Στροφή της κυβέρνησης στην λαϊκή αποταμίευση

Η κυβέρνηση προσανατολίζεται στην έκδοση εντόκων γραμματίων για μικροκαταθέτες. Η τραπεζική αποταμίευση δείχνει ότι δεν είναι αποδοτική ή τουλάχιστον δεν καλύπτει τον πληθωρισμό με αποτέλεσμα να χάνεται η μικρή απόδοση της προθεσμιακής κατάθεσης σε τράπεζα. Οι τελευταίες εκδόσεις των εντόκων γραμματίων του Ελληνικού δημοσίου έδειξε το ενδιαφέρον των καταθετών με την εγγραφής τους στις εκδόσεις αυτές. Οι κλασικές τραπεζικές καταθέσεις ή οι προθεσμιακές δεν ξεπερνούν σε απόδοση το 2,5% ενώ ο πληθωρισμός κινείται στα επίπεδα του 2,4% με τα σημερινά δεδομένα και ίσως να έχουμε περεταίρω αύξηση με όλα αυτά που συμβαίνουν στο παγκόσμιο γίγνεσθαι η επένδυση σε έντοκα γραμμάτια του δημοσίου φαντάζει μια καλύτερη περίπτωση. Έτσι ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) προγραμματίζει εκδόσεις εντόκων γραμματίων ανά μήνα ώστε να απορροφήσει την ζήτηση από τους μικροκαταθέτες. Η απόδοση των εντόκων γραμματίων διαμορφώθηκε στο 3,83% στο εξάμηνο και στο ετήσιο στα 3,81%. Η πρόβλεψη στον προϋπολογισμό του 2024 σχετικά με τον πληθωρισμό είναι στα επίπεδα του 2,4%. Εμφανής η διαφορά. Τους τελευταίους μήνες καταγράφεται ισχυρή ζήτηση για τοποθετήσεις σε έντοκα γραμμάτια λόγω της δίψας των επενδυτών για μεγαλύτερες αποδόσεις αλλά σε ασφαλή καταφύγια. Πάνω σε αυτό το κύμα οι επιτελείς στο υπουργείο Οικονομικών έτρεχαν το προηγούμενο διάστημα διάφορες ασκήσεις για εξειδικευμένες εκδόσεις λαϊκών ομολόγων, έως 1 δισ. ευρώ, στοχεύοντας στους μικρούς καταθέτες οι οποίοι είχαν φθάσει να ζητούν ένα συμπληρωματικό εισόδημα από τα πιστωτικά ιδρύματα. Υπό αυτό το πρίσμα σχεδιάζονται και οι νέες κινήσεις στο μέτωπο του βραχυπρόθεσμου δανεισμού με την έκδοση εντόκων γραμματίων ύψους 11,8 δισ. ευρώ το 2024. Παράλληλα σημαντική ρευστότητα θα αποκτήσει το Δημόσιο μέσω των πράξεων διαχείρισης «repo agreements», τις οποίες συνάπτει ο ΟΔΔΗΧ για την αξιοποίηση των διαθεσίμων, κυρίως, των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης. Στα 6,1 δισ. ευρώ το εκδοτικό πρόγραμμα του 2024 Το δανειακό πρόγραμμα του 2024 ξεκινά πάντως χωρίς ιδιαίτερο... άγχος για το οικονομικό επιτελείο καθώς μετά την ολική εξόφληση του ΔΝΤ και την πρόωρη αποπληρωμή μέρους των ευρωπαϊκών διακρατικών δανείων από το 1ο Μνημόνιο (GLF - Greek Loan Facility), 2,645 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2022 και 5,290 δισ. ευρώ έως το τέλος του έτους (δόσεις δανείων 2024 και 2025), οι καθαρές χρηματοδοτικές ανάγκες περιορίζονται σε 6,114 δισ. ευρώ. Από τα 6,1 δις από τις εκδόσεις τα 3,862 δις θα αποπληρωθούν στα ομόλογα που λήγουν εντός του 2024 και θα αναχρηματοδοτηθούν. Τα 1,738 δις είναι δάνεια από το β μνημόνιο (EFSF-ESM) για τα οποία ολοκληρώθηκε η περίοδος χάριτος και ξεκινά η αποπληρωμή τους με πρώτη δόση το 2023 και τελευταία το 2070 ύψους 5,3 δις. Τα 391,1 εκατομμύρια είναι τόκοι και δάνεια προς την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και τα 122,2 εκατομμύρια σε λοιπά δάνεια. Στα πλάνα του ΟΔΔΗΧ για το 2024 περιλαμβάνεται και η υποχρέωση για την έκδοση του πρώτου πράσινου ελληνικού ομολόγου. Στο μεταξύ σε χαμηλά επίπεδα θα παραμείνουν οι χρηματοδοτικές ανάγκες και το 2025, καθώς ανέρχονται σε 6,277 δισ. ευρώ ενώ από το 2026 ανεβαίνουν στα 13,028 δισ. ευρώ. Το μεγάλο «αγκάθι» αυτή την στιγμή για τον κρατικό προϋπολογισμό είναι η ραγδαία αύξηση στο κόστος δανεισμού από τις επιτοκιακές αναταράξεις της ΕΚΤ. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι δαπάνες για τόκους το 2023 θα κινηθούν πάνω από το φράγμα των 6 δισ. ευρώ φθάνοντας στα 6, 5 δισ. ευρώ ενώ σε ανάλογο ύψος θα κυμανθεί η επιβάρυνση και το 2024 ( 6,350 δισ. ευρώ). Ωστόσο αυτό που ενδιαφέρει τις αγορές είναι ότι οι δαπάνες ως ποσοστό του ΑΕΠ δεν θα ξεπεράσουν το 2,7% το 2024 και το 2,9% το 2023. Κάτι αντίστοιχο θα συμβεί και με το δημόσιο χρέος (Γενικής Κυβέρνησης), το οποίο λόγω της μεγαλύτερης ονομαστικής ανάπτυξης θα υποχωρήσει στο 152,2% το 2024 από 159,3% φέτος αλλά ως απόλυτο μέγεθος παραμένει τρομακτικό πάνω από τα 357 δισ. ευρώ. Την κατάσταση σώζουν τα υψηλά ταμειακά διαθέσιμα η στάθμη των οποίων βρίσκεται στα 37- 38 δισ. ευρώ και κρίνεται σκόπιμη η διατήρησή τους σε αυτά τα επίπεδα, τουλάχιστον μέχρι την επίτευξη της επενδυτικής βαθμίδας από την πλειονότητα των οίκων αξιολόγησης.