Οι Τσέχοι αγόρασαν το ποσοστό Μελισσανίδη στον ΟΠΑΠ

Του Κώστα Κετσιετζή Με την εξαγορά των συμμετοχών της οικογένειας Μελισσανίδη συνεχίζει το κτίσιμο της θέσης της στον ΟΠΑΠ η Allwyn (όπως είναι η εμπορική ονομασία της SAZKA) του Tσέχου δισεκατομμυριούχου Karel Komarek, η οποία πλέον κατέχει ποσοστό περίπου 48,1% στον ελληνικό όμιλο. Όπως έγινε γνωστό χθες, η Allwyn ήρθε σε συμφωνία για να αποκτήσει το μειοψηφικό μερίδιο των μετοχών άνευ δικαιωμάτων ψήφου το οποίο κατείχε η Yeonama Holdings Co. Limited, συμφερόντων της οικογένειας Μελισσανίδη, στη SAZKA Delta AIF Variable Investment Company (SAZKA Delta), η οποία είναι 100% μέτοχος της SAZKA Delta Hellenic Holdings Limited που σύμφωνα με την τελευταία ενημέρωση (7/1/22) ελέγχει το 32,98% των μετοχών και των δικαιωμάτων ψήφου στον ΟΠΑΠ. Η αξία της συναλλαγής ανέρχεται στα 327,4 εκατ. ευρώ, ποσό το οποίο σύμφωνα με την Allwyn αντιστοιχεί σε premium άνω του 10% επί της τρέχουσας τιμής της μετοχής του ΟΠΑΠ, δεδομένου του καθαρού δανεισμού και του κεφαλαίου κίνησης της SAZKA Delta. H αγορά της συμμετοχής της οικογένειας Μελισσανίδη θα καλυφθεί με διαθέσιμα μετρητά, συμπεριλαμβανομένων των διαθεσίμων που αντλήθηκαν από την πρόσφατη έκδοση ομολόγων ύψους 600 εκατ. ευρώ της Allwyn. Πλέον, η "οικονομική συμμετοχή” (economic interest) της Allwyn, δηλαδή το ποσοστό που αντιστοιχεί στο μερίδιο σε διανομές μερισμάτων και όχι στα δικαιώματα ψήφου, στον ΟΠΑΠ θα αυξηθεί από περίπου 41,2% σε περίπου 48,1%, συμπεριλαμβανομένου και του ποσοστού 14,15% που ελέγχει άμεσα η SAZKA Group. Το ποσοστό των δικαιωμάτων ψήφου στο μετοχικό κεφάλαιο του ΟΠΑΠ που ελέγχει η Allwyn δεν μεταβάλλεται. Και αυτό διότι βάσει της συμφωνίας μετόχων της SAZKA Delta ο όμιλος του κ. Komarek είχε τον αποκλειστικό έλεγχο της εταιρείας Sazka Delta Management Ltd που κατέχει τα δικαιώματα ψήφου του 32,98% του ΟΠΑΠ, παρά το γεγονός πως στη συγκεκριμένη εταιρεία συμμετέχει με 33% η Georgiella Holdings Co. Limited, επίσης συμφερόντων Μελισσανίδη. Αξίζει να σημειωθεί πως η συμφωνία έκλεισε μόλις 1,5 μήνα μετά από την λήξη της περιόδου διακράτησης (lock-up period) που προέβλεπε η Συμφωνία Μετόχων για τις μετοχές της Yeonama. Βάσει της ίδια συμφωνίας, εφόσον μεταβιβαστούν οι μετοχές της SAZKA Delta θα πρέπει να πωληθούν και οι μετοχές στη Sazka Delta Management Ltd. Έτσι, η Allwyn μένει αποκλειστικός ιδιοκτήτης και διαχειριστής του ποσοστού 32,98% τόσο σε οικονομική συμμετοχή, όσο και σε δικαιώματα ψήφου. Σύμφωνα με πηγές της αγοράς, εφόσον δεν μεταβάλλονται τα δικαιώματα ψήφου δεν τίθεται και θέμα υποχρεωτικής δημόσιας πρότασης για το σύνολο των μετοχών του ΟΠΑΠ από την Allwyn. Deal ενόψει Wall Street Η συμφωνία με τη πλευρά Μελισσανίδη είναι το πιο πρόσφατο βήμα σε μια πορεία συνεχούς επέκτασης του ελέγχου του ΟΠΑΠ από τον όμιλο του κ. Komarek. Όπως δήλωσε ο CEO της Allwyn, Robert Chvatal, η συγκεκριμένη συμφωνία ολοκληρώνει μία σειρά συναλλαγών μέσω των οποίων αποκτήθηκαν τα μερίδια άλλων μετόχων στη SAZKA Delta την τελευταία τριετία. Σε συνδυασμό με τη στρατηγική της Allwyn να λαμβάνει τα μερίσματα του ΟΠΑΠ ως επανεπένδυση σε μετοχές καθώς και με αγορές από την ελεύθερη διασπορά, το μερίδιο της στον ΟΠΑΠ έχει αυξηθεί σήμερα στο 48,1%, από 23,7% που ήταν το 2018. Η συμφωνία έρχεται δε και ενώ η Allwyn βρίσκεται στη διαδικασία εισαγωγής της στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης σε συνεργασία με την εισηγμένη στο NYSE, Cohn Robbins Holdings Corp (CRHC) με αποτέλεσμα η αναμενόμενη συνολική εταιρική αξία του ομίλου να ανέλθει σε περίπου 9,3 δισ. δολάρια.

Κέρδη και ζημίες από μία πολεμική σύγκρουση που... δεν έγινε

Του Κώστα Ράπτη Αν το μέτρο της πραγματικότητας το δίνουν τα πρωτοσέλιδα των βρετανικών ταμπλόιντ, που ήθελαν την περιώνυμη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία να εκδηλώνεται σήμερα στις 3 τα ξημερώματα ώρα Ελλάδος, τότε η ανθρωπότητα μόλις βίωσε την πρώτη μείζονα πολεμική σύρραξη που διεξήχθη εξολοκλήρου στη σφαίρα του εικονικού. Πώς εντοπίζονται άραγε σε έναν τέτοιο πόλεμο οι νικητές και οι χαμένοι; Στον πραγματικό κόσμο, βέβαια, τα πράγματα είναι κάπως διαφορετικά. Οι επαφές κορυφής συνεχίζονται (με τελευταία την επίσκεψη του καγκελαρίου Σολτς στη Μόσχα), οι ρωσικές στρατιωτικές ασκήσεις κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία οδηγούνται στο προγραμματισμένο τέλος τους, οι Βλαντίμιρ Πούτιν και Σεργκέι Λαβρόφ με την καταλλήλως τηλεσκηνοθετημένη συνεργασία τους την περασμένη Δευτέρα συμφωνούν να δώσουν άλλη μία ευκαιρία στη διπλωματία και ο Τζο Μπάιντεν, με το χθεσινό διάγγελμά του, παρουσίασε προς κάθε ενδιαφερόμενο το κατάλληλο μείγμα αποφασιστικότητας και ευελιξίας ("Πρέπει να δώσουμε στη διπλωματία κάθε ευκαιρία να πετύχει.. Ούτε οι ΗΠΑ ούτε το ΝΑΤΟ έχουν πυραύλους στην Ουκρανία... Δεν στοχοποιούμε το λαό της Ρωσίας”). Όλα αυτά στο φόντο της τηλεφωνικής συνομιλίας των προέδρων ΗΠΑ και Ρωσίας το Σάββατο από την οποία προέκυψε, όσο το επιτρέπουν οι ανάγκες διατήρησης του γοήτρου του καθενός, η εικόνα μιας πραγματικής διαπραγμάτευσης που έχει δρομολογηθεί και την οποία ποικίλοι πολιτικοί και γεωπολιτικοί δευτεραγωνιστές φιλοδοξούν ακόμη να εκτροχιάσουν. Την ίδια στιγμή, η Ουκρανία παρουσιάζει, προτού καν πέσει η παραμικρή ντουφεκιά, την εικόνα μιας χώρας που έχει υποστεί στρατιωτική πανωλεθρία: με τις αεροπορικές εταιρείες να αποφεύγουν τον εναέριο χώρο της, την ουκρανική ελίτ να καταγγέλλεται από τον πρόεδρο Ζελένσκι επειδή έχει τραπεί σε φυγή εκτός συνόρων, το κοινοβούλιο να ακυρώνει για τον λόγο αυτό προγραμματισμένη συνεδρίασή του λόγω έλλειψης απαρτίας και τις διπλωματικές αντιπροσωπείες των δυτικών χωρών να εγκαταλείπουν το Κίεβο και να μεταφέρονται στο Λβιφ, σαν να είχε ήδη συντελεστεί διχοτόμηση και οι φιλοδυτικές δυνάμεις να είχαν αναδιπλωθεί στην κατεξοχήν εστία τους, την άλλοτε αυστρο-ουγγρική Γαλικία. Αλλά πραγματικό αντικείμενο της "ουκρανικής κρίσης" δεν είναι η Ουκρανία, παρά η Γερμανία. Αυτή για την οποία και χθες ο Μπάιντεν προεξόφλησε ότι θα καταβάλλει το τίμημα της ακύρωσης του αγωγού NordStream2, όποτε η Ουάσιγκτον κρίνει ότι έχει συντελεστεί η "ρωσική εισβολή". Πραγματικό αντικείμενο της κρίσης είναι η φιλοδοξία της Μόσχας όχι να αποσπάσει εδάφη, αλλά να εκμαιεύσει (με την στήριξη της Κίνας που σταδιακά θα γίνεται όλο και πιο εμφανής) μια νέα, πολυκεντρική αρχιτεκτονική ασφαλείας, αντίστοιχη της ανάδυσης των ευρασιατικών δυνάμεων. Και η φιλοδοξία αυτή αποτυπώθηκε στα δύο σχέδια διεθνών συνθηκών που επέδωσε σε ΗΠΑ και ΝΑΤΟ στις 15 Δεκεμβρίου, απαιτώντας καθαρές απαντήσεις. Αντιστρόφως, κύριο μέλημα των ΗΠΑ είναι η επιβεβαίωση της διεθνούς ηγεμονίας τους, με ανακοπή της ελκτικής δύναμης της ευρασιατικής ολοκλήρωσης και θωράκιση της διατλαντικής σχέσης, μέσω της ύψωσης ενός νέου Τείχους στην ανατολική Ευρώπη. Η ακύρωση του NordStream2, για να πάρουμε το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα, δεν είναι η απάντηση στην "ρωσική επιθετικότητα”, αλλά το καθαυτό ζητούμενο, για χάρη του οποίου οι εντάσεις θα πρέπει να κλιμακωθούν – ιδεωδώς με μία ρωσική στρατιωτική κίνηση, η οποία, ασχέτως της έκβασής στης στο ουκρανικό πεδίο των μαχών, θα συνιστά μεγάλη αμερικανική πολιτική νίκη, διότι θα επιτρέπει την ενεργοποίηση των "κυρώσεων από την κόλαση”. Με αυτή την έννοια, η αμερικανική πλευρά έχει ήδη καταγάγει μία μερική νίκη, στον βαθμό που έχει καταφέρει να εμμείνει στις θέσεις της. παρακάμπτοντας την κεντρική αξίωση την οποία περιλαμβάνουν τα ρωσικά κείμενα (περί μη επέκτασης του ΝΑΤΟ κ.ο.κ.), και έχει στερήσει κάθε περιθώριο ουσιαστικών ελιγμών από πλευράς Γερμανίας, Γαλλίας κ.ο.κ. Από την άλλη πλευρά, ο διαθέσιμος χρόνος δεν είναι απεριόριστος και ο "επικοινωνιακός πόλεμος” φανερώνει τα όριά του, λ.χ. στο πώς ήδη αποσταθεροπoιείται η Ουκρανία και εντείνεται η ανησυχία των Ευρωπαίων συμμάχων. Πόσω μάλλον, που οι "κυρώσεις από την κόλαση” έχουν χάσει την ισχύ τους, διότι οι σημαντικότερες από αυτές (ήτοι η αποβολή της Ρωσίας από το σύστημα Swift και ενδεχομένως και η ακύρωση του NordStream2) δεν μπορούν να εξασφαλίσουν την συναίνεση των Ευρωπαίων, λόγω τους κόστους τους για τους ίδιους. Η ρωσική πλευρά, πάλι, έχει την ικανοποίηση να παρατηρεί την καταγραφή των θέσεών της στην διεθνή ατζέντα κατά τρόπο που δεν επιτρέπει πλέον την αγνόησή τους. Το ότι όμως ο πυρήνας τους εξακολουθεί να προσκρούσει στην αμερικανική άρνηση, επιβάλλει περαιτέρω κινήσεις υψηλού ρίσκου, που δεν προσφέρονται στον Βλαντίμιρ Πούτιν σε αφθονία.

Τα νούμερα της απαξίωσης της ΛΑΡΚΟ

Του Χάρη Φλουδόπουλου Οι δύο εν εξελίξει διαγωνισμοί για την πώληση της Λάρκο, συναντούν μια σειρά από εμπόδια με την κυριότερη ανησυχία να αφορά σε αυτό καθαυτό το ενδιαφέρον των υποψήφιων επενδυτών. Υπάρχει δηλαδή βάσιμη ανησυχία ότι τα συσσωρευμένα προβλήματα αλλά και οι σοβαρές εκκρεμότητες γύρω από την εταιρεία θα αποθαρρύνουν τους επενδυτές από το να υποβάλουν δεσμευτικές προσφορές. Ενδεικτικά των προβλημάτων της ΛΑΡΚΟ είναι τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν πρόσφατα στη βουλή από τον υπουργό οικονομικών Χ. Σταϊκούρα και τα οποία παρουσιάζουν ανάγλυφη την δραματική εικόνα της πάλαι ποτέ κραταιάς βιομηχανίας νικελίου. Ειδικότερα σύμφωνα με τον κ. Σταϊκούρα η εταιρεία: -Εμφάνιζε μηδενικά ταμειακά διαθέσιμα το 2019 -Η καθαρή θέση της από -160 εκατ. ευρώ το 2015 είχε αυξηθεί στα – 407 εκατ. ευρώ στο τέλος του 2019 -Την 5ετία 20150 – 2019 είχε συσσωρευμένα χρέη ύψους 260 εκατ. ευρώ -Οι ζημιές της το 2019 έφτασαν τα 99 εκατ. ευρώ, ενώ τα προηγούμενα χρόνια εμφάνισε ζημιές 30 εκατ. ευρώ το 2015, 68 εκατ. ευρώ το 2016, 6 εκατ. ευρώ το 2017 και 57 εκατ. ευρώ το 2018 -Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές της εταιρείας προς προμηθευτές εργολάβους, τράπεζες, ασφαλιστικά ταμεία ανέρχονται σε 500 εκατ. ευρώ -Η οφειλή προς τη ΔΕΗ που είναι και η μεγαλύτερη στις αρχές του 2020 είχε εκτοξευθεί στα 351 εκατ. ευρώ με ρυθμό αύξησης 5,5 εκατ. ευρώ κάθε μήνα. -Σύμφωνα με την εταιρεία ο τελευταίος δημοσιευμένος ισολογισμός ήταν του 2014 ενώ για τις μετέπειτα χρήσεις δεν είχαν καν συνταχθεί χρηματοοικονομικές καταστάσεις που να έχουν εγκριθεί από το ΔΣ. -Η εταιρεία διαθέτει απαρχαιωμένο εξοπλισμό, με το βασικό εξοπλισμό να είναι της δεκαετίας του 1970 και έκτοτε δεν έχει γίνει κάποια ουσιώδης επένδυση -Η εταιρεία επιδείκνυε διαχρονικά σοβαρό έλλειμμα στην τήρηση των περιβαλλοντικών όρων με κίνδυνο την άρση της άδειας λειτουργίας από το 2016 Υπενθυμίζεται ότι οι δύο διαγωνισμοί που βρίσκονται σε εξέλιξη αφορούν, στα περιουσιακά στοιχεία του δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) δηλαδή το μεταλλευτικό εργοστάσιο της Λάρυμνας, τα μεταλλεία στη Λάρυμνα και το Λούτσι καθώς και άλλα περιουσιακά ιδιοκτησίας του ελληνικού Δημοσίου και στην ιδιωτική περιουσία της ΛΑΡΚΟ (Ειδικός Διαχειριστής) δηλαδή τα μεταλλεία της Καστοριάς, της Εύβοιας, της Φθιώτιδας και της Βοιωτίας μαζί με τον εξοπλισμό τους. Στους διαγωνισμούς, είχαν δηλώσει μη δεσμευτικό ενδιαφέρον και συμμετέχουν ενεργά οι εταιρείες Mytilineos, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ σε κοινοπραξία με την AD Holdings και η Commodity & Mining Insight UK.

Παράθυρο αποκλιμάκωσης της έντασης - Αποχώρηση ρωσικών στρατευμάτων από τα σύνορα με Ουκρανία

Τη στιγμή που ολόκληρος ο πλανήτης παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα τις εξελίξεις στην Ουκρανία, καθώς διαρρέονται σενάρια περί ρωσικής εισβολής, η Μόσχα ανακοίνωσε την αποχώρηση ορισμένων στρατευμάτων από τα σύνορα, καθώς ολοκληρώνονται οι ασκήσεις. Πρόκειται για μια εξέλιξη που κατά πολλούς ανοίγει ένα παράθυρο αποκλιμάκωσης της έντασης, αν και βέβαια δεν μπορεί να αποκλειστεί και το ενδεχόμενο της μπλόφας. «Οι μονάδες της νότιας και δυτικής στρατιωτικής περιοχής, αφού ολοκλήρωσαν τα γυμνάσια τους, έχουν ήδη αρχίσει (…) να επιστρέφουν στις βάσεις τους», δήλωσε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Άμυνας. Η ανακοίνωση αυτή αποτελεί την πρώτη ένδειξη υποχώρησης της Μόσχας στην κρίση με τη Δύση που ξεκίνησε στα τέλη του 2021. Τους τελευταίους μήνες, η Δύση και η Ουκρανία έχουν κατηγορήσει την Ρωσία για ανάπτυξη στρατευμάτων κοντά στα ουκρανικά σύνορα στο πλαίσιο προετοιμασίας μιας εισβολής. Σημειώνεται ότι η Ρωσία είχε συγκεντρώσει -από τον Δεκέμβριο του 2021- περισσότερους από 100.000 στρατιώτες στα σύνορα με την Ουκρανία, εντείνοντας τις ανησυχίες της Δύσης. Η Μόσχα έχει διαψεύσει αυτές τις κατηγορίες, δηλώνοντας επανειλημμένως ότι δεν απειλεί κανέναν. Αντιθέτως, εκφράζει σοβαρές ανησυχίες για την στρατιωτική δραστηριότητα του NATO κοντά στα σύνορα της Ρωσίας, που την θεωρεί ως απειλή για την εθνική της ασφάλεια. Στο πλαίσιο αυτό, ζητά εγγυήσεις για την ασφάλειά της, όπως μια δέσμευση ότι η Ουκρανία δεν θα ενταχθεί ποτέ στο ΝΑΤΟ, κάτι που οι Δυτικοί απορρίπτουν. Kuleba: Καταφέραμε με τους Δυτικούς να εμποδίσουμε μια κλιμάκωση εκ μέρους της Ρωσίας Την ικανοποίηση του για την αποχώρηση ρωσικών στρατευμάτων από τη μεθόριο με την Ουκρανία εξέφρασε ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας, Dmytro Kuleba. «Η Ουκρανία και οι Δυτικοί κατάφεραν να εμποδίσουν μια κλιμάκωση εκ μέρους της Ρωσίας» ανέφερε ο Kuleba σε ένα πρώτο σχόλιο του μετά την ανακοίνωση της έναρξης μιας αποχώρησης των ρωσικών στρατευμάτων από τις περιοχές γύρω από την Ουκρανία. «Μαζί με τους εταίρους μας, καταφέραμε να εμποδίσουμε οποιαδήποτε νέα κλιμάκωση εκ μέρους της Ρωσίας» υποστήριξε ο Ουκρανός υπουργός Εξωτερικών. Κρίσιμες επαφές Scholz με Putin Εν τω μεταξύ, ιδιαίτερα κρίσιμες κρίνεται η συνάντηση που θα έχει σήμερα (15/2/2022) στη Μόσχα, ο Γερμανός καγκελάριος, Olaf Scholz, με τον πρόεδρο της Ρωσίας, Vladimir Putin. Ο Scholz θα επιχειρήσει να αποτρέψει μια και καλή το σενάριο του πολέμου στην Ευρώπη, επισημαίνοντας στον Ρώσο πρόεδρο ότι σε αυτήν την περίπτωση θα βρεθεί αντιμέτωπος με όλη τη Δύση απέναντι του αλλά και με πολύ σκληρές οικονομικές –και όχι μόνο– κυρώσεις. Ωστόσο, θα επισημάνει στον Ρώσο πρόεδρο, ο οποίος γνωρίζει ότι η Γερμανία είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος του στην Ευρώπη και ο μεγαλύτερος καταναλωτής του ρωσικού φυσικού αερίου, πως είναι ανοιχτή η πόρτα του διαλόγου και της διπλωματίας για να βρεθεί μια λύση στις ανησυχίες που διατυπώνει η Μόσχα σχετικά με την ασφάλεια της. Άλλωστε ο Scholz κατά την επίσκεψη του στην Ουάσινγκτον πριν μερικές εβδομάδες φαίνεται πως συναίνεσε – έστω και σιωπηρά - στο αίτημα του προέδρου Biden πως σε περίπτωση ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, το γερμανικό – ρωσικό project για τον αγωγό φυσικού αερίου Nord Stream 2 τελειώνει. Η συνάντηση Lavrov με Putin Της αποχώρησης των ρωσικών στρατευμάτων προηγήθηκε η συνάντηση του Ρώσου προέδρου, Vladimir Putin, με τον υπουργό Εξωτερικών, Sergey Lavrov, με τον τελευταίο να προτείνει τη συνέχιση των διπλωματικών επαφών προκειμένου να αποσπάσει εγγυήσεις ασφαλείας από τη Δύση. Ο Lavrov ανέφερε στον Putin ότι οι ΗΠΑ έχουν υποβάλει συγκεκριμένες προτάσεις για τη μείωση των στρατιωτικών κινδύνων, αλλά επισήμανε ότι οι απαντήσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ δεν ήταν ικανοποιητικές. Σε έναν διάλογο ενώπιον του τηλεοπτικού φακού, ο Ρώσος πρόεδρος εμφανίστηκε να ρωτά τον υπουργό Εξωτερικών εάν υπάρχει πιθανότητα να επιτευχθεί συμφωνία για την αντιμετώπιση των ανησυχιών της Ρωσίας για την ασφάλεια ή αν απλώς παρασύρεται σε βασανιστικές διαπραγματεύσεις. «Έχουμε προειδοποιήσει επανειλημμένα ότι δεν θα επιτρέψουμε επ' αόριστον διαπραγματεύσεις για ζητήματα που απαιτούν λύση σήμερα. Αλλά ως υπουργός Εξωτερικών πρέπει να πω ότι πάντα υπάρχουν πιθανότητες να επιλυθούν τα προβλήματα» απάντησε ο Lavrov. Και πρόσθεσε: «Μου φαίνεται ότι οι δυνατότητες για διάλογο δεν έχουν εξαντληθεί [...] Σε αυτό το στάδιο, θα πρότεινα να συνεχίσουμε [σ.σ.: διπλωματικά] και να διευρύνουμε τις διαπραγματεύσεις».

Στο 6,2% ο πληθωρισμός σε ετήσια βάση τον Ιανουάριο - Ο υψηλότερος από την είσοδο της Ελλάδας στο ευρώ

Στο 6,2% διαμορφώθηκε η αύξηση του δείκτη τιμών καταναλωτή τον Ιανουάριο του 2022 έναντι του Ιανουαρίου του 2021, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ). Πρόκειται για τον υψηλότερο καταγεγραμμένο πληθωρισμό σε ετήσια βάση από την είσοδο της Ελλάδας στο ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα. Τον αντίστοιχο μήνα πέρσι είχε καταγραφεί μείωση 2% σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2020. Ο δείκτης παρουσίασε μείωση 0,3% τον Ιανουάριο του 2022 σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2021, δείχνοντας μικρή τάση αποκλιμάκωσης. Ο μέσος ΔΤΚ του δωδεκαμήνου Φεβρουαρίου 2021 - Ιανουαρίου 2022, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο Δείκτη του δωδεκαμήνου Φεβρουαρίου 2020 - Ιανουαρίου 2021, παρουσίασε αύξηση 1,9%, έναντι μείωσης 1,5% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του δωδεκαμήνου Φεβρουαρίου 2020 - Ιανουαρίου 2021 με το δωδεκάμηνο Φεβρουαρίου 2019 – Ιανουαρίου 2020 Η συγκυρία, με βάση τα σημερινά δεδομένα, προμηνύει ένα πολύ δύσκολο πρώτο εξάμηνο σε ό,τι αφορά την εξέλιξη των τιμών, αφού η πίεση από καύσιμα και τρόφιμα θα συνεχιστεί για το υπόλοιπο του πρώτου μισού του χρόνου. Στη συνέχεια, αν δεν συμβεί κάτι εξαιρετικά απρόοπτο (π.χ. μια περαιτέρω κλιμάκωση μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας) που θα αυξήσει περαιτέρω τις τιμές στα ενεργειακά προϊόντα, ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει αυτόματα λόγω του "φαινόμενου βάση". Του γεγονότος δηλαδή, ότι πλέον οι τιμές του 2022, θα αρχίζουν να συγκρίνονται με τις αντίστοιχες τιμές του 2021, που ήταν επίσης αυξημένες. Το μεγάλο ζητούμενο είναι πώς θα εξελιχθεί ο πληθωρισμός μεσοπρόθεσμα. Αν δηλαδή μετά τα μέσα του επόμενου χρόνου, οι τιμές μετά από μια περίοδο σταθεροποίησης θα αρχίσουν να υποχωρούν, προσεγγίζοντας τα επίπεδα του 2019 ή θα παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα, συνεχίζοντας να πιέζουν τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.

ΕΛΣΤΑΤ: Αυξήθηκε 21,1% ο κύκλος εργασιών των δραστηριοτήτων της οικονομίας το 2021

Η Ελληνική Στατιστική Αρχή ανακοινώνει τα στοιχεία που αφορούν στην εξέλιξη του κύκλου εργασιών για τις επιχειρήσεις που τέθηκαν σε αναστολή λειτουργίας με κρατική εντολή τον Μάρτιο 2020, λόγω της πανδημίας της νόσου του κορωνοϊού 2019 (COVID-19).ΕΛΣΤΑΤ: Για το σύνολο των επιχειρήσεων και των δραστηριοτήτων της οικονομίας, ο κύκλος εργασιών το έτος 2021 ανήλθε σε 332.434.338 χιλ. ευρώ σημειώνοντας αύξηση 21,1% σε σχέση με το έτος 2020, που είχε ανέλθει σε 274.437.995 χιλ. ευρώ. Tη μεγαλύτερη αύξηση στον κύκλο εργασιών κατά 59,8%, μεταξύ των ετών 2021 και 2020 παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του τομέα Δραστηριότητες Υπηρεσιών Παροχής Καταλύματος και Υπηρεσιών Εστίασης, ενώ τη μικρότερη αύξηση στον κύκλο εργασιών κατά 2,7% παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του τομέα Διαχείριση Ακίνητης Περιουσίας. Για το σύνολο των επιχειρήσεων και των δραστηριοτήτων της οικονομίας, ο κύκλος εργασιών το τέταρτο τρίμηνο 2021 ανήλθε σε 99.030.603 χιλ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 32,7% σε σχέση με το τέταρτο τρίμηνο 2020, που είχε ανέλθει σε 74.653.883 χιλ. ευρώ. Τη μεγαλύτερη αύξηση στον κύκλο εργασιών το τέταρτο τρίμηνο 2021 σε σύγκριση με το τέταρτο τρίμηνο 2020 παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του τομέα Τέχνες, Διασκέδαση και Ψυχαγωγία κατά 88,6%, ενώ τη μικρότερη αύξηση στον κύκλο εργασιών το τέταρτο τρίμηνο 2021 σε σύγκριση με το τέταρτο τρίμηνο 2020 παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του τομέα Ορυχεία και Λατομεία, κατά 0,1%. Για το σύνολο των επιχειρήσεων της οικονομίας με υποχρέωση τήρησης διπλογραφικών βιβλίων, για τις οποίες υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία σε μηνιαία βάση, ο κύκλος εργασιών τον Δεκέμβριο 2021 ανήλθε σε 30.335.748 χιλ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 33,5% σε σχέση με τον Δεκέμβριο 2020, που είχε ανέλθει σε 22.720.856 χιλ. ευρώ. Τη μεγαλύτερη αύξηση στον κύκλο εργασιών τον Δεκέμβριο 2021 σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο 2020 παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του τομέα Τέχνες, Διασκέδαση και Ψυχαγωγία κατά 342,5%. Τη μικρότερη αύξηση στον κύκλο εργασιών τον Δεκέμβριο 2021 σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο 2020 παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του τομέα Άλλες Δραστηριότητες Παροχής Υπηρεσιών, κατά 0,5% ενώ τη μεγαλύτερη μείωση κατέγραψαν οι επιχειρήσεις του τομέα Δημόσια Διοίκηση και Άμυνα, Υποχρεωτική Κοινωνική Ασφάλιση, κατά 5,6%. Για τις 210.217 επιχειρήσεις που τέθηκαν σε αναστολή λειτουργίας τον Μάρτιο 2020, ο κύκλος εργασιών το έτος 2021 ανήλθε σε 27.124.667 χιλ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 33,6% σε σχέση με το έτος 2020, που είχε ανέλθει σε 20.296.943 χιλ. ευρώ. Τη μεγαλύτερη αύξηση στον κύκλο εργασιών κατά 120,3%, μεταξύ του έτους 2021 και του έτους 2020 παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του κλάδου των Καταλυμάτων, ενώ τη μικρότερη αύξηση στον κύκλο εργασιών κατά 4,7% παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του κλάδου Δραστηριότητες βιβλιοθηκών, αρχειοφυλακείων, μουσείων και λοιπές πολιτιστικές δραστηριότητες. Για τις 210.217 επιχειρήσεις που τέθηκαν σε αναστολή λειτουργίας τον Μάρτιο 2020, ο κύκλος εργασιών το τέταρτο τρίμηνο 2021 ανήλθε σε 7.541.307 χιλ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 63,4% σε σχέση με το τέταρτο τρίμηνο 2020, που είχε ανέλθει σε 4.616.362 χιλ. ευρώ. Τη μεγαλύτερη αύξηση στον κύκλο εργασιών το τέταρτο τρίμηνο 2021 σε σύγκριση με το τέταρτο τρίμηνο 2020 παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του κλάδου Παραγωγή κινηματογραφικών ταινιών, βίντεο και τηλεοπτικών προγραμμάτων, ηχογραφήσεις και μουσικές εκδόσεις κατά 536,7%. Τη μικρότερη αύξηση στον κύκλο εργασιών το τέταρτο τρίμηνο 2021 σε σύγκριση με το τέταρτο τρίμηνο 2020 παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του κλάδου Αθλητικές δραστηριότητες και δραστηριότητες διασκέδασης και ψυχαγωγίας, κατά 2,1%, ενώ μείωση κατέγραψαν οι επιχειρήσεις του κλάδου Δραστηριότητες βιβλιοθηκών, αρχειοφυλακείων, μουσείων και λοιπές πολιτιστικές δραστηριότητες, κατά 1,9%. Για τις επιχειρήσεις που τέθηκαν σε αναστολή λειτουργίας τον Μάρτιο 2020 με υποχρέωση τήρησης διπλογραφικών βιβλίων, για τις οποίες υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία σε μηνιαία βάση, ο κύκλος εργασιών τον Δεκέμβριο 2021 ανήλθε σε 1.706.389 χιλ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 119,1% σε σχέση με τον Δεκέμβριο 2020, που είχε ανέλθει σε 778.686 χιλ. ευρώ. Τη μεγαλύτερη αύξηση στον κύκλο εργασιών τον Δεκέμβριο 2021 σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο 2020 παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του κλάδου Τυχερά παιχνίδια και στοιχήματα κατά 1.069,5%. Τη μικρότερη αύξηση στον κύκλο εργασιών τον Δεκέμβριο 2021 σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο 2020 παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του κλάδου της Εκπαίδευσης, κατά 13,3% ενώ τη μεγαλύτερη μείωση κατέγραψαν οι επιχειρήσεις του κλάδου Δημιουργικές δραστηριότητες, τέχνες και διασκέδαση, κατά 35,7%. Τα στοιχεία που δημοσιεύονται, μπορούν να αναδείξουν, αφενός ποιες επιχειρήσεις πλήττονται περισσότερο, σε όρους μείωσης του κύκλου εργασιών, κατά τις περιόδους ισχύος των περιοριστικών μέτρων, και αφετέρου ποιες επιχειρήσεις ανακάμπτουν γρηγορότερα ή βραδύτερα κατά τις περιόδους άρσης των μέτρων αυτών. Επιπλέον, με βάση τα στοιχεία που δημοσιεύονται, μπορεί να συναχθεί, από την πλευρά της προσφοράς, ποιες από τις επιχειρήσεις ανταποκρίθηκαν - προσαρμόστηκαν γρηγορότερα στην άρση των περιοριστικών μέτρων και στη λειτουργία υπό τις νέες συνθήκες που έχουν επιβληθεί λόγω της πανδημίας. Παράλληλα, από την πλευρά της ζήτησης, μπορούν να εξαχθούν χρήσιμα, έμμεσα συμπεράσματα σχετικά με τις επιχειρήσεις, τις οποίες επέλεξαν κατά προτεραιότητα και μαζικότερα οι καταναλωτές (φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις) κατά τις περιόδους άρσης των περιοριστικών μέτρων για να καλύψουν βασικές και άλλες ανάγκες του

Κομισιόν: Στο 8,5% η ανάπτυξη της Ελλάδας το 2021, στο 4,9% το 2022 και στο 3,5% το 2023

O τουρισμός αναμένεται να συνεχίσει να ανακτά τις προηγούμενες απώλειές του, έως ότου επανέλθει πλήρως στα προ πανδημίας επίπεδα μέχρι το τέλος του ορίζοντα πρόβλεψης Ισχυρή ανάπτυξη 8,5% για το 2021 , 4,9% για το 2022 και 3,5% για το 2023, προβλέπει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Ελλάδα σύμφωνα με τις χειμερινές οικονομικές της προβλέψεις που έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα, αναθεωρώντας προς τα πάνω τις προβλέψεις της για το 2021, σε σύγκριση με αυτές του Νοεμβρίου (7,1%) και ελαφρώς προς τα κάτω για το 2022 (5,2%). Σύμφωνα με την έκθεση της Επιτροπής, το πραγματικό ΑΕΠ στην Ελλάδα αυξήθηκε κατά 2,7% το τρίτο τρίμηνο του 2021, αντανακλώντας τις ισχυρές εξαγωγικές επιδόσεις και τη σημαντική συμβολή της ιδιωτικής κατανάλωσης. Η αξιοσημείωτη ανάκαμψη των τουριστικών εισροών το καλοκαίρι βοήθησε την οικονομία να ανακτήσει σημαντικό μέρος των προηγούμενων απωλειών λόγω της πανδημίας COVID-19, ενώ ο βιομηχανικός τομέας ανέκαμψε ισχυρά. Η πρόσφατη εμφάνιση της παραλλαγής Omicron και η σχετική αυστηροποίηση των μέτρων περιορισμού αναμένεται να επηρέασαν την ανάπτυξη το τελευταίο τρίμηνο του 2021, αλλά ο αντίκτυπός της προβλέπεται να εξασθενίσει σε μεγάλο βαθμό κατά το πρώτο τρίμηνο του 2022. Συνολικά, αναμένεται το πραγματικό ΑΕΠ να έχει αυξηθεί κατά 8,5% το 2021. Ο ρόλος των επενδύσεων Η ανάπτυξη το 2022 προβλέπεται να τονωθεί από επενδύσεις, υποστηριζόμενες από το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Καθώς οι καταναλωτικές δαπάνες επιστρέφουν στα προ πανδημίας επίπεδα, η ιδιωτική κατανάλωση αναμένεται επίσης να στηρίξει την ανάπτυξη. Επιπλέον, το εξωτερικό περιβάλλον προβλέπεται να παραμείνει υποστηρικτικό. Ειδικότερα, ο τουρισμός αναμένεται να συνεχίσει να ανακτά τις προηγούμενες απώλειές του, έως ότου επανέλθει πλήρως στα προ πανδημίας επίπεδα μέχρι το τέλος του ορίζοντα πρόβλεψης. Συνολικά, το πραγματικό ΑΕΠ προβλέπεται να αυξηθεί κατά 4,9% το 2022 και να μειωθεί στο 3,5% το 2023. Αυξημένος ο πληθωρισμός Όσον αφορά τον πληθωρισμό, καθοδηγούμενος κυρίως από τις τιμές της ενέργειας, αυξήθηκε το τελευταίο τρίμηνο του 2021. Οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας και των καυσίμων αναμένεται να κορυφωθούν το πρώτο τρίμηνο του 2022 και να υποχωρήσουν αργότερα εντός του έτους. Το υψηλό ενεργειακό κόστος αναμένεται να επιβαρύνει στη συνέχεια τα υπόλοιπα στοιχεία του καλαθιού κατανάλωσης. Ο συνολικός πληθωρισμός στην Ελλάδα προβλέπεται σε 3,1% το 2022 και 1,1% το 2023. Οι μισθολογικές πιέσεις παρέμειναν μέχρι στιγμής περιορισμένες λόγω της μεγάλης ακόμη χαλάρωσης στην αγορά εργασίας. Οι αρχές ανακοίνωσαν αύξηση του κατώτατου μισθού στα μέσα του 2022, το μέγεθος του οποίου θα καθοριστεί αργότερα μέσα στο έτος και ως εκ τούτου δεν συνυπολογίζεται σε αυτήν την πρόβλεψη. Αυξημένοι οι κίνδυνοι πρόβλεψης Τέλος, η Επιτροπή επισημαίνει ότι οι κίνδυνοι για τις προβλέψεις παραμένουν αυξημένοι. Παρά την ταχεία ανάκαμψη μέχρι στιγμής, η εξέλιξη της πανδημίας αποτελεί πηγή αβεβαιότητας ιδιαίτερα για τις αφίξεις τουριστών. Επιπλέον, η πρόβλεψη προϋποθέτει μόνο περιορισμένο αρνητικό αντίκτυπο στην παραγωγή από την αξιοσημείωτη αύξηση του κόστους των εισροών. Από την άλλη, το συσσωρευμένο απόθεμα αποταμίευσης κατά τη διάρκεια της πανδημίας θα μπορούσε να διευκολύνει μια πιο τολμηρή αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης. Οι ισχυρές επιδόσεις των εξαγωγών αγαθών από το 2020 θα μπορούσαν να είναι ενδεικτικές διαρθρωτικών βελτιώσεων στον εξωτερικό τομέα, οι οποίες θα μπορούσαν να αποτελέσουν πηγή πρόσθετων ανοδικών κινδύνων.

Γιατί η πυρηνική ενέργεια αποτελεί αξιόπιστη ενεργειακή λύση

Ίων Σταματελάτος Κλιματική αλλαγή, μηδενικές εκπομπές άνθρακα, ενεργειακή ασφάλεια, πυρηνικοί αντιδραστήρες νέας γενιάς, έρευνα για την παραγωγή ενέργειας μέσω σύντηξης, βιώσιμο ενεργειακό μείγμα και, πάνω απ’ όλα, γεωπολιτική … Θέματα ζωτικής σημασίας, που απαιτούν τη λήψη σημαντικών αποφάσεων, τα αποτελέσματα των οποίων θα αποτελέσουν καθοριστικούς παράγοντες για τον κόσμο του μέλλοντος. Το ανανεωμένο ενδιαφέρον, σε ολόκληρο τον κόσμο, για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από πυρηνικούς σταθμούς, οφείλεται σε μεγάλο βαθμό από τη δυνατότητα που προσφέρουν οι σταθμοί αυτοί για αξιόπιστη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, προκειμένου να καλυφθούν οι συνεχώς αυξανόμενες βιομηχανικές και αστικές ανάγκες χωρίς όμως παράλληλη εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου. Επιπλέον, η πυρηνική ενέργεια αποτελεί ελκυστική επιλογή για χώρες που θέλουν, μεν, να καλύψουν τις ενεργειακές τους ανάγκες, χωρίς ωστόσο να βασίζονται σε αβέβαιες εισαγωγές από το εξωτερικό, όπως – για παράδειγμα – συμβαίνει στις μέρες μας με την κατακόρυφη αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου. Οι εξελίξεις στην πυρηνική τεχνολογία, που υπόσχονται την ασφαλή λειτουργία σταθμών ηλεκτροπαραγωγής – και επιπλέον η προοπτική ανάπτυξης μικρών αρθρωτών αντιδραστήρων, που προσφέρουν μεγαλύτερη ευελιξία στην τοποθεσία εγκατάστασης τους ώστε να ανταποκρίνονται στις τοπικές ενεργειακές ανάγκες – έχουν ως αποτέλεσμα τη ραγδαία αύξηση του αριθμού των υπό κατασκευή πυρηνικών σταθμών παγκοσμίως. Σήμερα, κατασκευάζονται 54 αντιδραστήρες για την παραγωγή ενέργειας, οι περισσότεροι από τους οποίους στην Ασία. Για παράδειγμα, η Κίνα κατασκευάζει πυρηνικούς σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής συνολικής ισχύος 17270 MW, η Νότια Κορέα 5360 MW, η Ινδία 5194 MW, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα 4035 MW και η γειτονική μας Τουρκία 3342 MW. Παρ’ όλη τη σφοδρή κριτική, τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι η πυρηνική ενέργεια γίνεται ολοένα και πιο ασφαλής πηγή ενέργειας. Επιπλέον, το σημαντικό ζήτημα της διαχείρισης των αποβλήτων υψηλών επιπέδων ραδιενέργειας, που απασχολεί όσους αντιμετωπίζουν την πυρηνική ενέργεια με σκεπτικισμό και αποτελεί σημαντική πρόκληση λόγω της εξαιρετικά μεγάλης χρονικής περιόδου κατά την οποία τα υλικά αυτά παραμένουν δυνητικά επικίνδυνα για τους ζωντανούς οργανισμούς, φαίνεται ότι αντιμετωπίζεται με επιτυχία. Η διεθνώς αποδεκτή λύση περιλαμβάνει την επανεπεξεργασία των χρησιμοποιημένων καυσίμων, κάτι που έχει σαν αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση της ποσότητας των ραδιενεργών αποβλήτων, και την τελική εναπόθεσή τους σε ειδικές εγκαταστάσεις που έχουν κατασκευασθεί σε μεγάλα γεωλογικά βάθη. Σήμερα η πυρηνική ενέργεια βρίσκεται στο επίκεντρο των ενεργειακών συζητήσεων που γίνονται στην Ευρώπη, καθώς στις 2 Φεβρουαρίου 2022 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε έναν συμπληρωματικό νόμο για το κλίμα το οποίο περιλαμβάνει – υπό αυστηρούς όρους – συγκεκριμένες δραστηριότητες οι οποίες αφορούν στην πυρηνική ενέργεια και το φυσικό αέριο στο πλαίσιο των οικονομικών δραστηριοτήτων που καλύπτονται από την ενεργειακή πολιτική της ΕΕ. Η Επίτροπος για τις Χρηματοπιστωτικές Υπηρεσίες, τη Χρηματοπιστωτική Σταθερότητα και την Ένωση Κεφαλαιαγορών, Mairead McGuinness, δήλωσε ότι «δεδομένης της επείγουσας ανάγκης και του τεράστιου μεγέθους της κλιματικής πρόκλησης, η ΕΕ θα πρέπει να δεσμευτεί σε ένα τεχνολογικά ουδέτερο πλαίσιο χρηματοδότησης και να θεσπίσει επιστημονικά αυστηρά και συνεπή κριτήρια για τη βελτιστοποίηση της ανάπτυξης όλων των αποδεδειγμένων βιώσιμων τεχνολογιών χαμηλών εκπομπών άνθρακα, συμπεριλαμβανομένων του φυσικού αερίου και της πυρηνικής ενέργειας». Αυτή είναι η πρώτη φορά κατά την οποία συμπεριλαμβάνεται η πυρηνική ενέργεια μεταξύ των πηγών που πληρούν τις προϋποθέσεις για χρηματοδότηση ως «βιώσιμη» λύση. Το γεγονός αυτό έχει μεγάλη σημασία για τη διασφάλιση επενδυτικών κεφαλαίων αλλά και για την πρόσβαση σε «πράσινη» χρηματοδότηση χαμηλού κόστους που υποστηρίζεται από τις Ευρωπαϊκές κυβερνήσεις. Πρέπει να τονιστεί ότι περισσότερο από το 70% του κόστους παραγωγής πυρηνικής ηλεκτρικής ενέργειας οφείλεται στο κόστος του κεφαλαίου, δηλαδή το κόστος για την κατασκευή του σταθμού. Επομένως, η πρόσβαση σε οικονομικά προσιτή χρηματοδότηση, όπως αυτή που διατίθεται σε εκείνες τις οικονομικές δραστηριότητες της ΕΕ που χαρακτηρίζονται ως «βιώσιμες», θα συμβάλει καθοριστικά στην ελαχιστοποίηση του κόστους κατασκευής των πυρηνικών σταθμών. Στην ΕΕ καθένα από τα 27 κράτη μέλη είναι υπεύθυνο για την επιλογή του ενεργειακού μείγματος που εξυπηρετεί τις εθνικές του ανάγκες του. Ωστόσο, όλες οι προβλέψεις και τα σενάρια μετάβασης στη χρήση καθαρής ενέργειας χωρίς εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι της Συνθήκης των Παρισίων, συγκλίνουν στο ότι είναι δύσκολο να επιτευχθεί ο στόχος των «μηδενικών εκπομπών» χωρίς σημαντική συμβολή και από την πυρηνική ενέργεια. Σε αυτό το πλαίσιο, δώδεκα χώρες της ΕΕ έχουν δηλώσει κατηγορηματικά την πρόθεσή τους να συμπεριλάβουν την πυρηνική ενέργεια στα σχέδιά τους (Βουλγαρία, Κροατία, Τσεχία, Φινλανδία, Γαλλία, Ουγγαρία, Ολλανδία, Πολωνία, Ρουμανία, Σλοβακία, Σλοβενία και Σουηδία). Επομένως, η νέα ταξινόμηση της ΕΕ τους παρέχει τα οικονομικά εργαλεία για να επιτύχουν τον στόχο τους. Από την άλλη πλευρά, οι επικριτές της ενεργειακής ταξινόμησης για το κλίμα θεωρούν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση εντάσσοντας την πυρηνική ενέργεια και το φυσικό αέριο στις μεταβατικές βιώσιμες μορφές ενέργειας αφαιρεί σημαντικά κεφάλαια από μελλοντικές επενδύσεις προς την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, που είναι και ο τελικός στόχος της ενεργειακής πολιτικής. Στα πλαίσιο αυτό αντιπροτάθηκε, ως εναλλακτική λύση, η ύπαρξη μιας ενδιάμεσης κατηγορίας στο πλαίσιο της ταξινόμησης, η οποία θα επιτρέπει κατά την μεταβατική περίοδο ειδικές ενισχύσεις και κεφάλαια που θα απευθύνονται μόνο στην πυρηνική ενέργεια και το φυσικό αέριο. Ανεξάρτητα αν συμφωνούμε ή όχι με τη συμπερίληψη της πυρηνικής ενέργειας στις βιώσιμες μεταβατικές μορφές ενέργειας της ΕΕ, οι πυρηνικοί αντιδραστήρες παράγουν σήμερα το 26% της ενέργειας στην ΕΕ. Επίσης, παράγουν περίπου το ένα τρίτο της παγκόσμιας ηλεκτρικής ενέργειας χωρίς εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου. Είναι δηλαδή η δεύτερη μεγαλύτερη πηγή ηλεκτρικής ενέργειας χαμηλών εκπομπών άνθρακα στον κόσμο μετά την υδροηλεκτρική. Επομένως, η πυρηνική ενέργεια συνεισφέρει ήδη σημαντικά προς την κατεύθυνση της επίτευξης των στόχων της Συνθήκης των Παρισίων για την κλιματική αλλαγή και η πρόσφατη νομοθεσία της ΕΕ θα συμβάλει στην περαιτέρω ανάπτυξη της συμβολής της. *Ο Δρ. Ίων Σταματελάτος είναι Διευθυντής Ερευνών, ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος».

Έρευνα και ΕΕ: Εγκρίθηκε το πρόγραμμα ύψους 1,7 δισ. ευρώ του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Καινοτομίας για το 2022

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε σήμερα το πρόγραμμα εργασίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Καινοτομίας (ΕΣΚ) για το 2022, το οποίο παρέχει φέτος ευκαιρίες χρηματοδότησης, ύψους άνω των 1,7 δισ. ευρώ, για καινοτόμους δημιουργούς, προκειμένου να επεκταθούν και να δημιουργήσουν νέες αγορές, για παράδειγμα στους τομείς της κβαντικής υπολογιστικής, των μπαταριών νέας γενιάς και της γονιδιακής θεραπείας. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Καινοτομίας, το οποίο εγκαινιάστηκε τον Μάρτιο του 2021 στο πλαίσιο του προγράμματος "Ορίζων Ευρώπη", διαθέτει συνολικό προϋπολογισμό άνω των 10 δισ. ευρώ για την περίοδο 2021-2027. Το φετινό πρόγραμμα περιλαμβάνει διάφορα νέα στοιχεία, όπως: - Μια νέα πρωτοβουλία του ΕΣΚ για την επέκταση 100 επιχειρήσεων, που αποσκοπεί στον εντοπισμό 100 υποσχόμενων επιχειρήσεων υπερπροηγμένης τεχνολογίας στην ΕΕ, οι οποίες έχουν τη δυνατότητα να καταστούν "επιχειρήσεις-μονόκεροι" (δηλαδή με αποτίμηση άνω του 1 δισ. ευρώ). - Επενδύσεις μετοχικού κεφαλαίου άνω των 15 εκατ. ευρώ: Το μέσο Accelerator του ΕΣΚ θα επιτρέψει στις επιχειρήσεις που ασχολούνται με τεχνολογίες στρατηγικού ενδιαφέροντος για την Ευρώπη, να υποβάλουν αίτηση για επενδύσεις του ΕΣΚ ύψους άνω των 15 εκατ. ευρώ. - Μεγαλύτερη στήριξη για τις καινοτόμες γυναίκες με την ανάπτυξη ενός δείκτη καινοτομίας με σκοπό να εντοπιστούν τα κενά και να ενθαρρυνθεί η ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων εντός των επιχειρήσεων. Ο δείκτης θα παρέχει συνεκτικές πληροφορίες σε επενδυτές, χρηματοδότες, πελάτες και υπεύθυνους χάραξης πολιτικής. Επίσης, το 2022 το βραβείο καινοτόμων γυναικών της ΕΕ θα περιλαμβάνει δύο επιπλέον βραβεία για καινοτόμες γυναίκες κάτω των 35 ετών. Συνεπώς, θα απονεμηθούν συνολικά έξι βραβεία: τρία βραβεία στις πιο καινοτόμες γυναίκες από ολόκληρη την ΕΕ και τις χώρες που συνδέονται με το πρόγραμμα "Ορίζων Ευρώπη" και τρία βραβεία στις πλέον υποσχόμενες καινοτόμες γυναίκες κάτω των 35 ετών ("Rising Innovators"). - Τα βραβεία προτροπής "Challenges" του ΕΣΚ θα παρέχουν ευκαιρίες χρηματοδότησης, ύψους άνω των 500 εκατ. ευρώ, σε νεοφυείς επιχειρήσεις με σκοπό την ανάπτυξη τεχνολογιών σε τομείς που θα συμβάλουν στον στόχο της ΕΕ για τη μείωση των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030, καθώς και για την ανάπτυξη στρατηγικής αυτονομίας στους τομείς της κβαντικής, του διαστήματος και των νέων ιατρικών τεχνολογιών. - Χρηματοδότηση ύψους 350 εκατ. ευρώ από το μέσο Pathfinder του ΕΣΚ για πολυεπιστημονικές ερευνητικές ομάδες, ώστε να αναληφθεί οραματική έρευνα που θα οδηγήσει σε τεχνολογικά επιτεύγματα. - Χρηματοδότηση ύψους 131 εκατ. ευρώ από τον μηχανισμό του ΕΣΚ για τη χρηματοδότηση της μετάβασης, προκειμένου να μετατραπούν τα αποτελέσματα της έρευνας σε ευκαιρίες καινοτομίας, με έμφαση στα αποτελέσματα που προκύπτουν από τα έργα του Pathfinder του ΕΣΚ και τα έργα εξακρίβωσης της δυνατότητας υλοποίησης (Proof-of-Concept) του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας, με στόχο την ωρίμανση των τεχνολογιών και τη δημιουργία επιχειρηματικού πλαισίου για συγκεκριμένες εφαρμογές. - Χρηματοδότηση ύψους 1,16 δισ. ευρώ από το μέσο Accelerator του ΕΣΚ για νεοφυείς επιχειρήσεις και ΜΜΕ με σκοπό την ανάπτυξη και την κλιμάκωση καινοτομιών υψηλού αντικτύπου με τη δυνατότητα δημιουργίας νέων αγορών ή διατάραξης των υφιστάμενων. - Όλα τα έργα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Καινοτομίας θα έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες επιχειρηματικής επιτάχυνσης, οι οποίες παρέχουν εκπαιδευτές, καθοδηγητές και εμπειρογνωμοσύνη, ευκαιρίες σύμπραξης με επιχειρήσεις, επενδυτές και άλλους. Πηγή: ΑΜΠΕ

Προς χρηματοδότηση από την ΕΤΕπ έργα 190 εκατ. ευρώ

Στη χρηματοδότηση έργων με υψηλό κοινωνικό και οικονομικό αντίκτυπο στον τομέα της Ανώτατης Εκπαίδευσης, που αφορούν περιοχές της Περιφέρειας, προχωράει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), συνεχίζοντας τη σταθερή υποστήριξή της σε δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις οι οποίες έχουν τη δυνατότητα να φέρουν θετικές αλλαγές σε ολόκληρη τη χώρα και να ενισχύσουν την κοινωνική συνοχή, όπως αναφέρουν σε κοινή τους ανακοίνωση τα υπουργεία Οικονομικών, Ανάπτυξης και Παιδείας. Ειδικότερα, η ΕΤΕπ ενέκρινε την πρόταση χρηματοδότησης έργων ύψους 190 εκατ. ευρώ, που προωθούνται με Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) και αφορούν στη μελέτη, χρηματοδότηση, κατασκευή και τεχνική διαχείριση φοιτητικών και άλλων κτιριακών εγκαταστάσεων [συμπεριλαμβανομένων εργαστηρίων έρευνας και ανάπτυξης (R&D)] για ελληνικά πανεπιστήμια. Συγκεκριμένα, πρόκειται για τα ακόλουθα: -Εγκαταστάσεις φοιτητικών εστιών του Πανεπιστημίου Κρήτης. -Εγκαταστάσεις φοιτητικών εστιών, εκπαιδευτικών, ερευνητικών και άλλων υποδομών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης. -Εγκαταστάσεις φοιτητικών εστιών και άλλων εκπαιδευτικών και ερευνητικών εγκαταστάσεων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, σε Βόλο και Λαμία. Τα παραπάνω έργα εντάσσονται σε ένα ευρύτερο πλέγμα προγραμμάτων ΣΔΙΤ για την πολύπλευρη αναβάθμιση ελληνικών Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων, συνολικού προϋπολογισμού 445 εκατ. ευρώ, το οποίο βρίσκεται σε εξέλιξη. Η υλοποίησή τους αναμένεται να έχει πολλά, σημαντικά και πολυεπίπεδα οφέλη, τόσο για τις τοπικές κοινωνίες όσο και για το σύνολο της χώρας. Μέσω αυτών, ενισχύεται η φοιτητική στέγη, διευκολύνεται η προσβασιμότητα στις σπουδές και αναβαθμίζεται περαιτέρω η ποιότητα των Πανεπιστημίων που βρίσκονται εκτός των μεγάλων οικονομικών και πληθυσμιακών κόμβων της Ελλάδας, δηλαδή της Αττικής και της Κεντρικής Μακεδονίας. Οι νέοι, σύγχρονοι χώροι διδασκαλίας και μάθησης που θα δημιουργηθούν, αφενός θα παρέχουν τη δυνατότητα σε φοιτητές από οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα να αποκτήσουν πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, μειώνοντας σημαντικά το κόστος διαβίωσης στις εν λόγω περιοχές, αφετέρου θα βελτιώσουν την ποιότητα της παρεχόμενης τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Περιφέρεια, αυξάνοντας συνολικά τις προοπτικές απασχόλησης. Πρόκειται, συνεπώς, για έργα που συμβάλλουν στη μείωση της υπερσυγκέντρωσης πληθυσμού και δραστηριοτήτων στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα, ενισχύουν την περιφερειακή ανάπτυξη και μειώνουν τις κοινωνικές ανισότητες, βοηθώντας στην προώθηση μιας ισορροπημένης οικονομικής, κοινωνικής και χωρικής ανάπτυξης. Η Ελληνική Κυβέρνηση συνεχίζει τη στενή και ιδιαιτέρως εποικοδομητική συνεργασία που έχει αναπτύξει με την ΕΤΕπ τα τελευταία χρόνια, προκειμένου να διασφαλίζεται η χρηματοδότηση έργων μεγάλης προστιθέμενης αξίας για όλη τη χώρα. Έργων που προάγουν την κοινωνική συνοχή, ενισχύουν τη διατοπική και περιφερειακή ανάπτυξη, προσφέρουν νέες ευκαιρίες και συμβάλλουν ουσιαστικά στην ισχυρή, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη ολόκληρης της χώρας.