Κυριακή 24 Μαρτίου 2024

Ημερίδα για το όρος Πεντέλη:“Το Πεντελικό σε συνθήκες Κλιματικής Κρίσης – Απειλές και Ευκαιρίες”

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ 22/3/2024 Ο Περιβαλλοντικός Σύλλογος Πεντέλης “Η Πεντέλη μας”, με ιδιαίτερη χαρά ανακοινώνει την οργάνωση ημερίδας με τίτλο “Το Πεντελικό σε συνθήκες Κλιματικής Κρίσης – Απειλές και Ευκαιρίες”. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 31 Μαρτίου 2024 από τις 10:30 έως τις 14:30 στο Κοινοτικό Κατάστημα Πεντέλης, Ηγουμένου Μακρυγιάννη 2. Στην ημερίδα θα εξεταστούν οι πιεστικές περιβαλλοντικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει το βουνό, ενώ παράλληλα θα διερευνηθούν οι δυνατότητες αποκατάστασης των ζημιών, της κλονισμένης οικολογικής του ισορροπίας και οι ανάγκες για βιώσιμη διαχείριση και προστασία του. Με μια ποικιλία από εξέχοντες/ουσες ομιλητές/ριες, η εκδήλωση υπόσχεται να προσφέρει πολύτιμες γνώσεις και να αναδείξει ελπιδοφόρες προοπτικές για το πολύπαθο Πεντελικό. Το πρόγραμμα της ημερίδας έχει ως εξής: 10:15 Προσέλευση – Εγγραφές 10:45 Χαιρετισμός - Έναρξη εργασιών / ΠΣΠ 10:50 Χαιρετισμός κ.Νατάσσας Κοσμοπούλου, Δημάρχου Πεντέλης 11:00 “Περιβαλλοντικές προκλήσεις και δημιουργία ενός βιώσιμου οράματος για το Πε-ντελικό”, Νέστωρ Ζύγρας, Αγρονόμος-Τοπογράφος Μηχανικός, Πρόεδρος του ΠΣΠ 11:15 “Η νομική διαδρομή του καθεστώτος προστασίας της Πεντέλης”, Μαρία Καραμα-νώφ, Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος, Αντιπρόεδρος του ΣτΕ ε.τ. 11:30 “Πεντελικό και χωρικός σχεδιασμός: οι θέσεις του ΣΕΠΟΧ”, Άννα Αρβανιτάκη, πολεοδόμος-χωροτάκτης ΕΜΠ, MSc-MA, Συντονίστρια Επιτροπής Τοπικών Θεμάτων Συλλόγου Ελλήνων Πολεοδόμων & Χωροτακτών (ΣΕΠΟΧ) 11:45 “Προοπτικές αποκατάστασης της οικολογικής ισορροπίας στο Πεντελικό και κλι-ματική κρίση”, Δημήτριος Ντινόκας, Δασολόγος, Εκπρόσωπος της Ελληνικής Εται-ρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) 12:00 ΔΙΑΛΕΙΜMΑ 12:15 “Η αποκατάσταση των λατομείων του Πεντελικού”, Γεώργιος Μπρόφας, Δασολό-γος, Γεώργιος Καρέτσος, Δασολόγος 12:30 “Τα εμπράγματα δικαιώματα επί αγροτικών εκτάσεων του Δημοσίου και της Εκ-κλησίας μετά το ν.1700/1987 και 1811/1988 εν όψει της κατάρτισης Εθνικού Κτηματολογίου”, Αικατερίνη Άρχοντα, δικηγόρος 12:45 “Το πολιτιστικό περιβάλλον της Πεντέλης ως δημόσιο – κοινωνικό αγαθό”, Μάγια Κόμβου – Αλέξανδρος Στρατής, Αρχαιολόγοι, από τον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολό-γων (ΣΕΑ) 13:00 “Η συμβολή των αστικών πάρκων και των ορεινών όγκων στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης”, Ιωσήφ Σινιγάλιας, Μηχανολόγος-Μηχανικός, μέλος της Γραμμα-τείας Ε.Α.Μ. Πάρκου Γουδή Στη συνέχεια θα υπάρχει η δυνατότητα συζήτησης με το κοινό, με ερωτήσεις και τοποθετή-σεις. Η εκδήλωση γίνεται με την στήριξη του Δήμου Πεντέλης. Το Διοικητικό Συμβούλιο

Δημόκριτος και Οργανική Χημεία

Ο Δημόκριτος παρότι στην πραγματικότητα ήταν σύγχρονος του Σωκράτη, θεωρείται «προσωκρατικός» φιλόσοφος. Σχεδόν κανένα από τα γραπτά του Δημόκριτου δεν έχει διασωθεί. Ότι γνωρίζουμε γι αυτόν προέρχεται από άλλους φιλοσόφους, όπως τον Αριστοτέλη, που τον αναφέρουν για να τον επικρίνουν. Tα χωρία του Δημόκριτου που έχουν διασωθεί – στα οποία εικάζεται μεταξύ άλλων, ότι όλα τα φυσικά φαινόμενα προκύπτουν από πολύπλοκες αλληλεπιδράσεις μεταξύ λίγων ειδών μικροσκοπικών «ατόμων», τα οποία στριφογυρίζουν μέσα στον κενό χώρο – βρίσκονται πλησιέστερα προς μια σύγχρονη επιστημονική κοσμοθεώρηση από οτιδήποτε άλλο διατυπώθηκε στην αρχαιότητα. Μία από τις εντυπωσιακότερες προτάσεις του αρχαίου Έλληνα φιλοσόφου που έχουν διασωθεί είναι η εξής: «Φαινομενικά υπάρχει το γλυκό, φαινομενικά υπάρχει το πικρό, φαινομενικά υπάρχει το χρώμα. Στην πραγματικότητα υπάρχουν μόνον τα άτομα και το κενό» Προκαλεί τεράστιο θαυμασμό το γεγονός ότι σε μία και μόνο πρόταση, διατυπώνεται με την μεγαλύτερη ακρίβεια και τον απλούστερο δυνατό τρόπο, η ατομική θεωρία που θα αναπτυσσόταν 2000 χρόνια μετά! Παρότι στην πλειοψηφία των σημερινών μαθητών η εν λόγω ρήση του Δημόκριτου δεν προκαλεί καμία εντύπωση, πάντα εμφανίζονται μερικές φωτεινές εξαιρέσεις. Έτσι, σε μια σχολική τάξη τέθηκε το εξής ενδιαφέρον ερώτημα: Ποιές είναι οι απλούστερες χημικές ενώσεις με τις οποίες θα μπορούσαμε να αναπαράγουμε στην κυριολεξία την παραπάνω πρόταση του Δημόκριτου; Δηλαδή, συνδυάζοντας 2 ή 3 είδη ατόμων να προκύψουν διαφορετικές χημικές ενώσεις με τις ιδιότητες γλυκό, πικρό και κάποιο χρώμα. Βρέθηκε τελικά το εξής παράδειγμα από την Οργανική Χημεία: τα άτομα C (άνθρακας), Η (υδρογόνο) και Ο (οξυγόνο) ενώνονται με διαφορετικούς τρόπους και αναλογίες, προκαλώντας σε κάθε περίπτωση το «γλυκό», το «πικρό» και το «χρώμα» που αναφέρει η ρήση του Δημόκριτου:
Χημικές ενώσεις από C, H και O: η γλυκόζη-C6H12O6 (στο σχήμα φαίνεται ο σκελετικός τύπος της d-γλυκόζης) έχει γλυκιά γεύση, το ξίδι– C2H4O2, έχει πικρή ή ξινή γεύση και η 3-υδροξυβουτανάλη ή αλδόλη- C4H8O2 που σύμφωνα με τη βιβλιογραφία είναι ένα ωχροκίτρινο υγρό. Άραγε υπάρχει κάποιο άλλο απλούστερο παράδειγμα;

Πέμπτη 21 Μαρτίου 2024

Ένα εκρηκτικό αστρικό γεγονός θα γίνει ορατό στον νυχτερινό ουρανό

… από στιγμή σε στιγμή Ένα αστρικό σύστημα, που βρίσκεται 3.000 έτη φωτός από τη Γη αναμένεται να γίνει ορατό με γυμνό μάτι. Πρόκειται για έκρηξη επαναληπτικού καινοφανούς αστέρα που συμβαίνει περίπου κάθε 80 χρόνια. Το T Coronae Borealis (Τ Βορείου Στεφάνου) εξερράγη για τελευταία φορά το 1946 και οι αστρονόμοι πιστεύουν ότι θα το κάνει ξανά μεταξύ Μαρτίου και Σεπτεμβρίου του 2024 Αστρονόμοι σε όλο τον κόσμο περιμένουν ένα ουράνιο φαινόμενο που μπορούμε να δούμε μόνο μια φορά στη ζωή μας: την καταστροφική έκρηξη ενός καινοφανούς αστέρα που θα λάμψει έντονα στο στερέωμα, αλλάζοντας για λίγες ημέρες τον νυχτερινό «αστροχάρτη» στο βόρειο ημισφαίριο. Η έκρηξη στον αστερισμό του Corona Borealis μπορεί να συμβεί ανά πάσα ώρα και στιγμή από τώρα έως και τον Σεπτέμβριο, και το θέαμα θα δημιουργήσει την ψευδαίσθηση ενός νέου, φωτεινού αστεριού, μεταξύ των αστερισμών του Βοώτη και του Ηρακλή.
Η θέση του T Coronae Borealis βρίσκεται μέσα στον κύκλο με κόκκινο χρώμα. Στο διπλό αστρικό σύστημα του T Coronae Borealis, γνωστό και ως «Blaze Star», ένας «νεκρός» λευκός νάνος βρίσκεται σε αιώνιο «χορό» με έναν γηρασμένο ερυθρό γίγαντα. Οι «ερυθροί γίγαντες» σχηματίζονται όταν τα άστρα έχουν εξαντλήσει τα αποθέματα υδρογόνου (που έχουν μετατραπεί σε ήλιο) και έχουν ξεκινήσει την πυρηνική σύντηξη του ηλίου προς βαρύτερους πυρήνες. Οι «λευκοί νάνοι» είναι ότι απομένει από άστρα μικρής ή μεσαίας μάζας μετά την εξάντληση των πυρηνικών τους καυσίμων, αφού περάσουν το στάδιο του ερυθρού γίγαντα. Κάθε 78 με 79 χρόνια, ο T Coronae Borealis συγκλονίζεται από ένα εκρηκτικό γεγονός, επειδή τα δύο αστέρια βρίσκονται σε «στενές», μεταξύ τους, τροχιές και αλληλεπιδρούν βίαια. Με την πάροδο των ετών, ο ερυθρός γίγαντας γίνεται όλο και πιο ασταθής καθώς θερμαίνεται, αποβάλλοντας τα εξωτερικά του στρώματα που προσγειώνονται στον λευκό νάνο. Αυτή η ανταλλαγή αστρικής ύλης προκαλεί τη σταδιακή θέρμανση της ατμόσφαιρας του λευκού νάνου, μέχρι που προκαλεί θερμοπυρηνικές αντίδρασεις, με αποτέλεσμα την έκρηξη καινοφανούς. Το σύστημα T Coronae Borealis εξερράγη για τελευταία φορά το 1946 και φέτος οι αστρονόμοι παρακολουθούν το αστρικό σύστημα μετρώντας αντίστροφα τις ημέρες… ή τους μήνες. «Οι περισσότεροι καινοφανείς συμβαίνουν απροσδόκητα, χωρίς προειδοποίηση», εξηγεί ο Γουίλιαμ Κουκ, επικεφαλής του γραφείου παρακολούθησης περιβάλλοντος των μετεωροειδών της NASA. Ο T Coronae Borealis είναι ένας από τους 10 «επαναλαμβανόμενους καινοφανείς» στον Γαλαξία. Γνωρίζουμε από την τελευταία έκρηξη του 1946 ότι το αστέρι εξασθενεί περίπου ένα έτος πριν αυξηθεί ραγδαία η φωτεινότητά του. Ο T Coronae Borealis άρχισε να εξασθενεί τον Μάρτιο του 2023, οπότε ορισμένοι ερευνητές εκτιμούν ότι η έκρηξη νόβα θα συμβεί το πολύ έως τον ερχόμενο Σεπτέμβριο. Το αστρικό σύστημα, που βρίσκεται 3.000 έτη φωτός μακριά από τη Γη, συνήθως είναι πολύ αμυδρό για να το δούμε με γυμνό μάτι, αλλά εξαιτίας της έκρηξης αναμένεται να συναγωνιστεί σε λαμπρότητα τον Πολικό Αστέρα. Για περίπου μία εβδομάδα μετά την έκρηξή του, το αστέρι θα είναι ορατό διά γυμνού οφθαλμού, κάτι που δεν θα ξανασυμβεί για τα επόμενα 79 χρόνια. Σε περίπου 5 με 6 δισεκατομμύρια χρόνια, ο ήλιος μας θα γίνει και αυτός ένας κόκκινος γίγαντας, και αφού διασταλεί θα διαλύσει, πιθανότατα, τους λεγόμενους εσωτερικούς πλανήτες του ηλιακού συστήματος: τον Ερμή, την Αφροδίτη, τη Γη και τον Αρη και στο τέλος θα μετατραπεί σε λευκό νάνο.

Τρίτη 19 Μαρτίου 2024

Κάτι δεν πάει καλά στον πλανήτη μας...(συνέχεια 4)

Καταγράψαμε τις διαταραχές που συμβαίνουν σε πολλά σημεία του πλανήτη μας από καιρό τώρα και δημοσιεύσαμε τις ανησυχίες μας. Μια ματιά στην ειδησεογραφία θα μας πείσει. Τα δελτία ειδήσεων πλούσια σε αναταραχές, διαμάχες, αντιδράσεις, διαμαρτυρίες, πόλεμοι ανοιχτοί ή και πολύ στενοί (Ο Μακρόν θέλει πόλεμο,, η Ρωσία και η Κίνα ετοιμάζουν πυρηνική κατάκτηση του διαστήματος,, η Βόρεια Κορέα εκτοξεύει κάθε εβδομάδα από μια πυρηνική κεφαλή,, οι ΗΠΑ ανακατασκευάζουν εγκαταστάσεις σε ξεχασμένο νησί στο Ειρηνικό κλπ κλπ). Για μας αυτό αποτελεί αιτία να αναζητήσουμε από την ιστορία πώς εξηγείται αυτό και αν θα σημαίνει κάτι για το μέλλον της ανθρώπινης ζωής στον πλανήτη μας. Έχουμε διαβάσει αλλά και βαθειά μελετήσει γεγονότα και εξελίξεις στο επιστημονικό πεδίο διότι έχουμε την παποίθηση ότι τα επιτεύγματά της ερεθίζουν τον μη πνευματικό άνθρωπο. Θυμηθήκαμε, λοιπόν, τι διαβάσαμε σε ένα εξαίρετο βιβλίο με τίτλο, ΄΄Συζητώντας με τον Αϊνστάιν΄΄ του Carlos Calle. Σας παρουσιάζουμε το μέρος που μας εντυπωσίασε και τότε αλλά και που βλέπουμε να ΄΄τρέχει΄΄ και τώρα. Σχόλια μπορούμε να κάνουμε άπειρα. Δεν φτάνει αυτός ο χώρος. Ωστόσο όλοι οι αναγνώστες μας έχουν την ευκαιρία να μάθουν αλήθειες μα και να μένουν πάντα ανήσυχοι.... Ακολουθεί το τμήμα του βιβλίου και οποιαδήποτε σχόλια είμαστε έτοιμοι να τα συζητήσουμε. ΄΄Κύριε Πρόεδρε Πρόσφατες ανακαλύψεις μου δίνουν λόγους να πιστεύω ότι το στοιχείο ουράνιο ίσως μπορεί να μετατραπεί σε μια καινούρια και σημαντική πηγή ενέργειας στο άμεσο μέλλον΄΄ Αυτές ήταν οι πρώτες φράσεις μιας επιστολής που έστειλε ο Αϊνστάιν στον πρόεδρο Ρούζβελτ το 1939, προτρέποντάς τον να κατασκευάσει την πυρηνική βόμβα πριν την Ναζιστική Γερμανία. Αν και τελικά άλλα πολιτικά γεγονότα οδήγησαν στην δημιουργία του Σχεδίου Μανχάταν για την κατασκευή του πρώτου πυρηνικού όπλου, Ο Αϊνστάιν μετάνιωσε πικρά για την επιστολή. Ήταν ειρηνιστής πριν την απειλή των Ναζί αλλά έγινε <στρατευμένος ειρηνιστής> στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και υπηρέτησε ως σύμβουλος του ναυτικού των ΗΠΑ σε διάφορα ζητήματα που είχαν να κάνουν με τον σχεδιασμό όπλων και τις δυνατότητες των εκρηκτικών. Μετά τον πόλεμο, επανήλθε στις πιο έντονες φιλειρηνικές απόψεις του. ΔΙΑΛΟΓΟΣ: Καθηγητά Αϊνστάιν, αν ξέρατε πώς θα χρησιμοποιούνταν η ατομική βόμβα, θα είχατε γράψει και πάλι τη διάσημη πια επιστολή στον πρόεδρο Ρούζβελτ; Η ερώτηση για μένα είναι οδυνηρή. Τώρα πιστεύω ότι έκανα μεγάλο λάθος όταν έγραψα εκείνη την επιστολή. Υπήρχε φυσικά λόγος που την είχα γράψει: ο φόβος μήπως οι Ναζί κατασκεύαζαν πρώτοι την βόμβα. Η απειλή του Χίτλερ ήταν τόσο φρικτή που εγκατέλειψα την απόλυτα φιλειρηνική στάση μου. Πότε και πώς γράφτηκε η επιστολή; Τον Ιούλιο του 1939 ο φυσικός Λέο Ζίλαρντ ήλθε στο σπίτι μου στο Πρίνστον με την ανησυχητική είδηση ότι η Γερμανία από ώρα σε ώρα θα εισέβαλε στο Βέλγιο, μια χώρα με μεγάλο απόθεμα σε ουράνιο. Γνωρίζαμε πια ότι το ουράνιο ήταν σχάσιμο και ότι αν υπήρχε χρόνος και χρηματοδότηση θα μπορούσε να κατασκευαστεί μια ισχυρή πυρηνική βόμβα. Στην αρχή ο Ζίλαρντ ήθελε να γράψω στη φίλη μου βασίλισσα Ελισάβετ του Βελγίου. Ξέροντας τη σοβαρότητα του κινδύνου, συμφώνησα αμέσως και σε λίγες ημέρες έδωσα ένα προσχέδιο της επιστολής στον Ζίλαρντ. Εκείνος ξαναγύρισε μετά μαζί με τον φυσικό Έντουαρντ Τέλερ και μου έδωσε μια καινούρια εκδοχή που είχε γράψει, η οποία τώρα απευθυνόταν στον πρόεδρο Ρούζβελτ. Δεν μου άρεσε η εκδοχή του Ζίλαρντ και αποφάσισα να υπαγορεύσω στον Τέλερ μια άλλη. Αργότερα ο Ζίλαρντ έγραψε δύο εκδοχές αυτής της επιστολής και μου τις έστειλε για να τις εγκρίνω. Υπέγραψα και τις δύο. Η πιο μακροσκελής εκδοχή παραδόθηκε στον Πρόεδρο Ρούζβελτ. Δεν είχατε ανάμειξη στο Σχέδιο που κατασκεύασε τη βόμβα. Σας ζητήθηκε να συμμετάσχετε; Η ανάμειξή μου στην κατασκευή της βόμβας τελείωσε με την επιστολή στον πρόεδρο. Αντί να υπάρξει άμεση δραστηριοποίηση, η επιστολή μου είχε αποτέλεσμα να σχηματιστεί μια επιτροπή για να μελετήσει το ζήτημα. Ο πρόεδρος μου ζήτησε να γίνω μέλος της επιτροπής αλλά αρνήθηκα. Δεν μου ζήτησαν να συμμετάσχω στο Σχέδιο Μανχάταν όταν δημιουργήθηκε αμέσως μετά το Πέρλ Χάρμπορ. Θα είχα αρνηθεί και εκείνη την πρόσκληση, επίσης, αν μου είχε προταθεί. Είπατε πριν ότι έπρεπε να ξεπεράσετε τις φιλειρηνικές απόψεις σας εξαιτίας της ναζιστικής απειλής. Επανήλθατε σ΄ αυτές τις απόψεις μετά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο; Ναι. Τα φιλειρηνικά συναισθήματά μου δεν είχαν διανοητική αφετηρία αλλά ήταν ενστικτώδη και έμφυτα. Πιστεύω ότι το να σκοτώνεις ανθρώπινα όντα στον πόλεμο δεν είναι καλύτερο από μια κοινή δολοφονία. Πριν τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο είχα διακηρύξει σθεναρά την άρνησή μου να υπηρετήσω στρατιωτική θητεία οποιασδήποτε μορφής και είπα ότι θα προσπαθούσα να πείσω τους φίλους μου να κρατήσουν ίδια στάση, παρά τον πόλεμο. Τότε πίστευα πως αν μόνο το 2% όσων είχαν κληθεί στον πόλεμο δήλωναν αντιρρησίες συνείδησης και ταυτόχρονα απαιτούσαν να επιλυθούν ειρηνικά όλες οι συγκρούσεις, οι πόλεμοι θα τελείωναν. Αυτό, φυσικά, έγινε χρόνια πριν να έλθει στο προσκήνιο ο Χίτλερ. Αν ήξερα ότι οι Ναζί δεν θα κατόρθωναν να κατασκευάσουν την βόμβα, δεν θα είχα υπογράψει ποτέ την επιστολή στον Πρόεδρο. Μετά τον πόλεμο, γρήγορα επανήλθα στις φιλειρηνικές απόψεις μου και συχνά μιλώ κατά της διασποράς των πυρηνικών όπλων. Είμαι αφοσιωμένος ειρηνιστής αλλά όχι απόλυτος-αυτό σημαίνει ότι αντιτίθεμαι στη χρήση βίας υπό οποιεσδήποτε συνθήκες, εκτός αν έχεις απέναντί σου έναν εχθρό που επιδιώκει την καταστροφή της ζωής ως αυτοσκοπό. Από την στιγμή που μάθαμε να φτιάχνουμε πυρηνικά όπλα, δεν υπήρχε επιστροφή-το τζίνι είχε βγει από το λυχνάρι. Πώς να εμποδίσουμε άλλες χώρες να αποκτήσουν τη βόμβα; Πιθανότατα είναι αδύνατον. Αυτό που πρέπει να αλλάξει είναι η πολιτική των ισχυρών εθνών. Βγήκαμε από ένα παγκόσμιο πόλεμο όπου αναγκαστήκαμε να υποστούμε τις επαίσχυντες, ποταπές ηθικές συμπεριφορές του εχθρού. Οι Ναζί άρχισαν την τακτική του βομβαρδισμού αστικών κέντρων και μετά οι Ιάπωνες έκανα το ίδιο. Τότε οι σύμμαχοι αναγκάστηκαν με παρόμοιο τρόπο και ακόμη πιο αποτελεσματικό. Όμως, μετά τον πόλεμο, αντί να αναδείξουμε ξανά την ιερότητα της ανθρώπινης ζωής και την ασφάλεια των αθώων αμάχων, ξεπέφτουμε στα ίδια ποταπά πρότυπα στις τωρινές συγκρούσεις μας. Αυτή η πολιτική απλώς προκαλεί ανταγωνισμούς και αυξάνει τον κίνδυνο πολέμου. Δεν ξέρω με τι όπλα θα πολεμήσουν στον Γ Παγκόσμιο Πόλεμο αλλά μπορώ να σας πω τι θα χρησιμοποιήσουν στον Δ΄-πέτρες! Δικαιολογείται οποιαδήποτε χώρα να διαθέτει πυρηνικά όπλα; Οι ΗΠΑ και τα υπόλοιπα βιομηχανικά κράτη που έχουν τώρα την βόμβα συμφώνησαν να την χρησιμοποιήσουν μόνο αποτρεπτικά. Αν έχεις την βόμβα χωρίς να υπόσχεσαι ότι δεν θα την χρησιμοποιήσεις μονομερώς, είναι εκμετάλλευση της βόμβας για πολιτικούς σκοπούς, με μόνο στόχο να προκαλέσεις φόβο στον εχθρό. Πιστεύετε ότι η ανθρωπότητα θα μπορέσει να επιζήσει από την ατομική εποχή; Η ανακάλυψη της ατομικής ενέργειας δεν χρειάζεται να φέρει την καταστροφή του κόσμου, όπως δεν την έφερε ούτε η ανακάλυψη του φωτός. Αν κάνουμε ό,τι περνά από το χέρι μας για να εμποδίσουμε την κακή χρήση και τη διασπορά των ατομικών όπλων, η ανθρωπότητα θα επιβιώσει. Αλλά αν αποτύχουν όλες οι προσπάθειες και οι άνθρωποι καταλήξουν να αυτοκαταστραφούν, το σύμπαν δεν θα χύσει ένα δάκρυ γι΄αυτούς.

Πέμπτη 14 Μαρτίου 2024

Ένας ανιχνευτής σωματιδίων του CERN θα χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία των όγκων του εγκεφάλου

Επιστήμονες στη Γερμανία δοκιμάζουν μια νέα συσκευή απεικόνισης η οποία έχει ενσωματωμένο έναν ανιχνευτή μικρών σωματιδίων που αναπτύχθηκε στο CERN. Οι ανιχνευτές σωματιδίων όπως αυτοί που χρησιμοποιούν οι φυσικοί στο CERN έχουν ευρείες εφαρμογές πέρα από την έρευνα. Τώρα, ένας ανιχνευτής σωματιδίων που αναπτύχθηκε για πρώτη φορά από φυσικούς στο CERN χρησιμοποιείται από επιστήμονες στη Γερμανία για τη θεραπεία όγκων του εγκεφάλου με μεγαλύτερη ακρίβεια και ασφάλεια. Επιστήμονες στη Γερμανία δοκιμάζουν μια νέα συσκευή απεικόνισης που έχει ενσωματωμένο το Timepix3, έναν ανιχνευτή μικρών σωματιδίων που αναπτύχθηκε στο CERN, για την στόχευση καρκινικών κυττάρων. Η συσκευή επιτρέπει τη στενή παρακολούθηση των όγκων κεφαλής και τραχήλου κατά τη διάρκεια της ακτινοθεραπείας με ιόντα, συμβάλλοντας έτσι στον περιορισμό των παρενεργειών της θεραπείας. «Μία από τις πιο προηγμένες μεθόδους για τη θεραπεία όγκων της κεφαλής και του τραχήλου περιλαμβάνει την ακτινοβολία με δέσμες ιόντων. Αυτή έχει ένα μοναδικό χαρακτηριστικό: μπορεί να προσαρμοστεί με ακρίβεια μέσα στο ανθρώπινο κεφάλι, όπου τα σωματίδια πρέπει να έχουν τη μέγιστη επίδραση», εξήγησε η Mária Martišíková, επικεφαλής της ομάδας του Γερμανικού Κέντρου Έρευνας για τον Καρκίνο (DKFZ). Ωστόσο, όπως και άλλοι τύποι ακτινοβολίας, η ιοντίζουσα ακτινοβολία έχει ένα μειονέκτημα. Οι δέσμες σωματιδίων επηρεάζουν όχι μόνο τον όγκο αλλά και μέρος του υγιούς ιστού γύρω από αυτόν. Αυτό είναι ιδιαίτερα δύσκολο στον εγκέφαλο, όπου είναι πιθανή η βλάβη στο οπτικό νεύρο ή στη μνήμη του ασθενούς. Ιδανικά, η περιοχή γύρω από τον όγκο που δέχεται την ακτινοβολία θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν μικρότερη και η δόση όσο το δυνατόν μεγαλύτερη. Ωστόσο, η τρέχουσα τεχνολογία δεν επιτρέπει επαρκώς την ακριβή στόχευση των ιόντων. Επιπλέον, ο όγκος μπορεί να αλλάξει κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Η αξονική τομογραφία που λαμβάνεται πριν από τη θεραπεία χρησιμοποιείται ουσιαστικά ως «χάρτης» για τη στόχευση του όγκου με δέσμες ιόντων. Αλλά κατά τη διάρκεια της θεραπείας, η κατάσταση μέσα στο κρανίο μπορεί να εξελιχθεί. Η νέα συσκευή που ονομάζεται ADVACAM θα μπορούσε να βοηθήσει στην επίλυση αυτών των προβλημάτων, βελτιώνοντας την πλοήγηση των δεσμών ιόντων μέσα στην κεφαλή, παρακολουθώντας τα δευτερεύοντα σωματίδια που δημιουργούνται όταν τα ιόντα περνούν μέσα από αυτό. «Οι κάμερές μας μπορούν να καταγράψουν κάθε φορτισμένο σωματίδιο δευτερογενούς ακτινοβολίας που εκπέμπεται από το σώμα του ασθενούς», δήλωσε ο Λούκας Μάρεκ από την ADVACAM. «Είναι σαν να παρακολουθείς τις μπάλες που διασκορπίζονται πάνω σε ένα τραπέζι μπιλιάρδου. Εάν οι μπάλες αναπηδούν όπως αναμένεται σύμφωνα με την εικόνα της αξονικής τομογραφίας, μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι στοχεύουμε σωστά. Διαφορετικά, είναι σαφές ότι ο χάρτης δεν ισχύει πλέον. Τότε είναι απαραίτητο να επανασχεδιάσουμε τη θεραπεία», εξήγησε. Οι ερευνητές ελπίζουν ότι αυτές οι επικαιροποιήσεις θα στοχεύουν καλύτερα τον όγκο, θα μειώσουν την ποσότητα ανεπιθύμητης ακτινοβολίας στην οποία εκτίθεται ο ασθενής και θα στοχεύουν τον όγκο με υψηλότερα επίπεδα ακτινοβολίας. Προς το παρόν, ο ανιχνευτής απαιτεί τη διακοπή της θεραπείας για να καταστεί δυνατός ο επανασχεδιασμός. Ωστόσο, οι μεταγενέστερες φάσεις του προγράμματος θα περιλαμβάνουν τη δυνατότητα διόρθωσης της διαδρομής της δέσμης σε πραγματικό χρόνο. «Όταν αρχίσαμε να αναπτύσσουμε ανιχνευτές σωματιδίων για τον LHC είχαμε έναν στόχο στο μυαλό μας – να ανιχνεύσουμε και να απεικονίσουμε κάθε αλληλεπίδραση σωματιδίων και έτσι να βοηθήσουμε τους φυσικούς να αποκαλύψουν τα μυστικά της Φύσης σε υψηλές ενέργειες», εξήγησε ο Μάικλ Κάμπελ, εκπρόσωπος της Medipix Collaborations. «Οι ανιχνευτές Timepix αναπτύχθηκαν από τις διεπιστημονικές συνεργασίες Medipix Collaborations, οι στόχοι των οποίων είναι να μεταφέρουν την ίδια τεχνολογία σε νέα πεδία. Πολλά από αυτά τα πεδία ήταν εντελώς απρόβλεπτα στην αρχή και αυτή η εφαρμογή είναι ένα λαμπρό παράδειγμα αυτού», κατέληξε ο εκπρόσωπος. ΠΗΓΗ: New Atlas Σύνταξη: Εύη Τσιριγωτάκη – https://www.ertnews.gr/eidiseis/epistimi/enas-anixneytis-somatidion-tou-cern-tha-xrisimopoiithei-gia-ti-therapeia-ton-ogkon-tou-egkefalou/

Αποχωρεί ο Δήμος Πεντέλης από τον ΣΠΑΠ;

Εντύπωση, θλιβερή ομολογούμε, μας έκανε η ανακοίνωση που λάβαμε από δημοτική παράταξη του Δήμου Πεντέλης όπου αναφέρεται οτι ο Δήμος Πεντέλης αποχωρεί από τον ΣΠΑΠ για λόγους που δεν καταλαβαίνουμε απο την ανακοίνωση. Είναι αλήθεια οτι η απόφαση αυτή έχει βαρύνουσα σημασία πολύ μεγαλύτερη απο τους λόγους ατούς καθαυτούς. Αν τελικώς υλοποιηθεί αυτή ενέργεια θα έχει σοβαρές επιπτώσεις στην λειτουργία του ίδιου του Δήμου αλλά αποτελεί και μεγάλη προτοτυπία το αρχικό και άμεσα ενδιαφερόμενο μέλος του ΣΠΑΠ να μην συμμετέχει στο υψηλής σημασίας όργανο της τοπικής αυτοδιοίκησης. Εμείς προτείνουμε να μην προχωρήσει ο δήμος στην αποχωρήση και να επενεξεταστεί η όλη υπόθεση βάζοντας πάνω από όλα το όφελος της αυτοδιοίκησης και της προστασίας του περιβάλλοντος του βουνού. Όλοι έχουν κάτι να προσφέρουν πολύ περισσότερο ο ίδιος ο δήμος που ΄΄περιβάλλει΄΄ το βουνό. Αναρτούμε και δημοσιεύουμε την ανακοίνωση που λάβαμε. Ανακοίνωση 13/3/2024 Επιλογή μικροπολιτικής και τυχοδιωκτισμού η απόφαση αποχώρησης από τον ΣΠΑΠ Με μία κίνηση αντίθετη στο κοινό συμφέρον της πόλης μας, η Δήμαρχος Πεντέλης με την πλειοψηφία που διαθέτει αποφάσισε να αποχωρήσει από τον Σύνδεσμο Προστασίας και Ανάπλασης Πεντελικού (ΣΠΑΠ), έναν οργανισμό τον οποίο o Δήμος Πεντέλης, ως ιδρυτικό μέλος του, στηρίζει για τη δράση και λειτουργία του επί 32 συνεχή χρόνια. Χωρίς καμία προηγούμενη εκδήλωση ανησυχίας, διαμαρτυρίας ή διαφωνίας με τη λειτουργία του Συνδέσμου, η διοίκηση του Δήμου Πεντέλης κατέληξε σε αυτή την απαράδεκτη απόφαση. Σημειώνουμε ότι το μισό βουνό βρίσκεται εντός των ορίων του Δήμου. Είναι σαν να αποχωρεί κανείς οικειοθελώς από το σπίτι του. Παρά τη μεθόδευση για την κατεπείγουσα σύγκληση του Δημοτικού Συμβουλίου, με αποστολή των εισηγήσεων μισή ώρα πριν τη συνεδρίαση και με την εξαιρετικά αδύναμη επιχειρηματολογία, έγινε κατά τη συζήτηση ολοφάνερο ότι το μοναδικό πρόβλημα της Δημάρχου ήταν να μην επανεκλεγεί ο προηγούμενος πρόεδρος, ο οποίος όμως επανεξελέγη, κατά τη διάρκεια της σχεδόν παράλληλης διεξαγωγής συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου του ΣΠΑΠ! Η αναίτια αποχώρηση του Δήμου Πεντέλης από τον ΣΠΑΠ είναι βέβαιο ότι θα έχει συνέπειες για την πόλη καθώς θα την αφήσει χωρίς έναν σημαντικό σύμμαχο στην προστασία του Πεντελικού, ενόψει μάλιστα και της αντιπυρικής περιόδου. Ακόμη και αν πρόθεση της Διοίκησης είναι η επιστροφή της στο σύνδεσμο μετά από ικανό διάστημα υπό “καλύτερες” υποθετικά συνθήκες, ο Δήμος Πεντέλης θα έχει υποστεί ένα σοβαρό πλήγμα στην αξιοπιστία του για την ευκολία και την ελαφρότητα (μπες-βγες) με την οποία αντιμετωπίζεται ένας θεσμός που μας αφορά όλους. Σαν να πρόκειται για το προσωπικό παιχνίδι κάποιου. Και παράλληλα θα έχει ήδη χαθεί η δυνατότητα συμμετοχής στη διοίκησή του μέχρι το 2029. Η αλαζονεία και η τυχοδιωκτική τακτική της Δημοτικής Αρχής, μας προκαλεί βαθύτατη ανησυχία. Την ώρα μάλιστα που είναι σε εξέλιξη η υλοποίηση του Master Plan με τις απαράδεκτες προβλέψεις του, αντί να μεριμνά για την ασφαλέστερη ικανοποίηση των αναγκών των δημοτών και των κατοίκων, ασχολείται με την επίτευξη μικροπολιτικών στόχων με τρόπο ωμά αντιδημοκρατικό που υποτιμά το Δημοτικό Συμβούλιο. Ολισθηρός ο δρόμος που επιλέξατε κα Δήμαρχε και τεράστια η ανευθυνότητα των συμβούλων της διοίκησης που τον ακολούθησαν! Η Γραμματεία της Δημοτικής Παράταξης ΠΕΝΤΕΛΗ ΠΟΛΗ ΠΡΟΤΥΠΟ

Κυριακή 10 Μαρτίου 2024

Κλίμακες μήκους και χρόνου στη φύση

(α) Στο πάνω διάγραμμα βλέπουμε σε λογαριθμική κλίμακα, το μέγεθος του ανθρώπινου σώματος (~1m) να βρίσκεται περίπου στο μέσο της απόστασης μεταξύ των μεγεθών των υποατομικών σωματιδίων και του Γαλαξία μας. (β) Στην λογαριθμική κλίμακα του κάτω διαγράμματος, θεωρώντας ότι το 1 δευτερόλεπτο είναι περίπου η μικρότερη χρονική κλίμακα που αντιλαμβάνεται ο άνθρωπος και που κάνει τη διαφορά στην καθημερινή μας ζωή, βλέπουμε να βρίσκεται περίπου στο μέσο της απόστασης του χρόνου που εκφράζει την ηλικία του σύμπαντος και του χρόνου που διαρκούν οι ηλεκτρονιακές διεργασίες που αποτελούν τη βάση των (βιο)χημικών αντιδράσεων. Παρατηρείστε ότι τα παραπάνω σχήματα διαθέτουν και μια άλλη ενδιαφέρουσα οπτική γωνία: δείχνουν την χωρο-χρονική κλίμακα ανάπτυξης παθολογικών ασθενειών. Στον 20ό αιώνα εμφανίστηκαν πολλές τεχνολογίες ως παράπλευρες συνέπειες της αλλαγής Παραδείγματος στην Φυσική, οι οποίες έφεραν επανάσταση στην ιατρική διάγνωση και τη νοσηλεία των ασθενών. Ωστόσο, η θεμελιώδης ιατρική έρευνα καθοδηγήθηκε κυρίως από μεθόδους της κυτταρικής βιολογίας,της βιοχημείας και της γενετικής, με μικρές συνεισφορές από φυσικούς. Στο άρθρο του Vahid Sandoghdar με τίτλο ‘Exploring the Physics of Basic Medical Research‘, περιγράφονται ορισμένα βασικά φαινόμενα στο ανθρώπινο σώμα που βασίζονται σε φυσικές αρχές και διέπουν την υγεία μας στο τεράστιο εύρος κλιμάκων μήκους και χρόνου του παραπάνω σχήματος. Υποστηρίζεται ότι η έρευνα στις βιοεπιστήμες μπορεί να ωφεληθεί πολύ από τη μεθοδολογία, την τεχνογνωσία και τη νοοτροπία της κοινότητας της φυσικής και ότι η επιδίωξη της βασικής έρευνας στην ιατρική είναι συμβατή με την αποστολή της φυσικής. Μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο ΕΔΩ: https://journals.aps.org/prl/pdf/10.1103/PhysRevLett.132.090001

Ακατανόητη η επιτυχία του Οπενχάιμερ στους μανατζαραίους

… που διευθύνουν πωλήσεις χάμπουργκερ Ο προβληματισμός τους διατυπώνεται στην οικονομική εφημερίδα Wall Street Journal: «Ο Oppenheimer δεν μπορούσε να «τρέξει» ούτε καντίνα με χάμπουργκερ – Πώς τα κατάφερε, χωρίς καμία εμπειρία και αγνοώντας τις βασικές αρχές μάνατζμεντ, να διευθύνει με απόλυτη επιτυχία ένα τεράστιο μυστικό εργαστήριο;» Όταν ορίστηκε διευθυντής του Los Alamos Labarotary, ο J. Robert Oppenheimer ήταν μία περίεργη επιλογή για την πιο σημαντική θέση στην Αμερική. Εκείνη την εποχή ήταν ένας 38χρονος θεωρητικός φυσικός, που δεν είχε διευθύνει τίποτα, πέραν μιας ομάδας μεταπτυχιακών φοιτητών. Δεν είχε καν θέση ευθύνης, πόσο μάλλον εμπειρία στο να διαχειρίζεται καταστάσεις στις οποίες διακυβεύεται η μοίρα ολόκληρου του πλανήτη. Όπως γράφει η Wall Street Journal, ένας στενός φίλος του, που αργότερα κέρδισε βραβείο Νόμπελ, είχε πει ότι το να αναθέσει κανείς στον Oppenheimer να «τρέξει» ένα μυστικό εργαστήριο, που θα ανέπτυσσε ατομική βόμβα, ήταν «η πιο απίθανη επιλογή». Όλοι όσοι τον γνώριζαν πιστοποιούσαν ότι δεν είχε διοικητικές ικανότητες. «Αυτός ο άνθρωπος δεν μπορούσε να διευθύνει ούτε καντίνα με χάμπουργκερ» είπε ένας άλλος συνάδελφός του. Πώς λοιπόν μεταμορφώθηκε σε μία από τις πιο αποτελεσματικές και επιδραστικές φιγούρες της επιστήμης (και όχι μόνο); Αυτό το Σαββατοκύριακο το “Oppenheimer” αναμένεται να κυριαρχήσει στα Όσκαρ, αλλά το να δει κανείς την 3ωρη ταινία με την εξαιρετική ερμηνεία του Κρίστοφερ Νόλαν, μάλλον δεν αρκεί για να μπει κανείς στο μυαλό του επιστήμονα. Δύο βραβευμένα βιβλία, το “American Prometheus” των Kai Bird και Martin J. Sherwin και το “The Making of the Atomic Bomb” του Richard Rhodes, ίσως δίνουν μία πιο πλήρη εικόνα. Η WSJ επικοινώνησε με τους συγγραφείς, προκειμένου να μιλήσουν για τον Oppenheimer ως… μάνατζερ. Ποια ήταν τα στοιχεία εκείνα της δουλειάς του που λειτούργησαν, πέρα από τις γιγαντιαίες εκρήξεις; Ο άνθρωπος που ήξερε να χτίζει μία ομάδα Προτού κατασκευάσει τη βόμβα, ο Oppenheimer έπρεπε να φτιάξει κάτι άλλο: μια ομάδα. Το Los Alamos δεν είχε ακόμη επιλεγεί ως ο χώρος του μυστικού εργαστηρίου του όταν ο Oppenheimer άρχισε να κυνηγά τα ταλέντα. Μόλις εντόπισε επιστήμονες και αποφάσισε να τους προσλάβει, έκανε ό,τι χρειαζόταν για να τους αποκτήσει. Όταν για παράδειγμα ο φυσικός Richard Feynman αρνήθηκε να συμμετάσχει στην ομάδα, επειδή η σύζυγός του ήταν άρρωστη με φυματίωση, για παράδειγμα, ο Oppenheimer βρήκε ένα σανατόριο αρκετά κοντά στο Λος Άλαμος που μπορούσε να επισκέπτεται τα Σαββατοκύριακα. Είναι μια αποκαλυπτική ιστορία όχι επειδή ο Feynman ήταν σταρ, αλλά το αντίθετο: Ο μελλοντικός νικητής του Νόμπελ ήταν ακόμα απλώς ένας μεταπτυχιακός φοιτητής, αλλά ο Oppenheimer έβλεπε το ταλέντο και την αξία του. Κατάλαβε ότι η πρόσληψή του ήταν απαραίτητη για την επιτυχία της ομάδας του και την έθεσε προτεραιότητα από την αρχή. Είχε πει σε έναν συνάδελφό του ότι έπρεπε να υιοθετήσουν μια «πολιτική απολύτως αδίστακτης στρατολόγησης». Και το πέτυχε. Όπως επισημαίνει η WSJ ποτέ πριν ή μετά τόσοι πολλοί από τους πιο λαμπρούς επιστήμονες των ΗΠΑ δεν συγκεντρώθηκαν στο ίδιο μέρος για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα. Σε πολλούς από τους έξυπνους νεοσυλλέκτους του δεν άρεσε η ιδέα να ξεριζώσουν τη ζωή τους και να μετακομίσουν σε ένα στρατιωτικό πόστο στην έρημο για ποιος ξέρει πόσο καιρό. Αλλά μπορούσε να είναι τόσο υπομονετικός όσο και αμείλικτος όταν ήθελε πραγματικά κάποιον, κυνηγώντας τον επί μήνες, αλλά και προσεγγίζοντας άτομα του περιβάλλοντός του για τον πείσουν. Και μπορούσε να πείσει τον οποιονδήποτε Μόλις έστησε την ομάδα, ήξερε πώς να πάρει το καλύτερο από τον κάθε επιστήμονα. Στο νέο του βιβλίο, ο Charles Duhigg γράφει για τους «υπερεπικοινωνιακούς», ανθρώπους που «είναι ικανοί να πουν ακριβώς το σωστό πράγμα, να πείσουν σχεδόν οποιονδήποτε, να ανακαλύψουν πώς να κάνουν τους άλλους να συνδεθούν με το όραμά τους, ακόμη και στις πιο απίθανες περιστάσεις». Ο Oppenheimer όπως αποδεικνύεται, ήταν υπερεπικοινωνιακός. Άλλοι στο Λος Άλαμος ήταν καλύτεροι φυσικοί, χημικοί και μηχανικοί. Αλλά αυτό που θα μπορούσε να κάνει καλύτερα από οποιονδήποτε εκεί – και ίσως καλύτερα από οποιονδήποτε στον πλανήτη – ήταν να πάρει επιστήμονες με διαφορετικές οπτικές και να τους κάνει να δουλέψουν για έναν κοινό σκοπό. Όταν υπήρχε μία σύγκρουση, μία διαφωνία «έμπαινε μέσα και γρήγορα εντόπιζε ποιο είναι το πρόβλημα. Άμεσα πρότεινε τη λύση», δήλωσε στη WSJ ο Rhodes. Ο Bird από την πλευρά του σχολίασε πως ο Oppenheimer ήταν «διευθυντής και δικτάτορας». Αλλά ο αυταρχισμός του εκφραζόταν με έναν..,. χαρισματικό τρόπο. Δεν του άρεσε να δίνει εντολές. Αλλά ό,τι ήθελε, ήξερε να το παίρνει. Ακόμη και εκείνοι που δεν τον γνώριζαν καλά, ένιωθαν ότι τον ξέρουν. Και αυτό τους έκανε να θέλουν να δουλεύουν πιο σκληρά για αυτόν. πηγή: https://www.naftemporiki.gr/techscience/1611088/o-oppenheimer-den-mporoyse-na-trexei-oyte-kantina-me-champoyrgker-pos-diiythyne-ena-mystiko-ergastirio – https://www.wsj.com/business/oppenheimer-robert-movie-oscars-los-alamos-manhattan-project-7f753525

Τι ψήφισαν οι Βριλησσιώτες

Εγγεγραμμένοι 22.775 Έγκυρα 12.151 Άκυρα 134 Συμμετοχή 12.386 Λευκά 101 ...