Οι ερευνητές βρήκαν επιτέλους τι προκαλεί τις θρομβώσεις από το εμβόλιο της AstraZeneca

Μια πιθανή εξήγηση για τους σπάνιους θρόμβους αίματος που εμφανίστηκαν σε άτομα που έκαναν εμβόλιο αδενοϊού, όπως της AstraZeneca, κατά της λοίμωξης Covid-19, βρήκε διεθνής επιστημονική ομάδα. Ειδικοί από τα Πανεπιστήμια της Πολιτείας της Αριζόνα (HΠΑ), του Κάρντιφ (Ηνωμένο Βασίλειο) και άλλα ερευνητικά ιδρύματα συνεργάστηκαν στενά με την AstraZeneca για να μελετήσουν το σύνδρομο VITT (θρομβωτική θρομβοπενία που επάγεται από τον εμβολιασμό), μια δυνητικά θανατηφόρα κατάσταση που καταγράφηκε σε αρκετά άτομα που εμβολιάστηκαν είτε με το εμβόλιο της Johnson & Johnson, είτε με της AstraZeneca, που βασίζονται σε αδενοϊούς. «Ο μηχανισμός που οδηγεί στην VITT είναι προς το παρόν άγνωστος», εξηγεί ο Αμπισεκ Σινγκχαρόι, συγγραφέας της μελέτης σε άρθρο στο περιοδικό Science Advances. Χρησιμοποιώντας υψηλή τεχνολογία, ανέλυσαν λεπτομερώς το εμβόλιο της AstraZeneca για να κατανοήσουν αν αυτή η σπάνια ανεπιθύμητη ενέργεια συνδέεται με τον ιικό παράγοντα που χρησιμοποιήθηκε στα δύο συγκεκριμένα εμβόλια έναντι της Covid-19. Κατέληξαν λοιπόν στο συμπέρασμα ότι ο ιικός φορέας, δηλαδή ο αδενοϊός που χρησιμοποιήθηκε για να μεταφερθεί το γενετικό υλικό του κορωνοϊού στα κύτταρα, και ο τρόπος που αυτός συνδέεται με το παράγοντα των αιμοπεταλίων (PF4) μόλις γίνει η έγχυση, μπορεί να ευθύνονται για την πυροδότηση της VITT. Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, οι επιστήμονες εικάζουν ότι ο ιικός παράγοντας μπορεί να μπει στην αιματική κυκλοφορία και να προσδεθεί στον PF4 με αποτέλεσμα το ανοσοποιητικό σύστημα να θεωρήσει αυτό το σύμπλεγμα ως εισβολέα. Πιστεύουν λοιπόν ότι αυτή η λανθασμένη ανοσία θα μπορούσε να οδηγήσει στην απελευθέρωση αντισωμάτων κατά του PF4, τα οποία συνδέονται και ενεργοποιούν τα αιμοπετάλια, προκαλώντας τη συσσώρευση τους και την πρόκληση θρόμβων αίματος σε πολύ μικρό αριθμό ατόμων μετά τη χορήγηση του εμβολίου. «Είναι πολύ σημαντικό να μελετηθεί σε βάθος αυτή η αλληλεπίδραση καθώς θα κατανοήσουμε καλύτερα πως το εμβόλιο παράγει την ανοσία και πως μπορεί να προκαλεί ανεπιθύμητες ενέργειες όπως η VITT», υπογραμμίζει στο άρθρο του ο καθηγητής του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Αριζόνα. Ο καθηγητής Alan Parker, ειδικός στη χρήση αδενοϊών από το Πανεπιστήμιο του Κάρντιφ συμπληρώνει ότι «η VITT εκδηλώνεται μόνο σε σπάνιες περιπτώσεις καθώς χρειάζεται να συμβεί μια αλυσίδα περίπλοκων γεγονότων. Τα στοιχεία μας επιβεβαιώνουν ότι ο PF4 μπορεί να συνδεθεί σε αδενοϊούς, ένα σημαντικό βήμα για την αποκάλυψη του μηχανισμού που βρίσκεται κάτω από τη VITT. Η στοιχειοθέτηση του μηχανισμού θα μπορούσε να βοηθήσει στην πρόληψη και τη θεραπεία αυτής της διαταραχής». Και εκφράζει την ελπίδα ότι τα παραπάνω ευρήματα θα συμβάλλουν στην καλύτερη κατανόηση των σπάνιων ανεπιθύμητων ενεργειών των εμβολίων της Covid-19 και στον σχεδιασμό νέων βελτιωμένων εμβολίων για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού. Με τη σειρά του ο Baker επίσης από το Πανεπιστήμιο του Κάρντιφ και μέλος της ερευνητικής ομάδας εξηγεί ότι «το εμβόλιο ChAdOx1 έχει ισχυρή αρνητική φόρτιση. Αυτό σημαίνει ότι ο ιικός φορέας μπορεί να λειτουργεί ως μαγνήτης που ελκύει πρωτεΐνες θετικά φορτισμένες, όπως ο PF4. Παρατηρήσαμε λοιπόν ότι ο PF4 έχει το κατάλληλο μέγεθος και σχήμα, ώστε όταν βρεθεί κοντά στον αδενοϊό ChAdOx1 μπορεί να προσδεθεί μεταξύ των αρνητικά φορτισμένων τμημάτων του, τα εξόνια». Επόμενος στόχος των ερευνητών είναι μπορέσουν να τροποποιήσουν τον αδενοϊό ChAdOx1 για να μειωθεί η αρνητική φόρτιση και έτσι να μειωθούν οι πιθανότητες θρομβωτικής θρομβοπενίας που επάγεται από τον εμβολιασμό. «Η τροποποίηση των εξονίων του ChAdOx1 μπορεί να λύσει δύο προβλήματα ταυτόχρονα: τη μείωση της τάσης πρόκλησης της VITT σε ακόμη χαμηλότερα επίπεδα και μείωση των επιπέδων της προϋπάρχουσας ανοσίας, συμβάλλοντας έτσι στη μεγιστοποίηση της ευκαιρίας πρόκλησης ισχυρών ανοσολογικών αποκρίσεων», λέει ο Δρ Σινγκχαρόι.