Το DNA ως όπλο (επίκαιρο με τον πόλεμο Ουκρανίας Ρωσσίας)

Έξι μέτρα. Τόση ήταν η απόσταση που χώριζε τον Εμμανουέλ Μακρόν από τον Ρώσο ομολογό του. Μεσολάβησε το επιβλητικό λευκό μαρμάρινο τραπέζι, διακοσμημένο με φύλλα χρυσού που έβαλε φωτιά στο Διαδίκτυο. Δεν ήταν η εξωφρενική τιμή του –ξεπερνάει τις 100.000 ευρώ– αλλά το γεγονός ότι οι δύο συνομιλητές κάθισαν τόσο μακριά ο ένας από τον άλλον. Εξ ού και η σάτιρα των χρηστών στα σόσιαλ μίντια που οργίασαν, παρουσιάζοντας τον Μακρόν να κρατάει ντουντούκα, το τραπέζι να είναι παγοδρόμιο με αθλητές του επαγγελματικού πατινάζ να επιδίδονται σε πιρουέτες. Κάποιοι αναπαράστησαν μέχρι και τον Μυστικό Δείπνο με τον Ιησού και τους μαθητές του να κάθονται ανάμεσα στους δύο ηγέτες. Την ίδια τύχη είχε και ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς, λίγες ημέρες αργότερα. Βρέθηκε να διαπραγματεύεται με τον Ρώσο πρόεδρο, κοιτάζοντάς τον με το κιάλι! Τόνοι μελανιού χύθηκαν για τη σημειολογία πίσω από την κίνηση αυτή. «Επιβολή δύναμης ή παράνοια;», αναρωτιόντουσαν πολιτικοί αναλυτές. «Αυτοκρατορικά σύνδρομα», επέμεναν άλλοι. Πηγές του Ελιζέ ξεκαθάρισαν τα πράγματα. Αυτό συνέβη εξαιτίας της άρνησης του Γάλλου προέδρου να υποβληθεί σε ρωσικό μοριακό τεστ για τον κορωνοϊό. Κάτι τέτοιο θα παραβίαζε τα πρωτόκολλα ασφαλείας, καθώς το Κρεμλίνο θα είχε πρόσβαση στον γενετικό κώδικα του προέδρου. Το ίδιο συνέβη και με τον Γερμανό καγκελάριο. Περιορίστηκε σε αυτό που του έκανε η ιατρική ομάδα του. Το σπουδαίο διακύβευμα Ειρωνεία αν αναλογιστεί κανείς ότι λίγα χρόνια νωρίτερα, το Κρεμλίνο κατηγορούσε το Πεντάγωνο ότι είχε υποκλέψει τον γενετικό κώδικά χιλιάδων Ρώσων για να δημιουργήσει ένα βιολογικό όπλο πιο θανατηφόρο από την ατομική βόμβα. Η Ουάσινγτον από την πλευρά της έχει κατηγορήσει το Πεκίνο ότι εδώ και χρόνια συγκεντρώνει γενετικό υλικό προσωπικοτήτων της Δύσης. Ο κοινός νους δυσκολεύεται να κατανοήσει το διακύβευμα. Ειδικά όταν όλοι αφήνουν ένα κομμάτι του εαυτού τους πίσω. Μία τρίχα, αποτυπώματα, ιδρώτα στην καρέκλα, ψήγματα του δέρματός στο ποτήρι νερού που ακούμπησαν τα χείλη τους. Μέχρι πρόσφατα όλα τα παραπάνω αποτελούσαν άχρηστα απόβλητα, τα οποία παρασύρονταν σε έναν κάδο σκουπιδιών. Όσο, όμως, η γενετική τεχνολογία εξελίσσεται, τόσο το κομμάτι που μένει πίσω αποκτά αξία, ειδικά όταν πρόκειται για ηγέτες. Τα σκουπίδια ενός ατόμου είναι ο γενετικός θησαυρός κάποιου άλλου… Η αμερικανική εταιρεία Colossal σκοπεύει να επαναφέρει στην ζωή, το εδώ και 4.000 χρόνια εξαφανισμένο μαμούθ, εισάγοντας το DNA του από δείγματα που έχουν βρεθεί στη Σιβηρία στο γονιδίωμα ασιατικών ελεφάντων. Αν η γενετική μπορεί να δώσει ζωή σε προϊστορικά ζώα, όπως συνέβη στην ταινία “Τζουράσικ Παρκ”, δεν προκαλεί εντύπωση ότι προσφέρει και δυνατότητες σε όσους κακόβουλους επιβουλεύονται τον γενετικό κώδικα ενός ηγέτη. Κατέχοντας κανείς το DNA κάποιου, μπορεί να ανακαλύψει προσωπικές λεπτομέρειες και μυστικά. Κρυφές ασθένειες, κληρονομικές που δεν έχουν εκδηλωθεί, ευαισθησίες, τάσεις, δυνάμει κινδύνους για την υγεία του και άγνωστες πτυχές της καταγωγής του. Πλήττοντας τους ηγέτες Η μελέτη DNA μπορεί δηλαδή να αποκαλύψει εάν ένα άτομο πάσχει από γενετική διαταραχή, ή αν αυτή υπάρχει στα γονίδιά του ως κληρονομική ασθένεια. Πληροφορίες που συνήθως τηρούνται εμπιστευτικές και μπορεί να έχουν σοβαρές επιπτώσεις εάν δημοσιοποιηθούν. Το 2002 υπήρξαν αναφορές στο Ηνωμένο Βασίλειο για μια υποτιθέμενη συνωμοσία από το ίδιο το προσωπικό του Μπάκιγχαμ, ώστε να εξασφαλιστεί μία τρίχα από τα μαλλιά του πρίγκιπα Χάρι. Έτσι, θα ανακάλυπταν αν ευσταθούν τα διάφορα κουτσομπολιά που κυκλοφορούσαν για την πατρότητά του. Το 2015, ο καθηγητής Τζέικοπ Άμπελ προειδοποίησε ότι ενδεχομένως κάποιοι «να αποκτήσουν την ικανότητα να αντιγράφουν DNA αθώων ανθρώπων και να το τοποθετούν σε τόπους εγκλημάτων, παγιδεύοντας τους». Σκεφτείτε κάτι τέτοιο να χρησιμοποιηθεί ως πολιτικό όπλο, ή ακόμα και τρόπος εκβιασμού ενός ηγέτη. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι με τις ραγδαίες εξελίξεις στη βιοτεχνολογία και τη γενετική μηχανική, η κλοπή DNA αποτελεί σημαντική απειλή για την ιδιωτικότητα και την ασφάλεια. Ειδικά όταν έχουμε να κάνουμε με το DNA ενός προέδρου, με αυτό θα μπορούσε κάποιος να σκηνοθετήσει ένα σεξουαλικό σκάνδαλο. Επιπλέον, δεν αποκλείεται να τροφοδοτήσει εικασίες σχετικά με την κληρονομικότητα, ή να εντοπίσει γενετικούς δείκτες για ασθένειες που θα μπορούσαν να θέσουν υπό αμφισβήτηση την ηγετική ικανότητα και την πνευματική οξύτητα κάποιου. Υποθετικά μιλώντας, τί κόστος θα είχε η δημοσιοποίηση ενός κρυφού βιολογικού τέκνου ενός ηγέτη; Ή η αποκάλυψη ότι έχει άγνωστα ετεροθαλή αδέλφια, ή ότι στην οικογένειά του υπάρχει ιστορικό κλινικής κατάθλιψης, ακόμα και ψυχασθένειας; Θα κατακρήμνιζαν τις πολιτικές του φιλοδοξίες. Η μελέτη του γενετικού κώδικά του προέδρου των ΗΠΑ Τόμας Τζέφερσον αποκάλυψε μετά θάνατον ότι είχε μια κόρη εκτός γάμου, την ταυτότητα της οποίας προσπαθούσε να κρατήσει κρυφή όλη του τη ζωή. Το DNA ως εξειδικευμένο όπλο Αν υπήρχε η τεχνολογία αυτή όσο ζούσε ο Τζέφερσον το μυστικό του θα μπορούσε να αποκαλυφθεί, καταστρέφοντας την πολιτική του καριέρα. Το ίδιο ίσχυε και για τον πρόεδρο Ουόρεν Χάρντινγκ, ο οποίος επίσης είχε αποκτήσει ένα παιδί με την επί χρόνια ερωμένη του. Στην τελευταία ταινία του Τζειμς Μπόντ, ο παρανοϊκός κακός δημιούργησε το απόλυτο, καταστροφικό όπλο με την κωδική ονομασία “Ηρακλής”. Αυτό ήταν που χρησιμοποιώντας μαζικά γενετικά data στρεφόταν εναντίον του παγκόσμιου πληθυσμού. Αν και πρόκειται για σενάριο επιστημονικής φαντασίας και ως τέτοιο περιέχει φουτουριστικά άλματα, παραμένει γεγονός ότι πια το DNA κάποιου μπορεί να μετατραπεί στο πλέον φονικό όπλο. Όταν αποκωδικοποιηθούν οι γενετικές πληροφορίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως βιολογικό όπλο στο μέλλον, λένε οι μελέτες. Ένα σενάριο το οποίο –όσο εξωφρενικό κι αν ακούγεται– δεν είναι πολύ μακρινό έχει ως εξής: Ο πρόεδρος μίας χώρας έχει προγραμματίσει να μιλήσει σε ένα πανεπιστήμιο, ή να εμφανιστεί σε ένα γήπεδο. Σε περίπτωση που κάποιος γνωρίζει τον γενετικό του κώδικά δεν χρειάζεται καν να τον πλησιάσει. Μπορεί να διασπείρει μέσω τρίτων μία ασθένεια. Αυτή θα διαχυθεί στο πλήθος, θυμίζοντας κοινή γρίπη. Ενδέχεται πολλοί να φυσούν τις μύτες τους ή να ξεροβήχουν. Τίποτα από όλα αυτά δεν θα θορυβούσε τις μυστικές υπηρεσίες και την ομάδα προστασίας του προέδρου. Και, όμως, αυτό που είναι ένα κοινό κρυολόγημα για όλους τους υπόλοιπους μπορεί να αποτελεί θανατική καταδίκη εντός λίγων λεπτών για τον στόχο, καθώς φτιάχτηκε με αποκλειστικό γνώμονα να πλήξει τον οργανισμό του. Ένα εξειδικευμένο όπλο φτιαγμένο με βάση το DNA του στόχου… Πίσω απ’ το DNA του ατόμου Κι αν κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό σήμερα, δεν σημαίνει ότι δεν θα είναι αύριο ή μεθαύριο. Από τις αρχές αυτού του αιώνα, η γενετική τεχνολογία εξελίσσεται με φρενήρεις ρυθμούς, μετατρέποντας το αδύνατο σε δυνατό μέσα σε ελάχιστο χρόνο. Ποιός γνωρίζει, άλλωστε, που ακριβώς βρισκόμαστε και τί βήματα έχουν επιτευχθεί, ειδικά πίσω από τις κλειστές πόρτες απόρρητων κρατικών εργαστηρίων; Μέσω του DNA ενός ατόμου, μπορεί κάποιος να καλλιεργήσει τα κατάλληλα εργαλεία, ώστε να βρει ή να επεξεργαστεί μικρόβια που θα μπορούσαν να βλάψουν ή να σκοτώσουν μονάχα τον στόχο. Με ένα στοιχειώδες δείγμα ζωντανών κυττάρων ενδεχομένως να δημιουργηθεί ένας βιολογικός απόγονος του θύματος, δίχως καν την περαιτέρω συμμετοχή του. Κι αν αυτά δεν συμβαίνουν αποδεδειγμένα αυτή τη στιγμή, αποτελούν πιθανές απειλές. Σύμφωνα με τον δημοσιογράφο Ρόναλτν Κέσλερ και συγγραφέα του βιβλίου “In the President’s Secret Service” (“Στην μυστική υπηρεσία του προέδρου”) οι αεροσυνοδοί του Πολεμικού Ναυτικού μαζεύουν σεντόνια, ποτήρια και άλλα αντικείμενα που έχει αγγίξει ο πρόεδρος. Αυτά απολυμαίνονται ή καταστρέφονται, σε μια προσπάθεια να αποτρέψουν να αποκτήσει κάποιος το γενετικό του υλικό. Ακόμα κι αν Μακρόν και Σολτς αρνήθηκαν το μοριακό τεστ, πώς γίνεται να μην αφήνουν πίσω τους γενετικό υλικό. Εξαρτάται από την περίσταση. Πάντως οι ηγέτες ακολουθούνται από άτομα επιφορτισμένα με το καθήκον να εξαφανίσουν το μπουκάλι νερού, να καταστρέψουν την χαρτοπετσέτα και να καθαρίσουν την καρέκλα και το τραπέζι που ακούμπησαν. Ηγέτες όπως ο Πούτιν και ο Ερντογάν στα ταξίδια τους κουβαλούν τον δικό τους σεφ, τον δικό τους εξοπλισμό από ποτήρια και μαχαιροπήρουνα, ενώ δεν πίνουν ποτέ τίποτα που δεν τους το έχει προσφέρει άνθρωπος της ομάδας τους. Υβριδικού τύπου επιθέσεις Σύμφωνα με τη δημοσιοποίηση μυστικών τηλεγραφημάτων του 2010 από το WikiLeaks, η τότε υπουργός Εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον είχε δώσει εντολή στις αμερικανικές πρεσβείες ανά τον κόσμο να συλλέξουν κρυφά δείγματα DNA από ξένους αρχηγούς κρατών και αξιωματούχους του ΟΗΕ. Αν και δεν έχει αναφερθεί η χρήση προηγμένου, γενετικά στοχευμένου βιο-όπλου, η εξέλιξη της θεραπείας του καρκίνου παρέχει ένα παράθυρο για την πρόοδο της βιοτεχνολογίας. Χάρη στην πρόοδο της γενετικής, η ιατρική κοινότητα κατανόησε ότι κάθε καρκίνος είναι μοναδικός και η έρευνα στρέφεται προς την ανάπτυξη εξατομικευμένων φαρμάκων-θεραπειών που μπορούν να εξοντώσουν συγκεκριμένα καρκινικά κύτταρα με συγκεκριμένο τρόπο. Μια φινλανδική start-up εταιρεία, η Oncos Therapeutics, έχει ήδη θεραπεύσει σχεδόν 300 καρκινοπαθείς, χρησιμοποιώντας αυτό το είδος στοχευμένης τεχνολογίας. Αυτές οι εξελίξεις είναι, ως επί το πλείστον, θετικές, καθώς υπόσχονται αποτελεσματικότερες θεραπείες και μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής. Όλα, όμως, έχουν δύο όψεις. Τα εργαλεία μετατρέπονται σε όπλα στα λάθος χέρια. Εξάλλου, τα θεμελιώδη εργαλεία της γενετικής μηχανικής είναι εργαλεία σχεδιασμένα για τη χειραγώγηση της ζωής, εργαλεία που θα μπορούσαν εύκολα να χρησιμοποιηθούν για καταστροφικούς σκοπούς. Αξίζει να σημειωθεί, μάλιστα, ότι γίνονται όλο και πιο προσιτά σε κόστος, ενώ την ίδια στιγμή αυξάνεται η ισχύς τους. Στο μέλλον, οι πολιτικοί και οι κάθε είδους διασημότητες θα είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι σε υβριδικού τύπου επιθέσεις, που θα μπορούσαν να μην γίνουν καν αντιληπτές, αλλά να ερμηνευθούν ως θάνατος από φυσικά αίτια. Πώς είναι δυνατόν να ανακαλύψει κανείς τον ένοχο, ειδικά αν αυτός δεν πλησίασε καν τον στόχο, το όπλο που χρησιμοποίησε είναι αόρατο και το πλήγμα που κατάφερε γίνεται αντιληπτό ημέρες έως και εβδομάδες μετά. Γενετικές δοκιμές Μια άμεση επίθεση κατά του γονιδιώματος ενός προέδρου απαιτεί την αποκωδικοποίησή του. Μέχρι πρόσφατα, αυτό δεν ήταν απλό. Το 1998 ο πρωτοπόρος γενετιστής Κρεγκ Βέντερ ήταν ο πρώτος που δημιούργησε το πρώτο συνθετικό γονιδίωμα σε δύο χρόνια και με κόστος 300.000.000 δολάρια. Το επίτευγμα του, όσο εκπληκτικό κι αν ήταν, αποτέλεσε μονάχα την αρχή. Δέκα χρόνια αργότερα ορισμένα εργαστήρια το έκαναν για 60.000 και πλέον το φράγμα των 1.000 δολαρίων έσπασε. Σήμερα, οι γενετικές δοκιμές είναι φθηνότερες και οι εταιρείες αναπτύσσουν χειροκίνητες συσκευές προσδιορισμού αλληλουχίας DNA. Δεν είναι, λοιπόν, πλέον μακρινό ενδεχόμενο κάποιος να πάρει το DNA, να το αναλύσει και να το χρησιμοποιήσει εναντίον του κατόχου του για εκβιασμό. Ακόμα και για να κλωνοποιήσει κάποιον! Το Κρεμλίνο δεν πρόκειται φυσικά να αποκαλύψει τις κρατικές επιστημονικές μελέτες που γίνονται στον τομέα της γενετικής. Τρία χρόνια πάντως νωρίτερα ένας από τους στενότερους συνεργάτες του Πούτιν δήλωσε ότι θα επιβλέψει μία πρωτοφανή επιχείρηση. Την κλωνοποίηση αρχαίων στρατιωτών με τα άλογά τους που βρέθηκαν θαμμένοι στη Δημοκρατία της Τίβα. Επίσης, δύο χρόνια νωρίτερα, η ρωσική κυβέρνηση ενέκρινε προϋπολογισμό 3.300.000.000 δολαρίων για την ανάπτυξη της βιοτεχνολογίας. Οι ρωσικές υπηρεσίες Η πληροφορία που έγινε γνωστή ήταν «ότι σκοπός του προγράμματος είναι να μην εξαρτάται πλέον η Ρωσία από τη δυτική γενετική και από βιολογικά αρχεία». Οι πολιτικοί αντίπαλοι του Πούτιν τονίζουν ότι το Κρεμλίνο έχει μία μακρά παράδοση στην δηλητηρίαση των αντιπάλων του. Το θύμα πεθαίνει με αργό και βασανιστικό τρόπο, σκορπώντας τρόμο. Προτιμάται μιας και προκαλεί και έναν υποσυνείδητο φόβο στο κοινό. Σύμφωνα με κατηγορίες άλλων χωρών, η ρωσική μυστική υπηρεσία FSB εκπαιδεύεται συχνά από επιστήμονες κάθε είδους για να καταστήσει πιο αποτελεσματική και πιο διακριτική τη δράση της. Η εκπαίδευση συμπεριλαμβάνει και την πιο εξατομικευμένη αντιμετώπιση εχθρών που σχετίζεται με την αποκωδικοποίηση του γενετικού τους κώδικα. Φυσικά τίποτα από αυτά δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί. Παραδόξως, δεν υπάρχουν νόμοι που να απαγορεύουν την κλοπή του DNA κάποιου. Αν και η κλοπή DNA αποτελεί σοβαρή απειλή για το γενετικό απόρρητο των ατόμων, δεν έχει ακόμη κηρυχθεί έγκλημα στις περισσότερες χώρες. Κανείς, όμως, δεν μπορεί να αποφύγει να αφήσει πίσω του DNA. Ακόμα και αν οι φρουροί ενός ηγέτη μαζεύουν κάθε πιρούνι που ακουμπάει στο στόμα του. Εξάλλου, χρειάζεται μόνο μια χαρτοπετσέτα, ή ένα μπουκάλι νερό ή μία σταγόνα ιδρώτα, ή μία τρίχα από τις 100 περίπου που κάθε άτομο χάνει την ημέρα. Αυτό δεν σημαίνει, βέβαια, ότι πρέπει να προσφέρει το DNA του “στο πιάτο” και μάλιστα πλουσιοπάροχα, όπως θα συνέβαινε εάν ο Μακρόν έκανε στη Μόσχα μοριακό τεστ… Λυγερού Νεφέλη – https://slpress.gr/diethni/to-dna-os-oplo-giati-o-makron-den-ekane-rosiko-test/

Αποκλεισμός της Ρωσίας από το SWIFT - Αντίποινα της Δύσης για τη ρωσική επίθεση στην Ουκρανία – Το πακέτο μέτρων

Αντίστροφη μέτρηση για το μπλοκάρισμα της πρόσβαση της Ρωσίας στο παγκόσμιο σύστημα πληρωμών SWIFT, στο πλαίσιο ενός νέου γύρου κυρώσεων σε βάρος της Μόσχας για την επίθεσή της στην Ουκρανία. Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας, του Ηνωμένου Βασιλείου, του Καναδά και των Ηνωμένων Πολιτειών αποφάσισαν να προχωρήσουν στον αποκλεισμό ορισμένων ρωσικών τραπεζών από το σύστημα SWIFT, ενώ δεσμεύονται περιουσιακά στοιχεία της Ρωσικής Κεντρικής Τράπεζας και μπαίνει «φρένο» στην πρόσβαση Ρώσων ολιγαρχών στο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Πρόκειται για μέτρα που αποφασίστηκαν και ανακοινώθηκαν λίγο μετά τα μεσάνυχτα του Σαββάτου 26/2 από την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula Von der Leyen. Η Κοινότητα για την Παγκόσμια Διατραπεζική Οικονομική Επικοινωνία (SWIFT) δήλωσε το Σάββατο 26/2 ότι ετοιμάζεται να εφαρμόσει τις επόμενες ημέρες τα νέα μέτρα που αποφάσισαν χώρες της Δύσης, τα οποία στοχεύουν ορισμένες ρωσικές τράπεζες σε αντίποινα για την επίθεση της Μόσχας στην Ουκρανία. «Συνεργαζόμαστε με τις ευρωπαϊκές αρχές» αναφέρεται σε ανακοίνωση της SWIFT, που αναμένει λεπτομερώς τα στοιχεία των τραπεζών που θα υπόκεινται σε περιορισμούς, συμπληρώνοντας ότι «προετοιμαζόμαστε για να συμμορφωθούμε με τις επίσημες οδηγίες». Στο μεταξύ, για σήμερα, Κυριακή 27/2, το απόγευμα, ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Z. Borrell συγκάλεσε τηλεδιάσκεψη των Υπουργών της ΕΕ για την Ουκρανία. Η τηλεδιάσκεψη θα γίνει στις 19:00 (ώρα Ελλάδος) και όπως ανέφερε ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ σε ανάρτησή του στο Twitter «συγκαλώ τηλεδιάσκεψη των Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ αύριο στις 18:00 για να υιοθετήσουμε περαιτέρω μέτρα για την υποστήριξη της Ουκρανίας, ενάντια στην επιθετικότητα της Ρωσίας. Θα προτείνω πακέτο έκτακτης βοήθειας για τις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις, για να τις υποστηρίξω στον ηρωικό τους αγώνα». Η Κοινή δήλωση Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας, του Ηνωμένου Βασιλείου, του Καναδά και των Ηνωμένων Πολιτειών αποφάσισαν το Σάββατο να μπλοκάρουν την πρόσβαση της Ρωσίας στο παγκόσμιο σύστημα πληρωμών SWIFT, την επιβολή περιοριστικών μέτρων που θα εμποδίσουν τη Ρωσική Κεντρική Τράπεζα να αναπτύξει τα διεθνή της αποθέματα με τρόπους που υπονομεύουν τον αντίκτυπο των κυρώσεων, αλλά και περιορισμούς στη χορήγηση «χρυσών διαβατηρίων» σε Ρώσους υπηκόους. Πρόκειται για μέτρα που θα εφαρμοστούν τις επόμενες ημέρες, σύμφωνα με την κοινή δήλωση των ηγετών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας, του Ηνωμένου Βασιλείου, του Καναδά και των Ηνωμένων Πολιτειών.

«Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας, του Ηνωμένου Βασιλείου, του Καναδά και των Ηνωμένων Πολιτειών καταδικάζουμε τον πόλεμο επιλογής του Putin και τις επιθέσεις στο κυρίαρχο έθνος και τον λαό της Ουκρανίας. Στεκόμαστε στο πλευρό της ουκρανικής κυβέρνησης και του ουκρανικού λαού στις ηρωικές προσπάθειές τους να αντισταθούν στην εισβολή της Ρωσίας. Ο πόλεμος της Ρωσίας αντιπροσωπεύει μια επίθεση σε θεμελιώδεις διεθνείς κανόνες που έχουν επικρατήσει από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, τους οποίους έχουμε δεσμευτεί να υπερασπιστούμε. Θα ζητήσουμε από τη Ρωσία να λογοδοτήσει και θα διασφαλίσουμε συλλογικά ότι αυτός ο πόλεμος είναι μια στρατηγική αποτυχία για τον Putin» αναφέρει η κοινή δήλωση. «Παράλληλα με τις διπλωματικές μας προσπάθειες και τη συλλογική μας εργασία για να υπερασπιστούμε τα σύνορά μας και να βοηθήσουμε την ουκρανική κυβέρνηση και τον λαό στον αγώνα τους, εμείς, όπως και οι άλλοι σύμμαχοι και εταίροι μας σε όλον τον κόσμο, επιβάλαμε αυστηρά μέτρα σε βασικούς ρωσικούς θεσμούς και τράπεζες, και στους αρχιτέκτονες αυτού του πολέμου, συμπεριλαμβανομένου του Ρώσου Προέδρου V. Putin», επισημαίνεται. Επιπλέον, εκφράζουν την αποφασιστικότητα για επιβολή επιπλέον μέτρων «που θα απομονώσουν περαιτέρω τη Ρωσία από το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα και τις οικονομίες μας», τονίζοντας ότι τα μέτρα θα εφαρμοστούν εντός των επόμενων ημερών. Τα μέτρα Συγκεκριμένα, τα μέτρα είναι τα εξής: Διασφάλιση ότι οι επιλεγμένες ρωσικές τράπεζες θα αφαιρεθούν από το σύστημα ανταλλαγής μηνυμάτων SWIFT. Αυτό θα διασφαλίσει ότι αυτές οι τράπεζες θα αποσυνδεθούν από το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα και θα βλάψει την ικανότητά τους να λειτουργούν παγκοσμίως. Επιβολή περιοριστικών μέτρων που θα εμποδίσουν τη Ρωσική Κεντρική Τράπεζα να αναπτύξει τα διεθνή της αποθέματα με τρόπους που υπονομεύουν τον αντίκτυπο των κυρώσεων. Δράση ενάντια στους ανθρώπους και τις οντότητες που διευκολύνουν τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις επιβλαβείς δραστηριότητες της ρωσικής κυβέρνησης. «Συγκεκριμένα, δεσμευόμαστε να λάβουμε μέτρα για τον περιορισμό της πώλησης ιθαγένειας — τα λεγόμενα χρυσά διαβατήρια — που επιτρέπουν στους πλούσιους Ρώσους που συνδέονται με τη ρωσική κυβέρνηση να γίνουν πολίτες των χωρών μας και να αποκτήσουν πρόσβαση στα χρηματοοικονομικά μας συστήματα» αναφέρει η κοινή δήλωση. Όπως σημειώνεται, «την ερχόμενη εβδομάδα θα συγκροτηθεί μια διατλαντική ειδική ομάδα που θα διασφαλίσει την αποτελεσματική εφαρμογή των οικονομικών κυρώσεων εντοπίζοντας και δεσμεύοντας τα περιουσιακά στοιχεία των υπό κυρώσεις ατόμων και εταιρειών που υπάρχουν στις δικαιοδοσίες μας». «Ως μέρος αυτής της προσπάθειας, δεσμευόμαστε να επιβάλλουμε κυρώσεις και άλλα οικονομικά μέτρα σε πρόσθετους Ρώσους αξιωματούχους και την ελίτ κοντά στη ρωσική κυβέρνηση, καθώς και στις οικογένειές τους και στους φορείς να εντοπίσουν και να δεσμεύσουν τα περιουσιακά στοιχεία που κατέχουν στις δικαιοδοσίες μας», υπογραμμίζεται. «Θα δεσμεύσουμε επίσης άλλες κυβερνήσεις και θα εργαστούμε για να εντοπίσουμε και να διακόψουμε τη διακίνηση παράνομων κερδών και να αρνηθούμε σε αυτά τα άτομα τη δυνατότητα να κρύβουν τα περιουσιακά τους στοιχεία σε δικαιοδοσίες σε όλον τον κόσμο» επισημαίνουν οι ηγέτες. Ακόμη, κάνουν λόγο για ενίσχυση ή συντονισμό ενάντια στην παραπληροφόρηση και άλλες μορφές υβριδικού πολέμου. «Στεκόμαστε στο πλευρό του ουκρανικού λαού σε αυτήν τη σκοτεινή ώρα. Ακόμη και πέρα από τα μέτρα που ανακοινώνουμε σήμερα, είμαστε έτοιμοι να λάβουμε περαιτέρω μέτρα για να λογοδοτήσει η Ρωσία για την επίθεσή της στην Ουκρανία» καταλήγει η κοινή δήλωση. Αντίδραση Zelensky Καλωσόρισε κινήσεις για την αποσύνδεση της Ρωσίας από «τον παγκόσμιο χρηματοοικονομικό πολιτισμό» σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά του ο Ουκρανός πρόεδρος, V. Zelensky. «Οι διπλωμάτες μας δίνουν μάχη 24 ώρες το 24ωρο για να εμπνεύσουν όλες τις ευρωπαϊκές χώρες να συμφωνήσουν σε μια ισχυρή και δίκαιη απόφαση να αποσυνδέσουν τη Ρωσία από το διεθνές διατραπεζικό δίκτυο. Έχουμε επίσης αυτή τη νίκη», δήλωσε. «Πρόκειται για απώλειες δισεκατομμυρίων για τη Ρωσία -ένα χειροπιαστό τίμημα γι' αυτή την αχρεία εισβολή στη χώρα μας... Η Ουκρανία κέρδισε την προσοχή ολόκληρου του πολιτισμένου κόσμου. Και το πρακτικό αποτέλεσμα; Ιδού - το SWIFT... Η αποσύνδεση από τον παγκόσμιο χρηματοοικονομικό πολιτισμό». Ο Ζelensky καλωσόρισε επίσης προτάσεις από την Τουρκία και το Αζερμπαϊτζάν για διεξαγωγή ειρηνευτικών συνομιλιών με τη Ρωσία και χαρακτήρισε τη συνομιλία του με τον πρωθυπουργό της Ιταλίας, Μ. Ντράγκι, κλειδί για να συμφωνηθεί περισσότερη διεθνή στήριξη προς την Ουκρανία. «Θα αγωνιστούμε για όσο χρειαστεί για να απελευθερώσουμε τη χώρα», κατέληξε ο Zelensky, τονίζοντας ότι η χώρα του αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή έλλειψη πετρελαίου και πετρελαϊκών προϊόντων. Tι είναι το SWIFT και γιατί είναι σημαντικό μία Τράπεζα να συμμετέχει; Το SWIFT είναι το σύστημα επικοινωνίας των Τραπεζών μεταξύ τους σε όλο τον κόσμο. Τα αρχικά του μεταφράζονται ως Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication (Κοινωνία Διατραπεζικών Οικονομικών Τηλεπικοινωνιών Παγκοσμίως). Ειδικότερα, 11.000 τράπεζες από 200 χώρες δεν στέλνουν mail προκειμένου να πραγματοποιήσουν συναλλαγές, αλλά είναι συνδεδεμένες μεταξύ τους σε ένα κρυπτογραφημένο σύστημα επικοινωνίας με κώδικες και διαβαθμίσεις ανάλογα με τη συναλλαγή, το SWIFT. Είναι περίπου σαν τα σήματα μορς των τραπεζών. Υπάρχουν τρία συστήματα επικοινωνιών που καταγράφουν, ενημερώνουν και διεκπεραιώνουν εκατομμύρια τραπεζικές διασυνοριακές συναλλαγές. Το SWIFT, το ρωσικό και το κινέζικο, με την μόνη διαφορά πως το SWIFT αντιπροσωπεύει το 93% των παγκόσμιων διατραπεζικών μηνυμάτων, πράγμα που σημαίνει ότι μέσω του SWIFT αλλάζουν χέρια 20 τρισεκατομμύρια δολάρια ημερησίως (!) , όταν το κινέζικο αντιπροσωπεύει το 4% και το ρωσικό το υπόλοιπο 3%. Συναλλαγές που αφορούν κράτη, επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα γίνεται μέσω SWIFT. Στην Ελλάδα η συνεννόηση μεταξύ των εγχώριων τραπεζών γίνεται μέσω SWIFT.

Ένα πέτρινο ‘φυτό’ στην επιφάνεια του Άρη

Το διαστημικό όχημα Curiosity της NASA φωτογράφισε έναν περίεργο σχηματισμό ορυκτών στο έδαφος του Άρη που μοιάζει με απολιθωμένο φυτό. Η φωτογραφία λήφθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2022, χρησιμοποιώντας την κάμερα MAHLI (Mars Hand Lens Imager), η οποία βρίσκεται στο άκρο του κινούμενου βραχίονα του Curiosity. Υπενθυμίζεται ότι η ‘Περιέργεια’ εξερευνά την επιφάνεια του πλανήτη Άρη από τον Αύγουστο του 2012!

πηγή: https://mars.nasa.gov/raw_images/1029436/?fbclid=IwAR3DCs_735d5xkJ5Ss_hEMuHUaZfhe-_pvilfJ4EwAthjVajfM4_5CETE3Q

Μεντβέντεφ: Η Ρωσία θα κατασχέσει ξένα κεφάλαια σε αντίποινα προς τη Δύση

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ: 12:38 Η Ρωσία θα απαντήσει στην κατάσχεση κεφαλαίων Ρώσων πολιτών και εταιρειών στο εξωτερικό με την κατάσχεση κεφαλαίων πολιτών και ξένων εταιρειών στη Ρωσία, ανέφερε το Σάββατο ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ, αναπληρωτής επικεφαλής του Συμβουλίου Ασφαλείας, σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων RIA, μετέδωσε το Reuters. Η Μόσχα δεν αποκλείει να κρατικοποιήσει τα περιουσιακά στοιχεία εταιρειών που είναι εγγεγραμμένες στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλες "μη φιλικές δικαιοδοσίες", ανέφερε ο Μεντβέντεφ. Η Ρωσία δεν χρειάζεται διπλωματικές σχέσεις με τη Δύση μετά την επιβολή κυρώσεων στη Μόσχα για τη στρατιωτική επιχείρηση της Ρωσίας στην Ουκρανία, όπως την αποκάλεσε, δήλωσε το Σάββατο. Ο Μεντβέντεφ, γράφοντας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, είπε ότι ήρθε η ώρα να "βάλουμε λουκέτο στις πρεσβείες". Είπε ότι η Μόσχα θα συνεχίσει την επιχείρησή της στην Ουκρανία μέχρι να επιτύχει τους στόχους που έχει ορίσει ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν. Ο Μεντβέντεφ έκανε τα σχόλια στην επαληθευμένη σελίδα του στο ρωσικό κοινωνικό δίκτυο VK. Οι ΗΠΑ επέβαλαν χθες Παρασκευή κυρώσεις σε βάρος του προέδρου της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν και άλλων ρώσων αξιωματούχων: του υπουργού Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, του υπουργού Άμυνας Σεργκέι Σοϊγκού και του αρχηγού του γενικού επιτελείου των Ενόπλων Δυνάμεων Βαλερί Γκερασίμοφ, όπως ανακοίνωσε το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών. Επίσης, η ΕΕ αποφάσισε να συμπεριλάβει στο δεύτερο πακέτο κυρώσεων τον Πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν και τον υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ ανέφερε ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ κατά τη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μετά την ολοκλήρωση του έκτακτου Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων.

Γιατί αυξήθηκε η ραδιενέργεια στο Τσερνομπίλ;

Τα ρωσικά στρατεύματα έχουν καταλάβει τον πυρηνικό σταθμό του Τσερνομπίλ, ο οποίος εξακολουθεί να περιέχει πυρηνικά απόβλητα που θα μπορούσαν να αποτελέσουν απειλή για τη γύρω περιοχή και όχι μόνο. Εκφράζονται φόβοι ότι η στρατιωτική δραστηριότητα θα μπορούσε να προκαλέσει εξάπλωση ραδιενεργού υλικού. Άλλωστε τα ισότοπα στροντίου και καισίου έχουν αρκετά μεγάλο χρόνο ημιζωής ώστε να παραμένουν ακόμη στην περιοχή, μετά από το πυρηνικό ατύχημα του 1986. Φαίνεται πως η ακτινοβολία γάμμα γύρω από το εργοστάσιο του Τσερνομπίλ έχει αυξηθεί κατά 20 φορές. Κοντά στον αντιδραστήρα, η δόση των τριών microsieverts ανά ώρα που θα λαμβάνατε πριν την εισβολή του ρωσικού στρατού, την περασμένη Πέμπτη, εκτινάχθηκε στα 65 microSv/h – δηλαδή περίπου πέντε φορές περισσότερη ραδιενέργεια από αυτή που δέχεται κανείς κατά την διάρκεια μιας υπερατλαντικής πτήσης. Το ενδιαφέρον είναι ότι το επίπεδο ακτινοβολίας αυξήθηκε κυρίως στους γύρω δρόμους εντός και εκτός της ζώνης αποκλεισμού του Τσερνομπίλ, καθώς και στον αντιδραστήρα. Αυτό μάλλον οφείλεται στην αυξημένη κίνηση ανθρώπων ή οχημάτων που διαταράσσει την ραδιενεργή σκόνη. Εφόσον δεν υπάρξει περαιτέρω κίνηση, τα επίπεδα της ραδιενέργειας θα μειωθούν πάλι στις επόμενες ημέρες. Το εξαιρετικά ραδιενεργό καύσιμο μέσα στον αντιδραστήρα είναι θαμμένο βαθιά κάτω από το αχρηστευμένο εργοστάσιο και είναι απίθανο να διαφύγει … εκτός κι αν ο αντιδραστήρας βομβαρδιστεί.

Τα πυρηνικά εργοστάσια στην Ουκρανία πηγή: https://www.livescience.com/chernobyl-radiation-levels-rise-after-fighting

Γ. Καραγιάννης: Κατασκευαστικά έργα 6 δισ. δημιουργούν 200 χιλ. νέες θέσεις εργασίας

Τη δημιουργία 200.000 νέων θέσεων εργασίας φέρνουν τα κατασκευαστικά έργα ύψους 6 δισ ευρώ που μπαίνουν σε τροχιά υλοποίησης, όπως δηλώνει στο Capital.gr ο υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών, αρμόδιος για τις Υποδομές, Γιώργος Καραγιάννης. Σύμφωνα με τον ίδιο η χώρα από τον βορρά μέχρι το νότο μετατρέπεται σε ένα μεγάλο εργοτάξιο, μιλά για τα έργα που αναμένεται να επιλύσουν το κυκλοφοριακό πρόβλημα της Αθήνας, αλλά και για το ρόλο των ελληνικών κατασκευαστικών Ομίλων τόσο εντός όσο και εκτός συνόρων. Τελος ο κ. Καραγιάννης μιλά για τις πρότυπες προτάσεις ως εναλλακτική στην κατασκευαστική αγορά για την υλοποίηση μεγάλων έργων που κατατέθηκε χτες στη Βουλή προς ψήφιση, ενώ προαναγγέλλει νέες παρεμβάσεις του Υπουργείου για την αντιμετώπιση των ανατιμήσεων των πρώτων υλών. Συνέντευξη στην Ελένη Μπότα - Όταν για πρώτη φορά εξαγγείλατε το πακέτο των έργων ύψους 13 δισ. ευρώ, πολλοί υποστήριξαν ότι ήταν ένας ανέφικτος στόχος. Παρόλα αυτά είδαμε πολλά έργα να ξεμπλοκάρονται και να προχωρούν. Τι έχει γίνει μέχρι σήμερα και τι να αναμένουμε μέσα στους επόμενους μήνες; Αυτή τη στιγμή αν κάποιος τοποθετήσει στον χάρτη της Ελλάδας τα έργα που υλοποιούμε, θα δει ότι όλη η χώρα, από τον βορρά στον νότο μετατρέπεται σε ένα μεγάλο εργοτάξιο. Το συνεκτικό και εξασφαλισμένο πρόγραμμα των 13 δις. ευρώ που ανακοινώσαμε υλοποιείται και οι πράξεις μας απάντησαν στην κριτική που δεχτήκαμε. Η εικόνα των υποδομών της χώρας αλλάζει και ήδη έχουν μπει σε φάση κατασκευής 9 οδικά και 6 σιδηροδρομικά έργα καθώς και μία νέα γραμμή Μετρό, συνολικού προϋπολογισμού άνω των 6 δις. ευρώ. Πρόκειται για έργα που εκτός των άλλων θα "ανοίξουν" περίπου 200.000 νέες άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας. Επομένως δεν έχουμε χρόνο για χάσιμο, ανεβάζουμε ρυθμούς και μένουμε προσηλωμένοι στον στόχο μας. Ενδεικτικά να αναφέρω ότι παραδώσαμε τα πρώτα χιλιόμετρα στο νότιο τμήμα του Ε-65 και ξεκινήσαμε την κατασκευή του βόρειου τμήματος (Τρίκαλα-Εγνατία). Ξεμπλοκάραμε τον αυτοκινητόδρομο "Πάτρα-Πύργος" όπου στήνουμε τα πρώτα εργοτάξια. Έχουμε πλέον προσφορές και στα τέσσερα δημόσια οδικά έργα καθώς μετά το τμήμα Μπράλος-Άμφισσα ακολούθησαν την Τρίτη το τμήμα Αγ. Νικόλαος – Νεάπολη του ΒΟΑΚ, η επέκταση της Λ. Κύμης και σύνδεσή της με ΠΑΘΕ και η παράκαμψη Χαλκίδας – Ψαχνών. Μέχρι τέλος του έτους θα έχουμε εργοτάξια στα τρία πρώτα οδικά έργα που υλοποιούνται μέσω ΣΔΙΤ στην Ελλάδα, το FlyOver στη Θεσσαλονίκη, το Καλαμάτα – Ριζόμυλος – Πύλος – Μεθώνη και το τμήμα του ΒΟΑΚ Χερσόνησος-Νεάπολη. Επίσης, για πρώτη φορά στην ιστορία του σιδηροδρόμου δημοπρατήσαμε το μεγαλύτερο πακέτο έργων, ύψους 4,5 δισ. ευρώ, αναβαθμίζοντας τα κυριότερα λιμάνια της χώρας και τον στρατηγικό τους ρόλο στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. - Υπάρχουν έργα που έχουν δρομολογηθεί με στόχο να επιλύσουν το μακροχρόνιο κυκλοφοριακό πρόβλημα της Αττικής. Ποια είναι αυτά και πότε εκτιμάτε ότι θα σταματήσουμε να βλέπουμε το καθημερινό σχεδόν μποτιλιάρισμα στις βασικές οδικές αρτηρίες της Αθήνας; Η Αθήνα και ευρύτερα η Αττική, αποτελούν μία ιδιαίτερη περίπτωση καθώς εδώ συγκεντρώνεται ο μισός πληθυσμός της χώρας και παρόλα αυτά το τελευταίο μεγάλο συγκοινωνιακό έργο που έγινε ήταν πριν περίπου 20 χρόνια. Σίγουρα η ναυαρχίδα μας είναι η Γραμμή 4 του Μετρό με τους 15 νέους σταθμούς. Η κατασκευή της έχει αρχίσει και με τη λειτουργία της νέας γραμμής θα "αποσυρθούν" από τους δρόμους 53.000 αυτοκίνητα. Προχωράμε με την επέκταση της Γραμμής 2 του Μετρό προς Ίλιον με τρεις νέους σταθμούς όπου μέσα στο 2022 θα ολοκληρωθεί η διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης και θα ακολουθήσει η δημοπράτηση. Το καλοκαίρι δίνουμε σε λειτουργία τους τρεις τελευταίους σταθμούς, Μανιάτικα, Πειραιάς, Δημοτικό θέατρο, της επέκτασης της Γραμμής 3. Μην ξεχνάμε, φυσικά, ότι στο μεγαλύτερο Λιμάνι της χώρας έχει φτάσει ήδη το Τραμ. Εκτός από τα έργα του Μετρό παρεμβαίνουμε και στο οδικό κομμάτι, δίνοντας σημαντικές ανάσες και εξυπηρετώντας τις ανάγκες μίας πόλης που συνεχώς μεγαλώνει και επεκτείνεται. Δημοπρατήσαμε τη σύνδεση της Λεωφόρου Κύμης με τον ΠΑΘΕ και αναλάβαμε να ολοκληρώσουμε τη Σύνδεση της Δυτικής Περιφερειακής Λεωφόρου Αιγάλεω με την Εθνική Οδό (Ε.Ο.) Αθηνών – Κορίνθου και ολοκλήρωση του Κόμβου Σκαραμαγκά, ένα έργο που εκκρεμεί χρόνια. Σύντομα θα ανακοινώσουμε τον σχεδιασμό μας για ακόμη τρία σημαντικά έργα, τις επεκτάσεις της Αττικής Οδού προς Ραφήνα και Λαύριο, καθώς και για το μεγάλο έργο της Περιφερειακής Υμηττού με την αστική σήραγγα της Ηλιουπόλεως που θα καταλήγει στη λεωφόρο Βουλιαγμένης. Εξάλλου, δημοπρατήσαμε ήδη τη σιδηροδρομική σύνδεση των λιμένων Ραφήνας και Λαυρίου και σύντομα θα κάνουμε το ίδιο και για την επέκταση του Προαστιακού Σιδηροδρόμου στη Δυτική Αττική. - Πιστεύετε ότι ο κατασκευαστικός κλάδος της χώρας μπορεί να ανταπεξέλθει στον μεγάλο όγκο των έργων που πρόκειται να γίνουν μέσα στο επόμενο διάστημα ή ενδεχομένως δούμε και μεγάλους ξένους κατασκευαστικούς Ομίλους να "μπαίνουν" στην ελληνική αγορά; Είμαι βέβαιος ότι οι Έλληνες κατασκευαστές μπορούν να είναι οι καλύτεροι πρεσβευτές της χώρας στο εξωτερικό και η Ελλάδα να πάρει τη θέση που της αξίζει όχι μόνο στα Βαλκάνια αλλά και σε όλη τη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Έχουν, άλλωστε, πλήρη επίγνωση ότι το νέο περιβάλλον που δημιουργείται, οι αλλαγές που φέρνουμε και οι ρυθμοί ανάπτυξης που πετυχαίνουμε είναι αυτά που είχε ανάγκη η χώρα για να προχωρήσει με σίγουρο βηματισμό προς το μέλλον. Σε αυτή την αλλαγή θέλουμε τις επιχειρήσεις ισχυρές και εξωστρεφείς, προσαρμοσμένες στις υψηλές απαιτήσεις. Οι εταιρείες θα μεγαλώσουν και σε μεγάλο βαθμό θα αναπνεύσουν μετά από μια δεκαετία υποεπένδυσης. Τα μεγάλα έργα υποδομών που υλοποιούμε δημιουργούν μία νέα δυναμική στον κλάδο των κατασκευών ανοίγοντας ένα ευρύ πεδίο δράσης. Από την πλευρά μας δημιουργούμε το θεσμικό πλαίσιο προκειμένου η Ελλάδα να συνεχίσει να αποτελεί πόλο έλξης επενδύσεων και προσβλέπουμε στις συνεργασίες εκείνες που θα εξασφαλίζουν την επιτυχία ενός έργου προς όφελος της εθνικής οικονομίας. - Σε ποιο σημείο βρίσκονται οι πρότυπες προτάσεις από τους ιδιώτες και ποια έργα θα μπορούσαν να υλοποιηθούν με αυτό το μοντέλο; Η σημαντική αυτή μεταρρυθμιστική μας πρωτοβουλία, το καινοτόμο πλαίσιο που προσφέρουμε ως εναλλακτική στην κατασκευαστική αγορά για την υλοποίηση μεγάλων έργων που κατατέθηκε χτες στη Βουλή προς ψήφιση. Είμαστε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι γι’ αυτή την τομή που επιχειρούμε στον τρόπο ωρίμανσης και υλοποίησης έργων τα οποία θα υπερβαίνουν τα 200 εκ. ευρώ. Ουσιαστικά, στόχος μας είναι να επιταχύνουμε την υλοποίηση των έργων με την αξιοποίηση της τεχνογνωσίας και της ευελιξίας του ιδιωτικού τομέα. Είναι προφανές από τον προϋπολογισμό που θα πρέπει να έχει το προτεινόμενο έργο, ότι οι προτάσεις θα αφορούν μεγάλα έργα υποδομών με υπερτοπικό χαρακτήρα. Παράλληλα, καλλιεργούμε το έδαφος για τη μεγαλύτερη μόχλευση ιδιωτικών κεφαλαίων, που θα αποτελέσουν πυλώνα της ανάπτυξης που έχει ανάγκη η χώρα. - Η έκρηξη του ενεργειακού κόστους διεθνώς έχει προκαλέσει μεγάλες ανατιμήσεις και στο κόστος των πρώτων υλών, χωρίς άμεσες ενδείξεις αποκλιμάκωσης του φαινομένου. Μπορεί η εξέλιξη αυτή να επηρεάσει δυσμενώς την πορεία των δημοσίων έργων; Το ζήτημα των υπερβολικών και μη αναμενόμενων ανατιμήσεων που παρατηρείται διεθνώς στις πρώτες ύλες, μας απασχόλησε στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών από την πρώτη στιγμή καθώς βρισκόμαστε δίπλα στην αγορά και αφουγκραζόμαστε τις ανησυχίες της. Ήδη, έχουμε παρέμβει και διασφαλίσει την εξέλιξη των Δημόσιων Έργων. Με απόφαση του Υπουργού καθορίσαμε τους συντελεστές αναθεώρησης σε περίπου 500 εργασίες, σε κάθε είδους δημόσιο έργο, είτε αυτό είναι οδικό, κτηριακό είτε λιμενικό, αλλά και για μία σειρά από υλικά όπου είδαμε υπερβολική αύξηση τιμών και συγκεκριμένα σε χάλυβα, αλουμίνιο, χαλκό, άσφαλτο, ξυλεία, PVC και πολυαιθυλένιο. Ταυτόχρονα προωθούμε ένα διαχρονικό αίτημα της αγοράς για την οριστική διευθέτηση του ζητήματος με την ίδρυση της Εταιρείας Προδιαγραφών και Τιμολόγησης Τεχνικών Έργων και Μελετών, όπου κυρίαρχο ρόλο θα έχει ο ιδιωτικός τομέας, όπου θα συσταθεί μεταξύ άλλων και ένα Νέο Παρατηρητήριο Τιμών για να ανταποκρίνονται πλήρως οι πραγματικές τιμές της αγοράς με αυτές των Δημοσίων Έργων. Είναι εντολή του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη η ταχύτατη προώθηση μικρών και μεγάλων έργων, αλλά και η μεταρρύθμιση της αγοράς έτσι ώστε η ανάπτυξη να διαχυθεί δίκαια και οριζόντια σε όλη την Ελληνική οικονομία. Αυτό είναι το σχέδιό μας, αυτό υλοποιούμε καθημερινά.

Ο πλέον ωφελημένος κλάδος

Του Απόστολου Μάνθου Ίσως από τους πλέον ωφελημένους κλάδους της ανόδου της τιμής του αργού πετρελαίου από τη διένεξη της Ρωσίας με την Ουκρανία είναι αυτός των Διυλιστηρίων που αντιπροσωπεύουν οι δύο εισηγμένοι όμιλοι-μεγαθήρια των Ελληνικών Πετρελαίων και της Motor Oil. Δύο στολίδια του Ελληνικού Χρηματιστηρίου που διαθέτουν από τα πλέον σύγχρονα διυλιστήρια στην Ευρώπη και δραστηριοποιούνται στον τομέα της ενέργειας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και την Ανατολική Μεσόγειο μέσω της διύλισης και εμπορίας προϊόντων πετρελαίου, της παραγωγής και εμπορίας πετροχημικών προϊόντων, της έρευνας για υδρογονάνθρακες, της εμπορίας ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικά των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Δύο όμιλοι οι οποίοι μέσω των στρατηγικών τους επενδυτικών πλάνων ετοιμάζουν ισχυρότατη επίθεση στην επόμενη πενταετία με αρχή το 2022. Το μέλλον είναι κάτι παραπάνω από ευοίωνο και για τους δύο ομίλους μιας που η μάστιγα της υγειονομικής κρίσης διάγει τα τελευταία της καθοδικά σκαλοπάτια με τα μεγάλα ευρωπαϊκά κράτη να αναιρούν τους περιορισμούς τους, τον ελληνικό τουρισμό να "φουλάρει" για νέα ρεκόρ και την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας να χρειάζεται… καύσιμα. Ξεκινάμε με τον όμιλο των Ελληνικών Πετρελαίων (ΕΛΠΕ), όπου ανακοινώνει τα οικονομικά αποτελέσματα για το 2021 την προσεχή Πέμπτη και αναμένεται από κάποιους αναλυτές να πλησιάσει ή ίσως και να προσπεράσει το δεύτερο ιστορικό ρεκόρ κερδοφορίας από απόψεως καθαρών κερδών, εκείνο του 2016 και των 328,73 εκατ. ευρώ ή κέρδη 1,08 ευρώ ανά μετοχή. Η υψηλότερη κερδοφορία του ομίλου ήταν το 2017 με τα 383,92 εκατ. ευρώ ή κέρδη 1,25 ευρώ ανά μετοχή. Να υπενθυμίσουμε ότι ο όμιλος έχει παρουσιάσει ήδη στο 9μηνο του 2021 σημαντική αύξηση στα καθαρά κέρδη φτάνοντας στα 257,89 εκατ. ευρώ ή 0,83 ευρώ κέρδη ανά μετοχή. Επίσης στην οικονομική κατάσταση του 9μήνου του 2021 εμφανίζεται να έχει από τα πλέον ισχυρά αποθέματα σε αργό πετρέλαιο και διυλισμένα - ημιτελή προϊόντα αξίας 426,97 και 584,33 εκατ. ευρώ αντίστοιχα ή συνολικά 1,011 δισ. ευρώ αφήνοντας δεύτερη τη χρονιά που σημείωσε και το ρεκόρ καθαρής κερδοφορίας, το 2017, με αξία σε αργό πετρέλαιο στα 331,82 εκατ. ευρώ και 640,14 εκατ. ευρώ στα διυλισμένα και ημιτελή προϊόντα ή στο σύνολο 972 εκατ. ευρώ. Οπωσδήποτε τα υψηλά αυτά αποθέματα με την τιμή του πετρελαίου να βρίσκεται πέριξ των 90 με 94 δολαρίων ανοίγουν μια σημαντική πόρτα κερδοφορίας για το πρώτο τρίμηνο του 2022. Να σημειωθεί ότι ο όμιλος έχει μηδαμινές επιπτώσεις από την Ουκρανική κρίση μιας που προμηθεύεται αργό πετρέλαιο κυρίως από τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική χωρίς όμως να περιορίζεται μόνο στις περιοχές αυτές. Παράλληλα η τοποθεσία των τριών παράκτιων διυλιστηρίων του ομίλου παρέχει πρόσβαση σε ένα ευρύ φάσμα προμηθευτών γεγονός που επιτρέπει στον όμιλο να ανταποκρίνεται σε τυχόν ελλείψεις πρώτων υλών χωρίς να επηρεάζει σημαντικά τις δραστηριότητές του και την κερδοφορία του. Προχωρώντας παρακάτω τα Ελληνικά Πετρέλαια μας ετοιμάζουν συγκινήσεις το 2022 όχι μόνο από τη μεγέθυνση των οικονομικών τους αποτελεσμάτων και την εκτεταμένη στροφή προς την πράσινη ενέργεια αλλά και από τη μερισματική πολιτική μιας που η διοίκηση των ΕΛΠΕ έχει την πρόθεση να προχωρήσει σε διανομή μερίσματος ίσου με το 50% των εσόδων από την πώληση της ΔΕΠΑ υποδομών, που ήταν στα 256 εκατ. ευρώ, ενώ θα υπάρξει και σημαντική καταβολή για τη χρήση του 2021. Διαγραμματικά τώρα είναι εύκολο να καταλάβει κάποιος τι ετοιμάζεται στην τιμή της μετοχής μετά και την επιβεβαιωμένη ανοδική διάσπαση της περιοχής αντίστασης των 6,60 ευρώ στο μηνιαίο chart τιμών. Το επόμενο σημαντικό σημείο αντίστασης εντοπίζεται στα 8,08 ευρώ, όπου και βρισκόταν η μετοχή στις αρχές του 2020 λίγο πριν κυλήσει στην πανδημική κρίση. Η μετοχή πάντως βάσει των συνθηκών της αγοράς αλλά κυρίως λόγω των αυξημένων προοπτικών κερδοφορίας έχει μείνει πολύ πίσω. Η Motor Oil (ΜΟΗ) ιδρύθηκε το 1970 και η πρώτη χρονιά λειτουργίας του διυλιστηρίου της ήταν το 1972. Ο όμιλος που είναι εισηγμένος στο Ελληνικό Χρηματιστήριο από το 2001 διαθέτει ένα από τα πλέον σύγχρονα διυλιστήρια με βαθμό πολυπλοκότητας 11,54 (Nelson Complexity Index) έχοντας τη δυνατότητα επεξεργασίας διαφόρων τύπων αργού πετρελαίου και παράγοντας ένα ευρύ φάσμα προϊόντων πετρελαίου υψηλής προστιθέμενης αξίας , με το μεγαλύτερο μέρος να διατίθεται στο εξωτερικό σε περισσότερες από 45 χώρες. Στα οικονομικά αποτελέσματα του 9μήνου του 2021 ο όμιλος παρουσίασε καθαρή κερδοφορία στα 206,34 εκατ. ευρώ ή 1,86 ευρώ ανά μετοχή και αναμένεται στα ετήσια αποτελέσματα λόγω της περαιτέρω ανάκαμψης της ζήτησης πετρελαιοειδών και της ισχυροποίησης των διεθνών περιθωρίων διύλισης να φτάσει ή ακόμα και να ξεπεράσει τη καθαρή κερδοφορία του 2019 των 224,23 εκατ. ευρώ. Μάλιστα για το 2022 και το 2023 η Goldman Sachs σε ανάλυσή της αναμένει κέρδη ανά μετοχή στα 3,11 και 3,71 ευρώ αντίστοιχα. Και εδώ στην οικονομική κατάσταση για το 9μηνο του 2021 η Motor Oil εμφανίζεται να έχει ρεκόρ αποθεμάτων σε αργό πετρέλαιο και έτοιμα προϊόντα καθώς ξεπερνάει σε αξία τα 796 εκατ. ευρώ με τιμή κτήσης αρκετά χαμηλότερη από αυτή που κινείται το τελευταίο χρονικό διάστημα το αργό πετρέλαιο. Από πλευράς ετήσιας οικονομικής κατάστασης το επόμενο έτος που εμφανίζει τον όμιλο να έχει υψηλά αποθέματα ήταν το 2017 με αξία στα 635,54 εκατ. ευρώ. Επίσης ο όμιλος παρουσιάζεται να μην έχει ιδιαίτερο πρόβλημα με την προμήθεια πρώτης ύλης λόγω της Ουκρανικής κρίσης μιας που οι κύριες πηγές του εντοπίζονται στη Σαουδική Αραβία, την Αίγυπτο, το Καζακστάν, τη Λιβύη και σε πολλούς ανεξάρτητους προμηθευτές. Στη διαγραμματική ανάλυση η μετοχή της Motor Oil συλλαμβάνεται το τελευταίο χρονικό διάστημα να έχει υποστεί με "τακτ" και άνευ ουσιαστικού λόγου μια καθοδική διόρθωση της τάξεως του -10% από τα υψηλά που σημείωσε το Γενάρη στα 15,50 ευρώ. Η κίνηση όμως αυτή φαίνεται να βρίσκει ισχυρή στήριξη στη ζώνη των 14 με 13,80 ευρώ δημιουργώντας ένα βατήρα αγοραστών όπου ετοιμάζεται να τον χρησιμοποιήσει για να δοκιμάσει εκ νέου τις δυνάμεις της πάνω στην ευρεία αντίσταση της περιοχής των 15,90 με 15,50 ευρώ. Πάνω από εκεί η τιμή της μετοχής θα κάνει μια στάση στα 17,40 ευρώ και θα συνεχίσει τον ανηφορικό της δρόμο για το επίπεδο που βρισκόταν λίγο πριν ξεσπάσει η υγειονομική κρίση στα 20,40 ευρώ. Και εδώ η τιμή της μετοχής οφείλει μια σημαντική ανοδική κίνηση καθώς δεν αντικατοπτρίζει διόλου ούτε την ισχυρή κερδοφορία του ομίλου, ούτε την ισχυροποίηση των μεταφορών μετά τη λείανση της πανδημίας, ούτε τα ισχυρά αποθέματά της με χαμηλότερη τιμή κτήσης και φυσικά ούτε καν αυτό που αναμένεται να εξελιχθεί σε πολλούς τομείς της ελληνικής οικονομίας το 2022. * Ο Απόστολος Μάνθος είναι υπεύθυνος τεχνικής ανάλυσης & επενδυτικής στρατηγικής

Ο ρωσικός φόβος για το ΝΑΤΟ

Του Νικήτα Σίμου Η προοπτική επέκτασης του ΝΑΤΟ προς τα ανατολικά παρουσιάζεται από πολλούς σαν εσχατολογική καταστροφή για τη Ρωσία, όπως περίπου η εισβολή των Μογγόλων στα μέσα του 13ου αιώνα. Εάν αυτή είναι η περίπτωση, τότε η Ρωσία ριψοκινδυνεύει μία μείζονα γεωπολιτική καταστροφή και την απώλεια του πολιτικού της αυτοπροσδιορισμού, όπως τα ρωσικά πριγκιπάτα 800 χρόνια πριν. Αυτός είναι ο φόβος της Ρωσίας καλλιεργημένος από διάφορες εθνικιστικές ομάδες, οι οποίες βλέπουν την καταστροφή, αν η Ρωσία εγκαταλείψει την αποστολή της για κυριαρχία στην Ευρασία και υιοθετήσει τις διεφθαρμένες δυτικές πρακτικές και αξίες. Αλλά βέβαια υπάρχουν και οι σώφρονες Ρώσοι οι οποίοι αναζητούν μια εμπλουτισμένη ταυτότητα για την πατρίδα τους, η οποία κάλλιστα μπορεί να συνυπάρχει με τον Δυτικό κόσμο, σε μια υγιή ανταλλακτική βάση. Είναι έντονοι οι ρωσικοί φόβοι ότι η Ουκρανία ή η Γεωργία θα γίνουν εχθρικότερες προς τη Ρωσία αν γίνουν μέλη του ΝΑΤΟ. Εύκολα όμως θα μπορούσε να αντιταχθεί ότι π.χ. η Ιταλία η οποία είναι μέλος του ΝΑΤΟ, δεν έχει χειρότερη άποψη για τη Ρωσία απ’ ό,τι η Ουκρανία. Ή ακόμη περισσότερο, ότι η Ρωσία έχει δυσκολία στο να είναι σε επαφή με την Ελλάδα, σε σύγκριση με τη Γεωργία, η οποία επιθυμεί να γίνει μέλος της Συμμαχίας. Παραδοσιακά η ρωσική διπλωματία είχε πολύ περισσότερα προβλήματα με την ουδέτερη Σουηδία, παρά με τη Νατοϊκή Νορβηγία. Η Πολωνία και η Ουγγαρία έγιναν μέλη του ΝΑΤΟ την ίδια εποχή, όμως οι τροχιές των σχέσεών τους με τη Μόσχα, παρουσιάζουν μεγάλες διαφορές τα τελευταία χρόνια. Αυτά τα παραδείγματα μας επιτρέπουν να υποθέσουμε ότι η συμμετοχή στο ΝΑΤΟ δεν προσδιορίζει αναγκαία τον χαρακτήρα των σχέσεων μιας χώρας με τη Ρωσία. Ενδεχομένως η επέκταση του ΝΑΤΟ να σήμαινε και επέκταση των αξιών και των κοινωνικών τάσεων της Δύσης και αυτό να φόβιζε τους παραδοσιακούς εθνικιστές οι οποίοι πιστεύουν στην καθαρότητα των ρωσικών αντιλήψεων. Όμως και αυτό το επιχείρημα δεν φαίνεται πειστικό. Πχ η Τουρκία η οποία είναι μέλος του ΝΑΤΟ για μεγάλο διάστημα, έχει απομακρυνθεί από τα δυτικά πολιτικά πρότυπα αρκετά χρόνια τώρα, αναλύοντας κριτικά τις αρχές του Κεμαλισμού στρεφόμενη με αύξοντα ρυθμό στην κληρονομιά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Εάν μιλούσαμε για εισβολή δυτικών προτύπων στον "Ρωσικό κόσμο" αυτή θα μπορούσε να γίνει πολύ περισσότερο με επέκταση της ΕΕ παρά του ΝΑΤΟ. Άλλωστε η Μόσχα δεν φοβάται τις τουριστικές ανταλλαγές, όπως και τις εμπορικές συναλλαγές με τις ευρωπαϊκές χώρες. Οπότε στην ουσία μιλάμε για τον πραγματικό φόβο το ΝΑΤΟ να μεταφέρει τη στρατιωτική υποδομή του προς τα ρωσικά σύνορα. Πολλοί ειδικοί συχνά σημειώνουν, ότι η παρουσία αμερικανικών κρουζ η βαλιστικών πυραύλων στο ουκρανικό έδαφος θα μείωνε τον χρόνο πτήσης προς ρωσικούς στόχους κατά λίγα λεπτά, σε σχέση με πυραύλους από αεροπλάνα ή υποβρύχια τα οποία θα επιχειρούσαν από τη Μαύρη Θάλασσα, ή τη Βαλτική, ή την θάλασσα του Μπάρεντς. Κατά συνέπεια ανεξάρτητα του πόσο κρίσιμα μειωμένος θα ήταν ο χρόνος αντίδρασης της Μόσχας, το τελευταίο πράγμα που θα ήθελε να δει η τελευταία, θα ήταν αμερικανικές πυραυλικές συστοιχίες με δυνατότητα βολής από απόσταση όση πχ του Χάρκοβο. Είναι ακριβώς στο θέμα της Νατοϊκής στρατιωτικής υποδομής που θα έπρεπε να εστιασθεί η Ρωσία παρά στην υποτιθέμενη επέκταση του ΝΑΤΟ την οποία επικαλείται. Αυτό διότι τίποτε δεν θα εμπόδιζε το ΝΑΤΟ να μεταφέρει πυραυλικά συστήματα σε χώρες οι οποίες είναι φιλικές και όχι απαραίτητα μέλη του. Οπότε η Ρωσία θα έπρεπε πρώτιστα να επιμείνει, με νομικά δεσμευτικές διαβεβαιώσεις, ότι η στρατιωτική υποδομή του ΝΑΤΟ δεν θα αναπτυσσόταν κοντά στα ρωσικά σύνορα. Ένα παράδειγμα περιορισμού επέκτασης του ΝΑΤΟ, υπήρξε όταν, μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, ενώθηκαν η Δυτική και η Ανατολική Γερμανία υπό τον περιορισμό, ότι δεν θα αναπτύσσονταν Νατοϊκά συστήματα στο έδαφος της Ανατολικής Γερμανίας, όπως και το ότι δεν θα γίνονταν εκεί στρατιωτικές ασκήσεις του ΝΑΤΟ. Αυτό παρά το γεγονός ότι η Ανατολική Γερμανία αυτόματα έγινε μέλος της Συμμαχίας με την επανένωση. Παρότι ο Πούτιν δεν είναι ιμπεριαλιστής οι τελευταίες απόπειρες επανένταξης εδαφών που παλαιότερα ανήκαν στη Ρωσία μαρτυρούν την έμπνευσή του από προηγούμενες εποχές δόξας. Η Ρωσία, χώρα με ασαφή γεωγραφικά όρια και με την κακή εμπειρία των μεγάλων εισβολών στο έδαφός της κατά τους τελευταίους τρεις αιώνες φαίνεται, σύμφωνα με τους ταγούς της, να αποδέχεται τη στρατιωτικοποίηση κατά την αναζήτηση της ασφάλειας. Αντί η κρατούσα ελίτ να κάνει τη Ρωσία πιο φιλελεύθερη και να απελευθερώσει τη δυναμική της ήπιας ισχύος της πρώην Σοβιετικής ‘Ενωσης, έχει προτιμήσει τον νέο-τσαρικό επεκτατισμό, τον οποίο καθιστά εφικτό η αφθονία των φυσικών πόρων της χώρας. Ας ελπίσουμε ότι η αλαζονεία την οποία τροφοδοτεί ο φόβος, δεν θα αποκλείσει τελικά την αποδοχή αμοιβαίων συμβιβασμών μεταξύ Ρωσίας και Δύσης. * Ο κ. Νικήτας Σίμος είναι Οικονομολόγος, Γεωπολιτικός Αναλυτής

Τι θα σήμαινε για τις αγορές μια εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία;

Η κλιμάκωση της έντασης για την Ουκρανία συνέχισε να ταρακουνά τις αγορές και το πρωί της Τρίτης. Ο Ρώσος πρόεδρος Πούτιν αναγνώρισε την ανεξαρτησία των αποσχισθείσων περιοχών στην Ανατολική Ουκρανία και έδωσε εντολή στον στρατό να προχωρήσει στα αυτονομιστικά εδάφη, κινήσεις που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε επιπλέον κυρώσεις εναντίον της Μόσχας και που ενέπνευσαν ανησυχίες ότι θα μπορούσε να λάβει χώρα άμεσα μια εισβολή. Οι δυτικοί ηγέτες "θα το δουν αυτό ότι ξεπερνάει τις κόκκινες γραμμές, φέρνοντας πιο κοντά το σημείο στο οποίο θα ξεκινήσουν οι κυρώσεις. Εάν συμβεί αυτό, οι κυρώσεις θα είναι σκληρές, στέλνοντας τις τιμές ενέργειας στα ύψη και τα χρηματιστήρια χαμηλότερα”, τόνισε ο επικεφαλής οικονομολόγος της Pantheon Macroeconomics. Ο Λευκός Οίκος εξέδωσε ανακοίνωση για μποϊκοτάζ αυτών των περιοχών, ενώ αναμένεται να ανακοινωθούν επιπλέον μέτρα, πιθανότατα κυρώσεις. Αυτές οι κυρώσεις θα είναι ξεχωριστές από αυτές που είχε προετοιμάσει η κυβέρνηση των ΗΠΑ σε περίπτωση ρωσικής εισβολής, ανέφερε το Associated Press επικαλούμενο πηγές. Το αμερικανικό χρηματιστήριο την Παρασκευή έκλεισε με απώλειες για δεύτερη συνεχόμενη εβδομάδα, ενώ οι αποδόσεις των ομολόγων υποχώρησαν καθώς οι επενδυτές αναζήτησαν assets που θεωρούνται πιο ασφαλή σε περιόδους γεωπολιτικής αβεβαιότητας, ενώ η επιθυμία για ασφάλειας αύξησε τις τιμές του χρυσού. Το πετρέλαιο την προηγούμενη εβδομάδα δεν κατόρθωσε να λάβει ώθηση από τις εντάσεις στην Ουκρανία, αν και οι φόβοι για μια εισβολή ήταν αυτοί που οδήγησαν τις τιμές όχι μακριά από τα 100 δολάρια το βαρέλι. Αντιθέτως, οι προοπτικές μιας αναζωογονημένης πυρηνικής συμφωνίας για το Ιράν, που θα μπορούσε τελικά να άρει τις κυρώσεις των ΗΠΑ στις εξαγωγές αργού της χώρας, οδήγησε στην αποκομιδή κερδών καθώς τα συμβόλαια αργού τερμάτισαν ένα σερί οκτώ εβδομαδιαίων κερδών. Επομένως, τι συμβαίνει στην περίπτωση που η κατάσταση στην Ουκρανία συνεχίσει να κλιμακώνεται; Για τους επενδυτές, η εστίαση θα είναι στις τιμές της ενέργειας με τους αναλυτές να προειδοποιούν ότι το αργό πετρέλαιο πιθανότατα θα εκτιναχθεί πάνω από τα 100 δολάρια το βαρέλι. "Ο Μπάιντεν παραμένει ανένδοτος ότι η Ουκρανία θα τύχει υπεράσπισης και ότι οι κυρώσεις, όπως το μπλοκάρισμα των πωλήσεων ενέργειας, θα εφαρμοστούν ως αντίσταση στη στρατιωτική δράση της Ρωσίας. Με τις τιμές πετρελαίου ήδη σε πολυετή υψηλά εξαιτίας των προβλημάτων στον εφοδιασμό, περαιτέρω ένταση θα μπορούσε να σημαίνει μεγαλύτερη άνοδο (υψηλότερα των 100 δολαρίων) που θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά τόσο τις ΗΠΑ όσο και την οικονομία παγκοσμίως”, ανέφερε ο Larry Adam, επικεφαλής επενδύσεων για τη Raymond James. Πέρα από το αργό, ο ρόλος της Ρωσίας ως βασικός προμηθευτής φυσικού αερίου στη Δυτική Ευρώπη, θα μπορούσε να εκτινάξει τις τιμές στην περιοχή στα ύψη. Συνολικά, η απότομη αύξηση των τιμών της ενέργειας στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο θα ήταν ο πιο πιθανός τρόπος με τον οποίο μια ρωσική εισβολή θα πυροδοτούσε την αστάθεια στις χρηματοπιστωτικές αγορές, αναφέρουν οι αναλυτές. Δεν έχουν πειστεί όλοι ότι θα ήταν αναπόφευκτες σημαντικές διακοπές στον εφοδιασμό. "Υποψιαζόμαστε ότι ούτε η Δύση ούτε η Ρωσία έχουν μεγάλη διάθεση να περιορίσουν το εμπόριο στην ενέργεια, και ότι οι τιμές θα μπορούσαν να υποχωρήσουν πολύ σύντομα”, αναφέρουν αναλυτές στην Capital Economics. "Αντιθέτως, η Δύση έχει επιβάλει κυρώσεις στους ρωσικούς παραγωγούς μετάλλων στο παρελθόν, με το μεγαλύτερο μέρος των εξαγωγών σιδηρών της Ρωσίας να φεύγουν από τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας, ο κίνδυνος διακοπής της προμήθειας είναι υψηλός”, αναφέρουν. Πραγματικά οι αναλυτές είχαν προειδοποιήσει ότι οι τιμές των σιδηρών συγκεκριμένα, θα μπορούσαν να αυξηθούν περισσότερο σε περίπτωση εισβολής. Τόσο η Ρωσία όσο και η Ουκρανία είναι μεγάλοι εξαγωγείς του σιτηρού, η τιμή του οποίου αυξήθηκε 2,3% αφού αυξήθηκε σε υψηλό σχεδόν ενός μήνα. Ως επί το πλείστον, οι αναλυτές μετοχών συνεχίζουν να υποτιμούν την πιθανότητα μια σύγκρουση στην Ουκρανία να έχει κάτι περισσότερο από έναν παροδικό αντίκτυπο στα χρηματιστήρια των ΗΠΑ. Παρά την βραχυπρόθεσμη αστάθεια στον απόηχο των γεωπολιτικών εξελίξεων τις τρεις τελευταίες δεκαετίες, από τρομοκρατικές επιθέσεις μέχρι έναρξη πολέμων, οι μετοχές τείνουν να ανακάμπτουν σχετικά γρήγορα, καταγράφοντας ράλι 4,6% κατά μέσο όρο στο εξάμηνο μετά από τέτοιες κρίσεις που χρονολογούνται από το 1990 και αυξάνονται 81%. "Γενικά, η πολιτική της Fed και οι οικονομικές συνθήκες τείνουν να είναι οι πιο μακροπρόθεσμοι οδηγοί της οικονομίας και των χρηματοπιστωτικών αγορών, παρά μεμονωμένα γεωπολιτικά γεγονότα”, τονίζουν αναλυτές. Ωστόσο, οι οικονομικές συνέπειες και οι συνέπειες στις αγορές από μια εισβολή, "ίσως αποτελέσει βραχυπρόθεσμα πτωτικό κίνδυνο για την παγκόσμια οικονομία και να προκαλέσει την επιμονή της αστάθειας στην αγορά”.

Erika Olson: Θα έρθουν κι άλλες αμερικανικές επενδύσεις στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα βρέθηκε για ολιγοήμερη επίσκεψη η Erika Olson, βοηθός υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, η οποία ανέλαβε καθήκοντα τον περασμένο Σεπτέμβριο. Κατά την επίσκεψή της είχε συναντήσεις με κυβερνητικούς αξιωματούχους και στελέχη αμερικανικών επιχειρήσεων, πραγματοποίησε συνομιλίες για την "τεχνολογική επανάσταση" που, όπως είπε, λαμβάνει χώρα αυτή την περίοδο στην Ελλάδα, με τον τομέα των επενδύσεων να βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα. Το Capital.gr συνομίλησε με την κα Olson για τις διμερείς σχέσεις Ελλάδας - ΗΠΑ, για τις επενδύσεις των αμερικανικών επιχειρήσεων στη χώρα, για την ενέργεια, αλλά και για το καυτό θέμα της ρωσοουκρανικής κρίσης. Οπως είπε η κα Olson, θα πρέπει να περιμένουμε συνέχεια των αμερικανικών επενδύσεων στην Ελλάδα, ενώ η Αμερικανίδα κυβερνητική αξιωματούχος επανέλαβε τη στήριξη των ΗΠΑ στην τριμερή συνεργασία Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ, αλλά και στην ηλεκτρική διασύνδεση Euroasia και χαρακτήρισε σημαντικό για την ενεργειακή ασφάλεια τον FSRU της Αλεξανδρούπολης. Συνέντευξη στη Μαρίση Μπαλιούση - Ποιες επενδυτικές ευκαιρίες εντοπίζετε στην Ελλάδα; Υπάρχουν ευκαιρίες όχι μόνο για αμερικανικές εταιρείες στην Ελλάδα, αλλά και για ελληνικές εταιρείες στις ΗΠΑ. Οι τομείς που έχουν ξεχωρίσει τα τελευταία χρόνια είναι η τεχνολογία και η καινοτομία, ωστόσο τώρα υπάρχουν ευκαιρίες και στην τεχνολογία καθαρής ενέργειας. Η καινοτομία βρίσκεται στο επίκεντρο και προσπαθούμε να αξιοποιήσουμε τις κοινές μας εμπειρίες οι οποίες θα μας οδηγήσουν στο επόμενο βήμα, το οποίο είναι να αναζητήσουμε την ενέργεια του μέλλοντος. Πραγματοποιήθηκαν και ορισμένες πολύ σημαντικές συμφωνίες τελευταία μεταξύ αμερικανικών και ελληνικών εταιρειών. Η συμφωνία μεταξύ της Viva Wallet και της JP Morgan, για παράδειγμα, είναι μόνο μία μεταξύ πολλών και πιστεύω ότι θα δούμε και άλλες στο μέλλον. Επίσης, θα πρέπει να αναφερθώ και στον τουρισμό. Οι Αμερικανοί λατρεύουν να επισκέπτονται την Ελλάδα. Είδαμε πέρυσι το καλοκαίρι, όταν επιτέλους μπορέσαμε να ταξιδέψουμε, πόσοι Αμερικανοί επισκέφτηκαν την Ελλάδα. Επίσης, όπως είπε ο πρέσβης J. Pyatt, οι εποχιακές απευθείας πτήσεις μας θα ξεκινήσουν νωρίτερα φέτος και από διάφορους προορισμούς των ΗΠΑ, κάτι το οποίο είναι εξαιρετικό. - Εκτός από τα deals της JP Morgan, της Meta με την Accusonus και της Prodege με την Pollfish, τα οποία πραγματοποιήθηκαν πρόσφατα, τα τελευταία χρόνια έχουν υλοποιηθεί επενδύσεις από μεγάλες αμερικανικές εταιρείες όπως η Pfizer και η Microsoft στη Θεσσαλονίκη, η Amazon Web Services κ.ά. Τι είναι αυτό που έχει αλλάξει στη χώρα; Αναφερθήκατε στην Θεσσαλονίκη. Εκτιμώ ότι η ανάπτυξη στην περιοχή είναι εξαιρετική. Στο ταξίδι μου στη Θεσσαλονίκη θα έχω την ευκαιρία να επισκεφθώ τις εγκαταστάσεις της Pfizer και να το διαπιστώσω ιδίοις όμμασι. Από την οπτική των ΗΠΑ έχουμε εντοπίσει τον ενθουσιασμό των αμερικανικών εταιρειών στην αναζήτηση νέων ευκαιριών στην Ελλάδα, ιδιαίτερα καθώς η ελληνική οικονομία έχει ανακάμψει, με υψηλούς μάλιστα ρυθμούς. Κατά την άποψή μου, δεν έχουμε φτάσει ακόμη στο αποκορύφωμα, έχουμε ακόμη πολύ δρόμο μπροστά μας και υπάρχουν πολλά που μπορούμε να κάνουμε. Οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν και χαιρετίζουν την έξυπνη ηγεσία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και τις εντυπωσιακές μεταρρυθμίσεις που έχει υλοποιήσει η ομάδα του, συμπεριλαμβανομένης της ψηφιοποίησης του κράτους, η οποία έχει προσελκύσει το παγκόσμιο ενδιαφέρον και έχει δημιουργήσει ευκαιρίες όχι μόνο για τις αμερικανικές εταιρείες, αλλά και για τη συνεργασία ελληνικών επιχειρήσεων με αμερικανικές. Εκτιμώ ότι η κυβέρνηση είναι πολύ πρακτική και προνοητική, κάνοντας την Ελλάδα μια χώρα που προσφέρει λύσεις, καθιστώντας την έτσι πολύ ελκυστική, κάτι το οποίο δεν έχει περάσει απαρατήρητο από τους Αμερικανούς επενδυτές. Αυτό φυσικά δεν έγινε από τη μια μέρα στην άλλη. Τα τελευταία χρόνια οι δύο χώρες έχουν συνεργαστεί στενά, ενδυναμώνοντας τις μεταξύ τους σχέσεις, δημιουργώντας παράλληλα ένα περισσότερο επιχειρηματικό περιβάλλον. Άξιο αναφοράς είναι επίσης και το υπέροχο ανθρώπινο δυναμικό της χώρας, αλλά και όλα όσα προσφέρει η Ελλάδα σε όσους επενδύουν. Για παράδειγμα, χθες είχα συνάντηση με ηγετικές επιχειρήσεις από τον κλάδο της πληροφορικής. Σε ερώτησή μου τι είναι αυτό που σας έχει προσελκύσει στη χώρα, και κυρίως όσον αφορά τις αμερικανικές επιχειρήσεις, στην ερώτηση τι είναι αυτό που επικαλείστε όταν μιλάτε με τα κεντρικά στις ΗΠΑ και τους προτείνετε να επεκταθούν περισσότερο στην Ελλάδα, τι είναι αυτό που βοηθάει, μεταξύ σοβαρού και αστείου κάποιος απάντησε "ο καιρός". Κάτι σημαίνει αυτό. Κυρίως καθώς αρκετοί οι οποίοι έφυγαν κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, τώρα διαβλέπουν ευκαιρίες για επιστροφή τους. Και δεν θα επιστρέψουν σε αυτό που ήταν πριν από 15 χρόνια, αλλά θα επιστρέψουν με περισσότερη εμπειρία, διασυνδέσεις, με περισσότερο περιεχόμενο, απ’ οπου κι αν επιστρέφουν. Ολα αυτά θα τα φέρουν πίσω μαζί τους, ενώ οι ίδιοι θα έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν τον τρόπο ζωής στη χώρα και το οικοσύστημα για επενδύσεις και ανάπτυξη. - Υπάρχουν κάποιες αλλαγές που κατά την άποψή σας θα πρέπει να γίνουν και οι οποίες θα βελτιώσουν το επιχειρηματικό περιβάλλον; Κάτι το οποίο άκουσα αρκετές φορές κατά την επίσκεψή μου σχετίζεται με την ταχύτητα διαφόρων διαδικασιών. Οταν οι επενδυτές έρχονται και αναζητούν ευκαιρίες, η χρονική απόσταση από το "ενδιαφέρομαι να επενδύσω εδώ” έως το "ας ξεκινήσουμε την παραγωγή ή ας δεσμευτούμε για την παραγωγή” μερικές φορές μπορεί να είναι πολύ μεγάλη. Αυτή η καθυστέρηση μπορεί να κοστίσει στην Ελλάδα ευκαιρίες. Επίσης, σημαντικός είναι ο εξορθολογισμός της διαδικασίας στο πλαίσιο του νομικού συστήματος. - Παρατηρούμε ότι υπάρχει αμερικανικό ενδιαφέρον και για στρατηγικές επενδύσεις υποδομών στην Ελλάδα, όπως το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης. Σύμφωνα με διεθνείς αναλυτές το ενδιαφέρον αυτό εκτός από οικονομικές, έχει και γεωπολιτικές προεκτάσεις. Πόσο σημαντική είναι για τις ΗΠΑ η συνεργασία με την Ελλάδα στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης; Κατ΄ αρχάς θα ήθελα να επισημάνω το γεγονός ότι η Ελλάδα αποτελεί έναν σημαντικό σύμμαχο-κλειδί του ΝΑΤΟ. Και πολλά από αυτά που πραγματοποιούμε από κοινού στην Αλεξανδρούπολη είναι σημαντικά για την ασφάλεια και την ενδυνάμωση της συμμαχίας. Θέλουμε λοιπόν να είμαστε εταίρος της Ελλάδας στην ανάπτυξη των υποδομών, ενώ υπάρχουν αμερικανικές εταιρείες με μεγάλη εμπειρία οι οποίες μπορούν να συμβάλουν σε αυτήν την κατεύθυνση. Η Αλεξανδρούπολη, όπως αναφέρατε, διαδραματίζει έναν σημαντικό ρόλο όχι μόνο στο θέμα της ασφάλειας, αλλά και του εμπορίου για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, καθώς και για τα Δυτικά Βαλκάνια. Επίσης και στον τομέα της ενέργειας, υπάρχουν αμερικανικές εταιρείες που ασχολούνται με το LNG και δημιουργούνται νέες προοπτικές λόγω της νέας πλωτής μονάδας αεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου εκεί, εξέλιξη που είναι πολύ σημαντική όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά γενικότερα για την ευρύτερη ενεργειακή διαφοροποίηση συνολικά της περιοχής. Και επιπρόσθετα θα προσφέρονται εναλλακτικές επιλογές, πέραν των αγωγών που μεταφέρουν αέριο εντός της Ευρώπης. Εκτιμώ επίσης ότι το ενδιαφέρον για την επένδυση ειδικά της πλωτής μονάδας αεριοποίησης (FSRU) συνδέεται με το πόσο πολύ έχουμε καταφέρει να αναπτύξουμε τις σχέσεις Ελλάδας - ΗΠΑ και πόσο περήφανοι είμαστε που έχουμε καταφέρει να φέρουμε το αμερικανικό LNG στην Ελλάδα, συμβάλλοντας στη διαφοροποίηση των ενεργειακών υποδομών και διασφαλίζοντας παράλληλα τον ενεργειακό εφοδιασμό. - Δεδομένου ότι η Ευρώπη στην παρούσα φάση βιώνει μια ενεργειακή κρίση, κυρίως λόγω των υψηλών τιμών του φυσικού αερίου, θα μπορούσε το αμερικανικό LNG να αποτελέσει για την Ευρώπη μια βιώσιμη εναλλακτική έναντι του ρωσικού φυσικού αερίου; Tο LNG είναι μια βιώσιμη λύση, ναι. Ωστόσο, θα πρέπει να σκεφτούμε και το μέλλον στον τομέα της ενέργειας. Διότι βλέπουμε ότι η Ρωσία έχει κάνει ξεκάθαρες τις προθέσεις της να χρησιμοποιήσει το αέριο ως όπλο για πολιτική και οικονομική πίεση, αλλά και για να δημιουργήσει εντάσεις τόσο εντός της συμμαχίας όσο και στις διατλαντικές σχέσεις. Η απάντηση σε αυτό είναι η μεγαλύτερη διαφοροποίηση. Το LNG αποτελεί ένα σημαντικό κομμάτι προς αυτή την κατεύθυνση, αλλά το ίδιο ισχύει και για την ηλιακή, καθώς και για την αιολική ενέργεια. Το ζήτημα είναι να υπάρχει επάρκεια στις υποδομές ούτως ώστε να είναι εφικτή η μεταφορά ενέργειας εντός κι εκτός Ευρώπης και με άλλους τρόπους. - Αναφερθήκατε στο μέλλον στον τομέα της ενέργειας. Πώς το βλέπετε να διαμορφώνεται; Αναφέρομαι στις εξελίξεις που είδαμε στην αμερικανική αγορά φυσικού αερίου με το σχιστολιθικό αέριο (shale gas), το έγκλειστο αέριο (tight gas) και τις άλλες µη συµβατικές πηγές φυσικού αερίου και πώς αυτές οι εξελίξεις άλλαξαν σημαντικά τη γεωπολιτική δομή της ενέργειας. Και εκτιμώ πως βρίσκεται σε εξέλιξη μια νέα διεργασία, καθώς κοιτούμε προς το μέλλον της ενέργειας και της καθαρής ενέργειας. Οι ανανεώσιμες πηγές για παράδειγμα, με τη μορφή που έχουν σήμερα. Επίσης, βλέποντας μπροστά και κοιτώντας προς το μέλλον θα μπορούσαμε να δούμε και τις προοπτικές του υδρογόνου ή τις προοπτικές που θα μπορούσε να φέρει μια μελλοντική καινοτομία ή οι μικροί πυρηνικοί αντιδραστήρες (SMR) και να εξετάσουμε πώς θα μπορούσαμε να συνεργαστούμε προκειμένου να αναπτύξουμε την υποδομή στην περιοχή ώστε να διασφαλίσουμε τη μελλοντική ενέργεια. Ιδιαίτερα καθώς η Ελλάδα διαθέτει ισχυρή ηλιακή και αιολική ενέργεια, η οποία μπορεί να μεταφερθεί στην Ευρώπη, θα μπορούσαμε να συνεργαστούμε ώστε να υπάρχει η υποδομή και να τεθεί σε λειτουργία, καθώς εξελίσσεται η τεχνολογία. - Οπότε εντοπίζετε περαιτέρω ευκαιρίες στον τομέα της ενέργειας… Θα έχετε δει τις ανακοινώσεις μας όσον αφορά τη στήριξη των ηλεκτρικών διασυνδέσεων, ενώ παρατηρούμε και τις επενδύσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία θα προσφέρει τα κεφάλαια για την ανάπτυξη του EuroAsia Interconnector. Θεωρούμε ότι αυτό είναι το μέλλον στην ενέργεια και την ενεργειακή ασφάλεια για την περιοχή κυρίως σε βάθος όχι 15 ή 20 ετών, αλλά σε βάθος 30 ή 50 ετών, κυρίως με την έλευση των ανανεώσιμων πηγών. Έτσι, όσο συνεχίζονται οι μελέτες σκοπιμότητας και έχουμε όλο και περισσότερες πληροφορίες για τέτοιου τύπου έργα, μας ενδιαφέρει πολύ να συμμετέχουμε σε αυτά. - Πόσο σημαντική εκτιμάτε πως είναι η περιφερειακή συνεργασία μεταξύ χωρών όπως η Ελλάδα, η Κύπρος και το Ισραήλ στον τομέα της ενέργειας; Οι ΗΠΑ εκτιμούν πως είναι πολύ σημαντική η συνεργασία σε ενεργειακά θέματα σε περιφερειακό επίπεδο και σε επίπεδο Ανατολικής Μεσογείου αλλά και ευρύτερα, από γεωγραφικής άποψης όσον αφορά τη δυνατότητα μεταφοράς ενέργειας από την Ευρώπη στην Ασία και από την Ασία στην Ευρώπη. Οι ΗΠΑ θεωρούν τιμή τους το γεγονός ότι είναι μέρος του μηχανισμού της συμφωνίας "3+1”. Θεωρούμε ότι είναι ένας από τους πιο σημαντικούς μηχανισμούς και, ως εκ τούτου, συμμετέχουμε σε αυτά τα θέματα και προσβλέπουμε, ιδίως καθώς θα έχουμε ξεπεράσει την πανδημία και θα μπορoύμε να ταξιδέψουμε ξανά, να μπορέσουμε να έχουμε συζητήσεις στο πλαίσιο της μορφής "3+1", ιδίως για τις ενεργειακές υποδομές, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την καθαρή ενέργεια. Είχαμε κάποιες ενδιαφέρουσες συζητήσεις στο πλαίσιο αυτού του σχήματος σχετικά με τον αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής και τον τρόπο καταπολέμησής της σε περιφερειακό επίπεδο. Έτσι, προσβλέπουμε σε ακόμη μεγαλύτερη δέσμευση στο πλαίσιο αυτού του σχήματος. - Σχετικά με το θέμα που απασχολεί όλους μας τελευταία και αφορά την Ουκρανία. H Δύση είναι διατεθειμένη να παράσχει στον Ρώσο πρόεδρο εγγυήσεις, συμπεριλαμβανομένης και της μη ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, προκειμένου να αποφευχθεί μια στρατιωτική εισβολή. Την ίδια στιγμή ο πρόεδρος Biden έχει ξεκάθαρα δεσμευτεί προς την Ουκρανία δηλώνοντας πως "τίποτα δεν θα αποφασιστεί για εσάς χωρίς εσάς". Η Ρωσία υποστηρίζει ότι έχει αποσύρει στρατεύματα. Η Δύση δεν δείχνει να πείθεται. Φαίνεται πως βρισκόμαστε σε τεντωμένο σκοινί… Από την αρχή αυτής της κρίσης ο πρόεδρος Biden έχει ξεκαθαρίσει ότι οι ΗΠΑ είναι προετοιμασμένες για κάθε ενδεχόμενο. Και είναι προετοιμασμένες μέσω της διπλωματίας. Μέσω της διπλωματίας προσεγγίσαμε τη Ρωσία, καθώς και τους συμμάχους και εταίρους μας, κυρίως την Ουκρανία, προκειμένου να βελτιώσουμε την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην Ευρώπη αλλά και γενικότερα. Επίσης, όπως αναφέρατε, από την αρχή ξεκαθαρίσαμε πως δεν θα υπάρξει συζήτηση για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία, όπως δεν υπάρχει συζήτηση για την Ευρώπη χωρίς την Ευρώπη. Και εμμένουμε σε αυτήν μας τη θέση. Είμαστε ωστόσο έτοιμοι να απαντήσουμε αποφασιστικά σε μια ρωσική επίθεση στην Ουκρανία, η οποία, όπως δήλωσε και ο πρόεδρος Biden, είναι πολύ πιθανή. Οι ΗΠΑ συνεχίζουν να προσφέρουν διπλωματική διέξοδο, την οποία θα θέλαμε να δεχθεί η Ρωσία, ωστόσο είμαστε προετοιμασμένοι σε περίπτωση που αρνηθεί. Αποψή μου είναι ότι η συνεργασία με την Ελλάδα, με τους υπόλοιπους εταίρους μας στο ΝΑΤΟ, με την ΕΕ και με τους συμμάχους στην περιοχή ήταν ουσιαστική, καταδεικνύοντας μια σαφή και ενωμένη θέση απέναντι στη Ρωσία, ότι μια επίθεση κατά της Ουκρανίας είναι εντελώς απαράδεκτη. Οι συνέπειες μιας ανθρωπιστικής κρίσης από μια τέτοια ενέργεια είναι αδιανόητες, ενώ δεν έχουμε τις αποδείξεις της μετακίνησης των στρατευμάτων, κάτι το οποίο ευχόμαστε και ελπίζουμε να δούμε. Ωστόσο, μέχρι να το διαπιστώσουμε, θα πρέπει να είμαστε, όπως είπε και ο πρόεδρος Biden, προετοιμασμένοι για όλα. - Και μια τελευταία ερώτηση. ​​​​​​Το επίπεδο των διμερών σχέσεων ΗΠΑ - Ελλάδας στον τομέα του εμπορίου και των επενδύσεων βρίσκεται σε ιστορικό υψηλό. Πώς φτάσαμε έως εδώ; Είναι εκπληκτικό το πόσο ισχυρές είναι οι διμερείς σχέσεις Ελλάδας - ΗΠΑ, κάτι το οποίο είναι αποτέλεσμα κοινής και συνεπούς προσπάθειας και από τις δύο πλευρές, ειδικά από την οικονομική κρίση και μετά, ενώ πολλοί άνθρωποι εργάστηκαν γι' αυτό το αποτέλεσμα. Ενα αποτέλεσμα που μερικά χρόνια πριν μπορεί να μην το φανταζόταν καν κάποιος. Είναι πραγματικά εντυπωσιακό και γνωρίζω πως οι ΗΠΑ επιθυμούν τη συνέχιση, ενδυνάμωση και εμβάθυνση της συνεργασίας, κάτι στο οποίο μπορούν να συμβάλλουν ο ιδιωτικός τομέας και ο συνδυασμός της επιχειρηματικής κοινότητας και των επενδύσεων.

ΕΛΣΤΑΤ: Αυξήθηκε 22,9% ο κύκλος εργασιών στη βιομηχανία

Η Ελληνική Στατιστική Αρχή ανακοινώνει τον Δείκτη Κύκλου Εργασιών στη Βιομηχανία, για τον Δεκέμβριο 2021. Ειδικότερα, ο Γενικός Δείκτης Κύκλου Εργασιών στη Βιομηχανία (σύνολο εγχώριας και εξωτερικής αγοράς) του μηνός Δεκεμβρίου 2021, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Δεκεμβρίου 2020, παρουσίασε αύξηση 22,9% έναντι μείωσης 3,3% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του έτους 2020 με το 2019. Ο Γενικός Δείκτης Κύκλου Εργασιών στη Βιομηχανία του μηνός Δεκεμβρίου 2021, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Νοεμβρίου 2021, παρουσίασε μείωση 0,04%. Ο μέσος Γενικός Δείκτης του δωδεκαμήνου Ιανουαρίου 2021 – Δεκεμβρίου 2021, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του δωδεκαμήνου Ιανουαρίου 2020 – Δεκεμβρίου 2020, παρουσίασε αύξηση 25,6%, έναντι μείωσης 11,9% που σημειώθηκε κατά τη σύγκριση των αντίστοιχων προηγούμενων δωδεκαμήνων.

Πώς η υψηλή ανάπτυξη κυοφορεί αυξήσεις στις συντάξεις

Του Δημήτρη Κατσαγάνη Αύξηση στις κύριες συντάξεις το 2023 κυοφορεί ο υψηλός ρυθμός ανάπτυξης του ΑΕΠ αλλά και ο υψηλός πληθωρισμός φέτος. Και αυτό γιατί από την 1η Ιανουαρίου 2023 "ξεπαγώνουν” οι αυξήσεις στις κύριες συντάξεις που έχουν υπολογιστεί με βάση τους νόμους Κατρούγκαλου και Βρούτση. Η αύξηση από τον Ιανουάριο του επόμενου έτους θα υπολογιστεί με βάση την φετινή πορεία του ΑΕΠ και του πληθωρισμού. Έτσι, όσο περισσότερο αυξηθεί το ΑΕΠ και ο πληθωρισμός (αν και η αύξηση του πληθωρισμού αποτελεί ένα αρνητικό φαινόμενο για τα εισοδήματα όλης της κοινωνίας), τόσο μεγαλύτερη θα είναι η αύξηση η οποία θα αποφασιστεί για τις κύριες συντάξεις. Υπενθυμίζεται πως με βάση τον ασφαλιστικό νόμο Κατρούγκαλου, ο οποίος είναι σε ισχύ από το Μάιο του 2016, "το συνολικό ποσό της σύνταξης που καταβάλλεται αυξάνεται από την 1.1.2017 κατ’ έτος με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης με βάση συντελεστή που διαμορφώνεται κατά 50% από τη μεταβολή του ΑΕΠ και κατά 50% από τη μεταβολή του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή του προηγούμενου έτους και δεν υπερβαίνει την ετήσια μεταβολή του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή”. Ωστόσο, η προηγούμενη κυβέρνηση (ΣΥΡΙΖΑ), με μετέπειτα διατάξεις, σαν αποτέλεσμα διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς, "πάγωσε” την αύξηση αρχικά έως το 2021 και έπειτα έως το τέλος του 2022. Ο ασφαλιστικός νόμος Βρούτση, ο οποίος ψηφίστηκε τον Φεβρουάριο του 2020 δεν άλλαξε τη σχετική διάταξη, αν και βάσει των αποφάσεων του ΣτΕ σε βάρος του νόμου Κατρούγκαλου, έφερε αύξηση στις κύριες συντάξεις όσων έχουν πάνω από 30 έτη ασφάλισης. Αυτό σημαίνει πως πλησιάζει πλέον η ώρα της εφαρμογής της σχετικής διάταξης σε κοντά δέκα μήνες από σήμερα, δηλαδή τον Δεκέμβριο του 2022, καθώς οι συντάξεις κάθε μήνα πληρώνονται "έναντι”, στα τέλη του προηγούμενου. Έτσι για τους "παλιούς” συνταξιούχους με πάνω από 30 έτη ασφάλισης, δηλαδή για εκείνους που βγήκαν στη σύνταξη πριν από τον Μάιο του 2016, μειώθηκε η αρνητική προσωπική διαφορά τους, μεταξύ της επανυπολογισθείσας (με βάση το νόμο Βρούτση) και της καταβαλλόμενης σύνταξης. Η αύξηση των συντάξεων βάσει του νόμου Κατρούγκαλου θα οδηγήσει σε αντίστοιχη μείωση της αρνητικής προσωπικής διαφοράς τους. Έτσι, καθώς κάθε χρόνο (εφόσον αυτό επιτρέπει η πορεία του ΑΕΠ και του πληθωρισμού) θα δίνεται μία αύξηση στις συντάξεις, θα μειωθεί γρηγορότερα η προσωπική διαφορά και θα έλθει πιο γρήγορα η πραγματική -και όχι η "λογιστική”- αύξηση. "Λογιστική” αύξηση -μέσω της μείωσης της αρνητικής προσωπικής διαφοράς – θα έχουν και άλλοι "παλιοί” συνταξιούχοι με κάτω από 30 έτη ασφάλισης. Πραγματική αύξηση θα έχουν δύο άλλες κατηγορίες συνταξιούχων. Στην πρώτη ανήκουν οι "συνταξιούχοι”, οι οποίοι μετά τον επανυπολογισμό της σύνταξής τους (είτε με τον νόμο Κατρούγκαλου, είτε με τον νόμο Βρούτση), έλαβαν αυξήσεις στις καταβαλλόμενες συντάξεις τους. Στην δεύτερη ανήκουν οι συνταξιούχοι οι οποίοι βγήκαν στη σύνταξη μετά τις 13 Μαΐου 2016. Με βάση τις τελευταίες προβλέψεις της Κομισιόν (10/2/2022), το ΑΕΠ φέτος θα αυξηθεί κατά 4,9%, ενώ ο πληθωρισμός θα τρέξει με ρυθμό 3,1%. Αν επαληθευθούν οι προβλέψεις αυτές, τότε ο συντελεστής ο οποίος θα συνδιαμορφωθεί από το ΑΕΠ και τον πληθωρισμό θα "δείξει” αύξηση 4% στις συντάξεις το 2023.

Ουκρανός υπ. Άμυνας: Χαμηλή η πιθανότητα μιας εκτεταμένης κλιμάκωσης της κατάστασης

Η Ουκρανία εκτιμά ότι η πιθανότητα μείζονος κλιμάκωσης της σύγκρουσης με τη Ρωσία είναι χαμηλή, δήλωσε την Παρασκευή στο κοινοβούλιο ο Ουκρανός υπουργός Άμυνας Oleksii Reznikov, σύμφωνα με το Reuters. "Οι υπηρεσίες πληροφοριών μας βλέπουν κάθε κίνηση που θα μπορούσε να αποτελέσει πιθανή απειλή για την Ουκρανία. Εκτιμούμε ότι η πιθανότητα μιας εκτεταμένης κλιμάκωσης είναι χαμηλή", τόνισε. Είπε ότι η Ρωσία έχει συγκεντρώσει περίπου 149.000 στρατιώτες γύρω από την Ουκρανία και άλλες αρκετές χιλιάδες αναμένεται να φτάσουν στο κοντινό μέλλον. Η στρατιωτική ενίσχυση της Ρωσίας έχει αυξήσει τους φόβους της Δύσης ότι θα εισβάλει στην Ουκρανία. Η Μόσχα αρνείται οποιαδήποτε τέτοια σχέδια.

Ο Γιώργος Κύρτσος διαγράφεται από τη Ν.Δ.

Mε απόφαση του Γραμματέα της Πολιτικής Επιτροπής της Ν.Δ. Παύλου Μαρινάκη, ο Ευρωβουλευτής Γιώργος Κύρτσος διαγράφεται από τη Νέα Δημοκρατία. Σύμφωνα με ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου της Νέας Δημοκρατίας ''ο κ. Κύρτσος ο οποίος εξελέγη με το ψηφοδέλτιο της ΝΔ, με εντολή από τους ψηφοφόρους να προωθεί τις ελληνικές θέσεις στο Ευρωκοινοβούλιο, με τις αναρτήσεις του κάνει εντελώς το αντίθετο. Δυσφημεί διεθνώς τη χώρα αμφισβητώντας την ανεξαρτησία της ελληνικής δικαιοσύνης και συγκρίνοντας την Ελλάδα με κράτη που παραβιάζουν τους κανόνες του κράτους δικαίου. Με τη στάση του προσβάλλει όλους εκείνους που τον εμπιστεύθηκαν να τους εκπροσωπεί. Μέχρι σήμερα έγινε ανεκτή η όποια κριτική του στην κυβέρνηση, ακόμη κι αν ξεπερνούσε τα όρια. Ανοχή όμως στην δυσφήμιση της χώρας δεν μπορεί να υπάρξει''. Πιο συγκεκριμένα εφαρμόστηκε το άρθρο 5 §1.2 σύμφωνα με το οποίο η απώλεια της ιδιότητας του μέλους επέρχεται "Με την αυτόβουλη απομάκρυνσή του από το κόμμα, η οποία εκδηλώνεται με λόγο ή πράξη και προκύπτει κατάδηλα, ενδεικτικά με την εγγραφή του σε άλλο πολιτικό κόμμα, ή με δημόσιες εκδηλώσεις του που αντιστρατεύονται έντονα τις ιδεολογικές και πολιτικές αρχές του κόμματος ή προωθούν το ρατσισμό, το μίσος και τη βία ή αμφισβητούν το κράτος δικαίου και το δημοκρατικό κοινοβουλευτικό πολίτευμα της χώρας. Η διαπίστωση της συνδρομής των παραπάνω γίνεται με απόφαση του Γραμματέα της Πολιτικής Επιτροπής".

Οι Τσέχοι αγόρασαν το ποσοστό Μελισσανίδη στον ΟΠΑΠ

Του Κώστα Κετσιετζή Με την εξαγορά των συμμετοχών της οικογένειας Μελισσανίδη συνεχίζει το κτίσιμο της θέσης της στον ΟΠΑΠ η Allwyn (όπως είναι η εμπορική ονομασία της SAZKA) του Tσέχου δισεκατομμυριούχου Karel Komarek, η οποία πλέον κατέχει ποσοστό περίπου 48,1% στον ελληνικό όμιλο. Όπως έγινε γνωστό χθες, η Allwyn ήρθε σε συμφωνία για να αποκτήσει το μειοψηφικό μερίδιο των μετοχών άνευ δικαιωμάτων ψήφου το οποίο κατείχε η Yeonama Holdings Co. Limited, συμφερόντων της οικογένειας Μελισσανίδη, στη SAZKA Delta AIF Variable Investment Company (SAZKA Delta), η οποία είναι 100% μέτοχος της SAZKA Delta Hellenic Holdings Limited που σύμφωνα με την τελευταία ενημέρωση (7/1/22) ελέγχει το 32,98% των μετοχών και των δικαιωμάτων ψήφου στον ΟΠΑΠ. Η αξία της συναλλαγής ανέρχεται στα 327,4 εκατ. ευρώ, ποσό το οποίο σύμφωνα με την Allwyn αντιστοιχεί σε premium άνω του 10% επί της τρέχουσας τιμής της μετοχής του ΟΠΑΠ, δεδομένου του καθαρού δανεισμού και του κεφαλαίου κίνησης της SAZKA Delta. H αγορά της συμμετοχής της οικογένειας Μελισσανίδη θα καλυφθεί με διαθέσιμα μετρητά, συμπεριλαμβανομένων των διαθεσίμων που αντλήθηκαν από την πρόσφατη έκδοση ομολόγων ύψους 600 εκατ. ευρώ της Allwyn. Πλέον, η "οικονομική συμμετοχή” (economic interest) της Allwyn, δηλαδή το ποσοστό που αντιστοιχεί στο μερίδιο σε διανομές μερισμάτων και όχι στα δικαιώματα ψήφου, στον ΟΠΑΠ θα αυξηθεί από περίπου 41,2% σε περίπου 48,1%, συμπεριλαμβανομένου και του ποσοστού 14,15% που ελέγχει άμεσα η SAZKA Group. Το ποσοστό των δικαιωμάτων ψήφου στο μετοχικό κεφάλαιο του ΟΠΑΠ που ελέγχει η Allwyn δεν μεταβάλλεται. Και αυτό διότι βάσει της συμφωνίας μετόχων της SAZKA Delta ο όμιλος του κ. Komarek είχε τον αποκλειστικό έλεγχο της εταιρείας Sazka Delta Management Ltd που κατέχει τα δικαιώματα ψήφου του 32,98% του ΟΠΑΠ, παρά το γεγονός πως στη συγκεκριμένη εταιρεία συμμετέχει με 33% η Georgiella Holdings Co. Limited, επίσης συμφερόντων Μελισσανίδη. Αξίζει να σημειωθεί πως η συμφωνία έκλεισε μόλις 1,5 μήνα μετά από την λήξη της περιόδου διακράτησης (lock-up period) που προέβλεπε η Συμφωνία Μετόχων για τις μετοχές της Yeonama. Βάσει της ίδια συμφωνίας, εφόσον μεταβιβαστούν οι μετοχές της SAZKA Delta θα πρέπει να πωληθούν και οι μετοχές στη Sazka Delta Management Ltd. Έτσι, η Allwyn μένει αποκλειστικός ιδιοκτήτης και διαχειριστής του ποσοστού 32,98% τόσο σε οικονομική συμμετοχή, όσο και σε δικαιώματα ψήφου. Σύμφωνα με πηγές της αγοράς, εφόσον δεν μεταβάλλονται τα δικαιώματα ψήφου δεν τίθεται και θέμα υποχρεωτικής δημόσιας πρότασης για το σύνολο των μετοχών του ΟΠΑΠ από την Allwyn. Deal ενόψει Wall Street Η συμφωνία με τη πλευρά Μελισσανίδη είναι το πιο πρόσφατο βήμα σε μια πορεία συνεχούς επέκτασης του ελέγχου του ΟΠΑΠ από τον όμιλο του κ. Komarek. Όπως δήλωσε ο CEO της Allwyn, Robert Chvatal, η συγκεκριμένη συμφωνία ολοκληρώνει μία σειρά συναλλαγών μέσω των οποίων αποκτήθηκαν τα μερίδια άλλων μετόχων στη SAZKA Delta την τελευταία τριετία. Σε συνδυασμό με τη στρατηγική της Allwyn να λαμβάνει τα μερίσματα του ΟΠΑΠ ως επανεπένδυση σε μετοχές καθώς και με αγορές από την ελεύθερη διασπορά, το μερίδιο της στον ΟΠΑΠ έχει αυξηθεί σήμερα στο 48,1%, από 23,7% που ήταν το 2018. Η συμφωνία έρχεται δε και ενώ η Allwyn βρίσκεται στη διαδικασία εισαγωγής της στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης σε συνεργασία με την εισηγμένη στο NYSE, Cohn Robbins Holdings Corp (CRHC) με αποτέλεσμα η αναμενόμενη συνολική εταιρική αξία του ομίλου να ανέλθει σε περίπου 9,3 δισ. δολάρια.

Κέρδη και ζημίες από μία πολεμική σύγκρουση που... δεν έγινε

Του Κώστα Ράπτη Αν το μέτρο της πραγματικότητας το δίνουν τα πρωτοσέλιδα των βρετανικών ταμπλόιντ, που ήθελαν την περιώνυμη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία να εκδηλώνεται σήμερα στις 3 τα ξημερώματα ώρα Ελλάδος, τότε η ανθρωπότητα μόλις βίωσε την πρώτη μείζονα πολεμική σύρραξη που διεξήχθη εξολοκλήρου στη σφαίρα του εικονικού. Πώς εντοπίζονται άραγε σε έναν τέτοιο πόλεμο οι νικητές και οι χαμένοι; Στον πραγματικό κόσμο, βέβαια, τα πράγματα είναι κάπως διαφορετικά. Οι επαφές κορυφής συνεχίζονται (με τελευταία την επίσκεψη του καγκελαρίου Σολτς στη Μόσχα), οι ρωσικές στρατιωτικές ασκήσεις κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία οδηγούνται στο προγραμματισμένο τέλος τους, οι Βλαντίμιρ Πούτιν και Σεργκέι Λαβρόφ με την καταλλήλως τηλεσκηνοθετημένη συνεργασία τους την περασμένη Δευτέρα συμφωνούν να δώσουν άλλη μία ευκαιρία στη διπλωματία και ο Τζο Μπάιντεν, με το χθεσινό διάγγελμά του, παρουσίασε προς κάθε ενδιαφερόμενο το κατάλληλο μείγμα αποφασιστικότητας και ευελιξίας ("Πρέπει να δώσουμε στη διπλωματία κάθε ευκαιρία να πετύχει.. Ούτε οι ΗΠΑ ούτε το ΝΑΤΟ έχουν πυραύλους στην Ουκρανία... Δεν στοχοποιούμε το λαό της Ρωσίας”). Όλα αυτά στο φόντο της τηλεφωνικής συνομιλίας των προέδρων ΗΠΑ και Ρωσίας το Σάββατο από την οποία προέκυψε, όσο το επιτρέπουν οι ανάγκες διατήρησης του γοήτρου του καθενός, η εικόνα μιας πραγματικής διαπραγμάτευσης που έχει δρομολογηθεί και την οποία ποικίλοι πολιτικοί και γεωπολιτικοί δευτεραγωνιστές φιλοδοξούν ακόμη να εκτροχιάσουν. Την ίδια στιγμή, η Ουκρανία παρουσιάζει, προτού καν πέσει η παραμικρή ντουφεκιά, την εικόνα μιας χώρας που έχει υποστεί στρατιωτική πανωλεθρία: με τις αεροπορικές εταιρείες να αποφεύγουν τον εναέριο χώρο της, την ουκρανική ελίτ να καταγγέλλεται από τον πρόεδρο Ζελένσκι επειδή έχει τραπεί σε φυγή εκτός συνόρων, το κοινοβούλιο να ακυρώνει για τον λόγο αυτό προγραμματισμένη συνεδρίασή του λόγω έλλειψης απαρτίας και τις διπλωματικές αντιπροσωπείες των δυτικών χωρών να εγκαταλείπουν το Κίεβο και να μεταφέρονται στο Λβιφ, σαν να είχε ήδη συντελεστεί διχοτόμηση και οι φιλοδυτικές δυνάμεις να είχαν αναδιπλωθεί στην κατεξοχήν εστία τους, την άλλοτε αυστρο-ουγγρική Γαλικία. Αλλά πραγματικό αντικείμενο της "ουκρανικής κρίσης" δεν είναι η Ουκρανία, παρά η Γερμανία. Αυτή για την οποία και χθες ο Μπάιντεν προεξόφλησε ότι θα καταβάλλει το τίμημα της ακύρωσης του αγωγού NordStream2, όποτε η Ουάσιγκτον κρίνει ότι έχει συντελεστεί η "ρωσική εισβολή". Πραγματικό αντικείμενο της κρίσης είναι η φιλοδοξία της Μόσχας όχι να αποσπάσει εδάφη, αλλά να εκμαιεύσει (με την στήριξη της Κίνας που σταδιακά θα γίνεται όλο και πιο εμφανής) μια νέα, πολυκεντρική αρχιτεκτονική ασφαλείας, αντίστοιχη της ανάδυσης των ευρασιατικών δυνάμεων. Και η φιλοδοξία αυτή αποτυπώθηκε στα δύο σχέδια διεθνών συνθηκών που επέδωσε σε ΗΠΑ και ΝΑΤΟ στις 15 Δεκεμβρίου, απαιτώντας καθαρές απαντήσεις. Αντιστρόφως, κύριο μέλημα των ΗΠΑ είναι η επιβεβαίωση της διεθνούς ηγεμονίας τους, με ανακοπή της ελκτικής δύναμης της ευρασιατικής ολοκλήρωσης και θωράκιση της διατλαντικής σχέσης, μέσω της ύψωσης ενός νέου Τείχους στην ανατολική Ευρώπη. Η ακύρωση του NordStream2, για να πάρουμε το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα, δεν είναι η απάντηση στην "ρωσική επιθετικότητα”, αλλά το καθαυτό ζητούμενο, για χάρη του οποίου οι εντάσεις θα πρέπει να κλιμακωθούν – ιδεωδώς με μία ρωσική στρατιωτική κίνηση, η οποία, ασχέτως της έκβασής στης στο ουκρανικό πεδίο των μαχών, θα συνιστά μεγάλη αμερικανική πολιτική νίκη, διότι θα επιτρέπει την ενεργοποίηση των "κυρώσεων από την κόλαση”. Με αυτή την έννοια, η αμερικανική πλευρά έχει ήδη καταγάγει μία μερική νίκη, στον βαθμό που έχει καταφέρει να εμμείνει στις θέσεις της. παρακάμπτοντας την κεντρική αξίωση την οποία περιλαμβάνουν τα ρωσικά κείμενα (περί μη επέκτασης του ΝΑΤΟ κ.ο.κ.), και έχει στερήσει κάθε περιθώριο ουσιαστικών ελιγμών από πλευράς Γερμανίας, Γαλλίας κ.ο.κ. Από την άλλη πλευρά, ο διαθέσιμος χρόνος δεν είναι απεριόριστος και ο "επικοινωνιακός πόλεμος” φανερώνει τα όριά του, λ.χ. στο πώς ήδη αποσταθεροπoιείται η Ουκρανία και εντείνεται η ανησυχία των Ευρωπαίων συμμάχων. Πόσω μάλλον, που οι "κυρώσεις από την κόλαση” έχουν χάσει την ισχύ τους, διότι οι σημαντικότερες από αυτές (ήτοι η αποβολή της Ρωσίας από το σύστημα Swift και ενδεχομένως και η ακύρωση του NordStream2) δεν μπορούν να εξασφαλίσουν την συναίνεση των Ευρωπαίων, λόγω τους κόστους τους για τους ίδιους. Η ρωσική πλευρά, πάλι, έχει την ικανοποίηση να παρατηρεί την καταγραφή των θέσεών της στην διεθνή ατζέντα κατά τρόπο που δεν επιτρέπει πλέον την αγνόησή τους. Το ότι όμως ο πυρήνας τους εξακολουθεί να προσκρούσει στην αμερικανική άρνηση, επιβάλλει περαιτέρω κινήσεις υψηλού ρίσκου, που δεν προσφέρονται στον Βλαντίμιρ Πούτιν σε αφθονία.

Τα νούμερα της απαξίωσης της ΛΑΡΚΟ

Του Χάρη Φλουδόπουλου Οι δύο εν εξελίξει διαγωνισμοί για την πώληση της Λάρκο, συναντούν μια σειρά από εμπόδια με την κυριότερη ανησυχία να αφορά σε αυτό καθαυτό το ενδιαφέρον των υποψήφιων επενδυτών. Υπάρχει δηλαδή βάσιμη ανησυχία ότι τα συσσωρευμένα προβλήματα αλλά και οι σοβαρές εκκρεμότητες γύρω από την εταιρεία θα αποθαρρύνουν τους επενδυτές από το να υποβάλουν δεσμευτικές προσφορές. Ενδεικτικά των προβλημάτων της ΛΑΡΚΟ είναι τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν πρόσφατα στη βουλή από τον υπουργό οικονομικών Χ. Σταϊκούρα και τα οποία παρουσιάζουν ανάγλυφη την δραματική εικόνα της πάλαι ποτέ κραταιάς βιομηχανίας νικελίου. Ειδικότερα σύμφωνα με τον κ. Σταϊκούρα η εταιρεία: -Εμφάνιζε μηδενικά ταμειακά διαθέσιμα το 2019 -Η καθαρή θέση της από -160 εκατ. ευρώ το 2015 είχε αυξηθεί στα – 407 εκατ. ευρώ στο τέλος του 2019 -Την 5ετία 20150 – 2019 είχε συσσωρευμένα χρέη ύψους 260 εκατ. ευρώ -Οι ζημιές της το 2019 έφτασαν τα 99 εκατ. ευρώ, ενώ τα προηγούμενα χρόνια εμφάνισε ζημιές 30 εκατ. ευρώ το 2015, 68 εκατ. ευρώ το 2016, 6 εκατ. ευρώ το 2017 και 57 εκατ. ευρώ το 2018 -Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές της εταιρείας προς προμηθευτές εργολάβους, τράπεζες, ασφαλιστικά ταμεία ανέρχονται σε 500 εκατ. ευρώ -Η οφειλή προς τη ΔΕΗ που είναι και η μεγαλύτερη στις αρχές του 2020 είχε εκτοξευθεί στα 351 εκατ. ευρώ με ρυθμό αύξησης 5,5 εκατ. ευρώ κάθε μήνα. -Σύμφωνα με την εταιρεία ο τελευταίος δημοσιευμένος ισολογισμός ήταν του 2014 ενώ για τις μετέπειτα χρήσεις δεν είχαν καν συνταχθεί χρηματοοικονομικές καταστάσεις που να έχουν εγκριθεί από το ΔΣ. -Η εταιρεία διαθέτει απαρχαιωμένο εξοπλισμό, με το βασικό εξοπλισμό να είναι της δεκαετίας του 1970 και έκτοτε δεν έχει γίνει κάποια ουσιώδης επένδυση -Η εταιρεία επιδείκνυε διαχρονικά σοβαρό έλλειμμα στην τήρηση των περιβαλλοντικών όρων με κίνδυνο την άρση της άδειας λειτουργίας από το 2016 Υπενθυμίζεται ότι οι δύο διαγωνισμοί που βρίσκονται σε εξέλιξη αφορούν, στα περιουσιακά στοιχεία του δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) δηλαδή το μεταλλευτικό εργοστάσιο της Λάρυμνας, τα μεταλλεία στη Λάρυμνα και το Λούτσι καθώς και άλλα περιουσιακά ιδιοκτησίας του ελληνικού Δημοσίου και στην ιδιωτική περιουσία της ΛΑΡΚΟ (Ειδικός Διαχειριστής) δηλαδή τα μεταλλεία της Καστοριάς, της Εύβοιας, της Φθιώτιδας και της Βοιωτίας μαζί με τον εξοπλισμό τους. Στους διαγωνισμούς, είχαν δηλώσει μη δεσμευτικό ενδιαφέρον και συμμετέχουν ενεργά οι εταιρείες Mytilineos, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ σε κοινοπραξία με την AD Holdings και η Commodity & Mining Insight UK.

Παράθυρο αποκλιμάκωσης της έντασης - Αποχώρηση ρωσικών στρατευμάτων από τα σύνορα με Ουκρανία

Τη στιγμή που ολόκληρος ο πλανήτης παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα τις εξελίξεις στην Ουκρανία, καθώς διαρρέονται σενάρια περί ρωσικής εισβολής, η Μόσχα ανακοίνωσε την αποχώρηση ορισμένων στρατευμάτων από τα σύνορα, καθώς ολοκληρώνονται οι ασκήσεις. Πρόκειται για μια εξέλιξη που κατά πολλούς ανοίγει ένα παράθυρο αποκλιμάκωσης της έντασης, αν και βέβαια δεν μπορεί να αποκλειστεί και το ενδεχόμενο της μπλόφας. «Οι μονάδες της νότιας και δυτικής στρατιωτικής περιοχής, αφού ολοκλήρωσαν τα γυμνάσια τους, έχουν ήδη αρχίσει (…) να επιστρέφουν στις βάσεις τους», δήλωσε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Άμυνας. Η ανακοίνωση αυτή αποτελεί την πρώτη ένδειξη υποχώρησης της Μόσχας στην κρίση με τη Δύση που ξεκίνησε στα τέλη του 2021. Τους τελευταίους μήνες, η Δύση και η Ουκρανία έχουν κατηγορήσει την Ρωσία για ανάπτυξη στρατευμάτων κοντά στα ουκρανικά σύνορα στο πλαίσιο προετοιμασίας μιας εισβολής. Σημειώνεται ότι η Ρωσία είχε συγκεντρώσει -από τον Δεκέμβριο του 2021- περισσότερους από 100.000 στρατιώτες στα σύνορα με την Ουκρανία, εντείνοντας τις ανησυχίες της Δύσης. Η Μόσχα έχει διαψεύσει αυτές τις κατηγορίες, δηλώνοντας επανειλημμένως ότι δεν απειλεί κανέναν. Αντιθέτως, εκφράζει σοβαρές ανησυχίες για την στρατιωτική δραστηριότητα του NATO κοντά στα σύνορα της Ρωσίας, που την θεωρεί ως απειλή για την εθνική της ασφάλεια. Στο πλαίσιο αυτό, ζητά εγγυήσεις για την ασφάλειά της, όπως μια δέσμευση ότι η Ουκρανία δεν θα ενταχθεί ποτέ στο ΝΑΤΟ, κάτι που οι Δυτικοί απορρίπτουν. Kuleba: Καταφέραμε με τους Δυτικούς να εμποδίσουμε μια κλιμάκωση εκ μέρους της Ρωσίας Την ικανοποίηση του για την αποχώρηση ρωσικών στρατευμάτων από τη μεθόριο με την Ουκρανία εξέφρασε ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας, Dmytro Kuleba. «Η Ουκρανία και οι Δυτικοί κατάφεραν να εμποδίσουν μια κλιμάκωση εκ μέρους της Ρωσίας» ανέφερε ο Kuleba σε ένα πρώτο σχόλιο του μετά την ανακοίνωση της έναρξης μιας αποχώρησης των ρωσικών στρατευμάτων από τις περιοχές γύρω από την Ουκρανία. «Μαζί με τους εταίρους μας, καταφέραμε να εμποδίσουμε οποιαδήποτε νέα κλιμάκωση εκ μέρους της Ρωσίας» υποστήριξε ο Ουκρανός υπουργός Εξωτερικών. Κρίσιμες επαφές Scholz με Putin Εν τω μεταξύ, ιδιαίτερα κρίσιμες κρίνεται η συνάντηση που θα έχει σήμερα (15/2/2022) στη Μόσχα, ο Γερμανός καγκελάριος, Olaf Scholz, με τον πρόεδρο της Ρωσίας, Vladimir Putin. Ο Scholz θα επιχειρήσει να αποτρέψει μια και καλή το σενάριο του πολέμου στην Ευρώπη, επισημαίνοντας στον Ρώσο πρόεδρο ότι σε αυτήν την περίπτωση θα βρεθεί αντιμέτωπος με όλη τη Δύση απέναντι του αλλά και με πολύ σκληρές οικονομικές –και όχι μόνο– κυρώσεις. Ωστόσο, θα επισημάνει στον Ρώσο πρόεδρο, ο οποίος γνωρίζει ότι η Γερμανία είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος του στην Ευρώπη και ο μεγαλύτερος καταναλωτής του ρωσικού φυσικού αερίου, πως είναι ανοιχτή η πόρτα του διαλόγου και της διπλωματίας για να βρεθεί μια λύση στις ανησυχίες που διατυπώνει η Μόσχα σχετικά με την ασφάλεια της. Άλλωστε ο Scholz κατά την επίσκεψη του στην Ουάσινγκτον πριν μερικές εβδομάδες φαίνεται πως συναίνεσε – έστω και σιωπηρά - στο αίτημα του προέδρου Biden πως σε περίπτωση ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, το γερμανικό – ρωσικό project για τον αγωγό φυσικού αερίου Nord Stream 2 τελειώνει. Η συνάντηση Lavrov με Putin Της αποχώρησης των ρωσικών στρατευμάτων προηγήθηκε η συνάντηση του Ρώσου προέδρου, Vladimir Putin, με τον υπουργό Εξωτερικών, Sergey Lavrov, με τον τελευταίο να προτείνει τη συνέχιση των διπλωματικών επαφών προκειμένου να αποσπάσει εγγυήσεις ασφαλείας από τη Δύση. Ο Lavrov ανέφερε στον Putin ότι οι ΗΠΑ έχουν υποβάλει συγκεκριμένες προτάσεις για τη μείωση των στρατιωτικών κινδύνων, αλλά επισήμανε ότι οι απαντήσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ δεν ήταν ικανοποιητικές. Σε έναν διάλογο ενώπιον του τηλεοπτικού φακού, ο Ρώσος πρόεδρος εμφανίστηκε να ρωτά τον υπουργό Εξωτερικών εάν υπάρχει πιθανότητα να επιτευχθεί συμφωνία για την αντιμετώπιση των ανησυχιών της Ρωσίας για την ασφάλεια ή αν απλώς παρασύρεται σε βασανιστικές διαπραγματεύσεις. «Έχουμε προειδοποιήσει επανειλημμένα ότι δεν θα επιτρέψουμε επ' αόριστον διαπραγματεύσεις για ζητήματα που απαιτούν λύση σήμερα. Αλλά ως υπουργός Εξωτερικών πρέπει να πω ότι πάντα υπάρχουν πιθανότητες να επιλυθούν τα προβλήματα» απάντησε ο Lavrov. Και πρόσθεσε: «Μου φαίνεται ότι οι δυνατότητες για διάλογο δεν έχουν εξαντληθεί [...] Σε αυτό το στάδιο, θα πρότεινα να συνεχίσουμε [σ.σ.: διπλωματικά] και να διευρύνουμε τις διαπραγματεύσεις».

Στο 6,2% ο πληθωρισμός σε ετήσια βάση τον Ιανουάριο - Ο υψηλότερος από την είσοδο της Ελλάδας στο ευρώ

Στο 6,2% διαμορφώθηκε η αύξηση του δείκτη τιμών καταναλωτή τον Ιανουάριο του 2022 έναντι του Ιανουαρίου του 2021, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ). Πρόκειται για τον υψηλότερο καταγεγραμμένο πληθωρισμό σε ετήσια βάση από την είσοδο της Ελλάδας στο ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα. Τον αντίστοιχο μήνα πέρσι είχε καταγραφεί μείωση 2% σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2020. Ο δείκτης παρουσίασε μείωση 0,3% τον Ιανουάριο του 2022 σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2021, δείχνοντας μικρή τάση αποκλιμάκωσης. Ο μέσος ΔΤΚ του δωδεκαμήνου Φεβρουαρίου 2021 - Ιανουαρίου 2022, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο Δείκτη του δωδεκαμήνου Φεβρουαρίου 2020 - Ιανουαρίου 2021, παρουσίασε αύξηση 1,9%, έναντι μείωσης 1,5% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του δωδεκαμήνου Φεβρουαρίου 2020 - Ιανουαρίου 2021 με το δωδεκάμηνο Φεβρουαρίου 2019 – Ιανουαρίου 2020 Η συγκυρία, με βάση τα σημερινά δεδομένα, προμηνύει ένα πολύ δύσκολο πρώτο εξάμηνο σε ό,τι αφορά την εξέλιξη των τιμών, αφού η πίεση από καύσιμα και τρόφιμα θα συνεχιστεί για το υπόλοιπο του πρώτου μισού του χρόνου. Στη συνέχεια, αν δεν συμβεί κάτι εξαιρετικά απρόοπτο (π.χ. μια περαιτέρω κλιμάκωση μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας) που θα αυξήσει περαιτέρω τις τιμές στα ενεργειακά προϊόντα, ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει αυτόματα λόγω του "φαινόμενου βάση". Του γεγονότος δηλαδή, ότι πλέον οι τιμές του 2022, θα αρχίζουν να συγκρίνονται με τις αντίστοιχες τιμές του 2021, που ήταν επίσης αυξημένες. Το μεγάλο ζητούμενο είναι πώς θα εξελιχθεί ο πληθωρισμός μεσοπρόθεσμα. Αν δηλαδή μετά τα μέσα του επόμενου χρόνου, οι τιμές μετά από μια περίοδο σταθεροποίησης θα αρχίσουν να υποχωρούν, προσεγγίζοντας τα επίπεδα του 2019 ή θα παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα, συνεχίζοντας να πιέζουν τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.

ΕΛΣΤΑΤ: Αυξήθηκε 21,1% ο κύκλος εργασιών των δραστηριοτήτων της οικονομίας το 2021

Η Ελληνική Στατιστική Αρχή ανακοινώνει τα στοιχεία που αφορούν στην εξέλιξη του κύκλου εργασιών για τις επιχειρήσεις που τέθηκαν σε αναστολή λειτουργίας με κρατική εντολή τον Μάρτιο 2020, λόγω της πανδημίας της νόσου του κορωνοϊού 2019 (COVID-19).ΕΛΣΤΑΤ: Για το σύνολο των επιχειρήσεων και των δραστηριοτήτων της οικονομίας, ο κύκλος εργασιών το έτος 2021 ανήλθε σε 332.434.338 χιλ. ευρώ σημειώνοντας αύξηση 21,1% σε σχέση με το έτος 2020, που είχε ανέλθει σε 274.437.995 χιλ. ευρώ. Tη μεγαλύτερη αύξηση στον κύκλο εργασιών κατά 59,8%, μεταξύ των ετών 2021 και 2020 παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του τομέα Δραστηριότητες Υπηρεσιών Παροχής Καταλύματος και Υπηρεσιών Εστίασης, ενώ τη μικρότερη αύξηση στον κύκλο εργασιών κατά 2,7% παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του τομέα Διαχείριση Ακίνητης Περιουσίας. Για το σύνολο των επιχειρήσεων και των δραστηριοτήτων της οικονομίας, ο κύκλος εργασιών το τέταρτο τρίμηνο 2021 ανήλθε σε 99.030.603 χιλ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 32,7% σε σχέση με το τέταρτο τρίμηνο 2020, που είχε ανέλθει σε 74.653.883 χιλ. ευρώ. Τη μεγαλύτερη αύξηση στον κύκλο εργασιών το τέταρτο τρίμηνο 2021 σε σύγκριση με το τέταρτο τρίμηνο 2020 παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του τομέα Τέχνες, Διασκέδαση και Ψυχαγωγία κατά 88,6%, ενώ τη μικρότερη αύξηση στον κύκλο εργασιών το τέταρτο τρίμηνο 2021 σε σύγκριση με το τέταρτο τρίμηνο 2020 παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του τομέα Ορυχεία και Λατομεία, κατά 0,1%. Για το σύνολο των επιχειρήσεων της οικονομίας με υποχρέωση τήρησης διπλογραφικών βιβλίων, για τις οποίες υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία σε μηνιαία βάση, ο κύκλος εργασιών τον Δεκέμβριο 2021 ανήλθε σε 30.335.748 χιλ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 33,5% σε σχέση με τον Δεκέμβριο 2020, που είχε ανέλθει σε 22.720.856 χιλ. ευρώ. Τη μεγαλύτερη αύξηση στον κύκλο εργασιών τον Δεκέμβριο 2021 σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο 2020 παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του τομέα Τέχνες, Διασκέδαση και Ψυχαγωγία κατά 342,5%. Τη μικρότερη αύξηση στον κύκλο εργασιών τον Δεκέμβριο 2021 σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο 2020 παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του τομέα Άλλες Δραστηριότητες Παροχής Υπηρεσιών, κατά 0,5% ενώ τη μεγαλύτερη μείωση κατέγραψαν οι επιχειρήσεις του τομέα Δημόσια Διοίκηση και Άμυνα, Υποχρεωτική Κοινωνική Ασφάλιση, κατά 5,6%. Για τις 210.217 επιχειρήσεις που τέθηκαν σε αναστολή λειτουργίας τον Μάρτιο 2020, ο κύκλος εργασιών το έτος 2021 ανήλθε σε 27.124.667 χιλ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 33,6% σε σχέση με το έτος 2020, που είχε ανέλθει σε 20.296.943 χιλ. ευρώ. Τη μεγαλύτερη αύξηση στον κύκλο εργασιών κατά 120,3%, μεταξύ του έτους 2021 και του έτους 2020 παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του κλάδου των Καταλυμάτων, ενώ τη μικρότερη αύξηση στον κύκλο εργασιών κατά 4,7% παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του κλάδου Δραστηριότητες βιβλιοθηκών, αρχειοφυλακείων, μουσείων και λοιπές πολιτιστικές δραστηριότητες. Για τις 210.217 επιχειρήσεις που τέθηκαν σε αναστολή λειτουργίας τον Μάρτιο 2020, ο κύκλος εργασιών το τέταρτο τρίμηνο 2021 ανήλθε σε 7.541.307 χιλ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 63,4% σε σχέση με το τέταρτο τρίμηνο 2020, που είχε ανέλθει σε 4.616.362 χιλ. ευρώ. Τη μεγαλύτερη αύξηση στον κύκλο εργασιών το τέταρτο τρίμηνο 2021 σε σύγκριση με το τέταρτο τρίμηνο 2020 παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του κλάδου Παραγωγή κινηματογραφικών ταινιών, βίντεο και τηλεοπτικών προγραμμάτων, ηχογραφήσεις και μουσικές εκδόσεις κατά 536,7%. Τη μικρότερη αύξηση στον κύκλο εργασιών το τέταρτο τρίμηνο 2021 σε σύγκριση με το τέταρτο τρίμηνο 2020 παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του κλάδου Αθλητικές δραστηριότητες και δραστηριότητες διασκέδασης και ψυχαγωγίας, κατά 2,1%, ενώ μείωση κατέγραψαν οι επιχειρήσεις του κλάδου Δραστηριότητες βιβλιοθηκών, αρχειοφυλακείων, μουσείων και λοιπές πολιτιστικές δραστηριότητες, κατά 1,9%. Για τις επιχειρήσεις που τέθηκαν σε αναστολή λειτουργίας τον Μάρτιο 2020 με υποχρέωση τήρησης διπλογραφικών βιβλίων, για τις οποίες υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία σε μηνιαία βάση, ο κύκλος εργασιών τον Δεκέμβριο 2021 ανήλθε σε 1.706.389 χιλ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 119,1% σε σχέση με τον Δεκέμβριο 2020, που είχε ανέλθει σε 778.686 χιλ. ευρώ. Τη μεγαλύτερη αύξηση στον κύκλο εργασιών τον Δεκέμβριο 2021 σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο 2020 παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του κλάδου Τυχερά παιχνίδια και στοιχήματα κατά 1.069,5%. Τη μικρότερη αύξηση στον κύκλο εργασιών τον Δεκέμβριο 2021 σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο 2020 παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του κλάδου της Εκπαίδευσης, κατά 13,3% ενώ τη μεγαλύτερη μείωση κατέγραψαν οι επιχειρήσεις του κλάδου Δημιουργικές δραστηριότητες, τέχνες και διασκέδαση, κατά 35,7%. Τα στοιχεία που δημοσιεύονται, μπορούν να αναδείξουν, αφενός ποιες επιχειρήσεις πλήττονται περισσότερο, σε όρους μείωσης του κύκλου εργασιών, κατά τις περιόδους ισχύος των περιοριστικών μέτρων, και αφετέρου ποιες επιχειρήσεις ανακάμπτουν γρηγορότερα ή βραδύτερα κατά τις περιόδους άρσης των μέτρων αυτών. Επιπλέον, με βάση τα στοιχεία που δημοσιεύονται, μπορεί να συναχθεί, από την πλευρά της προσφοράς, ποιες από τις επιχειρήσεις ανταποκρίθηκαν - προσαρμόστηκαν γρηγορότερα στην άρση των περιοριστικών μέτρων και στη λειτουργία υπό τις νέες συνθήκες που έχουν επιβληθεί λόγω της πανδημίας. Παράλληλα, από την πλευρά της ζήτησης, μπορούν να εξαχθούν χρήσιμα, έμμεσα συμπεράσματα σχετικά με τις επιχειρήσεις, τις οποίες επέλεξαν κατά προτεραιότητα και μαζικότερα οι καταναλωτές (φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις) κατά τις περιόδους άρσης των περιοριστικών μέτρων για να καλύψουν βασικές και άλλες ανάγκες του

Κομισιόν: Στο 8,5% η ανάπτυξη της Ελλάδας το 2021, στο 4,9% το 2022 και στο 3,5% το 2023

O τουρισμός αναμένεται να συνεχίσει να ανακτά τις προηγούμενες απώλειές του, έως ότου επανέλθει πλήρως στα προ πανδημίας επίπεδα μέχρι το τέλος του ορίζοντα πρόβλεψης Ισχυρή ανάπτυξη 8,5% για το 2021 , 4,9% για το 2022 και 3,5% για το 2023, προβλέπει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Ελλάδα σύμφωνα με τις χειμερινές οικονομικές της προβλέψεις που έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα, αναθεωρώντας προς τα πάνω τις προβλέψεις της για το 2021, σε σύγκριση με αυτές του Νοεμβρίου (7,1%) και ελαφρώς προς τα κάτω για το 2022 (5,2%). Σύμφωνα με την έκθεση της Επιτροπής, το πραγματικό ΑΕΠ στην Ελλάδα αυξήθηκε κατά 2,7% το τρίτο τρίμηνο του 2021, αντανακλώντας τις ισχυρές εξαγωγικές επιδόσεις και τη σημαντική συμβολή της ιδιωτικής κατανάλωσης. Η αξιοσημείωτη ανάκαμψη των τουριστικών εισροών το καλοκαίρι βοήθησε την οικονομία να ανακτήσει σημαντικό μέρος των προηγούμενων απωλειών λόγω της πανδημίας COVID-19, ενώ ο βιομηχανικός τομέας ανέκαμψε ισχυρά. Η πρόσφατη εμφάνιση της παραλλαγής Omicron και η σχετική αυστηροποίηση των μέτρων περιορισμού αναμένεται να επηρέασαν την ανάπτυξη το τελευταίο τρίμηνο του 2021, αλλά ο αντίκτυπός της προβλέπεται να εξασθενίσει σε μεγάλο βαθμό κατά το πρώτο τρίμηνο του 2022. Συνολικά, αναμένεται το πραγματικό ΑΕΠ να έχει αυξηθεί κατά 8,5% το 2021. Ο ρόλος των επενδύσεων Η ανάπτυξη το 2022 προβλέπεται να τονωθεί από επενδύσεις, υποστηριζόμενες από το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Καθώς οι καταναλωτικές δαπάνες επιστρέφουν στα προ πανδημίας επίπεδα, η ιδιωτική κατανάλωση αναμένεται επίσης να στηρίξει την ανάπτυξη. Επιπλέον, το εξωτερικό περιβάλλον προβλέπεται να παραμείνει υποστηρικτικό. Ειδικότερα, ο τουρισμός αναμένεται να συνεχίσει να ανακτά τις προηγούμενες απώλειές του, έως ότου επανέλθει πλήρως στα προ πανδημίας επίπεδα μέχρι το τέλος του ορίζοντα πρόβλεψης. Συνολικά, το πραγματικό ΑΕΠ προβλέπεται να αυξηθεί κατά 4,9% το 2022 και να μειωθεί στο 3,5% το 2023. Αυξημένος ο πληθωρισμός Όσον αφορά τον πληθωρισμό, καθοδηγούμενος κυρίως από τις τιμές της ενέργειας, αυξήθηκε το τελευταίο τρίμηνο του 2021. Οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας και των καυσίμων αναμένεται να κορυφωθούν το πρώτο τρίμηνο του 2022 και να υποχωρήσουν αργότερα εντός του έτους. Το υψηλό ενεργειακό κόστος αναμένεται να επιβαρύνει στη συνέχεια τα υπόλοιπα στοιχεία του καλαθιού κατανάλωσης. Ο συνολικός πληθωρισμός στην Ελλάδα προβλέπεται σε 3,1% το 2022 και 1,1% το 2023. Οι μισθολογικές πιέσεις παρέμειναν μέχρι στιγμής περιορισμένες λόγω της μεγάλης ακόμη χαλάρωσης στην αγορά εργασίας. Οι αρχές ανακοίνωσαν αύξηση του κατώτατου μισθού στα μέσα του 2022, το μέγεθος του οποίου θα καθοριστεί αργότερα μέσα στο έτος και ως εκ τούτου δεν συνυπολογίζεται σε αυτήν την πρόβλεψη. Αυξημένοι οι κίνδυνοι πρόβλεψης Τέλος, η Επιτροπή επισημαίνει ότι οι κίνδυνοι για τις προβλέψεις παραμένουν αυξημένοι. Παρά την ταχεία ανάκαμψη μέχρι στιγμής, η εξέλιξη της πανδημίας αποτελεί πηγή αβεβαιότητας ιδιαίτερα για τις αφίξεις τουριστών. Επιπλέον, η πρόβλεψη προϋποθέτει μόνο περιορισμένο αρνητικό αντίκτυπο στην παραγωγή από την αξιοσημείωτη αύξηση του κόστους των εισροών. Από την άλλη, το συσσωρευμένο απόθεμα αποταμίευσης κατά τη διάρκεια της πανδημίας θα μπορούσε να διευκολύνει μια πιο τολμηρή αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης. Οι ισχυρές επιδόσεις των εξαγωγών αγαθών από το 2020 θα μπορούσαν να είναι ενδεικτικές διαρθρωτικών βελτιώσεων στον εξωτερικό τομέα, οι οποίες θα μπορούσαν να αποτελέσουν πηγή πρόσθετων ανοδικών κινδύνων.

Γιατί η πυρηνική ενέργεια αποτελεί αξιόπιστη ενεργειακή λύση

Ίων Σταματελάτος Κλιματική αλλαγή, μηδενικές εκπομπές άνθρακα, ενεργειακή ασφάλεια, πυρηνικοί αντιδραστήρες νέας γενιάς, έρευνα για την παραγωγή ενέργειας μέσω σύντηξης, βιώσιμο ενεργειακό μείγμα και, πάνω απ’ όλα, γεωπολιτική … Θέματα ζωτικής σημασίας, που απαιτούν τη λήψη σημαντικών αποφάσεων, τα αποτελέσματα των οποίων θα αποτελέσουν καθοριστικούς παράγοντες για τον κόσμο του μέλλοντος. Το ανανεωμένο ενδιαφέρον, σε ολόκληρο τον κόσμο, για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από πυρηνικούς σταθμούς, οφείλεται σε μεγάλο βαθμό από τη δυνατότητα που προσφέρουν οι σταθμοί αυτοί για αξιόπιστη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, προκειμένου να καλυφθούν οι συνεχώς αυξανόμενες βιομηχανικές και αστικές ανάγκες χωρίς όμως παράλληλη εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου. Επιπλέον, η πυρηνική ενέργεια αποτελεί ελκυστική επιλογή για χώρες που θέλουν, μεν, να καλύψουν τις ενεργειακές τους ανάγκες, χωρίς ωστόσο να βασίζονται σε αβέβαιες εισαγωγές από το εξωτερικό, όπως – για παράδειγμα – συμβαίνει στις μέρες μας με την κατακόρυφη αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου. Οι εξελίξεις στην πυρηνική τεχνολογία, που υπόσχονται την ασφαλή λειτουργία σταθμών ηλεκτροπαραγωγής – και επιπλέον η προοπτική ανάπτυξης μικρών αρθρωτών αντιδραστήρων, που προσφέρουν μεγαλύτερη ευελιξία στην τοποθεσία εγκατάστασης τους ώστε να ανταποκρίνονται στις τοπικές ενεργειακές ανάγκες – έχουν ως αποτέλεσμα τη ραγδαία αύξηση του αριθμού των υπό κατασκευή πυρηνικών σταθμών παγκοσμίως. Σήμερα, κατασκευάζονται 54 αντιδραστήρες για την παραγωγή ενέργειας, οι περισσότεροι από τους οποίους στην Ασία. Για παράδειγμα, η Κίνα κατασκευάζει πυρηνικούς σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής συνολικής ισχύος 17270 MW, η Νότια Κορέα 5360 MW, η Ινδία 5194 MW, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα 4035 MW και η γειτονική μας Τουρκία 3342 MW. Παρ’ όλη τη σφοδρή κριτική, τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι η πυρηνική ενέργεια γίνεται ολοένα και πιο ασφαλής πηγή ενέργειας. Επιπλέον, το σημαντικό ζήτημα της διαχείρισης των αποβλήτων υψηλών επιπέδων ραδιενέργειας, που απασχολεί όσους αντιμετωπίζουν την πυρηνική ενέργεια με σκεπτικισμό και αποτελεί σημαντική πρόκληση λόγω της εξαιρετικά μεγάλης χρονικής περιόδου κατά την οποία τα υλικά αυτά παραμένουν δυνητικά επικίνδυνα για τους ζωντανούς οργανισμούς, φαίνεται ότι αντιμετωπίζεται με επιτυχία. Η διεθνώς αποδεκτή λύση περιλαμβάνει την επανεπεξεργασία των χρησιμοποιημένων καυσίμων, κάτι που έχει σαν αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση της ποσότητας των ραδιενεργών αποβλήτων, και την τελική εναπόθεσή τους σε ειδικές εγκαταστάσεις που έχουν κατασκευασθεί σε μεγάλα γεωλογικά βάθη. Σήμερα η πυρηνική ενέργεια βρίσκεται στο επίκεντρο των ενεργειακών συζητήσεων που γίνονται στην Ευρώπη, καθώς στις 2 Φεβρουαρίου 2022 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε έναν συμπληρωματικό νόμο για το κλίμα το οποίο περιλαμβάνει – υπό αυστηρούς όρους – συγκεκριμένες δραστηριότητες οι οποίες αφορούν στην πυρηνική ενέργεια και το φυσικό αέριο στο πλαίσιο των οικονομικών δραστηριοτήτων που καλύπτονται από την ενεργειακή πολιτική της ΕΕ. Η Επίτροπος για τις Χρηματοπιστωτικές Υπηρεσίες, τη Χρηματοπιστωτική Σταθερότητα και την Ένωση Κεφαλαιαγορών, Mairead McGuinness, δήλωσε ότι «δεδομένης της επείγουσας ανάγκης και του τεράστιου μεγέθους της κλιματικής πρόκλησης, η ΕΕ θα πρέπει να δεσμευτεί σε ένα τεχνολογικά ουδέτερο πλαίσιο χρηματοδότησης και να θεσπίσει επιστημονικά αυστηρά και συνεπή κριτήρια για τη βελτιστοποίηση της ανάπτυξης όλων των αποδεδειγμένων βιώσιμων τεχνολογιών χαμηλών εκπομπών άνθρακα, συμπεριλαμβανομένων του φυσικού αερίου και της πυρηνικής ενέργειας». Αυτή είναι η πρώτη φορά κατά την οποία συμπεριλαμβάνεται η πυρηνική ενέργεια μεταξύ των πηγών που πληρούν τις προϋποθέσεις για χρηματοδότηση ως «βιώσιμη» λύση. Το γεγονός αυτό έχει μεγάλη σημασία για τη διασφάλιση επενδυτικών κεφαλαίων αλλά και για την πρόσβαση σε «πράσινη» χρηματοδότηση χαμηλού κόστους που υποστηρίζεται από τις Ευρωπαϊκές κυβερνήσεις. Πρέπει να τονιστεί ότι περισσότερο από το 70% του κόστους παραγωγής πυρηνικής ηλεκτρικής ενέργειας οφείλεται στο κόστος του κεφαλαίου, δηλαδή το κόστος για την κατασκευή του σταθμού. Επομένως, η πρόσβαση σε οικονομικά προσιτή χρηματοδότηση, όπως αυτή που διατίθεται σε εκείνες τις οικονομικές δραστηριότητες της ΕΕ που χαρακτηρίζονται ως «βιώσιμες», θα συμβάλει καθοριστικά στην ελαχιστοποίηση του κόστους κατασκευής των πυρηνικών σταθμών. Στην ΕΕ καθένα από τα 27 κράτη μέλη είναι υπεύθυνο για την επιλογή του ενεργειακού μείγματος που εξυπηρετεί τις εθνικές του ανάγκες του. Ωστόσο, όλες οι προβλέψεις και τα σενάρια μετάβασης στη χρήση καθαρής ενέργειας χωρίς εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι της Συνθήκης των Παρισίων, συγκλίνουν στο ότι είναι δύσκολο να επιτευχθεί ο στόχος των «μηδενικών εκπομπών» χωρίς σημαντική συμβολή και από την πυρηνική ενέργεια. Σε αυτό το πλαίσιο, δώδεκα χώρες της ΕΕ έχουν δηλώσει κατηγορηματικά την πρόθεσή τους να συμπεριλάβουν την πυρηνική ενέργεια στα σχέδιά τους (Βουλγαρία, Κροατία, Τσεχία, Φινλανδία, Γαλλία, Ουγγαρία, Ολλανδία, Πολωνία, Ρουμανία, Σλοβακία, Σλοβενία και Σουηδία). Επομένως, η νέα ταξινόμηση της ΕΕ τους παρέχει τα οικονομικά εργαλεία για να επιτύχουν τον στόχο τους. Από την άλλη πλευρά, οι επικριτές της ενεργειακής ταξινόμησης για το κλίμα θεωρούν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση εντάσσοντας την πυρηνική ενέργεια και το φυσικό αέριο στις μεταβατικές βιώσιμες μορφές ενέργειας αφαιρεί σημαντικά κεφάλαια από μελλοντικές επενδύσεις προς την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, που είναι και ο τελικός στόχος της ενεργειακής πολιτικής. Στα πλαίσιο αυτό αντιπροτάθηκε, ως εναλλακτική λύση, η ύπαρξη μιας ενδιάμεσης κατηγορίας στο πλαίσιο της ταξινόμησης, η οποία θα επιτρέπει κατά την μεταβατική περίοδο ειδικές ενισχύσεις και κεφάλαια που θα απευθύνονται μόνο στην πυρηνική ενέργεια και το φυσικό αέριο. Ανεξάρτητα αν συμφωνούμε ή όχι με τη συμπερίληψη της πυρηνικής ενέργειας στις βιώσιμες μεταβατικές μορφές ενέργειας της ΕΕ, οι πυρηνικοί αντιδραστήρες παράγουν σήμερα το 26% της ενέργειας στην ΕΕ. Επίσης, παράγουν περίπου το ένα τρίτο της παγκόσμιας ηλεκτρικής ενέργειας χωρίς εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου. Είναι δηλαδή η δεύτερη μεγαλύτερη πηγή ηλεκτρικής ενέργειας χαμηλών εκπομπών άνθρακα στον κόσμο μετά την υδροηλεκτρική. Επομένως, η πυρηνική ενέργεια συνεισφέρει ήδη σημαντικά προς την κατεύθυνση της επίτευξης των στόχων της Συνθήκης των Παρισίων για την κλιματική αλλαγή και η πρόσφατη νομοθεσία της ΕΕ θα συμβάλει στην περαιτέρω ανάπτυξη της συμβολής της. *Ο Δρ. Ίων Σταματελάτος είναι Διευθυντής Ερευνών, ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος».