Δεν είναι η Delta η τελευταία παραλλαγή της πανδημίας– Έρχεται η super μετάλλαξη που διαφεύγει από τα εμβόλια ισχυρίζονται οι επιστήμονες

Η Delta είναι στην παρούσα φάση η κυρίαρχη παραλλαγή του Sars-CoV-2, ωστόσο οι επιστήμονες εκτιμούν πως είναι παρά πολύ πιθανό το επόμενο διάστημα να εμφανιστεί μία ακόμη πιο ισχυρή μετάλλαξη. Μετά τα άλματα στη γενετική του αλληλουχία, που προκάλεσαν πρώτα το στέλεχος Alpha και μετά η Delta, ο Sars-CoV-2 θα μεταλλαχθεί τώρα αργά και σταθερά και τελικά θα διαφεύγει από τα υπάρχοντα εμβόλια σε βάθος χρόνου, επισημαίνει σε δημοσίευμά της η βρετανική εφημερίδα Guardian. Ενώ οι επιστήμονες αντιμετωπίζουν δυσκολίες να επισημάνουν ότι οι προβλέψεις τους είναι ως επί το πλείστον τεκμηριωμένες εικασίες, ορισμένοι το αντιλαμβάνονται ως το πιο πιθανό αποτέλεσμα. Αντιγονική μετατόπιση «Προβλέπω ότι το είδος της εξέλιξης που θα δούμε, είναι περισσότερο αυτό που ονομάζουμε αντιγονική μετατόπιση, όπου ο ιός εξελίσσεται σταδιακά για να ξεφύγει από το ανοσοποιητικό σύστημα», λέει ο Francois Balloux, διευθυντής του Ινστιτούτου Γενετικής UCL. «Για τη γρίπη και άλλους κορονωϊούς που γνωρίζουμε πολύ καλά, χρειάζονται περίπου 10 χρόνια για να συσσωρεύσει ο ιός αρκετές αλλαγές ώστε να μην αναγνωρίζονται από τα αντισώματα στο αίμα», προσθέτει. Η super μετάλλαξη Υπάρχει βέβαια και η πιθανότητα εμφάνισης ενός εντελώς νέου στελέχους, με μεταδοτικότητα, μολυσματικότητα ή ανοσοδιαφυγή που αλλάζει δραματικά τους «όρους του παιχνιδιού». Ο Ravi Gupta, καθηγητής κλινικής μικροβιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Cambridge, αναφέρεται σε αυτά τα στελέχη ως «super παραλλαγές» και λέει ότι είναι 80% σίγουρος ότι θα εμφανιστεί μία τέτοια μετάλλαξη. Το ερώτημα είναι πότε. «Έχουμε πανδημία Delta αυτή τη στιγμή», λέει ο Gupta. «Αυτή η νέα παραλλαγή Delta Plus είναι σχετικά παράξενη σε σύγκριση με το είδος του πράγματος για το οποίο μιλάω. Έχει δύο μεταλλάξεις από το στέλεχος Delta, δεν νομίζω ότι είναι τόσο ανησυχητικές και δεν έχει απογειωθεί σε μεγάλο βαθμό σε άλλες χώρες. Αλλά είναι αναπόφευκτο ότι θα υπάρξει μια άλλη σημαντική παραλλαγή τα επόμενα δύο χρόνια και θα ανταγωνιστεί τη Delta και μπορεί να ξεπεράσει τη Delta», επισημαίνει ο επιστήμονας. Αχαρτογράφητα νερά Υπάρχουν διάφοροι τρόποι με τους οποίους μπορεί να προκύψει αυτό. Θα δούμε super παραλλαγή; Κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2020, οι επιδημιολόγοι άρχισαν να παρατηρούν σημάδια ενός ανησυχητικού φαινομένου που είναι γνωστό ως ανασυνδυασμός ιών, στο οποίο διαφορετικές εκδοχές του Sars-CoV-2 αντάλλαξαν μεταλλάξεις και συνδυάστηκαν για να σχηματίσουν ένα εντελώς νέο στέλεχος. Ο Gupta λέει ότι ο ανασυνδυασμός δεν φαίνεται να είναι τόσο συνηθισμένος, αλλά παραμένει μια εφικτή πηγή μιας νέας super παραλλαγής, ιδιαίτερα σε μέρη του κόσμου όπου αρκετά μεγάλα ποσοστά του πληθυσμού παραμένουν ανεμβολίαστα και τα ιικά στελέχη μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθερα. «Τώρα που η Delta είναι σε μεγάλο βαθμό ο βασικός ιός, αυτό έχει γίνει λιγότερο πιθανό», λέει. «Αλλά υπάρχουν μεγάλες περιοχές του πλανήτη που δεν δειγματοληπτούμε και δεν ξέρουμε τι συμβαίνει. Άρα είναι μια πολύ πραγματική πιθανότητα». Το εφιαλτικό σενάριο Ισχυρή είναι και η πιθανότητα μία σειρά από σημαντικές μεταλλάξεις, είτε να καταλήγουν σε μια πολύ βελτιωμένη έκδοση του Delta είτε σε κάτι πολύ διαφορετικό. Θεωρείται ότι υπάρχουν σημαντικά περιθώρια για να συμβεί αυτό. «Ενώ οι πρόσφατες παραλλαγές είναι εκδόσεις του Delta, ο ιός έχει τεράστιες δυνατότητες να εξελιχθεί στο μέλλον», λέει ο Gideon Schreiber, καθηγητής βιομοριακών επιστημών στο Weizmann Institute of Science στο Ισραήλ. «Μπορεί να εξελιχθούν πιο σύνθετες μεταλλάξεις, με ταυτόχρονες παραλλαγές σε περισσότερες από μία θέσεις, κάτι που μπορεί να είναι πιο προβληματικό». Τις τελευταίες εβδομάδες, προέκυψαν ανησυχίες ότι η χρήση νέων αντιικών χαπιών, ιδιαίτερα του Molnupiravir της Merck, θα μπορούσε να συμβάλει σε αυτό ενθαρρύνοντας ενεργά την εξέλιξη του Sars-CoV-2. Το Molnupiravir δρα παρεμβαίνοντας στην ικανότητα του ιού να αναπαραχθεί, γεμίζοντας το γονιδίωμά του με μεταλλάξεις έως ότου δεν μπορεί πλέον να αναπαραχθεί. Ορισμένοι ιολόγοι έχουν υποστηρίξει ότι εάν κάποιο από αυτά τα μεταλλαγμένα ιούς επιζήσει και εξαπλωθεί σε άλλους, θα μπορούσε θεωρητικά να τονώσει την άνοδο νέων παραλλαγών! Άλλοι αναγνωρίζουν ότι, ενώ αξίζει τον κόπο να παρακολουθείται, δεν προκαλεί αρκετή ανησυχία να αρνηθούμε στους βαρέως πάσχοντες ασθενείς ένα δυνητικά σωτήριο φάρμακο. «Επικίνδυνη περιοχή» το Ηνωμένο Βασίλειο Ο Gupta υποστηρίζει ότι ένα μεγαλύτερο πρόβλημα, και είναι πιο πιθανό να οδηγήσει σε μια super παραλλαγή, είναι το επίμονα υψηλό ποσοστό μόλυνσης σε χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, λόγω της ικανότητας της Delta να μεταδίδεται μεταξύ εμβολιασμένων ατόμων. Μέχρι στιγμής, οι σημαντικοί μετασχηματισμοί στον ιό έχουν συμβάλει στην αύξηση της μεταδοτικότητάς του. Ένας από τους λόγους για τους οποίους η παραλλαγή Delta είχε τέτοιο αντίκτυπο είναι επειδή αναπτύσσεται εξαιρετικά γρήγορα μέσα στα ανθρώπινα κύτταρα, πριν το ανοσοποιητικό σύστημα αρχίσει να λειτουργεί. Ως αποτέλεσμα, τα άτομα που έχουν μολυνθεί από τη Delta φέρουν περίπου 1.200 φορές περισσότερα ιικά σωματίδια στη μύτη τους σε σύγκριση με το αρχικό στέλεχος Sars-CoV-2 και αναπτύσσουν συμπτώματα δύο έως τρεις ημέρες νωρίτερα. Αυτό είναι αποτέλεσμα της φυσικής επιλογής. Διαφορετικά αντίγραφα του ιού δημιουργούνται συνεχώς, αλλά αυτά που έχουν επιβιώσει και έχουν γίνει πιο κυρίαρχα είναι αυτά που είναι πιο ικανά να μολύνουν νέους ανθρώπους. Ωστόσο, σε χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου το ποσοστό του μη εμβολιασμένου πληθυσμού μειώνεται, αυτό θα μπορούσε να αρχίσει να αλλάζει. Τα στελέχη που μπορούν να παρακάμψουν τα αντισώματα είναι πιθανό να γίνουν πιο κυρίαρχα, καθιστώντας την επόμενη super παραλλαγή πολύ πιο πιθανό να είναι σε θέση να αποφύγει τουλάχιστον ορισμένα μέρη της ανοσοαπόκρισης. Ακούγεται…τρομακτικό Tα στελέχη του ιού που καταλήγουν να επιβιώνουν και να γίνονται κυρίαρχα ποικίλλουν, ανάλογα με το στάδιο της πανδημίας στο οποίο βρίσκεστε», λέει ο επιδημιολόγος William Hanage. «Μέχρι στιγμής, ήταν πολύ πιο σημαντικό για τον ιό να μεταδίδεται αποτελεσματικά στην εναπομείνασα δεξαμενή απροστάτευτων ανθρώπων. Αλλά αυτό αναμένεται να αλλάξει τώρα. Αν και αυτό μπορεί να ακούγεται λίγο τρομακτικό, δεν είναι όλα άσχημα νέα. Επειδή τα εμβόλια Covid-19 έχουν σχεδιαστεί με γνώμονα την εξέλιξη του ιού, οι επιδημιολόγοι δεν αναμένουν ότι κάποια νέα super παραλλαγή θα τα καταστήσει παντελώς άχρηστα και επομένως θα ήταν εξαιρετικά απίθανο να οδηγήσουν σε μεγάλα σοβαρά κρούσματα, όπως αυτά των δύο τελευταίων ετών. Η δεύτερη γενιά εμβολίων Επιπλέον, υπάρχει μια δεύτερη γενιά εμβολίων Covid-19 που έχουν αναπτυχθεί. Η εταιρεία ανάπτυξης εμβολίων Novavax ελπίζει να λάβει ρυθμιστική έγκριση για τα εμβόλιά τους επόμενους δύο μήνες, ενώ πολλά περισσότερα σκευάσματα αναμένεται να κυκλοφορήσουν στην αγορά από τώρα έως το 2023.Σύμφωνα με την Karin Jooss, εκτελεστική αντιπρόεδρο και επικεφαλής Ε&Α στην αμερικανική φαρμακευτική εταιρεία Gritstone, η οποία διαθέτει εμβόλιο δεύτερης γενιάς Covid-19 σε κλινικές δοκιμές φάσης Ι, οι εταιρείες στοχεύουν όλα τα υπάρχοντα στελέχη Sars-CoV-2 και επιδιώκουν να δημιουργούν αντιδράσεις στην εξουδετέρωση αντισωμάτων. Δεν αρκούν μόνο τα εμβόλια Αλλά και οι επιδημιολόγοι πιστεύουν ότι δεν αρκεί μόνο η βάση των εμβολίων. Ο Gupta υποστηρίζει ότι ακόμη και όταν προσπαθούμε να βρούμε έναν τρόπο να ζήσουμε με τον Covid-19 στο Ηνωμένο Βασίλειο, θα πρέπει να υπάρχουν ορισμένοι περιορισμοί για την εξάπλωση του ιού και τη μείωση των ευκαιριών για μία μετάλλαξη. «Οι αριθμοί των κρουσμάτων είναι τόσο υψηλοί αυτή τη στιγμή που είναι πολύ καλύτερο να αποτρέψουμε νέες μολύνσεις», λέει ο Gupta. «Με άλλα λόγια, δεν πρέπει να τριγυρνάμε σε πολυσύχναστα μέρη, σε κτίρια χωρίς μάσκες, παρόλο που είναι δύσκολο να το κάνουμε. Αν κοιτάξετε τις παραλλαγές που είχαμε, όλες έχουν εμφανιστεί σε χώρες με πολύ υψηλή, ανεξέλεγκτη μετάδοση - Ινδία, Ηνωμένο Βασίλειο, Βραζιλία. Υπάρχει ένας λόγος για τον οποίο δεν έχουμε ακούσει για μια παραλλαγή της Σιγκαπούρης ή της Νότιας Κορέας. Ο ιός θα συνεχίσει να εξελίσσεται.