Άντα, η πρώτη προγραμματίστρια ήταν κόρη του Λόρδου Βύρωνα

ΠΕΤΡΟΣ Σ. ΣΤΕΦΑΝΕΑΣ*-www.kathimerini.gr Ο Λόρδος Βύρωνας είχε μια μόνο κόρη εντός γάμου, την λαίδη Αυγούστα Άντα Μπάϊρον, κόμισσα του Λάβλεϊς. Η Αυγούστα Άντα Μπάιρον ήταν μαθηματικός και πρόδρομος της επιστήμης των υπολογιστών (computer science). Το πρόσωπό της είναι μυθικό στην ιστορία της πληροφορικής, άλλωστε πολλοί την αποκαλούν την πρώτη προγραμματίστρια στην ιστορία. Το όνομά της (Ada) το φέρει μια από τις πρώτες γλώσσες για την τεχνητή νοημοσύνη και τον προηγμένο προγραμματισμό. Η αναγνώρισή της ξεπερνά το χώρο της πληροφορικής, και γι’ αυτό η διεθνής μέρα για τα επιτεύγματα των γυναικών στην επιστήμη, την τεχνολογία και τα μαθηματικά φέρει το όνομά της (Ada Lovelace Day). H λαίδη Αυγούστα Άντα ήταν κόρη του Βύρωνα από τον σύντομο γάμο του με την αριστοκρατικής καταγωγής Αναμπέλλα Μίλμπανκ το 1815. Ο γάμος τους διήρκεσε ένα μόνο χρόνο, κατά τον οποίο γεννήθηκε η Άντα. Μετά το τέλος του γάμου του, ο Βύρωνας έφυγε από την Αγγλία και δεν επέστρεψε ποτέ. Η Άντα δεν ξαναείδε τον πατέρα της. Ο Βύρωνας πέθανε σε ηλικία τριάντα έξι ετών στο Μεσολόγγι, όταν η Άντα ήταν μόλις οκτώ. Σε ένα ποίημά του έχει γράψει «Είναι το πρόσωπό σου όπως της μητέρας σου; Όμορφο παιδί μου. Άντα, μόνη κόρη του σπιτιού μου και της καρδιάς; Είδα για τελευταία φορά τα μπλε νεανικά μάτια σου, μετά χωρίσαμε, όχι όπως τώρα χωρίζουμε, αλλά με μια ελπίδα». Η αυστηρή μητέρα της θεωρούσε ανάρμοστη και άστατη την ζωή του Βύρωνα και προσπαθούσε να την αποκόψει από αυτόν και από την ποίησή του. Όταν ο Βύρωνας έφυγε από το σπίτι η Αναμπέλλα Μίλμπανκ κάλυψε με ύφασμα το πορτρέτο του στον τοίχο για πάντα. Η Μίλμπανκ, μαθηματικός και η ίδια, προσέφερε μια σπουδαία εκπαίδευση κατ’ οίκον στην Άντα. Οι γυναίκες δεν γινόντουσαν δεκτές στα πανεπιστήμια τότε. Η ενασχόληση με τα μαθηματικά ήταν ασυνήθιστη για τις γυναίκες εκείνη την εποχή. Η Μίλμπανκ όμως φιλοδοξούσε η κόρη της να αποκτήσει μαθηματικές γνώσεις υψηλού επιπέδου. Ανέθεσε τη μαθηματική παιδεία της Άντα στην Μερι Σόμερφιλ, από τις πιο σπουδαίες Αγγλίδες μαθηματικούς και αστρονόμους του 19ου Αιώνα και γνωστής υπέρμαχου των πολιτικών δικαιωμάτων των γυναικών και στον πρώτο καθηγητή μαθηματικών του Πανεπιστημίου του Λονδίνου Αύγουστο Ντε Μόργκαν, ειδικό στη λογική και τα διακριτά μαθηματικά. Πίστευε ότι τα μαθηματικά αποτελούν αναπόσπαστο μέρος μιας σοβαρής εγκύκλιας παιδείας και ότι ενδεχομένως θα ξεκόψει με αυτό τον τρόπο την κόρη της από πιθανή κακή επιρροή του πατέρα της. Η Άντα επέδειξε τρομερή έφεση στα μαθηματικά και τις θετικές επιστήμες γενικά. Στα δώδεκα χρόνια της, παρατηρώντας τα πουλιά και το πώς πετούν, πρότεινε την δημιουργία ενός νέου κλάδου, της πτητικής (flyology). Είχε οραματιστεί τρόπους για να πετάξει ο άνθρωπος χρησιμοποιώντας την ενέργεια του ατμού. Στο κοινωνικό περιβάλλον που ζούσε, λόγω της καταγωγής της μητέρας της, συνδιαλεγόταν με πολλούς από τους σημαντικότερους επιστήμονες και συγγραφείς της εποχής όπως ο Μάικλ Φαραντέι, ο Κάρολος Ντίκενς και ο Τσαρλ Μπάμπατζ. Η Άντα και ο Μπάμπατζ συναντήθηκαν το 1833 μέσω της καθηγήτριάς της Μέρι Σόμερβιλ, φίλης του Μπάμπατζ. Ο Μπάμπατζ εντυπωσιάστηκε από τις μαθηματικές γνώσεις της και μοιράστηκε μαζί της τις ιδέες του για τους μηχανικούς υπολογιστές. Έκτοτε η Άντα και μέχρι τον πρόωρο θάνατό της έγινε ενθουσιώδης υποστηρίκτρια του έργου του και συνετέλεσε στην εξέλιξή του. Κατά τη συνεργασία τους, η Άντα εμπνεύστηκε και πρότεινε ένα τυποποιημένο σύστημα από βήματα, το οποίο θα επέτρεπε στη μηχανή να υπολογίσει μια ακολουθία από αριθμούς Μπερνούλι. Πρόκειται για τον πρώτο δημοσιευμένο αλγόριθμο που θα μπορούσε να εκτελεστεί από υπολογιστή. Αυτή της η συνεισφορά ονομάστηκε αργότερα ως «το πρώτο πρόγραμμα» στην ιστορία των υπολογιστών. Οι υπολογιστές του Μπάμπατζ είχαν λίγο πολύ τη σημερινή δομή των σύγχρονων υπολογιστών. Διέθεταν κεντρική μονάδα επεξεργασίας, μνήμη, είσοδο – έξοδο κλπ. Λειτουργούσαν με διάτρητες κάρτες και μπορούσαν να χρησιμοποιούν τη δύναμη του ατμού. Παρά το γεγονός ότι οι κατασκευές αυτές ουδέποτε ολοκληρώθηκαν σε όλες τις πτυχές τους, αποτελούν τον πρόδρομο των ηλεκτρονικών υπολογιστών του 20ου αιώνα. Η έρευνα των ιστορικών για την Αυγούστα Άντα είναι σε εξέλιξη και νέα στοιχεία βγαίνουν στο φως από τη μελέτη του οικογενειακού αρχείου που βρίσκεται στη βιβλιοθήκη Μποντλίαν της Οξφόρδης. Φαίνεται ότι ήταν από τα πρώτα ανθρώπινα μυαλά που είχαν συλλάβει τη δύναμη των μηχανών υπολογισμού, έχοντας ως αφετηρία της σκέψης της τον μηχανικό υπολογιστή γενικού σκοπού του Μπάμπατζ, την λεγόμενη Αναλυτική Μηχανή. Από τη μελέτη των ιστορικών αρχείων προκύπτει ότι είχε συλλάβει μια ευρεία έννοια αλγορίθμου που μπορούσε να εκτελεστεί από τον μηχανικό υπολογιστή. Η συγκεκριμένη έννοια είναι ευρύτερη από αυτή που είχε κατά νου ο Μπάμπατζ. Αξίζει εδώ να αναφερθεί ότι μέχρι τότε το μέγιστο που προσδοκούσαν από μια μηχανή ήταν υπολογισμοί βασισμένοι σε αριθμητικές πράξεις, κάτι σαν μια αριθμομηχανή με κάποιες επιπλέον δυνατότητες. Πολλοί ήταν οι επιστήμονες, σύγχρονοι του Μπάμπατζ, που τον θεωρούσαν αιθεροβάμονα και δεν πίστευαν στο μέλλον των υπολογιστικών μηχανών του. Η Άντα ήταν σταθερή και πεπεισμένη για την αξία τους. Σε μια από τις επιστολές της του πρότεινε μάλιστα να αναλάβει εκείνη, με την ικανότητα που είχε στη συγγραφή, να πείσει τόσο την επιστημονική κοινότητα όσο και ευρύτερα την κοινωνία για την αξία των μηχανών του. Η κατασκευή της Αναλυτικής Μηχανής απαιτούσε αρκετούς δημόσιους πόρους. Ο Μπάμπατζ αρνήθηκε την πρότασή της. Η Αναλυτική Μηχανή τελικά δεν ολοκληρώθηκε στο σύνολό της γιατί η κυβέρνηση δεν πείστηκε για τη σπουδαιότητά της. Αξίζει να αναφερθεί ότι ο Μπάμπατζ δεν κατάφερε να ολοκληρώσει και την προηγούμενη μηχανή του, τη Μηχανή των Διαφορών, παρά τη σημαντική κρατική χρηματοδότηση που είχε λάβει και την υπόσχεση που είχε δώσει προς την κυβέρνηση να την παραδώσει να λειτουργεί. Στο πιο θεωρητικό σκέλος της συνεργασίας τους, η λαίδη Άντα στην επικοινωνία της με τον Μπάμπατζ σχετικά με την Αναλυτική Μηχανή έγραφε «μπορούμε να πούμε ότι η Αναλυτική μηχανή υφαίνει αλγεβρικά μοτίβα, όπως οι αργαλειοί του Ζακάρ υφαίνουν λουλούδια και φύλλα». Διείδε ότι οι υπολογιστές μέσα από αριθμούς μπορούν να επεξεργάζονται και οντότητες όπως γράμματα του αλφαβήτου ή νότες της μουσικής. Οι μηχανές αυτές δηλαδή μπορούν δυνητικά να επεξεργάζονται όλα τα σύμβολα εφόσον υπάρχουν οι σχετικοί κανόνες. Αυτή της η προσέγγιση την οδήγησε να θέσει και άλλα ερωτήματα όπως ποια είναι να όρια των μηχανών μέσα σε μια οργανωμένη κοινωνία ή εάν το ανθρώπινο νευρικό σύστημα μπορεί να αναπαρασταθεί με μαθηματικό τρόπο. Το 1843 η Άντα μετέφρασε από τα Γαλλικά ένα άρθρο του Ιταλού μηχανικού Λουίτζι Μεναμπρέα. Το άρθρο, το οποίο και δημοσιεύτηκε με τα σχόλιά της, βασίστηκε σε ομιλία του Μπάμπατζ στο Τορίνο και αφορούσε τις υπολογιστικές δυνατότητες των μηχανών του. Οι σημειώσεις της Άντα στην μετάφραση ήταν τριπλάσιες από το μέγεθος του άρθρου και περιέγραφαν μεταξύ άλλων και τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσει η μηχανή προκειμένου να επιλύσει μαθηματικά προβλήματα. Ιστορικά θεωρείται η πρώτη δημοσίευση σε επιστημονικό περιοδικό που αφορά αυτό που σήμερα ονομάζεται πληροφορική. Η Άντα το υπέγραφε μόνο με τα αρχικά της A.A.L (Augusta Ada Lovelace) ενδεχομένως και για μην προκαλέσει την ανδροκρατούμενη επιστημονική κοινότητα της εποχής. Η λαίδη Άντα πέθανε σε ηλικία 36 ετών από καρκίνο, στην ίδια ακριβώς ηλικία με τον πατέρα της, αφήνοντας πίσω τρία παιδιά. Μια κόρη που έγινε επίσης μαθηματικός και δύο αγόρια στα οποία έδωσε ονόματα στη μνήμη του πατέρα της (Βύρων, Γκόρντον). Η τελευταία της επιθυμία ήταν να ταφεί δίπλα του στο οικογενειακό μαυσωλείο στην εκκλησία της Αγίας Μαγδαληνής στο Νότιγχαμ. Το έργο της έμεινε για πολλά χρόνια στην αφάνεια. Επανήλθε στην επιστημονική δημοσιότητα στα μέσα του 20ου αιώνα, μετά από μια αναφορά σ’ αυτήν από τον Άλαν Τιούριγκ για τα όρια των μηχανών και το κατά πόσο οι μηχανές μπορούν να γίνουν «σκεπτόμενες». Η Άντα πίστευε ότι αυτό δεν είναι δυνατό: «Η Αναλυτική Μηχανή δεν μπορεί να προσποιηθεί ότι δημιουργεί κάτι. Μπορεί να κάνει οτιδήποτε για το οποίο είμαστε σε θέση να δώσουμε εντολές για να εκτελεστεί. Παρακολουθεί την ανάλυση, αλλά δεν έχει καμία δύναμη να προβλέψει αναλυτικές σχέσεις ή αλήθειες». Ίσως να μην γνωρίσουμε ποτέ τι σήμαινε γι’ αυτήν η ποιητική επιστήμη, όπως την ονόμαζε. Ενδεχομένως να ήταν το προϊόν μιας ρομαντικής προσέγγισης του κόσμου, όπου τα όρια της ποίησης διατρέχουν τα ακρότατα σημεία της επιστημονικής δημιουργικότητας. Είναι φανερή η επιρροή του πατέρα της, κορυφαίου ρομαντικού ποιητή ο οποίος ύμνησε την Ελλάδα με τους στοίχους του «εάν είμαι ποιητής… ο αέρας της Ελλάδας με δημιούργησε». Η Άντα φιλοδοξούσε μέχρι το τέλος της ζωής της να παντρέψει τα μαθηματικά και τις μηχανές με την ποίηση. *Ο Πέτρος Σ. Στεφανέας, είναι επίκουρος καθηγητής στον Τομέα Μαθηματικών του ΕΜΠ. Κοινοποιήστε:

Πιθανοί υποψήφιοι για το Νόμπελ Φυσικής 2021

Μέχρι να γίνει η επίσημη ανακοίνωση για το βραβείο Νόμπελ Φυσικής στις 5 Οκτωβρίου, ας δούμε τι λένε οι φετινές προβλέψεις γι αυτό: 1. Ξεκινάμε με τους ‘αιώνιους’ υποψήφιους από το ερευνητικό πεδίο της Κβαντικής Φυσικής: Alain Aspect , John Clauser και Anton Zeilinger. Το έχουμε γράψει κι άλλες φορές ότι στην ουσία πρόκειται για ένα βραβείο Νόμπελ στους θεμελιωτές της 2ης Κβαντικής Επανάστασης που εισήγαγε νέες επιστημονικές έννοιες στην ζωή μας, όπως κβαντική σύμπλεξη, κβαντική τηλεμεταφορά, κβαντικοί υπολογιστές, κβαντική οπτική, κβαντική κρυπτογραφία, κβαντική μετρολογία κλπ. Βέβαια, υπάρχουν κι άλλοι ερευνητές στο πεδίο των κβαντικών υπολογιστών και τον προγραμματισμό τους, οι οποία μπορούν να βραβευθούν με Νόμπελ: ο Peter Shor, Gilles Brassard και Charles Bennett, για την έρευνά τους σχετικά με τους αλγορίθμους που εφαρμόζονται στους κβαντικούς υπολογιστές αλλά και την κβαντική κρυπτογράφηση. 2. Οι John Pendry και David Smith, για την έρευνά τους στον τομέα των μεταϋλικών. Τα μεταϋλικά κατασκευάζονται έτσι ώστε να έχουν ιδιότητες που δεν διαθέτουν τα φυσικά υλικά. Ένα κομμάτι χρυσού εμφανίζει ορισμένες εξωτερικές ιδιότητες, συμπεριλαμβανομένης της λαμπρότητας και της χρυσής του απόχρωσης. Αλλά αποδεικνύεται πως αυτά τα χαρακτηριστικά μπορούν να αλλάξουν. Αν τα άτομα του χρυσού διαταχθούν σε κατάλληλα μοτίβα, τότε το μέταλλο μπορεί να φαίνεται κόκκινο ή πράσινο, με άλλα λόγια να αλληλεπιδρά με το φως με εντελώς διαφορετικούς τρόπους. Ο John Pendry, μεταξύ άλλων υποστήριξε ότι τα μεταϋλικά θα μπορούσαν να κάνουν τους «μανδύες αορατότητας» πραγματικότητα. Αλλά οι πιθανές χρήσεις των μεταϋλικών ξεπερνούν και τα παραμύθια με τον Χάρι Πότερ. Μπορούν να βοηθήσουν στην περαιτέρω σμίκρυνση ηλεκτρικών και οπτικών συσκευών, ή να επιτρέψουν στους μηχανικούς να επινοήσουν πιο αποτελεσματικούς τρόπους για τη συλλογή ηλιακής ενέργειας από τον ήλιο. Τα μεταϋλικά θα μπορούσαν επίσης να αλληλεπιδράσουν με τον ήχο ή τη θερμότητα με φαινομενικά αδύνατους τρόπους. Ας σημειωθεί ότι πριν από είκοσι χρόνια ο David Smith απορρίφθηκε από το περιοδικό Physical Review Letters όταν έστειλε προς δημοσίευση ένα από τα πρώτα του άρθρα σχετικά με τα μετα-υλικά. Δεν φαινόταν στους συντάκτες του περιοδικού αρκετά σημαντικό για δημοσίευση. Ένα βραβείο Νόμπελ θα μπορούσε να είναι μια κατάλληλη υπενθύμιση για το πόσο έχουν αλλάξει οι αντιλήψεις για αυτά τα νέα υλικά. 3. Η Lene Hau για την επιβράδυνση του φωτός. Οι ερευνητικές της ομάδες κατάφεραν το 2004 να επιβραδύνουν το φως έως την ταχύτητα των 10m/sec. Στα επόμενα χρόνια κατάφεραν να το σταματήσουν εντελώς και στη συνέχεια να το επενακκινήσουν. Σταματώντας το φως μπόρεσαν επιπλέον να αποθηκεύσουν τις πληροφορίες που μετέφερε σε άτομα νατρίου και στην συνέχεια να μετατρέψουν τις πληροφορίες πάλι σε φως. Η δυνατότητα μεταφοράς πληροφοριών από το φως στην ύλη και αντιστρόφως θα μπορούσε επιπλέον να είναι χρήσιμη στην τεχνολογία των κβαντικών υπολογιστών … που κι αυτή, όπως προαναφέρθηκε, περιμένει στη ουρά για ένα βραβείο Νόμπελ. πηγή: https://www.insidescience.org/news/nine-nobel-prize-predictions-2021

Η Κύπρος αποκτά το υπερσύγχρονο σύστημα αεράμυνας Ιron Dome, από το Ισραήλ

Σε προχωρημένο στάδιο για την απόκτηση μιας παραλλαγής του υπερσύγχρονου συστήματος αεράμυνας «Ιron Dome» του Ισραήλ βρίσκεται η Κύπρος όπως αποκάλυψαν αρμόδιες πηγές στο κανάλι Σίγμα, οι οποίες επισημαίνουν ότι απομένει η αποδέσμευση κονδυλίου. Συνεπώς, το κυπριακό Υπουργείο Άμυνας αναμένεται να υποβάλει αίτημα για να περιληφθεί στον κρατικό προϋπολογισμό. Μέχρι στιγμής, δεν δίνονται λεπτομέρειες για τις προδιαγραφές της παραλλαγής του «Ιron Dome» που επιδιώκει να αποκτήσει η Κυπριακή Δημοκρατία. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, αυτές είναι παρόμοιες ή κοντά σε αυτές του συστήματος που χρησιμοποιεί το Ισραήλ. Αυτό σημαίνει ότι η Κυπριακή Δημοκρατία θα έχει στα χέρια της ένα σπουδαίο αμυντικό όπλο. Εδώ και δέκα χρόνια η γειτονική χώρα, προστατεύεται με το πολύ αποτελεσματικό το «Iron Dome», σε συνδυασμό με άλλα συστήματα. Το «Irοn Dome» χρησιμοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία και στις πρόσφατες αναχαιτίσεις εκατοντάδων ρουκετών που εκτόξευσε η Χαμάς από τη Λωρίδα της Γάζας. Το σύστημα αναχαιτίζει πολλαπλούς πυραύλους μικρής εμβέλειας, με εμβέλεια έως 70 χιλιόμετρα. Ο κατασκευαστής δηλώνει ποσοστό επιτυχίας 90 τοις εκατό, ενώ ο «σιδερένιος θόλος», όπως αποκαλείται, έχει αναχαιτίσει πάνω από 2.400 ρουκέτες τα τελευταία δέκα χρόνια. Αρμόδιες πηγές ανέφεραν ότι θα επιταχυνθούν οι διαδικασίες για την αναβάθμιση των υποδομών της ναυτικής βάσης στο Μαρί. Αποτελούσε αίτημα της Γαλλίας που είχε μείνει για ένα διάστημα στο συρτάρι. Η αναθέρμανση της προσπάθειας δεν θα πρέπει να θεωρείται άσχετη και με την συμφωνία Ελλάδας - Γαλλίας για την απόκτηση 3 + 1 νέων υπερσύγχρονων φρεγατών Belharra, από την Ελλάδα, οι οποίες θα μπορούν να σταθμεύουν και να συντηρούνται στη βάση, μαζί με τις γαλλικές. Μια φρεγάτα προστατεύει όλο τον εναέριο χώρο της Κύπρου Στρατιωτικές πηγές ανέφεραν πως μια τέτοια φρεγάτα, εάν βρεθεί στα 30 ναυτικά μίλια ανοικτά της Λεμεσού, μπορεί να κλειδώσει όλο τον εναέριο χώρο της Κύπρου μέχρι τα παράλια της Τουρκίας. Πάντως, ο Υπουργός Άμυνας επισκέφθηκε την Παρασκευή την Κύπρο για να παραστεί στην στρατιωτική παρέλαση και είχε επαφές με τον Κύπριο ομόλογό, του Χαράλαμπο Πετρίδη. Αυτό που προκύπτει ως πληροφόρηση είναι ότι οι δύο άνδρες, αν και δεν είχαν διμερείς επαφές, συζήτησαν το θέμα της στρατιωτικής αυτονομίας της Ε.Ε. και της δημιουργίας ευρωστρατού, κάτι που ως γνωστό προωθεί ζεστά η Γαλλία, μετά την αμυντική συμφωνία ΗΠΑ - Βρετανίας - Αυστραλίας, η οποία είχε ως αποτέλεσμα να ναυαγήσει η πώληση γαλλικών υποβρυχίων στην Αυστραλία. Επιπρόσθετα, οι Χαράλαμπος Πετρίδης και Νίκος Παναγιωτόπουλος συζήτησαν το θέμα της περαιτέρω ενίσχυσης της αμυντικής συνεργασίας Κύπρου - Ελλάδας. Πάντως, την ώρα που η Ελλάδα εξοπλίζεται με σύγχρονα όπλα από χώρες του ΝΑΤΟ, η Τουρκία, λόγω και του εμπάργκο όπλων από τις ΗΠΑ, στρέφεται αναγκαστικά προς τη Μόσχα. Λίγες ώρες μετά την επιστροφή του από τη Ρωσία, όπου είχε συνάντηση με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, ο Τούρκος Πρόεδρος παραδέχεται πως η Τουρκία καθίσταται ως η μόνη ΝΑΤΟϊκή χώρα που θα παραλάβει όχι μόνο πυραυλικά αλλά και οπλικά συστήματα (μαχητικά, αεροπλάνα, υποβρύχια και νέους πυρηνικούς σταθμούς) από τη Μόσχα. ΠΗΓΗ

Σταϊκούρας για ρυθμίσεις χρεών: Παρατείνεται και τον Οκτώβριο η προθεσμία επανένταξης στις 100 και 120 δόσεις

Επιπλέον χρονικό περιθώριο δίνει η κυβέρνηση για την επανένταξη των οφειλετών της εφορίας στις ρυθμίσεις των 100 και 120 δόσεων. Όπως αποκάλυψε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας στο Open θα συμπεριληφθεί και ο τρέχον μήνας, δηλαδή ο Οκτώβριος, στις προϋποθέσεις για όσους θέλουν να ξαναμπούν σε αυτές τις ρυθμίσεις που έχασαν λόγω της πανδημίας. Οι φορολογούμενοι που ήθελαν μια νέα ευκαιρία επανένταξης στις 100 & 120 έπρεπε έως τις 30 Σεπτεμβρίου να είχαν πληρώσει 2 δόσεις, δηλαδή του περασμένου Αυγούστου και Σεπτεμβρίου. Όπως εξήγησε όμως ο κ. Σταϊκούρας η περίοδο επανένταξης παρατείνεται μέχρι το τέλος Οκτωβρίου 2021 αλλά, πλέον, απαιτείται η καταβολή 3 δόσεων (Αυγούστου Σεπτεμβρίου Οκτωβρίου). Προσοχή, όμως: Η δυνατότητα αυτή δεν παρέχεται σε όλους τους φορολογούμενους που έχασαν τις ρυθμίσεις των «100 δόσεων» του ν. 4321/2015 και των «120 δόσεων» του ν. 4611/2019. Η τρίτη ευκαιρία παρέχεται μόνο σε πληττόμενους από την πανδημία. Δηλαδή, σε επιχειρηματίες που αναγκάστηκαν να κλείσουν τα καταστήματά τους ή υπέστησαν σημαντική απώλεια τζίρου το 2020, καθώς και σε εργαζόμενους σε κλειστές ή πληττόμενες επιχειρήσεις που οι συμβάσεις τους τέθηκαν σε αναστολή το 2020. Οι συγκεκριμένες οφειλέτες θα έχουν μια νέα ευκαιρία εφόσον: α) Απώλεσαν τις ρυθμίσεις αυτές κατά τη διάρκεια του χρονικού διαστήματος Μαρτίου 2020 έως και Ιουλίου 2021. β) Πληρώσουν εμπρόθεσμα τις δόσεις Αυγούστου – Σεπτεμβρίου - Οκτωβρίου 2021 των ρυθμίσεων αυτών. γ) Είχαν τακτοποιήσει ή εξοφλήσει με νόμιμο τρόπο τις λοιπές ληξιπρόθεσμες οφειλές τους μέχρι 31-12-2020. Ως «νόμιμος τρόπος τακτοποίησης» λαμβάνεται υπόψη ακόμη και η υπαγωγή απλήρωτων δόσεων των ρυθμίσεων των λοιπών αυτών οφειλών στο -προβλεπόμενο από άλλες έκτακτες διατάξεις- καθεστώς αναστολής πληρωμών μέχρι και τις 31-12-2021. δ) Είχαν εξοφλήσει όλες σχεδόν τις προ πανδημίας κορονοϊού μηνιαίες δόσεις της ρύθμισης των «100 δόσεων» του ν. 4321/2015 ή της ρύθμισης των «120 δόσεων» του ν. 4611/2019, ως εξής: όλες τις δόσεις που έληξαν μέχρι την 31η-12-2019 για τη ρύθμιση του ν.4321/2015 και όλες τις δόσεις που έληξαν μέχρι την 31η-1-2020 για τη ρύθμιση του ν.4611/2019. ε) έχασαν τον Απρίλιο του 2021 τη δεύτερη ευκαιρία να επανενταχθούν στις ρυθμίσεις τους αυτές, όπως προέβλεπαν οι διατάξεις του άρθρου 291 του ν. 4738/2020, επειδή δεν υπέβαλαν τις σχετικές αιτήσεις μέχρι τις 31-12-2020 όπως όριζαν οι διατάξεις αυτές.

Η Ελλάδα «φθίνει» - Μεγάλη η μείωση του πληθυσμού σε 10 χρόνια - Ποιες περιοχές αυξάνονται και πληθύνονται

Ο πληθυσμός της Ελλάδας μειώνεται συνεχώς μετά το 2010 και η απογραφή που θα διεξαχθεί σε λίγους μήνες θα το επιβεβαιώσει καθώς πιθανότατα οι μόνιμοι κάτοικοι της χώρας μας στα τέλη του 2021 θα είναι κατά 450.000-500.000 λιγότεροι από αυτούς που απεγράφησαν τον Μάιο του 2011 (υπό την προϋπόθεση ότι η κάλυψη του πληθυσμού στις δυο αυτές απογραφές δεν θα διαφοροποιείται σημαντικά). Αυτά μεταξύ άλλων τονίζει πρόσφατη δημοσίευση των καθηγητών στο Παν. Πατρών και Θεσσαλίας, κκ. Βασίλη Παππά και Βύρωνα Κοτζαμάνη. Τα τελευταία εννέα χρόνια (1/1/2011 -1/1/2020) με βάση τις εκτιμήσεις της ΕΛΣΤΑΤ ο μόνιμος πληθυσμός της χώρας μας, επισημαίνουν οι δυο ερευνητές, μειώθηκε κατά 3,7% (-405.000 άτομα). Οι τάσεις όμως σε περιφερειακό επίπεδο είναι μεικτές. Η πλειοψηφία των νομών (39/51) είχε απώλειες και μια μειοψηφία μόνον (12/51) είχε κάποια κέρδη. Αν δε εξετάσουμε, την ίδια περίοδο, τα ποσοστά μεταβολής και όχι τα απόλυτα μεγέθη, διαπιστώνεται ότι τέσσερεις μόνον νομοί είχαν μια σημαντική αύξηση του πληθυσμού τους (>+6%, Δωδεκάνησα, Χίος, Λέσβος, Σάμος) ενώ οκτώ μια πολύ ήπια (<+3%). Στον αντίποδα, ανάμεσα στους 39 νομούς που έχουν απώλειες το 1/5 (8) είχαν σημαντικά αρνητικά ποσοστά μεταβολής (υψηλοτέρα του - 7%). Οι νομοί με σημαντικά κέρδη αναφέρουν οι δυο ερευνητές είναι όλοι νησιά που «φιλοξενούν» κέντρα υποδοχής προσφύγων, ενώ αυτοί με σημαντικές απώλειες βρίσκονται όλοι στην ηπειρωτική ορεινή Ελλάδα. Όσον αφορά το ισοζύγιο γεννήσεων – θανάτων, αυτό, σε εθνικό επίπεδο, σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτουν οι δυο ερευνητές, είναι αρνητικό την τελευταία εννεαετή περίοδο αγγίζοντας τις 223 χιλ. Ελάχιστοι νομοί διαφοροποιούνται, έχοντας περισσότερες γεννήσεις από θανάτους: τα Δωδεκάνησα, οι Κυκλάδες, η Ξάνθη, τα Χανιά, το Ηράκλειο και το Ρέθυμνο, το θετικό Φυσικό Ισοζύγιο των οποίων συσσωρευτικά όμως δεν υπερβαίνει τα 12.000 άτομα. Από τους έξι αυτούς νομούς, μόνον τέσσερεις (Δωδεκάνησα, Ρέθυμνο, Χανιά και Ηράκλειο) είχαν αύξηση του πληθυσμού τους, ενώ στις Κυκλάδες και την Ξανθή ο πληθυσμός μειώθηκε ελαφρώς εξ αιτίας των αρνητικών Μεταναστευτικών τους Ισοζυγίων (περισσότεροι έξοδοι από εισόδους). Τα υψηλότερα αρνητικά Φυσικά Ισοζύγια Τα υψηλοτέρα αρνητικά Φυσικά Ισοζύγια σε απόλυτες τιμές καταγράφονται στην Αττική (σχεδόν -40 χιλ.), στον νομό Σερρών (σχεδόν -15 χιλ.) και στους νομούς, Φθιώτιδας, Μεσσηνίας, Αιτωλοακαρνανίας, Καρδίτσας, Ηλείας, Τρικάλων, Ευβοίας, Καβάλας, Έβρου, Πέλλας και Μαγνησίας (-8 έως - 6 χιλ.) συμβάλλοντας, αν και σε διαφοροποιημένο βαθμό, στην μείωση του πληθυσμού τους. Από τα στοιχεία που επεξεργάστηκαν οι δυο καθηγητές στο πλαίσιο του χρηματοδοτούμενο από τον Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας ερευνητικού προγράμματος «Δημογραφικά Προστάγματα στην Έρευνα και Πρακτική στην Ελλάδα», προκύπτει ότι 1 στους 3 νομούς που βρίσκονται όλοι στην ηπειρωτική χώρα (με εξαίρεση το Λασίθι) έχουν λιγότερες γεννήσεις από θανάτους (αρνητικά φυσικά ισοζύγια) και ταυτόχρονα, περισσότερες εξόδους από εισόδους (αρνητικά μεταναστευτικά ισοζύγια. Στον αντίποδα 4 μόνον νομοί (τρεις στην Κρήτη + Δωδεκάνησα) έχουν θετικά Φυσικά Ισοζύγια και Μεταναστευτικά Ισοζύγια (και επομένως και μεγάλη αύξηση του πληθυσμού τους). Οι υπόλοιποι 30 νομοί εντάσσονται σε κάποια από τις άλλες τρεις ομάδες. Η πρώτη συμπεριλαμβάνει δυο μόνον νομούς, την Ξάνθη και τις Κυκλάδες, που αν και έχουν περισσότερες γεννήσεις από θανάτους χάνουν πληθυσμό καθώς οι έξοδοι είναι περισσότερες από τις εισόδους. Στην δεύτερη ομάδα εντάσσονται 20 νομοί - όλοι στην ηπειρωτική Ελλάδα-, όπου αν και τα Μεταναστευτικά τους Ισοζύγια είναι θετικά, δεν επαρκούν να καλύψουν τις απώλειες των αρνητικών Φυσικών τους Ισοζυγίων, με αποτέλεσμα να έχουν μείωση του πληθυσμού τους. Το θετικό ισοζύγιο Τέλος, η τελευταία ομάδα, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς στους 8 νομούς που την αποτελούν (Βοιωτίας, Θεσπρωτίας, Λέσβου, Πιερίας, Σάμου, Φωκίδος, Χαλκιδικής και Χίου) το ισοζύγιο είσοδοι -έξοδοι είναι θετικό σε τέτοιο βαθμό που υπερκαλύπτει τις απώλειες που προκαλεί το γεγονός ότι έχουν περισσότερους θανάτους από γεννήσεις, με αποτέλεσμα να έχουν και αυτοί, αύξηση του πληθυσμού τους. Συμπερασματικά, όπως δηλώνει στο Αθηναϊκό - Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο κ. Κοτζαμάνης, ι) στην μεταβολή του πληθυσμού καθοριστικό ρόλο παίζουν όχι μόνον τα Φυσικά (γεννήσεις- θάνατοι) αλλά και τα Μεταναστευτικά Ισοζύγια (είσοδοι-έξοδοι) και ιι) όπως τα Φ.Ι. τόσο σε επίπεδο χώρας όσο και σε επίπεδο νομών δεν πρόκειται να αλλάξουν πρόσημο (θα παραμείνουν δηλαδή και τα επόμενα χρόνια αρνητικά), αυτό που θα επηρεάσει όλο και περισσότερο τις δυο επόμενες δεκαετίες τις όποιες μεταβολές του πληθυσμού μας είναι η ζυγαριά είσοδοι-έξοδοι. Σε εθνικό δε επίπεδο, ακόμη και αν η ζυγαριά αυτή στο μέλλον γίνει από αρνητική μηδενική (όσοι δηλ. θα εγκαταλείψουν την Ελλάδα άλλοι τόσοι θα εγκατασταθούν σε αυτήν), μετά από 20 χρόνια θα είμαστε σχεδόν κατά ένα εκατομμύριο λιγότεροι από ό,τι σήμερα.

New antiviral pill halves risk of COVID-19 hospitalization, Merck says

In a late-stage clinical trial, a new antiviral pill halved the chance that patients diagnosed with COVID-19 would end up in the hospital or die from the disease, the drugmaker Merck announced Friday (Oct. 1). The drug, called molnupiravir, was developed by Merck and Ridgeback Biotherapeutics and could be the first oral medication specifically approved for the treatment of COVID-19, assuming the U.S. Food and Drug Administration (FDA) authorizes its use, Stat News reported. That said, data from the trial hasn't yet been peer-reviewed, so the drug's safety and efficacy still need to be confirmed. Full Story: LiveScience (10/1)

Russian expedition finds evidence of northernmost Stone Age hunters above the Arctic Circle

Ancient cut marks on mammoth bones unearthed on a remote island in the frozen extremes of Siberia are the northernmost evidence of Paleolithic humans ever found, according to archaeologists. The bones from the woolly mammoth skeleton, dated to about 26,000 years ago, were excavated this summer by a Russian expedition to Kotelny Island, in the far northeast of Siberia — 615 miles (990 kilometers) north of the Arctic Circle. The team pieced together more than two-thirds of the skeleton — and they found cut marks and notches, made by stone or bone tools, on almost every bone. That indicates the animal was deliberately butchered, probably after it was hunted down by a nomadic band of Stone Age hunters, the archaeologists said. Full Story: LiveScience (10/1)

Νόμπελ Ιατρικής στο εμβόλιο κατά του κορωνοϊού;

Η βράβευση με Νόμπελ των ερευνητών που ανέπτυξαν την τεχνολογία εμβολίων mRNA είναι θέμα χρόνου Η πανδημία μπορεί να μην έχει τελειώσει, όμως οι επιστήμονες που ανέπτυξαν τα πρώτα εμβόλια mRNA κατά του κοροναϊού θεωρούνται ήδη υποψήφιοι για Νόμπελ. Ορισμένοι ειδικοί θεωρούν ότι είναι θέμα χρόνου: αν οι εργασίες που οδήγησαν στην ανάπτυξη των εμβολίων mRNA δεν λάβουν το φετινό Νόμπελ Ιατρικής-Φυσιολογίας, το οποίο ανακοινώνεται τη Δευτέρα, πιθανότατα θα βραβευτούν τα επόμενα χρόνια. «Αργά η γρήγορα η τεχνική θα πάρει το βραβείο» δήλωσε στο Reuters ο Ali Mirazami, καθηγητής Εργαστηριακής Ιατρικής στο Ινστιτούτο Καρολίνσκα που απονέμει τα Νόμπελ. «Μπορεί πάντως να είναι υπερβολικά νέοι, η επιτροπή [των Νόμπελ] συνήθως περιμένει μέχρι οι ερευνητές να φτάσουν τα 80» πρόσθεσε. Περισσότεροι από 4,7 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν πεθάνει μέχρι στιγμής στην πανδημία, πολλοί όμως σώθηκαν χάρη στα εμβόλια της Pfizer και της Moderna. Οι υποψήφιοι των Νόμπελ δεν ανακοινώνονται, ωστόσο αρκετοί επιστήμονες προβλέπουν βράβευση της ουγγρικής καταγωγής βιοχημικού Katalin Kariko (BioNTech και Πανεπιστήμιο της Pennsylvania), σήμερα 66 ετών, και του αμερικανού γιατρού Drew Weissman (Πανεπιστήμιο της Washington) 62 ετών. Τη βράβευσή τους έχουν προτείνει μεταξύ άλλων ο βρετανός εξελικτικός βιολόγος Drew Weissman και ο καναδός βιολόγος Derrick Rossi, ένας από τους συνιδρυτές της Moderna. με το Νόμπελ Ιατρικής 2021 θα μπορούσαν να βραβευθούν επίσης: η Mary-Claire King, από το Πανεπιστήμιο της Washington για την έρευνά της σχετικά με την κληρονομικότητα του καρκίνου του μαστού οι Max D. Cooper ( Emory University School of Medicine) και Jacques Miller για τις έρευνές τους σχετικά με το ανοσοποιητικό σύστημα και ο Anthony Fauci (National Institutes of Health) που ηγήθηκε της εμβολιαστικής εκστρατίας κατά του κορωνοϊού στην Αμερική Το mRNA, ή αγγελιαφόρο RNA, είναι το μόριο που μεταφέρει τις οδηγίες του DNA σε κυτταρικά εργοστάσια παραγωγής πρωτεϊνών. Ανακαλύφθηκε το 1961, μόλις τώρα όμως αρχίζει να αξιοποιείται στην Ιατρική. Τα εμβόλια mRNA δίνουν εντολή στα ανθρώπινα κύτταρα να παράγουν μια πρωτεΐνη του πανδημικού κοροναϊού, η οποία στη συνέχεια αναγνωρίζεται ως στόχος από το ανοσοποιητικό σύστημα για την παραγωγή αντισωμάτων. Τα συμβατικά εμβόλια, τα οποία βασίζονται σε πρωτεΐνες ή εξασθενημένους ιούς, συχνά χρειάζονται πάνω από μια δεκαετία για να φτάσουν από το εργαστήριο στην κλινική πράξη. To εμβόλιο Covid-19 χρειάστηκε 63 ημέρες μέχρι να αρχίσει να δοκιμάζεται σε ανθρώπους. Τη δεκαετία του 1990, oι Kariko και Weissman συνεργάστηκαν στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια για να λύσουν βασικά προβλήματα στην αξιοποίηση της τεχνολογίας. Κατάφεραν να αντιμετωπίσουν τις φλεγμονώδεις αντιδράσεις που προκαλούσε το mRNA στα πρώτα πειράματα, και το τροποποίησαν χημικά ώστε να μην αποδομείται γρήγορα από τον ανθρώπινο οργανισμό. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1990, η Κάρικο είναι ανώτατο στέλεχος της BioNTech, της γερμανικής εταιρείας που ανέπτυξε το εμβόλιο της Pfizer. Η τεχνολογία που τελειοποίησαν δοκιμάζεται ήδη για την αντιμετώπιση ορισμένων μορφών καρκίνου και αργότερα θα μπορούσε να αξιοποιηθεί σε εμβόλια για τον HIV, προβλέπουν ερευνητές. πηγή: https://www.in.gr/2021/10/01/b-science/episthmes/emvolio-mrna-ypopsifioi-gia-nompel-oi-protergates-tis-texnologias/ – https://www.reuters.com/business/healthcare-pharmaceuticals/nobel-medicine-prize-covid-19-vaccine-it-may-be-too-soon-2021-10-01/

Ένταξη έργων ύψους 130 εκατ. ευρώ στο “Αντώνης Τρίτσης”

Με απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Εσωτερικών, Στέλιου Πέτσα, κατόπιν εισήγησης της Επιτροπής Αξιολόγησης, εντάσσονται προς χρηματοδότηση στο Αναπτυξιακό Πρόγραμμα για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, τριάντα έξι (36) έργα συνολικού ύψους 130.609.751,84 ευρώ. Οι πράξεις αφορούν, μεταξύ άλλων, εννέα (9) έργα στον άξονα προτεραιότητας «Ποιότητα ζωής και εύρυθμη λειτουργία των πόλεων, της υπαίθρου και των οικισμών» συνολικού προϋπολογισμού 67,4 εκατ. ευρώ, όπως το έργο του Δήμου Ηρακλείου για δράσεις αστικής αναζωογόνησης ύψους 12,9 εκατ. ευρώ, καθώς και έργα που αφορούν την αγροτική οδοποιία, συνολικού προϋπολογισμού 26,5 εκατ. ευρώ, ενώ επτά (7) έργα συνολικού προϋπολογισμού 1,5 εκατ. ευρώ εντάχθηκαν προς χρηματοδότηση στο πλαίσιο της πρόσκλησης «Ελλάδα 1821-Ελλάδα 2021». Περιλαμβάνονται, επίσης, έργα στους σεισμόπληκτους δήμους της Κρήτης, που αφορούν στη βελτίωση υφιστάμενων αγροτικών οδών του Δήμου Μινώα Πεδιάδας ύψους 2,5 εκατ. ευρώ, καθώς και στις υποδομές ύδρευσης του Δήμου Αρχανών-Αστερουσίων προϋπολογισμού 2,7 εκατ. ευρώ. Τέλος εντάχθηκε και το έργο για τη βελτίωση των υποδομών για την ολοκληρωμένη διαχείριση αστικών λυμάτων της ΔΕΥΑ Μυκόνου, προϋπολογισμού 6 εκατ. ευρώ. Ο Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών, Στέλιος Πέτσας, δήλωσε: «Συνεχίζουμε, με αμείωτο ρυθμό, τις εντάξεις έργων στο Πρόγραμμα “Αντώνης Τρίτσης”. Παράλληλα, με τις βελτιωτικές ρυθμίσεις που δρομολογούμε στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, όλοι οι Δήμοι της χώρας θα επωφεληθούν της αναπτυξιακής δυναμικής του Προγράμματος εντάσσοντας έργα προτεραιότητάς τους, προς όφελος των τοπικών κοινωνιών και της βελτίωσης της καθημερινής ζωής των πολιτών».

Και οι δήμοι αποκτούν δικαίωμα ίδρυσης Κέντρων αποκατάστασης

Με τροπολογία που κατέθεσε το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων στο νομοσχέδιο «Πρόληψη και αντιμετώπιση περιστατικών κακοποίησης και παραμέλησης ανηλίκων «πρόγραμμα Κυψέλη» για την αναβάθμιση της ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών σε βρεφικούς βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς – Διατάξεις για την προώθηση της αναδοχής και της υιοθεσίας – προσωπικός βοηθός για άτομα με αναπηρία και άλλες διατάξεις δίνεται το δικαίωμα και στους δήμους να ιδρύουν Κέντρα Αποκατάστασης. Συγκεκριμένα με το Άρθρο 9: Ίδρυση κέντρων αποθεραπείας και αποκατάστασης από ΝΠΔΔ – τροποποίηση της παρ. 1 του άρθρου 10 του νόμου 2072/1992 (Ά 125). Τροποποιείται ως προς τα νομικά πρόσωπα που δύνανται να ιδρύουν και να λειτουργούν κέντρο αποθεραπείας και αποκατάστασης και διαμορφώνεται ως εξής: Οι δήμοι και νομικά πρόσωπα αυτών, νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, τα κέντρα κοινωνικής πρόνοιας του άρθρου 9 του νόμου 4109/2013 (Α’ 16) φυσικά πρόσωπα καθώς και νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, κερδοσκοπικού και μη χαρακτήρα, δύνανται να ιδρύουν και να έχουν σε λειτουργία κέντρο αποθεραπείας και αποκατάστασης για την παροχή υπηρεσιών υγείας και νοσηλείας σε ασθενείς εσωτερικούς ή εξωτερικούς που έχουν ανάγκη φυσικής αποκατάστασης και πάσχουν από παθήσεις του μυϊκού, νευρικού, κυκλοφοριακού, ερειστικού, αναπνευστικού συστήματος καθώς και από νοητική αναπηρία χρησιμοποιώντας τα σύγχρονα μέσα και τις μεθόδους της ιατρικής αποκατάστασης. Στα κέντρα αυτά μπορεί να λειτουργούν ξενώνες αποκατάστασης για ασθενείς που χρειάζεται επανέλεγχο.