Οι σκεπτόμενοι άνθρωποι έχουν την αγωνία να διαπιστώσουν αν το 3ο μνημόνιο που θα υπογράψει οσονούπω η σημερινή κυβέρνηση θα στεφθεί από επιτυχία.
Το 1ο μνημόνιο γέννημα του πασοκ απέτυχε έτσι ήλθε το 2ο μνημόνιο.
Το 2ο μνημόνιο γέννημα της ΝΔ-ΠΑΣΟΚ και μερικώς ΔΗΜΑΡ, απέτυχε, έτσι έρχεται το 3ο μνημόνιο.
Για το 3ο μνημόνιο μόνο εκτιμήσεις μπορούμε να κάνουμε βέβαια αλλά θεωρούμε ότι με βασικές και θεμελιώδεις σκέψεις ότι μάλλον θα αποτύχει.
Υπό το πρίσμα αυτό ισχυρό ρόλο θα παίξει η περίπτωση διαγραφής μέρους του χρέους ή γενικότερα κάποια διευθέτηση που να δημιουργεί συνθήκες βιωσιμότητας της Ελληνικής οικονομίας.
Γιατί εκτιμούμε ότι θα έχουμε μια ακόμη αποτυχία;
Κατά αρχήν η σημερινή εικόνα της οικονομίας δεν έχει καμιά σχέση με αυτή της περιόδου 2010 όταν επεβλήθη το 1ο μνημόνιο.
Τότε η οικονομία έρχονταν με μεγάλη ταχύτητα από την περίοδο οικονομικής ευημερίας έστω και πλασματικής. Θυμηθείτε, όσοι τουλάχιστον μπορούσαν να δουν την κίνηση του χρήματος, μεγάλες εισροές χρήματος από το εξωτερικό με βασικούς παίκτες τους εφοπλιστές. Οι καταθέσεις βρέθηκαν στα ύψη, 237 δις ευρώ καταγράφηκαν στο τραπεζικό σύστημα.
Το 2010 ήταν το τέλος ενός δεκαετούς οικονομικού κύκλου κοινωνικής και οικονομικής ευημερίας. Λόγω αδράνειας κινήθηκε έτσι η οικονομία κατά την διάρκεια του 2010 διότι απλά η ευημερία δεν είχε γερά θεμέλια. Έτσι κατέρρευσε ταχύτατα αναδεικνύοντας τα μεγάλα κενά της ελληνικής οικονομίας.
Το 1ο μνημόνιο έδειξε ότι ΄΄τα λεφτά δεν υπήρχαν΄΄ όμως το λάθος της πολιτικής και των πολιτικών πλήρωσε ο Έλληνας φορολογούμενος εξαιρετικά οδυνηρά.
Για το 2ο μνημόνιο δεν μπορούμε να πούμε ότι υπήρχαν ευνοϊκές συνθήκες. Απέτυχε, όμως και αυτό αφού δεν μπόρεσε να καλύψει τα υπάρχοντα κενά, τις σοβαρές ελλείψεις της ελληνικής οικονομίας.Μέγιστη επίδραση στις εξελίξεις και πάλι ήταν οι αλλόφρονες φωνές πολιτικών άσχετων και θλιβερά αποτυχημένων!
Μπροστά μας έχουμε το 3ο μνημόνιο με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.
Έτσι να έχουν όλοι από ένα.
Το 3ο μνημόνιο, λοιπόν, έχει σήμερα μειονεκτήματα περισσότερο έντονων απ΄ότι το 2ο.
Οι καταθέσεις βρίσκονται στα 120 δις ευρώ περίπου από 240 το 2010.
Το χρέος στα 305 δις ευρώ περίπου μετά από την μικρή μείωσή του από την επιστροφή των 11 δις από το ΤΧΣ. Όμως τα 82-85 δις ευρώ που πρόκειται να εισρεύσουν τα επόμενα τρία χρόνια από την νέα συμφωνία θα εκτιναχθεί στα 400 δις ευρώ περίπου ή κοντά στο 200% του ΑΕΠ.
Στα τελευταία 5 χρόνια το ΑΕΠ μειώθηκε κατά 25% και για το 2015 εκτιμάται να υποστεί νέα μείωση από τις νέες συνθήκες που επιβλήθηκαν (capital controls κλπ) κατά 5% επί πλέον.
Οι επιχειρήσεις έχουν υποστεί πλήρη αφαίμαξη με την επιβολή ακραίων φόρων με αποτέλεσμα τα αποθεματικά τους να έχουν μηδενιστεί και άρα όχι μόνο επενδύσεις δεν μπορούν να σκεφθούν αλλά ούτε την επιβίωσή τους δεν μπορούν να βεβαιώσουν.
Οι φόροι που επιβλήθηκαν στα νοικοκυριά, στους εργαζόμενους, στους συνταξιούχους έχουν εξαντλήσει την φοροδοτική ικανότητά της κοινωνίας.
Το ασφαλιστικό σύστημα βρίσκεται υπό κατάρρευση πλήρως. Η ανεργία αυξανόμενη συνεχώς επιβεβαιώνει τις σκέψεις μας. Το κράτος για να διατηρήσει θεμελιωδώς τα ασφαλιστικά δικαιώματα των εργαζομένων και των συνταξιούχων θα πρέπει να στηρίξει οικονομικά το σύστημα με ισχυρές ενέσεις ρευστότητας.
Οι τράπεζες κυριολεκτικά στο χείλος του γκρεμού. Μετά από τρεις ανακεφαλαιοποιήσεις βρίσκονται και πάλι σε πλήρη αδυναμία, ελλείψεις ρευστού, απόλυτα εξαρτημένες από την ΕΚΤ, από όλους τους μηχανισμούς οικονομικής στήριξης, ESM. EFSF.
Οι καταθέσεις στα χαμηλά όλων των εποχών ενώ τα κόκκινα δάνεια αυξάνονται με ταχύτατους ρυθμούς.
Από που θα αντλήσουν ρευστότητα; Από που θα αντλήσουν κεφάλαια. Βέβαια έχει εξασφαλιστεί η ανακεφαλαιοποίηση τους μέσα από την προβλεπόμενη χρηματοδότηση από τον ESM με την νέα συμφωνία ύψους 25 δις. Πάλι όμως δανεικά. Πως θα επιστραφούν αφού είναι δανεικά;
Είναι εξαιρετικά απλό να θέσει κανείς υπό αμφισβήτηση την επιτυχία του προγράμματος, έτσι τουλάχιστον όπως το έχουμε ακούσει. Προσθέστε σ΄αυτά όλα και την υπό αμφιβολία ικανότητα του πολιτικού συστήματος να διαχειριστεί αυτή την τόσο ακραία κατάσταση όταν στα πιο εύκολα έδωσε εξετάσεις και έμεινε ΄΄στον τόπο΄΄!!
Μα τι θα μπορούσε να γίνει για να έχουμε κάποια επιτυχία.
Για μας απαιτείται να υπάρξουν οι εξής προϋποθέσεις:
1. Αυστηρή τήρηση συγκεκριμένου προγράμματος συμφωνίας με τους δανειστές.
2. Αύξηση του ΑΕΠ.
3. Επιστροφή των αποθηκευμένων χρημάτων σε ντουλάπια, κασέλες, τοίχους, ντιβάνια, στρώματα, κήπους κλπ.
4. Αυξημένη εμπιστοσύνη του κράτους απέναντι στους πολίτες. Ο πολίτης δεν είναι a priori κλέφτης όπως τον αντιμετώπιζε ως τώρα το κράτος.
5. Σταδιακή μείωση της φορολογικής κλίμακας στις επιχειρήσεις. Πως να ανασάνει μια εταιρία, ας πούμε μια ΕΠΕ όταν έχει συνέταιρο το κράτος κατά 65%; Αυτό είναι το συσσωρευμένο ποσοστό φόρων και γενικών επιβαρύνσεων στις επιχειρηματικές δραστηριότητες.
6. Ανάπτυξη μηχανισμών φορολογικών ελέγχων προς όλες τις κατευθύνσεις με ταυτόχρονη χρήση της τεχνολογίας.
7. Περιορισμός στην κίνηση του φυσικού χρήματος και χρήση είτε του πλαστικού είτε της χρήσης web εφαρμογών όπου θα έχουμε μια τεράστια μείωση στο λειτουργικό κόστος στις επιχειρήσεις και στον πολίτη - ιδιώτη και στο κράτος.
8. Σταδιακή μείωση της γραφειοκρατίας
9. Κατάρτιση φορολογικού νόμου με σταθερές διαχρονικότητας.
10. Κίνητρα κυρίως φορολογικά σε νέες επιχειρήσεις και ιδιαίτερη φροντίδα στα εισαγόμενα επενδυτικά κεφάλαια.
11. Κίνητρα χρήσης της χρηματιστηριακής αγοράς με ευκολία και για τις επιχειρήσεις και για τους ιδιώτες - επενδυτές.
12. Στήριξη στο τραπεζικό σύστημα, με ισχυρή ανακεφαλαιοποίηση και με την προϋπόθεση να είναι μακριά από όρους κρατισμού.
13. Στήριξη της επιχειρηματικότητας από το τραπεζικό σύστημα.
14. Αναθεώρηση του συστήματος ΄΄Τειρεσίας΄΄.
15.Άμεση και οριστική λύση με γενναίες παρεμβάσεις (ακόμη και διαγραφή μέρους των, αυτό σημαίνει γενναία) στο ζήτημα των κόκκινων δανείων από την πλευρά των τραπεζών με την συμμετοχή του κράτους.
16. Άμεση έναρξη εκμετάλλευσης του χρηματοδοτικού πακέτου Γιουνκέρ, το οποίο να εφαρμοστεί με αυστηρούς όρους και όχι χωρίς ελέγχους.
17. Πώληση κρατικών περιουσιακών στοιχείων που σήμερα είναι ανενεργά και που αδυνατεί το κράτος να αναδομήσει και να ενεργοποιήσει. Καθορισμός όρων ιδιωτικοποιήσεων και συμμετοχής του κράτους με σχετικά μικρά ποσοστά στα μετοχικά κεφάλαια εταιρειών εν λειτουργία και που είναι είτε κερδοφόρες είτε ζημιογόνες. Βασικό μοντέλο σ΄ αυτή τη φάση το μικρό κράτος όχι όμως παντελής απουσία του.
18. Το πολιτικό κατεστημένο να συντονιστεί πάνω σε μια κυβέρνηση με χαρακτηριστικά εθνικής σωτηρίας άμεσα. Να πιάσει στασίδι και να μην παρεμβαίνει αν δεν έχει κάτι σημαντικό να καταθέσει κι αυτό σε όλη την διάρκεια λειτουργίας του συγκεκριμένου προγράμματος σωτηρίας της χώρας.
19.Άμεσοι στόχοι, η επιστροφή καταθέσεων στο τραπεζικό σύστημα στα 180-200 δις ευρώ στα επόμενα δυο χρόνια και η αύξηση του ΑΕΠ κατά 10-15% στο ίδιο διάστημα.
20. Κίνητρα ανάπτυξης επιχειρηματικών δράσεων στον πρωτογενή τομέα, αγροτική και κτηνοτροφική παραγωγή.
21. Καθορισμός ενός σταθερού συστήματος στην παιδεία και στην υγεία κάτω από αυστηρούς όρους ελέγχου λειτουργίας.
και το 22......
να βρεθεί το ΄΄Αόρατο Χέρι΄΄ του Adam Smith σε δράση ώστε να επιτευχθεί σύντομα η αναμενόμενη ισορροπία όπως την περιγράφει στο βιβλίο του ΄΄Ο Πλούτος των Εθνών΄΄.
Μπορούν όλα αυτά να συμβούν ταυτόχρονα και όπως πρέπει;
Μάλλον όχι. Γι΄αυτό κι εμείς λέμε ότι μάλλον δεν θα επιτύχει και το 3ο μνημόνιο!!!
Το 1ο μνημόνιο γέννημα του πασοκ απέτυχε έτσι ήλθε το 2ο μνημόνιο.
Το 2ο μνημόνιο γέννημα της ΝΔ-ΠΑΣΟΚ και μερικώς ΔΗΜΑΡ, απέτυχε, έτσι έρχεται το 3ο μνημόνιο.
Για το 3ο μνημόνιο μόνο εκτιμήσεις μπορούμε να κάνουμε βέβαια αλλά θεωρούμε ότι με βασικές και θεμελιώδεις σκέψεις ότι μάλλον θα αποτύχει.
Υπό το πρίσμα αυτό ισχυρό ρόλο θα παίξει η περίπτωση διαγραφής μέρους του χρέους ή γενικότερα κάποια διευθέτηση που να δημιουργεί συνθήκες βιωσιμότητας της Ελληνικής οικονομίας.
Γιατί εκτιμούμε ότι θα έχουμε μια ακόμη αποτυχία;
Κατά αρχήν η σημερινή εικόνα της οικονομίας δεν έχει καμιά σχέση με αυτή της περιόδου 2010 όταν επεβλήθη το 1ο μνημόνιο.
Τότε η οικονομία έρχονταν με μεγάλη ταχύτητα από την περίοδο οικονομικής ευημερίας έστω και πλασματικής. Θυμηθείτε, όσοι τουλάχιστον μπορούσαν να δουν την κίνηση του χρήματος, μεγάλες εισροές χρήματος από το εξωτερικό με βασικούς παίκτες τους εφοπλιστές. Οι καταθέσεις βρέθηκαν στα ύψη, 237 δις ευρώ καταγράφηκαν στο τραπεζικό σύστημα.
Το 2010 ήταν το τέλος ενός δεκαετούς οικονομικού κύκλου κοινωνικής και οικονομικής ευημερίας. Λόγω αδράνειας κινήθηκε έτσι η οικονομία κατά την διάρκεια του 2010 διότι απλά η ευημερία δεν είχε γερά θεμέλια. Έτσι κατέρρευσε ταχύτατα αναδεικνύοντας τα μεγάλα κενά της ελληνικής οικονομίας.
Το 1ο μνημόνιο έδειξε ότι ΄΄τα λεφτά δεν υπήρχαν΄΄ όμως το λάθος της πολιτικής και των πολιτικών πλήρωσε ο Έλληνας φορολογούμενος εξαιρετικά οδυνηρά.
Για το 2ο μνημόνιο δεν μπορούμε να πούμε ότι υπήρχαν ευνοϊκές συνθήκες. Απέτυχε, όμως και αυτό αφού δεν μπόρεσε να καλύψει τα υπάρχοντα κενά, τις σοβαρές ελλείψεις της ελληνικής οικονομίας.Μέγιστη επίδραση στις εξελίξεις και πάλι ήταν οι αλλόφρονες φωνές πολιτικών άσχετων και θλιβερά αποτυχημένων!
Μπροστά μας έχουμε το 3ο μνημόνιο με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.
Έτσι να έχουν όλοι από ένα.
Το 3ο μνημόνιο, λοιπόν, έχει σήμερα μειονεκτήματα περισσότερο έντονων απ΄ότι το 2ο.
Οι καταθέσεις βρίσκονται στα 120 δις ευρώ περίπου από 240 το 2010.
Το χρέος στα 305 δις ευρώ περίπου μετά από την μικρή μείωσή του από την επιστροφή των 11 δις από το ΤΧΣ. Όμως τα 82-85 δις ευρώ που πρόκειται να εισρεύσουν τα επόμενα τρία χρόνια από την νέα συμφωνία θα εκτιναχθεί στα 400 δις ευρώ περίπου ή κοντά στο 200% του ΑΕΠ.
Στα τελευταία 5 χρόνια το ΑΕΠ μειώθηκε κατά 25% και για το 2015 εκτιμάται να υποστεί νέα μείωση από τις νέες συνθήκες που επιβλήθηκαν (capital controls κλπ) κατά 5% επί πλέον.
Οι επιχειρήσεις έχουν υποστεί πλήρη αφαίμαξη με την επιβολή ακραίων φόρων με αποτέλεσμα τα αποθεματικά τους να έχουν μηδενιστεί και άρα όχι μόνο επενδύσεις δεν μπορούν να σκεφθούν αλλά ούτε την επιβίωσή τους δεν μπορούν να βεβαιώσουν.
Οι φόροι που επιβλήθηκαν στα νοικοκυριά, στους εργαζόμενους, στους συνταξιούχους έχουν εξαντλήσει την φοροδοτική ικανότητά της κοινωνίας.
Το ασφαλιστικό σύστημα βρίσκεται υπό κατάρρευση πλήρως. Η ανεργία αυξανόμενη συνεχώς επιβεβαιώνει τις σκέψεις μας. Το κράτος για να διατηρήσει θεμελιωδώς τα ασφαλιστικά δικαιώματα των εργαζομένων και των συνταξιούχων θα πρέπει να στηρίξει οικονομικά το σύστημα με ισχυρές ενέσεις ρευστότητας.
Οι τράπεζες κυριολεκτικά στο χείλος του γκρεμού. Μετά από τρεις ανακεφαλαιοποιήσεις βρίσκονται και πάλι σε πλήρη αδυναμία, ελλείψεις ρευστού, απόλυτα εξαρτημένες από την ΕΚΤ, από όλους τους μηχανισμούς οικονομικής στήριξης, ESM. EFSF.
Οι καταθέσεις στα χαμηλά όλων των εποχών ενώ τα κόκκινα δάνεια αυξάνονται με ταχύτατους ρυθμούς.
Από που θα αντλήσουν ρευστότητα; Από που θα αντλήσουν κεφάλαια. Βέβαια έχει εξασφαλιστεί η ανακεφαλαιοποίηση τους μέσα από την προβλεπόμενη χρηματοδότηση από τον ESM με την νέα συμφωνία ύψους 25 δις. Πάλι όμως δανεικά. Πως θα επιστραφούν αφού είναι δανεικά;
Είναι εξαιρετικά απλό να θέσει κανείς υπό αμφισβήτηση την επιτυχία του προγράμματος, έτσι τουλάχιστον όπως το έχουμε ακούσει. Προσθέστε σ΄αυτά όλα και την υπό αμφιβολία ικανότητα του πολιτικού συστήματος να διαχειριστεί αυτή την τόσο ακραία κατάσταση όταν στα πιο εύκολα έδωσε εξετάσεις και έμεινε ΄΄στον τόπο΄΄!!
Μα τι θα μπορούσε να γίνει για να έχουμε κάποια επιτυχία.
Για μας απαιτείται να υπάρξουν οι εξής προϋποθέσεις:
1. Αυστηρή τήρηση συγκεκριμένου προγράμματος συμφωνίας με τους δανειστές.
2. Αύξηση του ΑΕΠ.
3. Επιστροφή των αποθηκευμένων χρημάτων σε ντουλάπια, κασέλες, τοίχους, ντιβάνια, στρώματα, κήπους κλπ.
4. Αυξημένη εμπιστοσύνη του κράτους απέναντι στους πολίτες. Ο πολίτης δεν είναι a priori κλέφτης όπως τον αντιμετώπιζε ως τώρα το κράτος.
5. Σταδιακή μείωση της φορολογικής κλίμακας στις επιχειρήσεις. Πως να ανασάνει μια εταιρία, ας πούμε μια ΕΠΕ όταν έχει συνέταιρο το κράτος κατά 65%; Αυτό είναι το συσσωρευμένο ποσοστό φόρων και γενικών επιβαρύνσεων στις επιχειρηματικές δραστηριότητες.
6. Ανάπτυξη μηχανισμών φορολογικών ελέγχων προς όλες τις κατευθύνσεις με ταυτόχρονη χρήση της τεχνολογίας.
7. Περιορισμός στην κίνηση του φυσικού χρήματος και χρήση είτε του πλαστικού είτε της χρήσης web εφαρμογών όπου θα έχουμε μια τεράστια μείωση στο λειτουργικό κόστος στις επιχειρήσεις και στον πολίτη - ιδιώτη και στο κράτος.
8. Σταδιακή μείωση της γραφειοκρατίας
9. Κατάρτιση φορολογικού νόμου με σταθερές διαχρονικότητας.
10. Κίνητρα κυρίως φορολογικά σε νέες επιχειρήσεις και ιδιαίτερη φροντίδα στα εισαγόμενα επενδυτικά κεφάλαια.
11. Κίνητρα χρήσης της χρηματιστηριακής αγοράς με ευκολία και για τις επιχειρήσεις και για τους ιδιώτες - επενδυτές.
12. Στήριξη στο τραπεζικό σύστημα, με ισχυρή ανακεφαλαιοποίηση και με την προϋπόθεση να είναι μακριά από όρους κρατισμού.
13. Στήριξη της επιχειρηματικότητας από το τραπεζικό σύστημα.
14. Αναθεώρηση του συστήματος ΄΄Τειρεσίας΄΄.
15.Άμεση και οριστική λύση με γενναίες παρεμβάσεις (ακόμη και διαγραφή μέρους των, αυτό σημαίνει γενναία) στο ζήτημα των κόκκινων δανείων από την πλευρά των τραπεζών με την συμμετοχή του κράτους.
16. Άμεση έναρξη εκμετάλλευσης του χρηματοδοτικού πακέτου Γιουνκέρ, το οποίο να εφαρμοστεί με αυστηρούς όρους και όχι χωρίς ελέγχους.
17. Πώληση κρατικών περιουσιακών στοιχείων που σήμερα είναι ανενεργά και που αδυνατεί το κράτος να αναδομήσει και να ενεργοποιήσει. Καθορισμός όρων ιδιωτικοποιήσεων και συμμετοχής του κράτους με σχετικά μικρά ποσοστά στα μετοχικά κεφάλαια εταιρειών εν λειτουργία και που είναι είτε κερδοφόρες είτε ζημιογόνες. Βασικό μοντέλο σ΄ αυτή τη φάση το μικρό κράτος όχι όμως παντελής απουσία του.
18. Το πολιτικό κατεστημένο να συντονιστεί πάνω σε μια κυβέρνηση με χαρακτηριστικά εθνικής σωτηρίας άμεσα. Να πιάσει στασίδι και να μην παρεμβαίνει αν δεν έχει κάτι σημαντικό να καταθέσει κι αυτό σε όλη την διάρκεια λειτουργίας του συγκεκριμένου προγράμματος σωτηρίας της χώρας.
19.Άμεσοι στόχοι, η επιστροφή καταθέσεων στο τραπεζικό σύστημα στα 180-200 δις ευρώ στα επόμενα δυο χρόνια και η αύξηση του ΑΕΠ κατά 10-15% στο ίδιο διάστημα.
20. Κίνητρα ανάπτυξης επιχειρηματικών δράσεων στον πρωτογενή τομέα, αγροτική και κτηνοτροφική παραγωγή.
21. Καθορισμός ενός σταθερού συστήματος στην παιδεία και στην υγεία κάτω από αυστηρούς όρους ελέγχου λειτουργίας.
και το 22......
να βρεθεί το ΄΄Αόρατο Χέρι΄΄ του Adam Smith σε δράση ώστε να επιτευχθεί σύντομα η αναμενόμενη ισορροπία όπως την περιγράφει στο βιβλίο του ΄΄Ο Πλούτος των Εθνών΄΄.
Μπορούν όλα αυτά να συμβούν ταυτόχρονα και όπως πρέπει;
Μάλλον όχι. Γι΄αυτό κι εμείς λέμε ότι μάλλον δεν θα επιτύχει και το 3ο μνημόνιο!!!
