Σε ακινησία παραμένουν εκατοντάδες έργα του ΕΣΠΑ, αφού από την λίστα των 181 συνολικού προϋπολογισμού 11,5 δις. ευρώ που θα πρέπει η Ελλάδα να έχει έτοιμα έως το τέλος του 2014, πρόοδος σημειώνεται σε μόλις 47 που αντιστοιχούν σε ένα ποσοστό που φθάνει στο 26% του συνόλου.
Επίσης, τρία από τον κατάλογο των συγχρηματοδοτούμενων έργων βρίσκονται στο «κόκκινο», δηλαδή απαιτείται επιτάχυνση για να μην χαθούν κοινοτικοί πόροι, ενώ για 67 δεν έχει δοθεί ούτε ένα ευρώ στους επιχειρηματίες για να μπορέσουν να προχωρήσουν τα επενδυτικά τους σχέδια.
Αυτή είναι η εικόνα που παρουσιάζει σήμερα ο τομέας των ιδιωτικών επενδύσεων στην χώρα μας, έξι μήνες μετά της επικαιροποίησης της λίστας με τα 181 έργα που προηγήθηκε στις Βρυξέλλες ( 30 Νοεμβρίου του 2011)και στην οποία μεταξύ άλλων περιλαμβάνονταν έργα από τον τομέα της ενέργειας, των μεταφορών και των υποδομών, της καινοτομίας και της ανταγωνιστικότητας. Όπως, αυτοκινητόδρομοι, λιμάνια, νέες σιδηροδρομικές γραμμές, νοσοκομεία κ.ά. Όλα αυτά τα έργα θα συγχρηματοδοτούνταν από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ταμείο Συνοχής και το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης.
Το σκεπτικό της επικαιροποίησης ήταν να μπορέσει η Ελλάδα να εκμεταλλευτεί άμεσα την παραχώρηση που έκανε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για αύξηση του ποσοστού συγχρηματοδότησης στο 95% (αρχική συγχρηματοδότηση 85 % με πρόσθετο ποσοστό 10% συμπληρωματικής πληρωμής), κάτι που θα επέτρεπε στην χώρας μας να βγει γρηγορότερα από την κρίση.
Σε εποχές σαν τις σημερινές με την Ελλάδα να βουλιάζει για πέμπτη συνεχή χρονιά στην ύφεση, οι επενδύσεις συνιστούν το καλύτερο «φάρμακο» για να μπορέσει η ελληνική οικονομία να βρει βηματισμό προς την ανάπτυξη και να καταπολεμηθεί το «τέρας» της ανεργίας σε κάθε περιφέρεια της χώρας.
Τα στοιχεία του υπουργείου Ανάπτυξης δείχνουν ότι παραμένει ανεκμετάλλευτη αυτή η επενδυτική ευκαιρία είτε γιατί οι κοινοτικοί πόροι δεν έφθασαν ποτέ στην τσέπη των επιχειρηματιών, είτε εξαιτίας της πληθώρας των προβλημάτων πάνω στα οποία «σκόνταψε» η υλοποίηση αυτών των έργων.
Αναλυτικότερα:
· Σε πολλά από αυτά τα έργα παρατηρήθηκε υπερδέσμευση πόρων. Οι συμβάσεις που έχουν υπογραφεί ως τώρα καλύπτουν ένα προϋπολογισμό έργων ύψους 8,9 δις ευρώ και οι πληρωμές φτάνουν στα 3,5 δις ευρώ από το 2007 μέχρι σήμερα. Από τα χρήματα αυτά περίπου 1,5 δις ευρώ είναι αυτά που εισέρευσαν στην χώρα μας από την αύξηση της συμμετοχής της Ε.Ε στα έργα του ΕΣΠΑ ενώ τα υπόλοιπα 2 δις ευρώ έχουν δοθεί σταδιακά σε ορισμένα από αυτά από το 2007 μέχρι και σήμερα .
· Από τα συνολικά 181 έργα σε 67 από αυτά συνολικού προϋπολογισμού 3,3 δις ευρώ η πρόοδος είναι μηδενική. Με άλλα λόγια δεν έχει δοθεί ούτε ένα ευρώ δαπάνης . Μεταξύ των έργων αυτών είναι : τα μεγάλα έργα του ΟΣΕ (Αίγιο - Ρίο, Διακοφτό - Ροδοδάφνη), το Ψηφιακό Σχολείο, ο κάθετος άξονας Εγνατίας οδού (Κορομηλιά -Ιεροπηγή - Κρυσταλλοπηγή), η συλλογή απορριμμάτων Κορωπίου - Παιανίας, η δυτική επέκταση του τραμ στον Πειραιά, οι εγκαταστάσεις διαχείρισης αποβλήτων Αττικής, το Νέο Μουσείο της Βεργίνας όπου αναμένεται η έκδοση της οικοδομικής του άδειας.
· Τρία από τα 181 έργα βρίσκονται στο «κόκκινο» δηλαδή απαιτείται επιτάχυνση για να μην χαθούν κοινοτικοί πόροι . Το πρώτο εξ αυτών είναι - και πάλι -το Κτηματολόγιο (προβλέπονται 130 εκατ .ευρώ) που αποτελεί πλέον μία θλιβερή ιστορία. Η Ελλάδα είναι η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που δεν έχει κτηματολόγιο, δηλαδή μία ηλεκτρονική βάση δεδομένων με όλα τα ακίνητα της ελληνικής επικράτειας. Πριν από 20 ημέρες η επιτροπή αποκρατικοποιήσεων ενέκρινε την πρόταση για την αναζήτηση ιδιώτη- επενδυτή για την ολοκλήρωση του έργου. Ένα δεύτερο έργο στην κατηγορία αυτή είναι και ο προαστιακός στο τμήμα Πειραιάς- 3 Γέφυρες ( προϋπολογισμού 70 εκατ. ευρώ ) και ακολουθεί ο Οδικός άξονας Βέροια -Νάουσα στο τμήμα Πατρίδα - Νάουσα με προϋπολογισμό 19,7 εκ ευρώ .
· Άλλα 57 έργα από την ίδια λίστα αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα που θα πρέπει να λυθούν . Πέρα από τους μεγάλους αυτοκινητόδρομους , η επανεκκίνηση των οποίων μεταφέρεται για μετά τον Οκτώβριο περιλαμβάνονται πολλά έργα στα οποία απαιτείται περιβαλλοντική αδειοδότηση, εκ των υστέρων νομιμοποίηση, παραχώρηση αιγιαλού, έκδοση δικαστικών αποφάσεων , έγκριση περιβαλλοντικών όρων, νέα δημοπρασία, συμβασιοποίηση έργων της SIEMENS, αρχαιολογικές έρευνες, ή στα οποία απλά πρέπει να ξεπεραστούν τα γνωστά γραφειοκρατικά προβλήματα και να ολοκληρωθεί η ανάθεση του έργου.
· Μόνο 10 έργα έχουν ολοκληρωθεί μεταξύ των οποίων κάποια έχουν απορρόφηση μεγαλύτερη από τον αρχικό τους προϋπολογισμό. Μεταξύ αυτών ο κάθετος άξονας της Εγνατίας Οδού Κομοτηνή - Νυμφαία – Ελληνοβουλγαρικά Σύνορα, το τμήμα του προαστιακού ΣΚΑ - Τρεις Γέφυρες, τα νέα Λεωφορεία της ΕΘΕΛ. Επίσης ολοκληρώθηκε η επιδομή των σιδηροδρομικών γραμμών από την Ομόνοια ως το Μοναστηράκι με προϋπολογισμό 53 εκατ. ευρώ.
