Πέμπτη 15 Φεβρουαρίου 2024

Ανθρώπινη Ύπαρξη και Βαρυτικά Κύματα

«Οφείλουμε την ύπαρξή μας στα βαρυτικά κύματα; (Do we Owe our Existence to Gravitational Waves?)», είναι ο τίτλος της εργασίας των φυσικών John Ellis, Brian D. Fields και Rebecca Surman που δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα στον ιστότοπο arxiv.org. Πως συνδέονται τα βαρυτικά κύματα με την ανθρώπινη ύπαρξη; Σύμφωνα με τους Ellis et al, τα βαρυτικά κύματα καθορίζουν την εξέλιξη δυαδικών συστημάτων από άστρα νετρονίων που περιφέρονται το ένα γύρω από το άλλο. Λόγω της εκπομπής βαρυτικών κυμάτων, το ζεύγος σταδιακά χάνει ενέργεια και η απόσταση μεταξύ τους μειώνεται μέχρις ότου φτάσουμε στην τελική σύγκρουση-συγχώνευση, ένα γεγονός που στην αστροφυσική αναφέρεται ως κιλονόβα (kilonova). Και κατά την διάρκεια της σύγκρουσης άστρων νετρονίων (κιλονόβα) προκαλείται πυρηνοσύνθεση διαμέσου της οποίας παράγονται στοιχεία χωρίς τα οποία … η ύπαρξη του ανθρώπινου οργανισμού θα ήταν αδύνατη!
Σύγκριση της μετρημένης αφθονίας στοιχείων στον φλοιό της Γης (διακεκομμένη γραμμή) με αυτή που προκύπτει κατά την αστροφυσική διαδικασία πυρηνοσύνθεσης r-process. Περιλαμβάνονται τα στοιχεία βρώμιο, ιώδιο, θόριο και ουράνιο, τα οποία σχετίζονται με τη ζωή στη Γη. Οι βαρύτεροι πυρήνες μπορούν να δημιουργηθούν στο εσωτερικό άστρων, που βρίσκονται στα τελευταία στάδια της ζωής τους, με δυο αστροφυσικές διαδικασίες πυρηνοσύνθεσης: την αργή διαδικασία (s-process) που περιλαμβάνει σύλληψη νετρονίων από βαρείς πυρήνες σε περιοχές με μικρή πυκνότητα νετρονίων καθώς επίσης και την γρήγορη διαδικασία (r-process), η οποία πραγματοποιείται όταν έχουμε μεγάλες πυκνότητες νετρονίων. Η r-διαδικασία πραγματοποιείται κατά την διάρκεια της έκρηξης των σουπερνόβα, αλλά και όταν συγκρούονται άστρα νετρονίων (κιλονόβα). Είναι υπεύθυνη για την παραγωγή της μεγαλύτερης ποσότητας στοιχείων πολύ βαρύτερων από τον σίδηρο (πυρήνες με μαζικούς αριθμούς Α> 80), συμπεριλαμβανομένων του χρυσού, του θορίου και του πλουτωνίου. Το ανθρώπινο σώμα αποτελείται κυρίως από τα στοιχεία υδρογόνο, άνθρακα, οξυγόνο, άζωτο και μικρότερες ποσότητες άλλων στοιχείων. Ο συνολικός αριθμός των στοιχείων που κρίνονται απαραίτητα για τη ζωή υπερβαίνει τα 20. Τα περισσότερα από αυτά έχουν ατομικούς αριθμούς Z < 35 και παράγονται κατά την διάρκεια των εκρήξεων σουπερνόβα. Ωστόσο, ξεχωρίζουν δύο βαρύτερα βασικά στοιχεία για την ανθρώπινη βιολογία που παράγονται κυρίως από την αστροφυσική διαδικασία r: το ιώδιο με Z = 53, που είναι συστατικό των ορμονών του θυρεοειδούς, ο οποίος με τη σειρά του επηρεάζει σημαντικές λειτουργίες του ανθρώπινου οργανισμού, όπως ο μεταβολισμός, η καρδιακή δραστηριότητα, η ανάπλαση των οστών κ.α. και το βρώμιο με Z = 35, που διαδραματίζει ρόλο στο κεντρικό νευρικό σύστημα, την ανάπτυξη και την αρχιτεκτονική των ιστών κλπ. Υπάρχουν και κάποια άλλα βαριά στοιχεία που παράγονται διαμέσου της διαδικασίας r τα οποία είτε είναι άμεσα χρήσιμα για τον ανθρώπινο οργανισμό, όπως το μολυβδαίνιο (Z=43) που εμπλέκεται στο μεταβολισμό των αμινοξέων, είτε έμμεσα παίζουν ρόλο στην εξέλιξη της ζωής στη Γη (και πιθανόν σε εξωπλανήτες που μοιάζουν με τη Γη), όπως το ουράνιο και το θόριο που βρίσκονται στο εσωτερικό της Γης και οι διασπάσεις των ραδιοϊσοτόπων τους 235,238U και 232Th, δημιουργούν πάνω από το 50% της γεωθερμικής ενέργειας. Τα βαριά στοιχεία που υπάρχουν στον φλοιό της Γης έχουν παραχθεί από έναν συνδυασμό των αστροφυσικών διαδικασιών r και s. Το 96% της αφθονίας του 127I στον φλοιό της Γης – στοιχείο απαραίτητο στον ανθρώπινο οργανισμό-, παράγεται διαμέσου της διαδικασίας r. Η διαδικασία r υπολογίζεται επίσης ότι παρείχε το μεγαλύτερο μέρος της αφθονίας βρωμίου και γαδολινίου στον φλοιό της Γης, το σύνολο του θορίου και ουρανίου και ένα κλάσμα του μολυβδαινίου και του καδμίου. Υποστηρίζεται λοιπόν, θεωρητικά και παρατηρησιακά, ότι η γρήγορη (r) πυρηνοσύνθεση βαρέων στοιχείων απαραίτητων για την ανθρώπινη ύπαρξη – όπως το ιώδιο και το βρώμιο-, πραγματοποιείται κατά την διάρκεια των συγκρούσεων άστρων νετρονίων ή κιλονόβα. Κι αφού τα κιλονόβα προκαλούνται από βαρυτικά κύματα, ο Ellis και οι συνεργάτες του, αναρωτιούνται με φιλοσοφική διάθεση αν τελικά ‘οφείλουμε την ύπαρξή μας στα βαρυτικά κύματα;’. Προτείνουν μάλιστα κι έναν τρόπο επιβεβαίωσης της άποψής τους: να αναζητηθούν ισότοπα (όπως το ιώδιο-129) στην επιφάνεια της Σελήνης, που πιθανόν να προέκυψαν από κάποια πρόσφατη κοντινή έκρηξη κιλονόβα. διαβάστε περισσότερα: https://arxiv.org/abs/2402.03593

Τετάρτη 3 Ιανουαρίου 2024

Ο Ευ. Βενιζέλος θυμάται και μας πλουτίζει την γνώση του πρόσφατου (κακό, δυστυχώς) παρελθόντος!!

Στις επαφές του με τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε κατά την περίοδο της κρίσης χρέους και τη συζήτηση περί Grexit σε υπόγειο ξενοδοχείου στην Πολωνία αναφέρθηκε ο Ευάγγελος Βενιζέλος σε εκπομπή της ΕΡΤ. "Ήταν μία σχέση ειλικρινής" ανέφερε χαρακτηριστικά. "Αρχές Ιουλίου του ’11. Την πρώτη εβδομάδα γίνεται η πρώτη μου ανεπίσημη επίσκεψη στο Βερολίνο, με τον Γιώργο Ζανιά και τον Πέτρο Χριστοδούλου. (…) Κάνουμε τη συνάντηση με τους Γερμανούς βιομηχάνους και στη συνέχεια τη στρατηγική συνάντηση, την καταλυτική με τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, σε ένα γεύμα εργασίας ανεπίσημο, σε ένα μεταμοντέρνο γιαπωνέζικο εστιατόριο. (…) Εκεί στην πραγματικότητα συμφωνούμε με τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, την πορεία προς το δεύτερο πρόγραμμα και την έννοια του χρέους, την έννοια του κουρέματος του χρέους", είπε ο πρώην υπουργός Οικονομικών. "Τότε για πρώτη φορά διαπιστώνω πόσο μεγάλη σημασία δίνει ο κ. Σόιμπλε στην ανάγκη να εισαχθούν νομοθετικά οι λεγόμενες ρήτρες συλλογικής δράσης, που σημαίνει ότι όταν εκδίδεται ένα ομόλογο, οι ομολογιούχοι συγκροτούν μια κοινότητα, μια ένωση προσώπων που αποφασίζει κατά πλειοψηφία για την τύχη του ομολόγου και για τη σχέση με τον εκδότη. (…) Παραδόξως εμείς στην ελληνική νομοθεσία, δεν είχαμε ποτέ αυτή την ρήτρα συλλογικής δράσης. Αλλά και άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν είχαν τη ρήτρα αυτή έως ότου την εφαρμόσαμε εμείς για πρώτη φορά για να πάμε στο κούρεμα του χρέους. Την εφαρμόσαμε αναδρομικά. Αυτό ήταν η μεγάλη νομική απόφαση και αυτό τώρα πια έχει καταστεί κανόνας υποχρεωτικός για όλα τα κράτη μέλη της Ευρωζώνης" πρόσθεσε. Για τη συζήτηση περί Grexit στο υπόγειο ξενοδοχείου στην Πολωνία, ο κ. Βενιζέλος ανέφερε μεταξύ άλλων: "Αναζητήσαμε έναν χώρο, μας είπαν οι υπεύθυνοι του ξενοδοχείου ότι μπορούμε να κατέβουμε στο δεύτερο υπόγειο, όπου υπήρχε ένα μπαρ, ένα κλασικό για την πόλη μπαρ, το οποίο ήταν κλειστό. Ήταν σκοτεινά, ανάψαμε ένα φως, άρα υπήρχε μια συνθήκη η οποία ήταν αρκετά απειλητική γιατί υπήρχε ημίφως. Καθίσαμε σε μια γωνιά υπήρχε ένα τραπέζι του μπαρ, ένας μικρός καναπές στον οποίο κάθισαν οι δύο Γερμανοί, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και ο Γκέρκ Άσμουσεν. Πάντα το σχήμα ήταν ένας συν ένας και από την άλλη μεριά, σε δύο μικρές πολυθρόνες καθίσαμε ο Γιώργος Ζανιάς και εγώ". "Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ήταν αρκετά ταχύς και άμεσος, ευθύς, χωρίς προλόγους: Ας συζητήσουμε την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ, ήταν η χαρακτηριστική φράση. Άρα έθεσε το ζήτημα αμέσως στο τραπέζι και άρχισε ένα γκραν γκινιόλ, το οποίο κράτησε 90 λεπτά. Ο Σόιμπλε με τη βοήθεια του Άσμουσεν μας ανέπτυξε το επιχείρημα πόσο ευνοϊκό θα ήταν για την Ελλάδα να αποχωρήσει προσωρινά υποτίθεται από το ευρώ και όταν ανακάμψει, όταν ξανά αποκτήσει τις προϋποθέσεις συμμετοχής στην ευρωζώνη, το βλέπουμε". Σύμφωνα με τον Ευ. Βενιζέλο η σχέση του με τον Σόιμπλς "ήταν ουσιαστική και ειλικρινής. Στο τελευταίο λοιπόν Eurogroup, στο οποίο μετείχα τον Μάρτιο, μετά την ολοκλήρωση της παρέμβασης στο χρέος και λίγο πριν τις εκλογές, είχαμε μια ιδιωτική συνομιλία, μια προσωπική συνομιλία με τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε στο περιθώριο του Eurogroup και του είπα τότε "σας ευχαριστώ πάρα πολύ για την ειλικρίνειά σας και γιατί μείνατε πιστός σε όλα όσα συμφωνήσαμε". Μπορεί να συμφωνούσαμε δύσκολα, αλλά αυτά που συμφωνούσαμε τηρούνταν και κυρίως υπήρχε μία ειλικρίνεια στις σχέσεις μας. Και τότε, με το ιδιόρρυθμο αλλά υπαρκτό χιούμορ του, μου απάντησε ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ότι "κοίταξε, δεν σου είπα πολλά ψέματα επειδή συζητούμε μεταξύ μας στα αγγλικά και ως εκ τούτου έχουμε περιορισμένες εκφραστικές δυνατότητες. Εάν μιλούσαμε στα γερμανικά, θα σου είχα πει πάρα πολλά ψέματα". Σκεπτόμαστε τι θα διαβάσουμε στα απομνημονεύματα του κ. Βενιζέλου, που είμαστε βέβαιοι οτι τα γράφει (αν δεν τα έχει γράψει μέχρι τώρα). Εκείνο που οφείλουμε να αναζητήσουμε είναι η αλήθεια, που κρύβεται πίσω από τον όλεθρο των αποφάσεων εκείνης της εποχής για να γίνουμε σοφότεροι αλλά και να αποφύγουμε κάθε ενδεχόμενο κίνδυνο στο μέλλον.

Δευτέρα 1 Ιανουαρίου 2024

ΕΥΧΕΣ ΜΕ ΒΑΛΣ ΚΑΙ ΠΟΛΚΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΡΑΤΙΚΗ ΟΡΧΗΣΤΡΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΗΣ.

Η ομορφιά και ο θρίαμβος της παγκόσμιας μουσικής να συγκινήσει όλους στον κόσμο για την επίτευξη ειρήνης σε όλους τους λαούς. ΑΧΡΕΙΑΣΤΟΙ ΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ

ΕΥΧΕΣ

Η ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΜΑΣ ΕΥΧΕΤΑΙ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΜΑ ΚΑΙ ΚΑΛΑ, ΜΕ ΥΓΕΙΑ, ΕΙΡΗΝΗ, ΠΡΟΟΔΟ, ΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑ ΚΑΙΑΠΑΛΛΑΓΜΕΝΟΙ ΟΛΟΙ ΑΠΟ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΚΑΙ ΑΣΧΗΜΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ, ΜΕ ΕΥΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΑΓΑΠΗ

Τρίτη 26 Δεκεμβρίου 2023

26/12/1898: Το ζεύγος Κιουρί ανακοινώνει την επιτυχή απομόνωση του ραδίου

Στις 26 Δεκεμβρίου 1898 ανακοινώθηκε στην Γαλλική Ακαδημία Επιστημών η ανακάλυψη του Ραδίου από τους Pierre – Marie Curie και του χημικού Gustave Bémont. Η δημοσίευση που παρουσίασε ο Henri Becquerel μιλούσε «Για μια νέα εξαιρετικά ραδιενεργή ουσία που περιέχεται στον Ουρανινίτη (ορυκτό οξειδίου του ουρανίου). Το νέο ραδιενεργό στοιχείο που χημικά βρίσκεται κοντά στο βάριο, ονομάστηκε Ράδιο.» www.sfp150ans.fr/ephemerides/26-decembre-1898 Μία ημέρα μετά τα Χριστούγεννα του 1898, ο ίδιος ο ιστός της επιστημονικής κατανόησης του κόσμου έμελλε να αλλάξει για πάντα, από μια ανακοίνωση του λαμπρού διδύμου της Μαρί και του Πιέρ Κιουρί. Κλεισμένοι στο ταπεινό εργαστήριό τους (ένα εγκαταλελειμμένο πρώην ανατομείο) οι Κιουρί αποκάλυψαν στον κόσμο το πρωτοποριακό τους επίτευγμα – την επιτυχή απομόνωση του ραδίου.
Τις τελευταίες ημέρες του 19ου αιώνα, οι Κιουρί είχαν βάλει στόχο να διαλευκάνουν τα μυστήρια που έκρυβε το ορυκτό ουρανινίτης (ή πισσουρανίτης). Αναγνωρίζοντας την αυξημένη ραδιενέργειά του σε σύγκριση με το καθαρό ουράνιο, το ζευγάρι ξεκίνησε μια επιστημονική οδύσσεια που θα οδηγούσε στην απομόνωση δύο νέων στοιχείων: του πολωνίου (που ανακοινώθηκε τον Ιούλιο του 1898) και του αινιγματικού ραδίου. Οι προκλήσεις που αντιμετώπισαν οι Κιουρί ήταν τεράστιες, καθώς ο ουρανινίτης αποτελούσε σπάνιο υλικό και η διαδικασία εξόρυξης ήταν δύσκολη. Απτόητοι, η Μαρί και ο Πιέρ αξιοποίησαν την εφευρετικότητά τους, χρησιμοποιώντας την κλασματική κρυστάλλωση για να αποσπάσουν τα ραδιενεργά συστατικά. Η ατμόσφαιρα στο υποτυπώδες εργαστήριό τους κυριαρχούνταν από προσμονή καθώς πλησίαζαν όλο και πιο κοντά στην ιστορική ανακάλυψη. Εκείνη την ημέρα του Δεκεμβρίου, οι Κιουρί αποκάλυψαν τα ευρήματά τους σε μια σημαντική δημοσίευση με τον τίτλο «Sur une nouvelle substance fortement radio-active, contenue dans la pechblend» (Περί μιας νέας εξαιρετικά ραδιενεργής ουσίας που περιέχεται στον πισσουρανίτη). Η επιστημονική κοινότητα εισήλθε σε κατάσταση συλλογικού δέους και ενθουσιασμού. Το πολώνιο και το ράδιο, απομονωμένα από τον πισσουρανίτη, κατέρριψαν τις προκαταλήψεις για τη σύσταση της ύλης και έθεσαν τις βάσεις για μια νέα εποχή στη Χημεία. Το πρωτοποριακό έργο της Μαρί Κιουρί για το ράδιο δεν πέρασε απαρατήρητο. Το 1903, έγινε η πρώτη γυναίκα που έλαβε το βραβείο Νόμπελ Φυσικής, υπογραμμίζοντας τη σημασία της ανακάλυψης και σπάζοντας τους φραγμούς μεταξύ των δύο φύλων, σε μια ανδροκρατούμενη επιστημονική κοινότητα. Άλλωστε, η απομόνωση του ραδίου σηματοδότησε ένα σημείο καμπής όχι μόνο στην επιστημονική θεωρία αλλά και στις πιθανές εφαρμογές της. Στον πυρήνα του, το επίτευγμα αυτό διεύρυνε τον περιοδικό πίνακα των χημικών στοιχείων, αμφισβητώντας τις υπάρχουσες θεωρίες για τα στοιχεία που ήταν γνωστά εκείνη την εποχή. Το ράδιο, μαζί με το πολώνιο, παρείχαν απτές αποδείξεις για την ύπαρξη ραδιενεργών στοιχείων, αλλάζοντας αρκετά την κατανόηση της ύλης από την επιστημονική κοινότητα. Αυτή η πρωτοποριακή ανακάλυψη δεν άφησε ανεπηρέαστο και τον τομέα της Ιατρικής. Η ικανότητα του στοιχείου να εκπέμπει ισχυρή και στοχευμένη ακτινοβολία άνοιξε τον δρόμο για την εξέλιξη της ακτινοθεραπείας, προσφέροντας επαναστατικές προσεγγίσεις στη θεραπεία διάφορων ασθενειών. Η Μαρί Κιουρί θα αξιοποιούσε αργότερα τη δύναμη του ραδίου, ιδίως στη θεραπεία του καρκίνου. (Οι άοκνες προσπάθειές της σε αυτόν τον τομέα θα της αποφέρουν ένα δεύτερο βραβείο Νόμπελ Φυσιολογίας – Ιατρικής το 1911, παγιώνοντας τον ρόλο της ως πρωτοπόρου, τόσο στη Χημεία όσο και στην Ιατρική). Πέρα από τον αντίκτυπό της στην Ιατρική, η απομόνωση του ραδίου έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην πρόοδο της πυρηνικής φυσικής. Οι επιστήμονες απέκτησαν βαθύτερη κατανόηση της ατομικής δομής και της ραδιενεργού διάσπασης, δίνοντας έναυσμα για περαιτέρω έρευνα στην Πυρηνική Χημεία και Φυσική. Η ανακάλυψη είχε και πρακτικές εφαρμογές, οι οποίες επεκτάθηκαν στην τεχνολογία και τη βιομηχανία. Οι φωσφορίζουσες ιδιότητες του ραδίου το κατέστησαν ανεκτίμητο για την παραγωγή φωσφορίζουσας μπογιάς που χρησιμοποιούνταν σε καντράν ρολογιών, όργανα αεροσκαφών και γενικά σε εφαρμογές που απαιτούσαν ορατότητα σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού. Το έργο των Κιουρί πάνω στο ράδιο όχι μόνο επηρέασε τους συγχρόνους τους, αλλά ενέπνευσε και τις μελλοντικές γενιές επιστημόνων. Η αφοσίωσή τους στην κατανόηση των ιδιοτήτων και των εφαρμογών των ραδιενεργών υλικών πυροδότησε σωρεία ερευνών, που οδήγησε σε συνεχείς προόδους σε διάφορους επιστημονικούς κλάδους. Άξιο μνημόνευσης είναι το γεγονός οτι η Μαρία Κιουρί εόχε αφιερώσει την ζωή της στην έρευνα την επιστήμη και τις εφαρμογές της για το καλό των ανθρώπων. Ήταν μια ισχυρή προσωπικότητα και μάλιστα υπερασπίζονταν τα δικαιώματα της γυναίκας και γενικώς των ανθρώπων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η στιγμή που συνάδελφοί της της ανακοινώνουν το γεγονός που κέρδισε το Νόμπελ Χημείας συμβουλέυοντάς την να μην πάει εκείνη την στιγμή για την παραλαβή. Εκείνη την περίοδο η Μαρία Κιουρί απασχόλησε την επιστημονική κοινότητα και όχι μόνο η προσωπική της ζωή. Είχε συνάψει σχέση με φοιτητή του Πέτρου Κιουρί όταν είχε πεθάνει πια ο Πέτρος. Οι γαλλικές εφημερίδες δημοσίευσαν προσωπικά γράμματα προς τον Λανζεβάν, στα οποία η Κιουρί περιέγραφε τις κινήσεις που θα έπρεπε να κάνει για να πάρει διαζύγιο από τη γυναίκα του. Τόσο μεγάλη ήταν η γενική κατακραυγή, που η Σουηδική Ακαδημία συμβούλευσε τη Μαρία Κιουρί να μην πάει να παραλάβει το βραβείο λόγω του σκανδάλου. Η Κιουρί απάντησε ότι «το βραβείο μού το δώσατε για την ανακάλυψη των στοιχείων ράδιο και πολώνιο. Πιστεύω ότι δεν υπάρχει σχέση ανάμεσα στην επιστημονική μου εργασία και σε στοιχεία της ιδιωτικής μου ζωής...»
Η αφρόκρεμα της Φυσικής και των εξελίξεών της στην άκρως εντυπωσιακή περίοδο 1880-1945. Η Μαρία Κιουρί στο πλάνο όπου βρίσκεται και ο Άλμπερτ Αϊνστάιν!!!

Θετικά τα νέα από την οικονομία

Στα 7,11 δισ. ευρώ διαμορφώνεται το πρωτογενές πλεόνασμα του κρατικού προϋπολογισμού στο 11μηνο Ιανουαρίου - Νοεμβρίου, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η Τράπεζα της Ελλάδος. Την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2023, το ταμειακό αποτέλεσμα της κεντρικής διοίκησης παρουσίασε έλλειμμα 468 εκατ. ευρώ, έναντι ελλείμματος 6.808 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2022. Κατά την περίοδο αυτή, τα έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού διαμορφώθηκαν σε 56.595 εκατ. ευρώ, από 49.831 εκατ. ευρώ πέρυσι. Όσον αφορά τις δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού, αυτές διαμορφώθηκαν σε 53.473 εκατ. ευρώ, από 53.490 εκατ. ευρώ την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2022. Σημαντικά τα στοιχεία αυτά. Θα αναλύσουμε συνολικά τις επιδόσεις της Ελληνικής οικονομίας το 2023 σύντομα. Πολλά έχουν γραφεί για το Ελληνικό θαύμα. Πράγματι κάτι άλλαξε, κάτι θα αλλάξει υπόσχεται η κυβέρνηση. Οι πολίτες έχουν εμπιστοσύνη (φαίνεται) στις αποφάσεις και την διαχείριση με εξαιρέσεις σχετικά με την ακρίβεια. Θα το δούμε σε σχετικό άρθρο που ετοιμάζουμε.

Το όνειρο της τεχνητής καρδιάς

Πριν από δέκα χρόνια έγινε η πρώτη εμφύτευση μίας σημαντικά βελτιωμένης τεχνητής καρδιάς. Όμως υπάρχει ακόμη δρόμος μέχρι την επαναστατική καινοτομία. Γιατί;
Η τεχνητή καρδιά Carmat Η καρδιά είναι κατ’ αρχήν ένα αρκετά απλό όργανο. Τέσσερις θάλαμοι, μερικές βαλβίδες και σωληνώσεις με επιδέξια διασύνδεση – έτσι η φυσική αντλία είναι έτοιμη. Εάν όμως η αντλία μας δεν λειτουργεί πλέον όπως πρέπει, η κατάσταση είναι άσχημη. Σε ανθρώπους με σοβαρή καρδιακή ανεπάρκεια, η αντλία είναι τόσο αδύναμη, ώστε δεν καταφέρνει να μεταφέρει αποτελεσματικά το αίμα στο σώμα – με αποτέλεσμα ο άνθρωπος να λαχανιάζει πολύ, ακόμη και σε κατάσταση ηρεμίας, ενώ τα όργανα, που δεν τροφοδοτούνται επαρκώς με αίμα, δεν προσλαμβάνουν ούτε οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά. Πολλές φορές η μόνη λύση είναι μια νέα καρδιά. Ωστόσο οι δότες καρδιάς είναι λιγοστοί. Στη Γερμανία αυτό οφείλεται κυρίως στο ότι δωρεά οργάνων μπορεί να γίνει μονάχα κατόπιν ρητής συναίνεσης. Γι’ αυτό και είναι αναγκαία η εξεύρεση εναλλακτικών λύσεων για την αντιμετώπιση των καρδιακών προβλημάτων. Έρευνα δεκαετιών Εδώ και περισσότερα από 60 χρόνια, καρδιολόγοι και καρδιοχειρουργοί συζητούν για το όνειρο της τεχνητής καρδιάς. Για μια ασθενή καρδιά, που δεν έχει υποστεί ακόμη πλήρη βλάβη, υπάρχουν συστήματα που μπορούν να υποστηρίξουν μέρη της. Όμως για ασθενείς, των οποίων αμφότερες οι καρδιακές κοιλίες είναι σε άσχημη κατάσταση, αυτά δεν είναι αρκετά: ολόκληρη η καρδιά πρέπει να αντικατασταθεί. Η ανάπτυξη τέτοιων μοντέλων έχει επίσης ερευνηθεί για δεκαετίες. Το 1982 πραγματοποιήθηκε στις Η.Π.Α. η πρώτη μόνιμη και ολοκληρωμένη εμφύτευση καρδιάς. Ωστόσο αυτές οι καρδιές είναι ως επί το πλείστον υποτυπώδεις – χωρίς να είναι και προσαρμοσμένες στις ανάγκες του εκάστοτε ασθενή. Όταν πριν από μία δεκαετία έγινε η πρώτη εμφύτευση τεχνητής καρδιάς, που ήταν και πραγματικά προσαρμοσμένη στον ασθενή, προκάλεσε μεγάλη αίσθηση. Ο Γάλλος καρδιοχειρουργός Αλαίν Καρπεντιέ, επικεφαλής της επέμβασης, είχε ήδη γίνει γνωστός με την έρευνα και το έργο του για τις καρδιακές βαλβίδες, έχοντας αντικαταστήσει τα τεχνητά υλικά με βιολογικές επιφάνειες. Οι τελευταίες έχουν το μεγάλο πλεονέκτημα πως μετά την εγχείρηση ο ασθενής δεν χρειάζεται να παίρνει αντιπηκτικά φάρμακα για το υπόλοιπο της ζωής του – μία φαρμακευτική αγωγή που αυξάνει σοβαρά τον κίνδυνο αιμορραγιών. Ο Καρπεντιέ χρησιμοποίησε τέτοιο υλικό και στην υπόλοιπη καρδιά, δημιουργώντας έτσι μία τεχνητή καρδιά που προσαρμόζεται στη σωματική δραστηριότητα του ασθενούς. Γιατί όποιος δεν θέλει να είναι μονίμως ξαπλωμένος, αλλά και να κάθεται, να περπατάει, να τρέχει και να χορεύει, χρειάζεται μία καρδιά που να λειτουργεί σωστά και σε αυτές τις δραστηριότητες. Η πρώτη εμφύτευση της λεγόμενης καρδιάς Carmat έγινε σε έναν 76χρονο με σοβαρή καρδιακή ανεπάρκεια, ο οποίος έζησε 74 ημέρες μετά την επέμβαση. Τα προηγούμενα χρόνια έχουν γίνει πολλές προσαρμογές στο υλικό των επιφανειών, τη λειτουργία και τις αντλίες, όπως εξηγεί ο Στεφάν Πιά, επικεφαλής της εταιρείας Carmat, ενώ έχουν εμφυτευθεί 50 ακόμη τεχνητές καρδιές. Οι 14 ασθενείς έζησαν με τεχνητή καρδιά έως ότου βρέθηκε δότης. Σε 15 άλλες περιπτώσεις οι ασθενείς εξακολουθούν να ζουν με την τεχνητή καρδιά – οι υπόλοιποι ασθενείς έχουν πεθάνει. Τα προβλήματα της καρδιάς Carmat Πάντως, η καρδιά Carmat παρουσιάζει ορισμένα προβλήματα. Για παράδειγμα, είναι πολύ μεγάλη – γι’ αυτό και δεν είναι κατάλληλη για όλους τους θώρακες, όπως και για πολλές γυναίκες. Επιπλέον, η καρδιά είναι πολύ περίπλοκη: αποτελείται από 250 κομμάτια, «το καθένα εκ των οποίων μπορεί να χαλάσει», όπως λέει ο Εβγκένι Ποτάποφ, επικεφαλής του προγράμματος για τη μηχανική υποστήριξη της κυκλοφορίας του αίματος στο Γερμανικό Καρδιολογικό Κέντρο του Charité. Γι’ αυτό και μπορεί να παρουσιάσει περισσότερες δυσλειτουργίες από τις απλούστερες τεχνητές καρδιές. Ακόμη, όπως σε όλα τα πράγματα, έτσι και εδώ, τα πλεονεκτήματα που προσφέρει έχουν υψηλό κόστος – κάθε καρδιά κοστίζει περίπου 200.000 ευρώ. Σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας, μετά από έξι μήνες οι μισοί περίπου ασθενείς που υποβλήθηκαν σε εμφύτευση δεν ζουν πια, επισημαίνει ο Ποτάποφ – ένα υψηλό ποσοστό. Φυσικά αυτό δεν οφείλεται αποκλειστικά στην καρδιά Carmat, αλλά και στο γεγονός ότι οι ασθενείς είναι κατά κανόνα βαριά άρρωστοι. Τέλος, υπάρχουν και περισσότεροι άνθρωποι σε λίστα αναμονής απ’ ό,τι δότες καρδιάς. Για λιγότερο σοβαρά καρδιακά προβλήματα μπορούν πάντως να προτιμηθούν και απλούστερα συστήματα υποστήριξης, που δίνουν μία λύση για κάποια χρόνια – ενόσω συνεχίζεται η αναζήτηση για δωρεά οργάνου. Μέχρι στιγμής δεν αποτελεί λύση διαρκείας Θα μπορούσε κάποιος να ζήσει για καιρό με μία καρδιά Carmat; Αν και επί του παρόντος αυτό δεν μοιάζει ιδιαιτέρως εφικτό, ο Πιά τονίζει πως η εταιρεία επιδιώκει μέσα στον επόμενο χρόνο να προσφέρει μία μακροχρόνια λύση. Μέχρι τώρα η καρδιά Carmat διατίθεται στην ευρωπαϊκή αγορά μονάχα ως ενδιάμεση λύση. «Εάν είχε το μισό μέγεθος και δεν παρουσίαζε τεχνικά προβλήματα, τότε θα υποστήριζα το προϊόν αμέσως», λέει ο Ποτάποφ. Πάντως, στα τέλη του 2021 η εταιρεία απομάκρυνε το προϊόν από την αγορά για έναν ολόκληρο χρόνο, λόγω των μεγάλων προβλημάτων ποιότητας. Εντω μεταξύ γίνονται πειράματα με εμφυτεύσεις γενετικά τροποποιημένων καρδιών από γουρούνια ή με ανακατασκευή ιστών της καρδιάς μέσω της μηχανικής ιστών (tissue engineering). Τα επόμενα χρόνια θα φανεί ποια τεχνολογία θα αποτελέσει τη μεγαλύτερη καινοτομία. Όπως και το εάν η προθυμία για δωρεές οργάνων θα περιορίσει τουλάχιστον ως έναν βαθμό το πρόβλημα. Επιμέλεια: Γιώργος Πασσάς Άννα Κάρτχαους – https://www.dw.com/el/%CF%84%CE%BF-%CF%8C%CE%BD%CE%B5%CE%B9%CF%81%CE%BF-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CF%84%CE%B5%CF%87%CE%BD%CE%B7%CF%84%CE%AE%CF%82-%CE%BA%CE%B1%CF%81%CE%B4%CE%B9%CE%AC%CF%82/a-67769751 Κοινοποιήστε:

Δευτέρα 25 Δεκεμβρίου 2023

Ο πρώτος υπερυπολογιστής που προσομοιώνει τον ανθρώπινο εγκέφαλο

Ο DeepSouth έχει προγραμματιστεί να τεθεί σε λειτουργία τον Απρίλιο του 2024. Ο DeepSouth, ο πρώτος υπερυπολογιστής στον κόσμο που έχει σχεδιαστεί για να προσομοιώνει τον ανθρώπινο εγκέφαλο θα ενεργοποιηθεί σε λίγους μήνες. Ο υπερυπολογιστής κατασκευάστηκε από ερευνητές του Διεθνούς Κέντρου Νευρομορφικών Συστημάτων (ICNS) στο Πανεπιστήμιο του Δυτικού Σίδνεϊ και μπορεί να μιμείται τα δίκτυα του εγκεφάλου στην κλίμακα ενός πραγματικού ανθρώπινου μυαλού. Ο DeepSouth χρησιμοποιεί ένα νευρομορφικό σύστημα, το οποίο αναπαράγει τις ανθρώπινες βιολογικές διεργασίες. Με τη χρήση υλικού, προσομοιώνει αποτελεσματικά μεγάλα δίκτυα νευρώνων, επιτυγχάνοντας 228 τρισεκατομμύρια συναπτικές εργασίες ανά δευτερόλεπτο. Αυτό ισοδυναμεί με τις εκτιμώμενες εργασίες ανά δευτερόλεπτο που μπορεί να επιτύχει ο ανθρώπινος εγκέφαλος. Ο καθηγητής Αντρέ βαν Σάικ, διευθυντής του ICNS, τονίζει ότι ο DeepSouth διαφέρει από άλλους υπερυπολογιστές λόγω του μοναδικού σχεδιασμού του. Ειδικά σχεδιασμένος ώστε να λειτουργεί όπως τα δίκτυα νευρώνων (εγκεφαλικά κύτταρα), απαιτεί λιγότερη ενέργεια και επιτυγχάνει μεγαλύτερη αποδοτικότητα, σε αντίθεση με τους υπόλοιπους υπερυπολογιστές οι οποίοι καταναλώνουν σημαντική ποσότητα ενέργειας. «Η πρόοδος στην κατανόησή μας για το πώς λειτουργούν οι εγκέφαλοι χρησιμοποιώντας νευρώνες εμποδίζεται από την αδυναμία μας να προσομοιώσουμε δίκτυα που μοιάζουν με τον εγκέφαλο, σε μεγάλη κλίμακα. Η προσομοίωση νευρωνικών δικτύων σε τυπικούς υπολογιστές χρησιμοποιώντας μονάδες επεξεργασίας γραφικών (GPU) και κεντρικές μονάδες επεξεργασίας (CPU) είναι πολύ αργή και ενεργοβόρα. Το σύστημά μας θα το αλλάξει αυτό», έγραψε ο βαν Σάικ σε δελτίο Τύπου. «Αυτή η πλατφόρμα θα προχωρήσει στην κατανόηση του εγκεφάλου και θα αναπτύξει εφαρμογές υπολογιστών σε κλίμακα εγκεφάλου σε διάφορους τομείς, όπως η ανίχνευση, η βιοϊατρική, η ρομποτική, το διάστημα και εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης μεγάλης κλίμακας», εξήγησε ο καθηγητής. Ο ερευνητής πιστεύει ότι το σύστημα DeepSouth θα βοηθήσει στην εξέλιξη των έξυπνων συσκευών, όπως τα κινητά τηλέφωνα και οι αισθητήρες που χρησιμοποιούνται στη βιομηχανία και τη γεωργία. Επιπλέον, αναμένεται να συμβάλει στην ανάπτυξη εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης που θα είναι λιγότερο ενεργοβόρες και πιο «έξυπνες». Σύνταξη: Εύη Τσιριγωτάκη – https://www.ertnews.gr/eidiseis/epistimi/o-protos-yperypologistis-pou-prosomoionei-ton-anthropino-egkefalo-tha-tethei-se-leitourgia-to-2024/

Κυριακή 24 Δεκεμβρίου 2023

Πέμπτη 21 Δεκεμβρίου 2023

Νέα εγκύκλιος για την αξιολόγηση

Με νέα εγκύκλιο εξέδωσε το Υπουργείο Εσωτερικών σχετικά με την έναρξη της Προετοιμασίας των Αξιολογήσεων για την αξιολογική περίοδο του έτους 2023. Οι αρμόδιες Διευθύνσεις Διοικητικού καλούνται να προβούν στις απαραίτητες προπαρασκευαστικές ενέργειες – μέσω της νέας ηλεκτρονικής εφαρμογής αξιολόγησης – σύμφωνα με τον νόμο 4940/2022, όπως ορίζεται στο άρθρο 5 κατά το χρονικό διάστημα από 20/12/2023 έως 12/1/2024 για τη διενέργεια της αξιολόγησης της αξιολογικής περιόδου του έτους 2023 Ουσιαστικά ο Αξιολογητές που είναι κατά περίπτωση, άμεσα ιεραρχικά προϊστάμενοι κάθε υπαλλήλου, καλούνται να διενεργήσουν έλεγχο και να επιβεβαιώσουν ή/και να καταχωρίσουν τα στοιχεία των αξιολογούμενων υπαλλήλων. Προϊστάμενος είναι όποιος άσκησε τα καθήκοντα της θέσης για τουλάχιστον τέσσερις (4) μήνες Για υπαλλήλους που αποχώρησαν από τη θέση τους έως και τις 31/8/2023 – λόγω μετακίνησης, μετάθεσης, απόσπασης ή μετάταξης – οι ενέργειες που αφορούν στην αξιολόγηση τους διενεργούνται αποκλειστικά στην υπηρεσία υποδοχής εφόσον έχουν συμπληρώσει σε αυτή το ελάχιστο χρονικό διάστημα των τεσσάρων (4) μηνών. Πρόσβαση και δυνατότητα ελέγχου και επιβεβαίωσης των στοιχείων έχουν οι υπάλληλοι των οικείων Διευθύνσεων Διοικητικού ή Προσωπικού (χρήστες της ηλεκτρονικής εφαρμογής) στους οποίους έχει ήδη αποδοθεί ο ρόλος «Διαχειριστή Αξιολόγησης Προσωπικού» Σημείωση από εμάς:Αξιολόγηση γίνονταν και στο παρελθόν σε έντυπα, τα οποία συλλέγονταν από κάποιο αρμόδιο και ασφαλώς ΄΄φυλάσσονταν΄΄ σε κάποιο συρτάρι.Τώρα η αξιολόγηση θα γίνεται ηλεκτρονικά. Πάλι, όμως, θα πούμε εμείς ποιός θα είναι ο αποδέκτης και πως θα γίνεται αυτή η αξιολόγηση. Θα υπάρχουν αποτελέσματα και μάλιστα θα ανακοινώνονται; Αυτή είναι η ουσία και όχι μόνο η ευκολία στην γραφειοκρατία.

Τι ψήφισαν οι Βριλησσιώτες

Εγγεγραμμένοι 22.775 Έγκυρα 12.151 Άκυρα 134 Συμμετοχή 12.386 Λευκά 101 ...