Προσγείωση ίσως και ανώμαλη στην κρυμμένη πραγματικότητα

Ξεκινούμε με πίνακες που διαβάσαμε.

Τα μαθηματικά πάντα ξαφνιάζουν μερικούς, κάποιους άλλους τους εντυπωσιάζουν αλλά πάντα λέγουν την πικρή αλήθεια. Οι πίνακες τα λέγουν όλα. Μπορούμε να μιλήσουμε για Ελληνικό θαύμα στην οικονομία; Μπορεί αλλά η εικόνα αυτή απογοητεύει. Το συνολικό χρέος της χρέος σκαρφάλωσε στα 404 δις ευρώ (προσοχή δεν είναι ...στραγάλια... είναι ευρώ...). Ένας συνετός άνθρωπος βλέποντας αυτό, το μόνο που θα σκεφθεί είναι, πως θα πληρωθούν αυτά τα χρήματα; Ένα νοικοκυριό έχει ένα χρέος, ας πούμε, 100000 ευρώ. Όλη η οικογένεια έχει ύπνο ελαφρύ, δεν κοιμάται, στα ύψη η αγωνία. Ας υποθέσουμε οτι το οικογενειακό ετήσιο εισόδημα αυτής της οικογένειας βρίσκεται στα 25000 ευρώ. Σε πόσα χρόνια θα μπορέσει να αποπληρώσει αυτή την υποχρέωση; Πάντα με υπόθεση, αν ετησίως περισσεύει ένα ποσό της τάξης των 2000 ευρώ και αν παραμείνει χωρίς αυξήσεις το χρέος με τόκους κλπ απαιτείται χρόνος αποπληρωμής 12,5 χρόνια. Τα χρόνια αυτά είναι το 1/6 της μέσης ζωής της οικογένειας. Τεράστιος χρόνος!! Πόσα χρόνια θα περάσουν να αποπληρώσουμε το δημόσιο χρέος; Άπειρα ή δεν θα το πληρώσουμε ποτέ αλλά θα το ανακυκλώνουμε σε βάθος πολλών πολλών ετών. Ας έλθουμε, όμως, στην εθνική οικονομία. Το δημόσιο χρέος το 2009 ήταν 368 δις. Σε 14 χρόνια το χρέος αυξήθηκε κατά 36 δις ευρώ, δηλαδή κατά 2,5 δις ανά έτος. Άρα κάθε χρόνο για να ζούμε σ΄αυτή την χώρα έτσι όπως ζούμε θα πρέπει να δανειζόμαστε 2,5 δις το έτος!! Λέει η κυβέρνηση, λύση στο πρόβλημα είναι η ανάπτυξη της οικονομίας. Μάλιστα. Πως και ποια οικονομία, ποιος τομέας; Τεράστιο ενδιαφέρον στον τουρισμό. Όλοι έχουν πέσει σε αυτό. Επαρκεί όμως; Εμείς, λέμε, όχι. Ο τουρισμός δίνει το 18-20% συμμετοχή στο ΑΕΠ ενώ η παραοικονομία είναι στα ίδια επίπεδα περίπου στο 20% του ΑΕΠ, περίπου 40 δις, και όλα τα περιφερειακά και εποχικά επαγγέλματα συμμετέχουν κατά 28-29%. Πάμε πιο κάτω. Η χώρα χρεοκόπησε το 2009, 2010 στην πραγματικότητα. Για να μην γίνει και καμιά επανάσταση στην καρδιά της Ευρώπης οι κυβερνήσεις αποφάσισαν το περιβόητο ΄΄κούρεμα΄΄ των ομολόγων, το θυμάστε; Το πληρώσαμε και θα το πληρώνουμε για αρκετά χρόνια ακόμη. Δηλαδή δεν θα πληρώσουμε μόνο το ΄΄κούρεμα΄΄ αλλά και το τρέχον χρέος.... Από ότι ξέρω, έχω διαβάσει, ποτέ δεν είχαμε τόσο μεγάλο χρέος με πολλές πολλές χρεοκοπίες στα τελευταία 150 χρόνια. Αυτό από μόνο του είναι και ένα ΄΄κατόρθωμα΄΄. Είναι εξαιρετικά δύσκολο να βρεις άλλη χώρα (υποτίθεται ευρωπαϊκή) με τέτοια χρέη και τόσες χρεοκοπίες. Μια μικρή βουτιά ακόμη λίγο πιο βαθιά. Τα κυκλοφορούντα ομόλογα αυτή την στιγμή είναι στο ύψος των 85 δις ευρώ με τα δάνεια των μηχανισμών στήριξης της Ευρώπης να μειώνονται, ο ενδοκυβερνητικός δανεισμός συνεχίζει να αυξάνεται στα 52 δις ευρώ (προσοχή ευρώ, όχι στραγάλια). Από τα 85 δις τα 40 βρίσκονται στη Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ενω τα ομόλογα που κατέχουν οι τράπεζες και τα funds είναι 45 δις. Τα repos (ο ενδοκυβερνητικός δανεισμός δηλαδή) είναι στα 52 δις βαίνοντας αυξανόμενος αφού είναι η άμεση διαχείριση του ρευστού για.....παροχές (αυτές που ανακοινώνει ο Πρωθυπουργός πότε-πότε) και που χαιρόμαστε τόσο πολύ εμείς αφού θα πάρουμε ένα κοκαλάκι, το οποίο πάλι εμείς θα πληρώσουμε στο ....μέλλον. Αυτές τις παροχές τις πληρώνουν όλοι αλλά ωφελούνται πάρα πολύ λίγοι και ίσως όχι τόσο καλά όσο φανταζόμαστε. Η κυβέρνηση και οι υπουργοί κάνουν μια τρίπλα, που έχει και ένα σοβαρό περιεχόμενο, αλήθεια. Είναι ένα επιχείρημα - τρίπλα. Δεν βλέπουμε, λέγουν, σε απόλυτους αριθμούς το χρέος αλλά αυτό συσχετίζεται με το ύψους του ΑΕΠ, δηλαδή να δούμε το κλάσμα, χρέος/ΑΕΠ. Ωραία, σωστά. Αν το ΑΕΠ, ο παρονομαστής αυξάνεται το κλάσμα μειώνεται οπότε θα μικραίνει ο χρόνος αποπληρωμής του και άρα θα ωφεληθούμε όλοι. Ναι αυτό είναι ορθό. Δείτε, όμως, πως θα αυξηθεί αυτό το ΑΕΠ; Ο αριθμητής θα παραμείνει σταθερός ή θα αυξηθεί κι αυτός; Αν αυξηθεί τότε μπορεί το κλάσμα είτε να μείνει σταθερό είτε και να αυξηθεί. Για να μην κουράζω με μαθηματικά. Αυτό που ενδιαφέρει σήμερα την κυβέρνηση είναι, πρακτικά, η αύξηση του ΑΕΠ με επενδύσεις και μάλιστα όχι από εγχώρια κεφάλαια γιατί δεν υπάρχουν τόσα αλλά από εξωτερικό ρέον χρήμα, έξυπνο, που ψάχνει τις ευκαιρίες. Και ναι θα έλθει αυτό το έξυπνο χρήμα αλλά θα παραμείνει ή ξαφνικά όταν διαμορφωθούν αρνητικές συνθήκες θα εξαφανιστεί σε χρόνο μηδέν; Για να επιτευχθεί αυτό θα πρέπει οι οποιεσδήποτε επενδύσεις να συνοδεύονται και από άλλα πράγματα, άλλες δομικές αλλαγές για να δώσεις στον επενδυτή την σιγουριά της επιτυχούς επένδυσης διαχρονικά. Παράδειγμα τα γρανάζια της δικαιοσύνης, αργά και πολλάκις με ερωτηματικά η απόδοση δικαίου. Έτσι εύλογα κάποιος θα πει, πως η κυβέρνηση μπορεί να υποσχεθεί και περισσότερο να ΄΄δώσει΄΄ διάφορες παροχές, τα διάφορα pass, δηλαδή και όχι μόνο. Τι καταλαβαίνουμε, λοιπόν, με αυτά που είπαμε ως τώρα; Μην περιμένουμε νέες εξαγγελίες είτε στην Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης τον Σεπτέμβριο είτε αλλαχού. Αν ο Πρωθυπουργός προβεί σε έστω και μικρής έκτασης παροχών βαίνουμε ολοταχώς προς νέους τριγμούς στην οικονομία, που τώρα θα είναι ισχυρότεροι γιατί όλα αυτά έχουν αθροιστικό χαρακτήρα και το τσεκούρι θα πάρει κεφάλια. Αν, όμως, δεν ακούσουμε παροχές πάλι δεν σημαίνει οτι η πορεία μας είναι εύκολη. Αφήστε τι λέγουν κάποιες ΄΄φωνούλες΄΄ στις ειδήσεις και στις διάφορες εκπομπές στημένες!! Το πρόβλημα επιβαρύνεται ακόμη περισσότερο με συνθήκες που διαμορφώνουν άλλο πιο δύσκολο οικονομικό περιβάλλον, όπως η επισιτιστική κρίση, η έλλειψη πρώτων υλών, ο πόλεμος στην Ουκρανία, οι τιμές στην ενέργεια, οι αυξανόμενες ανάγκες στην κατανάλωση ενέργειας από την κλιματική κρίση είτε θέρμανσης είτε ψύξης. Οι τιμές στα προϊόντα που είναι συνάρτηση πολλών παραγόντων, οι πιο πολλοί απρόβλεπτοι, που θα εκτινάξουν τον πληθωρισμό στα ύψη. Όλα αυτά δεν δείχνουν οτι πηγαίνουμε σε μια ομαλή οικονομική και ίσως γεωπολιτική κατάσταση. Εμείς λέμε, η κυβέρνηση θα πρέπει να είναι άκρως προσεκτική, φύλακας των εισοδημάτων των εργαζομένων, προσοχή δεν λέμε αυξήσεις αλλά να είναι ικανές για την επιβίωσή μας. Δεν ζητάμε αυξήσεις ζητάμε σταθερότητα και σοβαρότητα. Να εισάγει νέες αντιλήψεις στην διαχείριση, να ελέγξει τις σκοτεινές διαδρομές της παραοικονομίας, να σταθεί αρωγός στις επιχειρήσεις που έχουν προοπτική και αφήνουν αποτύπωμα στο ΑΕΠ, θα στηριχθεί η καινοτομία ενω παράλληλα να φροντίσει δυο βασικούς τομείς στις κοινωνικές δομές και ανάγκες τον τομέα της υγείας και της παιδείας. Το άρθρο 16 δεν είναι πανάκεια. Και άλλα στοιχεία θα διαμορφώσουν το περιβάλλον. Ας γίνουμε, τελικώς, σοβαροί και γνώστες της πραγματικότητας και όλοι να βοηθήσουν να ξεφύγει η χώρα από τα δεσμά της οικονομικής και όχι μόνο εξάρτησης. Ας κάνουμε και μια αναφορά στις επερχόμενες εκλογές της τοπικής αυτοδιοίκησης που κάθε άλλο ΄΄αυτοδιοίκηση΄΄ δεν είναι. Πως οι υποψήφιοι δήμαρχοι έχουν εξασφαλίσει τους κατάλληλους πόρους να υλοποιήσουν αυτά που υπόσχονται με διάφορα ωραία ΄΄έργα΄΄. Από που θα πάρουν χρήματα; Οι κάνουλες της Ευρώπης στερεύουν. Η εθνική οικονομία έχει σταθερά το τιμόνι σε άλλες κατευθύνσεις. Το ταμείο ανάκαμψης έχει καλυφθεί στο μεγάλο του ποσοστό. Τελειώνουν και οι στηρίξεις από την Ευρώπη. Αυτά τα ξέρουν οι φίλοι υποψήφιοι; Κι αν τα ξέρουν γιατί υπόσχονται ή γιατί δεν λέγουν την αλήθεια; Για τις εκλογές αυτές και τους υποψηφίους θα πούμε πολλά. Έχουμε ανοιχτές πληγές εκεί. Αυτό που ευχόμαστε είναι να έχουμε υπομονή και γνώση. Αν δεν έχουμε την γνώση οφείλουμε να την αποκτήσουμε, είναι καθήκον μας. Να ψάχνουμε, να διαβάζουμε, να ρωτάμε.