κ. Καθηγητά
σε χαιρετώ
Κατ΄αρχήν θα μου επιτρέψεις να χρησιμοποιήσω τον ενικό εκφράζοντας την αμεσότητα, που αισθάνομαι σ΄ένα πρόσωπο που γνωρίζω πολλά χρόνια, που παρακολουθώ στενά στην επιστημονική του εξέλιξη, την συγγραφική του δημιουργία και ασφαλώς τον αγώνα του για μια άλλη παιδεία για ένα άλλο Πανεπιστήμιο.
Από τότε που είδα να παρουσιάζεσαι στην πολιτική σκηνή αισθάνθηκα κάτι να μην ταιριάζει.
Είπα, τι ζητεί ένας πανεπιστημιακός δάσκαλος αναζητήσεων, έρευνας και δημιουργίας σ΄αυτούς τους χώρους;
Γρήγορα, όμως, έδωσα την απάντηση, ΄΄έχει τον αστρολάβο του βοηθό, θα τον οδηγήσει σωστά΄΄.
Ο καθένας μας έχει τον αστρολάβο του για να τον οδηγεί στις αναζητήσεις του. Ο αστρολάβος είναι αλάνθαστο εργαλείο, που δεν έχει σχέση με ανθρώπινες αδυναμίες, με αισθήματα και με χειραγωγήσεις της πορείας μας. Καταγράφει την πορεία του φυσικού.
Παρακολούθησα την αρχική σου πορεία στον χώρο της πολιτικής. Θυμάμαι στο πρώτο πάνελ που βρέθηκες σε κάποιο κανάλι. Η πίεση πάνω σου από το περιβάλλον ανθρώπινο και χωροταξικό ήταν φανερή, τουλάχιστον σε μένα. Η αντιμετώπιση από τους ομοτράπεζους σφόδρα απαξιωτική ακόμη και του διευθύνοντος την συζήτηση. Ο χρόνος που σου δόθηκε ελάχιστος σε σχέση με αυτόν που δόθηκε στους άλλους.
Και είπα πάλι μέσα μου, ΄΄ΠΟΥ πάει μόνος του, ΠΩΣ θα οδηγηθεί σε άγνωστους δρόμους, ΠΟΤΕ θα δοθεί η ευκαιρία να καταθέσει την θέση του;΄΄
Μα είπα πάλι, ΄΄έχει τον αλάνθαστο εργολάβου, ξέρει να φανερώνει τους δρόμους΄΄.
Ο χρόνος κύλισε όπως πάντα, ανεπηρέαστος και αμείλικτος. Ήρθε το επιτυχές αποτέλεσμα. Ο δάσκαλός μου στην Ευρωβουλή. Ο αστρολάβος του έκανε καλή δουλειά, είπα. Όπως πάντα ακριβής.
Ο χρόνος μετά τις εκλογές έδωσε μια ευκαιρία να σε ακούσω με σχετικά καλύτερη άνεση χρόνου σε δυο με τρεις συνεντεύξεις σου.
Ήρθε η αναχώρησή σου για τις Βρυξέλλες. Χάθηκες από το προσκήνιο. Καμιά είδηση για την πορεία σου. Σε σκέφτομαι σε κάποιο γραφείο πνιγμένο από σημειώσεις, βιβλία, αποφάσεις, αρχείο και άλλα να αναζητείς την αλήθεια, έχοντας πάντα τον αστρολάβο δίπλα σου.
Τι άφησες πίσω, όμως;
Εδώ είναι ή πρόκληση, καλέ μου καθηγητά.
Παρακολουθώ με συνέπεια την πορεία του κόμματός σου και ιδιαίτερα τον πρόεδρο, κ Σταύρο Θεοδωράκη. Καλός αγωνιστής, εργατικός και πείσμων.
Η τελευταία του παρουσία ήταν στο κανάλι STAR που ασφαλώς τον άκουσα, τον παρακολούθησα.
Έκπληξη. Πολλά τα ερωτήματα, αντίστοιχες οι απαντήσεις με αρκετή φλυαρία, θετική πρόκληση για τους πολλούς.
Όμως με εντυπωσίασε μια αποστροφή του λόγου και που αποτέλεσε την αφορμή να γράψω αυτή την επιστολή.
Η ακριβής έκφραση: ΄΄δεν έχουμε κανένα πανεπιστήμιο για....λάδια΄΄.
Από εκείνη την στιγμή πέρασα σε άλλες σκέψεις. Ήρθε μπροστά μου ο δεκάλογος ενός καλού Πανεπιστημίου. Αυτόν που έγραφες στον ΄΄αστρολάβο σου΄΄.
Και είπα, ποια η σχέση αυτού με τον δεκάλογο; Καμιά. Σε αντίθετες κατευθύνσεις οι σκέψεις. Εκτός και αν αναφέρθηκε για ...εντυπώσεις. (Εθισμένος είμαι σε εντυπώσεις πια, γνωστή η τακτική). Και σ΄αυτή ακόμη την περίπτωση (που δεν επιτρέπεται) ποια η σχέση του πανεπιστημιακού σοφού δασκάλου που προσπάθησε να δώσει το ΄΄φως΄΄ στον φοιτητή και στην κοινωνία; Καμιά. Ασυγχώρητο, είπα μέσα μου.
Έλα να σου θυμίσω το εδάφιο 9, στον αστρολάβο σου και στον δεκάλογο του καλού Πανεπιστημίου:
9. Το πραγματικό πανεπιστήμιο αναπτύσσει ερευνητική δραστηριότητα ανάλογα με τα πραγματικά ενδιαφέροντα των μελών του. Δεν απαιτεί αυτή η έρευνα να έχει κατ΄ανάγκη χρησιμότητα και δίδει έμφαση σε κλάδους (π.χ. τις επιστήμες των ανθρώπων) που σήμερα βρίσκονται στο περιθώριο των χρηματοδοτήσεων. Τα διδακτικά του άλλωστε προγράμματα καταρτίζονται με βάση το απαιτούμενο επίπεδο των γνώσεων και τη μεθοδολογία τους, και δεν αναπροσαρμόζονται ανάλογα με την επικρατούσα κοινωνική πίεση.
Το πραγματικό Πανεπιστήμιο δεν προσπαθεί κατ΄ανάγκη να συνδεθεί με τις παραγωγικές διαδικασίες της χώρας ούτε να χρηματοδοτήσει προγράμματα σε συνεργασία με ιδιωτικές εταιρείες. Για όλα αυτά υπάρχουν δημόσια και ιδιωτικά ιδρύματα ανώτατα ή όχι, που δεν επιτρέπεται ως τόσο να ονομάζονται Πανεπιστήμια και δίδουν ειδικά διπλώματα στους φοιτητές και ευκαιρίες πρόσθετων απολαβών στα μέλη τους.
Αντέγραψα ακριβώς την περίπτωση 9, όπως εσύ την πρότεινες και που με βρίσκει σύμφωνο όπως και άλλους συναδέλφους. Ποιος ο συνδετικός κρίκος αυτών που άκουσα (άκουσα και άλλα ασφαλώς, που δεν τα γράφω εδώ) με αυτά που εσύ πιστεύεις και έγραψες με τόλμη και αγάπη;
Ποια η σχέση σου με τις ιδέες ενός κόμματος, που μάλλον δεν διαμόρφωσε ακόμη θέση πολιτική ή έχει διαμορφώσει αλλά δεν κοινοποιείται με σκοπιμότητα;
Ο δικός μου αστρολάβος κάπου χτύπησε συναγερμό. Τον έφτιαξα να με ειδοποιεί όταν κάτι πάει στραβά. Και τώρα χτύπησε. Κάτι δεν πάει καλά. Με ειδοποίησε αλλά δεν μου είπε τι δεν πάει καλά. Το άφησε σε μένα κι εγώ ΄΄αντιδρώντας΄΄ στην ΄΄δράση΄΄ του, έκανα το πρώτο βήμα να σου γράψω αυτή την επιστολή. Δεν ξέρω αν θα φτάσει στα ...μάτια σου. Είμαι, όμως, βέβαιος ότι ο αστρολάβος σου θα σου δείξει τον σωστό, τον επιστημονικό, τον αληθινό δρόμο, όπως σου έδειχνε ως τώρα.
Δεν θα ήθελα να ΄΄αντιδράσεις΄΄ στην ΄΄δράση΄΄ μου αυτή λέγοντας ότι η περίπτωση αυτή της αποστροφής του λόγου του κ. Θεοδωράκη αποτελεί μια παρανυχίδα και δεν είναι ουσιώδες.
Τότε θα είμαι σίγουρος ότι κάπου άφησες τον αστρολάβο σου, κάπου τον ξέχασες και δεν σου δίνει πια το φως, το φως το Ελληνικό, το φως της επιστήμης και της γνώσης. Θα σε έχει ΄΄απορροφήσει΄΄ κάποια ΄΄σκουληκώτρυπα΄΄
Δεν θα ήθελα να το πιστέψω.
Τελειώνοντας αυτή την επιστολή ελπίζω να αποτελέσει ΄΄αιτία΄΄ να έλθει το καλύτερο ΄΄αιτιατό΄΄ για σένα και για την Ελλάδα μας.
Είμαι βέβαιος ότι ο ΄΄αστρολάβος της ζωής΄΄ θα κάνει το ΄΄θαύμα΄΄ του.
Σε χαιρετώ
με σεβασμό και αγάπη ελπίζοντας να είναι η αφορμή ενός δημιουργικού και φωτεινού διαλόγου
σε χαιρετώ
Κατ΄αρχήν θα μου επιτρέψεις να χρησιμοποιήσω τον ενικό εκφράζοντας την αμεσότητα, που αισθάνομαι σ΄ένα πρόσωπο που γνωρίζω πολλά χρόνια, που παρακολουθώ στενά στην επιστημονική του εξέλιξη, την συγγραφική του δημιουργία και ασφαλώς τον αγώνα του για μια άλλη παιδεία για ένα άλλο Πανεπιστήμιο.
Από τότε που είδα να παρουσιάζεσαι στην πολιτική σκηνή αισθάνθηκα κάτι να μην ταιριάζει.
Είπα, τι ζητεί ένας πανεπιστημιακός δάσκαλος αναζητήσεων, έρευνας και δημιουργίας σ΄αυτούς τους χώρους;
Γρήγορα, όμως, έδωσα την απάντηση, ΄΄έχει τον αστρολάβο του βοηθό, θα τον οδηγήσει σωστά΄΄.
Ο καθένας μας έχει τον αστρολάβο του για να τον οδηγεί στις αναζητήσεις του. Ο αστρολάβος είναι αλάνθαστο εργαλείο, που δεν έχει σχέση με ανθρώπινες αδυναμίες, με αισθήματα και με χειραγωγήσεις της πορείας μας. Καταγράφει την πορεία του φυσικού.
Παρακολούθησα την αρχική σου πορεία στον χώρο της πολιτικής. Θυμάμαι στο πρώτο πάνελ που βρέθηκες σε κάποιο κανάλι. Η πίεση πάνω σου από το περιβάλλον ανθρώπινο και χωροταξικό ήταν φανερή, τουλάχιστον σε μένα. Η αντιμετώπιση από τους ομοτράπεζους σφόδρα απαξιωτική ακόμη και του διευθύνοντος την συζήτηση. Ο χρόνος που σου δόθηκε ελάχιστος σε σχέση με αυτόν που δόθηκε στους άλλους.
Και είπα πάλι μέσα μου, ΄΄ΠΟΥ πάει μόνος του, ΠΩΣ θα οδηγηθεί σε άγνωστους δρόμους, ΠΟΤΕ θα δοθεί η ευκαιρία να καταθέσει την θέση του;΄΄
Μα είπα πάλι, ΄΄έχει τον αλάνθαστο εργολάβου, ξέρει να φανερώνει τους δρόμους΄΄.
Ο χρόνος κύλισε όπως πάντα, ανεπηρέαστος και αμείλικτος. Ήρθε το επιτυχές αποτέλεσμα. Ο δάσκαλός μου στην Ευρωβουλή. Ο αστρολάβος του έκανε καλή δουλειά, είπα. Όπως πάντα ακριβής.
Ο χρόνος μετά τις εκλογές έδωσε μια ευκαιρία να σε ακούσω με σχετικά καλύτερη άνεση χρόνου σε δυο με τρεις συνεντεύξεις σου.
Ήρθε η αναχώρησή σου για τις Βρυξέλλες. Χάθηκες από το προσκήνιο. Καμιά είδηση για την πορεία σου. Σε σκέφτομαι σε κάποιο γραφείο πνιγμένο από σημειώσεις, βιβλία, αποφάσεις, αρχείο και άλλα να αναζητείς την αλήθεια, έχοντας πάντα τον αστρολάβο δίπλα σου.
Τι άφησες πίσω, όμως;
Εδώ είναι ή πρόκληση, καλέ μου καθηγητά.
Παρακολουθώ με συνέπεια την πορεία του κόμματός σου και ιδιαίτερα τον πρόεδρο, κ Σταύρο Θεοδωράκη. Καλός αγωνιστής, εργατικός και πείσμων.
Η τελευταία του παρουσία ήταν στο κανάλι STAR που ασφαλώς τον άκουσα, τον παρακολούθησα.
Έκπληξη. Πολλά τα ερωτήματα, αντίστοιχες οι απαντήσεις με αρκετή φλυαρία, θετική πρόκληση για τους πολλούς.
Όμως με εντυπωσίασε μια αποστροφή του λόγου και που αποτέλεσε την αφορμή να γράψω αυτή την επιστολή.
Η ακριβής έκφραση: ΄΄δεν έχουμε κανένα πανεπιστήμιο για....λάδια΄΄.
Από εκείνη την στιγμή πέρασα σε άλλες σκέψεις. Ήρθε μπροστά μου ο δεκάλογος ενός καλού Πανεπιστημίου. Αυτόν που έγραφες στον ΄΄αστρολάβο σου΄΄.
Και είπα, ποια η σχέση αυτού με τον δεκάλογο; Καμιά. Σε αντίθετες κατευθύνσεις οι σκέψεις. Εκτός και αν αναφέρθηκε για ...εντυπώσεις. (Εθισμένος είμαι σε εντυπώσεις πια, γνωστή η τακτική). Και σ΄αυτή ακόμη την περίπτωση (που δεν επιτρέπεται) ποια η σχέση του πανεπιστημιακού σοφού δασκάλου που προσπάθησε να δώσει το ΄΄φως΄΄ στον φοιτητή και στην κοινωνία; Καμιά. Ασυγχώρητο, είπα μέσα μου.
Έλα να σου θυμίσω το εδάφιο 9, στον αστρολάβο σου και στον δεκάλογο του καλού Πανεπιστημίου:
9. Το πραγματικό πανεπιστήμιο αναπτύσσει ερευνητική δραστηριότητα ανάλογα με τα πραγματικά ενδιαφέροντα των μελών του. Δεν απαιτεί αυτή η έρευνα να έχει κατ΄ανάγκη χρησιμότητα και δίδει έμφαση σε κλάδους (π.χ. τις επιστήμες των ανθρώπων) που σήμερα βρίσκονται στο περιθώριο των χρηματοδοτήσεων. Τα διδακτικά του άλλωστε προγράμματα καταρτίζονται με βάση το απαιτούμενο επίπεδο των γνώσεων και τη μεθοδολογία τους, και δεν αναπροσαρμόζονται ανάλογα με την επικρατούσα κοινωνική πίεση.
Το πραγματικό Πανεπιστήμιο δεν προσπαθεί κατ΄ανάγκη να συνδεθεί με τις παραγωγικές διαδικασίες της χώρας ούτε να χρηματοδοτήσει προγράμματα σε συνεργασία με ιδιωτικές εταιρείες. Για όλα αυτά υπάρχουν δημόσια και ιδιωτικά ιδρύματα ανώτατα ή όχι, που δεν επιτρέπεται ως τόσο να ονομάζονται Πανεπιστήμια και δίδουν ειδικά διπλώματα στους φοιτητές και ευκαιρίες πρόσθετων απολαβών στα μέλη τους.
Αντέγραψα ακριβώς την περίπτωση 9, όπως εσύ την πρότεινες και που με βρίσκει σύμφωνο όπως και άλλους συναδέλφους. Ποιος ο συνδετικός κρίκος αυτών που άκουσα (άκουσα και άλλα ασφαλώς, που δεν τα γράφω εδώ) με αυτά που εσύ πιστεύεις και έγραψες με τόλμη και αγάπη;
Ποια η σχέση σου με τις ιδέες ενός κόμματος, που μάλλον δεν διαμόρφωσε ακόμη θέση πολιτική ή έχει διαμορφώσει αλλά δεν κοινοποιείται με σκοπιμότητα;
Ο δικός μου αστρολάβος κάπου χτύπησε συναγερμό. Τον έφτιαξα να με ειδοποιεί όταν κάτι πάει στραβά. Και τώρα χτύπησε. Κάτι δεν πάει καλά. Με ειδοποίησε αλλά δεν μου είπε τι δεν πάει καλά. Το άφησε σε μένα κι εγώ ΄΄αντιδρώντας΄΄ στην ΄΄δράση΄΄ του, έκανα το πρώτο βήμα να σου γράψω αυτή την επιστολή. Δεν ξέρω αν θα φτάσει στα ...μάτια σου. Είμαι, όμως, βέβαιος ότι ο αστρολάβος σου θα σου δείξει τον σωστό, τον επιστημονικό, τον αληθινό δρόμο, όπως σου έδειχνε ως τώρα.
Δεν θα ήθελα να ΄΄αντιδράσεις΄΄ στην ΄΄δράση΄΄ μου αυτή λέγοντας ότι η περίπτωση αυτή της αποστροφής του λόγου του κ. Θεοδωράκη αποτελεί μια παρανυχίδα και δεν είναι ουσιώδες.
Τότε θα είμαι σίγουρος ότι κάπου άφησες τον αστρολάβο σου, κάπου τον ξέχασες και δεν σου δίνει πια το φως, το φως το Ελληνικό, το φως της επιστήμης και της γνώσης. Θα σε έχει ΄΄απορροφήσει΄΄ κάποια ΄΄σκουληκώτρυπα΄΄
Δεν θα ήθελα να το πιστέψω.
Τελειώνοντας αυτή την επιστολή ελπίζω να αποτελέσει ΄΄αιτία΄΄ να έλθει το καλύτερο ΄΄αιτιατό΄΄ για σένα και για την Ελλάδα μας.
Είμαι βέβαιος ότι ο ΄΄αστρολάβος της ζωής΄΄ θα κάνει το ΄΄θαύμα΄΄ του.
Σε χαιρετώ
με σεβασμό και αγάπη ελπίζοντας να είναι η αφορμή ενός δημιουργικού και φωτεινού διαλόγου