Deutsche Bank: Πόσο θα διαρκέσει ο πανικός στις αγορές λόγω του πολέμου στην Ουκρανία – Τι μας διδάσκει η Ιστορία

Πριν από ένα μήνα, ο Jim Reid, αναλυτής της Deutsche Bank δημοσίευσε στην ανάλυσή του «Charts of the Day» μία ιστορική αποτύπωση για το πώς τα γεωπολιτικά γεγονότα επηρεάζουν τις αγορές.. Όμως, παρά τις όποιες αμφιβολίες του Reid για την ισχύ στη σημερινή συγκυρία των δεδομένων που ίσχυσαν σε άλλες περιόδους, όπως αποδείχθηκε, ο «χάρτης» που διαμόρφωσε λειτούργησε εξαιρετικά όσον αφορά τον S&P 500 με τον δείκτη να έχει επιστρέψει πάνω από τα επίπεδα που βρέθηκε από τη στιγμή που οι ΗΠΑ προειδοποίησαν για μια επικείμενη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία την Παρασκευή 11 Φεβρουαρίου 2022. Οι ιστορικές αναλογίες Το γεγονός αυτό ενεργοποίησε την εκδήλωση ενός sell off στην αγορά που πυροδοτήθηκε από γεωπολιτικούς λόγους. Βασικά, όπως συνοψίζει ο Reid μετά τη μελέτη των ιστορικών στοιχείων, η διάρκεια και η κλίμακα αυτού του sell off ήταν σχεδόν πανομοιότυπη με τη μέση τιμή της πτώσης που καταγράφηκε σε περίοδο εσωτερικών πολιτικών αναταράξεων ή γεωπολιτικών επεισοδίων στην ιστορία των ΗΠΑ. Επιτάχυνση του κύκλου της πτώσης/ανόδου Και, σύμφωνα με την… παβλοφική αντίδραση των επενδυτών να αγοράζουν όταν οι τιμές βρίσκονται στα ταρταρα..., η ανάκαμψη ήταν στην πραγματικότητα μερικές ημέρες ταχύτερη από το κανονικό. Ενώ συνήθως με βάση τα ιστορικά στοιχεία χρειάζονται τρεις εβδομάδες για να φτάσει στο κάτω μέρος της καμπύλης και 3 εβδομάδες για να ανακάμψει πλήρως, στη τωρινή συγκυρία χρειάστηκαν περίπου 3 εβδομάδες να φτάσει στον πάτο και λίγο παραπάνω 2 εβδομάδες για να ανακάμψει στα φυσιολογικά επίπεδα. Τι προηγήθηκε Ο Reid υπενθυμίζει επίσης στους αναγνώστες ότι, όπως έδειξε προηγουμένως, αυτό που θα συμβεί μετά την ολοκλήρωση της ανάκαμψης «εξαρτάται κυρίως από τις συνθήκες που προηγήθηκαν της κρίσης». Πληθωρισμός και επιτόκια Τα γεωπολιτικά γεγονότα σπανίως αφήνουν βαθιά τραύματα στις αγορές, σημειώνεται, αλλά ακόμη και πριν κλιμακωθούν τα πολεμικά γεγονότα γύρω από την Ουκρανία, οι αγορές προσπαθούσαν να τα βγάλουν πέρα με τον υψηλό πληθωρισμό και τις αυξήσεις των επιτοκίων. Αυτό θα συνεχίσει να είναι το κυρίαρχο θέμα για τις αγορές στο πτώτο εξάμηνο του 2022 και μετά, επισημαίνει ο Reid.

Ουκρανία – Οικονομικός όλεθρος: Η ρωσική στρατιωτική επιχείρηση κατέστρεψε υποδομές αξίας 63 δισ. δολ.

Στα 63 δισεκατομμύρια δολάρια υπολογίζεται το κόστος των καταστροφών στις υποδομές της Ουκρανίας από τη ρωσική εισβολή, που ξεκίνησε στις 24 Φεβρουαρίου. Αυτό υποστήριξαν Ουκρανοί ειδικοί την Παρασκευή (25/3), σύμφωνα με το τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu σε δημοσίευμά του το Σάββατο 26 Μαρτίου 2022. Οι καταστροφές Από την αρχή του πολέμου στις 24 Φεβρουαρίου, οι ζημιές στις ουκρανικές υποδομές ανέρχονται σε 62,88 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ καταστροφές ύψους 3,5 δισ. δολαρίων σημειώθηκαν την περασμένη εβδομάδα, σύμφωνα με έκθεση της Σχολής Οικονομικών Επιστημών του Κιέβου. Ερείπια Οι ειδικοί υπολόγισαν ότι περισσότεροι από 8.000 δρόμοι, 260 γέφυρες, 4.431 κατοικίες, 92 εργοστάσια ή επιχειρήσεις, 378 εκπαιδευτικά ιδρύματα, 138 εγκαταστάσεις υγείας, δύο λιμάνια, οκτώ πολιτικά και 10 στρατιωτικά αεροδρόμια, καθώς και οκτώ σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής, συμπεριλαμβανομένου ενός πυρηνικού εργοστασίου, έχουν υποστεί ζημιές ή καταστραφεί από τον ρωσικό στρατό. Οι απώλειες Τουλάχιστον 1.081 άμαχοι έχουν σκοτωθεί στη χώρα και άλλοι 1.707 έχουν τραυματιστεί, σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΟΗΕ, που προειδοποιεί ότι ο πραγματικός αριθμός είναι πιθανότατα πολύ υψηλότερος. Πρόσφυγες Περισσότεροι από 3,7 εκατομμύρια Ουκρανοί έχουν επίσης καταφύγει σε γειτονικές χώρες, με πάνω από 6,5 εκατομμύρια εκτοπισμένους εντός της χώρας, σύμφωνα με την υπηρεσία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες. «Καταστροφές 100 δισ.» Σημειώνεται ότι στις 10 Μαρτίου 2022 ο ανώτατος οικονομικός σύμβουλος της ουκρανικής κυβέρνησης, Oleg Usenko, είχε δηλώσει ότι το κόστος των καταστροφών από τη ρωσική εισβολή ανερχόταν τότε – κατά τη συμπλήρωση του πρώτου δεκαπενθήμερου του πολέμου – σε 100 δισ. δολάρια. «Πολύ προκαταρκτικές εκτιμήσεις που έχουμε κάνει… δείχνουν ότι η αξία των περιουσιακών στοιχείων που έχουμε ήδη χάσει, που έχουν καταστραφεί [από τη Ρωσία] ανέρχεται σχεδόν σε 100 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ», είχε δηλώσει σε διαδικτυακή εκδήλωση που διοργανώθηκε από το αμερικανικό κέντρο μελετών Peterson Institute for International Economics (PIEE). «Περίπου το 50% των επιχειρήσεών μας δεν λειτουργούν πλέον και όσες λειτουργούν ακόμη δεν έχουν το 100% της δυναμικότητάς τους», είχε σημειώσει επίσης.

Το CERN αυστηροποιεί τις κυρώσεις του κατά της Ρωσίας

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Πυρηνικών Ερευνών (CERN) που διαθέτει τον μεγαλύτερο επιταχυντή σωματιδίων στον κόσμο, αυστηροποίησε σήμερα τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας σε απάντηση στη στρατιωτική εισβολή στην Ουκρανία. Στις 8 Μαρτίου, τα 23 κράτη μέλη του CERN ανέστειλαν «μέχρι νεωτέρας» το καθεστώς παρατηρητή της Ρωσίας για τον επιταχυντή σωματιδίων LHC (Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων), ένας τεράστιος δακτύλιος μήκους 27 χιλιομέτρων θαμμένος υπόγεια στα γαλλο-ελβετικά σύνορα. Στο τέλος του σημερινού Διοικητικού Συμβουλίου, ο Οργανισμός ανακοίνωσε νέα δέσμη μέτρων και «καταδίκασε έντονα τις δηλώσεις ορισμένων ρωσικών ινστιτούτων που υποστήριξαν την παράνομη εισβολή στην Ουκρανία», σύμφωνα με ανακοίνωση. Μεταξύ αυτών των κυρώσεων, περιλαμβάνονται η αναστολή της συμμετοχής επιστημόνων του CERN σε «όλες τις επιστημονικές επιτροπές ινστιτούτων που βρίσκονται στη Ρωσική Ομοσπονδία και τη Δημοκρατία της Λευκορωσίας και αντίστροφα». Επίσης αναστέλλονται ή ακυρώνονται «όλες οι εκδηλώσεις που διοργανώνονται από κοινού από το CERN» και τα ίδια ινστιτούτα. Το ίδιο ισχύει για τις σχέσεις με το Κοινό Ινστιτούτο Πυρηνικής Έρευνας (JINR), που βρίσκεται στη Ντουμπνά στην Ρωσία, που κατείχε καθεστώς παρατηρητή στο CERN και αντίστροφα. Νέα συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου έχει προγραμματιστεί για τον Ιούνιο για να γίνει νέα εκτίμηση και απολογισμός. «Η επίθεση που διαπράχθηκε κατά της Ουκρανίας με προμελετημένο τρόπο και ελλείψει πρόκλησης προκάλεσε πολλές ανθρώπινες απώλειες και προκάλεσε ανθρωπιστική κρίση», τονίζει ο CERN. Ο οποίος επιθυμεί να «δείξει την αλληλεγγύη του στον ουκρανικό λαό και τη δέσμευσή του στην επιστήμη στην υπηρεσία της ειρήνης», μια θεμελιώδη αξία που υπερασπίζεται ο Οργανισμός που ιδρύθηκε το 1954.

Φον ντερ Λάιεν: Προτάσεις για την αποσύνδεση της τιμής του φυσικού αερίου από την τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας θα παρουσιάσει τον Μάιο η Κομισιόν

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται τον Μάιο να παρουσιάσει προτάσεις για την αποσύνδεση της τιμής του φυσικού αερίου από την τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας όπως ανέφερε η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στη συνέντευξη τύπου που παραχώρησε μετά την ολοκλήρωση της Συνόδου Κορυφής. Η Πρόεδρος της Επιτροπής αναφέρθηκε παράλληλα στη συμφωνία ΕΕ-ΗΠΑ για προμήθεια υγροποιημένου φυσικού αερίου με στόχο την μείωση της εξάρτησης της Ευρώπης από την Ρωσία. «Εξετάσαμε διάφορες εναλλακτικές για να μετριάσουμε τον αντίκτυπο των υψηλών τιμών ενέργειας στους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις» επισήμανε και έκανε λόγο μεταξύ άλλων στη μειωμένη φορολογία και στο πλαφόν στις τιμές. « Όλες οι επιλογές που παρουσιάστηκαν έχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα, αλλά πρώτα από όλα πρέπει να δούμε τη ρίζα αυτού που προκαλεί υψηλές τιμές στην ηλεκτρική ενέργεια και αυτό είναι σε μεγάλο μέρος είναι οι υψηλές και ευμετάβλητες τιμές του αερίου» υπογράμμισε η κ. Φον ντερ Λάιεν. «Καλωσορίζω το γεγονός ότι τώρα θα χρησιμοποιήσουμε τη συλλογική διαπραγματευτική μας δύναμη» σημείωσε επίσης. Τέλος, είπε ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες αποφάσισαν υπέρ «ειδικής μεταχείρισης» της Ιβηρικής Χερσονήσου όσον αφορά στο ενεργειακό ερωτηθείσα σχετικά σημειώνοντας ότι « έχει μία πολύ ειδική κατάσταση. Το ενεργειακό μίγμα έχει υψηλά επίπεδα ανανεώσιμων που είναι πολύ καλό και μόνο με περιορισμένη διασυνδεσιμότητα γι'αυτό συμφωνήσαμε σε ειδική μεταχείριση έτσι ώστε η Ιβηρική να μπορεί να αντιμετωπίσει αυτή την ειδική κατάσταση».

Αεροπορικές επιδρομές στην Υεμένη, σε αντίποινα για τις επιθέσεις των Χούθι

Η στρατιωτική συμμαχία υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας, που έχει εμπλακεί στον πόλεμο της Υεμένης, εξαπέλυσε σήμερα επιθέσεις κατά περιοχών που ελέγχονται από τους αντάρτες Χούθι. Σύμφωνα με ανακοίνωση που εξέδωσε, η συμμαχία εξαπέλυσε αεροπορικές επιδρομές στο ελεγχόμενο από τους Χούθι τμήμα της υεμενίτικης πρωτεύουσας Σαναά και στη Χοντέιντα, μια πόλη-λιμάνι στην Ερυθρά Θάλασσα. Στην ανακοίνωση υποστηρίζει ότι στόχος είναι «η προστασία των παγκόσμιων ενεργειακών πηγών από εχθρικές επιθέσεις και η διασφάλιση της εφοδιαστικής αλυσίδας» και ότι η επιχείρηση θα συνεχιστεί μέχρι να επιτευχθεί ο στόχος της. Η επιχείρηση βρίσκεται ακόμη στα πρώτα στάδια και οι φιλοϊρανοί αντάρτες Χούθι θα υποστούν τις συνέπειες της «εχθρικής συμπεριφοράς» τους, υπογραμμίζεται στην ίδια ανακοίνωση. Σαουδαραβικά μέσα ενημέρωσης μετέδωσαν νωρίτερα ότι η στρατιωτική συμμαχία σκόπευε «να αντιμετωπίσει άμεσα τις πηγές της απειλής», αφού πρώτα προειδοποίησε τον άμαχο πληθυσμό να μείνει μακριά από τοποθεσίες ή εγκαταστάσεις πετρελαίου στη Χοντέιντα. Χθες Παρασκευή, οι αντάρτες Χούθι της Υεμένης εξαπέλυσαν επιθέσεις κατά πετρελαϊκών εγκαταστάσεων στη Σαουδική Αραβία. Όπως ανακοίνωσε η συμμαχία, χτυπήθηκε ένας σταθμός διανομής της πετρελαϊκής εταιρείας Aramco, με αποτέλεσμα να προκληθεί πυρκαγιά σε δύο δεξαμενές, χωρίς να προκληθούν θύματα. Λίγο αργότερα η συμμαχία ανέφερε ότι αναχαίτισε και κατέστρεψε δύο μη επανδρωμένα αεροσκάφη που είχαν εκτοξευθεί κατά του βασιλείου της Σαουδικής Αραβίας από πετρελαϊκές εγκαταστάσεις στη Χοντέιντα της Υεμένης. Η στρατιωτική συμμαχία ανέφερε ότι δεν θα βάλει στο στόχαστρο περιοχές με άμαχο πληθυσμό και θα αποφύγει τις παράπλευρες καταστροφές σε πετρελαϊκές εγκαταστάσεις. Το τηλεοπτικό δίκτυο Al Masirah, που πρόσκειται στους αντάρτες Χούθι, μετέδωσε ότι μαχητικά αεροσκάφη της συμμαχίας εξαπέλυσαν επιδρομές στη Χοντέιντα, ενώ κάτοικοι ανέφεραν στο Reuters επιθέσεις στα περίχωρα της πόλης. Σύμφωνα με το Al Masirah, στο στόχαστρο των αεροσκαφών βρέθηκε το λιμάνι Σαλίφ, ένα κτίριο της επιχείρησης ηλεκτρισμού και πετρελαϊκές εγκαταστάσεις στη Χοντέιντα. Κάτοικοι της Σαναά ανέφεραν στο Reuters πως βομβαρδίστηκε το κτίριο στο οποίο στεγάζονται τα γραφεία της πετρελαϊκής εταιρείας Safer, στο νότιο τμήμα της πρωτεύουσας της Υεμένης. Η Σαουδική Αραβία, ο μεγαλύτερος εξαγωγέας πετρελαίου στον κόσμο, είχε προειδοποιήσει προ ημερών ότι δεν θα φέρει ευθύνη για τυχόν διαταραχές του εφοδιασμού πετρελαίου στις παγκόσμιες αγορές ως αποτέλεσμα των επιθέσεων των Χούθι που έχουν ενταθεί τις τελευταίες τρεις εβδομάδες.

Ουκρανία: 7.331 άμαχοι απομακρύνθηκαν σήμερα μέσω ανθρωπιστικών διαδρόμων

Συνολικά 7.331 άνθρωποι απομακρύνθηκαν σήμερα από πόλεις της Ουκρανίας μέσω ανθρωπιστικών διαδρόμων, γνωστοποίησε η αντιπρόεδρος της ουκρανικής κυβέρνησης Ιρίνα Βέρεστσουκ, σημειώνοντας ότι ο αριθμός αυτός είναι υπερδιπλάσιος από τους 3.343 που κατάφεραν να διαφύγουν την προηγούμενη ημέρα. Σε διαδικτυακή της ανάρτηση ότι 2.800 άνθρωποι έφυγαν από την Μαριούπολη χρησιμοποιώντας ιδιωτικά μέσα μεταφοράς.

25η Μαρτίου: Έτσι άρχισε ο Αγώνας για την Ανεξαρτησία των Ελλήνων

Ο λαϊκός ζωγράφος Θεόφιλος απεικόνισε σε πολλά έργα του, επεισόδια της Ελληνικής Επανάστασης Γεωργία Τσατσάνη 25 Μαρτίου 1821, η εμβληματική ημερομηνία της αρχής της Ελληνικής Επανάστασης. Ο Πόλεμος της Ανεξαρτησίας από τη Μολδοβλαχία έως την Πελοπόννησο και την Κρήτη γίνεται με βάση την ορθόδοξη θρησκεία και την αρχαία ελληνική πεποίθηση των Πανελλήνων. Ως μεταπτυχιακή φοιτήτρια στο Κέντρο Βυζαντινών, Οθωμανικών και Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Μπέρμινχαμ (University of Birmingham: Centre for Byzantine, Ottoman and Modern Greek Studies) ως κλασικίστρια ήμουνα πολύ τυχερή στην πρόσληψη της ελληνικής αρχαιότητας στις συναναστροφές με Οθωμανολόγους και Βυζαντινολόγους κυρίως της ύστερης περιόδου. Μια διάλεξη τον πρώτο Οκτώβριο στη Μεγάλη Βρετανία αφορούσε στην περιοδολόγηση του Νέου Ελληνισμού είτε από το 1204, είτε μεταγενέστερα. Ο ομιλητής μας υπέδειξε το έτος της φραγκικής άλωσης ως το έτος μηδέν. Ο Απόστολος Βακαλόπουλος έχει ως terminus post quem την ίδια ημερομηνία, ήτοι το 1204. Η Άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους μέχρι και τη δολοφονία του Ιωάννη Καποδίστρια, δυο δύσκολα γεγονότα, εκείνα δυστυχώς θέτουνε τα όρια από το μεγάλο πανεπιστημιακό δάσκαλο για τη νέα εποχή στο Γένος μας. Ο Απόστολος Βακαλόπουλος με την «Ιστορία του Νέου Ελληνισμού» μας δίνει ένα έργο-σταθμό με τη νεοελληνική συνείδηση να προέρχεται μέσα από τα σπάργανα μιας αρχαίας γραικοβαλκανικής συνύπαρξης με στοιχεία εθνικά και θρησκευτικά. Σύμφωνα με τη Συνθήκη της Ανεξαρτησίας η ημερομηνία της εθνικής εορτής ίσως να είναι διαφορετική γιατί κράτος ελληνικό δεν έχει υπάρξει ξανά ποτέ στην Ιστορία. Το νεοελληνικό κράτος που δημιουργείται στο Λονδίνο στις 3 Φεβρουαρίου 1830 είναι ένα αμάγαλμα όλων των λαών που ζούσανε νότια του Δούναβη έως την Κρήτη για αιώνες. Η Ελλάδα υπάρχει στην αρχαία συνείδηση με τους Πανέλληνες από τον αρχαίο Ίστρο (Δούναβης) έως το νησί του Μίνωα και της Πασιφάης, καθώς οι Αργοναύτες επιστρέφοντας ιδρύουν τις Παρίστριες αποικίες. Η έλευση των Αργοναυτών στη νήσο Κρήτη ουδόλως συμπτωματική είναι γιατί η Μήδεια ως ανιψιά της τοπικής βασίλισσας Πασιφάης αφικνείται ανατολικά στο Κάβο Σίδερο, ένας απόλυτα αιτιολογικός μύθος της οριοθέτησης των Ελλήνων ανατολικά της Μεσογείου. Πότε αρχίζει η Επανάσταση; Στο βορρά ο Αλέξανδρος Υψηλάντης στις 17 Μαρτίου 1821 υψώνει την ελληνική σημαία στο Βουκουρέστι, την τότε πρωτεύουσα της Βλαχίας. Ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης τελικά είναι εκείνος που από τη Μάνη στις 17 Μαρτίου 1821 εκκινεί τον ένοπλο αγώνα νότια. Η πόλη της Καλαμάτας απελευθερώνεται στις 23 Μαρτίου 1821 και οι ελεύθεροι Έλληνες από τη «Μεσσηνιακή Γερουσία» συγγράφουνε Προκήρυξη προς τις Ευρωπαϊκές Αυλές. Στη νότια Κρήτη, στο Λουτρό Σφακίων, μια απρόσιτη περιοχή ακόμα έως σήμερα δεν υπάρχει δρόμος, η πρώτη ελληνική κυβέρνηση ως Καγκελαρία άρχισε τον Αγώνα με παγκρήτια συμμετοχή. Η 25η Μαρτίου 1838 ορίζεται ως η εθνική επέτειος των Ελλήνων από τον Όθωνα. Ακόμη τότε ζούσανε πολλοί πολεμιστές του Αγώνα ανάμεσά τους ο Γέρος του Μοριά ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης (1770-1843), ο Στερεοελλαδίτης Ιωάννης Μακρυγιάννης (1797-1864) και ο Κωνσταντίνος Κανάρης (1793-1877) από τα Ψαρά, ο ηρωικός πυρπολητής στην Τένεδο έως τη Χίο και τη Σάμο στο Αιγαίο πέλαγος. Η Πελοπόννησος, η Στερεά Ελλάδα και τα νησιά, τα ελληνικά νησιά, στο ανατολικό Αιγαίο είχανε καθαρή λύση στην επίλυση του γόρδιου οθωμανικού δεσμού. Συγκεκριμένα, η Επανάσταση αποφασίστηκε περί τα τέλη του φθινοπώρου το 1820 από ηγέτες στα οριοθετούμενα σύνορα του Ελληνισμού. Μία εναρκτήρια απόφαση για την εθνεγερσία πάρθηκε στη Βεσσαραβία (Ismail) από τη Φιλική Εταιρεία στις 20 Οκτωβρίου το 1820, αλλά η εξέγερση προδόθηκε στο Σουλτάνο από τους Άγγλους και γι’ αυτό η Συνάντηση στη Βοστίτσα (Αίγιο) τον επόμενο Ιανουάριο επισπεύδει τις διαδικασίες. Η Συνάντηση στη Βοστίτσα πραγματοποιήθηκε από 26 έως 30 Ιανουαρίου του 1821, με σημαίνοντα πρόσωπα της Πελοποννήσου, όπως οι Ανδρέας Λόντος, Ανδρέας Ζαΐμης, Ασημάκης Φωτήλας, Παπαφλέσσας, Παλαιών Πατρών Γερμανός, Χρύσανθος ο επίσκοπος Μονεμβασίας, Ιωάννης Παπαδιαμαντόπουλος, Παναγιώτης Αρβάλης, Αμβρόσιος Φραντζής, Σωτήριος Θεοχαρόπουλος και Δημήτριος Μελετόπουλος. Οι συμμετέχοντες προκειμένου να έχουνε μια ημερολογιακή πυξίδα με βάση τις θρησκευτικές εορτές μπροστά τους ορίζουνε μερικές συγκεκριμένες εορτές που όλοι οι ορθόδοξοι γνωρίζουμε, όπως για παράδειγμα 25η Μαρτίου (Ευαγγελισμός της Θεοτόκου), 10η Απριλίου (Κυριακή του Πάσχα), 21η Μαΐου (Κωνσταντίνου και Ελένης) και 29η Μαΐου (Δεύτερη Άλωση της Κωνσταντινούπολης), όπως επισημαίνει ο Οθωμανολόγος Δρ. Δημήτρης Σταθακόπουλος σε ανάλογη συζήτηση με το δημοσιογράφο κ. Πάρι Καρβουνόπουλο. Οι Κρητικοί φαίνεται να μην έχουνε ενημερωθεί, τουλάχιστον όχι επισήμως. Όταν η Επανάσταση ξεκίνησε στο Ιάσιο στις 21 Φεβρουαρίου 1821 με τον ανέτοιμο Ιερό Λόχο από 500 σπουδαστές, αποφοίτους των Ηγεμονικών Ακαδημιών στις Παρίστριες επαρχίες, ο Αλέξανδρος Υψηλάντης ήτανε ένας ιδεολόγος ηγέτης ο οποίος δυστυχώς δεν πέτυχε να κάνει το όνειρο πραγματικότητα. Ο ίδιος αποτάχθηκε από το ρωσικό στρατό αμέσως από τον Τσάρο Αλέξανδρο Α΄ και μετά την αποτυχία στο Δραγατσάνι, μόνος του παραδόθηκε στις αυστριακές αρχές, χρόνια μετά όταν αποφυλακίστηκε με περιορισμούς γράφει άρρωστος στις 2 Ιανουαρίου 1828 μια δραματική επιστολή στον νέο Τσάρο Νικόλαο Α΄ της Ρωσίας. Εξαιρετικά ευγενής δεν ζητούσε παρά τη ρωσική διαμεσολάβηση να γίνει αποδεκτός άμα τη επιστροφή του στην πατρίδα από τον Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια. Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης πεθαίνει 19 Ιανουαρίου 1828, έχοντας κλονισμένη υγεία, και χωρίς ποτέ να έλθει στην ελεύθερη Ελλάδα για την οποία όντως έδωσε την ίδια του τη ζωή, με μακρόχρονη στέρηση ελευθερίας έγκλειστος, άνευ λόγου. Η διάσημη επιστολή του Αλέξανδρου Υψηλάντη από το Ιάσιο στην έναρξη της Επανάστασης «Μάχου Υπέρ Πίστεως και Πατρίδος» στις 24 Φεβρουαρίου το 1821 είναι η αρχή του νέου ελληνικού κράτους. Η Πελοπόννησος ως το επίκεντρο την Άνοιξη του 1821 Λαϊκός ζωγράφος Θεόφιλος Λαϊκός ζωγράφος Θεόφιλος Ο Μάρτιος του 1821 υπήρξε πράγματι δραστήριος βόρεια στη Μολδοβλαχία και στη νότια Πελοπόννησο. Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης επιθυμούσε να είναι στην Πελοπόννησο ανήμερα του Ευαγγελισμού την 25η Μαρτίου 1821. Είτε ο Επίσκοπος Γερμανός όρκισε τους οπλαρχηγούς στην Αχαΐα, είτε όχι, το χριστιανικό σύμβολο παραμένει ζωντανό. Στις 10-13 Μαρτίου 1821 η ίδια ομάδα της Βοστίτσας συναντήθηκε στην Τρίπολη και τότε υπήρξε έντονη η αντιπαράθεση για αναβολή του Αγώνα. Η ανεπαρκής προετοιμασία και η μη έγκαιρη επιστροφή του απεσταλμένου κληρικού από την Πόλη και το Πατριαρχείο πίσω στην Ελλάδα, σύμφωνα με τον Ανδρέα Ζαΐμη, ήτανε αρκετά για την αναβολή του αβέβαιου εγχειρήματος και οι παρευρισκόμενοι αποχώρησαν όταν η συζήτηση έφτασε σε αδιέξοδο. Δίχως αμφιβολία η Κωνσταντινούπολη απέχει χιλιάδες χιλιόμετρα από το νότο και ο φαναριώτικος Ελληνισμός έχει ανέκαθεν διαφορετικές ανάγκες διαβίωσης και επιβίωσης μέσα στο Μουσουλμανικό κόσμο. Ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄ όταν υπέγραφε τον αφορισμό της Επανάστασης ήτανε ο φόβος που έκανε την υπογραφή του στο χαρτί. Η οργισμένη επιστολή του προς τον ορθόδοξο Μητροπολίτη Μολδαβίας Βενιαμίν στις 11 Μαρτίου 1821 να τερματίσει το απονενοημένον τούτο κίνημα δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Ελληνικός Τηλέγραφος» μόλις στις 17 Απριλίου 1821 στη Βιέννη. Ωστόσο, όταν δημοσιεύεται η βεβιασμένη όσο φοβισμένη επιστολή, ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄ έχει ήδη μαρτυρήσει για του Χριστού την πίστη την αγία και της Πατρίδος την Ελευθερίαν, απαγχονισμένος για μέρες στην πόρτα του Πατριαρχείου από την Κυριακή του Πάσχα. Η Πελοπόννησος έδινε αρχικά πρόσφορο έδαφος για την επιτυχημένη αρχή της Επανάστασης λόγω μιας μικρής πυκνότητας τούρκικου πληθυσμού, το 19ο αιώνα μόνο ένας τους δέκα κατοίκους της Πελοποννήσου είναι Μουσουλμάνος, και ο τουρκικός στρατός είναι όλος συγκεντρωμένος στα Γιάννενα ήδη από το καλοκαίρι του 1820 όταν οι Οθωμανοί πολεμούνε ενάντια στον Αλή Πασά των Ιωαννίνων. Νοτιότερα και με καθυστέρηση, οι Κρητικοί όταν πληροφορήθηκαν την έναρξη της Επανάστασης σε ανάλογες συναντήσεις στα Σφακιά έλαβαν την απόφαση της ένοπλης συμμετοχής στον Αγώνα και τον Απρίλιο του 1821 ο ορθόδοξος Επίσκοπος Κισσάμου είχε ακριβώς την ίδια τύχη με τον Πατριάρχη. Ο Μεγάλος Αρπεντές στις 24 Ιουνίου 1821 μέσα στην εκκλησία του πολιούχου στον Άγιο Μηνά έφερε το τέλος για όλους τους επισκόπους, το Μητροπολίτη Κρήτης Γεράσιμο Παρδάλη και εκατοντάδες πιστούς. Οι ένοπλες συγκρούσεις των Οθωμανών με τον Αλή Πασά των Ιωαννίνων το καλοκαίρι του 1820 στην Ήπειρο δημιουργούνε το δίαυλο ανταπάντησης διάπλατα στον παρίστριο ελληνόφωνο βορρά και στον ξεκάθαρα ελληνικό νότο. Προς τούτο οι πρώτες συζητήσεις έγιναν από τον Οκτώβριο του 1820 στη σημερινή Μολδαβία, όπου μια μεγάλη ελληνική παροικία υπήρχε ήδη από την αρχαιότητα· όταν ο Θεός έβαζε την υπογραφή του για την ελευθερία των Ελλήνων έκτοτε δεν υπήρξε ποτέ επιστροφή, alea jacta est. Πηγή: Έθνος

ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ

Συμφωνία Ε.Ε. – ΗΠΑ για αύξηση εισαγωγών αμερικανικού LNG στην Ευρώπη

Οι ΗΠΑ θα στείλουν περισσότερο υγροποιημένο φυσικό αέριο στην Ε.Ε. στο πλαίσιο ενός σχεδίου που θα ανακοινώσουν οι δύο πλευρές αύριο Παρασκευή 25 Μαρτίου 2022, δήλωσε σήμερα η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen. Πληροφορίες κάνουν λόγο για αγορά 15 δισ. κυβικών μέτρων μέχρι το τέλος του 2022. Η συμφωνία έρχεται καθώς η Ευρώπη προσπαθεί να μειώσει την εξάρτησή της από τη ρωσική ενέργεια, παράγοντας που θεωρείται ως ο «αδύναμος κρίκος» που την εμποδίζει να ακολουθήσει τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο στην απαγόρευση των ρωσικών αγορών ενέργειας. Η Ursula von der Leyen θα αποκαλύψει το σχέδιο μετά τη συνάντηση με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Joe Biden το πρωί της Παρασκευής. «Θα παρουσιάσουμε ένα νέο κεφάλαιο στην ενεργειακή μας εταιρική σχέση», είπε η πρόεδρος της Κομισιόν πριν εισέλθει σήμερα Πέμπτη στη σύνοδο κορυφής των ηγετών της Ε.Ε. «Πρόκειται για επιπλέον LNG από τις Ηνωμένες Πολιτείες προς την Ευρωπαϊκή Ένωση που αντικαθιστά το ρωσικό LNG που είχαμε μέχρι στιγμής». Κατά τη διάρκεια της συνόδου, ο Ursula von der Leyen είπε ότι οι ηγέτες της Ε.Ε. αναμένεται να συζητήσουν εάν θα προμηθεύονται από κοινού ενέργεια, μια προσπάθεια για να αξιοποιηθεί «μια ευρωπαϊκή δύναμη στην αγορά» για να μειώσουν τις τιμές που εκτοξεύονται στα ύψη. Οι ηγέτες θα συζητήσουν επίσης την «κοινή αποθήκευση», είπε, καθώς οι χώρες ανησυχούν για την απώλεια της πρόσβασης στον ενεργειακό εφοδιασμό.

DBRS: Ανάπτυξη 4,3% στην Ελλάδα το 2022 - Απρόβλεπτες για την Ευρώπη οι συνέπειες της ρωσικής εισβολής

Ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας με ρυθμό 4,3% το 2022 (-0,1% σε σχέση με την εκτίμηση του Δεκεμβρίου) και 3,4% (+0,3% έναντι του Δεκεμβρίου), προβλέπει ο οίκος αξιολόγησης DBRS, ο οποίος πρόσφατα αναβάθμισε την ελληνική οικονομία σε ΒΒ (high), ένα «σκαλί» μακριά από την επενδυτική βαθμίδα. Η ανεργία αναμένεται στο 13,5% το 2022 και στο 13,1% το 2023. Σε έκθεσή τους για τα μακροοικονομιά σενάρια του 2022, με ημερομηνία 24 Μαρτίου, την οποία παρουσιάζει το bankingnews.gr, οι αναλυτές του καναδικού οίκου αξιολόγησης κάνουν λόγο για μέτρια επιδείνωση των εκτιμήσεών για τις περισσότερες οικονομίες το τελευταίο τρίμηνο, ενώ προειδοπιούν για τους κινδύνους και τις απρόβλεπτες συνέπειες που σχετίζονται με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Επιδείνωση στην Ευρώπη λόγω του πολέμου στην Ουκρανία «Αναμένουμε περαιτέρω επιδείνωση των εκτιμήσεων για την ανάπτυξη το 2022 τους επόμενους μήνες, ιδιαίτερα στην Ευρώπη, καθώς η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έχει προσθέσει άλλη μια σημαντική πηγή αβεβαιότητας. Ρωσία και Ουκρανία αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 2% του παγκόσμιου ΑΕΠ, αλλά διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο σε πολλές σημαντικές παγκόσμιες αγορές, συμπεριλαμβανομένου του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, της γεωργίας, των λιπασμάτων και των μετάλλων», σημειώνουν οι αναλυτές. Σύμφωνα με την DBRS, οι τιμές των εμπορευμάτων έχουν αυξηθεί, συμβάλλοντας σε πληθωριστικές πιέσεις και αποδυναμώνοντας τις προοπτικές για πραγματική ανάπτυξη. Οι κυρώσεις της Δύσης κατά της Ρωσίας, προστέθηκαν στα προβλήματα της εφοδιαστικής αλυσίδας και ο αντίκτυπος στην παγκόσμια ανάπτυξη είναι πιθανό να αυξηθεί, παράλληλα με τη διάρκεια και το εύρος της σύγκρουσης. Απρόβλεπτες οι συνέπειες της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία Ενώ η Ρωσία εμφανίζεται όλο και πιο απομονωμένη, αυτή η απομόνωση μπορεί να επιδεινώσει και να παρατείνει τις εντάσεις σε ολόκληρη την Ευρώπη, θα μπορούσε να διαταράξει τον ενεργειακό εφοδιασμό, και μπορεί να αποτελέσει το έναυσμα για άλλες περιφερειακές συγκρούσεις, με συνέπειες που είναι δύσκολο να προβλεφθούν. Εν τω μεταξύ, η πανδημία φαίνεται να έχει περάσει σε μια νέα φάση, με πολλές χώρες να χαλαρώνουν τους περιορισμούς υγείας, ενώ άλλοι (ιδιαίτερα η Κίνα) εξακολουθούν να ανταποκρίνονται στα κρούσματα με αυστηρά αλλά στοχευμένα τοπικά lockdown. «Με τον πληθωρισμό ήδη υψηλό, τις προηγμένες οικονομίες σε φάση ανάκαμψης και το ενδεχόμενο πρόσθετων κλυδωνισμών στην προσφορά, βλέπουμε μια σειρά από βραχυπρόθεσμους και μεσοπρόθεσμους κινδύνους. Αν και οι επιπτώσεις των πρόσφατων εξελίξεων παραμένουν εξαιρετικά ασαφείς όσον αφορά τις αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας, θεωρούμε ότι οι περισσότερες προηγμένες οικονομίες είναι σε καλή θέση για να αντιμετωπίσουν τα παραπάνω εμπόδια», τονίζουν οι αναλυτές. Η παγκόσμια ανάκαμψη συνεχίζεται…αλλά αυξάνονται οι κίνδυνοι Οι βασικές προβλέψεις ανάπτυξης της DBRS για το 2022 έχουν επιδεινωθεί ελαφρώς για τις περισσότερες οικονομίες της Ασίας, της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής, έναντι των εκτιμήσεων του Δεκεμβρίου 2021. Το βασικό outlook για τις μεγάλες οικονομίες παραμένει σχετικά θετικό, με ανάπτυξη πάνω από τους δυνητικούς ρυθμούς σε γενικές γραμμές. Οι προβλέψεις για την ανεργία έχουν επίσης βελτιωθεί στις περισσότερες χώρες, αντανακλώντας τις ισχυρές συνθήκες της αγοράς εργασίας, λόγω της χαλάρωσης των περιορισμών για την πανδημία. Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία είχε ήδη κάποιο αντίκτυπο στις μακροοικονομικές προβλέψεις, ιδιαίτερα στην ανατολική και κεντρική Ευρώπη. «Αν δεν υπάρξει μία σχετικά άμεση επίλυση της σύγκρουσης, θα περιμέναμε περαιτέρω επιδείνωση, ιδιαίτερα εάν οι χώρες της G-7 επιδιώξουν να ασκήσουν πρόσθετη οικονομική και χρηματοπιστωτική πίεση στη Ρωσία. Οι αναθεωρήσεις των προβλέψεων των τελευταίων εβδομάδων ήταν σχετικά μέτριες και γενικά υποθέτουν ότι ο μακροοικονομικός αντίκτυπος εκτός Ουκρανίας και Ρωσίας θα είναι διαχειρίσιμος, ακόμη και σε χώρες που εξαρτώνται από τις ρωσικές εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου. Οι μέχρι τώρα ενέργειες αξιολόγησης της DBRS Morningstar βασίζονται σε παρόμοιες υποθέσεις σχετικά με τον πιθανό οικονομικό αντίκτυπο της σύγκρουσης», εξηγούν οι αναλυτές. Ωστόσο, η DBRS προειδοποιεί ότι οι οικονομικές και δημοσιονομικές επιπτώσεις της σύγκρουσης θα μπορούσαν να ενταθούν με διάφορους τρόπους: (1) σημαντική και παρατεταμένη μείωση των ροών ρωσικού πετρελαίου και φυσικού αερίου προς τις μεγάλες ευρωπαϊκές οικονομίες. (2) αυξημένη καταστροφή εντός της Ουκρανίας που οδηγεί σε πρόσθετες ροές προσφύγων μεγάλης κλίμακας, πιο εκτεταμένες στρατιωτικές συγκεντρώσεις σε όλη την Ανατολική Ευρώπη και αυξημένες εντάσεις σε χώρες που μοιράζονται σύνορα με τη Ρωσία ή την Ουκρανία. (3) οικονομικές και χρηματοοικονομικές κυρώσεις που επεκτείνονται σε επιπλέον χώρες, συμπεριλαμβανομένης πιθανώς της Κίνας, (4) διεύρυνση της στρατιωτικής σύγκρουσης για να συμπεριλάβει χώρες της ΕΕ ή του ΝΑΤΟ ή (5) κλιμάκωση άλλων περιφερειακών συγκρούσεων (π.χ. στη Μέση Ανατολή ή Ασία) καθώς οι πολιτικοί ηγέτες προσπαθούν να αξιοποιήσουν την τρέχουσα κατάσταση στην Ευρώπη προς όφελός τους. Οι επιπτώσεις οποιασδήποτε από αυτές τις πιθανές εξελίξεις είναι δύσκολο να προβλεφθούν πλήρως, αλλά πιθανότατα θα έχουν πρόσθετες αρνητικές συνέπειες για τις παγκόσμιες προοπτικές και για τις αξιολογήσεις των κρατών.

To Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ μπορεί να απέρριψε ρωσικό αίτημα αλλά η Κίνα συμπαρατάχθηκε με την Ρωσία…

Η Κίνα στήριξε την Ρωσία στο αμφιλεγόμενο ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για την Ουκρανία που δεν αναφέρεται σε "εισβολή" Άλλη μια αναμέτρηση υπήρξε στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, όπου η ψηφοφορία για ένα ψήφισμα που ζήτησε η Ρωσία που αποσκοπούσε στην αναγνώριση της αυξανόμενης ανθρωπιστικής κρίσης στην Ουκρανία όπου με 13 αποχές και μόνο 2 ψήφους θετικές απορρίφθηκε. Το ψήφισμα δεν ανέφερε τη ρωσική εισβολή ως πρόκληση της κρίσης, και έτσι αποδοκιμάστηκε από τις δυτικές δυνάμεις - αν και το πιο ενδιαφέρον είναι ότι η Κίνα ήταν η μόνη χώρα που ψήφισε υπέρ της Ρωσίας. Ο πρεσβευτής της Ρωσίας στον ΟΗΕ, Βασίλι Νεμπένζια, είχε ισχυριστεί ότι το προτεινόμενο ψήφισμα αντιπροσώπευε μια δήλωση για τη σύγκρουση στην Ουκρανία που «δεν είναι πολιτικοποιημένη». Ωστόσο, η πρέσβειρα των ΗΠΑ Λίντα Τόμας-Γκρίνφιλντ απέρριψε αυτόν τον ισχυρισμό, κατηγορώντας ότι το ψήφισμα αφορούσε αποκλειστικά τη Ρωσία «που προσπαθήσει να χρησιμοποιήσει το ψήφισμα για να καλύψει τις βίαιες ενέργειές της». Τα δεδομένα Για να εγκριθεί, το ψήφισμα η Ρωσία χρειαζόταν τουλάχιστον 9 «ναι» στο 15μελές Συμβούλιο Ασφαλείας και κανένα βέτο από ένα από τα άλλα τέσσερα μόνιμα μέλη δηλαδή ΗΠΑ, Βρετανία, Γαλλία και Κίνα. Αλλά η Ρωσία έλαβε υποστήριξη μόνο από τη σύμμαχό της Κίνα, με τα άλλα 13 μέλη του συμβουλίου απείχαν. Η Ρωσία με αυτό τον τρόπο δεν έλαβε την υποστήριξη για τον πόλεμό της στην Ουκρανία, ένα μήνα μετά την αρχική εισβολή. «Η Ρωσία παρουσίασε το ψήφισμά της στις 15 Μαρτίου. Μια μέρα νωρίτερα, η Γαλλία και το Μεξικό αποφάσισαν να μεταφέρουν το προτεινόμενο ανθρωπιστικό ψήφισμά που στοχοποιεί την ρωσική εισβολή για την ανθρωπιστική κρίση εκτός του Συμβουλίου Ασφαλείας, όπου αντιμετώπισε το veto της Ρωσίας. Να σημειωθεί ότι στην Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ όπου συμμετέχουν 193 μέλη δεν υφίσταται η έννοια του veto. Εμπόδιο για το Συμβούλιο Ασφαλείας η Κίνα Ενώ το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ επιχειρεί να συντάξει μια δήλωση που καταδικάζει τη συνεχιζόμενη ρωσική επίθεση στην Ουκρανία, η Κίνα αναδεικνύεται σημαντικό εμπόδιο. Για να εγκριθεί ένα ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας χρειάζονται τουλάχιστον 9 ψήφοι υπέρ και κανένα βέτο από τη Ρωσία, την Κίνα, τη Βρετανία, τη Γαλλία ή τις Ηνωμένες Πολιτείες που σημαίνει ότι το αδιέξοδο για την Ουκρανία θα παραμείνει αναπόφευκτα για το ορατό μέλλον. Οι ΗΠΑ κατηγορούν την Κίνα ότι προμηθεύει όπλα ειδικά μη επανδρωμένα drones στην Ρωσία… το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ βρίσκεται υπό την ομηρεία της Κίνας.

Ο Ερντογάν παίζει στο «τάβλι» την ΕΕ

Του Μιχάλη Ψύλου psilosm@naftemporiki.gr Ο λύκος στην αναμπουμπούλα χαίρεται! Και η σοφή αυτή λαϊκή ρήση ταιριάζει «γάντι» στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ο Τούρκος πρόεδρος προσπαθεί να εκμεταλλευτεί στο έπακρο το γεγονός ότι πλασάρεται ως μεσολαβητής στον ουκρανικό πόλεμο και θέλει να βάλει και πάλι στο τραπέζι όλες τις αρνήσεις και τις απορρίψεις που έχει λάβει από τη διεθνή κοινότητα - την Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Τελευταίο παράδειγμα, η δήλωση που έκανε ο πρόεδρος Ερντογάν στην πρόσφατη συνάντησή του με τον Ολλανδό πρωθυπουργό, Μαρκ Ρούτε, στην Άγκυρα: Ο Τούρκος πρόεδρος ζήτησε «ξαφνικά» από την Ευρωπαϊκή Ένωση «να ανοίξει γρήγορα τα κεφάλαια των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Τουρκία και να ξεκινήσει συζητήσεις για την Tελωνειακή Ένωση, χωρίς να ενδώσει σε κυνικούς υπολογισμούς», όπως είπε χαρακτηριστικά. Ο Ερντογάν δεν μπήκε φυσικά στον κόπο να εξηγήσει ποιοι είναι αυτοί οι «κυνικοί υπολογισμοί». Όλοι καταλαβαίνουμε όμως: Ο Τούρκος πρόεδρος, με τη μεγαλομανία που τον διακατέχει, αξιώνει αλαζονικά «λευκή επιταγή» από τις Βρυξέλλες. Για την ιστορία, οι διαπραγματεύσεις για το ενδεχόμενο ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ, που ξεκίνησαν το 2005, έχουν ουσιαστικά διακοπεί, με αποκλειστική ευθύνη της κυβέρνησης Ερντογάν, λόγω της πολιτικής της Άγκυρας. Αντίθετος με τα ευρωπαϊκά ιδεώδη Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε εκτιμήσει στα τέλη του 2020 ότι οι πιθανότητες ένταξης της Άγκυρας έχουν «τελειώσει», καθώς η πολιτική Ερντογάν δεν συνάδει με τα ευρωπαϊκά ιδεώδη, είναι αντίθετη προς τα συμφέροντα της ΕΕ, λόγω της ωμής και κυνικής παραβίασης κάθε έννοιας κράτους δικαίου, των διώξεων και των φυλακίσεων των πολιτικών του αντιπάλων, δικαστών, δημοσιογράφων, δημάρχων και όλων όσων διαφωνούν με την πολιτική του στο εσωτερικό της Τουρκίας. Ένα μόνο παράδειγμα αρκεί: Ο φιλάνθρωπος Οσμάν Καβαλά σαπίζει σχεδόν πέντε χρόνια στη φυλακή χωρίς δίκη και αντιμετωπίζει ποινή ισόβιας κάθειρξης, καθώς κατηγορείται για «κατασκοπεία». Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έχει ζητήσει την αποφυλάκισή του Καβαλά από το 2019, αλλά η Άγκυρα το αρνείται. Ο Τούρκος πρόεδρος είχε απειλήσει μάλιστα τον περασμένο Οκτώβριο να απελάσει δέκα ξένους πρεσβευτές όταν ζήτησαν την απελευθέρωση του Καβαλά. Ο Τούρκος πρόεδρος άλλωστε είναι αυτός που είχε αποκαλέσει «ψυχοπαθή» τον Γάλλο ομόλογό του, Εμμανουέλ Μακρόν, και «Ναζί» την τέως καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ. Ο Ερντογάν ήταν που ταπείνωσε τον Απρίλιο του 2021 την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, κατά τη διάρκεια επίσημης επίσκεψής της στην Άγκυρα, αρνούμενος να της παραχωρήσει ανάλογη με το αξίωμά της θέση. Ο Ιταλός πρωθυπουργός, Μάριο Ντράγκι, αποκάλεσε μάλιστα τότε τον Ερντογάν «δικτάτορα». Καταγγέλει την πολιτική της ΕΕ στην Ανατ. Μεσόγειο Αλλά και στο διεθνές σκηνικό, η ΕΕ έχει επανειλημμένα καταδικάσει τις προκλητικές παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου με την επιθετική πολιτική της Άγκυρας έναντι της Ελλάδας και της Κύπρου, στο Αιγαίο, την Ανατολική Μεσόγειο, τη Λιβύη, τη Συρία, το Ναγκόρνο Καραμπάχ… Την ώρα μάλιστα που ο Ερντογάν ζητά επανάληψη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ, τουρκικά μαχητικά πετούσαν προκλητικά πάνω από τις νησίδες Φαρμακονήσι, Αρκιοί και Λειψοί στο ανατολικό Αιγαίο. Σύμφωνα με το ελληνικό Γενικό Επιτελείο, τουρκικά μαχητικά πέταξαν πάνω από 30 φορές πάνω από ελληνικά νησιά τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο. «Οι υπερπτήσεις αυτές θεωρούνται σοβαρή παραβίαση της κυριαρχίας μιας χώρας και η ΕΕ έχει επανειλημμένα καταδικάσει αυτές τις ενέργειες της Τουρκίας», γράφει το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel. Ταυτόχρονα, η Άγκυρα επέκρινε τη «Στρατηγική Πυξίδα», το νέο σχέδιο άμυνας και ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το 2030, λέγοντας ότι έρχεται σε αντίθεση με το διεθνές δίκαιο και δε θα οδηγήσει σε επιθυμητούς στόχους στην ανατολική Μεσόγειο. Το έγγραφο συμφωνήθηκε από τους υπουργούς Άμυνας της ΕΕ τη Δευτέρα και αναμένεται να εγκριθεί σήμερα από τους 27 ηγέτες στη σύνοδο κορυφής των Βρυξελλών. «Το κεφάλαιο της "Στρατηγικής Πυξίδας" για την Ανατολική Μεσόγειο υπαγορεύτηκε από τα δύο μέλη της ΕΕ που έχουν μαξιμαλιστικές αξιώσεις για τα θαλάσσια σύνορα σε βάρος και επίμονη άρνηση των δικαιωμάτων της Τουρκίας και των Τουρκοκυπρίων» υποστήριξε προκλητικά το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών. Με αλαζονικό ύφος, η Άγκυρα δεν διστάζει μάλιστα να προκαλεί, προβάλλοντας τον ισχυρισμό ότι η «Στρατηγική Πυξίδα» «θα καταστήσει την ΕΕ μέρος του προβλήματος και όχι της λύσης στην ανατολική Μεσόγειο και δεν θα οδηγήσει την Ένωση στις σωστές στρατηγικές»! Όπως εξηγεί ο συγγραφέας και ακαδημαϊκός Αχμέτ Ινσέλ, ο Τούρκος πρόεδρος «ξέρει πώς να είναι σκληρός με ορισμένα κράτη μέλη της ΕΕ, ακόμη και να απειλεί άλλα, την Ελλάδα και την Κυπριακή Δημοκρατία, αλλά δεν έχει πρόβλημα να επενδύει σε οικονομικές και στρατιωτικές συμφωνίες με την Ουκρανία και να αντιμετωπίζει με μια ορισμένη κατανόηση τον Βλαντιμίρ Πούτιν, ενώ έπαιρνε αντίθετες θέσεις με τον Ρώσο πρόεδρο, για παράδειγμα στη Συρία ή στη σύγκρουση μεταξύ Αζερμπαϊτζάν και Αρμενίας». Όπως λέει ο Αχμέτ Ινσέλ, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απλώς παίζει …τάβλι με τη Δύση. «Περιφέρει όλα τα πούλια στο τάβλι, αλλά με κάθε ζαριά αλλάζει το παιχνίδι, ανάλογα με το συμφέρον του, για να κερδίσει». Παίζει μάλιστα τάβλι σε διαφορετικά τραπέζια, βάζοντας τα «αυγά του σε διαφορετικά καλάθια». Εργάζεται δήθεν για την ειρήνη στην Ουκρανία, ελπίζοντας σε αντάλλαγμα ότι οι σύμμαχοί του θα τον αφήσουν να κάνει ό,τι θέλει στην Τουρκία και να συνεχίζει την στρατιωτική κατοχή στην Κύπρο και τις προκλητικές διεκδικήσεις στο Αιγαίο. Το ερώτημα είναι πώς θα αντιδράσει η ΕΕ στα «ανατολίτικα» παιγνίδια του Ερντογάν; Θα αποδειχτούν οι Ευρωπαίοι καλοί στο… τάβλι;

ΟΗΕ: «Ετοιμαστείτε για κόλαση» – Ο πόλεμος στην Ουκρανία φέρνει επισιτιστική και νέα μεταναστευτική κρίση

Δραματική προειδοποίηση στους Ευρωπαίους ηγέτες απηύθυνε ο επικεφαλής του Παγκόμσιου Επισιτιστικού Προγραμμάτος WFP, καλώντας τους να δαπανήσουν τώρα χρήματα για την αντιμετώπιση της πείνας ανά την υφήλιο, ώστε να αποφύγουν νέες μεταναστευτικές κρίσεις αργότερα. Ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία, που συμπληρώνει έναν μήνα από την έναρξή του, έχει προκαλέσει σοκ στις διεθνές αγορές τροφίμων διαταράσσοντας τις αλυσίδες προμήθειας τροφίμων, εκτοξεύοντας τις τιμές τους κι επιδεινώνοντας έτι περαιτέρω το ήδη οξύ πρόβλημα της πείνας ανά την υφήλιο, επεσήμανε σε συνέντευξή του στο Politico ο εκτελεστικός διευθυντής του WFP, Brisley. Οι εξελίξεις αυτές απειλούν να πλήξουν τις φτωχότερες περιοχές του πλανήτη που μαστίζονται από λιμούς, να πυροδοτήσουν εκεί πολιτικό χάος και μια νέα μεταναστευτική κρίση χωρίς προηγούμενο. Επιδείνωση λιμού Ο Brisley προειδοποιεί τους Ευρωπαίους ηγέτες να προβούν σε γενναίες δωρεές για να μην υποστούν οι χώρες τους τις συνέπειες: «Μας λείπουν δισεκατομμύρια. Και μια αποτυχία να βρεθούν μερικά έξτρα δις. δολάρια φέτος θα σημάνει επιδείνωση του λιμού, αποσταθεροποίηση και μαζική μετανάστευση», είπε. Δυσοίωνες προβλέψεις για νέα μεταναστευτικά ρεύματα από Μέση Ανατολή και βόρεια Αφρική Ειδικότερα, όπως αναφέρει ο διευθυντής του WFP το σημείο καμπής αναμένεται το φθινόπωρο, λέει ο διευθυντής του WFP, όταν θα γίνει πιθανότατα αισθητή ή πλήρης έκταση του προβλήματος. Αν νομίζετε ότι έχουμε τώρα κόλαση επί γης, ετοιμαστείτε «Αν νομίζετε ότι έχουμε τώρα κόλαση επί γης, ετοιμαστείτε. Αν αγνοήσουμε τη βόρεια Αφρική, τότε θα έρθει στην Ευρώπη. Αν αγνοήσουμε τη Μέση Ανατολή, θα έλθει στην Ευρώπη», προειδοποίησε σημειώνοντας ότι η οικονομική κατάσταση στις εν λόγω περιοχές του πλανήτη είναι χειρότερη απ’ ό,τι στον απόηχο της «Αραβικής Άνοιξης», ενώ δραματική είναι η κατάσταση και στην υποσαχάρια Αφρική, σε χώρες όπως ο Νίγηρας και η Μπουρκίνα Φάσο. Τι θα συμβεί σε Παρίσι, Σικάγο και Βρυξέλλες αν δεν υπάρχουν αρκετά τρόφιμα; Ο Μπίσλεϊ βρίσκεται στις Βρυξέλλες με στόχο τη συγκέντρωση χρημάτων κι είχε χθες Τρίτη επαφές με δύο επιτρόπους της Κομισιόν. Κι όπως σημειώνει, αν η επισιτιστική κρίση ξεφύγει από κάθε έλεγχο κι η υφήλιος αντιμετωπίσει σοβαρές ελλείψεις, ούτε η πλούσια Δύση θα γλιτώσει τις πολιτικές αναταραχές. «Τι νομίζετε ότι θα συμβεί στο Παρίσι, το Σικάγο και τις Βρυξέλλες αν δεν υπάρχουν αρκετά τρόφιμα;», τόνισε μιλώντας σε ανθρωπιστικό συνέδριο της ΕΕ στη βελγική πρωτεύουσα. «Είναι εύκολο να κάθεστε στο πανύψηλο άλογό σας ή στον χρυσελεφάντινο πύργο σας όταν δεν είστε αυτοί που λιμοκτονούν».

Danske Bank: Η Ευρωζώνη στη δίνη του κυκλώνα λόγω Ουκρανίας

Σε περίπτωση που συνεχιστεί η κλιμάκωση του πολέμου πέρα από τα σύνορα της Ουκρανίας, όπως και διαφαίνεται, με τους συμμάχους του ΝΑΤΟ να στέλνουν πολεμικό υλικό στο Κϊεβο, ο κίνδυνος ύφεσης στην Ευρώπη αυξάνεται σημαντικά, σύμφωνα με την Danske Bank. Οι καταναλωτές της ζώνης του ευρώ θα δουν το 2021 τη μεγαλύτερη διάβρωση του πραγματικού εισοδήματος τις τελευταίες δεκαετίες, με τον μετρούμενο πληθωρισμό να ξεπερνά το 9% τους επόμενους μήνες. H Danske Bank «βλέπει» σημαντικούς αντίθετους ανέμους σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη τα επόμενα τρίμηνα και ενώ έχει αναθεωρήσει επί τα χείρω την πρόβλεψή της για το ΑΕΠ της ζώνης του ευρώ για το 2022 στο 2,5% - «αλλά βλέπουμε περιθώρια για ανάκαμψη της δραστηριότητας με αύξηση του ΑΕΠ 2,8% το 2023». Σύμφωνα με την τράπεζα, η ΕΚΤ θα συνεχίσει την πορεία της για σταδιακή εξομάλυνση της νομισματικής πολιτικής, ενώ παράλληλα η αμερικανική οικονομία δεν κινδυνεύει τόσο από τις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία. Σημαντικός κίνδυνος, από την άλλη, τόσο για την Ευρώπη όσο και για τις ΗΠΑ είναι ο στασιμοπληθωρισμός, με την απάντηση της Fed να είναι επιθετικά… συσφιγκτική. Όπως αναφέρει η Danske, το αμερικανικό ΑΕΠ θα επεκταθεί κατά 2,8% το 2022 και 2% το 2023, όμως δεν αποκλείεται επεισόδιο ύφεσης τύπου 1990 - 1991. Στον αντίποδα, η Κίνα βαδίζει σε μια καλή ισορροπία στη σύγκρουση στην Ουκρανία. Ο πόλεμος της Ουκρανίας μακροσκοπικές προοπτικές Η ρωσική επίθεση στην Ουκρανία και η ταχεία απάντηση με κυρώσεις από τη Δύση πυροδότησε τη μεγαλύτερη γεωπολιτική κρίση στην Ευρώπη μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, λέει η Danske Bank. Οι τιμές βασικών εμπορευμάτων έχουν εκτοξευθεί από τα ήδη αυξημένα επίπεδα και επικρατεί αβεβαιότητα στην παγκόσμια αγορά εμπορευμάτων, συμπεριλαμβανομένων πετρελαίου, φυσικού αερίου, πολύτιμων μετάλλων και σιτηρών. Αυτή η κατάσταση έχει ξυπνήσει φόβους για στασιμοπληθωρισμό ή ακόμα και για μια παγκόσμια ύφεση παρόμοια με αυτή τη δεκαετία του 1970. Σε κάθε περίπτωση, ο οικονομικός αντίκτυπος του πολέμου εξαρτάται από το πόσο γρήγορα μπορεί να επιλυθεί η σύγκρουση και αν κλιμακωθεί περαιτέρω. Ειδικά, αν υπάρξει κλιμάκωση πέρα από τα ουκρανικά σύνορα, ως φαίνεται, με συμμετοχή των δυνάμεων του ΝΑΤΟ, το παγκόσμιο συναίσθημα κινδύνου θα μπορούσε να δεχθεί τεράστιο πλήγμα, κάτι το οποίο μαζί με την άνοδο των τιμών των εμπορευμάτων θα μπορούσε να βλάψει σοβαρά τις προοπτικές ανάπτυξης στην Ευρώπη και ευρύτερα την παγκόσμια οικονομία. Η Ευρωζώνη βρίσκεται στη δίνη του κυκλώνα, με αυξανόμενους στασιμοπληθωριστικούς ανέμους να πνέουν με πολλά μποφόρ. Μέχρι τώρα, τα στοιχεία για τις λιανικές πωλήσεις έδειχναν ανθεκτική καταναλωτική ζήτηση, παρά τους αυξανόμενους αντίθετους ανέμους του πληθωρισμού, βοηθούμενα επίσης από την ευνοϊκή κατάσταση στην αγορά εργασίας. Οι επενδύσεις –ειδικά στις κατασκευές– υποστήριξαν την ανάπτυξη στα τέλη του 2021 και αναμένεται να επιταχυνθούν περαιτέρω το 2022, με τα κεφάλαια της NGEU να αρχίζουν να ρέουν και οι επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ενεργειακή απόδοση και άμυνα να ενισχύονται. Τα μέτρα δημοσιονομικής στήριξης θα πρέπει επίσης να βοηθήσουν χαρτοφυλάκια και καταναλωτές. Τα έσοδα από τις άδειες άνθρακα της ΕΕ διπλασιάστηκαν στα 30 δισεκατομμύρια ευρώ το 2021 και τα «υπερβολικά κέρδη» από εταιρείες ενέργειας (που εκτιμάται σε έως και 200 ​​δισεκατομμύρια ευρώ από την Επιτροπή της ΕΕ) θα μπορούσαν να διοχετευθούν εκ νέου στους καταναλωτές μέσω χαμηλότερων φόρων στα οικιακά ενεργειακά είδη ή ελέγχων τιμών. Την ίδια στιγμή, οι εκκλήσεις για έναν ακόμη γύρο κοινής έκδοσης χρέους της ΕΕ επανήλθαν, αν και η Επιτροπή φαίνεται πρόθυμη να ενθαρρύνει τις χώρες να χρησιμοποιήσουν τα ανεκμετάλλευτα δάνεια NGEU (περίπου 200 δισ. ευρώ) ως πρώτο βήμα. Τούτου λεχθέντος, οι καταναλωτές της ζώνης του ευρώ θα δουν τη μεγαλύτερη διάβρωση του πραγματικού εισοδήματος εδώ και δεκαετίες φέτος, με τον μετρούμενο πληθωρισμό να ξεπερνά τα ποσοστά του 8-9% τους επόμενους μήνες. Η αύξηση των μισθών βάσει διαπραγματεύσεων παρέμεινε συγκρατημένη στο 1,6% το τέταρτο τρίμηνο του 2021, αλλά οι ρυθμοί του πληθωρισμού, πολύ πάνω από τον στόχο της ΕΚΤ καθ' όλη τη διάρκεια του έτους, αυξάνουν τον κίνδυνο υψηλότερων προσδοκιών, με αποτέλεσμα μισθολογικές προσαρμογές. Μελέτες που προσπαθούν να μοντελοποιήσουν τον αντίκτυπο από το ράλι των εμπορευμάτων ανιχνεύουν απώλειες παραγωγής περίπου 0,4-0,5%. Σε αυτό το πλαίσιο, το ΑΕΠ της Ευρωζώνης εκτιμάται στο +2,5% το 2022, από +3,8% Αυτό είναι μεγαλύτερο οικονομικό πλήγμα από αυτό που προέβλεπε η ΕΚΤ στο βασικό της σενάριο, καταλήγει η Danske Bank.

Η Ε.Ε. έχει δώσει 17 δισ. ευρώ στη Ρωσία για αγορά ενέργειας από την αρχή του πολέμου Πόση είναι η εξάρτηση της Ελλάδας

Της Νατάσας Στασινού nstasinou@naftemporiki.gr Διανύουμε την 27η ημέρα του πολέμου με τη Ρωσία να κλιμακώνει την επίθεσή της, τις ΗΠΑ να εκφράζουν φόβους για χρήση χημικών και την Ευρωπαϊκή Ένωση να μην μπορεί να συμφωνήσει έως πού θα πρέπει να επεκτείνει τις κυρώσεις της κατά της Μόσχας. Το πετρελαϊκό εμπάργκο έπεσε στο τραπέζι, αλλά θα πρέπει να θεωρείται μάλλον απίθανο. Και τούτο γιατί τα δεδομένα για την εξάρτηση της γηραιάς ηπείρου από τη ρωσική ενέργεια δεν αφήνουν πολλά περιθώρια. Μεταξύ των χωρών με υψηλή εξάρτηση είναι και η Ελλάδα. Σύμφωνα με την Europe Beyond Coal και το Κέντρο Ερευνών για Ενέργεια και Καθαρό Αέρα (CREA) από την αρχή του πολέμου η Ε.Ε. έχει δαπανήσει 17 δισ. ευρώ για την αγορά φυσικού αερίου, πετρελαίου και άνθρακα από τη Ρωσία. Μόνο το κόστος των εισαγωγών φυσικού αερίου μέσω Ουκρανίας και των εισαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) ανήλθε στα 10,6 δισ. ευρώ από τις 24 Φεβρουαρίου, όταν και άρχισε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Οι εισαγωγές πετρελαίου ήταν 5,8 δισ. δολάρια, του άνθρακα ανήλθαν στα 436 εκατ. ευρώ και το υπόλοιπο ποσό αφορούσε το φυσικό αέριο. Τα δεδομένα της Gazprom αποκαλύπτουν ότι οι ροές φυσικού αερίου προς την Ε.Ε. μέσω Ουκρανίας ήταν στα 62 εκατ. κυβικά μέτρα στις 23 Φεβρουαρίου, έφτασαν στα 110 εκατ. κυβικά μέτρα στις 25 Φεβρουαρίου και τα 109 εκατ. κυβικά μέτρα στις 26 Φεβρουαρίου. Έκτοτε παραμένουν στα επίπεδα τα 100 - 110 εκατ. κυβικών μέτρων. Στόχος της Ε.Ε. είναι να μειώσει τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου κατά 2/3 έως τα τέλη του 2022. Σύμφωνα με τη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (IEA) η Ε.Ε. εισήγαγε κατά μέσο όρο 380 εκατ. κυβικά μέτρα αερίου μέσω αγωγού από τη Ρωσία, δηλαδή περίπου 140 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως, καθώς και περίπου 15 δισ. κυβικά μέτρα LNG. Τα 155 δισ. κυβικά μέτρα αντιστοιχούσαν στο 45% των εισαγωγών της το 2021 και σχεδόν στο 40% της συνολικής κατανάλωσής της φυσικού αερίου. Η εξάρτηση από το ρωσικό πετρέλαιο Η Ρωσία είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας πετρελαίου στον κόσμο καλύπτοντας περίπου το 8% της παγκόσμιας ζήτησης. Η Ε.Ε. είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος εισαγωγέας μαύρου χρυσού στον κόσμο και ο μεγαλύτερος αγοραστής του ρωσικού πετρελαίου, σύμφωνα με το think tank Βruegel. Στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα ο οίκος S&P αποκαλύπτουν ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει ήδη αφαιρέσει περίπου 2 εκατ. βαρέλια πετρελαίου και πετρελαιοειδών ημερησίως από την παγκόσμια αγορά. Η Ευρώπη δέχεται το μεγαλύτερο πλήγμα γιατί εισάγει περίπου το 30% του πετρελαίου της από τη Ρωσία. Την υψηλότερη εξάρτηση εμφανίζουν βεβαίως οι χώρες Κεντρικής και Ανατολικής. Υψηλή είναι και η εξάρτηση της Ελλάδας, όπως φαίνεται στο γράφημα που ακολουθεί.

Πηγές: S&P Global Platts, Europe Beyond Coal, Bruegel

Προ των πυλών συνωστισμός «μνηστήρων» στην Αττική Οδό

Της Τέτης Ηγουμενίδη tigoumenidi@naftemporiki.gr Με την ημερήσια κίνηση και τα έσοδα να διαμορφώνονται ξανά στα προ covid επίπεδα η παραχώρηση της Αττικής Οδού εκτιμάται ότι θα συγκεντρώσει το ενδιαφέρον των μεγάλων κατασκευαστικών ομίλων της χώρας και αρκετών ξένων εταιρειών. Στην εκτίμηση αυτή συνηγορεί και η προσέλευση ενδιαφερομένων στο ΤΑΙΠΕΔ (Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου) για τις αρχικές πληροφορίες στο πλαίσιο της πρώτης φάσης του διαγωνισμού, εκδήλωση ενδιαφέροντος στις 20 Απριλίου. Πρόκειται για την πρώτη κομβική ημερομηνία για την εκ νέου 25ετή παραχώρηση του αυτοκινητοδρόμου (η υφιστάμενη σύμβαση με την παραχωρησιούχο κοινοπραξία, Άκτωρ Παραχωρήσεις 65,8% και Άβαξ 34,2% λήγει Οκτώβριο 2024). Πρόθεση του ΤΑΙΠΕΔ είναι να μην υπάρξει παρέκκλιση στο χρονοδιάγραμμα, ωστόσο είναι προφανές ότι οι εξελίξεις στην Ουκρανία ανησυχούν, ιδιαίτερα καθώς ο πήχης των προσδοκιών είναι ψηλά. Υπενθυμίζεται ότι ο διευθύνων σύμβουλος του Ταμείου, Δημήτρης Πολίτης, έχει μιλήσει για νέο ρεκόρ προσφορών που θα παραμείνει για πολλά χρόνια, καθώς θα ξεπεράσει όχι μόνο αυτό για την Εγνατία Οδό (1,5 δις. ευρώ) αλλά και το τίμημα για το 49% του ΔΕΔΔΗΕ - Διαχειριστή του Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (2,1 δις. ευρώ). Για τη νέα σύμβαση της Αττικής Οδού θεωρείται σίγουρο ότι θα ενδιαφερθούν οι μεγάλοι κατασκευαστικοί όμιλοι. Οι Ελλάκτωρ ΕΛΛΑΚΤΩΡ+0,51% - Άβαξ θα διεκδικήσουν ξανά μαζί τον αυτοκινητόδρομο και συζητούν με τρίτο φορέα, πιθανότατα επενδυτικό κεφάλαιο για να συμπληρώσει την κοινοπραξία τους. Από τον χρηματοοικονομικό τομέα εκτιμάται ότι θα είναι και ο συνέταιρος που θα επιλέξει η ΓΕΚ Τέρνα. ΓΕΚΤΕΡΝΑ-1,76% Πληροφορίες που δεν έχουν επιβεβαιωθεί αναφέρουν ότι η Μυτιληναίος ΜΥΤΙΛ+1,43% θα συνεργαστεί με την γαλλική Vinci η οποία συμμετέχει σε άλλες τρεις παραχωρήσεις στη χώρα μας (Γέφυρα Ρίο Αντίρριο, αυτοκινητόδρομος Αιγαίου και Ολυμπία Οδός). Η Μυτιληναίος σε συνεργασία με την Vinci είχε εκδηλώσει αρχικό ενδιαφέρον και στην Εγνατία Οδό. Όπως εκτιμάται στον εν λόγω διαγωνισμό ενδιαφέρον θα εκδηλώσει η Intrakat ως μέλος κοινοπραξίας και ο όμιλος Κοπελούζου μέσω της Damco Energy με την οποία σε κοινοπραξία με την κινεζική Sichuan Communications Investment είχε εκδηλώσει ενδιαφέρον για την Εγνατία. Βάσει πληροφοριών αρχική ενημέρωση έχουν ζητήσει από το ΤΑΙΠΕΔ ο γαλλικός όμιλος Egis, ο οποίος δραστηριοποιείται στους τομείς των αερομεταφορών, των κατασκευών και της ενέργειας. Η κοινοπραξία Egis - ΓΕΚ Τέρνα είναι ανάδοχος για τη παραχώρηση της Εγνατίας. Επίσης πιθανότατα σε εκδήλωση ενδιαφέροντος να προχωρήσει η κρατική εταιρεία επενδύσεων των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, Mubadala Investment Company και η Macquarie Group εταιρεία διαχείρισης ενεργητικού στον τομέα των υποδομών, η οποία έχει εξαγοράσει από τη ΔΕΗ ΔΕΗ-0,53% το 49% του ΔΕΔΔΗΕ. Η επενδυτικός οίκος Ardian, ο ισπανικός φορέας εκμετάλλευσης αυτοκινητοδρόμων Abertis, η πορτογαλική Brisa, η επενδυτική εταιρεία KKR, η PSP Investments Canada (εταιρεία διαχείρισης επενδύσεων συνταξιοδοτικών ταμείων με έδρα τον Καναδά) και το fund Marguerite, είναι επίσης φορείς που ενδέχεται να εκδηλώσουν ενδιαφέρον για την Αττική Οδό. Όπως έχει γράψει ήδη η «Ν» ο κύκλος εργασιών της Αττικής Οδού πέρσι διαμορφώθηκε σε 176,7 εκατ. ευρώ σημειώνοντας αύξηση 16,6% σε σχέση με το 2020 (151,5 εκατ.) χρονιά με τους περισσότερους περιορισμούς στην κυκλοφορία λόγω πανδημίας. Παραμένει μειωμένος σε σχέση με το 2019, 8,3% (192,7 εκατ. ευρώ). Σταδιακά επανέρχεται η ημερήσια κίνηση στον αυτοκινητόδρομο. Σύμφωνα με πληροφορίες το 2021 κατέγραψε μέση ημερήσια κίνηση περίπου 210 χιλ. διελεύσεις έναντι 236 χιλ. το 2019 και 180 χιλ. το 2020 (αύξηση πέρσι σε σχέση με ένα χρόνο πριν 17% και μείωση έναντι 2019, 11%)

Ν. Δένδιας: Προτίθεμαι να συνοδεύσω την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Μαριούπολη

Την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Μαριούπολη, την οποία προτίθεται να συνοδεύσει ο ίδιος, ανακοίνωσε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, μετά τη συνάντησή του με τον γενικό πρόξενο της Ελλάδας στη Μαριούπολη Μανώλη Ανδρουλάκη, ο οποίος επέστρεψε την Κυριακή στην Ελλάδα, μετά από μια δύσκολη επιχείρηση απεγκλωβισμού. Ο κ. Δένδιας ανακοίνωσε ακόμη την παρασημοφόρηση του κ. Ανδρουλάκη, καθώς και του πρέσβη Φραγκίσκου Κωστελένου και του γενικού πρόξενου της Ελλάδας στην Οδησσό Δημήτρη Δόχτση. "Μετά από συνεννόηση με τον πρωθυπουργό θα προτείνω την παρασημοφόρησή τους, η οποία θα πραγματοποιηθεί εν ευθέτω χρόνω", είπε ο υπουργός. "Ζητώ σήμερα με αποστολή επίσημης νότας στην ουκρανική πλευρά να διευκολύνει και στη ρωσική πλευρά με άλλη νότα να μην παρακωλύσει την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Μαριούπολη. Τη βοήθεια αυτή προτίθεμαι να συνοδέψω αυτοπροσώπως, σε συντονισμό με τον πρόεδρο της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού Πέτερ Μάουερ, με τον οποίο βρισκόμαστε ήδη σε επαφή", σημείωσε ο κ. Δένδιας. "Δυστυχώς ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται με αμείωτη ένταση. Προτεραιότητα της ελληνικής κυβέρνησης είναι η προστασία της ομογένειάς μας, αλλά και του άμαχου πληθυσμού", ανέφερε. Γι' αυτό, ανακοίνωσε ακόμη ότι θα δημιουργηθεί μια ομάδα συντονισμού και υποδοχής στο Βουκουρέστι, όπου επικεφαλής θα είναι ο κ. Κωστελένος και θα συμμετάσχουν η πρέσβης στο Βουκουρέστι Σοφία Γραμματά, ο κ. Δόχτσης και ο κ. Ανδρουλάκης, ο οποίος θα αναχωρήσει σύντομα. Άλλωστε, όπως υπενθύμισε, την ανάγκη να προστατευθεί ο άμαχος πληθυσμός τόνισε με τη χθεσινή του παρέμβαση στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων στις Βρυξέλλες και στην κατ' ιδίαν συνάντησή του με τον Ύπατο Εκπρόσωπο Ζοζέπ Μπορέλ από τον οποίο ζήτησε να κάνει και έκανε δημόσιες δηλώσεις για τη Μαριούπολη. "Η Ελλάδα θα συνεχίσει να είναι παρούσα στην περιοχή. Σε μια περιοχή που το ελληνικό στοιχείο έχει εγκατασταθεί εδώ και αιώνες", ανέφερε ο κ. Δένδιας και τόνισε πως "πρώτο βήμα, όταν τα πράγματα επανέλθουν στην ομαλότητα, θα είναι η ανοικοδόμηση του μαιευτηρίου της Μαριούπολης. Και από εκεί και πέρα ο συντονισμός μας με την ΕΕ για να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να επανέλθει στην πρότερη κατάστασή της και η ομογένειά μας να διευκολυνθεί να επανέλθει στην ομαλότητα μετά από την τραγωδία". Ο υπουργός Εξωτερικών κατά τη συνάντησή του με τον κ. Ανδρουλάκη και με τον πατέρα του, στρατηγό εν αποστρατεία Γιώργο Ανδρουλάκη, μετέφερε τα πιο θερμά συγχαρητήρια της κυβέρνησης, του πρωθυπουργού και του ιδίου για τον τρόπο που επιτέλεσε τα καθήκοντά του. "Είναι ο τελευταίος διπλωμάτης που έφυγε από τη Μαριούπολη κάτω από εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες. Τίμησε την Ελλάδα, το υπουργείο, το διπλωματικό σώμα και του αξίζουν τα θερμά συγχαρητήρια", ανέφερε χαρακτηριστικά. Ακόμη, όπως είπε, θερμά συγχαρητήρια αξίζουν και στον κ. Κωστελένο και τον κ. Δόχτση, που συνολικά έφεραν σε πέρας έξι επιχειρήσεις εκκένωσης με το όνομα "Νόστος" Ελλήνων και ομογενών από την Ουκρανία, καθώς και στο γενικό γραμματέα Θεμιστοκλή Δεμίρη και στην ομάδα του υπό τον κ. Καπόπουλο για το συντονισμό των ενεργειών εκκένωσης και στην κ. Γραμματά. Ο κ. Δένδιας ευχαρίστησε τους διεθνείς οργανισμούς που βοήθησαν στην επιχείρηση, τον ΟΑΣΕ, τη Διεθνή Επιτροπή Ερυθρού Σταυρού, καθώς και τη μολδαβική πλευρά. Κατά την έναρξη της συνάντησής του με τον κ. Ανδρουλάκη, ο κ. Δένδιας σημείωσε πως "μας έκανε περήφανους με τη συμπεριφορά του και με την ψυχραιμία του όλο αυτό το διάστημα", ενώ υπογράμμισε πως ο Έλληνας πρόξενος έμεινε εθελοντικά εκεί. "Η αρχική άποψη που διατύπωσα ήταν να φύγει μαζί με τον κ. Κωστελένο. Αντιθέτως ο Μανώλης και ο κ. Κωστελένος συμφώνησαν ο Μανώλης να μείνει και ο κ. Κωστελένος να επιστρέψει για να πάρουν και άλλους". Αναφερόμενος στην απόφαση για παρασημοφόρησή του σημείωσε πως "δεν είναι σύνηθες να βάζουν τη ζωή τους μετά την υποχρέωσή τους και είναι καλό να διαχέεται ως παράδειγμα στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο". Μ. Ανδρουλάκης: Θα προσπαθήσουμε να ξεχάσουμε, θα είναι δύσκολο, αλλά θα συνεχίσουμε τη δουλειά μας Την ευγνωμοσύνη για ό,τι έκανε το υπουργείο Εξωτερικών για τον ίδιο και τους ανθρώπους που ήταν στη Μαριούπολη αυτές τις ημέρες εξέφρασε από την πλευρά του ο κ. Ανδρουλάκης. "Πριν από 13 χρόνια, εκεί που στέκεται ο πατέρας μου, έδωσα τον όρκο του Έλληνα διπλωμάτη, τον οποίο προσπάθησα να τηρήσω και να τιμήσω", σημείωσε. "Ζήτησα να αγαπήσετε και να στηρίξετε το υπουργείο Εξωτερικών, γιατί οι άνθρωποί του, αθόρυβα, αλλά πάρα πολύ ουσιαστικά υπερασπίζονται τα συμφέροντα της χώρας. Βρίσκονται στην πρώτη γραμμή και αν σπάσει αυτή η γραμμή της διπλωματίας και του διαλόγου, όπως γίνεται πολύ συχνά στην ιστορία δυστυχώς, βλέπουμε όλοι τα αποτελέσματα", υπογράμμισε. "Γι' αυτό θα θέλαμε όλη σας τη στήριξη και λίγο περισσότερα μέσα για να κάνουμε τη δουλειά μας καλύτερα". "Θα προσπαθήσουμε να ξεχάσουμε, θα είναι δύσκολο, αλλά θα συνεχίσουμε τη δουλειά μας. Με επαγγελματισμό, με θάρρος και με τη στήριξη όλων σας", κατέληξε ο κ. Ανδρουλάκης.

ΜΟΥΣΙΚΗ ΄΄ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ΄΄ CALMING....

Ματαιώθηκε η ευρω-ρωσική αποστολή στον Άρη

Το ευρωπαϊκό τροχοφόρο ρομπότ «Rosalind Franklin» επρόκειτο να εκτοξευτεί φέτος με ρωσικό πύραυλο.

Η ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία ESA ανέστειλε και επίσημα την Πέμπτη την ευρω-ρωσική αποστολή Exomars που προγραμματιζόταν να εκτοξευτεί φέτος για τον Άρη. Το Συμβούλιο της ESA συνεδρίασε στο Παρίσι στις 16-17 Μαρτίου για να αξιολογήσει την κατάσταση που έχει προκύψει στις σχέσεις Ευρώπης-Ρωσίας λόγω της εισβολής στην Ουκρανία. «Ως διακυβερνητικός οργανισμός με εντολή να αναπτύξουμε και να υλοποιήσουμε διαστημικά προγράμματα με πλήρη σεβασμό τις ευρωπαϊκές αξίες, εκφράζουμε τη βαθιά λύπη μας για τις ανθρώπινες απώλειες και τις τραγικές συνέπειες της επιθετικότητας προς την Ουκρανία» ανέφερε σε ανακοίνωσή του. Ο επικεφαλής της ρωσικής διαστημικής υπηρεσίας Roscosmos, Ντιμίτρι Ρογκόζιν, σχολίασε την ανακοίνωση στο telegram, λέγοντας ότι η δουλειά χιλιάδων επιστημόνων διαγράφηκε από μια κόλλα χαρτί με την υπογραφή ενός ευρωπαίου γραφειοκράτη και δήλωσε ότι η Ρωσία θα πραγματοποιήσει μόνη της την ερευνητική αποστολή στον Άρη.

Η ESA, η οποία ιδρύθηκε το 1975 και έχει 22 κράτη-μέλη, μεταξύ των οποίων η Ελλάδα, αναφέρει ότι «ευθυγραμμίζεται πλήρως με τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Ρωσία από τα κράτη-μέλη της». Αποφάσισε ομόφωνα ότι είναι αδύνατο να συνεχιστεί η συνεργασία με τη ρωσική διαστημική υπηρεσία Roscosmos για αποστολή ExoMars, η οποία προέβλεπε την εκτόξευση του ευρωπαϊκού τροχοφόρου ρομπότ «Rosalind Franklin» με ρωσικό πύραυλο και πλατφόρμα προσεδάφισης. Παράλληλα δόθηκε εντολή στον γενικό διευθυντή της ESA να πραγματοποιήσει μια γρήγορη έρευνα για να εξετάσει τις καλύτερες δυνατές εναλλακτικές επιλογές προκειμένου να προχωρήσει η αποστολή του ρομπότ. Μετά την απόφαση της Roscosmos να διακόψει τις εκτοξεύσεις ρωσικών πυραύλων Soyuz από το ευρωπαϊκό διαστημικό κέντρο στη Γαλλική Γουιάνα, η ESA θα αναζητήσει εναλλακτικές λύσεις εκτόξευσης για τις προγραμματισμένες διαστημικές αποστολές Galileo M10, Galileo M1, Euclid και EarthCare. Η ESA διαβεβαίωσε πάντως ότι η συνεργασία με τη Ρωσία στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό συνεχίζεται για λόγους ασφάλειας της λειτουργίας του και του πολυεθνικού πληρώματος. Sade – Why can’t we live Together? Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ – https://www.in.gr/2022/03/17/b-science/space/exomars-thyma-tou-polemou-stin-oukrania-eyro-rosiki-apostoli-ston-ari/ Sade – Why can’t we live Together?

Τρεις Ρώσοι κοσμοναύτες στον Διαστημικό Σταθμό με τα χρώματα της Ουκρανίας

Οι κοσμοναύτες Oleg Artemyev, Denis Matveev και Sergey Korsakov έφτασαν στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό με το διαστημόπλοιο Soyuz στις 18 Μαρτίου 2022. Οι τρεις κοσμοναύτες φορούσαν στολές πτήσης σε χρώμα κίτρινο (έντονο) και μπλε, στα χρώματα της σημαίας της Ουκρανίας. Μια επιλογή που προκάλεσε απορίες. Πάντως κανένας από τους τρεις νεοαφιχθέντες κοσμοναύτες δεν κατάγεται από την Ουκρανία: ο Artemyev γεννήθηκε στη σημερινή Λετονία, ο Matveev στην Αγία Πετρούπολη και ο Korsakov στο σημερινό Κιργιστάν. Ο Artemyev, ο διοικητής του Σογιούζ, ρωτήθηκε για τα χρώματα των στολών, και απάντησε (στα ρωσικά) ότι υπήρχε πλεόνασμα κίτρινου υφάσματος στις αποθήκες ! H διαστημική υπηρεσία της Ρωσίας Roscosmos αρνήθηκε ότι οι κοσμοναύτες έδειχναν υποστήριξη στην Ουκρανία, αναφέροντας στο Telegram ότι: Μερικές φορές το κίτρινο είναι απλά κίτρινο. Οι στολές πτήσης του νέου πληρώματος έχουν τα χρώματα του Πολυτεχνείου Bauman στη Μόσχα, από το οποίο αποφοίτησαν και οι τρεις κοσμοναύτες. Είναι τρελό να βλέπεις την ουκρανική σημαία παντού. H επιστήμη πιο δυνατή από τον πόλεμο;

ΟΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΟΥΚΡΑΝΙΑ

Για πρωτοφανείς ρωσικές απώλειες έκανε λόγο ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, με τη Βρετανία να υποστηρίζει ότι η Ρωσία αποτυγχάνει να αποκτήσει τον έλεγχο του εναέριου χώρου της Ουκρανίας. Ο Ουκρανός πρόεδρος ανακοίνωσε επίσης την αναστολή των δραστηριοτήτων 11 «φιλορωσικών» κομμάτων και δήλωσε ότι αυτό που γίνεται στη Μαριούπολη θα το θυμόμαστε για αιώνες. Στην πόλη οι οδομαχίες εμποδίζουν τη διάσωση των εγκλωβισμένων στο βομβαρδισμένο θέατρο. Η Μαριούπολη είναι υπό έντονη πολιορκία, με τις αρχές να καταγγέλουν ότι χιλιάδες άμαχοι που έχουν απομακρυθνεί μεταφέρονται χωρίς τη θέλησή τους σε ρωσικές πόλεις. Στο μεταξύ σειρήνες ήχησαν το πρωί του Σαββάτου σε αρκετές ουκρανικές πόλεις Το δημοτικό συμβούλιο της Μαριούπολης αναφέρει ότι οι ρωσικές δυνάμεις βομβάρδισαν το Σάββατο ένα σχολείο στο οποίο είχαν βρει καταφύγιο 400 άτομα. Όπως αναφέρουν στο Telegram, το κτίριο καταστράφηκε και οι άνθρωποι βρίσκονται κάτω από τα ερείπια. Γυναίκες, παιδιά και ηλικιωμένοι βρίσκονταν στο σχολείο, είπαν οι αξιωματούχοι. Δεν υπάρχουν ακόμη πληροφορίες για θύματα. Ο ισχυρισμός των ουκρανικών αρχών δεν έχει επαληθευθεί από ανεξάρτητη πηγή Σύροι παραστρατιωτικοί μαχητές δηλώνουν ότι είναι έτοιμοι να αναπτυχθούν στην Ουκρανία για να πολεμήσουν για να υποστηρίξουν τη σύμμαχό τους Ρωσία, αλλά δεν έχουν λάβει ακόμη οδηγίες να φύγουν, αναφέρουν στο Reuters δύο διοικητές τους. Ο Ναμπίλ Αμπντάλα, διοικητής των παραστρατιωτικών Δυνάμεων Εθνικής Άμυνας (NDF), δήλωσε έτοιμος να χρησιμοποιήσει την τεχνογνωσία στον αστικό αγώνα που αποκτήθηκε κατά τη διάρκεια του συριακού πολέμου για να βοηθήσει τη Ρωσία. Ουκρανός αξιωματούχος ανέφερε ότι 71 παιδιά έχουν απομακρυθνεί από ένα ορφανοτροφείο στην πόλη Σούμι. «Κρύβαμε αυτά τα παιδιά σε καταφύγια για σχεδόν δύο εβδομάδες. Αυτοί που μπορούν να τα στεγάσουν σε ασφαλές μέρος, σε άλλη χώρα, βρέθηκαν γρήγορα, δόξα τω Θεώ. Και με την πρώτη ευκαιρία εκκένωσης μέσω του ανθρωπιστικού διαδρόμου, πήραμε τα παιδιά από ένα εξειδικευμένο ορφανοτροφείο έξω από τη ζώνη μάχης», δήλωσε ο Ντμίτρο Ζιβίτσκι, επικεφαλής της Περιφερειακής Στρατιωτικής Διοίκησης του Σούμι. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ υπέβαλε ανεπισήμως σε αυτήν της Τουρκίας την πρόταση –που θεωρείται εξ ορισμού απίθανο να γίνει δεκτή– να στείλει τα ρωσικής κατασκευής αντιαεροπορικά συστήματα S-400 που έχει αγοράσει στην Ουκρανία, για να τη βοηθήσει να αντιμετωπίσει την εισβολή της Ρωσίας, δήλωσαν τρεις πηγές ενημερωμένες για το θέμα στο πρακτορείο ειδήσεων Reuters. Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι έριξαν την ιδέα αυτή σε Τούρκους ομολόγους τους τον περασμένο μήνα, χωρίς πάντως να φθάσουν στο σημείο να το προτείνουν επισήμως, εξήγησαν οι πηγές. Το θέμα τέθηκε επίσης, εν συντομία, όταν επισκέφθηκε την Τουρκία η αμερικανίδα υφυπουργός Εξωτερικών Γουέντι Σέρμαν αυτόν τον μήνα Ο υπουργός Εξωτερικών της Κίνας Γουάνγκ Γι δήλωσε ότι το Πεκίνο βρίσκεται στη σωστή πλευρά της ιστορίας σχετικά με την κρίση στην Ουκρανία και ότι η θέση του είναι «σύμφωνη με τις επιθυμίες των περισσότερων χωρών». «Η Κίνα δεν θα δεχτεί ποτέ κανέναν εξωτερικό εξαναγκασμό ή πίεση και αντιτίθεται σε οποιεσδήποτε αβάσιμες και ύποπτες κατηγορίες εναντίον της Κίνας», είπε ο Γουάνγκ το βράδυ του Σαββάτου. «Πάντα υποστηρίξαμε τη διατήρηση της ειρήνης και την αντίθεση στον πόλεμο», πρόσθεσε. Η αντιπρόεδρος της ουκρανικής κυβέρνησης Ιρίνα Βέρεστσουκ υποστήριξε ότι το Κίεβο έχει «επίσημα» 562 Ρώσους στρατιώτες υπό κράτηση. «Όλοι οι Ρώσοι κρατούμενοι αντιμετωπίζονται σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα», είπε. Οι New York Times, επικαλούμενοι ανώτερο Ουκρανό στρατιωτικό αξιωματούχο, αναφέρουν ότι περισσότεροι από 40 στρατιώτες σκοτώθηκαν σε ρωσική επίθεση σε στρατιωτική βάση στο Μικολάιβ. Ο αξιωματούχος είπε ότι είναι πιθανό το αρχηγείο της 36ης Ουκρανικής Ναυτικής Ταξιαρχίας Πεζικού να είχε χτυπηθεί από ένα όπλο μεγάλου βεληνεκούς, όπως ένας βαλλιστικός πύραυλος Iskander-M. «Οι Ουκρανοί έχουν αποδείξει ότι μπορούν να πολεμήσουν πιο επαγγελματικά από έναν στρατό που διεξάγει πολέμους για δεκαετίες σε διάφορες περιοχές και συνθήκες. Απαντούμε με σοφία και θάρρος στον μεγάλο αριθμό του εξοπλισμού και των στρατιωτών τους που στάλθηκαν στην Ουκρανία», είπε ο Ζελένσκι. Ανέφερε επίσης είπε ότι στις περιοχές όπου έχουν λάβει χώρα σφοδρές μάχες, η πρώτη γραμμή άμυνας είναι «γεμάτη με πτώματα Ρώσων στρατιωτών». «Αυτά τα πτώματα, δεν τα μαζεύει κανείς. Νέες μονάδες στέλνονται για να προχωρήσουν ακριβώς από πάνω τους», είπε. Ο Ουκρανός πρόεδρος δήλωσε ότι η ρωσική επίθεση στην πολιορκημένη πόλη της Μαριούπολης είναι μια «πράξη τρόμου» που θα «μνημονεύεται για αιώνες», προσθέτοντας πως η πόλη θα μείνει στην ιστορία ως παράδειγμα εγκλημάτων πολέμου. Η Ρωσία ανασυντάσσει τις δυνάμεις της για μια νέα επίθεση στο Κίεβο, σύμφωνα με Ουκρανούς στρατιωτικούς αξιωματούχους, καθώς επιδιώκει να αποκόψει τις βόρειες πόλεις Τσερνίχιβ και Σούμι. Αναμένεται να εξαπολύσουν επίθεση στις βορειοανατολικές πόλεις Τροστιανέτς και Οχτίρκα. Ωστόσο, το γενικό επιτελείο είπε ότι η Ρωσία είχε «αποτύχει» στους κύριους στόχους της, που περιελάμβαναν την περικύκλωση του Κιέβου και την «εγκατάσταση ελέγχου στο αριστερό τμήμα της Ουκρανίας». Αξιωματούχοι της πολιορκημένης Μαριούπολης κατήγγειλαν ότι αρκετές χιλιάδες κάτοικοι έχουν μεταφερθεί με τη βία από τις ρωσικές δυνάμεις σε ρωσικές πόλεις.

Ποιοι Ρώσοι αποκαλούνται ολιγάρχες και πώς πλούτισαν

Οι πρώτοι Ρώσοι ολιγάρχες δημιούργησαν τις περιουσίες τους τη δεκαετία του 1990 Του John Hyatt Ως απάντηση στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους επιχειρούν να “στραγγαλίσουν” τις ρωσικές τράπεζες και εταιρείες καθώς και τους Ρώσους ολιγάρχες, με τα θηριώδη γιοτ και τις τεράστιες περιουσίες που μας έκαναν να διερωτόμαστε: Ποιοι αποκαλούνται ολιγάρχες και πώς πλούτισαν; Η Ελίζ Τζουλιάνο, λέκτορας στο τμήμα Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κολούμπια, με αντικείμενο τη μετα-σοβιετική Ρωσία, εξηγεί: “Οι ολιγάρχες είναι εξαιρετικά πλούσιοι επιχειρηματίες με πολιτική και κοινωνική επιρροή. Συχνά συνδέονται προσωπικά με τους κορυφαίους πολιτικούς αξιωματούχους μιας χώρας – όχι, όμως, πάντα”. Ο κλασικός ορισμός του “ολιγάρχη” ενέχει την πολιτική επιρροή, ωστόσο ο πόλεμος στην Ουκρανία καταδεικνύει ότι οι περισσότεροι Ρώσοι μεγιστάνες έχουν μικρή –ή μηδαμινή– επιρροή στον Βλαντίμιρ Πούτιν. Οι πρώτοι Ρώσοι ολιγάρχες δημιούργησαν τις περιουσίες τους τη δεκαετία του 1990, κατά τη χαοτική περίοδο που ακολούθησε αμέσως μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, με τα κρατικά περιουσιακά στοιχεία να μοιράζονται σε ιδιώτες πλειοδότες, συχνά μέσω ύποπτων συμφωνιών. Την εποχή εκείνη –εποχή όπου απελευθερωνόταν η αγορά– εύποροι ή ρισκαδόροι επιχειρηματίες, καθώς και πρώην αξιωματούχοι απέκτησαν μεγάλα μερίδια σε ρωσικές εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου, μετάλλων και εξόρυξης, σιδηροδρόμων και μεταφορών, γεωργικών προϊόντων και άλλων βασικών βιομηχανικών κλάδων. Η επόμενη “γενιά” ολιγαρχών έγινε πλούσια αξιοποιώντας τους δεσμούς της με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, ο οποίος κυβερνά τη Ρωσία –είτε ως πρόεδρος είτε ως πρωθυπουργός– από το 2000. Ο Πούτιν μια επιβράβευε και μια “τιμωρούσε” τους ολιγάρχες, αντιμετωπίζοντας τους ίδιους και τις επιχειρήσεις τους ως πιόνια στις πολιτικές του παρτίδες σκάκι. Ο Μιχαήλ Χοντορκόφσκι, ο πλουσιότερος άνθρωπος της Ρωσίας κατά τον επίμαχο χρόνο, συνελήφθη το 2003 για φορολογικά αδικήματα, αφού τάχθηκε υπέρ του πολιτικού αντιπάλου του Πούτιν. Πολλοί από τους σημερινούς ολιγάρχες είναι νυν ή πρώην αξιωματούχοι του Πούτιν. Ο Γιούρι Κοβάλτσουκ, επί πολλά έτη φίλος και σύμβουλος του Ρώσου προέδρου, απέκτησε –χάρη στη σχέση του με τον Πούτιν– μεγάλες συμμετοχές σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και εταιρείες τηλεπικοινωνιών. Μπορεί ο βαθμός της “στενής” σχέσης του κάθε ολιγάρχη με τον Πούτιν να διαφέρει, όλοι ανεξαιρέτως όμως βασίζονται στην προστασία που αυτούς τούς παρέχει. “Η δομή της ρωσικής οικονομίας επιβάλλει σε μια σειρά από καταστάσεις να εξαρτώνται άμεσα ή έμμεσα από το κράτος”, σημειώνει ο Μπράιαν Τέιλορ, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Syracuse. Οι ολιγάρχες “δεν είναι αυτόνομοι, οικονομικοί παράγοντες που μπορούν να αντισταθούν στην κρατική αρχή ή –έστω– να της αντιμιλήσουν”. Η “σπορά” της ρωσικής ολιγαρχίας έπεσε στο έδαφος της νεοσύστατης Ομοσπονδίας κατά την τριετία 1992-1994, την εποχή των ιδιωτικοποιήσεων μέσω κουπονιών. Στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος, οι μετοχές περίπου 15.000 κρατικών επιχειρήσεων πέρασαν στα χέρια ιδιωτών. Στόχος ήταν –θεωρητικά– να αγοράσει ο μέσος Ρώσος πολίτης μετοχές. Στην πράξη, οι επιχειρηματίες με τις σωστές διασυνδέσεις απέκτησαν πακέτα κουπονιών, που ισοδυναμούσαν με μεγάλες ή πλειοψηφικές συμμετοχές σε επιχειρήσεις. Σύμφωνα με μελέτη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου το 1999, με το πρόγραμμα αυτό τα 2/3 των μετοχών που περιήλθαν στην κατοχή ιδιωτών κατέληξαν σε συνεργάτες και στελέχη “εκ των έσω”. Το 1995, το πρόγραμμα “δάνειο αντί μετοχών” που εφάρμοσε ο Ρώσος πρόεδρος Μπόρις Γέλτσιν “γέννησε” μερικούς από τους πλουσιότερους ολιγάρχες της Ρωσίας. Σε αντάλλαγμα για τη δανειοδότηση της –φορτωμένης με ελλείμματα– ρωσικής κυβέρνησης και για τη χρηματοδότηση της προεκλογικής εκστρατείας του Γέλτσιν για μια νέα θητεία, ορισμένοι πλούσιοι επιχειρηματίες έλαβαν μετοχές σε 12 κρατικές εταιρείες ενέργειας και εξόρυξης με τη μορφή “μισθώσεων”. Οι μισθώσεις θα μετατρέπονταν σε ιδιοκτησία, εφόσον ο Γέλτσιν κέρδιζε την εκλογική μάχη. “Εάν ο κομμουνιστής Γκενάντι Ζιουγκάνοφ έβγαινε νικητής από τις κάλπες του 1996, όλοι ανέμεναν ότι –αναλαμβάνοντας την εξουσία– θα κρατικοποιούσε αυτές τις εταιρείες και θα έπαιρνε πίσω τις μετοχές που είχαν δοθεί”, επισημαίνει ο Ντάνιελ Τρέισμαν, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες, ειδικός σε θέματα πολιτικής στη μετα-σοβιετική Ρωσία. Με την επικράτηση του Γέλτσιν, ο Βλαντίμιρ Ποτάνιν –από τους αρχιτέκτονες της συμφωνίας με τον Ρώσο ηγέτη– απέκτησε το πλειοψηφικό πακέτο μετοχών της Norilsk Nickel, του μεγαλύτερου παραγωγού διυλισμένου νικελίου στον κόσμο. Άλλοι δικαιούχοι ήταν ο Χοντορκόφσκι και ο Ρομάν Αμπράμοβιτς, οι οποίοι μπήκαν δυνατά και στην αγορά πετρελαίου και φυσικού αερίου. Η χρηματοπιστωτική κρίση της Ρωσίας το 1998 ήταν ένα προσωρινό “πισωγύρισμα” για τους ολιγάρχες. Τη δεκαετία του 2000 αναδείχθηκαν δεκάδες νέοι μεγιστάνες χάρη στην άνοδο της τιμής των εμπορεύματα και την οικονομική ενσωμάτωση της Ρωσίας στη Δύση. Το 2001, η Ρωσία απαριθμούσε 8 δισεκατομμυριούχους με συνολική αξία 12,4 δισ. δολάρια. Δέκα χρόνια μετά, το Forbes εντόπιζε 101 δισεκατομμυριούχους που συνολικά άξιζαν 432,7 δισ. δολάρια. Οι ολιγάρχες δεν άργησαν να καταλάβουν πως τα πλούτη τους εξαρτιόνταν από την υπακοή στον Πούτιν. Το παράδειγμα του Χοντορκόφσκι, ο οποίος πέρασε δέκα χρόνια στη φυλακή, ήταν χαρακτηριστικό. Ένας άλλος ολιγάρχης, ο Μπόρις Μπερεζόφσκι, ο οποίος ευδοκίμησε επί Γέλτσιν άλλα κατέκρινε τον Πούτιν, πούλησε τις μετοχές που είχε σε ρωσικά ΜΜΕ και αυτοεξορίστηκε. Οι ολιγάρχες πήραν το μήνυμα. Τα δικά τους οικονομικά συμφέροντα έπρεπε να ταυτίζονται με τα πολιτικά συμφέροντα του Πούτιν. “Αν ήσασταν Ρώσος ολιγάρχης εκείνη την εποχή και ανοίγατε το CNN και βλέπατε έναν τύπο πολύ πιο πλούσιο, πολύ πιο έξυπνο και πολύ πιο ισχυρό από εσάς να κάθεται σε ένα κλουβί, πώς θα αντιδρούσατε;” διερωτάται ο Μπιλ Μπράουντερ, Αμερικανός επενδυτές που έζησε στη μετα-σοβιετική Ρωσία. “Έτσι, ένας – ένας, πήγαν στον Πούτιν και του είπαν: “Τι πρέπει να κάνουμε για να μην μπούμε σε εκείνο το κλουβί;””. Κάποιοι ολιγάρχες έπρεπε να πωλήσουν τις εταιρείες τους στην κυβέρνηση. Ο Ρομάν Αμπράμοβιτς πούλησε το μερίδιό του στην εταιρεία πετρελαίου και φυσικού αερίου Sibneft στην κρατική Gazprom το 2005. Ο Μιχαήλ Φρίντμαν και ο Βίκτορ Βέξελμπεργκ, οι οποίοι πλούτισαν κυρίως χάρη στην εξαγορά της κρατικής Tyumen Oil το 1997, πούλησαν την εταιρεία τους στη Rosneft –ενεργειακό όμιλο ιδιοκτησίας Κρεμλίνου– το 2013. Καθώς ο Πούτιν εδραιώθηκε στην εξουσία και πέρασε υπό κρατικό έλεγχο και άλλες ιδιωτικές επιχειρήσεις, εμφανίστηκε μια νέα γενιά ολιγαρχών: οι “σιλοβάρχες” [silovarchs]. Ο όρος, επινοήθηκε από τον Τρεισμαν, και πρόκειται για σύνθετη λέξη από το “siloviki” και “ολιγάρχης”: τη ρωσική λέξη για τη στρατιωτική ελίτ και εν γένει την ελίτ των δυνάμεων ασφαλείας της χώρας. Πολλοί “σιλοβάρχες” γνωρίζουν προσωπικά τον Πούτιν από την εποχή που ο ίδιος ήταν στην KGB, ή από την εποχή που ήταν προϊστάμενός τους στην Αγία Πετρούπολη κατά την πρώιμη μετα-σοβιετική πολιτική του καριέρα. “Οι σιλοβάρχες είναι επιχειρηματικές ελίτ που έχουν αξιοποιήσει τα δίκτυά τους στην FSB (Ρωσική Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Ασφαλείας) ή στον στρατό για να συγκεντρώσουν τεράστιο προσωπικό πλούτο”, έγραψε ο Stanislav Markus, καθηγητής Διεθνών Επιχειρήσεων στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καρολίνα. “Από το 2003, οι φίλοι του Πούτιν και οι σιλοβάρχες ανέβηκαν σταθερά στην κλίμακα της πελατειακής οικονομίας και κατέλαβαν σημαντικά πόστα στην εκτελεστική εξουσία”. Οι σιλοβάρχες “εκπροσωπούνται δυσανάλογα στα Διοικητικά Συμβούλια των λεγόμενων κρατικών εταιρειών και συχνά κατέχουν μεγάλα ποσοστά σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε κλάδους όπου η κερδοφορία βρίσκεται σε άμεση συνάρτηση με την κυβερνητική εύνοια”, πρόσθεσε ο ίδιος. Οι ολιγάρχες βλέπουν να ορθώνεται μπροστά τους ένα ζοφερό μέλλον, καθώς η Δύση επιβάλλει αντίποινα στη Ρωσία του Πούτιν. Από τις 14 Μαρτίου, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους έχουν επιβάλει προσωπικές κυρώσεις σε 20 εξ αυτών. Φαίνεται πως πλέον δεν έχει σημασία με ποιο στρατόπεδο τάσσονται: με τη Ρωσία ή την Ουκρανία. Οι ολιγάρχες που πούλησαν τα ρωσικά περιουσιακά τους στοιχεία και μετέφεραν τις συμμετοχές τους στη Δύση σπεύδουν να αποστασιοποιηθούν από τον Πούτιν και το καθεστώς του. Ούτως ή άλλως σε πολλούς από αυτούς ήδη έχουν επιβληθεί κυρώσεις. Οι σιλοβάρχες –και όσοι έχουν στη κατοχή τους ρωσικά περιουσιακά στοιχεία– δεν έχουν προστατευθεί από τον Πούτιν. Αντιθέτως, βλέπουν τις περιουσίες τους να συρρικνώνονται, ακολουθώντας την πορεία των ρωσικών αγορών που καταρρέουν. Πηγή: Forbes

Τι τρώει το σύμπαν;

Όταν κανείς βλέπει τον τίτλο ενός βιβλίου να θέτει το ερώτημα ‘τι τρώει το σύμπαν;’ το μυαλό του ίσως πάει στην ταινία The Neverending Story (ή στην ομώνυμη νουβέλα στην οποία βασίστηκε η ταινία), όπου η χώρα της Φαντασίας καταβροχθίζεται απο την καταστροφική μανία του Τίποτα. Όμως όταν συνειδητοποιήσει ότι ο συγγραφέας είναι o γνωστός φυσικός Paul Davis, τότε αρχίζει να αναρωτιέται μήπως κάτι τέτοιο θα μπορούσε να συμβεί (ή συμβαίνει ήδη) και στo πραγματικό σύμπαν.

H μελέτη της κοσμικής μικροκυματικής ακτινοβολίας υποβάθρου που αποτελεί έναν θησαυρό πληροφοριών για το σύμπαν μας αποκάλυψε και κάποια άλυτα προς το παρόν μυστήρια, όπως μια μεγάλη περιοχή του ουρανού που φαίνεται πολύ πιο ψυχρή, απ’ όσο θα έπρεπε. Βρίσκεται στον αστερισμό του Ηριδανού στο νότιο ημισφαίριο, έχει πλάτος περίπου 5 μοιρών (όσο δέκα πανσέληνοι) και είναι οκτώ φορές ψυχρότερη από την μέση διαφορά θερμοκρασίας στην κοσμική ακτινοβολία υποβάθρου. Αναφέρεται ως ψυχρή κηλίδα και γίνονται διάφορες εικασίες ώστε να εξηγηθεί η προέλευσή της. Μια ιδέα που κυκλοφορεί από την δεκαεςτία του 1970 είναι ότι το σύμπαν μας μπορεί να τρώει τον εαυτό του από τα μέσα προς τα έξω! Αυτό θα μπρούσε να συμβεί ανά πάσα στιγμή, εξαιτίας ενός γενικότερου χαρακτηριστικού των κβαντικών συστημάτων. Η ιστορία του σύμπαντος που καταβροχθίζει τον εαυτό του εκτυλίσσεται περίπου ως εξής. Όταν ένα άτομο διεγείρεται, δηλαδή βρίσκεται σε διεγερμένη στάθμη ενέργειας, τότε θα αποδιεγερθεί σε χαμηλότερη στάθμη, εκπέμποντας ένα φωτόνιο. Όμως ότι συμβαίνει στα άτομα, συμβαίνει επίσης και στο κβαντικό κενό. Αν, όπως πιστεύουν οι περισσότεροι επιστήμονες, η σκοτεινή ενέργεια έχει κβαντική προέλευση (δηλαδή, είναι η ενέργεια του κβαντικού κενού), τότε όπως και τα άτομα, ίσως υπάρχουν πολλές δυνατές τιμές ή στάθμες στην ενέργεια του κενού. Το σύμπαν μας τυχαίνει να βρίσκεται σε μια από αυτές τις ενεργειακές στάθμες του κενού, αλλά ίσως όχι στη χαμηλότερη. Η ανησυχία είναι ότι μια διεγερμένη κατάσταση του κβαντικού κενού δεν θα ήταν εντελώς σταθερή. Θα υπήρχε πάντα ο κίνδυνος να μεταβεί σε μια κατάσταση χαμηλότερης ενέργειας – το κενό θα μπρούσε να ‘διασπαστεί’ – απελευθερώνοντας έτσι μια εκπληκτική ποσότητα ενέργειας. Αν αυτό συνέβαινε οπουδήποτε στο σύμπαν, οι συνέπειες θα ήταν αποκαλυψιακές. Μια μικροσκοπική φυσαλίδα του νέου, χαμηλότερης ενέργειας κενού θα εξαπλωθεί σχεδόν με την ταχύτητα του φωτός, με την εκλυόμενη ενέργεια να συγκεντρώνεται στο τοίχωμα της φυσαλίδας. Καθώς αυτό το όριο θα επεκτεινόταν, θα κατέστρεφε τα πάντα στο πέρασμά του. Μπορεί να μην υπάρχει προειδοποίηση: ίσως μάθουμε ότι το σύμπαν μας καταστρέφεται μόνο όταν το τείχος θα έφτανε και θα εξολόθρευσε και εμάς και οτιδήποτε άλλο – πιο γρήγορα από την ταχύτητα της σκέψης.

Υπάρχει μια απόκοσμη παραλλαγή σ’ αυτό το σενάριο. Η διαστελλόμενη φυσαλίδα μπορεί να μην περιέχει κβαντικό κενό χαμηλότερης ενέργειας, αλλά το απόλυτο τίποτα. Θα μπορούσε να είναι μια τρύπα στον χώρο, όχι μια μαύρη τρύπα, αλλά μια φυσαλίδα μη χώρου, που διαστέλλεται ανεξέλεγκτα, σαρώνει τα πάντα στο πέρασμά της και τελικά καταβροχθίζει ολόκληρο το σύμπαν, αφήνοντας μόνο το τίποτα: τον χώρο καταβροχθισμένο ολοκληρωτικά από τον μη-χώρο (spacelessness). Η βασική ιδέα της εξαφάνισης του χώρου χωρίς προειδοποίηση με αυτόν τον ανησυχητικό τρόπο προτάθηκε για πρώτη φορά το 1982 από τον θεωρητικό φυσικό Edward Witten από το Ινστιτούτο Προηγμένων Μελετών στο Πρίνστον (όπου εργαζόταν ο Αϊνστάιν), με βάση την θεωρία χορδών. Το περιέγραψε ως εξής: «Μια τρύπα σχηματίζεται αυθόρμητα στον χώρο και επεκτείνεται γρήγορα στο άπειρο, ωθώντας στο άπειρο οτιδήποτε μπορεί να συναντήσει.» Δείτε τον χώρο σαν ένα ελβετικό τυρί. Τώρα φανταστείτε ότι οι τρύπες στην δομή του τυριού μεγαλώνουν ολοένα και περισσότερο μέχρι να εξαφανιστεί εντελώς το τυρί. Μήπως η μυστηριώδης ψυχρή κηλίδα του Ηριδανού είναι ένα είδος γιγάντιου φινιστρινιού στην «προ-δημιουργία», μια κοσμική εποχή που προηγήθηκε της μεγάλης έκρηξης, πολύ διαφορετική από τον κόσμο που γνωρίζουμε; Μήπως υπάρχουν κι άλλα τέτοια φινιστρίνια; Παράθυρα στο ευρύτερο πολυσύμπαν; Ή μήπως όλες οι περίεργες ανωμαλίες θα αποδειχθούν απλώς στατιστικές αποκλίσεις; Συνεχίστε να παρακολουθείτε τον χώρο… Αν και οι κοσμικοί κατακλυσμοί που περιγράφηκαν εδώ σας προκαλούν εφιάλτες, παρηγορηθείτε από το γεγονός ότι το σύμπαν μας έχει αντέξει για πολλά δισεκατομμύρια χρόνια χωρίς ατυχήματα μέχρι στιγμής. Από τον κατάλογο που περιέχει όλες τις φοβίες σας, το ενδεχόμενο να κατασπαραχθεί το σύμπαν μας, από τον εαυτό του ή από άλλο σύμπαν, θα πρέπει να βρίσκεται στο χαμηλότερο σημείο της λίστα σας

πηγή: Paul Davis, ‘Τι τρώει το σύμπαν; (What’s Eating the Universe)’, εκδόσεις Παπαδόπουλος

ΚΑΙ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΜΕ CELLO ΑΠΟ ΤΟΝ ΄΄ΠΕΡΙΗΓΗΤΗ΄΄ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΦΙΛΟΜΟΥΣΟΥΣ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΙΚΗΣ ΕΚΛΕΚΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ

Δύο χρόνια Πανδημίας: Μείναμε μέσα, μείναμε πίσω

Του Στράτου Στρατηγάκη Μαθηματικού - Ερευνητή stratig@yahoo.com, www.stadiodromia.gr Δύο χρόνια συμπληρώθηκαν από την ημέρα που έκλεισαν τα σχολεία λόγω κορονοϊού. Μέσα στα δύο αυτά χρόνια ζήσαμε πρωτόγνωρα πράγματα· από απαγόρευση κυκλοφορίας μέχρι δεκάδες χιλιάδες νεκρούς. Κανείς μας δεν μπορούσε να τα φανταστεί αυτά τις αμέριμνες Απόκριες του 2020. Οι συνέπειες της πανδημίας, που ακόμη καλά κρατεί με δεκάδες νεκρούς καθημερινά, είναι πολλές και χτύπησαν κυρίως τα παιδιά και τους νέους. Ας δούμε μερικές από αυτές. Μπήκε στη ζωή μας η τηλεκπαίδευση. Έγινε μεγάλη προσπάθεια από εκπαιδευτικούς και μαθητές όλων των βαθμίδων να σωθεί ό,τι ήταν δυνατό από την εκπαιδευτική διαδικασία. Το Υπουργείο Παιδείας υπέγραψε τη σύμβαση με τη CISCO, που είχε πολλά προβλήματα με τα προσωπικά δεδομένα, όπως αποφάνθηκε η Ανεξάρτητη Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα. Πέραν αυτού το Υπουργείο δεν έκανε κάτι άλλο. Η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στην τηλεκπαίδευση έγινε με το τέλος της τηλεκπαίδευσης, όπως και τα χρήματα που δόθηκαν σε μαθητές για την αγορά εξοπλισμού. Αν οι εκπαιδευτικοί δεν χρησιμοποιούσαν από το σπίτι τους τον εξοπλισμό που είχαν αγοράσει με δικά τους χρήματα αλλά πήγαιναν στο σχολείο για να κάνουν από εκεί το μάθημα μέσω τηλεκπαίδευσης, τότε δεν θα είχαμε καθόλου τηλεκπαίδευση, καθώς δεν υπάρχει ούτε στοιχειώδης εξοπλισμός στα σχολεία. Τώρα με τον πόλεμο της Ουκρανίας κοίταζα το ρεπορτάζ ενός καναλιού από ένα σχολείο της Ουκρανίας και είδα μία πολύ μεγάλη οθόνη τηλεόρασης, που σημαίνει ότι υπάρχει και υπολογιστής και φυσικά σύνδεση στο internet. Μεγάλη πολυτέλεια για τα σχολεία μας. Η πανδημία αποκάλυψε, λοιπόν, το τεράστιο πρόβλημα εξοπλισμού των σχολείων μας, που βαρύνει το Υπουργείο Παιδείας τα τελευταία τουλάχιστον 15 χρόνια. Η αδιαφορία του Υπουργείου όλα τα προηγούμενα χρόνια για τον τεχνολογικό εξοπλισμό των σχολείων μας δείχνει και τη άποψη περί εκπαίδευσης όσων πέρασαν από το Υπουργείο Παιδείας τα τελευταία είκοσι χρόνια. Θεωρούσαν ότι η τεχνολογία είναι κάτι μη απαραίτητο και γι’ αυτό δεν επένδυαν σ’ αυτήν. Έτσι τα σχολεία μας αποδείχθηκαν “γυμνά”. Φαίνεται αυτό από το δημόσιο διάλογο για την Εκπαίδευση: η Ιστορία και τα Θρησκευτικά μονοπωλούν το ενδιαφέρον, η κόντρα για την Κοινωνιολογία ή τα Λατινικά και μέχρι εκεί. Κανείς ποτέ δεν μίλησε για το τεράστιο έλλειμμα ψηφιακών δεξιοτήτων μεγάλου μέρους του πληθυσμού, ανεξαρτήτως ηλικίας. Και αν μπορεί να είναι ανεκτό να λέει ένας 60+ δεν ξέρω εγώ από τεχνολογία, είναι απίστευτο να βλέπεις μαθητές να μη μπορούν να πιάσουν το ποντίκι του υπολογιστή. Κυκλοφορεί, εσφαλμένα, η άποψη ότι η νέα γενιά σκίζει στην τεχνολογία. Δεν είναι αλήθεια. Πέρα από το κινητό και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δυστυχώς, δεν γνωρίζουν τίποτα. Η αδιαφορία, για την ανάγκη ψηφιακού εγγραμματισμού ολόκληρου του πληθυσμού, αυτών που παίρνουν τις αποφάσεις είναι αυτή που δημιούργησε τις ανύπαρκτες υποδομές στα σχολεία μας. Ναι, ξέρω είχαμε μια δεκαετία οικονομικής κρίσης, αλλά θυμάμαι και την προηγούμενη δεκαετία, που δεν είχαμε κρίση, και χάριζαν ένα λάπτοπ σε κάθε μαθητή της Α Γυμνασίου, πετώντας χρήματα στον αέρα, αντί να εξοπλίσουν τα σχολεία. Η απομόνωση και η εντολή αποφυγής κοινωνικών επαφών τρέλαναν τα παιδιά. Τα μικρότερα παιδιά, που μόλις άρχισαν τα πρώτα τους βήματα κοινωνικοποίησης, ήθελαν να παίξουν με τους φίλους τους στο σχολείο, αλλά αυτό ήταν επικίνδυνο και απαγορευμένο. Τα μεγαλύτερα, που διψούν για να ανακαλύψουν τον κόσμο, κάτι που γίνεται μόνο έξω από το σπίτι ήταν εγκλωβισμένα στο σπίτι. Η ψυχολογία τους στο ναδίρ, κλεισμένα σε ένα δωμάτιο με μία οθόνη, το τελευταίο που ήθελαν ήταν να παρακολουθούν τηλεκπαίδευση. Έτσι πολλοί μαθητές άφηναν την οθόνη ανοικτή στην τηλεκπαίδευση και έκαναν ό,τι άλλο ήθελαν. Ο εγκλεισμός και η απομόνωση δημιούργησαν πολλά ψυχολογικά προβλήματα με συνέπεια την αύξηση της βίας. Η βία στα σχολεία έφτασε σε ακραία σημεία με τα γεγονότα στο ΕΠΑΛ της Θεσσαλονίκης. Αυτό όμως είναι η κορυφή του παγόβουνου. Το bulling ξεκινά, πια, από την Α Δημοτικού. Όλη η κοινωνία εκτροχιάστηκε, όχι μόνο τα παιδιά. Τα εγκλήματα που διαδέχονται το ένα το άλλο αποτυπώνουν την τρέλα που κυρίευσε την κοινωνία μας και τα αδιέξοδα που έβγαλε στην επιφάνεια ο εγκλεισμός και η έλλειψη κοινωνικής επαφής. Η απόδοσή τους στα μαθήματα κάτω από το μηδέν· διεθνώς, όχι μόνο στην Ελλάδα. Πρόκειται για δύο χαμένα χρόνια εκπαιδευτικά για τους περισσότερους μαθητές. Η ανάγκη να εκπονηθούν ειδικά προγράμματα κάλυψης κενών είναι πασιφανής, αλλά δεν βλέπω να γίνεται κάτι, πέρα από κάποιες οδηγίες του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής στην αρχή της χρονιάς. Μας αρέσει να κρύβουμε κάτω από το χαλί τα προβλήματα. Οι εξετάσεις που θα διενεργηθούν πιλοτικά το Μάιο σε μαθητές της ΣΤ Δημοτικού και της Γ Γυμνασίου, η ελληνική PISA όπως καθιερώθηκε να λέγεται, φοβάμαι ότι θα αποκαλύψουν πολλά προβλήματα, που δεν θέλουμε να δούμε εδώ και πολλά χρόνια. Τα προβλήματα αυτά μεγεθύνθηκαν με την πανδημία. Κάτω από αυτές τις συνθήκες θα διεξαχθούν φέτος οι Πανελλαδικές Εξετάσεις. Θα διαγωνιστούν παιδιά που η τελευταία χρονιά που έδωσαν κάποιας μορφής εξετάσεις είναι όταν πήγαιναν στη Γ Γυμνασίου, που εξετάστηκαν σε 4 μαθήματα. Μετά άρχισαν τα προβλήματα. Στην Α Λυκείου έχασαν το τελευταίο τρίμηνο, με τα κλειστά σχολεία και μετά με τα τμήματα σε βάρδιες. Στη Β Λυκείου τα σχολεία ήταν κλειστά πάνω από 6 μήνες, με την τηλεκπαίδευση να προσπαθεί να σώσει ό,τι μπορεί να σωθεί. Στη Γ Λυκείου ανοιχτά σχολεία με ανοιχτά παράθυρα και μάσκες και self-test για όλους. Τα κρούσματα δεκάδες χιλιάδες κάθε μέρα περιλάμβαναν, φυσικά, καθηγητές και μαθητές. Η καραντίνα που έμπαιναν σήμαινε κενές ώρες για τους μαθητές, όταν αρρώσταινε ο καθηγητής και μία εβδομάδα απουσίας για το μαθητή, όταν αρρώσταινε ο μαθητής, μειώνοντας το χρόνο που βρίσκονταν ταυτόχρονα στο σχολείο μαθητές και εκπαιδευτικοί. Επιπλέον οι πάνω από 26.000 θάνατοι άφησαν κάποια παιδιά ορφανά, καθώς κάποιοι από τους νεκρούς ήταν γονείς. Συνθήκες κάθε άλλο παρά ιδανικές για μάθηση. Αγκομαχώντας θα βγει η χρονιά και θα φτάσουν τα παιδιά στις Πανελλαδικές. Είμαι περίεργος τι θα γράψουν αυτά τα παιδιά στις Πανελλαδικές Εξετάσεις. Ευτυχώς σε περίπτωση χαμηλών επιδόσεων προσαρμόζεται και η ελάχιστη βάση εισαγωγής. Το ερώτημα είναι πως μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά, που βρίσκονται στη χειρότερη κατάσταση από τα προηγούμενα δύο χρόνια πανδημίας. Το 2020 είχαν χάσει μόνο το τελευταίο τρίμηνο της χρονιάς, περίοδο επανάληψης και κατά μόνας διαβάσματος, και είχαν μείωση της εξεταστέας ύλης, συνεπώς δεν ήταν μεγάλο το κακό. Το 2021 ήταν πιο δύσκολα τα πράγματα διότι για πάνω από 6 μήνες είχαμε κλειστά σχολεία και φροντιστήρια και είχαμε τη μείωση της εξεταστέας ύλης. Επιπλέον είχαμε και την καθιέρωση, στη μέση της χρονιάς, της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής, που άφησε εκτός ΑΕΙ έναν στους τρεις υποψηφίους. Ακούγονται αρκετές φωνές που λένε να μειωθεί η εξεταστέα ύλη, λόγω όλων των δυσκολιών που περιγράψαμε. Καλό θα ήταν να μειωθεί η ύλη, αλλά είναι πια αργά. Αυτό έπρεπε να γίνει νωρίτερα, διότι τώρα, στα μέσα Μαρτίου, κάποια παιδιά έχουν ήδη ολοκληρώσει την ύλη και η περικοπή της θα τους κάνει να νιώσουν αδικημένοι, διότι διάβασαν χωρίς λόγο επιπλέον ύλη, ενώ θα μπορούσαν να αφιερώσουν αυτό το χρόνο στην επανάληψη και καλύτερη εμπέδωση της μικρότερης ύλης. Πάντα οι συνεπείς στην Ελλάδα νιώθουν στο τέλος χαζοί. Πείτε το περαίωση, πείτε το όπως θέλετε, όσοι κάνουν αυτό που λένε οι κανόνες βλέπουν τους άλλους να τους προσπερνούν με λιγότερο κόπο. Δεν είναι σωστή τώρα η μείωση της ύλης, αφού δεν έγινε εγκαίρως. Είναι τέτοια η φύση των Πανελλαδικών, ένας διαγωνισμός συμπλήρωσης θέσεων είναι, όπου εκείνο που μετράει είναι να γράψεις καλύτερα από το διπλανό σου και τουλάχιστον πάνω από το 80% του μέσου όρου των βαθμών όλων των υποψηφίων, λόγω της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής. Πρόκειται για μια βαθιά ανταγωνιστική διαδικασία, που ουσιαστικά κατατάσσει τους υποψηφίους σε μία λίστα για να γίνει η επιλογή. Ο μόνος τρόπος να βοηθηθούν κάποιοι είναι η αύξηση των πραγματικών θέσεων, κάτι που δεν θέλει επουδενί το Υπουργείο Παιδείας. Αυτό που θα δείξουν οι βαθμολογίες των Πανελλαδικών φέτος φοβάμαι ότι θα είναι πρωτοφανές. ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΑΠΟ ΕΜΑΣ. ΚΙ ΑΝ ΥΠΟΘΕΣΟΥΜΕ ΟΤΙ ΟΙ ΧΡΟΝΙΕΣ ΕΤΡΕΧΑΝ ΚΑΝΟΝΙΚΑ, ΤΙ ΘΑ ΑΛΛΑΖΕ ΣΤΗΝ ΟΥΣΙΑ; ΜΗΠΩΣ Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ, ΜΗΠΩΣ Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΔΙΔΑΣΚΕΙΝ, ΜΗΠΩΣ ΘΑ ΗΤΑΝ ΑΥΞΗΜΕΝΟ ΤΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ; ΕΜΕΙΣ ΑΠΑΝΤΟΥΜΕ ΕΥΘΑΡΣΩΣ ΚΑΙ ΕΙΛΙΚΡΙΝΩΣ, ΟΧΙ!!

ΜΟΥΣΙΚΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΄΄ΠΕΡΙΗΓΗΤΗ΄΄

Η περίπλοκη σχέση της Τουρκίας με τη Μόσχα και τους Ρώσους ολιγάρχες

Του Μιχάλη Ψύλου psilosm@naftemporiki.gr Καταφύγιο σε διάφορες χώρες αναζητούν εναγωνίως οι Ρώσοι ολιγάρχες που έχουν προστεθεί στη μαύρη λίστα των δυτικών κυρώσεων και στο πλαίσιο αυτό πολλοί δισεκατομμυριούχοι κοντά στο Κρεμλίνο στρέφονται στην Τουρκία. Από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, στο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης έχουν προσγειωθεί δεκάδες ιδιωτικά αεροσκάφη που ανήκουν σε Ρώσους ολιγάρχες, σύμφωνα με δημοσιογραφικές πηγές στη Γείτονα. Ανάμεσά τους και ο Ρομάν Αμπράμοβιτς, το αεροσκάφος του οποίου προσγειώθηκε τουλάχιστον δύο φορές στην Κωνσταντινούπολη το πρώτο 15ημερο του Μαρτίου. Η Τουρκία, σε αντίθεση με τους Ευρωπαίους γείτονές της, δεν έχει επιβάλλει περιορισμούς στα ρωσικά αεροσκάφη,ούτε στα πολυτελή γιοτ των ολιγαρχών. Αρκετοί από αυτούς έχουν στείλει τις θαλαμηγούς τους να ρίξουν άγκυρα σε τουρκικά λιμάνια, τις τελευταίες εβδομάδες. Τουρκικές εφημερίδες υποστηρίζουν μάλιστα ότι κάποιοι από τους Ρώσους ολιγάρχες θα μεταφέρουν στη συνέχεια και τα χρήματά τους στην Τουρκία. Τον «ενθουσιασμό» αυτό προσπαθούν να μετριάσουν πάντως Τούρκοι οικονομολόγοι, υπενθυμίζοντας ότι το τελευταίο πράγμα που θα ήθελε ο πρόεδρος Ερντογάν θα ήταν να εμπλακεί η Αγκυρα στις δυτικές κυρώσεις. Οι οικονομολόγοι προσθέτουν ότι οι τουρκικές ιδιωτικές τράπεζες δεν επιθυμούν να φιλοξενήσουν χρήματα από ρωσικά χρηματοπιστωτικά χρήματα και ολιγάρχες, καθώς θα μπορούσαν με τη σειρά τους να γίνουν στόχος κυρώσεων. Μια σχέση σε τεντωμένο σχοινί « Η σχέση Τουρκίας-Ρωσίας είναι ιστορικά περίπλοκη», εξηγεί η Ταλίν Τερ Μινασιάν, ειδικός για τη Ρωσία και τον Καύκασο στο γαλλικό ερευνητικό ινστιτούτο Inalco. «Αλλά παρά τις όποιες εκρήξεις έντασης, ο Ερντογάν και ο Πούτιν καταφέρνουν να συμφωνήσουν. Εχουν πολλά διαφορετικά θέματα, για τα οποία έχουν ενδιαφέρον να συμφωνήσουν». Η Ελιζαμπέτ Ονίνα, ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Κοινωνικών Επιστημών του Άμστερνταμ, συνοψίζει τη θέση της Τουρκίας ως εξής: « Διακριτική υποστήριξη προς την Ουκρανία, ελαχιστοποιώντας ταυτόχρονα κάθε πιθανή απειλή για τη δική της ασφάλεια, τα γεωστρατηγικά της συμφέροντα και την οικονομία», Την ίδια ώρα, οι περισσότεροι αναλυτές καταγράφουν μια στροφή στην προσέγγιση της Τουρκίας προς τη Δύση. «Στην πράξη, η Τουρκία συμμετέχει ενεργά στο πλευρό της Ουκρανίας και σταδιακά απομακρύνεται από τη Ρωσία», εκτιμά ο Οζγκιούρ Ουνλουχισαρτσικλί, στέλεχος του Γερμανικού Ινστιτούτου Μάρσαλ. «Από την έναρξη του πολέμου, η Άγκυρα φαίνεται να απομακρύνεται από την ευρασιατική της απόκλιση και να προσπαθεί να επαναπροσδιορίσει τις σχέσεις της με τις δυτικές πρωτεύουσες παρά τον διαδεδομένο φιλορωσικό και αντιδυτικό λόγο στα φιλοκυβερνητικά μέσα ενημέρωσης», γράφει ο Γκίντερ Ζέιφερτ, επικεφαλής του τμήματος για την Τουρκία στο ινστιτούτο SWP. Ο Γερμανός αναλυτής εκτιμά όμως ότι ο Ερντογάν κινείται σε «τεντωμένο σχοινί και είναι δύσκολο να ισορροπεί στην τραμπάλα, μεταξύ Ρωσίας και Ηνωμένων Πολιτειών». Η φιλο-Ερντογανική εφημερίδα «Yeni Safak», υποστηρίζει ότι η Τουρκία, διατηρώντας καλές σχέσεις τόσο με τη Δύση όσο και με την Ανατολή, κάνει έξυπνες γεωπολιτικές κινήσεις. «Γιατί ακόμη και αν σταματήσει ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας, νέα μέτωπα θα ανοίξουν, θερμές συγκρούσεις θα ξεκινήσουν στην Ανατολική Ευρώπη, τη Βαλτική και σε άλλα μέρη του κόσμου. Η Τουρκία διαθέτει δύναμη και γεωγραφική θέση, κοντά στη Συρία, το Ιράκ, το Καραμπάχ, τη Μεσόγειο, την Ερυθρά Θάλασσα, τη Λιβύη και το Αιγαίο», γράφει με… έμφαση ο διευθυντής της Yeni Safak, Ιμπραήμ Καραγκιούλ. Ευάλωτη στη Μόσχα Η Τουρκία είναι η μόνη χώρα του ΝΑΤΟ που δεν έχει επιβάλει κυρώσεις στη Ρωσία. Συνεχίζει να συναλλάσσεται με τη Μόσχα, όπως πριν τον πόλεμο, ελπίζοντας ακόμη και να επωφεληθεί από την απόσυρση των δυτικών εταιρειών από τη Ρωσία. Τα ρωσικά εμπορικά κέντρα έχουν ήδη ανακοινώσει την ετοιμότητά τους να αντικαταστήσουν με Τουρκικά, τα δυτικά εμπορικά σήματα ένδυσης. Η τουρκική αλυσίδα γρήγορου φαγητού Chitir Chicken, θέλει τώρα να ανοίξει υποκαταστήματα στη Ρωσία. Εάν η Μόσχα συμφωνήσει, ένα δίκτυο 500 έως 600 σημείων πώλησης θα μπορούσε σύντομα να δημιουργηθεί εκεί, αναφέρει η ρωσική εφημερίδα Izvestia. Ταυτόχρονα, η Αγκυρα εισάγει από τη Μόσχα, περίπου το 40% των αναγκών της σε φυσικό αέριο και το 25% σε πετρέλαιο. Εξαρτάται επίσης από τη Ρωσία για τα αγροτικά προϊόντα: Το 2021, το 70% των εισαγωγών σιτηρών της Τουρκίας προέρχονταν από τη Ρωσία. Αν η Μόσχα περιορίσει τις εξαγωγές σιτηρών, οι συνέπειες θα ήταν δραματικές για πολλούς Τούρκους. Η τουρκική οικονομία αντιμετωπίζει ήδη μια ιστορική κρίση. Η τουρκική λίρα έχει χάσει σχεδόν το 50% της αξίας της τους τελευταίους 12 μήνες. Ο πληθωρισμός τρέχει επισήμως με 54,4%!.Αλλά το ανεξάρτητο ινστιτούτο ENAG κάνει λόγο για πληθωρισμό …124,8%. Όλο και περισσότεροι Τούρκοι πολίτες δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά την καθημερινότητά τους. Σύμφωνα με έκθεση του τουρκικού Υπουργείου Κοινωνικών Υποθέσεων, περισσότεροι από 11εκατομμύρια άνθρωποι στην Τουρκία εξαρτώνται πλέον από την κρατική βοήθεια, δηλαδή περίπου το 13 % του πληθυσμού. «Ο Ερντογάν προσπαθεί να αποδώσει στα δεινά του πολέμου τον αυξανόμενο πληθωρισμό, το εμπορικό έλλειμμα, τη στασιμότητα της οικονομίας και την υψηλή ανεργία», λέει ο οικονομολόγος Μουσταφά, Σενμέζ. «Τα προβλήματα ξεκίνησαν όμως πολύ πριν τον πόλεμο. Είναι πολύ αμφίβολο αν πείθεται ο κόσμος με αυτά τα επιχειρήματα», προσθέτει ο Τούρκος οικονομολόγος. Η εσωτερική οικονομική κρίση θα μπορούσε σύντομα να γίνει σοβαρό πρόβλημα για τον Ερντογάν, ενόψει και των προεδρικών εκλογών του 2023.