Ουκρανία: Ανθρωπιστικός διάδρομος για την απομάκρυνση πολιτών από την περιοχή Λουχάνσκ

Ανθρωπιστικός διάδρομος για την απομάκρυνση αμάχων στην περιοχή Luhansk (Λουχάνσκ) της Ουκρανίας θα ανοίξει σήμερα, Σάββατο 19/3, όπως ανέφερε στο Telegram ο τοπικός κυβερνήτης Serhiy Gaiday . «Συμφωνήθηκε ένας ανθρωπιστικός διάδρομος, θα προσπαθήσουμε να απομακρύνουμε κόσμο και να φέρουμε τρόφιμα σήμερα. Συμφωνήθηκε ‘κατάπαυση πυρός’ για τις 19 Μαρτίου, ξεκινώντας από τις 9 π.μ. (τοπική ώρα και ώρα Ελλάδας)», δήλωσε ο Serhiy Gaiday.

DBRS: Αναβάθμισε την αξιολόγηση της Ελλάδας σε BB (high) - Σταθερό το trend από θετικό

Ο οίκος αξιολόγησης DBRS επιβεβαίωσε σήμερα 18/3 την αξιολόγηση της Eλλάδας σε BB (high), αναθεωρώντας σε σταθερό το trend από θετικό. Πλέον, λοιπόν, η Ελλάδα είναι μόλις ένα «βήμα» πριν από την πολυπόθητη επενδυτική βαθμίδα. H αναβάθμιση της αξιολόγησης αντικατοπτρίζει την εκτίμηση του οίκου ότι η ελληνική οικονομία συνεχίζει τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις και παραμένει προσηλωμένη στον στόχο της δημοσιονομικής εξυγίανσης. Όπως σημειώνεται, η οικονομία αναπτύχθηκε κατά 8,3% πέρυσι και τώρα βρίσκεται πολύ κοντά στο προπανδημικό επίπεδο. Σε αυτό το πλαίσιο, η DBRS «βλέπει» για το 2022 αύξηση 4,6% στο ΑΕΠ, έλλειμμα 4,3%, πληθωρισμό -0,1% και χρέος στο 199,4%. Η δημοσιονομική υπεραπόδοση και η στρατηγική διαχείρισης μετρητών το 2021 οδήγησαν στο να παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα τα ταμειακά διαθέσιμα - επί του παρόντος περίπου 41 δισεκατομμύρια ευρώ. Ωστόσο, η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία φαίνεται ότι θα περιορίσει κατά περίπου μία ποσοστιαία μονάδα το ΑΕΠ του 2022. Υπενθυμίζεται πως η ΕΚΤ τον περασμένο Δεκέμβριο δήλωσε πως θα συνεχίσει να αγοράζει ελληνικά κρατικά ομόλογα. Οι ελληνικές τράπεζες σημειώνουν σημαντική πρόοδο σε σχέση με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (ΜΕΔ), που είναι πλέον σε μονοψήφια επίπεδα, παρά τη νέα επιδείνωση στην ποιότητα των περιουσιακών στοιχείων τους. Την ίδια στιγμή, το σταθερό trend αντανακλά την άποψη της DBRS Morningstar ότι οι μακροπρόθεσμες οικονομικές προοπτικές της Ελλάδας ενισχύθηκαν σημαντικά από τη τρέχουσα κυβέρνηση, τις επενδύσεις, τις εξαγωγές και τις μεταρρυθμίσεις, που στηρίζουν τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους. Από την άλλη, η DBRS Morningstar θεωρεί ότι παραμένουν αρκετές πιστωτικές αβεβαιότητες, όπως οι οικονομικές επιπτώσεις από την κατάσταση στην Ουκρανία, η ποιότητα του ενεργητικού του χρηματοπιστωτικού τομέα και ο βαθμός στον οποίο η ΕΚΤ θα παράσχει στήριξη στα ελληνικά ομόλογα σε περίπτωση αναταραχής στην αγορά. Σε κάθε περίπτωση, οι αξιολογήσεις της Ελλάδας υποστηρίζονται από την ένταξη στη ζώνη του ευρώ. Η Ελλάδα είναι ένα από τα έξι κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης των οποίων τα εθνικά σχέδια ανάκαμψης έχουν εγκριθεί από την ΕΕ και έχει λαμβάνειν επιχορηγήσεις και δάνεια. Επιπλέον, είναι ένα από τα πέντε πρώτα κράτη μέλη που υπέβαλαν αίτηση πληρωμής προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία αναμένεται να προβεί σε εκταμίευση 3,6 δισ. ευρώ πιθανώς εντός του Απριλίου. Επισημαίνεται πως κεφάλαια περίπου 70 δισ. ευρώ είναι συνολικά διαθέσιμα από τα χρηματοδοτικά προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ελλάδας (Greece 2.0) αποτελείται από μεταρρυθμίσεις που πιθανότατα θα τονώσουν την ανάπτυξη και τις επενδύσεις, μειώνοντας το επενδυτικό χάσμα μεταξύ της Ελλάδας και των άλλων χωρών στη ζώνη του ευρώ. Παράγοντες αξιολόγησης Οι αξιολογήσεις θα μπορούσαν να αναβαθμιστούν περαιτέρω εάν συμβεί ένα από τα ακόλουθα ή συνδυασμός τους: (1) συνεχής εφαρμογή μεταρρυθμίσεων που ενισχύουν τις επενδύσεις που βελτιώνουν τις μακροπρόθεσμες οικονομικές προοπτικές• (2) διαρκής δέσμευση για δημοσιονομική σταθερότητα με τρόπο που θα θέσει το λόγο του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ σε καθοδική τροχιά. Αντίθετα, στοιχεία που μπορεί να προκαλέσουν μια υποβάθμιση είναι: (1) οι επίμονα αδύναμες οικονομικές επιδόσεις. (2) η ανατροπή ή στασιμότητα των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων (3) η επιστροφή της αστάθειας στο χρηματοπιστωτικό τομέα. Αιτιολόγηση αξιολόγησης Η ανάκαμψη θα συνεχιστεί παρά τους κινδύνους που εγκυμονεί ο πληθωρισμός και τη εξασθένηση της εμπιστοσύνης μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία Η πανδημία του κορωνοϊού και τα περιοριστικά μέτρα οδήγησαν σε σοβαρή οικονομική συρρίκνωση το 2020. Το πραγματικό ΑΕΠ της Ελλάδας μειώθηκε κατά 9,0% λόγω της μεγάλης πτώσης στην ιδιωτική κατανάλωση και στον Τουρισμό. Το 2021, ο πιο ήπιος αντίκτυπος των περιοριστικών μέτρων, η ανάπτυξη των προγραμμάτων εμβολιασμού και οι καλύτερες από τις αναμενόμενες επιδόσεις του τουριστικού τομέα είχαν ως αποτέλεσμα μια ισχυρή ανάκαμψη. Το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 8,3%, υποστηριζόμενο από την ισχυρή ανάπτυξη των επενδύσεων και των εξαγωγών, αλλά και την ιδιωτική κατανάλωση. Μετά την κατάρρευσή του, το 2020, ο ταξιδιωτικός και τουριστικός κλάδος ανέκτησε μέρος του χαμένου εδάφους το 2021, με τις ταξιδιωτικές εισπράξεις από τον τουρισμό να φτάνουν περίπου το 60% των επιπέδων του 2019. Επιπλέον, η αγορά εργασίας συνέχισε να ανακάμπτει, με το ποσοστό ανεργίας να πέφτει κάτω από το 13,0% για πρώτη φορά από τον Αύγουστο του 2010. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προέβλεψε ανάπτυξη 4,9% για το 2022, με γνώμονα τις επενδύσεις και την ιδιωτική κατανάλωση και περαιτέρω βελτιώσεις στις εξαγωγές υπηρεσιών, καθώς συνεχίζεται η ανάκαμψη των τουριστικών ροών. Οι κύριοι κίνδυνοι για τις προοπτικές συνδέονται με τις αυξανόμενες πληθωριστικές πιέσεις, που αναμένεται να επηρεάσουν την κατανάλωση και τις επενδύσεις, ως επίπτωση από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Παρά τον περιορισμένο άμεσο αντίκτυπο από τη ρωσική αγορά, που αντιπροσώπευε μόνο το 2% των συνολικών αφίξεων το 2019, η ανάκαμψη του τουριστικού τομέα θα μπορούσε να αναβληθεί περαιτέρω λόγω των γεωπολιτικών εντάσεων και του υψηλού ενεργειακού κόστους, που θολώνουν τις προοπτικές για το 2022. Τα κεφάλαια από το NGEU αναμένεται να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην ελληνική οικονομία. Κατά την άποψη της DBRS Morningstar, η επιτυχής εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης της Ελλάδας (Ελλάδα 2.0) συνιστά θετικό καταλύτη για την ελληνική οικονομία. Σύμφωνα με τον κρατικό προϋπολογισμό του 2022, οι δαπάνες του RRF, συμπεριλαμβανομένων των επιχορηγήσεων και των δανείων, αναμένεται να φθάσουν άνω των 5 δισ. ευρώ κάθε χρόνο, μέχρι το τέλος του προγράμματος. Μαζί με τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ, η Ελλάδα θα λάβει περίπου 70 δισ. ευρώ τα επόμενα επτά χρόνια. Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδας, τα ταμεία ανάκαμψης της ΕΕ, εάν συνδυαστούν με μεταρρυθμίσεις, θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 7% έως το 2026, κυρίως λόγω της αύξησης των επενδύσεων. Η εφαρμογή του Greece 2.0 θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει σε 180.000 με 200.000 νέες μόνιμες θέσεις εργασίας. Κατά την άποψη της DBRS Morningstar, η διάθεση κονδυλίων της ΕΕ, σε συνδυασμό με μια αναμενόμενη συνέχιση στην εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, πιθανότατα θα βελτιώσει τις αναπτυξιακές προοπτικές της Ελλάδας και δικαιολογεί θετική ποιοτική προσαρμογή στο δομικό στοιχείο «Οικονομική Δομή και Απόδοση». Το δημοσιονομικό αποτέλεσμα του 2021 καλύτερο του αναμενόμενου - Επιστροφή σε πρωτογενές πλεόνασμα του χρόνου Η Ελλάδα πρόσφερε ένα από τα μεγαλύτερα πακέτα στήριξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, για αμβλύνει τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας. Τα μέτρα ελάφρυνσης περιλάμβαναν προγράμματα διατήρησης θέσεων εργασίας και στήριξη στους αυτοαπασχολούμενους, δαπάνες για το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης, παροχή ρευστότητας προς τις επιχειρήσεις μέσω εγγυήσεων δανείων και μορατορίων πληρωμών φόρων και επιδοτήσεις, οδηγώντας σε υψηλό δημοσιονομικό έλλειμμα στο 10% του ΑΕΠ το 2020, έναντι πλεονάσματος του 2019. Το 2021 υπήρξε ισχυρή απόδοση δημοσίων εσόδων, χάρη και στο καλύτερο του αναμενόμενου ρυθμού ανάπτυξης, που σε συνδυασμό με τη μείωση των δαπανών, οδήγησαν σε βελτίωση του δημόσιου ελλείμματος το οποίο έκλεισε σε 9,6% του ΑΕΠ στον κρατικό προϋπολογισμό του 2022. Η δημοσιονομική θέση αναμένεται να βελτιωθεί περαιτέρω φέτος, καθώς η οικονομία θα συνεχίζει να ανακάμπτει και τα μέτρα για τον COVID-19 θα έχουν ως επί το πλείστον αποσυρθεί, με το δημόσιο έλλειμμα να αναμένεται να πέσει στο 4,0% και το πρωτογενές έλλειμμα να περιοριστεί στο 1,4% του ΑΕΠ, πριν μετατραπεί σε πρωτογενές πλεόνασμα το 2023. Οι κύριοι κίνδυνοι για τις δημοσιονομικές προοπτικές σχετίζονται με πιθανή ανάγκη για πρόσθετα μέτρα για τον COVID-19 ή την ενεργοποίηση των κρατικών εγγυήσεων που δόθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Επίσης, ως απάντηση στο αυξημένο ενεργειακό κόστος η κυβέρνηση έχει εισαγάγει μέτρα στήριξης για να μετριάσει τις επιπτώσεις στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Το σχήμα αυτό θα είναι πάντως δημοσιονομικά ουδέτερο καθώς το κόστος του θα καλυφθεί από τα αυξημένα έσοδα του Συστήματος Εμπορίας Εκπομπών Ρύπων (ETS). Ωστόσο, είναι πιθανό να ληφθούν ορισμένα πρόσθετα μέτρα στο εγγύς μέλλον. Η ισχυρή δημοσιονομική θέση της Ελλάδας πριν από την πανδημία υποστηρίζει την άποψη της DBRS Morningstar ότι η Ελλάδα θα παραμείνει προσηλωμένη στη δημοσιονομική σταθερότητα και θα συμμορφώνεται πλήρως με τις κατευθυντήριες γραμμές των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων μόλις προσδιοριστούν ξανά οι στόχοι Ο λόγος χρέους ως προς το ΑΕΠ της Ελλάδας μειώθηκε στο 197,1% το 2021 από 206,3% το 2020, παραμένοντας ο υψηλότερος μεταξύ της ευρωζώνης. Παρά το πολύ υψηλό επίπεδο, υπάρχουν αρκετοί παράγοντες μετριασμού του κινδύνου. Η Ελλάδα επωφελείται από μία ευνοϊκή δομή στη διάρθρωση καθώς το μεγαλύτερο μέρος του χρηματοδοτείται με πολύ χαμηλά επιτόκια. Επιπλέον, το χρέος έχει πολύ μεγάλη σταθμισμένη μέση διάρκεια 21 ετών από τον Ιούνιο του 2021, με περισσότερο από το 98% αυτού να συνδέεται με σταθερά επιτόκια, μετριάζοντας τους κινδύνους που προκύπτουν από την αυξημένη αστάθεια της αγοράς. Επωφελούμενες από τη συμμετοχή της Ελλάδας στο PEPP της ΕΚΤ, οι ελληνικές αρχές ακολουθούν μια ενεργή στρατηγική προπληρώνοντας χρέος. Η ΕΚΤ διατηρεί ευέλικτη προσέγγιση για την αγορά ελληνικών κρατικών ομολόγων εάν είναι απαραίτητο για την αντιμετώπιση αρνητικών σοκ. Το μέσο πραγματικό επιτόκιο του μεσομακροπρόθεσμου χρέους στο 1,4% είναι σημαντικά χαμηλότερο από αυτό των άλλων χωρών της Νότιας Ευρώπης. Η Ελλάδα σχεδιάζει τους επόμενους μήνες να αποπληρώσει πλήρως τα ανεξόφλητα δάνεια του ΔΝΤ και επίσης σκέφτεται την αποπληρωμή των δανείων GLF που λήγουν το 2023 έως το τέλος του έτους. Τα σημαντικά ταμειακά αποθέματα περίπου 41 δισεκατομμυρίων ευρώ στο τέλος Φεβρουαρίου 2022 συνεχίζουν να χρησιμεύουν ως απόθεμα ρευστότητας και ενίσχυσης της εμπιστοσύνης μεταξύ των συμμετεχόντων στην αγορά. Αυτό το απόθεμα ασφαλείας μειώνει τους κινδύνους αποπληρωμής που οδηγούν σε θετικό πρόσημο την ποιοτική προσαρμογή στο δομικό στοιχείο «Χρέος και Ρευστότητα». Ωστόσο, κατά την άποψη της DBRS Morningstar η φορολογική πειθαρχία και η διαρκής ανάπτυξη θα είναι το κλειδί για τη βιωσιμότητα του χρέους της Ελλάδας. Συνεχίστηκε η πρόοδος σχετικά με τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, αλλά παραμένει η αβεβαιότητα σχετικά με τη δημιουργία μιας νέας γενιάς ΜΕΔ λόγω πανδημίας Οι ελληνικές τράπεζες σημείωσαν περαιτέρω πρόοδο στη μείωση των ποσοστών μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ) το 2021. Ο δείκτης ΜΕΔ μειώθηκε από 30,1% στο τέλος του 2020 σε 15,0% στο τέλος Σεπτεμβρίου 2021. Αυτή η μείωση προήλθε κυρίως από πωλήσεις και τιτλοποιήσεις δανείων που υλοποιήθηκαν στο πλαίσιο του σχεδίου Ηρακλής. Η κυβέρνηση παρέτεινε το Σχέδιο Ηρακλής για επιπλέον δεκαοκτώ μήνες, μέχρι τον Οκτώβριο 2022. Η επέκταση του προγράμματος Ηρακλής και η εφαρμογή του νέου πλαισίου αφερεγγυότητας πιθανότατα θα υποστηρίξουν περαιτέρω τις προσπάθειες των τραπεζών να καθαρίσουν τους ισολογισμούς τους. Οι συστημικές τράπεζες βρίσκονται επί του παρόντος σε καλό δρόμο για να επιτύχουν τους στόχους τους για μονοψήφιο ποσοστό ΜΕΔ μέχρι το τέλος του 2022. Ωστόσο, η πανδημία πιθανότατα θα οδηγήσει στη δημιουργία μιας νέας γενιάς ΜΕΔ. Η πιθανότητα αυτή εφόσον υλοποιηθεί, μπορεί να οδηγήσει σε αρνητική ποιοτική προσαρμογή στην αξιολόγηση της Morningstar BDRS. Επιπλέον, καθώς οι τράπεζες θα αναλάβουν να δανείσουν σε ελληνικές εταιρείες το μεγαλύτερο μέρος των κονδυλίων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ύψους έως και 12,7 δισ. ευρώ, θα δημιουργηθούν και πρόσθετες ευκαιρίες δανεισμού για τις ίδιες τις τράπεζες. Αυτό θα βοηθήσει τις τράπεζες να παρέχουν πιστώσεις στις ελληνικές επιχειρήσεις, υποστηρίζοντας έτσι την οικονομική ανάκαμψη και ανάπτυξη. Οι εξαγωγές υπηρεσιών αναμένεται να είναι υποστηρικτικές φέτος Η επιδείνωση του ταξιδιωτικού ισοζυγίου είχε ως αποτέλεσμα έλλειμμα 6,6% στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών το 2020. Η μερική ανάκαμψη των διεθνών ταξιδιωτικών ροών και οι ισχυρές επιδόσεις στις εξαγωγές αγαθών βελτίωσαν το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών το 2021, με το έλλειμμα διαμορφώνεται στο 5,8%. Οι ταξιδιωτικές εισπράξεις κάλυψαν μέρος του χαμένου εδάφους του 2020, φτάνοντας το 2021 περίπου το 60% των επιπέδων του 2019. Φέτος η εξωτερική θέση αναμένεται να βελτιωθεί λόγω των ισχυρών επιδόσεων των εξαγωγών αγαθών, της περαιτέρω ανάκαμψης των διεθνών τουριστικών ροών και των ναυτιλιακών εξαγωγών. Ωστόσο, η ανάκαμψη της εγχώριας ζήτησης και οι υψηλότερες τιμές των εισροών θα οδηγήσουν επίσης σε υψηλότερες εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών. Οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών, εξαιρουμένης της ναυτιλίας, έχουν αυξηθεί σχεδόν κατά 60% σε πραγματικούς όρους από μεταξύ 2009 και 2020. Η εξέλιξη των ευρωπαϊκών μεταβιβάσεων αναμένεται επίσης να έχει θετικό αντίκτυπο στους εξωτερικούς λογαριασμούς. Οι καθαρές εξωτερικές υποχρεώσεις της Ελλάδας παραμένουν υψηλές στο 176,0% του ΑΕΠ το τρίτο τρίμηνο του 2021, από 89,0% το 2011, ως επί το πλείστον αντανακλώντας εξωτερικό χρέος του δημόσιου τομέα. Το μέγεθος αυτό αναμένεται να παραμείνει σε υψηλά επίπεδα λόγω του μακροπρόθεσμου ορίζοντα των δανείων του δημόσιου το μένα στους ξένους επίσημους δανειστές. Συνεχιζόμενη δέσμευση για επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις Τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα απολαμβάνει ένα σταθερό πολιτικό περιβάλλον και καλή συνεργασία με τις άλλες χώρες και τους θεσμούς της ΕΕ. Σημαντική πρόοδος έχει σημειωθεί σε ό,τι αφορά τη μείωση της γραφειοκρατίας στο δημόσιο τομέα, στη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και στην απεμπλοκή αρκετών επενδυτικών σχεδίων. Οι προσπάθειες για τη βελτίωση της ψηφιακής απόδοσης της Ελλάδας, η οποία εξακολουθεί να παραμένει κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ, έχουν επίσης επιταχυνθεί, με σημαντική πρόοδο στη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης. Οι κυβερνητικές προτεραιότητες τους επόμενους μήνες επικεντρώνονται στην επιτυχή εφαρμογή του οικονομικού προγράμματος Greece 2.0, µε αρκετές µεταρρυθµίσεις και επενδύσεις σε εξέλιξη. Η DBRS Morningstar θεωρεί ότι η βελτίωση του πολιτικού περιβάλλοντος και η δέσμευση της κυβέρνησης να αντιμετωπίσει τις μακροχρόνιες προκλήσεις της Ελλάδας δικαιολογεί μια θετική ποιοτική προσαρμογή σε ότι αφορά το Πολιτικό Περιβάλλον.

Ένα αρχιτεκτονικό κομψοτέχνημα στο κέντρο της Αθήνας

Το κτήριο, όπου πλέον στεγάζεται και η Βιβλιοθήκη της Νομικής Σχολής επί της οδού Σόλωνος, αποτελεί ακόμα ένα αρχιτεκτονικό κομψοτέχνημα στο κέντρο της Αθήνας, στο οποίο στεγάζονταν για περισσότερο από έναν αιώνα τα Εργαστήρια της Φυσικής της Φυσικομαθηματικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, γνωστά ως «Φυσικείο» και «Χημείο».

Οι Πρυτανικές Αρχές και η Τεχνική Υπηρεσία του ΕΚΠΑ, σε συνεργασία με τη Βιβλιοθήκη της Νομικής Σχολής, προχώρησαν σε βελτιωτικές παρεμβάσεις στον εξωτερικό χώρο του κτηρίου του Παλαιού Φυσικείου, όπου στεγάζεται η Βιβλιοθήκη της Νομικής Σχολής. Οι εργασίες που έγιναν αναδεικνύουν και προστατεύουν το κτήριο, αναβαθμίζοντας παράλληλα και την περιοχή. Προσφάτως τοποθετήθηκε εξωτερική καλαίσθητη καγκελόπορτα και ενισχύθηκε ο εξωτερικός φωτισμός.

Το αρχικό κτήριο χτίστηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1870 σε σχέδια του περίφημου αρχιτέκτονα Ερνέστου Τσίλερ και περιελάμβανε το υπόγειο, το ισόγειο και τον πρώτο όροφο, αλλά μετά την καταστροφική πυρκαγιά του 1911 και τις εκτεταμένες επισκευές, προστέθηκε το κεντρικό αμφιθέατρο και πολύ αργότερα και ο τρίτος όροφος. Τις ημέρες αυτές, μετά από συντονισμένες ενέργειες των Πρυτανικών Αρχών και της Τεχνικής Υπηρεσίας, ολοκληρώνεται η σχετική Μουσειολογική Μελέτη, έτσι ώστε να προχωρήσουν με τον αρτιότερο επιστημονικά τρόπο και με σεβασμό στην ιστορία και την παράδοση οι εργασίες οργάνωσης του Μουσείο Φυσικών Επιστημών και Τεχνολογίας στο κτήριο, αναδεικνύοντας σημαντικά κειμήλια της ιστορίας των Επιστημών και της Τεχνολογίας και, συνολικά, παραδίδοντας πλέον στην ακαδημαϊκή κοινότητα και την Πόλη της Αθήνας έναν νέο πόλο Παιδείας και Πολιτισμού, αναζωογονώντας την ευρύτερη περιοχή. περισσότερα ΕΔΩ: https://hub.uoa.gr/promoting-works-of-the-building-complex-of-the-old-chemical-lab/

ΧΩΡΙΣ ΛΟΓΙΑ!!!!

Πόλεμος στην Ουκρανία: Πάνω από 2.100 άνθρωποι σκοτώθηκαν στη Μαριούπολη

Μητσοτάκης για συνάντηση με Erdogan: Βάλαμε τα θεμέλια για βελτίωση των σχέσεων με την Τουρκία – Οικοδόμηση θετικής ατζέντας ( Μήπως αλλάζει η σελίδα;)

Στην οικοδόμηση μίας θετικής ατζέντας επικέντρωσε η συνάντηση Μητσοτάκη - Erdogan στην Κωνσταντινούπολη (13/3/2022), όπως ανέφερε στις δηλώσεις του ο Έλληνας πρωθυπουργός. Ο κ. Μητσοτάκης τόνισε μεταξύ άλλων ότι μπήκαν θεμέλια για βελτίωση των σχέσεων Αθήνας – Άγκυρας ενώ αν όλα πάνε καλά, το φθινόπωρο θα συγκληθεί στη χώρα μας το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας. Είναι πιο σημαντικό να εστιάζουμε σε αυτά που μας ενώνουν και λιγότερο σε αυτά που μας χωρίζουν, είπε μεταξύ άλλων Η δήλωση του κ. Μητσοτάκη: Ήταν μια συνάντηση που έγινε πρέπει να σας πω σε καλό κλίμα. Νομίζω ότι συμφωνήσαμε ότι αντιμετωπίζουμε τόσες προκλήσεις ως ανθρωπότητα, αλλά και ως δύο χώρες σύμμαχοι αυτή την εποχή στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, που είναι πιο σημαντικό να εστιάζουμε σε αυτά που μας ενώνουν και λιγότερο σε αυτά που μας χωρίζουν. Προφανώς επαναλάβαμε τις πάγιες εθνικές μας θέσεις. Δώσαμε όμως έμφαση στην οικοδόμηση μίας θετικής ατζέντας, κυρίως στον τομέα της οικονομίας, όπου νομίζω ότι μπορούμε να κάνουμε μία σημαντική πρόοδο τους επόμενους μήνες. Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας στην Ελλάδα Και εφόσον όλα πάνε καλά, πιστεύω ότι θα μπορέσουμε να συγκαλέσουμε ένα Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας στην Ελλάδα πια. Είναι η σειρά μας να το διοργανώσουμε με το καλό. Με το καλό το φθινόπωρο. Οπότε νομίζω ότι ήταν μια ευκαιρία για μια πολύ ανοιχτή. Πολύ ειλικρινή συζήτηση και πιστεύω ότι βάλαμε τα θεμέλια, είμαι προσεκτικός στις διατυπώσεις μου γιατί όπως ξέρετε έχουμε μεγάλες διαφορές που δεν γεφυρώνονται από τη μία στιγμή στην άλλη. Βάλαμε τα θεμέλια για τη βελτίωση των σχέσεών μας και κυρίως για να συνεργαστούμε στα μεγάλα ζητήματα, στα οποία αυτή τη στιγμή αντιμετωπίζουμε τεράστια προβλήματα. Είδατε και σήμερα τις τραγικές εικόνες από την Ουκρανία με αμάχους να χάνουν τη ζωή τους. Αυτά πρέπει να μας απασχολούν. Μήπως μπαίνουμε δε μια νέα περίοδο στις Ελληνοτουρικές σχέσεις;

Ο πόλεμος μεταφέρεται και στο CERN

Ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων (LHC) στο CERN Το CERN εξέδωσε την εξής ανακοίνωση σχετικά με την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία: Τα 23 κράτη μέλη του CERN καταδικάζουν, με τον πιο έντονο τρόπο την στρατιωτική εισβολή στην Ουκρανία από τη Ρωσική Ομοσπονδία και εκφράζουν τη λύπη τους για τις απώλειες ανθρώπινων ζωών και τις ανθρωπιστικές επιπτώσεις, καθώς και την συμμετοχή της Λευκορωσίας σε αυτή την παράνομη χρήση βίας κατά της Ουκρανίας. Η Ουκρανία αποτελεί ένα από τα κράτη μέλη του CERN και οι Ουκρανοί επιστήμονες δραστηριοποιούνται σε πολλά από τα πειράματα και τις δραστηριότητες του ερευνητικού κέντρου. Βαθύτατα συγκινημένοι από τις εκτεταμένες και τραγικές συνέπειες της επίθεσης, η διοίκηση και το προσωπικό του CERN, καθώς και όλοκληρη η επιστημονική κοινότητα των κρατών μελών του CERN, εργάζονται για να συμβάλουν στην ανθρωπιστική βοήθεια στην Ουκρανία και να βοηθήσουν την ουκρανική κοινότητα στο CERN. Το συμβούλιο του CERN πραγματοποίησε έκτακτη συνεδρίαση στις 8 Μαρτίου, συζητώντας σχετικά με τις μελλοντικών αλληλεπιδράσεις με τη Ρωσία και αποφάσισε ότι: Το CERN θα προωθήσει πρωτοβουλίες για την υποστήριξη Ουκρανών επιστημόνων και της ουκρανικής επιστημονικής δραστηριότητας στον τομέα της φυσικής υψηλής ενέργειας. το καθεστώς παρατηρητή της Ρωσικής Ομοσπονδίας αίρεται μέχρι νεωτέρας· Το CERN δεν θα προβεί σε νέες συνεργασίες με την Ρωσική Ομοσπονδία και τους θεσμούς μέχρι νεωτέρας. Η κατάσταση θα παρακολουθείται προσεκτικά και το συμβούλιο είναι έτοιμο να λάβει οποιαδήποτε περαιτέρω μέτρα, ανάλογα με την περίπτωση, στις μελλοντικές του συνεδριάσεις. Επιπλέον, η διοίκηση του CERN θα συμμορφωθεί με όλες τις ισχύουσες διεθνείς κυρώσεις. Εκφράζει επίσης την υποστήριξή του στα πολλά μέλη της ρωσικής επιστημονικής κοινότητας του CERN που καταδικάζουν αυτήν την εισβολή. Το CERN ιδρύθηκε μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο για να συνδέσει έθνη και ανθρώπους με τους ευγενείς και ειρηνικούς σκοπούς της επιστήμης: αυτή η επιθετικότητα έρχεται σε αντίθεση με όλα όσα υποστηρίζει ο οργανισμός. Το CERN θα συνεχίσει να υποστηρίζει τις βασικές του αξίες στην διασυνοριακή επιστημονική συνεργασία ως οδηγό για την ειρήνη. Ας σημειωθεί ότι το CERN δεν είχε διώξει Ρώσους επιστήμονες ούτε μετά τη σοβιετική εισβολή στην Τσεχοσλοβακία το 1968 ούτε στο Αφγανιστάν το 1979 και προς το παρόν δεν το κάνει ούτε τώρα λόγω Ουκρανίας. Εκτός από την διακοπή της συνεργασίας του CERN με την Ρωσία, κινδυνεύουν και πολλά άλλα επιστημονικά προγράμματα. Το αμερικανικό Πανεπιστήμιο ΜΙΤ σταμάστησε την συνεργασία του με το ρωσικό Ινστιτούτο Επιστήμης και Τεχνολογίας Σκόλκοβο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανέστειλε τη συμμετοχή της Ρωσίας στο νέο Πρόγραμμα της ΕΕ για την Έρευνα «Ορίζων Ευρώπη», ενώ τα εθνικά συμβούλια ερευνών σε μεγάλες χώρες (Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ολλανδία κ.α.) πάγωσαν τις συνεργασίες τους με τη Ρωσία. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) καταδίκασε τη ρωσική εισβολή και η ευρωρωσική αποστολή ExoMars που ήταν να εκτοξευθεί φέτος για τον Άρη, είναι πια «πολύ απίθανη», σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση. Άλλοι επιστημονικοί οργανισμοί έχουν αντισταθεί σε αυτή τη λογική, την οποία θεωρούν «πολιτικό ναρκοπέδιο». Για παράδειγμα η Διεθνής Αστρονομική Ένωση απέρριψε έκκληση Ουκρανών αστρονόμων να απαγορεύσει τους Ρώσους αστρονόμους από τις δραστηριότητες της. Αλλά και ο υπό κατασκευή αντιδραστήρας πυρηνικής σύντηξης ITER) στη Γαλλία με σημαντική παρουσία της Ρωσίας, δεν σχεδιάζει να την αποπομπή της. Ερωτηματικό αποτελεί το τι θα γίνει με τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, που βασίζεται πολύ στη συμβολή της Ρωσίας και ήδη υπήρξαν αψιμαχίες και υπονοούμενα. Αν επεκταθεί η ρήξη μάλλον θα επιταχυνθεί η ‘συνταξιοδότηση’ του σταθμού πριν την προγραμματισμένη ημερομηνία του 2031. πηγή: https://home.cern/news/news/cern/cern-council-responds-russian-invasion-ukraine – https://www.livescience.com/russian-invasion-ukraine-imperils-science

Ασφαλή (προς το παρόν) τα πυρηνικά εργοστάσια στην Ουκρανία

O Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (ΙAEA) ανακοίνωσε ότι η Ουκρανία την ενημέρωσε το Σάββατο πως η Ρωσία σκοπεύει να αναλάβει τον πλήρη και μόνιμο έλεγχο του πυρηνικού σταθμού της Ζαπορίζια, τον οποίο θα διαχειρίζεται η Rosatom. Τα σχέδια αυτά αρνήθηκε ο Γενικός Διευθυντής της Rosatom, κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής συνομιλίας με τον επικεφαλής του ΙAEA. Η Ρωσία ενημέρωσε τον ΙAEA ότι το ουκρανικό προσωπικό διαχειρίζεται τους πυρηνικούς σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής στη Ζαπορίζια και στο Τσέρνομπιλ, ενώ Ρώσοι ειδικοί παρέχουν απλά «συμβουλευτική υποστήριξη». Τα ρωσικά μέσα ενημέρωσης επιμένουν ότι στον πυρηνικό σταθμό της Zaporozhye έγινε σαμποταζ από τον ουκρανικό στρατό. Σύμφωνα με τους Ουκρανούς σχεδόν 400 Ρώσοι στρατιώτες «είναι μονίμως παρόντες στη Ζαπορίζια» και σύμφωνα με τον ΙAEA παραβιάζεται ένας από τους 7 βασικούς κανόνες ασφάλειας, ότι δηλαδή: το προσωπικό του πυρηνικού εργοστασίου πρέπει να είναι σε θέση να εκτελεί τα καθήκοντά του και να μπορεί να λαμβάνει αποφάσεις χωρίς εξωτερική πίεση». Η Ουκρανία ενημέρωσε επίσης τον ΙAEA ότι η επισκευή των κατεστραμμένων γραμμών μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας στο εργοστάσιο του Τσέρνομπιλ συνεχίζεται και ότι οι γεννήτριες ντίζελ παρέχουν την απαραίτητη ηλεκτρική ενέργεια. Επαναλαμβάνει όμως την μεγάλη ανησυχία της για την ασφάλεια των ουκρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων.

Υπατία η Αλεξανδρινή

Η σπουδαία φιλόσοφος που βάδισε στην κόψη του ξυραφιού!

ΚΕΙΜΕΝΟ: Δημήτρης Σταθόπουλος, Αστροφυσικός Η Υπατία ήταν Ελληνίδα νεοπλατωνική φιλόσοφος, μαθηματικός και αστρονόμος, η οποία γεννήθηκε, δίδαξε και πέθανε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου το 415 μ.Χ. Θεωρείται από τις πιο σημαντικές, αν όχι η σημαντικότερη, φιλόσοφος της εποχής της. Το πιο πιθανό είναι πως γεννήθηκε το 355 μ.Χ., ενώ βρήκε μαρτυρικό θάνατο σε ηλικία 60 ετών από όχλο φανατικών χριστιανών, οι οποίοι την κατέκοψαν με θραύσματα αγγείων ή κοφτερά όστρακα και μετά έκαψαν τα σκορπισμένα και αιμόφυρτα μέλη της. Μέχρι και τις μέρες μας οι ιστορικοί δεν συμφωνούν ως προς το αν τα αίτια της δολοφονίας της ήταν θρησκευτικά ή πολιτικά, με τα τελευταία να τείνουν να είναι τα επικρατέστερα. Η Υπατία προερχόταν από επιφανή οικογένεια, καθώς ήταν κόρη του διάσημου μαθηματικού, αστρονόμου και φιλοσόφου Θέωνα, τελευταίου διευθυντή της Bιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας και του «Μουσείου» (αντίστοιχου Πανεπιστημίου), μέχρι την παύση της λειτουργίας τους το 391 μ.Χ. Ο Θέων, εκτός των άλλων, διατηρούσε στην Αλεξάνδρεια τη δική του φιλοσοφική σχολή, η οποία μελλοντικά αποτέλεσε τον χώρο δράσης της Υπατίας. Μυημένη και εκπαιδευμένη από τον πατέρα της στα μαθηματικά, στην αστρονομία και στη φιλοσοφία, από πολύ νωρίς απέκτησε γνώση δυσανάλογα μεγαλύτερη από τις γυναίκες της κοινωνικής της τάξης. Ο ζήλος της για μάθηση ήταν τόσο μεγάλος, που τα ενδιαφέροντά της εξελίχθηκαν άμεσα και σε τέτοιο βαθμό, που πολύ γρήγορα ξεπέρασε τον πατέρα της, σε όλα τα επίπεδα. Σύντομα η Υπατία, από μαθήτρια έγινε επιστημονική συνεργάτιδα του πατέρα της, ενώ είναι γεγονός πως ο Θέων από πολύ νωρίς (σχεδόν 55 ετών) της παρέδωσε τα κλειδιά της σχολής του, διατηρώντας τη θέση του ομότιμου διδασκάλου. Έτσι, η Υπατία, ήδη από την ηλικία των τριάντα ετών, είχε καταφέρει να καθιερωθεί ως μια ισχυρή δύναμη στον χώρο της διανόησης στην Αλεξάνδρεια. Όλες οι πηγές συμφωνούν πως η Υπατία διέθετε μεγάλες πνευματικές αρετές, ήταν πρότυπο ηθικού θάρρους, δικαιοσύνης, ειλικρίνειας, αφοσίωσης στην πολιτεία και πνευματικής τόλμης. Η αρετή για την οποία την εκτιμούσαν ιδιαίτερα ήταν η σωφροσύνη της, η οποία εκδηλωνόταν τόσο μέσω της συμπεριφοράς της, όσο και με την σεξουαλική αποχή, την κόσμια ενδυμασία, την εγκράτεια και την αξιοπρεπή στάση απέναντι στους μαθητές και στους ισχυρούς της εποχής της. Όπως αναφέρει ο Νικηφόρος Γρηγοράς, Βυζαντινός ιστορικός του 14ου αιώνα, το όνομά της έγινε τελικά συνώνυμο της σοφής και συνετής γυναίκας. Η Αλεξάνδρεια, στην οποία μεγάλωσε η Υπατία, αποτελούσε ίσως το σημαντικότερο κέντρο διανόησης του ελληνικού πολιτισμού. Ήταν μια πραγματική πολυπολιτισμική μητρόπολη, ένα θρησκευτικό κέντρο χριστιανών, παγανιστών και Εβραίων και ένας πόλος έλξης των πιο προηγμένων φιλοσοφικών και «επιστημονικών» απόψεων εκείνης της περιόδου. Το Μουσείο, η Βιβλιοθήκη, οι ειδωλολατρικοί ναοί, οι εκκλησίες, οι κύκλοι των θεολόγων, φιλοσόφων και ρητόρων, οι σχολές μαθηματικών, αστρονομίας και ιατρικής, ένα κατηχητικό σχολείο και μια ραβινική συναγωγή συνέθεταν το πνευματικό πλαίσιο, μέσα στο οποίο η Υπατία ανέπτυξε τη δράση της. Σε αυτή την πόλη η Υπατία είχε ελευθερία κινήσεων, κυκλοφορούσε φορώντας τον χαρακτηριστικό φιλοσοφικό μανδύα, τον τρίβωνα, συναντούσε ισχυρούς αξιωματούχους, επισκεπτόταν δημόσια και επιστημονικά ιδρύματα. Σημαντική προσωπικότητα ως δασκάλα, όμορφη γυναίκα, ενέπνεε σεβασμό, αν και σε ορισμένους κύκλους προκαλούσε αντιγνωμίες που έφθαναν σε βαθμό η ίδια να γίνεται αντικείμενο οργής, επιθέσεων και προσβολών. Κατά τη διάρκεια της ώριμης περιόδου της ζωής της, η διδασκαλία και οι φιλοσοφικές δραστηριότητές της στην Αλεξάνδρεια είχαν προσελκύσει σημαντικό αριθμό νέων, οι οποίοι εντυπωσιασμένοι από τα πνευματικά και διανοητικά της χαρίσματα, την είχαν αποδεχτεί ως δασκάλα τους. Έτσι, δημιούργησε έναν πνευματικό κύκλο μαθητών, οι οποίοι πήγαν να σπουδάσουν κοντά της, μερικοί μάλιστα για πολλά χρόνια. Οι μαθητές της προέρχονταν τόσο από την Αλεξάνδρεια όσο και από άλλα μέρη της Αιγύπτου, από τη Συρία, την Κυρήνη και την Κωνσταντινούπολη, και ανήκαν κυρίως σε εύπορες και ισχυρές οικογένειες. Μεταξύ των μαθητών της ήταν ο Συνέσιος ο Κυρηναίος, μετέπειτα Μητροπολίτης Πενταπόλεως, οι αδερφοί του Ευτρόπιος και Αλέξανδρος, ο Αλεξανδρινός σοφιστής Αθανάσιος, ο Ερκουλιανός, στενός φίλος του Συνέσιου, ο Ολύμπιος, πλούσιος γαιοκτήμονας από τη Σελεύκεια, ο Ησύχιος, κυβερνήτης της Άνω Λιβύης, και ο Θεοδόσιος, ένας γραμματικός που έγραψε κανόνες για ρήματα και ουσιαστικά. Ανάμεσα στους μαθητές της Υπατίας συνυπήρχαν και συνδιαλέγονταν τόσο χριστιανοί όσο και ειδωλολάτρες. Το πρόγραμμα σπουδών της σχολής ήταν ευρύ και περιλάμβανε συνδυασμό μαθηματικών και ανώτερης φιλοσοφίας. Η Υπατία ήταν σε θέση να καθοδηγήσει τόσο μαθητές που επιθυμούσαν μια βασική εκπαίδευση στα μαθηματικά, όσο και εκείνους που αναζητούσαν μια βαθύτερη, πιο ολοκληρωμένη μαθηματική και φιλοσοφική παιδεία. Σε αντίθεση με μαθητές άλλων σχολών, όπως ο Πρόκλος, που έπρεπε να διδαχθεί μαθηματικά από τον Ήρωνα, αλλά αριστοτελική φιλοσοφία από τον Ολυμπιόδωρο, ένας μαθητής στη σχολή της Υπατίας μπορούσε να διδαχθεί μαθηματικά, αστρονομία, αριστοτελική λογική και πλατωνική θεολογία. Αυτό του έδινε τη δυνατότητα να εκτιμήσει σε μεγαλύτερο βαθμό τη βαθύτερη σύνδεση μεταξύ μαθηματικών και φιλοσοφίας. Στη σχολή της, εκτός από κλασικά κείμενα, διδάσκονταν και όλες οι νέες φιλοσοφικές τάσεις και οι ερμηνείες τους. Εκτός των άλλων, οι μαθητές της εξοικειώνονταν με την Πυθαγόρεια φιλοσοφία και τις έννοιές της, γεγονός όχι τόσο αναπάντεχο, αν αναλογιστεί κανείς ότι τα ενδιαφέροντα της Υπατίας ενέπλεκαν τα μαθηματικά με τη φιλοσοφία. Το φιλοσοφικό πλαίσιο της διδασκαλίας της Υπατίας βασίστηκε στο έργο των νεοπλατωνικών φιλοσόφων Πορφύριου και Πλωτίνου, αλλά όχι στον Πλατωνισμό του Ιάμβλιχου που στρεφόταν προς τις μυστικιστικές πρακτικές, ήταν παγανιστικός/ειδωλολατρικός και προσπαθούσε να αντιμετωπίσει τον Χριστιανισμό. Έτσι, η φιλοσοφική προσέγγιση της Υπατίας ταίριαξε πολύ καλά στις ανάγκες των Αλεξανδρινών μαθητών της, καθώς εκείνη την περίοδο η Αλεξάνδρεια ήταν κατά κύριο λόγο μια χριστιανική πόλη. Στο σημείο αυτό γίνεται ξεκάθαρη η πραγματική δύναμη της διδασκαλίας της Υπατίας. Οι χριστιανοί συνέχιζαν να ενδιαφέρονται έντονα για τη φιλοσοφία, ενώ ταυτόχρονα δεν χρειαζόταν να αναζητήσουν ανώτερη μόρφωση σε δασκάλους επηρεασμένους από τον Ιάμβλιχο, καθώς υπήρχε καλύτερη εναλλακτική επιλογή. Έτσι, στη σχολή της Υπατίας κυριαρχούσε η παράδοση των Πλωτίνου και Πορφυρίου, έναντι των τελετουργικών στοιχείων της φιλοσοφίας του Ιάμβλιχου. Με τον τρόπο αυτό η Υπατία κατάφερε να γίνει η κορυφαία στοχάστρια της Αλεξάνδρειας για περίπου 35 χρόνια. Η Υπατία ασκούσε τεράστια επιρροή στους σημαντικότερους άρχοντες της Αλεξάνδρειας αλλά και της Μεσογείου. Μεταξύ αυτών ήταν και ο Ρωμαίος έπαρχος Ορέστης, ο οποίος διατηρούσε πολύ στενή σχέση μαζί της και την συμβουλευόταν σε πολιτικά ζητήματα. Η Υπατία δεν συμμετείχε απλά στα πολιτικά δρώμενα της Αλεξάνδρειας, αλλά στην ουσία ήταν εκείνη η οποία επηρέαζε σε μεγάλο βαθμό τις πολιτικές εξελίξεις στην εξελληνισμένη πόλη. Η ανάμειξη της Υπατίας στην πολιτική ενοχλούσε τρομερά τους πολιτικούς από όλες τις εθνικότητες, όπως ήταν οι Έλληνες χριστιανοί, οι Εβραίοι αλλά και οι Εθνικοί. Οι πολιτικοί-θρησκευτικοί παράγοντες, όπως ο πατριάρχης Κύριλλος και οι ραβίνοι, δεν δέχονταν να τους επισκιάζει η Ελληνίδα φιλόσοφος. Παρά τις διαμαρτυρίες και τις πολλές συστάσεις, η Υπατία εξακολουθούσε να συμμετέχει στα συμβούλια και ουδέποτε δέχτηκε να αποσυρθεί από την ενεργό πολιτική. Περί το 414-415 οι πολιτικο-θρησκευτικές διαμάχες μεταξύ διαφορετικών ομάδων της Αλεξάνδρειας πήραν ανησυχητικές διαστάσεις. Στην ιδιαίτερα ταραχώδη αυτή περίοδο, η μεγάλη αντιπαλότητα μεταξύ του πατριάρχη Κύριλλου και του έπαρχου Ορέστη, οξύνθηκε σε μέγιστο βαθμό. Ο Ορέστης αντιδρούσε πεισματικά στις προσπάθειες του Πατριάρχη Κύριλλου να σφετεριστεί εξουσίες της δημόσιας διοίκησης και παρέμεινε πιστός στις θέσεις του ακόμη και όταν ο Πατριάρχης προσπάθησε να συμφιλιωθεί μαζί του. Έτσι, μεταξύ των οπαδών του Κύριλλου δημιουργήθηκαν υποψίες ότι η Υπατία ήταν αυτή που υποδαύλιζε και υποστήριζε την αντίδρασή του. Σε μια συγκέντρωση κατά του Ορέστη, μία ομάδα φανατικών μοναχών επιτέθηκε στον Ορέστη, με έναν εξ αυτών να τον χτυπά στο κεφάλι με μια πέτρα. Ο Ορέστης αντέδρασε σκληρά και διέταξε τη σύλληψη, τον βασανισμό και την εκτέλεση του μοναχού. Οι υποστηρικτές του Κύριλλου, μην μπορώντας να επιτεθούν στην Υπατία με την δικαιολογία ότι ήταν παγανίστρια, επινόησαν και διέδωσαν φήμες ότι έκανε μάγια και σατανικές επικλήσεις σε βάρος του έπαρχου, «των ανθρώπων του Θεού» και ολόκληρης της πόλης. Η διαμάχη μεταξύ Πατριάρχη και έπαρχου για την διεκδίκηση της πολιτικής ισχύος και της επιρροής της εκκλησίας σε κοσμικά θέματα έληξε με τη βάναυση δολοφονία της Υπατίας. Ο τραγικός χαμός της Υπατίας ήταν μια πολιτική δολοφονία που προκλήθηκε από τις μακροχρόνιες διαμάχες για την διανομή της εξουσίας στην Αλεξάνδρεια. Η Υπατία στέκεται στο κατώφλι των φιλοσοφικών-θρησκευτικών εξελίξεων του 5ου αιώνα. Ο πνευματικός κύκλος που δημιούργησε κατηύθυνε τους φιλοσόφους του αλεξανδρινού νεοπλατωνισμού στην επόμενη εκατονταετία. Οι επιδραστικοί αλεξανδρινοί πλατωνικοί φιλόσοφοι του 5ου και 6ου αιώνα, όπως ο Ιεροκλής, ο Αμμώνιος, ο Ιωάννης ο Φιλόπονος και ο Ολυμπιόδωρος, οι οποίοι βάδισαν στα χνάρια της Υπατίας, συνδύαζαν τις αστρονομικές παρατηρήσεις, τη διδασκαλία των μαθηματικών και τη μελέτη και τον σχολιασμό των πλατωνικών και αριστοτελικών κειμένων. Εν κατακλείδι, θα πρέπει να εκτιμήσουμε την Υπατία όχι μόνο για το υψηλό επίπεδο διανόησης που κατέκτησε, αλλά κυρίως για την έντονη προσωπικότητα, τον ισχυρό χαρακτήρα και το ήθος της. Ήταν μία λαμπρή και αποφασιστική γυναίκα, που δεν δίστασε να κάνει σκληρές θυσίες και να συγκρουστεί με τα κατεστημένα της εποχής της προκειμένου να ακολουθήσει τον δρόμο που χάραξε. Τα επιτεύγματα της Υπατίας ήταν πραγματικά και σημαντικά. Αν και το τέλος της ήταν τραγικό, θα ήταν άδικο να του επιτρέψουμε να επισκιάσει τη ζωή της. Μπορούμε να είμαστε πιστοί στη μνήμη της μόνο αν αναγνωρίσουμε τη ζωή που έζησε αλλά και τον μαρτυρικό θάνατο που υπέστη. Βιβλιογραφία Dzielska, M., 2002. Hypatia of Alexandria. Cambridge, Mass.: Harvard University Press. Watts, E., 2017. Hypatia: The Life and legend of an ancient philosopher. New York, NY: Oxford University Press. Wallis, R.T., Νεοπλατωνισμός, εκδ. Αρχέτυπο, Αθήνα 2002. Κούντη, Γ. Μ., 2012. Συνέσιος Κυρηναίος Βίος – Εργογραφία – Διδασκαλία, Μεταπτυχιακή εργασία, Τμήμα Θεολογίας Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

O Feynman περιγράφει την πρώτη έκρηξη ατομικής βόμβας

(…) Εμείς βρισκόμασταν σχετικά μακριά, στα 30 χιλιόμετρα. Κάποιοι άλλοι όμως απείχαν μόνο 10 χιλιόμετρα από το κρίσιμο σημείο. Μας έδωσαν σκούρα γυαλιά για να παρακολουθήσουμε την έκρηξη. Σκούρα γυαλιά! Τόσα χιλιόμετρα μακριά από εκέινο το αναθεματισμένο πράγμα, και να φοράς σκούρα γυαλιά! Τι μπορούσες να δεις; Σκέφτηκα ότι το μόνο που μπορούσε να βλάψει τα μάτια ήταν η υπεριώδης ακτινοβολία (σε τέτοια απόσταση η έντονη λαμψη δεν θα έβλαπτε). Κάθισα λοιπόν πίσω από το παρμπρίζ ενός φορτηγού, μιας και η υπεριώδης ακτινοβολία δεν περνά μέσα από το γυαλί. Εκεί ήξερα ότι μπορούσα να δω τη διαλοέκρηξη με ασφάλεια. Η στιγμή έφτασε, και η τρομακτική λάμψη ήταν τόσο δυνατή ώστε έγειρα το κεφάλι μου προς τα κάτω θαμπωμένος, και τότε είδα μια μοβ κηλίδα στο πάτωμα του φορτηγού. «Αυτό δεν πρέπει να υπάρχει, είναι μετείκασμα» ειπα. Έτσι, τόλμησα να ξανακοιτάξω και είδα εκέινο το άσπρο φως να γίνεται κίτρινο και μετά πορτοκαλί, να σχηματίζονται νέφη, που οφείλονταν στην συμπίεση και την εκτόνωνση του αέρα, και αμέσως να εξαφανίζονται. Στη συνέχεια, μια τεράστια πορτοκαλί σφαίρα, με εκθαμβωτικά φωτεινό κέντρο, άρχισε να ανεβαίνει και να απλώνεται σαν κύμα – έπειτα άρχισε να μαυρίζει στις άκρες της – μια τεράστια σφαίρα καπνού με αναλαμπές στο εσωτερικό της, που απλωνόταν μεταφέροντας θερμότητα. Αυτό κράτησε περίπου ένα λεπτό. Ήταν μια αλληλουχία λαμπερού και μαύρου, και εγώ την είχα παρακολουθήσει! Ήμουν μάλλον ο μόνος άνθρωπος που είδε την πρώτη δοκιμή – το «Trinity test». Όλοι οι άλλοι δίπλα μου φορούσαν σκούρα γυαλιά, ενώ όσοι βρίσκονταν στα 10 χιλιόμετρα δεν είδαν τίποτα, επειδή τους είχαν υποχρεώσει να πέσουν στο έδαφος και να έχουν καλυμμένα τα νάτια. τους. Τελικά, έπειτα από 1,5 λεπτό περίπου ακούστηκε ένας τρομακτικός θόρυβος, ΕΚΡΗΞΗ, και ακολούθησε μια υπόωφη βροντή, σαν καταγίδα. Μέχρι τότε κανείς δεν είχε βγάλει τσιμουδιά. Κοιτάζαμε όλοι αποσβολωμένοι. Μετά τον ήχο χαλαρώσαμε κάπως. Εκείνος ο θόρυβος μας είχε καθησυχάσει – ιδιαίτερα εμένα - διότι η σταθερότητα του ήχου από τέτοια απόσταση δήλωνε ότι η δοκιμή είχε πετύχει. (…) Μετά την ανκοίνωση της επιτυχούς έκβασης της δοκιμής, επικράτησε μεγάλος ενθουσιασμός στο Λος Άλαμος. Γίνονταν συνέχεια πάρτι, και εμείς τρέχαμε εδώ και εκεί έξαλλοι. Θυμάμαι ότι είχα ανέβει στο πίσω μέρος ενός τζιπ και έπαιζα ντραμς. Ωστόσο, ο Bob Wilson καθόταν μελαγχολικός. «Τι έχεις;» τον ρώτησα. «Είναι φρικτό αυτό που φτιάξαμε» «Εσύ όμως το άρχισες. Εσύ μας έβαλες στο παιχνίδι…» του απάντησα. Άδικος κόπος. Δεν μπορούσα να τον συνεφέρω. Βλέπετε, εγώ – αλλά και όλοι οι άλλοι – ξεκινήσαμε για καλό σκοπό, και δουλέψαμε πολύ σκληρά για να τον πετύχουμε. Μας ευχαριστούσε αυτό, μας ενθουσίαζε. Σε τέτοιες περιπτω΄σεις σταματάς να σκέφτεσαι – ξέρετε, σταματάς να προβληματίζεσαι. Ο Bob Wilson ήταν ο μόνος που το σκεφτόταν και βασανιζόταν. Επέστρεψα στον πολιτισμό λίγο μετά τη δοκιμή και πήγα στο Cornell για να διδάξω. Στην αρχή αισθανόμουν παράξενα. Δεν μπορώ να το εξηγήσω, αλλά τότε έκανα πολύ έντονες σκέψεις. Καθόμουν σε ένα εστιατόριο στη Νέα Υόρκη, κοιτούσα τα κτίρια γύρω μου και σκεφτόμουν πόση μπορεί να ήταν η ακτίνα των καταστροφών από τη βόμβα στη Χιροσίμα. Πόσο μακριά, μέχρι την 34η λεωφόρο; Ολα εκείνα τα κτίρια γκρεμισμένα… Ενιωθα περίεργα. Εβγαινα έξω και έβλεπα ανθρώπους να χτίζουν μια γέφυρα ή να φτιάχνουν έναν νέο δρόμο και σκεφτόμουν: «Μα είναι τρελοί; Δεν καταλαβαίνουν; Γιατί φτιάχνουν καινούργια πράγματα; Είναι όλα άχρηστα!». Αλλά, ευτυχώς, η βόμβα δεν έχει ξαναχρησιμοποιηθεί εδώ και 40 χρόνια σχεδόν, έτσι δεν είναι; Επομένως έκανα λάθος! Οι νέες γέφυρες δεν αποδείχθηκαν άχρηστες, και χαίρομαι που τόσοι άνθρωποι είχαν τη δύναμη να συνεχίσουν κοιτάζοντας μπροστά. Πηγή: Richard Feynman: «Σίγουρα θα αστειεύεστε κύριε Φάϊνμαν», εκδόσεις κάτοπτρο Ο Richard Feynman (Νέα Υόρκη, 11 Μαΐου 1918 – Λος Άντζελες, 15 Φεβρουαρίου 1988) ήταν Αμερικανός φυσικός, ένας από τους σημαντικότερους θεωρητικούς φυσικούς του 20ου αιώνα, ο οποίος τιμήθηκε και με το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής για την εργασία του στην Κβαντική Μηχανική, ειδικά για τη συμβολή του στην ανάπτυξη της κβαντικής ηλεκτροδυναμικής. Άλλες σημαντικές συνεισφορές του, μεταξύ άλλων, είναι η πρόβλεψη της ύπαρξης των κουάρκς και η εξήγηση της υπερρευστότητας του υγρού ηλίου.