές ανάσες. Οι εταίροι στην Ευρώπη αναγνωρίζουν την πρόοδο και έρχεται η σειρά των περίφημων οίκων αξιολόγησης να καταγράψουν τις θετικές εξελίξεις στην Ελληνική οικονομία. Έτσι άρχισαν να αξιολογούν σχεδόν ανά τρίμηνο θετικά την οικονομία μας. Έως τώρα τέσσερις οίκοι αξιολόγησης έδωσαν αναβαθμίσεις σκαλί – σκαλί (step by step). Το ζήτημα της προόδου και της επιτυχούς εξέλιξης στην Ελληνική οικονομία δεν τελείωσε. Είμαστε πάντα υπό την επιτήρηση των παγκόσμιων οικονομικών οργάνων, μέχρι που το εγχείρημα θα βεβαιωθεί ότι η χώρα ήλθε σε μια κανονικότητα και εισήλθε στο επίπεδο των αναπτυγμένων χωρών. Αυτή είναι μια εικόνα πραγματικότητας. Κάθε χρεοκοπία αφήνει πληγές, αναμφίβολα και στην χώρα μας οι πληγές ήταν βαθιές και πόνεσαν. Το ζήτημα είναι αν η προσπάθεια αυτή, που συνοδεύθηκε με πόνο θα έχει επιτυχία. Αν θα φτάσουμε στην βρύση να πιούμε το νερό. Εμείς δεν βλέπουμε πονηριές πίσω από αυτές τις εξελίξεις. Βλέπουμε ασφαλώς ατυχείς και ίσως κακές εφαρμογές κανόνων στην επιστροφή στην κανονικότητα. Όμως το πολιτικό σύστημα που είναι απόλυτα υπεύθυνο στην πορεία αυτή τιμωρήθηκε, κάποιοι έφυγαν, κάποιοι πλήρωσαν, κάποιοι έπαψαν να βρίσκονται στις εξελίξεις και καλώς έγινε. Τώρα, όμως, οφείλουμε να δούμε όχι μόνο τα λάθη αλλά και την πρόοδο. Με αυτή την ανάγνωση εμείς εκτιμούμε ότι ακόμη και λάθος ή υπερβολή και ανούσια να είναι η αξιολόγηση του οίκου S&P, όπως σημειώνουν και γράφουν κάποιοι, καλώς γίνεται. Έχουμε ανάγκη από την θετικότητα, από την αισιόδοξη όψη. Κάποιοι, λοιπόν, γράφουν ότι αυτή η αξιολόγηση ήταν εκ του ασφαλούς αφού η χώρα εξακολουθεί να βρίσκεται υπό την προστατευτική ομπρέλα της ΕΚΤ, η οποία αγόρασε τα Ελληνικά ομόλογα μέσα από τα τελευταία προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης, που προέκυψαν από τα μέτρα με την πανδημία. Η Ελλάδα δανείστηκε με επιτόκιο 0,54% πριν ένα χρόνο περίπου και σήμερα δανείζεται με επιτόκιο 4,33% στο δεκαετές. Πράγματι έτσι είναι. Η ΕΚΤ κατέχει Ελληνικά ομόλογα αξίας 40 δις ευρώ. Το συνολικό χρέος βρίσκεται στα 406 δις ευρώ και από αυτά τα 85 δις είναι ελεύθερα διαπραγματεύσιμα με τα 40 δις να βρίσκονται στην ΕΚΤ και άρα 45 δις ευρώ κατέχουν ιδιώτες. Οι μηχανισμοί στήριξης κατέχουν Ελληνικό χρέος ύψους 234 δις ευρώ. Επομένως, κατά την άποψη μερικών αναλυτών, η επενδυτική βαθμίδα αφορούσε τελικά χρέος ύψους 45 δις ευρώ, δηλαδή αναβάθμιση …εκ του ασφαλούς. Είναι μια ανάγνωση, πράγματι αληθής αλλά με μέσα από μια οπτική μικρότητας και λησμονημένης οικονομικής δυσχέρειας στην Ελληνική οικονομία. Η επιστροφή σε μια ΄΄κανονικότητα΄΄ με τους κανόνες της οικονομίας δεν έρχεται πατώντας ένα μαγικό κουμπάκι!!! Καλώς, για εμάς, λοιπόν έγιναν οι αναβαθμίσεις και καλώς να έλθουν και άλλες, που θα ακολουθήσουν βέβαια. Τον Δεκέμβριο περιμένουμε με τον οίκο Fitsh. Καλώς να έλθει. Δεν θα μας κάνουν χάρι με τις αναβαθμίσεις. Οι πολίτες πλήρωσαν πολλά και πόνεσαν και αυτό πρέπει να είναι το μέτρο. Όχι τι θα γίνονταν αν και αν….. Εμείς βλέπουμε την πατρίδα μας και τις εξελίξεις αισιόδοξα και στηρίζουμε όσο μπορούμε κάθε προσπάθεια προς την βελτίωση της ζωής μας με αντικειμενικά επιχειρήματα χωρίς να σημαίνει ότι δεν θα ασκήσουμε την κριτική μας σε κάθε κακή απόφαση η εκτροπή προς την καθολικά παραδεκτή κανονικότητα για το μέλλον της χώρας μας. Παρακολουθούμε και είμαστε παρόντες

Μην τρελαθούμε κιόλας με την Alpha!!

Δεν έχουμε ασθενή μνήμη, δεν έχουμε τις καλύτερες αναμνήσεις. Κουρνιαχτός μεγάλος με το deal της Alpha τράπεζας!! Δεν είναι η πρώτη φορά να εισέρχεται ξένο κεφάλαιο σε ελληνικές τράπεζες. Πρώτη περίπτωση είναι αυτή της Deutsche Bank που κατείχε ποσοστό μετοχών στην Eurobank. Με την έναρξη των πρώτων αρνητικών φαινομένων στο Ελληνικό τραπεζικό σύστημα, η Deutsche εξαφανίστηκε άρον άρον καταγράφοντας σημαντικές ζημιές στην επένδυσή της. Η Credit Agricole με ζημιές στα 16 δις ευρώ με την επένδυσή της στην παλαιά Εμπορική τράπεζα ακόμα τρέχει μακριά από Ελληνικές τράπεζες. Την μετοχική της συμμετοχή την πούλησε στην Alpha Bank αντί 3 δις ευρώ, που αυτά έσωσαν κατά κάποιο τρόπο την τράπεζα. Η Societe General είχε αγοράσει από το Μετοχικό ταμείο Στρατού ως στρατηγικός επενδυτής της παλαιάς Γενικής Τράπεζας. Καταστροφική η επένδυση για να καταλήξει στην πώληση της συμμετοχής της μαζί με όλη την Γενική τράπεζα στη Τράπεζα Πειραιώς αντί 454 εκατ. Ευρώ. Το deal αυτό έχει πολλά ερωτηματικά. Ο όμιλος Λάτση έπρεπε να πληρώσει ποσό 3,1 δις ευρώ, δεν πλήρωσε τίποτα και εμφανίστηκε στο μετοχικό κεφάλαιο της Eurobank. Η HSBC πουλήθηκε στην Παγκρήτια τράπεζα και αυτή ενώ η PNP Paribas μείωσε τις δραστηριότητές δραστικά στην Ελλάδα. Όλες αυτές οι τραπεζικές επενδύσεις μαζί με πολλές συνεταιριστικές τράπεζες της περιφέρειας κατέγραψαν απώλειες και αποτυχίες. Τώρα η νέα επένδυση φούσκωσε πλέον του ορθού χωρίς να συνοδεύεται με αντικειμενικά κριτήρια. Κι αυτό διότι: Η τράπεζα Alpha έχει ήδη στο μετοχικό της κεφάλαιο δύο ξένους επενδυτές, την Reggendorgh με ποσοστό 8% και τον Paulson μεγαλοεπενδυτή με ποσοστό 4,36%. Ο τελευταίος μάλιστα δεν συγκεντρώνει και την εμπιστοσύνη των επενδυτών και της αγοράς σχετικά με την σταθερότητά του σε επενδύσεις. Συνεπώς η τράπεζα δεν έκανε κάτι εντυπωσιακό γενικώς. Όμως η συμφωνία προβλέπει την μεταβίβαση της Αλφα της Ρουμανίας στην UniCredit αντί ποσού 300 εκατομ. Ευρώ. Ακόμη προβλέπεται να αγοράσει το 9% του ΤΧΣ χωρίς (μέχρι στιγμής) να γνωρίζει το επενδυτικό κοινό την τιμή της πρότασης αγοράς. Θα την μάθουμε….εν καιρώ..!! Λέγεται οτι θα είναι στα 1,46 ευρώ αλλά δεν υπάρχει το κείμενο της συμφωνίας. Αν πράγματι είναι στα 1,46 ευρώ θα λέγαμε ότι δεν θα κερδίσει κάτι τελικώς η τράπεζα αφού η χρηματιστηριακή τιμή της Αλφα σήμερα βρίσκεται στα 1,35-1,4 ευρώ ανά μετοχή. Βέβαια θα απαλλαγεί από την θυγατρική της στην Ρουμανία και μπαίνοντας στην Ρουμανική αγορά η UniCredit ίσως να καταγραφούν μελλοντικά κέρδη. Αν η UniCredit αγόραζε τα μερίδια των δυο άλλων επενδυτών της, δηλαδή το ποσοστό 12,36% με το 9% από το ΤΧΣ θα έφτανε στο δυνατό ποσοστό 21,36%. Πολύ σημαντική επένδυση τότε. Η εξειδίκευση της UniCredit στα ασφαλιστικά θα έδινε πράγματι μεγάλη ώθηση κατ΄αρχήν στην τράπεζα και κατά δεύτερο στην Ελληνική οικονομία. Να σημειώσουμε δε οτι υπάρχει όρος στην συμφωνία αν δεν αποφασόσει το ΤΧΣ την πώληση του 9% στην UnιCredit τότε αυτή θα αγοράσει το 5% από την αγορά!! Όρος αρκετά θολός και περίεργος. Να σημειώσουμε ότι το Ελληνικό τραπεζικό σύστημα έχει εξυγιανθεί σε σημαντικό βαθμό αλλά δεν καταγράφει αξιόλογα κέρδη από την προσφορά δανείων είτε στην οικογενειακή οικονομία είτε στις επιχειρήσεις. Περισσότερα κέρδη καταγράφουν από τις αυξήσεις του επιτοκίου Euribor και τις προμήθειες παρά από την δανειοδότηση που είναι ο βασικός χαρακτήρας τους ώστε να ωφεληθεί και η εθνική οικονομία. Έτσι και η κυβέρνηση τρέχει να ανακαλύψει νέους τρόπους χρηματοδότησης της ελληνικής επιχείρησης και νοικοκυριού με άλλους τρόπους με νέα εργαλεία μέσα από εταιρίες που θα στηθούν με σκοπό αυτόν ακριβώς, την κάλυψη αυτών των αναγκών. Τρέλα δηλαδή, οι τράπεζες με κλεισμένες τις κάνουλες της χρηματοδότησης με δάνεια ασχολούνται με την είσπραξη παλαιών δανείων αναπτύσσοντας ένα δίκτυο εταιριών διαχείρισης κόκκινων δανείων, servicers, περιβόητοι με ενεργότατο ρόλο στην πίεση των πολιτών ενεργώντας πολλάκις και παράνομα ή παράτυπα. Άρα, κουρνιαχτός πολύς για πολύ λίγα. Έτσι ερμηνεύεται και η αποτυχημένη προσπάθεια της τράπεζας με την είδηση να πείσει το επενδυτικό κοινό και ύστερα από την δεύτερη ημέρα μετά την είδηση η μετοχή της τράπεζας να καταγράψει 14% αύξηση και από χθες άρχισε η επιστροφή στα χαμηλά της πραγματικότητας. Κουρνιαχτός πολύς…

Άνοιξε πλήρως η πόρτα των αποκρατικοποιήσεων των τραπεζών

Η πώληση του 1,4% της Eurobank από τo TXS άνοιξε τον χορό της αποχώρησης του Ελληνικού δημοσίου από τα μετοχικά κεφάλαια των τραπεζών. Σήμερα κατετέθη πρόταση αγοράς του 9% των μετοχών της τράπεζας Αλφα από την UniCredit. H επιτυχής πώληση της Eurobank άνοιξε την όρεξη του παγκόσμιου κεφαλαίου για αποκόμιση ισχυρών κερδών. Ο σοφός λαός λέει, ΄΄το χρήμα πάει στο χρήμα΄΄ και δικαιώνεται πολλάκις ιστορικά. Η τιμή που προτείνει η UniCredit είναι στα 1,46 ευρώ ανά μετοχή όταν η τιμή στο χρηματιστήριο είναι στα 1,27 ευρώ ανά μετοχή, κατά 19% πάνω της σημερινής τιμής. Το ερώτημα που ανακύπτει είναι γιατί η UniCredit δεν αγοράζει από το χρηματιστήριο σε χαμηλή τιμή παρά καταφεύγει στην πρόταση αγοράς απ΄ευθείας από το ΤΧΣ; Τι συμβαίνει τελικά; Ένα γεγονός μπορούμε να καταγράψουμε εδώ, την εισροή νέων κεφαλαίων στην Ελληνική αγορά, έστω και σε άμεσα μη παραγωγικές επενδύσεις πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχει μια προσδοκία μιας καλύτερης οικονομικής κατάστασης για την χώρα. Το παγκόσμιο χρήμα δεν είναι χαζό, ξέρει πολύ καλά τι θα κάνει και πού θα επενδύσει. Κάθε άλλη σκέψη αποτελεί απλώς μια αντίδραση. Το θέμα, όμως, είναι αν η κυβέρνηση θα χειριστεί τα θέματα αυτά με γνώμονα το συμφέρον της χώρας και δεν θα προκληθεί από τον χορό των εκατομμυρίων. Είναι, επίσης, αλήθεια ότι η Ελληνική οικονομία έχει ανάγκη από νέες επενδύσεις, κυρίως παραγωγικές με μακροχρόνιο χαρακτήρα στην επένδυση. Με σοφή διαχείριση από μέρους της κυβέρνησης και σύνεση οι επενδύσεις αυτές θα αφήσουν ισχυρό αποτύπωμα στην κοινωνία. Το κράτος οφείλει να έχει ως κυρίαρχο στόχο την βελτίωση της ζωής του ταλαιπωρημένου Έλληνα πολίτη, του πολύπαθου από τις άστοχες, αμελέτητες, πρόχειρες και ανούσιες πολιτικές που ακολούθησαν οι προηγούμενες κυβερνήσεις. Η σημερινή κυβέρνηση συγκέντρωσε πράγματι της προσδοκία των πολιτών, που της έδωσε σε διαδοχικές εκλογικές αναμετρήσεις το πράσινο φως να προχωρήσει σε αυτά που υπόσχεται. Περιμένουν αλλά και είναι έτοιμοι ανά πάσα στιγμή να αναθεωρήσουν την θέση τους. Πέρασε η εποχή όπου οι ιδεολογίες και οι θεωρητικολογίες έπαιζαν ρόλο στην εκλογική προτίμηση του Έλληνα πολίτη. Αυτό που μετρά σήμερα ο καθένας είναι αν βρίσκει δουλειά εύκολα, με καλές αμοιβές για να καλύψει τις ανάγκες του, να ανοίξει οικογένεια, να μεγαλώσει παιδιά και να μην μετρά δεκαρούλες για να αγοράσει ψωμάκι. Έβαλε τέλος στην αντίδραση, σε αγώνες αντίδρασης και αντίστασης, που δεν έχουν αποτέλεσμα. Έτσι διαβάζουμε εμείς την τεράστια αποχή από τις εκλογικές διαδικασίες όποιας μορφής. Το πάθος του Έλληνα για εκλογές είναι καταγεγραμμένο ιστορικά. Όμως τα τελευταία χρόνια η αποχή από τις εκλογές σημειώνει κάθε φορά και υψηλότερα ρεκόρ. Γνωρίζει πολύ καλά, ο σημερινός πολίτης, ότι αν δεν δουλέψει δεν θα φάει, τα ψέματα τελείωσαν. Τα χρέη είτε σε οικογενειακό επίπεδο είτε σε εθνικό είναι τεράστια. Το δημόσιο χρέος έφτασε στα 404 δις ευρώ. Πως θα αποπληρωθεί αυτό το τεράστιο ποσό; Με αγώνες στο πεζοδρόμιο, με ψέματα και παραπλανήσεις; Όχι βέβαια. Δεν θα χαριστεί ούτε ένα ευρώ από αυτά που χρωστάμε, όλα θα πρέπει να πληρωθούν στο ακέραιο και θα γίνει με δουλειά και προσήλωση στον στόχο, με ανάπτυξη του ΑΕΠ που τα περνά άμεσα στον πολίτη, να βλέπει να το νιώθει στην τσέπη του. Η κυβέρνηση θα δοκιμαστεί τα επόμενα τρία με τέσσερα χρόνια και αν αποδείξει την ικανότητά της, την κατανόηση των αναγκών των πολιτών και δικαιώσει την εκλογική προτίμηση των πολιτών θα καταγράψει μια νέα σελίδα στην ιστορία της χώρας. Θεωρούμε ότι τρέχει μια σημαντική ευκαιρία να αλλάξει η ποιότητα ζωής των Ελλήνων, να περάσει σε σύγχρονο επίπεδο ζωής, το δικαιούται και το διεκδικεί. Με αφορμή την πρόταση της UniCredit για την αγορά του 9% της Αλφα τράπεζας που κατέχει το ΤΧΣ επεκτείναμε την σκέψη μας ύστερα και από το χθεσινό δημοσίευμά μας για την Εθνική τράπεζα που περνά στην ευρεία δημοσιότητα σήμερα από ότι διαβάσαμε. Τα ζητήματα αυτά, που αφορούν την ζωή μας τα παρακολουθούμε στενά και θα καταγράφουμε τις σκέψεις μας δημόσια. Θα επανέλθουμε

Τεκτονική αλλαγή στην αγορά λιθίου - Βρέθηκε κοίτασμα αξίας 1,5 τρισ. δολ. στη Νεβάδα

Τα ευρήματα θα μπορούσαν να αναδιαμορφώσουν την προμήθεια του κρίσιμου μετάλλου από τη Δύση - και θα μπορούσαν ακόμη και να αλλάξουν το γεωπολιτικό παιχνίδι με την Κίνα Ένα αρχαίο υπερηφαίστειο κατά μήκος των συνόρων Νεβάδα-Όρεγκον περιέχει αυτό που θα μπορούσε να είναι το μεγαλύτερο μεμονωμένο κοίτασμα λιθίου στον κόσμο. Τα ευρήματα θα μπορούσαν να αναδιαμορφώσουν την προμήθεια του κρίσιμου μετάλλου από τη Δύση - και θα μπορούσαν ακόμη και να αλλάξουν το γεωπολιτικό παιχνίδι με την Κίνα. Ερευνητές από το Lithium Americas Corporation, το GNS Science και το Oregon State University δημοσίευσαν τα ευρήματά τους στο Journal for Science Advances στις 31 Αυγούστου. Βρήκαν την McDermitt Caldera, μια καλντέρα μήκους 28 μιλίων και πλάτους 22 μιλίων, στα σύνορα Νεβάδα-Όρεγκον, η οποία περιέχει περίπου 20 έως 40 εκατομμύρια μετρικούς τόνους λιθίου – αριθμός που ξεπερνά τα κοιτάσματα στην Αυστραλία και τη Χιλή. Σχολιάζοντας τα ευρήματα ο Anouk Borst, γεωλόγος στο Πανεπιστήμιο KU Leuven και στο Βασιλικό Μουσείο για την Κεντρική Αφρική στο Tervuren, στο Βέλγιο, ο οποίος είπε στο Chemistry World ότι το κοίτασμα McDermitt Caldera «θα μπορούσε να αλλάξει τη δυναμική του λιθίου παγκοσμίως, όσον αφορά την τιμή και την ασφάλεια της προσφοράς και της γεωπολιτικής». Στοιχεία από το Γεωλογικό Ινστιτούτο των Ηνωμένων Πολιτειών, που παρουσιάστηκαν από τον Visual Capitalist Bruno Venditti, δείχνουν ότι οι ΗΠΑ υστερούν σε σχέση με τον κόσμο όσον αφορά την παραγωγή λιθίου. Παρόλο που οι ΗΠΑ έχουν τα τρίτα μεγαλύτερα αποθέματα. Τα αποθέματα Οι ΗΠΑ διαθέτουν μόνο ένα ορυχείο λιθίου παραγωγής - το Silver Peak - στη Νεβάδα (περίπου στα μισά του δρόμου μεταξύ Λας Βέγκας και Κάρσον Σίτι) - ενώ η παγκόσμια ζήτηση αυξάνεται λόγω της αναγκαστικής από την κυβέρνηση μετάβασης στην καθαρή ενέργεια. Τον Ιούλιο η Exxon Mobil βρισκόταν στα αρχικά στάδια για να γίνει πιθανώς «βασιλιάς λιθίου». Ο Thomas Benson, γεωλόγος της Lithium Americas Corporation και συν-συγγραφέας της νέας μελέτης, αναμένει ότι οι εργασίες εξόρυξης στην Καλντέρα McDermitt θα ξεκινήσουν στις αρχές του 2026. Οι τιμές του λιθίου έχουν απίστευτη πορεία από την εποχή του Civid. Οι τιμές ανθρακικού λιθίου για μπαταρίες στην Κίνα ήταν στα 5.850 δολάρια ανά τόνο το καλοκαίρι του 2020 και εκτινάχθηκαν έως και +1.200% μέχρι το ανώτατο όριο των 80.000 δολαρίων στις αρχές του 2022. Οι τιμές έκτοτε κατέρρευσαν στα 30.000 δολάρια. Η Daily Mail επεσήμανε ότι «από το 2022, η μέση τιμή ανθρακικού λιθίου ποιότητας μπαταρίας ήταν 37.000 δολάρια ανά μετρικό τόνο, που σημαίνει ότι το ηφαίστειο δυνητικά διαθέτει πολύτιμο μέταλλο αξίας 1,48 τρισεκατομμυρίων δολαρίων». Το McDermitt Caldera τοποθετεί τη Νεβάδα ως πιθανώς το επίκεντρο της «πράσινης ενέργειας του λευκού χρυσού» εν μέσω μιας τεράστιας ώθησης από την κυβέρνηση Biden.

Οι εξελίξεις στο τραπεζικό σύστημα άμεσα και προσεχώς

Το αμέσως προσεχές διάστημα ξεκινούν τα placement των ελληνικών τραπεζών από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας… Το πρώτο 10ήμερο του Σεπτεμβρίου 2023 πραγματοποιείται το placement του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας στην Eurobank αφορά το 1,4% των μετοχών που θα επαναγοράσει η τράπεζα. Με τρέχουσα αξία μετοχής 1,52 ευρώ το 1,4% αποτιμάται στα 80 εκατ ευρώ. Τέλη Οκτωβρίου 2023 θα πραγματοποιηθεί το placement του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας στην Εθνική τράπεζα και αφορά το 20% των μετοχών που θα πωληθεί σε πλήθος επενδυτών πάνω από 20 ξένα funds. Με τρέχουσα αξία μετοχής 6,26 ευρώ το 20% αποτιμάται στα 1,15 δισεκ. ευρώ. H εκτιμώμενη τιμή στο placement της Εθνικής θα κινηθεί μεταξύ 6,5 με 7,1 ευρώ Μέσα στο α΄ τρίμηνο 2024 θα πραγματοποιηθεί το placement του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας στην τράπεζα Πειραιώς και αφορά το 27% των μετοχών που θα πωληθεί σε πλήθος επενδυτών πάνω από 20 ξένα funds. Με τρέχουσα αξία μετοχής 3,30 ευρώ το 27% αποτιμάται στα 1,11 δισεκ. ευρώ Φθινόπωρο 2024 θα πραγματοποιηθεί το placement του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας στην Alpha bank και αφορά το 9% των μετοχών που θα πωληθεί σε επενδυτές. Με τρέχουσα αξία μετοχής 1,4850 ευρώ το 9% αποτιμάται στα 315 εκατ. ευρώ Φθινόπωρο 2024 θα πραγματοποιηθεί το placement του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας στην Εθνική τράπεζα και αφορά το 20% των μετοχών που θα πωληθεί σε επενδυτές. Με τρέχουσα αξία μετοχής 6,26 ευρώ το 20% αποτιμάται στα 1,15. ευρώ Μετά τα placement ετοιμαστείτε για επιθετικές κινήσεις υποτιμητικής και ανατιμητικής κερδοσκοπίας και θα πουν πολλοί που είσαι Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας… Να τονίσουμε ότι ο ρόλος του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας ήταν ιδιαίτερα θετικός, συνέβαλλε στην ανάκαμψη των τραπεζών και στην εξυγίανση των ισολογισμών, ενώ συνέβαλλε και στην λήψη πιο ορθολογικών αποφάσεων… Το ΤΧΣ μπορεί να επιδείνωνε το free float την διασπορά μετοχών αλλά διατηρούσε την σταθερότητα και ούτε ανέκοψε την προσπάθεια ανόδου των αποτιμήσεων… Οι ελληνικές τράπεζες είχαν 4,5 δισεκ. συνολική αξία στο χρηματιστήριο και οι 4 και πλέον ανέρχεται στα 19 δισεκ. Η βασική μας εκτίμηση είναι ότι το ελληνικό δημόσιο θα χάσει 50 δισεκ. από τα 54 δισεκ. που επένδυσε στις τράπεζες σε κεφάλαια και funding gap και ο τραπεζικός κλάδος θα εμπλουτιστεί με νέους επενδυτές… καθιστώντας τις μετοχές επιρρεπείς σε ακραίες διακυμάνσεις…

Ποιά είναι η πραγματικότητα στην Ελληνική οικονομία;

Θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί οτι η χώρα ζει διαχρονικά με δανεικά και ζει για να καταναλώνει. Ας δούμε ορισμένα στοιχεία, που δεν είναι πανάκεια αλλά είναι μια πραγματικότητα. Το χρέος της χώρας σε απόλυτο αριθμό βρίσκεται στα 400 δις ευρώ, τερατώδες, ασύληπτο. Από αυτά τα 230 δις είναι δάνεια από τους κατά καιρούς μηχανισμούς στήριξης από την Ευρωπαϊκή κοινότητα και την Ευρωπαϊκή κεντρική Τράπεζα. Οι αριθμοί απόλυτα, όπως λαμβάνουν υπόψη τους οι επενδυτικοί οίκοι στις αξιολογήσεις τους, δεν λέει σημαντικά πράγματα αλλά συσχετίζεται με το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν. Μάλιστα ορίζεται ο λόγος του χρέους προς το ΑΕΠ. Ο δείκτης αυτός αποτελεί σοβαρό στοιχείο αξιολόγησης αφού δείχνει την δυναμική που εκφράζει η παραγωγή χρήματος και άρα η δυνατότητα μείωσης του χρέους σε μικρότερο χρονικό διάστημα. Τα Ελληνικά ομόλογα που κυκλοφορούν σήμερα στην αγορά ή είναι ΄΄παρκαρισμένα΄΄ σε τράπεζες και κυρίως στην ΕΚΤ είναι περίπου τα 82 δις ευρώ. Όσο η Ελληνική οικονομία δεν βρίσκεται σε επενδυτική βαθμίδα, αυτά χαρακτηρίζονται από την αγορά ως ΄΄σκουπίδια΄΄ δηλαδή δεν τα ΄΄πλησιάζει΄΄ κανείς. Τα διασφαλίζει όμως η ΕΚΤ που με την παροχή αυτής της στήριξης, απλώς επιβιώνουν. Η κυβέρνηση, ορθώς, προσδοκά στην αναμενόμενη έκθεση αξιολόγησης των αναγνωρισμένων επενδυτικών οίκων, που ήδη διαρρέουν οτι θα είναι θετικές για την προοπτική της Ελληνικής οικονομίας και επομένως θα δώσουν την πολυπόθητη επενδυτική βαθμίδα. Αρκεί, όμως, αυτό; Ασφαλώς όχι αλλά θα δώσει μια μικρή ανάσα στις προοπτικές να επενδυθούν αρκετά ποσά στα Ελληνικά ομόλογα και να ανοίξει η αγορά σε νέες επενδύσεις στην χώρα. Στοιχείο, επόσης σοβαρό είναι ο ρυθμός ανάπτυξης της Ελληνικής οικονομίας δηλαδή ο ρυθμός με τον οποίο αυξάνεται το ΑΕΠ. Πόσο αυξάνεται το νέο παραγόμενο χρήμα για την οικονομία. Με ρυθμούς αύξησης 3,5% κατ΄έτος δημιουργείται μια θετική προοπτική αλλά πάντα με την προϋπόθεση ότι η αύξηση αυτή δεν θα διακόπτεται από λάθη, παραλείψεις και αστοχίες, δηλαδή δεν αρκούν αυτά μόνο. Μεγάλη στήριξη δέχεται η Ελληνική οικονομία από το πρόγραμμα από τα ταμείο ανάκαμψης, προϊόν της απόφασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με την πανδημία. Εδω απαιτείται τεράστια προσοχή. Τα χρήματα αυτά πρέπιε να οδηγηθούν σε παραγωγικές επενδύσεις δίνοντας στήριξη στην ιδιωτική πρωτοβουλία εκείνη που θα παράξει προϊόν θετικό για την χώρα, όπου θα έχει αντίκτυπο και στην μείωση της ανεγίας, εξαιρετικά σημαντικός παράγοντας. Δεν πρέπει να υποβαθμιστεί ο σχεδιασμός και η άμεση εκτέλεση έργων από τα προγράμματα δημοσόων εενδύσεων. Πολλοί αναλυτές θεωρούν οτι η ιδιωτική πρωτοβουλία στο επιχειρείν στην Ελλάδα δεν είναι ούτε υγιής ούτε και αξιόπιστη. Εμείς δεν έχουν την ίδια άποψη. Το Ελληνικό επιχειρείς γενικώς είναι αξιόλογο και μεγάλες προοπτικές. Όμως η παρεχόμενη στήριξη από το κράτος θα πρέπει να έχουν κριτήρια αυστηρά χωρίς να επηρεάζονται από ΄΄γνωριμίες΄΄ και ΄΄κολλητηλίκια΄΄, όπως συνέβαινε στο παρελθόν. Το τραπεζικό σύστημα (για το οποίο έχουμε γράψει) φαίνεται να εξορθολογίζεται. Οι τράπεζες με την παρότρυνση του κράτους οφείλει να ανοίξει με συγκεκριμένα κριτήρια και να επανέλθουν πλήρως στον ρόλο τους. Το κράτος στήριξε το τραπεζικό σύστημα (με την έμμεση συμμετοχή των πολιτών) με τεράσταια ποσά ύψους περίπου στα 55 δις ευρώ. Αυτά τα χρήματα πρέπει να επιστραφούν στο κράτος, το οποίο με την σειρά του να τα επιστρέψει με συνετό και σοβαρό τρόπο στους πολίτες. Ο ρόλος των τραπεζών σημαντικός στην διαμόρφωση της αύξησης του ΑΕΠ μιας χώρας. Οφείλει να στηρίξει τις Ελληνικές επιχειρήσεις με αυστηρά μεν κριτήρια αλλά όχι τόσο ώστε να εξυπηρετούνται λίγες επιχειρήσεις. Οι πολίτες πρέπει να πειθαρχήσουν και να πιστέψουν στην προοπτική μιας θετικής οικονομίας για την χώρα. Να ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους, να πληρώνουμε τους φόρους, να περιοριστεί η φοροαποφυγή. Το ΄΄μαύρο΄΄ χρήμα στην χώρα κινείται σε επίπεδα των 100 δις, ποσά τερατώδη και προφανώς αυτό δημιουργεί μια τεράστια τρύπα απώλειας εσόδων για το κράτος. Ποσά που θα μπορούσαν να στηρίξουν τις δράσεις του κράτους υπερ της κοινωνίας με την αναδιαμόρφωση του συστήματος υγείας και παιδείας της χώρας. Όλα αυτά και άλλα περισσότερα θα μπορούσαμε να καταγράψουμε και για το κράτος και για τους πολίτες που πρέπει να κάνουμε για να δοαποστώσουμε και να καρπωθούμε το προϊόν αυτής της πειθαρχίας. Αν αυτά γίνουν είναι απόλυτα βέβαιο οτι θα έχουμε βελτίωση της ποιότητας της ζωής μας. Αν πρώτα το κράτος δεν δώσει αυτά που οφείλει να ρποσφέρει στην κοινωνία καλύτερα να αποδρομήσει, να φύγει να παραιτηθεί. Οι ευκαιρίες δεν δίνονται συνεχώς. Δεν μπορεό ο Έλληνας πολίτης να υφίσταται τις συνέπεις αστοχιών και αδυναμιών του πολιτικού συστήματος. Φτάνουν τα χρέη πια. Δεν θα ζούμε με δανεικά, το μέλλον μιας τέτοιας χώρας είναι διαγεγραμμένο, η πτώχευση, η υποδούλωση, η εξάρτηση και τελικώς η διαλυσή του. Ούτε μπορούμε να ζούμε με την αναμονή ανακοινώσεων παροχών απο την κυβέρνηση για να ζήσουμε. Να τελειώσουμε με αυτές τις λογικές, το κράτος και οι πολίτες έχουν υποχρεώσεις αλλά και δικαιώματα. Από έρευνες που έχουμε κάνει διαπιστώσαμε οτι στην επαρχία και κυρώς στην βόρεια Ελλάδα υπάρχουν τεράστιες επενδύσεις μεσαίας κατηγορίας από οδοωτικά κεφάλαια στον πρωτογενή τομέα άκρως ενδιαφέρουσες και εξαιρετικά καινοτόμες και αποδοτικές. Εκεί να στραφεί το ενδιαφέρον της πολιτείας να σταθεί αρωγός στις προσπάθειες νέων ανθρώπων, με σημαντικές σπουδές και ειδικές γνώσεις. Εκεί είναι το μέλλον αυτής της χώρας, δεν είναι μόνο ο τουρισμός. Τελικώς η προοπτική της Ελληνικής οικονομόας είναι στα χέρια όλων μας. Με σύνεση και ορθολογισμό μπορεί ο Έλληνας πολίτης να ελπίζει σε μια ανοδική και αυξανόμενη ποιότητα ζωής. Άλλως θα δούμε χειρότερες ημέρες από αυτές που ζήσαμε εμείς τα τελευταία χρόνια. Η παγκοσμιοποίηση είναι καλή αν την μάθουμε καλά και την εκμεταλλευθούμε, όπως κάνουν τα έξυπνα κράτη.

Μνήμη ασθενής, ηθική ανύπαρκτη, η Εθνική τράπεζα (μάλλον) πουλά μερίδιο του ποσοστού του ΤΧΣ!!!

Δεν ξεχνάμε τίποτα από το θανατηφόρο παρελθόν στην οικονομία της χώρας το διάστημα 2007-2012!!! Τι έγινε τότε; Το τραπεζικό σύστημα ήταν έτοιμο να καταρρεύσει. Τα Ελληνικά ομόλογα κατακρημνίστηκαν. Η αγορά αναγνώριζε τα Ελληνικά ομόλογα ως ΄΄σκουπίδια΄΄, δηλαδή μηδενικής αξίας. Τιέπρεπε να γίνει; Τότε οι κυβερνώντες σκέφθηκαν να στηρίξουν τις τράπεζες με τεράστια ποσά αλλά ως αντάλλαγμα το Ελληνικό δημόσιο θα μετείχε στο μετοχικό κεφάλαιο των συστημικών τραπεζών με ποσοστά νάλογα της στήριξης που θα παρείχε σε κάθε τράπεζα. Έτσι οι τέσσερις συστημικές τράπεζες κρατηκοποιήθηκαν σε διάφορα ποσοστά π.χ. στην Εθνική η συμμετοχή του κράτους ήταν και είναι σήμερα στο 40,34%. Η κρατική συμμετοχή συνετελέσθη με χρήματα των Ελλήνων πολιτών ασφαλώς. Οι τράπεζες στην συνέχεια προχώρησαν σε τρείς συνεχόμενες αυξήσεις κεφαλαίων ζητώντας από την αγορά τεράστια ποσά. Το γίνεται σήμερα; Το χρηματιστήριο με αιτία την ανάκαμψη της Ελληνικής οικονομίας αναπήδησε στις 1250 μονάδες από τις 780 περίπου που ήταν το 2019. Οι τιμές των τραπεζικών μετοχών ΄΄πέταξαν΄΄ στα ύψη. Οι χρηματιστηριακές αξίες τους πολλαπλασιάστηκαν μόλις σε τέσσερα χρόνια. Τα πλάνα των τραπεζών άλλαξαν και σκέφτθηκαν τα ποσοστά του Ελληνικού δημοσίου να τα αγοράσουν ώστε η συμμετοχή του Ελληνικού δημοσίου να μηδενιστεί και άρα να επανέλθει το σύστημα στην ΄΄κανονικότητα΄΄ αυτή στην πρό του 2000, περίπου. Το ζήτημα όμως είναι αν η στήριξη του κράτους στο τραπεζικό σύστημα, που ασφαλώς είναι επένδυση μιας μορφής εξ ανάγκης ασφαλώς αλλά είναι μια επένδυση, τι θα αποδώσει στο Ελληνικό δημόσιο. Όπως προκύπτει από φήμες περισσότερο, που θα απέχουν από την πραγματικότητα, η στήριξη όχι μόνο δεν θα αποδώσει αλλά θα προσφέρει ζημιά και μόνο στο δημόσιο. Η χθεσινή φήμη ότι η Εθνική αναζητά ΄΄στρατηγικό΄΄ επενδυτή προσφέροντας το 20% του ποσοστού του Ελληνικού δημοσίου από το 40,34%. Σε ποιά τιμή; Η τιμή της μετοχής της Εθνικής τράπεζας σήμερα στο χρηματιστήριο βρίσκεται στα 6,3 ευρώ περίπου. Σε ποιά τιμή θα μπορούσε να αγοράσει ένας στρατηγικός επενδυτής για να επέλθει θετική συμφωνία με την τράπεζα; Φυσικά στην καλύτερη των περιπτώσεων η τιμά θα ήταν γύρω στα 7 ευρώ. Με αυτή την εικόνα προκύπτει μια ζημιά για το Ελληνικό δημόσιο στα 5,5-6 δις ευρώ!! Η σημερινή διοίκηση της Εθνικής ΄΄παίζει΄΄ τελικώς με τα χρήματα των Ελλήνων πολιτών προς όφελος της τράπεζας και μόνο για να έλθει κάποια στιγμή να δείξει ότι η τράπεζα αποκρατικοποίηθηκε και απέκτησε ανεξαρτησία με σημαντική κεφαλαιακή δομή. Δηλαδή η σημερινή διοίκηση της τράπεζας εκμεταλλεύεται την αδυναμία των Ελλήνων να παρακολουθεί τα τόσο σημαντικά γεγονότα και να γνωρίζει τι συμβαίνει στο παρασκήνιο της τραπεζικής αγοράς. Και ναι μεν δεν αποτελεί καμιά παρανομία αυτό που συμβαίνει αλλά δεν απαλλάσσεται το σύστημα από την ηθική σύνδεση με τον Έλληνα πολίτη, ο οποίος στήριξε το τραπεζικό σύστημα σε δύσκολες στιγμές. Θα πει κάποιος και τι να γίνει. Πολλά μπορούν να γίνουν αρκεί να σκεφθούν όλοι τίμια και ηθικά. Για παράδειγμα γιατί να πορριφθεί η πρόταση του ίδιου του ΤΧΣ να αποδοθεί στους μικρομετόχους της τράπεζας το 5% της δικής του συμμετοχής σε προνομιακή τιμή; Γιατί; Γιατί η τράπεζα να μην θέλει τους Έλληνες μικρομετόχους να βρίσκονται στο μετοχικό της κεφάλαιο και μάλιστα να καμαρώνει γιαυτό αφού η Εθνική είχε παλαιότερα τον χαρακτήρα της λαϊκής συμμετοχής (λαϊκή τράπεζα); Η ίδια όφειλε να το προτείνει και όχι να ψάχνει να βρει ΄΄Στρατηγικό΄΄ επενδυτή; Εμείς παρακολουθώντας τις εξελίξεις θα γράφουμε τα κακώς κείμενα με γνώμωνα το αντικειμενικά ορθό. Την ίδια σκέψη κάνουμε και για τις υπόλοιπες τράπεζες που προβούν σύντομα στην επαναγορά των μετοχών τους από το Ταμείο Χρηματοπιστοτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ). Όλες οι τράπεζες να καλέσουν τους Έλληνες πολίτες όσοι επιθυμούν να εγγραφούν για την αγορά αυτών των μετοχών, που στο κάτω-κάτω είναι και (έμμεσα τουλάχιστον) είναι δικές του!! Θα επανέλθουμε σύντομα στο θέμα.

Το ΄΄COME BACK΄΄ του Ελληνικού τραπεζικού συστήματος

Πέρασαν 12 χρόνια περίπου από τότε που το Ελληνικό τραπεζικό σύστημα μπήκε σε ένα vertico απαξίωσης και έβαλε όλο το οικονομικό σύστημα της χώρας σε μια φοβερή περιδείνηση! Βέβαια θα αναρωτηθεί κάποιος και πόσο μπορεί ή γιατί να ενδιαφέρει τον πολίτη η κατάσταση στις τράπεζες; Κι όμως στο περιβάλλον του ημι-καπιταλιστικού συστήματος οι συνέπειες είναι άμεσες και προκαλούν πόνο. Να θυμηθούμε ότι οι τράπεζες πέρασαν στο μεγαλύτερο ποσοστό τους στιν κρατικό έλεγχο μετά την ουσισαστική πτώχευση της χώρας. Θυμόμαστε το PSI, που έγινε σκωπτικό σλόγκαν!! Ποιός πλήρωσε τα θανάσιμα λάθη των προηγούμενων κυβερνήσεων όταν φόρτωνα τις τράπεζες με άπειρα ομόλογα; Ασφαλώς όλοι οι Έλληνες. Γι΄αυτό μιλούμε σήμερα για μια βελτίωση της οικονομικής ζωής του πολίτη. Το πολιτικό σύστημα είναι αυτονόητο, αυταπόδεικτο, συνταγματικά κατωχειρομένο υπέυθυνο για την πρόοδο των πολιτών. Οι πολιτικές του, το σύστημα που θα ακολουθήσουν στην διακυβέρνηση της χώρας ένα και μόνο στόχο έχει, την ευημερία και πρόοδο των πολιτών. Υπεύθυνο είναι και όταν καλείται να επαναφέρει την κατάσταση στην κανονικότητα όταν γίνονται λάθη. Έτσι αντιλαμβανόμαστε εμείς τις εξελίξεις. Οι ελληνικές τράπεζες και ειδικά η Εθνική και Eurobank εμφάνισαν κορυφαίες επιδόσεις στο stress tests που διεξήχθησαν σε 70 τράπεζες της Ευρώπης. Στο δυσμενές σενάριο που εμπεριείχε ακραίες προβλέψεις για την οικονομία, τα ακίνητα και τα NPEs η Εθνική εμφανίζει δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας fully loaded common equity Tier 1 στο 14,48% με όριο 8% και η Eurobank 12,16%. Οι επιδόσεις αυτές είναι μέσα στις 8 καλύτερες της ευρωζώνης, τράπεζες όπως η BNP Paribas, Santander, Unicredit είχαν χαμηλότερες επιδόσεις. Η Πειραιώς με 9,13% και η Alpha bank με 8,86% πέρασαν τα stress tests και κινήθηκαν ωστόσο κάτω από τον μέσο όρο που διαμορφώθηκε στο 10% με όρους κεφαλαιακής επάρκειας. Η κρατική βοήθεια με 54 δισεκ. σε κεφάλαια και funding gap και οι κρατικές εγγυήσεις 17,9 δισεκ. από το Πρόγραμμα Ηρακλής έπεισαν τόπο… Ναι μεν το ελληνικό δημόσιο θα υποστεί μια ζημιά τουλάχιστον 50 δισεκ. αλλά οι ελληνικές τράπεζες καθάρισαν, έχουν εξυγιασμένους ισολογισμούς… Τα stress tests από την εποχή που κατέληξαν σε τεράστιες κεφαλαιακές υποχρεώσεις έχουν εξελιχθεί σε μηχανισμό πιστοποίησης της κεφαλαιακής υγείας των ελληνικών τραπεζών… Αποτελέσματα α΄ 6μήνου 2023 των ελληνικών τραπεζών κέρδη 1,9 δισ και κεφάλαια 25,6 δισεκ. Ξεκινούν οι ανακοινώσεις α΄ 6μήνου των ελληνικών τραπεζών και το ενδιαφέρον εστιάζεται στην κερδοφορία και στην συνεχή αύξηση των κεφαλαίων. Για το α΄ 6μηνο 2023 τα κέρδη των ελληνικών τραπεζών θα εκτιναχθούν στα 1,9 με 2 δισεκ. ευρώ και τα κεφάλαια θα ανέλθουν στα 25,6 δισεκ. Μια από τις βασικές αιτίες που οι ελληνικές τράπεζες επιτυγχάνουν υψηλά κέρδη και πέρασαν και με μεγάλη άνεση τα stress tests θα πρέπει να αποδοθεί ότι η πλειοψηφία των παλαιών και νέων δανείων είναι κυμαινόμενου επιτοκίου και με το euribor 3 μηνών σχεδόν στο 4% τα έντονα έσοδα εκτινάσσονται… Πρόβλεψη για χρηματιστηριακή αξία 38 δισεκ. στις ελληνικές τράπεζες το 2025 Κορυφαίος έλληνας τραπεζίτης συνομιλώντας με το bankingnews έκανε μια άκρως αισιόδοξη πρόβλεψη. Στο τέλος του 2025 οι ελληνικές τράπεζες θα έχουν χρηματιστηριακή αξία 38 δισεκ. από 20 δισεκ. της τρέχουσας περιόδου. Εάν η εκτίμηση αυτή επιβεβαιωθεί, τότε η Eurobank θα αποτιμάται 11 με 12 δισεκ. η Εθνική τράπεζα 11 με 12 δισεκ. η Πειραιώς 8 με 8,5 δισεκ. η Alpha bank 7 με 7,5 δισεκ. ευρώ και Attica bank 1 δισεκ. ευρώ. Το άθροισμα αυτών 40 δισεκ. ευρώ… Τι σημαίνει αυτό το υπεραισιόδοξο σενάριο για τις ελληνικές τραπεζικές μετοχές; Με βάση αυτή την εκτίμηση σε δύο χρόνια από σήμερα η μετοχή της Eurobank θα είναι στα 3 ευρώ, της Εθνικής στα 14 ευρώ, της Alpha bank 3,3 ευρώ και της Πειραιώς στα 7 ευρώ… Πόσο πιθανό είναι αυτό το σενάριο; Εάν οι ελληνικές τράπεζες ενισχύουν την κερδοφορία τους κατά 4 δισεκ. ετησίως και αυξάνουν τα κεφάλαια τους κατά 1,5 δισεκ. ετησίως και διανέμουν και το 35% των κερδών τους σε μερίσματα και συνεχίζουν την πολιτική επαναγοράς ιδίων μετοχών… οι στόχοι αυτοί που φαντάζουν ακραίοι θα μπορούσαν να επιβεβαιωθούν. Να θυμίσουμε στην εποχή της μεγάλης φούσκας του ελληνικού χρηματιστηρίου πριν πολλά χρόνια οι ελληνικές τράπεζες είχαν χρηματιστηριακή αξία 72 δισεκ. ευρώ.

Όταν η τεχνητή νοημοσύνη μετατρέπεται σε κεντρικό τραπεζίτη

Του Jon Danielsson Director, Systemic Risk Centre London School Of Economics And Political Science (Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του Λονδίνου) Οι κεντρικές τράπεζες αναπτύσσουν ταχύτατα την τεχνητή νοημοσύνη ("AI"), με γνώμονα την προοπτική της αυξημένης αποτελεσματικότητας και της μείωσης του κόστους. Οι μηχανές της τεχνητής νοημοσύνης λειτουργούν ήδη ως κεντρικοί τραπεζίτες. Αλλά με τις περισσότερες εφαρμογές AI σήμερα να είναι χαμηλού επιπέδου και με τη συντηρητική φύση των κεντρικών τραπεζών, η υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης είναι πιο αργή από ό,τι στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα του ιδιωτικού τομέα. Παρόλα αυτά, η πορεία φαίνεται να είναι αναπόφευκτη, με την AI να αναλαμβάνει ολοένα και σημαντικότερο ρόλο στο κεντρικό τραπεζικό σύστημα. Αυτό εγείρει ερωτήματα σχετικά με το τι μπορούμε να αναθέσουμε στην AI και σε ποιους τομείς οι άνθρωποι πρέπει να είναι υπεύθυνοι. Θα μπορούσαμε να σκεφτούμε ότι η οικονομία και ιδίως το χρηματοπιστωτικό σύστημα - ο τομέας των κεντρικών τραπεζών - είναι η ιδανική εφαρμογή για την τεχνητή νοημοσύνη. Εξάλλου, η οικονομία και το χρηματοπιστωτικό σύστημα παράγουν σχεδόν άπειρες ποσότητες δεδομένων, άρα άφθονα για να εκπαιδευτεί η τεχνητή νοημοσύνη. Κάθε λεπτό της απόφασης των χρηματοπιστωτικών θεσμικών οργάνων καταγράφεται και οι συναλλαγές σφραγίζονται με ακρίβεια μικροδευτερολέπτου. Τα emails, τα μηνύματα και οι τηλεφωνικές κλήσεις των traders αλλά και οι συναλλαγές των στελεχών λήψης σημαντικών αποφάσεων με τους πελάτες καταγράφονται και οι κεντρικές τράπεζες έχουν πρόσβαση σε πολύ λεπτομερή οικονομικά δεδομένα. Όμως τα δεδομένα δεν ισοδυναμούν με πληροφορίες, και το να βγάζεις νόημα από όλες αυτές τις ροές δεδομένων είναι σαν να πίνεις από μια μάνικα πυροσβεστικής. Ακόμη χειρότερα, οι πληροφορίες για το επόμενο κρίσιμο γεγονός ή πληθωριστικό επεισόδιο μπορεί να μην είναι καν στα παρατηρούμενα δεδομένα. Τι μπορεί και τι δεν μπορεί να κάνει η τεχνητή νοημοσύνη Με τον κίνδυνο της υπεραπλούστευσης, είναι χρήσιμο να σκεφτούμε τα οφέλη και τις απειλές της AI σε ένα συνεχόμενο φάσμα. Από τη μία πλευρά, έχουμε ένα πρόβλημα με συγκεκριμένους και καθορισμένους στόχους, περιορισμένους και αμετάβλητους κανόνες και έναν πεπερασμένο και γνωστό χώρο δράσης, όπως το σκάκι. Εδώ, η τεχνητή νοημοσύνη υπερέχει, λαμβάνοντας πολύ καλύτερες αποφάσεις από τους ανθρώπους. Μπορεί να μην χρειάζεται καν δεδομένα, επειδή μπορεί να δημιουργήσει τα δικά της σύνολα δεδομένων εκμάθησης. Για τις κεντρικές τράπεζες, αυτό περιλαμβάνει συνήθεις καθημερινές λειτουργίες, εποπτεία και λήψη αποφάσεων, όπως η επιβολή μικροπροληπτικών κανόνων, η διαχείριση των συστημάτων πληρωμών και η παρακολούθηση της οικονομικής δραστηριότητας. Η πληθώρα δεδομένων, οι σαφείς κανόνες και στόχοι και τα επαναλαμβανόμενα γεγονότα καθιστούν το πεδίο ιδανικό για την AI. Αυτό το βλέπουμε ήδη στον ιδιωτικό τομέα, με το Aladdin της Blackrock που λειτουργεί με τεχνητή νοημοσύνη και χρησιμεύει ως η κορυφαία μηχανή διαχείρισης κινδύνων στον κόσμο. Οι ρομποτικές εποπτικές αρχές που είναι υπεύθυνες για το "RegTech" αποτελούν ιδανική εφαρμογή AI. Προς το παρόν, η εν λόγω εργασία μπορεί να εκτελείται από επαγγελματίες με πτυχίο ή μεταπτυχιακό, και οι κεντρικές τράπεζες απασχολούν μεγάλο αριθμό εξ αυτών. Οι κεντρικές τράπεζες μπορεί να αντιληφθούν κατ' αρχάς την αξία της συνεργασίας της τεχνητής νοημοσύνης με το ανθρώπινο προσωπικό για την αντιμετώπιση ορισμένων εκ των πολλών εργασιών που απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή, χωρίς όμως να αλλάξει το επίπεδο του προσωπικού. Ωστόσο, με την πάροδο του χρόνου, οι κεντρικές τράπεζες ενδέχεται να υιοθετήσουν τις καλύτερες δυνατές λύσεις και την εξοικονόμηση κόστους που προκύπτουν από την αντικατάσταση των υπαλλήλων με AI. Αυτό είναι κυρίως εφικτό με τη σημερινή τεχνολογία AI (Noy and Zhang 2023, Ilzetzki and Jain 2023.) Καθώς οι κανόνες είναι συγκεχυμένοι, οι στόχοι γίνονται ασαφείς, οι εξελίξεις σπανίζουν και το πεδίο δράσης είναι θολό, η Τεχνητή Νοημοσύνη αρχίζει να χάνει το πλεονέκτημά της. Έχει περιορισμένες πληροφορίες για να εκπαιδευτεί και οι σημαντικές αποφάσεις μπορεί να βασίζονται σε τομείς εκτός του συνόλου δεδομένων εκπαίδευσης της AI. Αυτό αφορά την ανάλυση οικονομικής δραστηριότητας υψηλότερου επιπέδου, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει οικονομολόγους διδακτορικού επιπέδου που συντάσσουν εκθέσεις και προβλέπουν τον κίνδυνο, τον πληθωρισμό και άλλες οικονομικές μεταβλητές - θέσεις εργασίας που απαιτούν ολοκληρωμένη κατανόηση δεδομένων, στατιστικής, προγραμματισμού και, κυρίως, των οικονομικών. Οι εν λόγω υπάλληλοι θα μπορούσαν να διατυπώνουν εισηγήσεις σχετικά με τις τυπικές αποφάσεις νομισματικής πολιτικής βάσει κάποιου κανόνα τύπου Taylor, τον μακροπροληπτικό συντονισμό της σύνθεσης και του ύψους των αποθεμάτων ρευστότητας και των κεφαλαιακών αποθεμάτων ή την ανάλυση των αναταράξεων στην αγορά. Ενώ το επίπεδο των δεξιοτήτων για τέτοιου είδους εργασίες είναι υψηλότερο από ό,τι για τις συνήθεις δραστηριότητες, η μακρά ιστορία επαναλαμβανόμενων ερευνών, σε συνδυασμό με τα τυποποιημένα πλαίσια ανάλυσης, αφήνει σημαντική έκταση για την εκπαίδευση της τεχνητής νοημοσύνης. Και το κρίσιμο είναι ότι η εργασία αυτή δεν περιλαμβάνει μεγάλη αφηρημένη ανάλυση. Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί στο μέλλον να ξεπεράσει το ανθρώπινο προσωπικό σε τέτοιες δραστηριότητες και οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων μπορεί να εκτιμήσουν τις ταχύτερες και ακριβέστερες αναφορές της τεχνητής νοημοσύνης. Αυτό συμβαίνει ήδη σε ραγδαίους ρυθμούς, όπως για παράδειγμα, με το ChatGPT και τις προβλέψεις μέσω τεχνητής νοημοσύνης. Σε ακραίες περιπτώσεις, όπως η απόφαση για τον τρόπο αντίδρασης σε χρηματοπιστωτικές κρίσεις ή σε ραγδαία αύξηση του πληθωρισμού - γεγονότα που ο τυπικός κεντρικός τραπεζίτης μπορεί να αντιμετωπίσει μόνο μία φορά κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής του ζωής - οι ανθρώπινοι φορείς λήψης αποφάσεων έχουν το πλεονέκτημα, δεδομένου ότι μπορεί να πρέπει να θέσουν τους δικούς τους στόχους, ενώ τα γεγονότα είναι ουσιαστικά μοναδικά, οι πληροφορίες εξαιρετικά σπάνιες, οι συμβουλές των εμπειρογνωμόνων αντιφατικές και ο χώρος δράσης άγνωστος. Αυτός είναι ο μοναδικός τομέας όπου η τεχνητή νοημοσύνη μειονεκτεί και μπορεί να ξεπεράσει την ανθρώπινη αφηρημένη ανάλυση (Danielsson et al. 2022). Σε τέτοιες καταστάσεις, τα λάθη μπορεί να είναι καταστροφικά. Στη δεκαετία του 1980, η τεχνητή νοημοσύνη EURISKO χρησιμοποίησε ένα έξυπνο τέχνασμα για να νικήσει όλους τους ανθρώπινους αντιπάλους της σε ένα πολεμικό ναυτικό παιχνίδι, καθώς βύθισε τα πιο βραδυκίνητα πλοία της για να επιτύχει καλύτερη ευελιξία από τους ανθρώπινους ανταγωνιστές της. Και αυτό είναι το πρόβλημα με την τεχνητή νοημοσύνη. Πώς ξέρουμε ότι θα κάνει το σωστό; Οι άνθρωποι, εν προκειμένω οι ναύαρχοι δεν χρειάζεται να τους πούμε ότι δεν μπορούν να βυθίσουν τα πλοία τους, γιατί απλά το γνωρίζουν. Η μηχανή τεχνητής νοημοσύνης πρέπει να το μάθει. Αλλά ο κόσμος είναι πολύπλοκος και η δημιουργία κανόνων που να καλύπτουν κάθε ενδεχόμενο είναι αδύνατη. Η τεχνητή νοημοσύνη θα βρεθεί αντιμέτωπη με περιπτώσεις όπου θα λάβει κρίσιμες αποφάσεις που κανένας άνθρωπος δεν θα θεωρούσε αποδεκτές. Φυσικά, οι άνθρωποι που λαμβάνουν αποφάσεις κάνουν λάθη πιο συχνά από την τεχνητή νοημοσύνη. Αλλά, υπάρχουν κρίσιμες διαφορές. Άλλωστε, τα άτομα αυτά διαθέτουν εμπειρία και γνώσεις μιας ολόκληρης ζωής σε συναφείς τομείς, όπως η φιλοσοφία, η ιστορία, η πολιτική και η ηθική, γεγονός που τους επιτρέπει να αντιδρούν σε απρόβλεπτες καταστάσεις και να λαμβάνουν αποφάσεις που υπόκεινται σε πολιτικά και ηθικά πρότυπα, χωρίς να είναι απαραίτητο να τις διευκρινίσουν. Ενώ η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να λαμβάνει καλύτερες αποφάσεις από έναν άνθρωπο τις περισσότερες φορές, ωστόσο για την ώρα διαθέτει μόνο μία εικόνα του κόσμου, ενώ κάθε άνθρωπος έχει τη δική του ατομική κοσμοθεωρία που βασίζεται σε προηγούμενες εμπειρίες. Οι ομαδικές αποφάσεις που λαμβάνονται από φορείς λήψης αποφάσεων με διαφορετικές απόψεις μπορούν να οδηγήσουν σε πιο ισχυρές αποφάσεις από ό,τι μια μεμονωμένη τεχνητή νοημοσύνη. Καμία τρέχουσα, ή οραματιζόμενη, τεχνολογία AI δεν μπορεί να λάβει τέτοιες ομαδικές συναινετικές αποφάσεις (Danielsson et al. 2020). Επιπλέον, πριν θέσουμε τους ανθρώπους επικεφαλής των πιο νευραλγικών τομέων, μπορούμε να τους ρωτήσουμε πώς θα έπαιρναν αποφάσεις σε υποθετικά σενάρια και, κυρίως, να τους ζητήσουμε να τις αιτιολογήσουν. Μπορούν να λογοδοτήσουν και να κληθούν να καταθέσουν σε επιτροπές της Γερουσίας. Αν τα κάνουν θάλασσα, μπορούν να απολυθούν, να τιμωρηθούν, να φυλακιστούν και να απολέσουν το κύρος τους. Δεν μπορείτε να κάνετε τίποτα από αυτά με την τεχνητή νοημοσύνη. Κανείς δεν ξέρει πώς αιτιολογεί ή αποφασίζει, ούτε μπορεί να εξηγήσει μόνη της τη λειτουργία της. Μπορείτε να ζητήσετε από τη μηχανή τεχνητής νοημοσύνης να λογοδοτήσει, αλλά εκείνη δεν πρόκειται να ενδιαφερθεί. Συμπέρασμα Η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης αυξάνεται τόσο γρήγορα ώστε οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων κινδυνεύουν να πιαστούν απροετοίμαστοι και να βρεθούν αντιμέτωποι με τετελεσμένα γεγονότα. Η ChatGPT και η αυτόματη μάθηση που εποπτεύονται από την AI χρησιμοποιούνται ήδη από νέους κεντρικούς τραπεζίτες για την εργασιακή ασφάλειά τους. Οι κεντρικές τράπεζες κινδυνεύουν να αναγκαστούν να προσαρμοστούν στην ήδη χρησιμοποιούμενη τεχνητή νοημοσύνη, αντί να κατευθύνουν την υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης προτού αυτή διαδοθεί σε μεγάλο βαθμό. Ενώ κάποιος μπορεί να δηλώσει ότι η τεχνητή νοημοσύνη δεν θα χρησιμοποιηθεί ποτέ για ορισμένες εργασίες, η ιστορία δείχνει ότι η χρήση μιας τέτοιας τεχνολογίας μας πλησιάζει σταδιακά, και οι ανώτεροι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων μπορεί να είναι οι τελευταίοι που θα το μάθουν. Η τεχνητή νοημοσύνη υπόσχεται να βοηθήσει σημαντικά τις κεντρικές τράπεζες, βοηθώντας τες στον αυξανόμενο αριθμό καθηκόντων που αντιμετωπίζουν, επιτρέποντάς τους να χρησιμοποιούν αποτελεσματικότερα τους περιορισμένους πόρους και να εκτελούν πιο αποτελεσματικά το έργο τους. Πρόκειται να αλλάξει τόσο τον κανονισμό λειτουργίας όσο και τις ανάγκες των εργαζομένων. Αν και οι περισσότεροι κεντρικοί τραπεζίτες μπορεί να μην γίνουν ειδικοί στην AI, είναι πιθανό να χρειαστεί να "μιλάνε" με την AI - να είναι εξοικειωμένοι με αυτήν - και να είναι σε θέση να δέχονται οδηγίες από τις μηχανές τεχνητής νοημοσύνης αλλά και να τις διαχειρίζονται. Οι πλέον υψηλόβαθμοι υπεύθυνοι για τις λήψης σημαντικών αποφάσεων πρέπει να εκτιμήσουν τον τρόπο με τον οποίο οι συμβουλές της AI διαφέρουν από αυτές που παράγονται από εξειδικευμένους επιστήμονες, και να διαμορφώσουν τόσο τις πολιτικές ανθρώπινου δυναμικού τους όσοσ και την οργανωτική δομή τους προκειμένου να επιτρέπουν την αποτελεσματικότερη χρήση της AI χωρίς να απειλείται η λειτουργία του οργανισμού. * Ο Jon Danielsson είναι Director, Systemic Risk Centre London School Of Economics And Political Science (Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του Λονδίνου)

Εθνική και Eurobank στις 6 καλύτερες στην ευρωζώνη στο stress tests – Προς αναβάθμιση μετοχών, πιστοληπτικής ικανότητας

Οι ελληνικές τράπεζες – σε αντίθεση με το δράμα πριν 6-8 χρόνια – κατέφεραν όχι μόνο να περάσουν τα stress tests αλλά η Εθνική βρέθηκε μεταξύ των 6 καλύτερων τραπεζών της ευρωζώνης και συνολικά οι τράπεζες στην Ελλάδα βρέθηκαν μέσα στις 15 καλύτερες θέσεις σε σύνολο 70 τραπεζών. 'Οπως τα λέγαμε πριν λίγες ημέρες. Η ώρα της δοκιμασίας της πιστοληπτικής ικανότητας έγινε χθες με εξαιρετικά σημαντικά αποτελέσματα. Πρακτικά οι ελληνικές τράπεζες έχουν εξυγιανθεί και διαθέτουν ισχυρά κεφάλαια… Μάλιστα αυτό πιστοποιήθηκε στο stress tests της ΕΒΑ της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Αρχής και του SSM… Αν και η διασπορά κινδύνου των μεγάλων τραπεζών της ευρωζώνης διαφέρει σε σχέση με των ελληνικών θα πρέπει να θεωρηθεί επιτυχία το ποιοτικό άλμα των ελληνικών τραπεζών… Προς αναβάθμιση μετοχών, πιστοληπτικής ικανότητας Πρωτίστως πρέπει να αναφερθεί ότι το stress tests – το bankingnews προέβλεψε για μια ακόμη φορά επιτυχώς το αποτέλεσμα για κεφαλαιακή επίδραση 8 δισεκ. – δικαιολογεί τις αποτιμήσεις των ελληνικών τραπεζών. Ωστόσο θεωρούμε ότι η Εθνική τράπεζα μπορεί να αποκτήσει ένα οριακό πλεονέκτημα άπαξ και έλαβε αυτή την εντυπωσιακά υψηλή βαθμολογία με όρους κεφαλαιακής επάρκειας. Ήδη η αποτίμηση Εθνικής και Eurobank είναι παραπλήσια 5,8 δισεκ. ευρώ και πιστεύουμε ότι ίσως η Εθνική περάσει και μπροστά λόγω και του placement για το 20% των μετοχών που πουλάει το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας Εκτιμούμε ότι θα δούμε την Εθνική τράπεζα στα 7 ευρώ και την Eurobank στα 1,7 ευρώ όπου εκεί θα γίνει και η αγορά του 1,4% που επίσης πουλάει το ΤΧΣ. Η Πειραιώς στα 3,8 ευρώ και η Alpha bank 1,8 ευρώ. Μετά το stress tests ο SSM θα επιτρέψει την διανομή μερίσματος για όλες τις τράπεζες Μετά το stress tests ο SSM o Μόνιμος Εποπτικός Μηχανισμός των Τραπεζών θα δώσει το πράσινο φως και στις 4 μεγάλες συστημικές τράπεζες να διανείμουν μέρισμα και να επαναγοράζουν ίδιες μετοχές. Η διανομή μερισμάτων θα σφραγίζει αποτιμήσεις P/BV στο 1… ωστόσο όπως έχουμε αναφέρει οτιδήποτε πάνω από 1 στις ελληνικές τράπεζες είναι υπερτιμημένο… έχουν υψηλή αναβαλλόμενη φορολογία και απαιτήσεις 13,8 δισεκ. και κρατικές εγγυήσεις 17,9 δισεκ. από τις οποίες εγγράφουν λογιστικές υποαξίες… Έρχεται γενναία αναβάθμιση των ελληνικών τραπεζών Μετά το stress tests που διεξάγουν οι αρμόδιες εποπτικές αρχές υπό την ΕΚΤ θα υπάρξει γενναία αναβάθμιση των ελληνικών τραπεζών. Μετά το stress tests, αναφέρουν τραπεζικές πηγές στο bankingnews οι οίκοι αξιολόγησης θα… επαναξιολογήσουν την πιστοληπτική ικανότητα των ελληνικών τραπεζών και θα τις αναβαθμίσουν πλησιάζοντας ακόμη στην επενδυτική βαθμίδα… Να υπενθυμίσουμε ότι Η Εθνική αξιολογείται BB- από Fitch και Standard and Poor’s και Ba3 από την Moody’s H Alpha bank βαθμολογείται BB- από την Standard and Poor’s, Ba2 από την Moody’s και Β+ από την Fitch Η Eurobank βαθμολογείται σε ΒB- από την Standard and Poor’s Η Πειραιώς βαθμολογείται Ba3 από την Moody’s, Β+ από την Standard and Poor’s και Β από την Fitch. Προφανώς και όλες οι τράπεζες δεν έχουν την ίδια πιστοληπτική διαβάθμιση και προφανώς η Eurobank και η Εθνική τράπεζα έχουν πλεονέκτημα στο να βρεθούν πιο κοντά στην επενδυτική βαθμίδα σε σχέση με την Πειραιώς και Alpha bank… Ωστόσο το χάσμα της πιστοληπτικής αξιολόγησης θα κλείσει μεταξύ των τραπεζών…. αυτές οι μεγάλες αποκλίσεις θα διορθωθούν… Υπάρχει πιθανότητα τράπεζα να αναβαθμιστεί σε επενδυτική βαθμίδα πριν την αναβάθμιση της Ελλάδας; Τραπεζικός παράγοντας δήλωσε στο BN (bankingnews) ότι το σενάριο μεταξύ Αυγούστου και Σεπτεμβρίου 2023 μετά τα stress tests να δούμε κάποιον οίκο αξιολόγησης να αναβαθμίζει την πιστοληπτική ικανότητα των ελληνικών τραπεζών ειδικά η Standard and Poor’s ή Fitch από BB- σε ΒΒ+ κατά δύο κλίμακες ή και ΒΒΒ- δηλαδή επενδυτική βαθμίδα είναι υπαρκτό σενάριο. Π.χ. ο ΟΤΕ βρίσκεται ήδη σε επενδυτική βαθμίδα ΒΒΒ λόγω όμως της Deutsche Telecom στον μετοχικό κεφάλαιο που ελέγχει το 50% της εταιρίας. Δεν είναι θέσφατο π.χ. να προηγείται η αξιολόγηση μιας εταιρίας προ του ελληνικού δημοσίου… Στην περίπτωση των τραπεζών και μετά τα stress tests θα έχουμε αναβάθμιση των ελληνικών τραπεζών από τους οίκους πιστοληπτικής διαβάθμισης… και δεν θα αποκλειόταν και κάποια έκπληξη με επίκεντρο την Eurobank και την Εθνική να φθάσουν την επενδυτική βαθμίδα…

Ευ. Μυτιληναίος: Σε 2 χρόνια η παραγωγή γαλλίου - Επαναλαμβάνουμε το guidance για 1 δισ. EBITDA

Σε επανάληψη της πρόβλεψης για επίτευξη λειτουργικής κερδοφορίας EBITDA άνω του 1 δισ. ευρώ για τη Mytilineos προέβη προ ολίγου ο επικεφαλής της εταιρείας Ε. Μυτιληναίος, παρουσιάζοντας στους αναλυτές τα αποτελέσματα α εξαμήνου. Στην τακτική ΓΣ είχα πει ότι εάν δεν υπάρξουν απρόβλεπτα γεγονότα είμαι βέβαιος ότι θα ξεπεράσουμε άνετα το όριο του 1 δισ σε όρους EBITDA. Δύο μήνες αργότερα δεν υπήρξαν απρόβλεπτα γεγονότα και επαναλαμβάνω με ακόμη μεγαλύτερη σιγουριά ότι θα ξεπεράσουμε το όριο του 1 δισ. EBITDA" είπε ο κ. Μυτιληναίος. Ο ίδιος πρόσθεσε ότι η Mytilineos έχει αλλάξει επίπεδο απόδοσης και όλοι πρέπει να αρχίσουν να συνειδητοποιούν ότι αυτά τα νέα επίπεδα έχουν έρθει για να μείνουν. Αυτό που κοιτάμε είναι το επόμενο επίπεδο και όταν φτάσουμε στην επόμενη μέρα να μην εκπλαγείτε, τόνισε. Ο όμιλος και η διοίκηση στρέφουν ήδη το ενδιαφέρον τους στο 2024, το 2023 είναι σχεδόν βέβαιο, την επόμενη χρονιά θα κινηθούμε ανοδικά, είπε ο ίδιος κλείνοντας το confcall. Ερωτηθείς για το αίτημα της ΕΕ να παράξει η Mytilineos γάλλιο, τόνισε ότι είναι ένα προϊόν που βγαίνει από την παραγωγή αλουμίνας και η εταιρεία μπορεί με συγκεκριμένες όχι μεγάλες επενδύσεις να καλύψει τις ανάγκες όλης της Ευρώπης. Είναι κάτι καινούριο για εμάς, όχι δύσκολο. Το πόσο γρήγορα θα προχωρήσουμε εξαρτάται από τη διαθεσιμότητα εξοπλισμού για την παραγωγή. Είμαστε σε συνεχείς επαφές με την Κομισιόν και την ελληνική κυβέρνηση που είναι διατεθειμένες να μας βοηθήσουν. Μετά την τελική επενδυτική απόφαση θα είμαστε σε θέσει να παράξουμε γάλλιο σε 2 χρόνια και να παρέχουμε τις ποσότητες που είναι αναγκαίες στην ΕΕ, είπε ο κ. Μυτιληναίος, ο οποίος απέφυγε να δώσει νούμερα για τα κόστη και τα ενδεχόμενα έσοδα από τη συγκεκριμένη δραστηριότητα καθώς ακόμη είναι αρκετά νωρίς. Ο κ. Μυτιληναίος ρωτήθηκε εκ νέου για το ενδεχόμενο dual listing της εταιρείας σε κάποια αγορά του εξωτερικού. Όπως είπε με βάση τις επιδόσεις της εταιρείας θα μπορούσε να ανήκει στις top εταιρείες του δείκτη FTSE 100. Ωστόσο, πρόσθεσε ότι το θέμα του dual listing δεν είναι ένα μεμονωμένο ζήτημα αλλά αφορά συνολικά την εικόνα της εταιρείας και τη διαδικασία διεθνοποίησής της. Ο επικεφαλής της Mytilineos για τον τομέα της ενέργειας υπογράμμισε τη σημασία του συνεργατικού μοντέλου της εταιρείας καθώς όπως είπε υπάρχουν τομείς που για ένα τρίμηνο πηγαίνουν καλύτερα και όταν αλλάζουν οι συνθήκες αντικαθίστανται από άλλους. Για τον τομέα της εμπορίας αερίου τόνισε ότι η δραστηριότητα, στην οποία ο όμιλος έχει καταφέρει να έχει δεσπόζουσα θέση στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης θα συνεχιστεί και θα επεκταθεί περαιτέρω συνεισφέροντας ευνοϊκά νούμερα στον όμιλο. Τέλος, ο κ. Μυτιληναίος αναφέρθηκε στην επέκταση στον Καναδά, σημειώνοντας ότι είναι μια χώρα όπου μπορούν να αναπτυχθούν πολλές ΑΠΕ και τόνισε ότι το πρότζεκτ που ανακοινώθηκε δε θα είναι το τελευταίο στην περιοχή.

Π. Γκάλο (Italgas): Στην Ελλάδα, πετύχαμε αύξηση των επενδύσεων κατά 41% το α’ εξάμηνο

Τις επενδυτικές πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει ο Όμιλος Italgas στην Ελλάδα ανέδειξε ο διευθύνων σύμβουλος του ομίλου, Πάολο Γκάλο, σε συνέντευξη που παραχώρησε στην ιταλική τηλεόραση CLASS CNBC.

Όπως δήλωσε σχετικά ο CEO της Italgas: "Στην Ελλάδα, έχουμε την ευκαιρία να ακολουθήσουμε την πορεία που χαράξαμε στην Ιταλία αλλά με ταχύτερους ρυθμούς. Με την πάροδο των ετών, έχουμε αποκτήσει σημαντική τεχνογνωσία και έχουμε μάθει πολλά. Ήδη μεταφέρουμε αυτή τη γνώση στην Ελλάδα, όπου η πρόοδος θα είναι ταχύτερη. Για παράδειγμα, το πρώτο εξάμηνο του 2023, καταγράψαμε αύξηση των επενδύσεων κατά 41% σε σχέση με την ίδια περίοδο πέρυσι, όταν δεν ήμασταν ακόμη μέτοχοι. Μέσω αυτών των επενδύσεων, έχουμε κατασκευάσει 311 χιλιόμετρα νέου δικτύου, εκ των οποίων το 60% έχει ήδη τεθεί σε λειτουργία. Επιπλέον, αναπτύσσουμε λύσεις όπως αυτές που ήδη εφαρμόζονται επιτυχώς στη Σαρδηνία, χρησιμοποιώντας κρυογενικές δεξαμενές ΥΦΑ για την τροφοδότηση κοινοτήτων που βρίσκονται μακριά από τα παραδοσιακά συστήματα διανομής. Οι κοινότητες αυτές, που σήμερα τροφοδοτούνται με φυσικό αέριο, θα μπορούν στο μέλλον να καταναλώνουν βιομεθάνιο ή υδρογόνο. Στην Ελλάδα, έχουμε τη δυνατότητα να επιταχύνουμε τις διαδικασίες σε σημαντικό βαθμό τόσο από πλευράς υποδομών όσο και από πλευράς πράσινης μετάβασης".

Danske Bank: Η Ευρωζώνη στη δίνη του κυκλώνα λόγω Ουκρανίας

Σε περίπτωση που συνεχιστεί η κλιμάκωση του πολέμου πέρα από τα σύνορα της Ουκρανίας, όπως και διαφαίνεται, με τους συμμάχους του ΝΑΤΟ να στέλνουν πολεμικό υλικό στο Κϊεβο, ο κίνδυνος ύφεσης στην Ευρώπη αυξάνεται σημαντικά, σύμφωνα με την Danske Bank. Οι καταναλωτές της ζώνης του ευρώ θα δουν το 2021 τη μεγαλύτερη διάβρωση του πραγματικού εισοδήματος τις τελευταίες δεκαετίες, με τον μετρούμενο πληθωρισμό να ξεπερνά το 9% τους επόμενους μήνες. H Danske Bank «βλέπει» σημαντικούς αντίθετους ανέμους σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη τα επόμενα τρίμηνα και ενώ έχει αναθεωρήσει επί τα χείρω την πρόβλεψή της για το ΑΕΠ της ζώνης του ευρώ για το 2022 στο 2,5% - «αλλά βλέπουμε περιθώρια για ανάκαμψη της δραστηριότητας με αύξηση του ΑΕΠ 2,8% το 2023». Σύμφωνα με την τράπεζα, η ΕΚΤ θα συνεχίσει την πορεία της για σταδιακή εξομάλυνση της νομισματικής πολιτικής, ενώ παράλληλα η αμερικανική οικονομία δεν κινδυνεύει τόσο από τις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία. Σημαντικός κίνδυνος, από την άλλη, τόσο για την Ευρώπη όσο και για τις ΗΠΑ είναι ο στασιμοπληθωρισμός, με την απάντηση της Fed να είναι επιθετικά… συσφιγκτική. Όπως αναφέρει η Danske, το αμερικανικό ΑΕΠ θα επεκταθεί κατά 2,8% το 2022 και 2% το 2023, όμως δεν αποκλείεται επεισόδιο ύφεσης τύπου 1990 - 1991. Στον αντίποδα, η Κίνα βαδίζει σε μια καλή ισορροπία στη σύγκρουση στην Ουκρανία. Ο πόλεμος της Ουκρανίας μακροσκοπικές προοπτικές Η ρωσική επίθεση στην Ουκρανία και η ταχεία απάντηση με κυρώσεις από τη Δύση πυροδότησε τη μεγαλύτερη γεωπολιτική κρίση στην Ευρώπη μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, λέει η Danske Bank. Οι τιμές βασικών εμπορευμάτων έχουν εκτοξευθεί από τα ήδη αυξημένα επίπεδα και επικρατεί αβεβαιότητα στην παγκόσμια αγορά εμπορευμάτων, συμπεριλαμβανομένων πετρελαίου, φυσικού αερίου, πολύτιμων μετάλλων και σιτηρών. Αυτή η κατάσταση έχει ξυπνήσει φόβους για στασιμοπληθωρισμό ή ακόμα και για μια παγκόσμια ύφεση παρόμοια με αυτή τη δεκαετία του 1970. Σε κάθε περίπτωση, ο οικονομικός αντίκτυπος του πολέμου εξαρτάται από το πόσο γρήγορα μπορεί να επιλυθεί η σύγκρουση και αν κλιμακωθεί περαιτέρω. Ειδικά, αν υπάρξει κλιμάκωση πέρα από τα ουκρανικά σύνορα, ως φαίνεται, με συμμετοχή των δυνάμεων του ΝΑΤΟ, το παγκόσμιο συναίσθημα κινδύνου θα μπορούσε να δεχθεί τεράστιο πλήγμα, κάτι το οποίο μαζί με την άνοδο των τιμών των εμπορευμάτων θα μπορούσε να βλάψει σοβαρά τις προοπτικές ανάπτυξης στην Ευρώπη και ευρύτερα την παγκόσμια οικονομία. Η Ευρωζώνη βρίσκεται στη δίνη του κυκλώνα, με αυξανόμενους στασιμοπληθωριστικούς ανέμους να πνέουν με πολλά μποφόρ. Μέχρι τώρα, τα στοιχεία για τις λιανικές πωλήσεις έδειχναν ανθεκτική καταναλωτική ζήτηση, παρά τους αυξανόμενους αντίθετους ανέμους του πληθωρισμού, βοηθούμενα επίσης από την ευνοϊκή κατάσταση στην αγορά εργασίας. Οι επενδύσεις –ειδικά στις κατασκευές– υποστήριξαν την ανάπτυξη στα τέλη του 2021 και αναμένεται να επιταχυνθούν περαιτέρω το 2022, με τα κεφάλαια της NGEU να αρχίζουν να ρέουν και οι επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ενεργειακή απόδοση και άμυνα να ενισχύονται. Τα μέτρα δημοσιονομικής στήριξης θα πρέπει επίσης να βοηθήσουν χαρτοφυλάκια και καταναλωτές. Τα έσοδα από τις άδειες άνθρακα της ΕΕ διπλασιάστηκαν στα 30 δισεκατομμύρια ευρώ το 2021 και τα «υπερβολικά κέρδη» από εταιρείες ενέργειας (που εκτιμάται σε έως και 200 ​​δισεκατομμύρια ευρώ από την Επιτροπή της ΕΕ) θα μπορούσαν να διοχετευθούν εκ νέου στους καταναλωτές μέσω χαμηλότερων φόρων στα οικιακά ενεργειακά είδη ή ελέγχων τιμών. Την ίδια στιγμή, οι εκκλήσεις για έναν ακόμη γύρο κοινής έκδοσης χρέους της ΕΕ επανήλθαν, αν και η Επιτροπή φαίνεται πρόθυμη να ενθαρρύνει τις χώρες να χρησιμοποιήσουν τα ανεκμετάλλευτα δάνεια NGEU (περίπου 200 δισ. ευρώ) ως πρώτο βήμα. Τούτου λεχθέντος, οι καταναλωτές της ζώνης του ευρώ θα δουν τη μεγαλύτερη διάβρωση του πραγματικού εισοδήματος εδώ και δεκαετίες φέτος, με τον μετρούμενο πληθωρισμό να ξεπερνά τα ποσοστά του 8-9% τους επόμενους μήνες. Η αύξηση των μισθών βάσει διαπραγματεύσεων παρέμεινε συγκρατημένη στο 1,6% το τέταρτο τρίμηνο του 2021, αλλά οι ρυθμοί του πληθωρισμού, πολύ πάνω από τον στόχο της ΕΚΤ καθ' όλη τη διάρκεια του έτους, αυξάνουν τον κίνδυνο υψηλότερων προσδοκιών, με αποτέλεσμα μισθολογικές προσαρμογές. Μελέτες που προσπαθούν να μοντελοποιήσουν τον αντίκτυπο από το ράλι των εμπορευμάτων ανιχνεύουν απώλειες παραγωγής περίπου 0,4-0,5%. Σε αυτό το πλαίσιο, το ΑΕΠ της Ευρωζώνης εκτιμάται στο +2,5% το 2022, από +3,8% Αυτό είναι μεγαλύτερο οικονομικό πλήγμα από αυτό που προέβλεπε η ΕΚΤ στο βασικό της σενάριο, καταλήγει η Danske Bank.

Η Ε.Ε. έχει δώσει 17 δισ. ευρώ στη Ρωσία για αγορά ενέργειας από την αρχή του πολέμου Πόση είναι η εξάρτηση της Ελλάδας

Της Νατάσας Στασινού nstasinou@naftemporiki.gr Διανύουμε την 27η ημέρα του πολέμου με τη Ρωσία να κλιμακώνει την επίθεσή της, τις ΗΠΑ να εκφράζουν φόβους για χρήση χημικών και την Ευρωπαϊκή Ένωση να μην μπορεί να συμφωνήσει έως πού θα πρέπει να επεκτείνει τις κυρώσεις της κατά της Μόσχας. Το πετρελαϊκό εμπάργκο έπεσε στο τραπέζι, αλλά θα πρέπει να θεωρείται μάλλον απίθανο. Και τούτο γιατί τα δεδομένα για την εξάρτηση της γηραιάς ηπείρου από τη ρωσική ενέργεια δεν αφήνουν πολλά περιθώρια. Μεταξύ των χωρών με υψηλή εξάρτηση είναι και η Ελλάδα. Σύμφωνα με την Europe Beyond Coal και το Κέντρο Ερευνών για Ενέργεια και Καθαρό Αέρα (CREA) από την αρχή του πολέμου η Ε.Ε. έχει δαπανήσει 17 δισ. ευρώ για την αγορά φυσικού αερίου, πετρελαίου και άνθρακα από τη Ρωσία. Μόνο το κόστος των εισαγωγών φυσικού αερίου μέσω Ουκρανίας και των εισαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) ανήλθε στα 10,6 δισ. ευρώ από τις 24 Φεβρουαρίου, όταν και άρχισε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Οι εισαγωγές πετρελαίου ήταν 5,8 δισ. δολάρια, του άνθρακα ανήλθαν στα 436 εκατ. ευρώ και το υπόλοιπο ποσό αφορούσε το φυσικό αέριο. Τα δεδομένα της Gazprom αποκαλύπτουν ότι οι ροές φυσικού αερίου προς την Ε.Ε. μέσω Ουκρανίας ήταν στα 62 εκατ. κυβικά μέτρα στις 23 Φεβρουαρίου, έφτασαν στα 110 εκατ. κυβικά μέτρα στις 25 Φεβρουαρίου και τα 109 εκατ. κυβικά μέτρα στις 26 Φεβρουαρίου. Έκτοτε παραμένουν στα επίπεδα τα 100 - 110 εκατ. κυβικών μέτρων. Στόχος της Ε.Ε. είναι να μειώσει τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου κατά 2/3 έως τα τέλη του 2022. Σύμφωνα με τη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (IEA) η Ε.Ε. εισήγαγε κατά μέσο όρο 380 εκατ. κυβικά μέτρα αερίου μέσω αγωγού από τη Ρωσία, δηλαδή περίπου 140 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως, καθώς και περίπου 15 δισ. κυβικά μέτρα LNG. Τα 155 δισ. κυβικά μέτρα αντιστοιχούσαν στο 45% των εισαγωγών της το 2021 και σχεδόν στο 40% της συνολικής κατανάλωσής της φυσικού αερίου. Η εξάρτηση από το ρωσικό πετρέλαιο Η Ρωσία είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας πετρελαίου στον κόσμο καλύπτοντας περίπου το 8% της παγκόσμιας ζήτησης. Η Ε.Ε. είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος εισαγωγέας μαύρου χρυσού στον κόσμο και ο μεγαλύτερος αγοραστής του ρωσικού πετρελαίου, σύμφωνα με το think tank Βruegel. Στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα ο οίκος S&P αποκαλύπτουν ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει ήδη αφαιρέσει περίπου 2 εκατ. βαρέλια πετρελαίου και πετρελαιοειδών ημερησίως από την παγκόσμια αγορά. Η Ευρώπη δέχεται το μεγαλύτερο πλήγμα γιατί εισάγει περίπου το 30% του πετρελαίου της από τη Ρωσία. Την υψηλότερη εξάρτηση εμφανίζουν βεβαίως οι χώρες Κεντρικής και Ανατολικής. Υψηλή είναι και η εξάρτηση της Ελλάδας, όπως φαίνεται στο γράφημα που ακολουθεί.

Πηγές: S&P Global Platts, Europe Beyond Coal, Bruegel

DBRS: Αναβάθμισε την αξιολόγηση της Ελλάδας σε BB (high) - Σταθερό το trend από θετικό

Ο οίκος αξιολόγησης DBRS επιβεβαίωσε σήμερα 18/3 την αξιολόγηση της Eλλάδας σε BB (high), αναθεωρώντας σε σταθερό το trend από θετικό. Πλέον, λοιπόν, η Ελλάδα είναι μόλις ένα «βήμα» πριν από την πολυπόθητη επενδυτική βαθμίδα. H αναβάθμιση της αξιολόγησης αντικατοπτρίζει την εκτίμηση του οίκου ότι η ελληνική οικονομία συνεχίζει τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις και παραμένει προσηλωμένη στον στόχο της δημοσιονομικής εξυγίανσης. Όπως σημειώνεται, η οικονομία αναπτύχθηκε κατά 8,3% πέρυσι και τώρα βρίσκεται πολύ κοντά στο προπανδημικό επίπεδο. Σε αυτό το πλαίσιο, η DBRS «βλέπει» για το 2022 αύξηση 4,6% στο ΑΕΠ, έλλειμμα 4,3%, πληθωρισμό -0,1% και χρέος στο 199,4%. Η δημοσιονομική υπεραπόδοση και η στρατηγική διαχείρισης μετρητών το 2021 οδήγησαν στο να παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα τα ταμειακά διαθέσιμα - επί του παρόντος περίπου 41 δισεκατομμύρια ευρώ. Ωστόσο, η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία φαίνεται ότι θα περιορίσει κατά περίπου μία ποσοστιαία μονάδα το ΑΕΠ του 2022. Υπενθυμίζεται πως η ΕΚΤ τον περασμένο Δεκέμβριο δήλωσε πως θα συνεχίσει να αγοράζει ελληνικά κρατικά ομόλογα. Οι ελληνικές τράπεζες σημειώνουν σημαντική πρόοδο σε σχέση με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (ΜΕΔ), που είναι πλέον σε μονοψήφια επίπεδα, παρά τη νέα επιδείνωση στην ποιότητα των περιουσιακών στοιχείων τους. Την ίδια στιγμή, το σταθερό trend αντανακλά την άποψη της DBRS Morningstar ότι οι μακροπρόθεσμες οικονομικές προοπτικές της Ελλάδας ενισχύθηκαν σημαντικά από τη τρέχουσα κυβέρνηση, τις επενδύσεις, τις εξαγωγές και τις μεταρρυθμίσεις, που στηρίζουν τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους. Από την άλλη, η DBRS Morningstar θεωρεί ότι παραμένουν αρκετές πιστωτικές αβεβαιότητες, όπως οι οικονομικές επιπτώσεις από την κατάσταση στην Ουκρανία, η ποιότητα του ενεργητικού του χρηματοπιστωτικού τομέα και ο βαθμός στον οποίο η ΕΚΤ θα παράσχει στήριξη στα ελληνικά ομόλογα σε περίπτωση αναταραχής στην αγορά. Σε κάθε περίπτωση, οι αξιολογήσεις της Ελλάδας υποστηρίζονται από την ένταξη στη ζώνη του ευρώ. Η Ελλάδα είναι ένα από τα έξι κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης των οποίων τα εθνικά σχέδια ανάκαμψης έχουν εγκριθεί από την ΕΕ και έχει λαμβάνειν επιχορηγήσεις και δάνεια. Επιπλέον, είναι ένα από τα πέντε πρώτα κράτη μέλη που υπέβαλαν αίτηση πληρωμής προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία αναμένεται να προβεί σε εκταμίευση 3,6 δισ. ευρώ πιθανώς εντός του Απριλίου. Επισημαίνεται πως κεφάλαια περίπου 70 δισ. ευρώ είναι συνολικά διαθέσιμα από τα χρηματοδοτικά προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ελλάδας (Greece 2.0) αποτελείται από μεταρρυθμίσεις που πιθανότατα θα τονώσουν την ανάπτυξη και τις επενδύσεις, μειώνοντας το επενδυτικό χάσμα μεταξύ της Ελλάδας και των άλλων χωρών στη ζώνη του ευρώ. Παράγοντες αξιολόγησης Οι αξιολογήσεις θα μπορούσαν να αναβαθμιστούν περαιτέρω εάν συμβεί ένα από τα ακόλουθα ή συνδυασμός τους: (1) συνεχής εφαρμογή μεταρρυθμίσεων που ενισχύουν τις επενδύσεις που βελτιώνουν τις μακροπρόθεσμες οικονομικές προοπτικές• (2) διαρκής δέσμευση για δημοσιονομική σταθερότητα με τρόπο που θα θέσει το λόγο του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ σε καθοδική τροχιά. Αντίθετα, στοιχεία που μπορεί να προκαλέσουν μια υποβάθμιση είναι: (1) οι επίμονα αδύναμες οικονομικές επιδόσεις. (2) η ανατροπή ή στασιμότητα των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων (3) η επιστροφή της αστάθειας στο χρηματοπιστωτικό τομέα. Αιτιολόγηση αξιολόγησης Η ανάκαμψη θα συνεχιστεί παρά τους κινδύνους που εγκυμονεί ο πληθωρισμός και τη εξασθένηση της εμπιστοσύνης μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία Η πανδημία του κορωνοϊού και τα περιοριστικά μέτρα οδήγησαν σε σοβαρή οικονομική συρρίκνωση το 2020. Το πραγματικό ΑΕΠ της Ελλάδας μειώθηκε κατά 9,0% λόγω της μεγάλης πτώσης στην ιδιωτική κατανάλωση και στον Τουρισμό. Το 2021, ο πιο ήπιος αντίκτυπος των περιοριστικών μέτρων, η ανάπτυξη των προγραμμάτων εμβολιασμού και οι καλύτερες από τις αναμενόμενες επιδόσεις του τουριστικού τομέα είχαν ως αποτέλεσμα μια ισχυρή ανάκαμψη. Το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 8,3%, υποστηριζόμενο από την ισχυρή ανάπτυξη των επενδύσεων και των εξαγωγών, αλλά και την ιδιωτική κατανάλωση. Μετά την κατάρρευσή του, το 2020, ο ταξιδιωτικός και τουριστικός κλάδος ανέκτησε μέρος του χαμένου εδάφους το 2021, με τις ταξιδιωτικές εισπράξεις από τον τουρισμό να φτάνουν περίπου το 60% των επιπέδων του 2019. Επιπλέον, η αγορά εργασίας συνέχισε να ανακάμπτει, με το ποσοστό ανεργίας να πέφτει κάτω από το 13,0% για πρώτη φορά από τον Αύγουστο του 2010. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προέβλεψε ανάπτυξη 4,9% για το 2022, με γνώμονα τις επενδύσεις και την ιδιωτική κατανάλωση και περαιτέρω βελτιώσεις στις εξαγωγές υπηρεσιών, καθώς συνεχίζεται η ανάκαμψη των τουριστικών ροών. Οι κύριοι κίνδυνοι για τις προοπτικές συνδέονται με τις αυξανόμενες πληθωριστικές πιέσεις, που αναμένεται να επηρεάσουν την κατανάλωση και τις επενδύσεις, ως επίπτωση από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Παρά τον περιορισμένο άμεσο αντίκτυπο από τη ρωσική αγορά, που αντιπροσώπευε μόνο το 2% των συνολικών αφίξεων το 2019, η ανάκαμψη του τουριστικού τομέα θα μπορούσε να αναβληθεί περαιτέρω λόγω των γεωπολιτικών εντάσεων και του υψηλού ενεργειακού κόστους, που θολώνουν τις προοπτικές για το 2022. Τα κεφάλαια από το NGEU αναμένεται να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην ελληνική οικονομία. Κατά την άποψη της DBRS Morningstar, η επιτυχής εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης της Ελλάδας (Ελλάδα 2.0) συνιστά θετικό καταλύτη για την ελληνική οικονομία. Σύμφωνα με τον κρατικό προϋπολογισμό του 2022, οι δαπάνες του RRF, συμπεριλαμβανομένων των επιχορηγήσεων και των δανείων, αναμένεται να φθάσουν άνω των 5 δισ. ευρώ κάθε χρόνο, μέχρι το τέλος του προγράμματος. Μαζί με τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ, η Ελλάδα θα λάβει περίπου 70 δισ. ευρώ τα επόμενα επτά χρόνια. Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδας, τα ταμεία ανάκαμψης της ΕΕ, εάν συνδυαστούν με μεταρρυθμίσεις, θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 7% έως το 2026, κυρίως λόγω της αύξησης των επενδύσεων. Η εφαρμογή του Greece 2.0 θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει σε 180.000 με 200.000 νέες μόνιμες θέσεις εργασίας. Κατά την άποψη της DBRS Morningstar, η διάθεση κονδυλίων της ΕΕ, σε συνδυασμό με μια αναμενόμενη συνέχιση στην εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, πιθανότατα θα βελτιώσει τις αναπτυξιακές προοπτικές της Ελλάδας και δικαιολογεί θετική ποιοτική προσαρμογή στο δομικό στοιχείο «Οικονομική Δομή και Απόδοση». Το δημοσιονομικό αποτέλεσμα του 2021 καλύτερο του αναμενόμενου - Επιστροφή σε πρωτογενές πλεόνασμα του χρόνου Η Ελλάδα πρόσφερε ένα από τα μεγαλύτερα πακέτα στήριξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, για αμβλύνει τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας. Τα μέτρα ελάφρυνσης περιλάμβαναν προγράμματα διατήρησης θέσεων εργασίας και στήριξη στους αυτοαπασχολούμενους, δαπάνες για το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης, παροχή ρευστότητας προς τις επιχειρήσεις μέσω εγγυήσεων δανείων και μορατορίων πληρωμών φόρων και επιδοτήσεις, οδηγώντας σε υψηλό δημοσιονομικό έλλειμμα στο 10% του ΑΕΠ το 2020, έναντι πλεονάσματος του 2019. Το 2021 υπήρξε ισχυρή απόδοση δημοσίων εσόδων, χάρη και στο καλύτερο του αναμενόμενου ρυθμού ανάπτυξης, που σε συνδυασμό με τη μείωση των δαπανών, οδήγησαν σε βελτίωση του δημόσιου ελλείμματος το οποίο έκλεισε σε 9,6% του ΑΕΠ στον κρατικό προϋπολογισμό του 2022. Η δημοσιονομική θέση αναμένεται να βελτιωθεί περαιτέρω φέτος, καθώς η οικονομία θα συνεχίζει να ανακάμπτει και τα μέτρα για τον COVID-19 θα έχουν ως επί το πλείστον αποσυρθεί, με το δημόσιο έλλειμμα να αναμένεται να πέσει στο 4,0% και το πρωτογενές έλλειμμα να περιοριστεί στο 1,4% του ΑΕΠ, πριν μετατραπεί σε πρωτογενές πλεόνασμα το 2023. Οι κύριοι κίνδυνοι για τις δημοσιονομικές προοπτικές σχετίζονται με πιθανή ανάγκη για πρόσθετα μέτρα για τον COVID-19 ή την ενεργοποίηση των κρατικών εγγυήσεων που δόθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Επίσης, ως απάντηση στο αυξημένο ενεργειακό κόστος η κυβέρνηση έχει εισαγάγει μέτρα στήριξης για να μετριάσει τις επιπτώσεις στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Το σχήμα αυτό θα είναι πάντως δημοσιονομικά ουδέτερο καθώς το κόστος του θα καλυφθεί από τα αυξημένα έσοδα του Συστήματος Εμπορίας Εκπομπών Ρύπων (ETS). Ωστόσο, είναι πιθανό να ληφθούν ορισμένα πρόσθετα μέτρα στο εγγύς μέλλον. Η ισχυρή δημοσιονομική θέση της Ελλάδας πριν από την πανδημία υποστηρίζει την άποψη της DBRS Morningstar ότι η Ελλάδα θα παραμείνει προσηλωμένη στη δημοσιονομική σταθερότητα και θα συμμορφώνεται πλήρως με τις κατευθυντήριες γραμμές των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων μόλις προσδιοριστούν ξανά οι στόχοι Ο λόγος χρέους ως προς το ΑΕΠ της Ελλάδας μειώθηκε στο 197,1% το 2021 από 206,3% το 2020, παραμένοντας ο υψηλότερος μεταξύ της ευρωζώνης. Παρά το πολύ υψηλό επίπεδο, υπάρχουν αρκετοί παράγοντες μετριασμού του κινδύνου. Η Ελλάδα επωφελείται από μία ευνοϊκή δομή στη διάρθρωση καθώς το μεγαλύτερο μέρος του χρηματοδοτείται με πολύ χαμηλά επιτόκια. Επιπλέον, το χρέος έχει πολύ μεγάλη σταθμισμένη μέση διάρκεια 21 ετών από τον Ιούνιο του 2021, με περισσότερο από το 98% αυτού να συνδέεται με σταθερά επιτόκια, μετριάζοντας τους κινδύνους που προκύπτουν από την αυξημένη αστάθεια της αγοράς. Επωφελούμενες από τη συμμετοχή της Ελλάδας στο PEPP της ΕΚΤ, οι ελληνικές αρχές ακολουθούν μια ενεργή στρατηγική προπληρώνοντας χρέος. Η ΕΚΤ διατηρεί ευέλικτη προσέγγιση για την αγορά ελληνικών κρατικών ομολόγων εάν είναι απαραίτητο για την αντιμετώπιση αρνητικών σοκ. Το μέσο πραγματικό επιτόκιο του μεσομακροπρόθεσμου χρέους στο 1,4% είναι σημαντικά χαμηλότερο από αυτό των άλλων χωρών της Νότιας Ευρώπης. Η Ελλάδα σχεδιάζει τους επόμενους μήνες να αποπληρώσει πλήρως τα ανεξόφλητα δάνεια του ΔΝΤ και επίσης σκέφτεται την αποπληρωμή των δανείων GLF που λήγουν το 2023 έως το τέλος του έτους. Τα σημαντικά ταμειακά αποθέματα περίπου 41 δισεκατομμυρίων ευρώ στο τέλος Φεβρουαρίου 2022 συνεχίζουν να χρησιμεύουν ως απόθεμα ρευστότητας και ενίσχυσης της εμπιστοσύνης μεταξύ των συμμετεχόντων στην αγορά. Αυτό το απόθεμα ασφαλείας μειώνει τους κινδύνους αποπληρωμής που οδηγούν σε θετικό πρόσημο την ποιοτική προσαρμογή στο δομικό στοιχείο «Χρέος και Ρευστότητα». Ωστόσο, κατά την άποψη της DBRS Morningstar η φορολογική πειθαρχία και η διαρκής ανάπτυξη θα είναι το κλειδί για τη βιωσιμότητα του χρέους της Ελλάδας. Συνεχίστηκε η πρόοδος σχετικά με τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, αλλά παραμένει η αβεβαιότητα σχετικά με τη δημιουργία μιας νέας γενιάς ΜΕΔ λόγω πανδημίας Οι ελληνικές τράπεζες σημείωσαν περαιτέρω πρόοδο στη μείωση των ποσοστών μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ) το 2021. Ο δείκτης ΜΕΔ μειώθηκε από 30,1% στο τέλος του 2020 σε 15,0% στο τέλος Σεπτεμβρίου 2021. Αυτή η μείωση προήλθε κυρίως από πωλήσεις και τιτλοποιήσεις δανείων που υλοποιήθηκαν στο πλαίσιο του σχεδίου Ηρακλής. Η κυβέρνηση παρέτεινε το Σχέδιο Ηρακλής για επιπλέον δεκαοκτώ μήνες, μέχρι τον Οκτώβριο 2022. Η επέκταση του προγράμματος Ηρακλής και η εφαρμογή του νέου πλαισίου αφερεγγυότητας πιθανότατα θα υποστηρίξουν περαιτέρω τις προσπάθειες των τραπεζών να καθαρίσουν τους ισολογισμούς τους. Οι συστημικές τράπεζες βρίσκονται επί του παρόντος σε καλό δρόμο για να επιτύχουν τους στόχους τους για μονοψήφιο ποσοστό ΜΕΔ μέχρι το τέλος του 2022. Ωστόσο, η πανδημία πιθανότατα θα οδηγήσει στη δημιουργία μιας νέας γενιάς ΜΕΔ. Η πιθανότητα αυτή εφόσον υλοποιηθεί, μπορεί να οδηγήσει σε αρνητική ποιοτική προσαρμογή στην αξιολόγηση της Morningstar BDRS. Επιπλέον, καθώς οι τράπεζες θα αναλάβουν να δανείσουν σε ελληνικές εταιρείες το μεγαλύτερο μέρος των κονδυλίων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ύψους έως και 12,7 δισ. ευρώ, θα δημιουργηθούν και πρόσθετες ευκαιρίες δανεισμού για τις ίδιες τις τράπεζες. Αυτό θα βοηθήσει τις τράπεζες να παρέχουν πιστώσεις στις ελληνικές επιχειρήσεις, υποστηρίζοντας έτσι την οικονομική ανάκαμψη και ανάπτυξη. Οι εξαγωγές υπηρεσιών αναμένεται να είναι υποστηρικτικές φέτος Η επιδείνωση του ταξιδιωτικού ισοζυγίου είχε ως αποτέλεσμα έλλειμμα 6,6% στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών το 2020. Η μερική ανάκαμψη των διεθνών ταξιδιωτικών ροών και οι ισχυρές επιδόσεις στις εξαγωγές αγαθών βελτίωσαν το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών το 2021, με το έλλειμμα διαμορφώνεται στο 5,8%. Οι ταξιδιωτικές εισπράξεις κάλυψαν μέρος του χαμένου εδάφους του 2020, φτάνοντας το 2021 περίπου το 60% των επιπέδων του 2019. Φέτος η εξωτερική θέση αναμένεται να βελτιωθεί λόγω των ισχυρών επιδόσεων των εξαγωγών αγαθών, της περαιτέρω ανάκαμψης των διεθνών τουριστικών ροών και των ναυτιλιακών εξαγωγών. Ωστόσο, η ανάκαμψη της εγχώριας ζήτησης και οι υψηλότερες τιμές των εισροών θα οδηγήσουν επίσης σε υψηλότερες εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών. Οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών, εξαιρουμένης της ναυτιλίας, έχουν αυξηθεί σχεδόν κατά 60% σε πραγματικούς όρους από μεταξύ 2009 και 2020. Η εξέλιξη των ευρωπαϊκών μεταβιβάσεων αναμένεται επίσης να έχει θετικό αντίκτυπο στους εξωτερικούς λογαριασμούς. Οι καθαρές εξωτερικές υποχρεώσεις της Ελλάδας παραμένουν υψηλές στο 176,0% του ΑΕΠ το τρίτο τρίμηνο του 2021, από 89,0% το 2011, ως επί το πλείστον αντανακλώντας εξωτερικό χρέος του δημόσιου τομέα. Το μέγεθος αυτό αναμένεται να παραμείνει σε υψηλά επίπεδα λόγω του μακροπρόθεσμου ορίζοντα των δανείων του δημόσιου το μένα στους ξένους επίσημους δανειστές. Συνεχιζόμενη δέσμευση για επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις Τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα απολαμβάνει ένα σταθερό πολιτικό περιβάλλον και καλή συνεργασία με τις άλλες χώρες και τους θεσμούς της ΕΕ. Σημαντική πρόοδος έχει σημειωθεί σε ό,τι αφορά τη μείωση της γραφειοκρατίας στο δημόσιο τομέα, στη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και στην απεμπλοκή αρκετών επενδυτικών σχεδίων. Οι προσπάθειες για τη βελτίωση της ψηφιακής απόδοσης της Ελλάδας, η οποία εξακολουθεί να παραμένει κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ, έχουν επίσης επιταχυνθεί, με σημαντική πρόοδο στη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης. Οι κυβερνητικές προτεραιότητες τους επόμενους μήνες επικεντρώνονται στην επιτυχή εφαρμογή του οικονομικού προγράμματος Greece 2.0, µε αρκετές µεταρρυθµίσεις και επενδύσεις σε εξέλιξη. Η DBRS Morningstar θεωρεί ότι η βελτίωση του πολιτικού περιβάλλοντος και η δέσμευση της κυβέρνησης να αντιμετωπίσει τις μακροχρόνιες προκλήσεις της Ελλάδας δικαιολογεί μια θετική ποιοτική προσαρμογή σε ότι αφορά το Πολιτικό Περιβάλλον.

Ιταλία: Σούπερ μάρκετ εισάγουν μέτρα ενάντια στις μαζικές αγορές σπορέλαιων και αλεύρων - που εισάγονταν από την Ουκρανία

Μέρος των ιταλικών σουπερμάρκετ αποφάσισε να περιορίσει τις πωλήσεις τροφίμων, με στόχο να μην πραγματοποιηθούν αδικαιολόγητες αγορές από πολίτες που εκφράζουν ιδιαίτερη ανησυχία, λόγω της κατάστασης στην Ουκρανία. Σουπερμάρκετ της πόλης Τρεβίζο, στην βορειοανατολική Ιταλία, στην φάση αυτή επιτρέπει στον κάθε πελάτη να αγοράζει μόνον δυο μπουκάλια με σπορέλαιο. Το ίδιο συνέβη και στην Ιμπέρια, έξω από την Γένοβα, όπου επιτρέπεται, όμως, η πώληση μέχρι και πέντε μπουκαλιών λαδιού του ενός λίτρου. Σε ανακοίνωση που ανήρτησαν, οι υπεύθυνοι του καταστήματος αναφέρουν ότι «η απόφαση οφείλεται στην νέα διεθνή κατάσταση που έχει προκύψει, με στόχο να μπορέσει να συνεχισθεί η κανονική προμήθεια τροφίμων». Στην Φλωρεντία, δε, σουπερμάρκετ της αλυσίδας Coop, έκανε γνωστό ότι «παρά το ότι δεν έχει προκύψει έλλειψη σε τρόφιμα, δεδομένου ότι υπήρξαν έμποροι οι οποίοι προχώρησαν σε μαζικές αγορές προσωρινά, θα μπορούν να πωλούνται το πολύ τέσσερα κουτιά με ζάχαρη, αλεύρι και σπορέλαιο». Ο ιταλικός τύπος υπογραμμίζει ότι πρόκειται για προϊόντα και πρώτες ύλες που μέχρι πριν λίγες ημέρες εξάγονταν από την Ουκρανία. Η διεύθυνση του συνεταιρισμού Coop, τέλος, θέλησε να καθησυχάσει τους Ιταλούς, προσθέτοντας ότι «;oλα τα σουπερμάρκετ εργάζονται με στόχο να εγγυηθούν στους καταναλωτές μια πλήρη και ικανοποιητική εξυπηρέτηση». Υπενθυμίζεται ότι την περασμένη εβδομάδα η κυβέρνηση της Ουκρανίας απαγόρευσε όλες τις εξαγωγές αγροτικών προϊόντων, με στόχο να καλύψει πρώτα τις ανάγκες του εμπόλεμου πληθυσμού της.

Ξένες τράπεζες ανοίγουν γραφεία στην Ελλάδα

Του Λεωνίδα Στεργίου Πέρα από τη JP Morgan, η οποία έχει ήδη παρουσία στην Ελλάδα, τουλάχιστον άλλες τρεις μεγάλες επενδυτικές τράπεζες σχεδιάζουν να ανοίξουν γραφεία στην Αθήνα, λαμβάνοντας τις αντίστοιχες άδειες από την Τράπεζα της Ελλάδος. Πρόκειται για τις Goldman Sachs, Bank of America, Deutsche Bank, ενώ σε πιο πρώιμο στάδιο βρίσκονται οι σκέψεις από Nomura. Σύμφωνα με πληροφορίες από στελέχη της αγοράς που είναι σε θέση να γνωρίζουν ή έχουν βολιδοσκοπηθεί, σε προχωρημένο στάδιο βρίσκονται τα σχέδια των Goldman Sachs, Bank of America και Deutsche Bank, ενώ σε διερευνητική φάση είναι της Nomura. Ενώ η JP Morgan ήδη αναζητά νέα στελέχη για Αθήνα, οι υπόλοιπες δεν ακόμα λάβει τις τελικές αποφάσεις ή για τον ακριβή χρόνο και τρόπο. Ωστόσο, διερευνητικές επαφές με ελληνικά τραπεζικά στελέχη, αλλά και συζητήσεις με τα στελέχη τους στο εξωτερικό για την προοπτική να μεταφερθούν στην Αθήνα έχουν γίνει. Επίσης, πληροφορίες επιβεβαιώνουν ότι έχουν γίνει διερευνητικές επαφές για νομικά και άλλα θέματα θεματοφυλακής, στρατηγικής σε επίπεδο Ευρώπης, αρμόδιων εποπτικών αρχών, κά. Κύριος στόχος είναι η ανάπτυξη εργασιών επενδυτικής τραπεζικής (investment και treasury business banking), όπως ομολογιακές εκδόσεις, και, δευτερευόντως, η διαχείριση πλούτου, δηλαδή του asset management και το private banking. Κοινή στρατηγική πίσω από τα σχέδια αυτά είναι η παρουσία τους σε μια αγορά, η οποία δεν έχει ανεπτυγμένη επενδυτική τραπεζική, σε σχέση με άλλα ευρωπαϊκά κέντρα, και να βρίσκεται σε στρατηγική θέση, σε ό,τι αφορά στη διασύνδεση των αγορών της νοτιοανατολικής Ευρώπης. Στις τελικές αποφάσεις μετρούν το χαμηλό κόστος, σε σχέση με άλλα ευρωπαϊκά κέντρα (μισθοί, ενοίκια, κόστος ζωής), το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι μέλος της Ευρωζώνης, οι προβλέψεις για μεγάλους ρυθμούς ανάπτυξης και γενικότερο άνοδο του οικονομικού κύκλου, αλλά και το όφελος από το Ταμείο Ανάκαμψης και άλλους ευρωπαϊκούς πόρους, όπου το μεγαλύτερο μερίδιο λαμβάνει η Ελλάδα και οι υπόλοιπες χώρες της ευρύτερης περιοχής. Στόχος τα ντιλ και η ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής Σύμφωνα με πηγές της αγοράς που δραστηριοποιούνται στον κλάδο, οι συγκεκριμένες ξένες επενδυτικές τράπεζες διαβλέπουν αύξηση των επιχειρηματικών ντιλ και των εναλλακτικών χρηματοδότησης μεγάλων επιχειρηματικών και επενδυτικών έργων εντός Ελλάδος, αλλά και στις χώρες της νοτιοανατολικής Ευρώπης, όπως και στις υπό ένταξη χώρες της περιοχής στο ευρώ. Η ελληνική αγορά δεν έχει ανεπτυγμένη επενδυτική τραπεζική, αφενός διότι για πολλά χρόνια, λόγω κρίσης δεν υπήρχαν ντιλ, και αφετέρου το επιχειρηματικό μοντέλο των ελληνικών συστημικών τραπεζών κινούνταν περισσότερο στο λεγόμενο retail banking. Φυσικά υπάρχει το corporate και το wholesale banking, όπως και το wealth management, το οποίο είναι σαφώς πιο ανεπτυγμένο. Ωστόσο, ως προς την επενδυτική τραπεζική που αφορά κυρίως σε μεγάλα ντιλ, IPOs, ομολογιακές εκδόσεις, mini bonds, αυξήσεις κεφαλαίων, κά, τα έσοδα των εγχώριων συστημικών τραπεζών ανέρχονται σε περίπου 150 εκατ. ευρώ. Εξάλλου, ακόμα και για τις ίδιες ή για εκδόσεις ή ντιλ πελατών τους συνεργάζονται με μεγάλες επενδυτικές τράπεζες του εξωτερικού. Διαχείριση πλούτου και περιουσίας Η επενδυτική τραπεζική συνδέεται κυρίως με τα επιχειρηματικά ντιλ. Όμως, έχει άμεση σχέση με την πώληση πχ των ομολογιακών δανείων, κλπ. Αυτό το αναλαμβάνει το wealth management, το οποίο περιλαμβάνει το private banking και το asset management που αναλαμβάνουν το κομμάτι των πωλήσεων πχ των IPOs σε μεγάλους ιδιώτες ή θεσμικούς επενδυτές. Η ελληνική αγορά Το private banking και το asset management των ελληνικών συστημικών τραπεζών είναι ανεπτυγμένο και αναπτύσσεται περισσότερο με την άνοδο των εργασιών ασφαλιστικών φορέων, αμοιβαίων κεφαλαίων και κυρίως με τις διεθνείς τους δραστηριότητες. Τα υπό διαχείριση κεφάλαια στην Ελλάδα από το private banking των τεσσάρων συστημικών εκτιμάται λίγο πάνω από τα 13 δισ. ευρώ, ενώ αν προστεθούν το asset management και οι αντίστοιχες διεθνείς δραστηριότητες (Κύπρος, Λουξεμβούργο, Βρετανία, Βαλκάνια κλπ) τότε εκτιμάται γύρω στα 25 δισ. ευρώ. Από τραπεζικά στελέχη που βρίσκονται κοντά στις εξελίξεις ή που έχουν ήδη βολιδοσκοπηθεί από τις ξένες που σχεδιάζουν να έρθουν Αθήνα, για τις μεγάλες επενδυτικές τράπεζες δεν φαίνεται ότι ο κύριος στόχος είναι να πάρουν μερίδιο από τις τέσσερις συστημικές, διότι η αγορά είναι σχετικά μικρή για τα μεγέθη τους. Επίσης, έχουν ήδη ελληνική πελατεία (ιδιώτες, επιχειρηματίες, ναυτιλία, κά) στο εξωτερικό όπου δραστηριοποιούνται. Προφανώς, θα υπάρξει κινητικότητα, αλλά κύριος στόχος τους είναι η ανάπτυξη νέας αγοράς μέσω του investment banking. Κινητικότητα τραπεζικών στελεχών Κινητικότητα, όμως, θα υπάρξει στα τραπεζικά στελέχη. Ήδη, σε εξειδικευμένες ιστοσελίδες για εντοπισμό στελεχών, κάποιες από αυτές τις τράπεζες ήδη ζητούν ελληνικά στελέχη. Δεν αναζητούν διευθυντικά στελέχη, αλλά κυρίως μεσαία στελέχη με μεγάλη πρόσβαση σε μεγάλα ιδιωτικά και θεσμικά χαρτοφυλάκια και να έχουν αποδεδειγμένο υψηλό ιστορικό πωλήσεων. Αυτό επιβεβαιώνεται και από την αγορά, καθώς στελέχη του κλάδου προσεγγίζονται από εκπροσώπους των ίδιων των ξένων τραπεζών. Κυρίως έρχονται σε επαφή με στελέχη κάτω των 45-40 ετών, με λογαριασμούς μεγάλων πελατών και με ικανότητες στην πώληση. Σε ό,τι αφορά στους μισθούς, αυτοί αναμένονται υψηλότεροι για τα ελληνικά δεδομένα, αλλά αρκετά χαμηλότεροι για τα ευρωπαϊκά. Εξάλλου, ένας λόγος που έρχονται Ελλάδα είναι η μείωση του κόστους. Όλα ξεκίνησαν από το Brexit, όταν μεγάλες επενδυτικές τράπεζες κατευθύνθηκαν προς Παρίσι, Λουξεμβούργο, Γερμανία, Ελβετία, ακόμα και Ιταλία. Εκεί, υπήρξαν συγχωνεύσεις μονάδων και οι επικεφαλής και τα ανώτατα διοικητικά στελέχη που έμειναν, μετακινήθηκαν με μισθούς και συνολικές απολαβές Λονδίνου τουλάχιστον για τα πρώτα ένα με δύο χρόνια. Στη συνέχεια έγιναν προσαρμογές. Κάπως έτσι φαίνεται ότι θα λειτουργήσει για αυτές η Ελλάδα εφόσον τελικά ληφθούν οι τελικές αποφάσεις. Τα βασικά ανώτατα στελέχη θα έρθουν από το εξωτερικό με τους εκεί μισθούς πχ για τον πρώτο χρόνο, καλύπτοντας, όμως μικρότερο κόστος ζωής, με την αναπροσαρμογή προς τα μισθολογικά δεδομένα της Ελλάδας τα επόμενα χρόνια. Τα υπόλοιπα στελέχη μπορεί να είναι senior ή junior από το εξωτερικό και την Ελλάδα, με μικρότερες απολαβές από τα ευρωπαϊκά κέντρα, αλλά μεγαλύτερες από αυτές της Ελλάδας σήμερα προκειμένου να προσελκύσουν ταλέντα, ακόμα και brain drainers από το εξωτερικό. Τέλος, τα σχέδια κάνουν λόγο για άνοιγμα γραφείων και παρουσίας όπως υπάρχει πχ αντίστοιχα σήμερα της JP Morgan, και όχι για άνοιγμα τραπεζών και καταστημάτων. Τα γραφεία θα πλαισιώνονται από ολιγάριθμες ομάδες στελεχών.

Ο πλέον ωφελημένος κλάδος

Του Απόστολου Μάνθου Ίσως από τους πλέον ωφελημένους κλάδους της ανόδου της τιμής του αργού πετρελαίου από τη διένεξη της Ρωσίας με την Ουκρανία είναι αυτός των Διυλιστηρίων που αντιπροσωπεύουν οι δύο εισηγμένοι όμιλοι-μεγαθήρια των Ελληνικών Πετρελαίων και της Motor Oil. Δύο στολίδια του Ελληνικού Χρηματιστηρίου που διαθέτουν από τα πλέον σύγχρονα διυλιστήρια στην Ευρώπη και δραστηριοποιούνται στον τομέα της ενέργειας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και την Ανατολική Μεσόγειο μέσω της διύλισης και εμπορίας προϊόντων πετρελαίου, της παραγωγής και εμπορίας πετροχημικών προϊόντων, της έρευνας για υδρογονάνθρακες, της εμπορίας ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικά των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Δύο όμιλοι οι οποίοι μέσω των στρατηγικών τους επενδυτικών πλάνων ετοιμάζουν ισχυρότατη επίθεση στην επόμενη πενταετία με αρχή το 2022. Το μέλλον είναι κάτι παραπάνω από ευοίωνο και για τους δύο ομίλους μιας που η μάστιγα της υγειονομικής κρίσης διάγει τα τελευταία της καθοδικά σκαλοπάτια με τα μεγάλα ευρωπαϊκά κράτη να αναιρούν τους περιορισμούς τους, τον ελληνικό τουρισμό να "φουλάρει" για νέα ρεκόρ και την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας να χρειάζεται… καύσιμα. Ξεκινάμε με τον όμιλο των Ελληνικών Πετρελαίων (ΕΛΠΕ), όπου ανακοινώνει τα οικονομικά αποτελέσματα για το 2021 την προσεχή Πέμπτη και αναμένεται από κάποιους αναλυτές να πλησιάσει ή ίσως και να προσπεράσει το δεύτερο ιστορικό ρεκόρ κερδοφορίας από απόψεως καθαρών κερδών, εκείνο του 2016 και των 328,73 εκατ. ευρώ ή κέρδη 1,08 ευρώ ανά μετοχή. Η υψηλότερη κερδοφορία του ομίλου ήταν το 2017 με τα 383,92 εκατ. ευρώ ή κέρδη 1,25 ευρώ ανά μετοχή. Να υπενθυμίσουμε ότι ο όμιλος έχει παρουσιάσει ήδη στο 9μηνο του 2021 σημαντική αύξηση στα καθαρά κέρδη φτάνοντας στα 257,89 εκατ. ευρώ ή 0,83 ευρώ κέρδη ανά μετοχή. Επίσης στην οικονομική κατάσταση του 9μήνου του 2021 εμφανίζεται να έχει από τα πλέον ισχυρά αποθέματα σε αργό πετρέλαιο και διυλισμένα - ημιτελή προϊόντα αξίας 426,97 και 584,33 εκατ. ευρώ αντίστοιχα ή συνολικά 1,011 δισ. ευρώ αφήνοντας δεύτερη τη χρονιά που σημείωσε και το ρεκόρ καθαρής κερδοφορίας, το 2017, με αξία σε αργό πετρέλαιο στα 331,82 εκατ. ευρώ και 640,14 εκατ. ευρώ στα διυλισμένα και ημιτελή προϊόντα ή στο σύνολο 972 εκατ. ευρώ. Οπωσδήποτε τα υψηλά αυτά αποθέματα με την τιμή του πετρελαίου να βρίσκεται πέριξ των 90 με 94 δολαρίων ανοίγουν μια σημαντική πόρτα κερδοφορίας για το πρώτο τρίμηνο του 2022. Να σημειωθεί ότι ο όμιλος έχει μηδαμινές επιπτώσεις από την Ουκρανική κρίση μιας που προμηθεύεται αργό πετρέλαιο κυρίως από τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική χωρίς όμως να περιορίζεται μόνο στις περιοχές αυτές. Παράλληλα η τοποθεσία των τριών παράκτιων διυλιστηρίων του ομίλου παρέχει πρόσβαση σε ένα ευρύ φάσμα προμηθευτών γεγονός που επιτρέπει στον όμιλο να ανταποκρίνεται σε τυχόν ελλείψεις πρώτων υλών χωρίς να επηρεάζει σημαντικά τις δραστηριότητές του και την κερδοφορία του. Προχωρώντας παρακάτω τα Ελληνικά Πετρέλαια μας ετοιμάζουν συγκινήσεις το 2022 όχι μόνο από τη μεγέθυνση των οικονομικών τους αποτελεσμάτων και την εκτεταμένη στροφή προς την πράσινη ενέργεια αλλά και από τη μερισματική πολιτική μιας που η διοίκηση των ΕΛΠΕ έχει την πρόθεση να προχωρήσει σε διανομή μερίσματος ίσου με το 50% των εσόδων από την πώληση της ΔΕΠΑ υποδομών, που ήταν στα 256 εκατ. ευρώ, ενώ θα υπάρξει και σημαντική καταβολή για τη χρήση του 2021. Διαγραμματικά τώρα είναι εύκολο να καταλάβει κάποιος τι ετοιμάζεται στην τιμή της μετοχής μετά και την επιβεβαιωμένη ανοδική διάσπαση της περιοχής αντίστασης των 6,60 ευρώ στο μηνιαίο chart τιμών. Το επόμενο σημαντικό σημείο αντίστασης εντοπίζεται στα 8,08 ευρώ, όπου και βρισκόταν η μετοχή στις αρχές του 2020 λίγο πριν κυλήσει στην πανδημική κρίση. Η μετοχή πάντως βάσει των συνθηκών της αγοράς αλλά κυρίως λόγω των αυξημένων προοπτικών κερδοφορίας έχει μείνει πολύ πίσω. Η Motor Oil (ΜΟΗ) ιδρύθηκε το 1970 και η πρώτη χρονιά λειτουργίας του διυλιστηρίου της ήταν το 1972. Ο όμιλος που είναι εισηγμένος στο Ελληνικό Χρηματιστήριο από το 2001 διαθέτει ένα από τα πλέον σύγχρονα διυλιστήρια με βαθμό πολυπλοκότητας 11,54 (Nelson Complexity Index) έχοντας τη δυνατότητα επεξεργασίας διαφόρων τύπων αργού πετρελαίου και παράγοντας ένα ευρύ φάσμα προϊόντων πετρελαίου υψηλής προστιθέμενης αξίας , με το μεγαλύτερο μέρος να διατίθεται στο εξωτερικό σε περισσότερες από 45 χώρες. Στα οικονομικά αποτελέσματα του 9μήνου του 2021 ο όμιλος παρουσίασε καθαρή κερδοφορία στα 206,34 εκατ. ευρώ ή 1,86 ευρώ ανά μετοχή και αναμένεται στα ετήσια αποτελέσματα λόγω της περαιτέρω ανάκαμψης της ζήτησης πετρελαιοειδών και της ισχυροποίησης των διεθνών περιθωρίων διύλισης να φτάσει ή ακόμα και να ξεπεράσει τη καθαρή κερδοφορία του 2019 των 224,23 εκατ. ευρώ. Μάλιστα για το 2022 και το 2023 η Goldman Sachs σε ανάλυσή της αναμένει κέρδη ανά μετοχή στα 3,11 και 3,71 ευρώ αντίστοιχα. Και εδώ στην οικονομική κατάσταση για το 9μηνο του 2021 η Motor Oil εμφανίζεται να έχει ρεκόρ αποθεμάτων σε αργό πετρέλαιο και έτοιμα προϊόντα καθώς ξεπερνάει σε αξία τα 796 εκατ. ευρώ με τιμή κτήσης αρκετά χαμηλότερη από αυτή που κινείται το τελευταίο χρονικό διάστημα το αργό πετρέλαιο. Από πλευράς ετήσιας οικονομικής κατάστασης το επόμενο έτος που εμφανίζει τον όμιλο να έχει υψηλά αποθέματα ήταν το 2017 με αξία στα 635,54 εκατ. ευρώ. Επίσης ο όμιλος παρουσιάζεται να μην έχει ιδιαίτερο πρόβλημα με την προμήθεια πρώτης ύλης λόγω της Ουκρανικής κρίσης μιας που οι κύριες πηγές του εντοπίζονται στη Σαουδική Αραβία, την Αίγυπτο, το Καζακστάν, τη Λιβύη και σε πολλούς ανεξάρτητους προμηθευτές. Στη διαγραμματική ανάλυση η μετοχή της Motor Oil συλλαμβάνεται το τελευταίο χρονικό διάστημα να έχει υποστεί με "τακτ" και άνευ ουσιαστικού λόγου μια καθοδική διόρθωση της τάξεως του -10% από τα υψηλά που σημείωσε το Γενάρη στα 15,50 ευρώ. Η κίνηση όμως αυτή φαίνεται να βρίσκει ισχυρή στήριξη στη ζώνη των 14 με 13,80 ευρώ δημιουργώντας ένα βατήρα αγοραστών όπου ετοιμάζεται να τον χρησιμοποιήσει για να δοκιμάσει εκ νέου τις δυνάμεις της πάνω στην ευρεία αντίσταση της περιοχής των 15,90 με 15,50 ευρώ. Πάνω από εκεί η τιμή της μετοχής θα κάνει μια στάση στα 17,40 ευρώ και θα συνεχίσει τον ανηφορικό της δρόμο για το επίπεδο που βρισκόταν λίγο πριν ξεσπάσει η υγειονομική κρίση στα 20,40 ευρώ. Και εδώ η τιμή της μετοχής οφείλει μια σημαντική ανοδική κίνηση καθώς δεν αντικατοπτρίζει διόλου ούτε την ισχυρή κερδοφορία του ομίλου, ούτε την ισχυροποίηση των μεταφορών μετά τη λείανση της πανδημίας, ούτε τα ισχυρά αποθέματά της με χαμηλότερη τιμή κτήσης και φυσικά ούτε καν αυτό που αναμένεται να εξελιχθεί σε πολλούς τομείς της ελληνικής οικονομίας το 2022. * Ο Απόστολος Μάνθος είναι υπεύθυνος τεχνικής ανάλυσης & επενδυτικής στρατηγικής