ΜΟΥΣΙΚΗ ΄΄ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ΄΄ CALMING....

Ματαιώθηκε η ευρω-ρωσική αποστολή στον Άρη

Το ευρωπαϊκό τροχοφόρο ρομπότ «Rosalind Franklin» επρόκειτο να εκτοξευτεί φέτος με ρωσικό πύραυλο.

Η ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία ESA ανέστειλε και επίσημα την Πέμπτη την ευρω-ρωσική αποστολή Exomars που προγραμματιζόταν να εκτοξευτεί φέτος για τον Άρη. Το Συμβούλιο της ESA συνεδρίασε στο Παρίσι στις 16-17 Μαρτίου για να αξιολογήσει την κατάσταση που έχει προκύψει στις σχέσεις Ευρώπης-Ρωσίας λόγω της εισβολής στην Ουκρανία. «Ως διακυβερνητικός οργανισμός με εντολή να αναπτύξουμε και να υλοποιήσουμε διαστημικά προγράμματα με πλήρη σεβασμό τις ευρωπαϊκές αξίες, εκφράζουμε τη βαθιά λύπη μας για τις ανθρώπινες απώλειες και τις τραγικές συνέπειες της επιθετικότητας προς την Ουκρανία» ανέφερε σε ανακοίνωσή του. Ο επικεφαλής της ρωσικής διαστημικής υπηρεσίας Roscosmos, Ντιμίτρι Ρογκόζιν, σχολίασε την ανακοίνωση στο telegram, λέγοντας ότι η δουλειά χιλιάδων επιστημόνων διαγράφηκε από μια κόλλα χαρτί με την υπογραφή ενός ευρωπαίου γραφειοκράτη και δήλωσε ότι η Ρωσία θα πραγματοποιήσει μόνη της την ερευνητική αποστολή στον Άρη.

Η ESA, η οποία ιδρύθηκε το 1975 και έχει 22 κράτη-μέλη, μεταξύ των οποίων η Ελλάδα, αναφέρει ότι «ευθυγραμμίζεται πλήρως με τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Ρωσία από τα κράτη-μέλη της». Αποφάσισε ομόφωνα ότι είναι αδύνατο να συνεχιστεί η συνεργασία με τη ρωσική διαστημική υπηρεσία Roscosmos για αποστολή ExoMars, η οποία προέβλεπε την εκτόξευση του ευρωπαϊκού τροχοφόρου ρομπότ «Rosalind Franklin» με ρωσικό πύραυλο και πλατφόρμα προσεδάφισης. Παράλληλα δόθηκε εντολή στον γενικό διευθυντή της ESA να πραγματοποιήσει μια γρήγορη έρευνα για να εξετάσει τις καλύτερες δυνατές εναλλακτικές επιλογές προκειμένου να προχωρήσει η αποστολή του ρομπότ. Μετά την απόφαση της Roscosmos να διακόψει τις εκτοξεύσεις ρωσικών πυραύλων Soyuz από το ευρωπαϊκό διαστημικό κέντρο στη Γαλλική Γουιάνα, η ESA θα αναζητήσει εναλλακτικές λύσεις εκτόξευσης για τις προγραμματισμένες διαστημικές αποστολές Galileo M10, Galileo M1, Euclid και EarthCare. Η ESA διαβεβαίωσε πάντως ότι η συνεργασία με τη Ρωσία στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό συνεχίζεται για λόγους ασφάλειας της λειτουργίας του και του πολυεθνικού πληρώματος. Sade – Why can’t we live Together? Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ – https://www.in.gr/2022/03/17/b-science/space/exomars-thyma-tou-polemou-stin-oukrania-eyro-rosiki-apostoli-ston-ari/ Sade – Why can’t we live Together?

Τρεις Ρώσοι κοσμοναύτες στον Διαστημικό Σταθμό με τα χρώματα της Ουκρανίας

Οι κοσμοναύτες Oleg Artemyev, Denis Matveev και Sergey Korsakov έφτασαν στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό με το διαστημόπλοιο Soyuz στις 18 Μαρτίου 2022. Οι τρεις κοσμοναύτες φορούσαν στολές πτήσης σε χρώμα κίτρινο (έντονο) και μπλε, στα χρώματα της σημαίας της Ουκρανίας. Μια επιλογή που προκάλεσε απορίες. Πάντως κανένας από τους τρεις νεοαφιχθέντες κοσμοναύτες δεν κατάγεται από την Ουκρανία: ο Artemyev γεννήθηκε στη σημερινή Λετονία, ο Matveev στην Αγία Πετρούπολη και ο Korsakov στο σημερινό Κιργιστάν. Ο Artemyev, ο διοικητής του Σογιούζ, ρωτήθηκε για τα χρώματα των στολών, και απάντησε (στα ρωσικά) ότι υπήρχε πλεόνασμα κίτρινου υφάσματος στις αποθήκες ! H διαστημική υπηρεσία της Ρωσίας Roscosmos αρνήθηκε ότι οι κοσμοναύτες έδειχναν υποστήριξη στην Ουκρανία, αναφέροντας στο Telegram ότι: Μερικές φορές το κίτρινο είναι απλά κίτρινο. Οι στολές πτήσης του νέου πληρώματος έχουν τα χρώματα του Πολυτεχνείου Bauman στη Μόσχα, από το οποίο αποφοίτησαν και οι τρεις κοσμοναύτες. Είναι τρελό να βλέπεις την ουκρανική σημαία παντού. H επιστήμη πιο δυνατή από τον πόλεμο;

ΟΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΟΥΚΡΑΝΙΑ

Για πρωτοφανείς ρωσικές απώλειες έκανε λόγο ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, με τη Βρετανία να υποστηρίζει ότι η Ρωσία αποτυγχάνει να αποκτήσει τον έλεγχο του εναέριου χώρου της Ουκρανίας. Ο Ουκρανός πρόεδρος ανακοίνωσε επίσης την αναστολή των δραστηριοτήτων 11 «φιλορωσικών» κομμάτων και δήλωσε ότι αυτό που γίνεται στη Μαριούπολη θα το θυμόμαστε για αιώνες. Στην πόλη οι οδομαχίες εμποδίζουν τη διάσωση των εγκλωβισμένων στο βομβαρδισμένο θέατρο. Η Μαριούπολη είναι υπό έντονη πολιορκία, με τις αρχές να καταγγέλουν ότι χιλιάδες άμαχοι που έχουν απομακρυθνεί μεταφέρονται χωρίς τη θέλησή τους σε ρωσικές πόλεις. Στο μεταξύ σειρήνες ήχησαν το πρωί του Σαββάτου σε αρκετές ουκρανικές πόλεις Το δημοτικό συμβούλιο της Μαριούπολης αναφέρει ότι οι ρωσικές δυνάμεις βομβάρδισαν το Σάββατο ένα σχολείο στο οποίο είχαν βρει καταφύγιο 400 άτομα. Όπως αναφέρουν στο Telegram, το κτίριο καταστράφηκε και οι άνθρωποι βρίσκονται κάτω από τα ερείπια. Γυναίκες, παιδιά και ηλικιωμένοι βρίσκονταν στο σχολείο, είπαν οι αξιωματούχοι. Δεν υπάρχουν ακόμη πληροφορίες για θύματα. Ο ισχυρισμός των ουκρανικών αρχών δεν έχει επαληθευθεί από ανεξάρτητη πηγή Σύροι παραστρατιωτικοί μαχητές δηλώνουν ότι είναι έτοιμοι να αναπτυχθούν στην Ουκρανία για να πολεμήσουν για να υποστηρίξουν τη σύμμαχό τους Ρωσία, αλλά δεν έχουν λάβει ακόμη οδηγίες να φύγουν, αναφέρουν στο Reuters δύο διοικητές τους. Ο Ναμπίλ Αμπντάλα, διοικητής των παραστρατιωτικών Δυνάμεων Εθνικής Άμυνας (NDF), δήλωσε έτοιμος να χρησιμοποιήσει την τεχνογνωσία στον αστικό αγώνα που αποκτήθηκε κατά τη διάρκεια του συριακού πολέμου για να βοηθήσει τη Ρωσία. Ουκρανός αξιωματούχος ανέφερε ότι 71 παιδιά έχουν απομακρυθνεί από ένα ορφανοτροφείο στην πόλη Σούμι. «Κρύβαμε αυτά τα παιδιά σε καταφύγια για σχεδόν δύο εβδομάδες. Αυτοί που μπορούν να τα στεγάσουν σε ασφαλές μέρος, σε άλλη χώρα, βρέθηκαν γρήγορα, δόξα τω Θεώ. Και με την πρώτη ευκαιρία εκκένωσης μέσω του ανθρωπιστικού διαδρόμου, πήραμε τα παιδιά από ένα εξειδικευμένο ορφανοτροφείο έξω από τη ζώνη μάχης», δήλωσε ο Ντμίτρο Ζιβίτσκι, επικεφαλής της Περιφερειακής Στρατιωτικής Διοίκησης του Σούμι. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ υπέβαλε ανεπισήμως σε αυτήν της Τουρκίας την πρόταση –που θεωρείται εξ ορισμού απίθανο να γίνει δεκτή– να στείλει τα ρωσικής κατασκευής αντιαεροπορικά συστήματα S-400 που έχει αγοράσει στην Ουκρανία, για να τη βοηθήσει να αντιμετωπίσει την εισβολή της Ρωσίας, δήλωσαν τρεις πηγές ενημερωμένες για το θέμα στο πρακτορείο ειδήσεων Reuters. Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι έριξαν την ιδέα αυτή σε Τούρκους ομολόγους τους τον περασμένο μήνα, χωρίς πάντως να φθάσουν στο σημείο να το προτείνουν επισήμως, εξήγησαν οι πηγές. Το θέμα τέθηκε επίσης, εν συντομία, όταν επισκέφθηκε την Τουρκία η αμερικανίδα υφυπουργός Εξωτερικών Γουέντι Σέρμαν αυτόν τον μήνα Ο υπουργός Εξωτερικών της Κίνας Γουάνγκ Γι δήλωσε ότι το Πεκίνο βρίσκεται στη σωστή πλευρά της ιστορίας σχετικά με την κρίση στην Ουκρανία και ότι η θέση του είναι «σύμφωνη με τις επιθυμίες των περισσότερων χωρών». «Η Κίνα δεν θα δεχτεί ποτέ κανέναν εξωτερικό εξαναγκασμό ή πίεση και αντιτίθεται σε οποιεσδήποτε αβάσιμες και ύποπτες κατηγορίες εναντίον της Κίνας», είπε ο Γουάνγκ το βράδυ του Σαββάτου. «Πάντα υποστηρίξαμε τη διατήρηση της ειρήνης και την αντίθεση στον πόλεμο», πρόσθεσε. Η αντιπρόεδρος της ουκρανικής κυβέρνησης Ιρίνα Βέρεστσουκ υποστήριξε ότι το Κίεβο έχει «επίσημα» 562 Ρώσους στρατιώτες υπό κράτηση. «Όλοι οι Ρώσοι κρατούμενοι αντιμετωπίζονται σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα», είπε. Οι New York Times, επικαλούμενοι ανώτερο Ουκρανό στρατιωτικό αξιωματούχο, αναφέρουν ότι περισσότεροι από 40 στρατιώτες σκοτώθηκαν σε ρωσική επίθεση σε στρατιωτική βάση στο Μικολάιβ. Ο αξιωματούχος είπε ότι είναι πιθανό το αρχηγείο της 36ης Ουκρανικής Ναυτικής Ταξιαρχίας Πεζικού να είχε χτυπηθεί από ένα όπλο μεγάλου βεληνεκούς, όπως ένας βαλλιστικός πύραυλος Iskander-M. «Οι Ουκρανοί έχουν αποδείξει ότι μπορούν να πολεμήσουν πιο επαγγελματικά από έναν στρατό που διεξάγει πολέμους για δεκαετίες σε διάφορες περιοχές και συνθήκες. Απαντούμε με σοφία και θάρρος στον μεγάλο αριθμό του εξοπλισμού και των στρατιωτών τους που στάλθηκαν στην Ουκρανία», είπε ο Ζελένσκι. Ανέφερε επίσης είπε ότι στις περιοχές όπου έχουν λάβει χώρα σφοδρές μάχες, η πρώτη γραμμή άμυνας είναι «γεμάτη με πτώματα Ρώσων στρατιωτών». «Αυτά τα πτώματα, δεν τα μαζεύει κανείς. Νέες μονάδες στέλνονται για να προχωρήσουν ακριβώς από πάνω τους», είπε. Ο Ουκρανός πρόεδρος δήλωσε ότι η ρωσική επίθεση στην πολιορκημένη πόλη της Μαριούπολης είναι μια «πράξη τρόμου» που θα «μνημονεύεται για αιώνες», προσθέτοντας πως η πόλη θα μείνει στην ιστορία ως παράδειγμα εγκλημάτων πολέμου. Η Ρωσία ανασυντάσσει τις δυνάμεις της για μια νέα επίθεση στο Κίεβο, σύμφωνα με Ουκρανούς στρατιωτικούς αξιωματούχους, καθώς επιδιώκει να αποκόψει τις βόρειες πόλεις Τσερνίχιβ και Σούμι. Αναμένεται να εξαπολύσουν επίθεση στις βορειοανατολικές πόλεις Τροστιανέτς και Οχτίρκα. Ωστόσο, το γενικό επιτελείο είπε ότι η Ρωσία είχε «αποτύχει» στους κύριους στόχους της, που περιελάμβαναν την περικύκλωση του Κιέβου και την «εγκατάσταση ελέγχου στο αριστερό τμήμα της Ουκρανίας». Αξιωματούχοι της πολιορκημένης Μαριούπολης κατήγγειλαν ότι αρκετές χιλιάδες κάτοικοι έχουν μεταφερθεί με τη βία από τις ρωσικές δυνάμεις σε ρωσικές πόλεις.

Ποιοι Ρώσοι αποκαλούνται ολιγάρχες και πώς πλούτισαν

Οι πρώτοι Ρώσοι ολιγάρχες δημιούργησαν τις περιουσίες τους τη δεκαετία του 1990 Του John Hyatt Ως απάντηση στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους επιχειρούν να “στραγγαλίσουν” τις ρωσικές τράπεζες και εταιρείες καθώς και τους Ρώσους ολιγάρχες, με τα θηριώδη γιοτ και τις τεράστιες περιουσίες που μας έκαναν να διερωτόμαστε: Ποιοι αποκαλούνται ολιγάρχες και πώς πλούτισαν; Η Ελίζ Τζουλιάνο, λέκτορας στο τμήμα Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κολούμπια, με αντικείμενο τη μετα-σοβιετική Ρωσία, εξηγεί: “Οι ολιγάρχες είναι εξαιρετικά πλούσιοι επιχειρηματίες με πολιτική και κοινωνική επιρροή. Συχνά συνδέονται προσωπικά με τους κορυφαίους πολιτικούς αξιωματούχους μιας χώρας – όχι, όμως, πάντα”. Ο κλασικός ορισμός του “ολιγάρχη” ενέχει την πολιτική επιρροή, ωστόσο ο πόλεμος στην Ουκρανία καταδεικνύει ότι οι περισσότεροι Ρώσοι μεγιστάνες έχουν μικρή –ή μηδαμινή– επιρροή στον Βλαντίμιρ Πούτιν. Οι πρώτοι Ρώσοι ολιγάρχες δημιούργησαν τις περιουσίες τους τη δεκαετία του 1990, κατά τη χαοτική περίοδο που ακολούθησε αμέσως μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, με τα κρατικά περιουσιακά στοιχεία να μοιράζονται σε ιδιώτες πλειοδότες, συχνά μέσω ύποπτων συμφωνιών. Την εποχή εκείνη –εποχή όπου απελευθερωνόταν η αγορά– εύποροι ή ρισκαδόροι επιχειρηματίες, καθώς και πρώην αξιωματούχοι απέκτησαν μεγάλα μερίδια σε ρωσικές εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου, μετάλλων και εξόρυξης, σιδηροδρόμων και μεταφορών, γεωργικών προϊόντων και άλλων βασικών βιομηχανικών κλάδων. Η επόμενη “γενιά” ολιγαρχών έγινε πλούσια αξιοποιώντας τους δεσμούς της με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, ο οποίος κυβερνά τη Ρωσία –είτε ως πρόεδρος είτε ως πρωθυπουργός– από το 2000. Ο Πούτιν μια επιβράβευε και μια “τιμωρούσε” τους ολιγάρχες, αντιμετωπίζοντας τους ίδιους και τις επιχειρήσεις τους ως πιόνια στις πολιτικές του παρτίδες σκάκι. Ο Μιχαήλ Χοντορκόφσκι, ο πλουσιότερος άνθρωπος της Ρωσίας κατά τον επίμαχο χρόνο, συνελήφθη το 2003 για φορολογικά αδικήματα, αφού τάχθηκε υπέρ του πολιτικού αντιπάλου του Πούτιν. Πολλοί από τους σημερινούς ολιγάρχες είναι νυν ή πρώην αξιωματούχοι του Πούτιν. Ο Γιούρι Κοβάλτσουκ, επί πολλά έτη φίλος και σύμβουλος του Ρώσου προέδρου, απέκτησε –χάρη στη σχέση του με τον Πούτιν– μεγάλες συμμετοχές σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και εταιρείες τηλεπικοινωνιών. Μπορεί ο βαθμός της “στενής” σχέσης του κάθε ολιγάρχη με τον Πούτιν να διαφέρει, όλοι ανεξαιρέτως όμως βασίζονται στην προστασία που αυτούς τούς παρέχει. “Η δομή της ρωσικής οικονομίας επιβάλλει σε μια σειρά από καταστάσεις να εξαρτώνται άμεσα ή έμμεσα από το κράτος”, σημειώνει ο Μπράιαν Τέιλορ, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Syracuse. Οι ολιγάρχες “δεν είναι αυτόνομοι, οικονομικοί παράγοντες που μπορούν να αντισταθούν στην κρατική αρχή ή –έστω– να της αντιμιλήσουν”. Η “σπορά” της ρωσικής ολιγαρχίας έπεσε στο έδαφος της νεοσύστατης Ομοσπονδίας κατά την τριετία 1992-1994, την εποχή των ιδιωτικοποιήσεων μέσω κουπονιών. Στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος, οι μετοχές περίπου 15.000 κρατικών επιχειρήσεων πέρασαν στα χέρια ιδιωτών. Στόχος ήταν –θεωρητικά– να αγοράσει ο μέσος Ρώσος πολίτης μετοχές. Στην πράξη, οι επιχειρηματίες με τις σωστές διασυνδέσεις απέκτησαν πακέτα κουπονιών, που ισοδυναμούσαν με μεγάλες ή πλειοψηφικές συμμετοχές σε επιχειρήσεις. Σύμφωνα με μελέτη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου το 1999, με το πρόγραμμα αυτό τα 2/3 των μετοχών που περιήλθαν στην κατοχή ιδιωτών κατέληξαν σε συνεργάτες και στελέχη “εκ των έσω”. Το 1995, το πρόγραμμα “δάνειο αντί μετοχών” που εφάρμοσε ο Ρώσος πρόεδρος Μπόρις Γέλτσιν “γέννησε” μερικούς από τους πλουσιότερους ολιγάρχες της Ρωσίας. Σε αντάλλαγμα για τη δανειοδότηση της –φορτωμένης με ελλείμματα– ρωσικής κυβέρνησης και για τη χρηματοδότηση της προεκλογικής εκστρατείας του Γέλτσιν για μια νέα θητεία, ορισμένοι πλούσιοι επιχειρηματίες έλαβαν μετοχές σε 12 κρατικές εταιρείες ενέργειας και εξόρυξης με τη μορφή “μισθώσεων”. Οι μισθώσεις θα μετατρέπονταν σε ιδιοκτησία, εφόσον ο Γέλτσιν κέρδιζε την εκλογική μάχη. “Εάν ο κομμουνιστής Γκενάντι Ζιουγκάνοφ έβγαινε νικητής από τις κάλπες του 1996, όλοι ανέμεναν ότι –αναλαμβάνοντας την εξουσία– θα κρατικοποιούσε αυτές τις εταιρείες και θα έπαιρνε πίσω τις μετοχές που είχαν δοθεί”, επισημαίνει ο Ντάνιελ Τρέισμαν, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες, ειδικός σε θέματα πολιτικής στη μετα-σοβιετική Ρωσία. Με την επικράτηση του Γέλτσιν, ο Βλαντίμιρ Ποτάνιν –από τους αρχιτέκτονες της συμφωνίας με τον Ρώσο ηγέτη– απέκτησε το πλειοψηφικό πακέτο μετοχών της Norilsk Nickel, του μεγαλύτερου παραγωγού διυλισμένου νικελίου στον κόσμο. Άλλοι δικαιούχοι ήταν ο Χοντορκόφσκι και ο Ρομάν Αμπράμοβιτς, οι οποίοι μπήκαν δυνατά και στην αγορά πετρελαίου και φυσικού αερίου. Η χρηματοπιστωτική κρίση της Ρωσίας το 1998 ήταν ένα προσωρινό “πισωγύρισμα” για τους ολιγάρχες. Τη δεκαετία του 2000 αναδείχθηκαν δεκάδες νέοι μεγιστάνες χάρη στην άνοδο της τιμής των εμπορεύματα και την οικονομική ενσωμάτωση της Ρωσίας στη Δύση. Το 2001, η Ρωσία απαριθμούσε 8 δισεκατομμυριούχους με συνολική αξία 12,4 δισ. δολάρια. Δέκα χρόνια μετά, το Forbes εντόπιζε 101 δισεκατομμυριούχους που συνολικά άξιζαν 432,7 δισ. δολάρια. Οι ολιγάρχες δεν άργησαν να καταλάβουν πως τα πλούτη τους εξαρτιόνταν από την υπακοή στον Πούτιν. Το παράδειγμα του Χοντορκόφσκι, ο οποίος πέρασε δέκα χρόνια στη φυλακή, ήταν χαρακτηριστικό. Ένας άλλος ολιγάρχης, ο Μπόρις Μπερεζόφσκι, ο οποίος ευδοκίμησε επί Γέλτσιν άλλα κατέκρινε τον Πούτιν, πούλησε τις μετοχές που είχε σε ρωσικά ΜΜΕ και αυτοεξορίστηκε. Οι ολιγάρχες πήραν το μήνυμα. Τα δικά τους οικονομικά συμφέροντα έπρεπε να ταυτίζονται με τα πολιτικά συμφέροντα του Πούτιν. “Αν ήσασταν Ρώσος ολιγάρχης εκείνη την εποχή και ανοίγατε το CNN και βλέπατε έναν τύπο πολύ πιο πλούσιο, πολύ πιο έξυπνο και πολύ πιο ισχυρό από εσάς να κάθεται σε ένα κλουβί, πώς θα αντιδρούσατε;” διερωτάται ο Μπιλ Μπράουντερ, Αμερικανός επενδυτές που έζησε στη μετα-σοβιετική Ρωσία. “Έτσι, ένας – ένας, πήγαν στον Πούτιν και του είπαν: “Τι πρέπει να κάνουμε για να μην μπούμε σε εκείνο το κλουβί;””. Κάποιοι ολιγάρχες έπρεπε να πωλήσουν τις εταιρείες τους στην κυβέρνηση. Ο Ρομάν Αμπράμοβιτς πούλησε το μερίδιό του στην εταιρεία πετρελαίου και φυσικού αερίου Sibneft στην κρατική Gazprom το 2005. Ο Μιχαήλ Φρίντμαν και ο Βίκτορ Βέξελμπεργκ, οι οποίοι πλούτισαν κυρίως χάρη στην εξαγορά της κρατικής Tyumen Oil το 1997, πούλησαν την εταιρεία τους στη Rosneft –ενεργειακό όμιλο ιδιοκτησίας Κρεμλίνου– το 2013. Καθώς ο Πούτιν εδραιώθηκε στην εξουσία και πέρασε υπό κρατικό έλεγχο και άλλες ιδιωτικές επιχειρήσεις, εμφανίστηκε μια νέα γενιά ολιγαρχών: οι “σιλοβάρχες” [silovarchs]. Ο όρος, επινοήθηκε από τον Τρεισμαν, και πρόκειται για σύνθετη λέξη από το “siloviki” και “ολιγάρχης”: τη ρωσική λέξη για τη στρατιωτική ελίτ και εν γένει την ελίτ των δυνάμεων ασφαλείας της χώρας. Πολλοί “σιλοβάρχες” γνωρίζουν προσωπικά τον Πούτιν από την εποχή που ο ίδιος ήταν στην KGB, ή από την εποχή που ήταν προϊστάμενός τους στην Αγία Πετρούπολη κατά την πρώιμη μετα-σοβιετική πολιτική του καριέρα. “Οι σιλοβάρχες είναι επιχειρηματικές ελίτ που έχουν αξιοποιήσει τα δίκτυά τους στην FSB (Ρωσική Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Ασφαλείας) ή στον στρατό για να συγκεντρώσουν τεράστιο προσωπικό πλούτο”, έγραψε ο Stanislav Markus, καθηγητής Διεθνών Επιχειρήσεων στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καρολίνα. “Από το 2003, οι φίλοι του Πούτιν και οι σιλοβάρχες ανέβηκαν σταθερά στην κλίμακα της πελατειακής οικονομίας και κατέλαβαν σημαντικά πόστα στην εκτελεστική εξουσία”. Οι σιλοβάρχες “εκπροσωπούνται δυσανάλογα στα Διοικητικά Συμβούλια των λεγόμενων κρατικών εταιρειών και συχνά κατέχουν μεγάλα ποσοστά σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε κλάδους όπου η κερδοφορία βρίσκεται σε άμεση συνάρτηση με την κυβερνητική εύνοια”, πρόσθεσε ο ίδιος. Οι ολιγάρχες βλέπουν να ορθώνεται μπροστά τους ένα ζοφερό μέλλον, καθώς η Δύση επιβάλλει αντίποινα στη Ρωσία του Πούτιν. Από τις 14 Μαρτίου, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους έχουν επιβάλει προσωπικές κυρώσεις σε 20 εξ αυτών. Φαίνεται πως πλέον δεν έχει σημασία με ποιο στρατόπεδο τάσσονται: με τη Ρωσία ή την Ουκρανία. Οι ολιγάρχες που πούλησαν τα ρωσικά περιουσιακά τους στοιχεία και μετέφεραν τις συμμετοχές τους στη Δύση σπεύδουν να αποστασιοποιηθούν από τον Πούτιν και το καθεστώς του. Ούτως ή άλλως σε πολλούς από αυτούς ήδη έχουν επιβληθεί κυρώσεις. Οι σιλοβάρχες –και όσοι έχουν στη κατοχή τους ρωσικά περιουσιακά στοιχεία– δεν έχουν προστατευθεί από τον Πούτιν. Αντιθέτως, βλέπουν τις περιουσίες τους να συρρικνώνονται, ακολουθώντας την πορεία των ρωσικών αγορών που καταρρέουν. Πηγή: Forbes

Τι τρώει το σύμπαν;

Όταν κανείς βλέπει τον τίτλο ενός βιβλίου να θέτει το ερώτημα ‘τι τρώει το σύμπαν;’ το μυαλό του ίσως πάει στην ταινία The Neverending Story (ή στην ομώνυμη νουβέλα στην οποία βασίστηκε η ταινία), όπου η χώρα της Φαντασίας καταβροχθίζεται απο την καταστροφική μανία του Τίποτα. Όμως όταν συνειδητοποιήσει ότι ο συγγραφέας είναι o γνωστός φυσικός Paul Davis, τότε αρχίζει να αναρωτιέται μήπως κάτι τέτοιο θα μπορούσε να συμβεί (ή συμβαίνει ήδη) και στo πραγματικό σύμπαν.

H μελέτη της κοσμικής μικροκυματικής ακτινοβολίας υποβάθρου που αποτελεί έναν θησαυρό πληροφοριών για το σύμπαν μας αποκάλυψε και κάποια άλυτα προς το παρόν μυστήρια, όπως μια μεγάλη περιοχή του ουρανού που φαίνεται πολύ πιο ψυχρή, απ’ όσο θα έπρεπε. Βρίσκεται στον αστερισμό του Ηριδανού στο νότιο ημισφαίριο, έχει πλάτος περίπου 5 μοιρών (όσο δέκα πανσέληνοι) και είναι οκτώ φορές ψυχρότερη από την μέση διαφορά θερμοκρασίας στην κοσμική ακτινοβολία υποβάθρου. Αναφέρεται ως ψυχρή κηλίδα και γίνονται διάφορες εικασίες ώστε να εξηγηθεί η προέλευσή της. Μια ιδέα που κυκλοφορεί από την δεκαεςτία του 1970 είναι ότι το σύμπαν μας μπορεί να τρώει τον εαυτό του από τα μέσα προς τα έξω! Αυτό θα μπρούσε να συμβεί ανά πάσα στιγμή, εξαιτίας ενός γενικότερου χαρακτηριστικού των κβαντικών συστημάτων. Η ιστορία του σύμπαντος που καταβροχθίζει τον εαυτό του εκτυλίσσεται περίπου ως εξής. Όταν ένα άτομο διεγείρεται, δηλαδή βρίσκεται σε διεγερμένη στάθμη ενέργειας, τότε θα αποδιεγερθεί σε χαμηλότερη στάθμη, εκπέμποντας ένα φωτόνιο. Όμως ότι συμβαίνει στα άτομα, συμβαίνει επίσης και στο κβαντικό κενό. Αν, όπως πιστεύουν οι περισσότεροι επιστήμονες, η σκοτεινή ενέργεια έχει κβαντική προέλευση (δηλαδή, είναι η ενέργεια του κβαντικού κενού), τότε όπως και τα άτομα, ίσως υπάρχουν πολλές δυνατές τιμές ή στάθμες στην ενέργεια του κενού. Το σύμπαν μας τυχαίνει να βρίσκεται σε μια από αυτές τις ενεργειακές στάθμες του κενού, αλλά ίσως όχι στη χαμηλότερη. Η ανησυχία είναι ότι μια διεγερμένη κατάσταση του κβαντικού κενού δεν θα ήταν εντελώς σταθερή. Θα υπήρχε πάντα ο κίνδυνος να μεταβεί σε μια κατάσταση χαμηλότερης ενέργειας – το κενό θα μπρούσε να ‘διασπαστεί’ – απελευθερώνοντας έτσι μια εκπληκτική ποσότητα ενέργειας. Αν αυτό συνέβαινε οπουδήποτε στο σύμπαν, οι συνέπειες θα ήταν αποκαλυψιακές. Μια μικροσκοπική φυσαλίδα του νέου, χαμηλότερης ενέργειας κενού θα εξαπλωθεί σχεδόν με την ταχύτητα του φωτός, με την εκλυόμενη ενέργεια να συγκεντρώνεται στο τοίχωμα της φυσαλίδας. Καθώς αυτό το όριο θα επεκτεινόταν, θα κατέστρεφε τα πάντα στο πέρασμά του. Μπορεί να μην υπάρχει προειδοποίηση: ίσως μάθουμε ότι το σύμπαν μας καταστρέφεται μόνο όταν το τείχος θα έφτανε και θα εξολόθρευσε και εμάς και οτιδήποτε άλλο – πιο γρήγορα από την ταχύτητα της σκέψης.

Υπάρχει μια απόκοσμη παραλλαγή σ’ αυτό το σενάριο. Η διαστελλόμενη φυσαλίδα μπορεί να μην περιέχει κβαντικό κενό χαμηλότερης ενέργειας, αλλά το απόλυτο τίποτα. Θα μπορούσε να είναι μια τρύπα στον χώρο, όχι μια μαύρη τρύπα, αλλά μια φυσαλίδα μη χώρου, που διαστέλλεται ανεξέλεγκτα, σαρώνει τα πάντα στο πέρασμά της και τελικά καταβροχθίζει ολόκληρο το σύμπαν, αφήνοντας μόνο το τίποτα: τον χώρο καταβροχθισμένο ολοκληρωτικά από τον μη-χώρο (spacelessness). Η βασική ιδέα της εξαφάνισης του χώρου χωρίς προειδοποίηση με αυτόν τον ανησυχητικό τρόπο προτάθηκε για πρώτη φορά το 1982 από τον θεωρητικό φυσικό Edward Witten από το Ινστιτούτο Προηγμένων Μελετών στο Πρίνστον (όπου εργαζόταν ο Αϊνστάιν), με βάση την θεωρία χορδών. Το περιέγραψε ως εξής: «Μια τρύπα σχηματίζεται αυθόρμητα στον χώρο και επεκτείνεται γρήγορα στο άπειρο, ωθώντας στο άπειρο οτιδήποτε μπορεί να συναντήσει.» Δείτε τον χώρο σαν ένα ελβετικό τυρί. Τώρα φανταστείτε ότι οι τρύπες στην δομή του τυριού μεγαλώνουν ολοένα και περισσότερο μέχρι να εξαφανιστεί εντελώς το τυρί. Μήπως η μυστηριώδης ψυχρή κηλίδα του Ηριδανού είναι ένα είδος γιγάντιου φινιστρινιού στην «προ-δημιουργία», μια κοσμική εποχή που προηγήθηκε της μεγάλης έκρηξης, πολύ διαφορετική από τον κόσμο που γνωρίζουμε; Μήπως υπάρχουν κι άλλα τέτοια φινιστρίνια; Παράθυρα στο ευρύτερο πολυσύμπαν; Ή μήπως όλες οι περίεργες ανωμαλίες θα αποδειχθούν απλώς στατιστικές αποκλίσεις; Συνεχίστε να παρακολουθείτε τον χώρο… Αν και οι κοσμικοί κατακλυσμοί που περιγράφηκαν εδώ σας προκαλούν εφιάλτες, παρηγορηθείτε από το γεγονός ότι το σύμπαν μας έχει αντέξει για πολλά δισεκατομμύρια χρόνια χωρίς ατυχήματα μέχρι στιγμής. Από τον κατάλογο που περιέχει όλες τις φοβίες σας, το ενδεχόμενο να κατασπαραχθεί το σύμπαν μας, από τον εαυτό του ή από άλλο σύμπαν, θα πρέπει να βρίσκεται στο χαμηλότερο σημείο της λίστα σας

πηγή: Paul Davis, ‘Τι τρώει το σύμπαν; (What’s Eating the Universe)’, εκδόσεις Παπαδόπουλος

ΚΑΙ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΜΕ CELLO ΑΠΟ ΤΟΝ ΄΄ΠΕΡΙΗΓΗΤΗ΄΄ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΦΙΛΟΜΟΥΣΟΥΣ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΙΚΗΣ ΕΚΛΕΚΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ

Δύο χρόνια Πανδημίας: Μείναμε μέσα, μείναμε πίσω

Του Στράτου Στρατηγάκη Μαθηματικού - Ερευνητή stratig@yahoo.com, www.stadiodromia.gr Δύο χρόνια συμπληρώθηκαν από την ημέρα που έκλεισαν τα σχολεία λόγω κορονοϊού. Μέσα στα δύο αυτά χρόνια ζήσαμε πρωτόγνωρα πράγματα· από απαγόρευση κυκλοφορίας μέχρι δεκάδες χιλιάδες νεκρούς. Κανείς μας δεν μπορούσε να τα φανταστεί αυτά τις αμέριμνες Απόκριες του 2020. Οι συνέπειες της πανδημίας, που ακόμη καλά κρατεί με δεκάδες νεκρούς καθημερινά, είναι πολλές και χτύπησαν κυρίως τα παιδιά και τους νέους. Ας δούμε μερικές από αυτές. Μπήκε στη ζωή μας η τηλεκπαίδευση. Έγινε μεγάλη προσπάθεια από εκπαιδευτικούς και μαθητές όλων των βαθμίδων να σωθεί ό,τι ήταν δυνατό από την εκπαιδευτική διαδικασία. Το Υπουργείο Παιδείας υπέγραψε τη σύμβαση με τη CISCO, που είχε πολλά προβλήματα με τα προσωπικά δεδομένα, όπως αποφάνθηκε η Ανεξάρτητη Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα. Πέραν αυτού το Υπουργείο δεν έκανε κάτι άλλο. Η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στην τηλεκπαίδευση έγινε με το τέλος της τηλεκπαίδευσης, όπως και τα χρήματα που δόθηκαν σε μαθητές για την αγορά εξοπλισμού. Αν οι εκπαιδευτικοί δεν χρησιμοποιούσαν από το σπίτι τους τον εξοπλισμό που είχαν αγοράσει με δικά τους χρήματα αλλά πήγαιναν στο σχολείο για να κάνουν από εκεί το μάθημα μέσω τηλεκπαίδευσης, τότε δεν θα είχαμε καθόλου τηλεκπαίδευση, καθώς δεν υπάρχει ούτε στοιχειώδης εξοπλισμός στα σχολεία. Τώρα με τον πόλεμο της Ουκρανίας κοίταζα το ρεπορτάζ ενός καναλιού από ένα σχολείο της Ουκρανίας και είδα μία πολύ μεγάλη οθόνη τηλεόρασης, που σημαίνει ότι υπάρχει και υπολογιστής και φυσικά σύνδεση στο internet. Μεγάλη πολυτέλεια για τα σχολεία μας. Η πανδημία αποκάλυψε, λοιπόν, το τεράστιο πρόβλημα εξοπλισμού των σχολείων μας, που βαρύνει το Υπουργείο Παιδείας τα τελευταία τουλάχιστον 15 χρόνια. Η αδιαφορία του Υπουργείου όλα τα προηγούμενα χρόνια για τον τεχνολογικό εξοπλισμό των σχολείων μας δείχνει και τη άποψη περί εκπαίδευσης όσων πέρασαν από το Υπουργείο Παιδείας τα τελευταία είκοσι χρόνια. Θεωρούσαν ότι η τεχνολογία είναι κάτι μη απαραίτητο και γι’ αυτό δεν επένδυαν σ’ αυτήν. Έτσι τα σχολεία μας αποδείχθηκαν “γυμνά”. Φαίνεται αυτό από το δημόσιο διάλογο για την Εκπαίδευση: η Ιστορία και τα Θρησκευτικά μονοπωλούν το ενδιαφέρον, η κόντρα για την Κοινωνιολογία ή τα Λατινικά και μέχρι εκεί. Κανείς ποτέ δεν μίλησε για το τεράστιο έλλειμμα ψηφιακών δεξιοτήτων μεγάλου μέρους του πληθυσμού, ανεξαρτήτως ηλικίας. Και αν μπορεί να είναι ανεκτό να λέει ένας 60+ δεν ξέρω εγώ από τεχνολογία, είναι απίστευτο να βλέπεις μαθητές να μη μπορούν να πιάσουν το ποντίκι του υπολογιστή. Κυκλοφορεί, εσφαλμένα, η άποψη ότι η νέα γενιά σκίζει στην τεχνολογία. Δεν είναι αλήθεια. Πέρα από το κινητό και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δυστυχώς, δεν γνωρίζουν τίποτα. Η αδιαφορία, για την ανάγκη ψηφιακού εγγραμματισμού ολόκληρου του πληθυσμού, αυτών που παίρνουν τις αποφάσεις είναι αυτή που δημιούργησε τις ανύπαρκτες υποδομές στα σχολεία μας. Ναι, ξέρω είχαμε μια δεκαετία οικονομικής κρίσης, αλλά θυμάμαι και την προηγούμενη δεκαετία, που δεν είχαμε κρίση, και χάριζαν ένα λάπτοπ σε κάθε μαθητή της Α Γυμνασίου, πετώντας χρήματα στον αέρα, αντί να εξοπλίσουν τα σχολεία. Η απομόνωση και η εντολή αποφυγής κοινωνικών επαφών τρέλαναν τα παιδιά. Τα μικρότερα παιδιά, που μόλις άρχισαν τα πρώτα τους βήματα κοινωνικοποίησης, ήθελαν να παίξουν με τους φίλους τους στο σχολείο, αλλά αυτό ήταν επικίνδυνο και απαγορευμένο. Τα μεγαλύτερα, που διψούν για να ανακαλύψουν τον κόσμο, κάτι που γίνεται μόνο έξω από το σπίτι ήταν εγκλωβισμένα στο σπίτι. Η ψυχολογία τους στο ναδίρ, κλεισμένα σε ένα δωμάτιο με μία οθόνη, το τελευταίο που ήθελαν ήταν να παρακολουθούν τηλεκπαίδευση. Έτσι πολλοί μαθητές άφηναν την οθόνη ανοικτή στην τηλεκπαίδευση και έκαναν ό,τι άλλο ήθελαν. Ο εγκλεισμός και η απομόνωση δημιούργησαν πολλά ψυχολογικά προβλήματα με συνέπεια την αύξηση της βίας. Η βία στα σχολεία έφτασε σε ακραία σημεία με τα γεγονότα στο ΕΠΑΛ της Θεσσαλονίκης. Αυτό όμως είναι η κορυφή του παγόβουνου. Το bulling ξεκινά, πια, από την Α Δημοτικού. Όλη η κοινωνία εκτροχιάστηκε, όχι μόνο τα παιδιά. Τα εγκλήματα που διαδέχονται το ένα το άλλο αποτυπώνουν την τρέλα που κυρίευσε την κοινωνία μας και τα αδιέξοδα που έβγαλε στην επιφάνεια ο εγκλεισμός και η έλλειψη κοινωνικής επαφής. Η απόδοσή τους στα μαθήματα κάτω από το μηδέν· διεθνώς, όχι μόνο στην Ελλάδα. Πρόκειται για δύο χαμένα χρόνια εκπαιδευτικά για τους περισσότερους μαθητές. Η ανάγκη να εκπονηθούν ειδικά προγράμματα κάλυψης κενών είναι πασιφανής, αλλά δεν βλέπω να γίνεται κάτι, πέρα από κάποιες οδηγίες του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής στην αρχή της χρονιάς. Μας αρέσει να κρύβουμε κάτω από το χαλί τα προβλήματα. Οι εξετάσεις που θα διενεργηθούν πιλοτικά το Μάιο σε μαθητές της ΣΤ Δημοτικού και της Γ Γυμνασίου, η ελληνική PISA όπως καθιερώθηκε να λέγεται, φοβάμαι ότι θα αποκαλύψουν πολλά προβλήματα, που δεν θέλουμε να δούμε εδώ και πολλά χρόνια. Τα προβλήματα αυτά μεγεθύνθηκαν με την πανδημία. Κάτω από αυτές τις συνθήκες θα διεξαχθούν φέτος οι Πανελλαδικές Εξετάσεις. Θα διαγωνιστούν παιδιά που η τελευταία χρονιά που έδωσαν κάποιας μορφής εξετάσεις είναι όταν πήγαιναν στη Γ Γυμνασίου, που εξετάστηκαν σε 4 μαθήματα. Μετά άρχισαν τα προβλήματα. Στην Α Λυκείου έχασαν το τελευταίο τρίμηνο, με τα κλειστά σχολεία και μετά με τα τμήματα σε βάρδιες. Στη Β Λυκείου τα σχολεία ήταν κλειστά πάνω από 6 μήνες, με την τηλεκπαίδευση να προσπαθεί να σώσει ό,τι μπορεί να σωθεί. Στη Γ Λυκείου ανοιχτά σχολεία με ανοιχτά παράθυρα και μάσκες και self-test για όλους. Τα κρούσματα δεκάδες χιλιάδες κάθε μέρα περιλάμβαναν, φυσικά, καθηγητές και μαθητές. Η καραντίνα που έμπαιναν σήμαινε κενές ώρες για τους μαθητές, όταν αρρώσταινε ο καθηγητής και μία εβδομάδα απουσίας για το μαθητή, όταν αρρώσταινε ο μαθητής, μειώνοντας το χρόνο που βρίσκονταν ταυτόχρονα στο σχολείο μαθητές και εκπαιδευτικοί. Επιπλέον οι πάνω από 26.000 θάνατοι άφησαν κάποια παιδιά ορφανά, καθώς κάποιοι από τους νεκρούς ήταν γονείς. Συνθήκες κάθε άλλο παρά ιδανικές για μάθηση. Αγκομαχώντας θα βγει η χρονιά και θα φτάσουν τα παιδιά στις Πανελλαδικές. Είμαι περίεργος τι θα γράψουν αυτά τα παιδιά στις Πανελλαδικές Εξετάσεις. Ευτυχώς σε περίπτωση χαμηλών επιδόσεων προσαρμόζεται και η ελάχιστη βάση εισαγωγής. Το ερώτημα είναι πως μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά, που βρίσκονται στη χειρότερη κατάσταση από τα προηγούμενα δύο χρόνια πανδημίας. Το 2020 είχαν χάσει μόνο το τελευταίο τρίμηνο της χρονιάς, περίοδο επανάληψης και κατά μόνας διαβάσματος, και είχαν μείωση της εξεταστέας ύλης, συνεπώς δεν ήταν μεγάλο το κακό. Το 2021 ήταν πιο δύσκολα τα πράγματα διότι για πάνω από 6 μήνες είχαμε κλειστά σχολεία και φροντιστήρια και είχαμε τη μείωση της εξεταστέας ύλης. Επιπλέον είχαμε και την καθιέρωση, στη μέση της χρονιάς, της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής, που άφησε εκτός ΑΕΙ έναν στους τρεις υποψηφίους. Ακούγονται αρκετές φωνές που λένε να μειωθεί η εξεταστέα ύλη, λόγω όλων των δυσκολιών που περιγράψαμε. Καλό θα ήταν να μειωθεί η ύλη, αλλά είναι πια αργά. Αυτό έπρεπε να γίνει νωρίτερα, διότι τώρα, στα μέσα Μαρτίου, κάποια παιδιά έχουν ήδη ολοκληρώσει την ύλη και η περικοπή της θα τους κάνει να νιώσουν αδικημένοι, διότι διάβασαν χωρίς λόγο επιπλέον ύλη, ενώ θα μπορούσαν να αφιερώσουν αυτό το χρόνο στην επανάληψη και καλύτερη εμπέδωση της μικρότερης ύλης. Πάντα οι συνεπείς στην Ελλάδα νιώθουν στο τέλος χαζοί. Πείτε το περαίωση, πείτε το όπως θέλετε, όσοι κάνουν αυτό που λένε οι κανόνες βλέπουν τους άλλους να τους προσπερνούν με λιγότερο κόπο. Δεν είναι σωστή τώρα η μείωση της ύλης, αφού δεν έγινε εγκαίρως. Είναι τέτοια η φύση των Πανελλαδικών, ένας διαγωνισμός συμπλήρωσης θέσεων είναι, όπου εκείνο που μετράει είναι να γράψεις καλύτερα από το διπλανό σου και τουλάχιστον πάνω από το 80% του μέσου όρου των βαθμών όλων των υποψηφίων, λόγω της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής. Πρόκειται για μια βαθιά ανταγωνιστική διαδικασία, που ουσιαστικά κατατάσσει τους υποψηφίους σε μία λίστα για να γίνει η επιλογή. Ο μόνος τρόπος να βοηθηθούν κάποιοι είναι η αύξηση των πραγματικών θέσεων, κάτι που δεν θέλει επουδενί το Υπουργείο Παιδείας. Αυτό που θα δείξουν οι βαθμολογίες των Πανελλαδικών φέτος φοβάμαι ότι θα είναι πρωτοφανές. ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΑΠΟ ΕΜΑΣ. ΚΙ ΑΝ ΥΠΟΘΕΣΟΥΜΕ ΟΤΙ ΟΙ ΧΡΟΝΙΕΣ ΕΤΡΕΧΑΝ ΚΑΝΟΝΙΚΑ, ΤΙ ΘΑ ΑΛΛΑΖΕ ΣΤΗΝ ΟΥΣΙΑ; ΜΗΠΩΣ Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ, ΜΗΠΩΣ Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΔΙΔΑΣΚΕΙΝ, ΜΗΠΩΣ ΘΑ ΗΤΑΝ ΑΥΞΗΜΕΝΟ ΤΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ; ΕΜΕΙΣ ΑΠΑΝΤΟΥΜΕ ΕΥΘΑΡΣΩΣ ΚΑΙ ΕΙΛΙΚΡΙΝΩΣ, ΟΧΙ!!

ΜΟΥΣΙΚΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΄΄ΠΕΡΙΗΓΗΤΗ΄΄

Η περίπλοκη σχέση της Τουρκίας με τη Μόσχα και τους Ρώσους ολιγάρχες

Του Μιχάλη Ψύλου psilosm@naftemporiki.gr Καταφύγιο σε διάφορες χώρες αναζητούν εναγωνίως οι Ρώσοι ολιγάρχες που έχουν προστεθεί στη μαύρη λίστα των δυτικών κυρώσεων και στο πλαίσιο αυτό πολλοί δισεκατομμυριούχοι κοντά στο Κρεμλίνο στρέφονται στην Τουρκία. Από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, στο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης έχουν προσγειωθεί δεκάδες ιδιωτικά αεροσκάφη που ανήκουν σε Ρώσους ολιγάρχες, σύμφωνα με δημοσιογραφικές πηγές στη Γείτονα. Ανάμεσά τους και ο Ρομάν Αμπράμοβιτς, το αεροσκάφος του οποίου προσγειώθηκε τουλάχιστον δύο φορές στην Κωνσταντινούπολη το πρώτο 15ημερο του Μαρτίου. Η Τουρκία, σε αντίθεση με τους Ευρωπαίους γείτονές της, δεν έχει επιβάλλει περιορισμούς στα ρωσικά αεροσκάφη,ούτε στα πολυτελή γιοτ των ολιγαρχών. Αρκετοί από αυτούς έχουν στείλει τις θαλαμηγούς τους να ρίξουν άγκυρα σε τουρκικά λιμάνια, τις τελευταίες εβδομάδες. Τουρκικές εφημερίδες υποστηρίζουν μάλιστα ότι κάποιοι από τους Ρώσους ολιγάρχες θα μεταφέρουν στη συνέχεια και τα χρήματά τους στην Τουρκία. Τον «ενθουσιασμό» αυτό προσπαθούν να μετριάσουν πάντως Τούρκοι οικονομολόγοι, υπενθυμίζοντας ότι το τελευταίο πράγμα που θα ήθελε ο πρόεδρος Ερντογάν θα ήταν να εμπλακεί η Αγκυρα στις δυτικές κυρώσεις. Οι οικονομολόγοι προσθέτουν ότι οι τουρκικές ιδιωτικές τράπεζες δεν επιθυμούν να φιλοξενήσουν χρήματα από ρωσικά χρηματοπιστωτικά χρήματα και ολιγάρχες, καθώς θα μπορούσαν με τη σειρά τους να γίνουν στόχος κυρώσεων. Μια σχέση σε τεντωμένο σχοινί « Η σχέση Τουρκίας-Ρωσίας είναι ιστορικά περίπλοκη», εξηγεί η Ταλίν Τερ Μινασιάν, ειδικός για τη Ρωσία και τον Καύκασο στο γαλλικό ερευνητικό ινστιτούτο Inalco. «Αλλά παρά τις όποιες εκρήξεις έντασης, ο Ερντογάν και ο Πούτιν καταφέρνουν να συμφωνήσουν. Εχουν πολλά διαφορετικά θέματα, για τα οποία έχουν ενδιαφέρον να συμφωνήσουν». Η Ελιζαμπέτ Ονίνα, ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Κοινωνικών Επιστημών του Άμστερνταμ, συνοψίζει τη θέση της Τουρκίας ως εξής: « Διακριτική υποστήριξη προς την Ουκρανία, ελαχιστοποιώντας ταυτόχρονα κάθε πιθανή απειλή για τη δική της ασφάλεια, τα γεωστρατηγικά της συμφέροντα και την οικονομία», Την ίδια ώρα, οι περισσότεροι αναλυτές καταγράφουν μια στροφή στην προσέγγιση της Τουρκίας προς τη Δύση. «Στην πράξη, η Τουρκία συμμετέχει ενεργά στο πλευρό της Ουκρανίας και σταδιακά απομακρύνεται από τη Ρωσία», εκτιμά ο Οζγκιούρ Ουνλουχισαρτσικλί, στέλεχος του Γερμανικού Ινστιτούτου Μάρσαλ. «Από την έναρξη του πολέμου, η Άγκυρα φαίνεται να απομακρύνεται από την ευρασιατική της απόκλιση και να προσπαθεί να επαναπροσδιορίσει τις σχέσεις της με τις δυτικές πρωτεύουσες παρά τον διαδεδομένο φιλορωσικό και αντιδυτικό λόγο στα φιλοκυβερνητικά μέσα ενημέρωσης», γράφει ο Γκίντερ Ζέιφερτ, επικεφαλής του τμήματος για την Τουρκία στο ινστιτούτο SWP. Ο Γερμανός αναλυτής εκτιμά όμως ότι ο Ερντογάν κινείται σε «τεντωμένο σχοινί και είναι δύσκολο να ισορροπεί στην τραμπάλα, μεταξύ Ρωσίας και Ηνωμένων Πολιτειών». Η φιλο-Ερντογανική εφημερίδα «Yeni Safak», υποστηρίζει ότι η Τουρκία, διατηρώντας καλές σχέσεις τόσο με τη Δύση όσο και με την Ανατολή, κάνει έξυπνες γεωπολιτικές κινήσεις. «Γιατί ακόμη και αν σταματήσει ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας, νέα μέτωπα θα ανοίξουν, θερμές συγκρούσεις θα ξεκινήσουν στην Ανατολική Ευρώπη, τη Βαλτική και σε άλλα μέρη του κόσμου. Η Τουρκία διαθέτει δύναμη και γεωγραφική θέση, κοντά στη Συρία, το Ιράκ, το Καραμπάχ, τη Μεσόγειο, την Ερυθρά Θάλασσα, τη Λιβύη και το Αιγαίο», γράφει με… έμφαση ο διευθυντής της Yeni Safak, Ιμπραήμ Καραγκιούλ. Ευάλωτη στη Μόσχα Η Τουρκία είναι η μόνη χώρα του ΝΑΤΟ που δεν έχει επιβάλει κυρώσεις στη Ρωσία. Συνεχίζει να συναλλάσσεται με τη Μόσχα, όπως πριν τον πόλεμο, ελπίζοντας ακόμη και να επωφεληθεί από την απόσυρση των δυτικών εταιρειών από τη Ρωσία. Τα ρωσικά εμπορικά κέντρα έχουν ήδη ανακοινώσει την ετοιμότητά τους να αντικαταστήσουν με Τουρκικά, τα δυτικά εμπορικά σήματα ένδυσης. Η τουρκική αλυσίδα γρήγορου φαγητού Chitir Chicken, θέλει τώρα να ανοίξει υποκαταστήματα στη Ρωσία. Εάν η Μόσχα συμφωνήσει, ένα δίκτυο 500 έως 600 σημείων πώλησης θα μπορούσε σύντομα να δημιουργηθεί εκεί, αναφέρει η ρωσική εφημερίδα Izvestia. Ταυτόχρονα, η Αγκυρα εισάγει από τη Μόσχα, περίπου το 40% των αναγκών της σε φυσικό αέριο και το 25% σε πετρέλαιο. Εξαρτάται επίσης από τη Ρωσία για τα αγροτικά προϊόντα: Το 2021, το 70% των εισαγωγών σιτηρών της Τουρκίας προέρχονταν από τη Ρωσία. Αν η Μόσχα περιορίσει τις εξαγωγές σιτηρών, οι συνέπειες θα ήταν δραματικές για πολλούς Τούρκους. Η τουρκική οικονομία αντιμετωπίζει ήδη μια ιστορική κρίση. Η τουρκική λίρα έχει χάσει σχεδόν το 50% της αξίας της τους τελευταίους 12 μήνες. Ο πληθωρισμός τρέχει επισήμως με 54,4%!.Αλλά το ανεξάρτητο ινστιτούτο ENAG κάνει λόγο για πληθωρισμό …124,8%. Όλο και περισσότεροι Τούρκοι πολίτες δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά την καθημερινότητά τους. Σύμφωνα με έκθεση του τουρκικού Υπουργείου Κοινωνικών Υποθέσεων, περισσότεροι από 11εκατομμύρια άνθρωποι στην Τουρκία εξαρτώνται πλέον από την κρατική βοήθεια, δηλαδή περίπου το 13 % του πληθυσμού. «Ο Ερντογάν προσπαθεί να αποδώσει στα δεινά του πολέμου τον αυξανόμενο πληθωρισμό, το εμπορικό έλλειμμα, τη στασιμότητα της οικονομίας και την υψηλή ανεργία», λέει ο οικονομολόγος Μουσταφά, Σενμέζ. «Τα προβλήματα ξεκίνησαν όμως πολύ πριν τον πόλεμο. Είναι πολύ αμφίβολο αν πείθεται ο κόσμος με αυτά τα επιχειρήματα», προσθέτει ο Τούρκος οικονομολόγος. Η εσωτερική οικονομική κρίση θα μπορούσε σύντομα να γίνει σοβαρό πρόβλημα για τον Ερντογάν, ενόψει και των προεδρικών εκλογών του 2023.