Γιατί αυξήθηκε η ραδιενέργεια στο Τσερνομπίλ;

Τα ρωσικά στρατεύματα έχουν καταλάβει τον πυρηνικό σταθμό του Τσερνομπίλ, ο οποίος εξακολουθεί να περιέχει πυρηνικά απόβλητα που θα μπορούσαν να αποτελέσουν απειλή για τη γύρω περιοχή και όχι μόνο. Εκφράζονται φόβοι ότι η στρατιωτική δραστηριότητα θα μπορούσε να προκαλέσει εξάπλωση ραδιενεργού υλικού. Άλλωστε τα ισότοπα στροντίου και καισίου έχουν αρκετά μεγάλο χρόνο ημιζωής ώστε να παραμένουν ακόμη στην περιοχή, μετά από το πυρηνικό ατύχημα του 1986. Φαίνεται πως η ακτινοβολία γάμμα γύρω από το εργοστάσιο του Τσερνομπίλ έχει αυξηθεί κατά 20 φορές. Κοντά στον αντιδραστήρα, η δόση των τριών microsieverts ανά ώρα που θα λαμβάνατε πριν την εισβολή του ρωσικού στρατού, την περασμένη Πέμπτη, εκτινάχθηκε στα 65 microSv/h – δηλαδή περίπου πέντε φορές περισσότερη ραδιενέργεια από αυτή που δέχεται κανείς κατά την διάρκεια μιας υπερατλαντικής πτήσης. Το ενδιαφέρον είναι ότι το επίπεδο ακτινοβολίας αυξήθηκε κυρίως στους γύρω δρόμους εντός και εκτός της ζώνης αποκλεισμού του Τσερνομπίλ, καθώς και στον αντιδραστήρα. Αυτό μάλλον οφείλεται στην αυξημένη κίνηση ανθρώπων ή οχημάτων που διαταράσσει την ραδιενεργή σκόνη. Εφόσον δεν υπάρξει περαιτέρω κίνηση, τα επίπεδα της ραδιενέργειας θα μειωθούν πάλι στις επόμενες ημέρες. Το εξαιρετικά ραδιενεργό καύσιμο μέσα στον αντιδραστήρα είναι θαμμένο βαθιά κάτω από το αχρηστευμένο εργοστάσιο και είναι απίθανο να διαφύγει … εκτός κι αν ο αντιδραστήρας βομβαρδιστεί.

Τα πυρηνικά εργοστάσια στην Ουκρανία πηγή: https://www.livescience.com/chernobyl-radiation-levels-rise-after-fighting

Γ. Καραγιάννης: Κατασκευαστικά έργα 6 δισ. δημιουργούν 200 χιλ. νέες θέσεις εργασίας

Τη δημιουργία 200.000 νέων θέσεων εργασίας φέρνουν τα κατασκευαστικά έργα ύψους 6 δισ ευρώ που μπαίνουν σε τροχιά υλοποίησης, όπως δηλώνει στο Capital.gr ο υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών, αρμόδιος για τις Υποδομές, Γιώργος Καραγιάννης. Σύμφωνα με τον ίδιο η χώρα από τον βορρά μέχρι το νότο μετατρέπεται σε ένα μεγάλο εργοτάξιο, μιλά για τα έργα που αναμένεται να επιλύσουν το κυκλοφοριακό πρόβλημα της Αθήνας, αλλά και για το ρόλο των ελληνικών κατασκευαστικών Ομίλων τόσο εντός όσο και εκτός συνόρων. Τελος ο κ. Καραγιάννης μιλά για τις πρότυπες προτάσεις ως εναλλακτική στην κατασκευαστική αγορά για την υλοποίηση μεγάλων έργων που κατατέθηκε χτες στη Βουλή προς ψήφιση, ενώ προαναγγέλλει νέες παρεμβάσεις του Υπουργείου για την αντιμετώπιση των ανατιμήσεων των πρώτων υλών. Συνέντευξη στην Ελένη Μπότα - Όταν για πρώτη φορά εξαγγείλατε το πακέτο των έργων ύψους 13 δισ. ευρώ, πολλοί υποστήριξαν ότι ήταν ένας ανέφικτος στόχος. Παρόλα αυτά είδαμε πολλά έργα να ξεμπλοκάρονται και να προχωρούν. Τι έχει γίνει μέχρι σήμερα και τι να αναμένουμε μέσα στους επόμενους μήνες; Αυτή τη στιγμή αν κάποιος τοποθετήσει στον χάρτη της Ελλάδας τα έργα που υλοποιούμε, θα δει ότι όλη η χώρα, από τον βορρά στον νότο μετατρέπεται σε ένα μεγάλο εργοτάξιο. Το συνεκτικό και εξασφαλισμένο πρόγραμμα των 13 δις. ευρώ που ανακοινώσαμε υλοποιείται και οι πράξεις μας απάντησαν στην κριτική που δεχτήκαμε. Η εικόνα των υποδομών της χώρας αλλάζει και ήδη έχουν μπει σε φάση κατασκευής 9 οδικά και 6 σιδηροδρομικά έργα καθώς και μία νέα γραμμή Μετρό, συνολικού προϋπολογισμού άνω των 6 δις. ευρώ. Πρόκειται για έργα που εκτός των άλλων θα "ανοίξουν" περίπου 200.000 νέες άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας. Επομένως δεν έχουμε χρόνο για χάσιμο, ανεβάζουμε ρυθμούς και μένουμε προσηλωμένοι στον στόχο μας. Ενδεικτικά να αναφέρω ότι παραδώσαμε τα πρώτα χιλιόμετρα στο νότιο τμήμα του Ε-65 και ξεκινήσαμε την κατασκευή του βόρειου τμήματος (Τρίκαλα-Εγνατία). Ξεμπλοκάραμε τον αυτοκινητόδρομο "Πάτρα-Πύργος" όπου στήνουμε τα πρώτα εργοτάξια. Έχουμε πλέον προσφορές και στα τέσσερα δημόσια οδικά έργα καθώς μετά το τμήμα Μπράλος-Άμφισσα ακολούθησαν την Τρίτη το τμήμα Αγ. Νικόλαος – Νεάπολη του ΒΟΑΚ, η επέκταση της Λ. Κύμης και σύνδεσή της με ΠΑΘΕ και η παράκαμψη Χαλκίδας – Ψαχνών. Μέχρι τέλος του έτους θα έχουμε εργοτάξια στα τρία πρώτα οδικά έργα που υλοποιούνται μέσω ΣΔΙΤ στην Ελλάδα, το FlyOver στη Θεσσαλονίκη, το Καλαμάτα – Ριζόμυλος – Πύλος – Μεθώνη και το τμήμα του ΒΟΑΚ Χερσόνησος-Νεάπολη. Επίσης, για πρώτη φορά στην ιστορία του σιδηροδρόμου δημοπρατήσαμε το μεγαλύτερο πακέτο έργων, ύψους 4,5 δισ. ευρώ, αναβαθμίζοντας τα κυριότερα λιμάνια της χώρας και τον στρατηγικό τους ρόλο στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. - Υπάρχουν έργα που έχουν δρομολογηθεί με στόχο να επιλύσουν το μακροχρόνιο κυκλοφοριακό πρόβλημα της Αττικής. Ποια είναι αυτά και πότε εκτιμάτε ότι θα σταματήσουμε να βλέπουμε το καθημερινό σχεδόν μποτιλιάρισμα στις βασικές οδικές αρτηρίες της Αθήνας; Η Αθήνα και ευρύτερα η Αττική, αποτελούν μία ιδιαίτερη περίπτωση καθώς εδώ συγκεντρώνεται ο μισός πληθυσμός της χώρας και παρόλα αυτά το τελευταίο μεγάλο συγκοινωνιακό έργο που έγινε ήταν πριν περίπου 20 χρόνια. Σίγουρα η ναυαρχίδα μας είναι η Γραμμή 4 του Μετρό με τους 15 νέους σταθμούς. Η κατασκευή της έχει αρχίσει και με τη λειτουργία της νέας γραμμής θα "αποσυρθούν" από τους δρόμους 53.000 αυτοκίνητα. Προχωράμε με την επέκταση της Γραμμής 2 του Μετρό προς Ίλιον με τρεις νέους σταθμούς όπου μέσα στο 2022 θα ολοκληρωθεί η διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης και θα ακολουθήσει η δημοπράτηση. Το καλοκαίρι δίνουμε σε λειτουργία τους τρεις τελευταίους σταθμούς, Μανιάτικα, Πειραιάς, Δημοτικό θέατρο, της επέκτασης της Γραμμής 3. Μην ξεχνάμε, φυσικά, ότι στο μεγαλύτερο Λιμάνι της χώρας έχει φτάσει ήδη το Τραμ. Εκτός από τα έργα του Μετρό παρεμβαίνουμε και στο οδικό κομμάτι, δίνοντας σημαντικές ανάσες και εξυπηρετώντας τις ανάγκες μίας πόλης που συνεχώς μεγαλώνει και επεκτείνεται. Δημοπρατήσαμε τη σύνδεση της Λεωφόρου Κύμης με τον ΠΑΘΕ και αναλάβαμε να ολοκληρώσουμε τη Σύνδεση της Δυτικής Περιφερειακής Λεωφόρου Αιγάλεω με την Εθνική Οδό (Ε.Ο.) Αθηνών – Κορίνθου και ολοκλήρωση του Κόμβου Σκαραμαγκά, ένα έργο που εκκρεμεί χρόνια. Σύντομα θα ανακοινώσουμε τον σχεδιασμό μας για ακόμη τρία σημαντικά έργα, τις επεκτάσεις της Αττικής Οδού προς Ραφήνα και Λαύριο, καθώς και για το μεγάλο έργο της Περιφερειακής Υμηττού με την αστική σήραγγα της Ηλιουπόλεως που θα καταλήγει στη λεωφόρο Βουλιαγμένης. Εξάλλου, δημοπρατήσαμε ήδη τη σιδηροδρομική σύνδεση των λιμένων Ραφήνας και Λαυρίου και σύντομα θα κάνουμε το ίδιο και για την επέκταση του Προαστιακού Σιδηροδρόμου στη Δυτική Αττική. - Πιστεύετε ότι ο κατασκευαστικός κλάδος της χώρας μπορεί να ανταπεξέλθει στον μεγάλο όγκο των έργων που πρόκειται να γίνουν μέσα στο επόμενο διάστημα ή ενδεχομένως δούμε και μεγάλους ξένους κατασκευαστικούς Ομίλους να "μπαίνουν" στην ελληνική αγορά; Είμαι βέβαιος ότι οι Έλληνες κατασκευαστές μπορούν να είναι οι καλύτεροι πρεσβευτές της χώρας στο εξωτερικό και η Ελλάδα να πάρει τη θέση που της αξίζει όχι μόνο στα Βαλκάνια αλλά και σε όλη τη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Έχουν, άλλωστε, πλήρη επίγνωση ότι το νέο περιβάλλον που δημιουργείται, οι αλλαγές που φέρνουμε και οι ρυθμοί ανάπτυξης που πετυχαίνουμε είναι αυτά που είχε ανάγκη η χώρα για να προχωρήσει με σίγουρο βηματισμό προς το μέλλον. Σε αυτή την αλλαγή θέλουμε τις επιχειρήσεις ισχυρές και εξωστρεφείς, προσαρμοσμένες στις υψηλές απαιτήσεις. Οι εταιρείες θα μεγαλώσουν και σε μεγάλο βαθμό θα αναπνεύσουν μετά από μια δεκαετία υποεπένδυσης. Τα μεγάλα έργα υποδομών που υλοποιούμε δημιουργούν μία νέα δυναμική στον κλάδο των κατασκευών ανοίγοντας ένα ευρύ πεδίο δράσης. Από την πλευρά μας δημιουργούμε το θεσμικό πλαίσιο προκειμένου η Ελλάδα να συνεχίσει να αποτελεί πόλο έλξης επενδύσεων και προσβλέπουμε στις συνεργασίες εκείνες που θα εξασφαλίζουν την επιτυχία ενός έργου προς όφελος της εθνικής οικονομίας. - Σε ποιο σημείο βρίσκονται οι πρότυπες προτάσεις από τους ιδιώτες και ποια έργα θα μπορούσαν να υλοποιηθούν με αυτό το μοντέλο; Η σημαντική αυτή μεταρρυθμιστική μας πρωτοβουλία, το καινοτόμο πλαίσιο που προσφέρουμε ως εναλλακτική στην κατασκευαστική αγορά για την υλοποίηση μεγάλων έργων που κατατέθηκε χτες στη Βουλή προς ψήφιση. Είμαστε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι γι’ αυτή την τομή που επιχειρούμε στον τρόπο ωρίμανσης και υλοποίησης έργων τα οποία θα υπερβαίνουν τα 200 εκ. ευρώ. Ουσιαστικά, στόχος μας είναι να επιταχύνουμε την υλοποίηση των έργων με την αξιοποίηση της τεχνογνωσίας και της ευελιξίας του ιδιωτικού τομέα. Είναι προφανές από τον προϋπολογισμό που θα πρέπει να έχει το προτεινόμενο έργο, ότι οι προτάσεις θα αφορούν μεγάλα έργα υποδομών με υπερτοπικό χαρακτήρα. Παράλληλα, καλλιεργούμε το έδαφος για τη μεγαλύτερη μόχλευση ιδιωτικών κεφαλαίων, που θα αποτελέσουν πυλώνα της ανάπτυξης που έχει ανάγκη η χώρα. - Η έκρηξη του ενεργειακού κόστους διεθνώς έχει προκαλέσει μεγάλες ανατιμήσεις και στο κόστος των πρώτων υλών, χωρίς άμεσες ενδείξεις αποκλιμάκωσης του φαινομένου. Μπορεί η εξέλιξη αυτή να επηρεάσει δυσμενώς την πορεία των δημοσίων έργων; Το ζήτημα των υπερβολικών και μη αναμενόμενων ανατιμήσεων που παρατηρείται διεθνώς στις πρώτες ύλες, μας απασχόλησε στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών από την πρώτη στιγμή καθώς βρισκόμαστε δίπλα στην αγορά και αφουγκραζόμαστε τις ανησυχίες της. Ήδη, έχουμε παρέμβει και διασφαλίσει την εξέλιξη των Δημόσιων Έργων. Με απόφαση του Υπουργού καθορίσαμε τους συντελεστές αναθεώρησης σε περίπου 500 εργασίες, σε κάθε είδους δημόσιο έργο, είτε αυτό είναι οδικό, κτηριακό είτε λιμενικό, αλλά και για μία σειρά από υλικά όπου είδαμε υπερβολική αύξηση τιμών και συγκεκριμένα σε χάλυβα, αλουμίνιο, χαλκό, άσφαλτο, ξυλεία, PVC και πολυαιθυλένιο. Ταυτόχρονα προωθούμε ένα διαχρονικό αίτημα της αγοράς για την οριστική διευθέτηση του ζητήματος με την ίδρυση της Εταιρείας Προδιαγραφών και Τιμολόγησης Τεχνικών Έργων και Μελετών, όπου κυρίαρχο ρόλο θα έχει ο ιδιωτικός τομέας, όπου θα συσταθεί μεταξύ άλλων και ένα Νέο Παρατηρητήριο Τιμών για να ανταποκρίνονται πλήρως οι πραγματικές τιμές της αγοράς με αυτές των Δημοσίων Έργων. Είναι εντολή του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη η ταχύτατη προώθηση μικρών και μεγάλων έργων, αλλά και η μεταρρύθμιση της αγοράς έτσι ώστε η ανάπτυξη να διαχυθεί δίκαια και οριζόντια σε όλη την Ελληνική οικονομία. Αυτό είναι το σχέδιό μας, αυτό υλοποιούμε καθημερινά.

Ο πλέον ωφελημένος κλάδος

Του Απόστολου Μάνθου Ίσως από τους πλέον ωφελημένους κλάδους της ανόδου της τιμής του αργού πετρελαίου από τη διένεξη της Ρωσίας με την Ουκρανία είναι αυτός των Διυλιστηρίων που αντιπροσωπεύουν οι δύο εισηγμένοι όμιλοι-μεγαθήρια των Ελληνικών Πετρελαίων και της Motor Oil. Δύο στολίδια του Ελληνικού Χρηματιστηρίου που διαθέτουν από τα πλέον σύγχρονα διυλιστήρια στην Ευρώπη και δραστηριοποιούνται στον τομέα της ενέργειας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και την Ανατολική Μεσόγειο μέσω της διύλισης και εμπορίας προϊόντων πετρελαίου, της παραγωγής και εμπορίας πετροχημικών προϊόντων, της έρευνας για υδρογονάνθρακες, της εμπορίας ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικά των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Δύο όμιλοι οι οποίοι μέσω των στρατηγικών τους επενδυτικών πλάνων ετοιμάζουν ισχυρότατη επίθεση στην επόμενη πενταετία με αρχή το 2022. Το μέλλον είναι κάτι παραπάνω από ευοίωνο και για τους δύο ομίλους μιας που η μάστιγα της υγειονομικής κρίσης διάγει τα τελευταία της καθοδικά σκαλοπάτια με τα μεγάλα ευρωπαϊκά κράτη να αναιρούν τους περιορισμούς τους, τον ελληνικό τουρισμό να "φουλάρει" για νέα ρεκόρ και την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας να χρειάζεται… καύσιμα. Ξεκινάμε με τον όμιλο των Ελληνικών Πετρελαίων (ΕΛΠΕ), όπου ανακοινώνει τα οικονομικά αποτελέσματα για το 2021 την προσεχή Πέμπτη και αναμένεται από κάποιους αναλυτές να πλησιάσει ή ίσως και να προσπεράσει το δεύτερο ιστορικό ρεκόρ κερδοφορίας από απόψεως καθαρών κερδών, εκείνο του 2016 και των 328,73 εκατ. ευρώ ή κέρδη 1,08 ευρώ ανά μετοχή. Η υψηλότερη κερδοφορία του ομίλου ήταν το 2017 με τα 383,92 εκατ. ευρώ ή κέρδη 1,25 ευρώ ανά μετοχή. Να υπενθυμίσουμε ότι ο όμιλος έχει παρουσιάσει ήδη στο 9μηνο του 2021 σημαντική αύξηση στα καθαρά κέρδη φτάνοντας στα 257,89 εκατ. ευρώ ή 0,83 ευρώ κέρδη ανά μετοχή. Επίσης στην οικονομική κατάσταση του 9μήνου του 2021 εμφανίζεται να έχει από τα πλέον ισχυρά αποθέματα σε αργό πετρέλαιο και διυλισμένα - ημιτελή προϊόντα αξίας 426,97 και 584,33 εκατ. ευρώ αντίστοιχα ή συνολικά 1,011 δισ. ευρώ αφήνοντας δεύτερη τη χρονιά που σημείωσε και το ρεκόρ καθαρής κερδοφορίας, το 2017, με αξία σε αργό πετρέλαιο στα 331,82 εκατ. ευρώ και 640,14 εκατ. ευρώ στα διυλισμένα και ημιτελή προϊόντα ή στο σύνολο 972 εκατ. ευρώ. Οπωσδήποτε τα υψηλά αυτά αποθέματα με την τιμή του πετρελαίου να βρίσκεται πέριξ των 90 με 94 δολαρίων ανοίγουν μια σημαντική πόρτα κερδοφορίας για το πρώτο τρίμηνο του 2022. Να σημειωθεί ότι ο όμιλος έχει μηδαμινές επιπτώσεις από την Ουκρανική κρίση μιας που προμηθεύεται αργό πετρέλαιο κυρίως από τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική χωρίς όμως να περιορίζεται μόνο στις περιοχές αυτές. Παράλληλα η τοποθεσία των τριών παράκτιων διυλιστηρίων του ομίλου παρέχει πρόσβαση σε ένα ευρύ φάσμα προμηθευτών γεγονός που επιτρέπει στον όμιλο να ανταποκρίνεται σε τυχόν ελλείψεις πρώτων υλών χωρίς να επηρεάζει σημαντικά τις δραστηριότητές του και την κερδοφορία του. Προχωρώντας παρακάτω τα Ελληνικά Πετρέλαια μας ετοιμάζουν συγκινήσεις το 2022 όχι μόνο από τη μεγέθυνση των οικονομικών τους αποτελεσμάτων και την εκτεταμένη στροφή προς την πράσινη ενέργεια αλλά και από τη μερισματική πολιτική μιας που η διοίκηση των ΕΛΠΕ έχει την πρόθεση να προχωρήσει σε διανομή μερίσματος ίσου με το 50% των εσόδων από την πώληση της ΔΕΠΑ υποδομών, που ήταν στα 256 εκατ. ευρώ, ενώ θα υπάρξει και σημαντική καταβολή για τη χρήση του 2021. Διαγραμματικά τώρα είναι εύκολο να καταλάβει κάποιος τι ετοιμάζεται στην τιμή της μετοχής μετά και την επιβεβαιωμένη ανοδική διάσπαση της περιοχής αντίστασης των 6,60 ευρώ στο μηνιαίο chart τιμών. Το επόμενο σημαντικό σημείο αντίστασης εντοπίζεται στα 8,08 ευρώ, όπου και βρισκόταν η μετοχή στις αρχές του 2020 λίγο πριν κυλήσει στην πανδημική κρίση. Η μετοχή πάντως βάσει των συνθηκών της αγοράς αλλά κυρίως λόγω των αυξημένων προοπτικών κερδοφορίας έχει μείνει πολύ πίσω. Η Motor Oil (ΜΟΗ) ιδρύθηκε το 1970 και η πρώτη χρονιά λειτουργίας του διυλιστηρίου της ήταν το 1972. Ο όμιλος που είναι εισηγμένος στο Ελληνικό Χρηματιστήριο από το 2001 διαθέτει ένα από τα πλέον σύγχρονα διυλιστήρια με βαθμό πολυπλοκότητας 11,54 (Nelson Complexity Index) έχοντας τη δυνατότητα επεξεργασίας διαφόρων τύπων αργού πετρελαίου και παράγοντας ένα ευρύ φάσμα προϊόντων πετρελαίου υψηλής προστιθέμενης αξίας , με το μεγαλύτερο μέρος να διατίθεται στο εξωτερικό σε περισσότερες από 45 χώρες. Στα οικονομικά αποτελέσματα του 9μήνου του 2021 ο όμιλος παρουσίασε καθαρή κερδοφορία στα 206,34 εκατ. ευρώ ή 1,86 ευρώ ανά μετοχή και αναμένεται στα ετήσια αποτελέσματα λόγω της περαιτέρω ανάκαμψης της ζήτησης πετρελαιοειδών και της ισχυροποίησης των διεθνών περιθωρίων διύλισης να φτάσει ή ακόμα και να ξεπεράσει τη καθαρή κερδοφορία του 2019 των 224,23 εκατ. ευρώ. Μάλιστα για το 2022 και το 2023 η Goldman Sachs σε ανάλυσή της αναμένει κέρδη ανά μετοχή στα 3,11 και 3,71 ευρώ αντίστοιχα. Και εδώ στην οικονομική κατάσταση για το 9μηνο του 2021 η Motor Oil εμφανίζεται να έχει ρεκόρ αποθεμάτων σε αργό πετρέλαιο και έτοιμα προϊόντα καθώς ξεπερνάει σε αξία τα 796 εκατ. ευρώ με τιμή κτήσης αρκετά χαμηλότερη από αυτή που κινείται το τελευταίο χρονικό διάστημα το αργό πετρέλαιο. Από πλευράς ετήσιας οικονομικής κατάστασης το επόμενο έτος που εμφανίζει τον όμιλο να έχει υψηλά αποθέματα ήταν το 2017 με αξία στα 635,54 εκατ. ευρώ. Επίσης ο όμιλος παρουσιάζεται να μην έχει ιδιαίτερο πρόβλημα με την προμήθεια πρώτης ύλης λόγω της Ουκρανικής κρίσης μιας που οι κύριες πηγές του εντοπίζονται στη Σαουδική Αραβία, την Αίγυπτο, το Καζακστάν, τη Λιβύη και σε πολλούς ανεξάρτητους προμηθευτές. Στη διαγραμματική ανάλυση η μετοχή της Motor Oil συλλαμβάνεται το τελευταίο χρονικό διάστημα να έχει υποστεί με "τακτ" και άνευ ουσιαστικού λόγου μια καθοδική διόρθωση της τάξεως του -10% από τα υψηλά που σημείωσε το Γενάρη στα 15,50 ευρώ. Η κίνηση όμως αυτή φαίνεται να βρίσκει ισχυρή στήριξη στη ζώνη των 14 με 13,80 ευρώ δημιουργώντας ένα βατήρα αγοραστών όπου ετοιμάζεται να τον χρησιμοποιήσει για να δοκιμάσει εκ νέου τις δυνάμεις της πάνω στην ευρεία αντίσταση της περιοχής των 15,90 με 15,50 ευρώ. Πάνω από εκεί η τιμή της μετοχής θα κάνει μια στάση στα 17,40 ευρώ και θα συνεχίσει τον ανηφορικό της δρόμο για το επίπεδο που βρισκόταν λίγο πριν ξεσπάσει η υγειονομική κρίση στα 20,40 ευρώ. Και εδώ η τιμή της μετοχής οφείλει μια σημαντική ανοδική κίνηση καθώς δεν αντικατοπτρίζει διόλου ούτε την ισχυρή κερδοφορία του ομίλου, ούτε την ισχυροποίηση των μεταφορών μετά τη λείανση της πανδημίας, ούτε τα ισχυρά αποθέματά της με χαμηλότερη τιμή κτήσης και φυσικά ούτε καν αυτό που αναμένεται να εξελιχθεί σε πολλούς τομείς της ελληνικής οικονομίας το 2022. * Ο Απόστολος Μάνθος είναι υπεύθυνος τεχνικής ανάλυσης & επενδυτικής στρατηγικής

Ο ρωσικός φόβος για το ΝΑΤΟ

Του Νικήτα Σίμου Η προοπτική επέκτασης του ΝΑΤΟ προς τα ανατολικά παρουσιάζεται από πολλούς σαν εσχατολογική καταστροφή για τη Ρωσία, όπως περίπου η εισβολή των Μογγόλων στα μέσα του 13ου αιώνα. Εάν αυτή είναι η περίπτωση, τότε η Ρωσία ριψοκινδυνεύει μία μείζονα γεωπολιτική καταστροφή και την απώλεια του πολιτικού της αυτοπροσδιορισμού, όπως τα ρωσικά πριγκιπάτα 800 χρόνια πριν. Αυτός είναι ο φόβος της Ρωσίας καλλιεργημένος από διάφορες εθνικιστικές ομάδες, οι οποίες βλέπουν την καταστροφή, αν η Ρωσία εγκαταλείψει την αποστολή της για κυριαρχία στην Ευρασία και υιοθετήσει τις διεφθαρμένες δυτικές πρακτικές και αξίες. Αλλά βέβαια υπάρχουν και οι σώφρονες Ρώσοι οι οποίοι αναζητούν μια εμπλουτισμένη ταυτότητα για την πατρίδα τους, η οποία κάλλιστα μπορεί να συνυπάρχει με τον Δυτικό κόσμο, σε μια υγιή ανταλλακτική βάση. Είναι έντονοι οι ρωσικοί φόβοι ότι η Ουκρανία ή η Γεωργία θα γίνουν εχθρικότερες προς τη Ρωσία αν γίνουν μέλη του ΝΑΤΟ. Εύκολα όμως θα μπορούσε να αντιταχθεί ότι π.χ. η Ιταλία η οποία είναι μέλος του ΝΑΤΟ, δεν έχει χειρότερη άποψη για τη Ρωσία απ’ ό,τι η Ουκρανία. Ή ακόμη περισσότερο, ότι η Ρωσία έχει δυσκολία στο να είναι σε επαφή με την Ελλάδα, σε σύγκριση με τη Γεωργία, η οποία επιθυμεί να γίνει μέλος της Συμμαχίας. Παραδοσιακά η ρωσική διπλωματία είχε πολύ περισσότερα προβλήματα με την ουδέτερη Σουηδία, παρά με τη Νατοϊκή Νορβηγία. Η Πολωνία και η Ουγγαρία έγιναν μέλη του ΝΑΤΟ την ίδια εποχή, όμως οι τροχιές των σχέσεών τους με τη Μόσχα, παρουσιάζουν μεγάλες διαφορές τα τελευταία χρόνια. Αυτά τα παραδείγματα μας επιτρέπουν να υποθέσουμε ότι η συμμετοχή στο ΝΑΤΟ δεν προσδιορίζει αναγκαία τον χαρακτήρα των σχέσεων μιας χώρας με τη Ρωσία. Ενδεχομένως η επέκταση του ΝΑΤΟ να σήμαινε και επέκταση των αξιών και των κοινωνικών τάσεων της Δύσης και αυτό να φόβιζε τους παραδοσιακούς εθνικιστές οι οποίοι πιστεύουν στην καθαρότητα των ρωσικών αντιλήψεων. Όμως και αυτό το επιχείρημα δεν φαίνεται πειστικό. Πχ η Τουρκία η οποία είναι μέλος του ΝΑΤΟ για μεγάλο διάστημα, έχει απομακρυνθεί από τα δυτικά πολιτικά πρότυπα αρκετά χρόνια τώρα, αναλύοντας κριτικά τις αρχές του Κεμαλισμού στρεφόμενη με αύξοντα ρυθμό στην κληρονομιά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Εάν μιλούσαμε για εισβολή δυτικών προτύπων στον "Ρωσικό κόσμο" αυτή θα μπορούσε να γίνει πολύ περισσότερο με επέκταση της ΕΕ παρά του ΝΑΤΟ. Άλλωστε η Μόσχα δεν φοβάται τις τουριστικές ανταλλαγές, όπως και τις εμπορικές συναλλαγές με τις ευρωπαϊκές χώρες. Οπότε στην ουσία μιλάμε για τον πραγματικό φόβο το ΝΑΤΟ να μεταφέρει τη στρατιωτική υποδομή του προς τα ρωσικά σύνορα. Πολλοί ειδικοί συχνά σημειώνουν, ότι η παρουσία αμερικανικών κρουζ η βαλιστικών πυραύλων στο ουκρανικό έδαφος θα μείωνε τον χρόνο πτήσης προς ρωσικούς στόχους κατά λίγα λεπτά, σε σχέση με πυραύλους από αεροπλάνα ή υποβρύχια τα οποία θα επιχειρούσαν από τη Μαύρη Θάλασσα, ή τη Βαλτική, ή την θάλασσα του Μπάρεντς. Κατά συνέπεια ανεξάρτητα του πόσο κρίσιμα μειωμένος θα ήταν ο χρόνος αντίδρασης της Μόσχας, το τελευταίο πράγμα που θα ήθελε να δει η τελευταία, θα ήταν αμερικανικές πυραυλικές συστοιχίες με δυνατότητα βολής από απόσταση όση πχ του Χάρκοβο. Είναι ακριβώς στο θέμα της Νατοϊκής στρατιωτικής υποδομής που θα έπρεπε να εστιασθεί η Ρωσία παρά στην υποτιθέμενη επέκταση του ΝΑΤΟ την οποία επικαλείται. Αυτό διότι τίποτε δεν θα εμπόδιζε το ΝΑΤΟ να μεταφέρει πυραυλικά συστήματα σε χώρες οι οποίες είναι φιλικές και όχι απαραίτητα μέλη του. Οπότε η Ρωσία θα έπρεπε πρώτιστα να επιμείνει, με νομικά δεσμευτικές διαβεβαιώσεις, ότι η στρατιωτική υποδομή του ΝΑΤΟ δεν θα αναπτυσσόταν κοντά στα ρωσικά σύνορα. Ένα παράδειγμα περιορισμού επέκτασης του ΝΑΤΟ, υπήρξε όταν, μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, ενώθηκαν η Δυτική και η Ανατολική Γερμανία υπό τον περιορισμό, ότι δεν θα αναπτύσσονταν Νατοϊκά συστήματα στο έδαφος της Ανατολικής Γερμανίας, όπως και το ότι δεν θα γίνονταν εκεί στρατιωτικές ασκήσεις του ΝΑΤΟ. Αυτό παρά το γεγονός ότι η Ανατολική Γερμανία αυτόματα έγινε μέλος της Συμμαχίας με την επανένωση. Παρότι ο Πούτιν δεν είναι ιμπεριαλιστής οι τελευταίες απόπειρες επανένταξης εδαφών που παλαιότερα ανήκαν στη Ρωσία μαρτυρούν την έμπνευσή του από προηγούμενες εποχές δόξας. Η Ρωσία, χώρα με ασαφή γεωγραφικά όρια και με την κακή εμπειρία των μεγάλων εισβολών στο έδαφός της κατά τους τελευταίους τρεις αιώνες φαίνεται, σύμφωνα με τους ταγούς της, να αποδέχεται τη στρατιωτικοποίηση κατά την αναζήτηση της ασφάλειας. Αντί η κρατούσα ελίτ να κάνει τη Ρωσία πιο φιλελεύθερη και να απελευθερώσει τη δυναμική της ήπιας ισχύος της πρώην Σοβιετικής ‘Ενωσης, έχει προτιμήσει τον νέο-τσαρικό επεκτατισμό, τον οποίο καθιστά εφικτό η αφθονία των φυσικών πόρων της χώρας. Ας ελπίσουμε ότι η αλαζονεία την οποία τροφοδοτεί ο φόβος, δεν θα αποκλείσει τελικά την αποδοχή αμοιβαίων συμβιβασμών μεταξύ Ρωσίας και Δύσης. * Ο κ. Νικήτας Σίμος είναι Οικονομολόγος, Γεωπολιτικός Αναλυτής

Τι θα σήμαινε για τις αγορές μια εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία;

Η κλιμάκωση της έντασης για την Ουκρανία συνέχισε να ταρακουνά τις αγορές και το πρωί της Τρίτης. Ο Ρώσος πρόεδρος Πούτιν αναγνώρισε την ανεξαρτησία των αποσχισθείσων περιοχών στην Ανατολική Ουκρανία και έδωσε εντολή στον στρατό να προχωρήσει στα αυτονομιστικά εδάφη, κινήσεις που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε επιπλέον κυρώσεις εναντίον της Μόσχας και που ενέπνευσαν ανησυχίες ότι θα μπορούσε να λάβει χώρα άμεσα μια εισβολή. Οι δυτικοί ηγέτες "θα το δουν αυτό ότι ξεπερνάει τις κόκκινες γραμμές, φέρνοντας πιο κοντά το σημείο στο οποίο θα ξεκινήσουν οι κυρώσεις. Εάν συμβεί αυτό, οι κυρώσεις θα είναι σκληρές, στέλνοντας τις τιμές ενέργειας στα ύψη και τα χρηματιστήρια χαμηλότερα”, τόνισε ο επικεφαλής οικονομολόγος της Pantheon Macroeconomics. Ο Λευκός Οίκος εξέδωσε ανακοίνωση για μποϊκοτάζ αυτών των περιοχών, ενώ αναμένεται να ανακοινωθούν επιπλέον μέτρα, πιθανότατα κυρώσεις. Αυτές οι κυρώσεις θα είναι ξεχωριστές από αυτές που είχε προετοιμάσει η κυβέρνηση των ΗΠΑ σε περίπτωση ρωσικής εισβολής, ανέφερε το Associated Press επικαλούμενο πηγές. Το αμερικανικό χρηματιστήριο την Παρασκευή έκλεισε με απώλειες για δεύτερη συνεχόμενη εβδομάδα, ενώ οι αποδόσεις των ομολόγων υποχώρησαν καθώς οι επενδυτές αναζήτησαν assets που θεωρούνται πιο ασφαλή σε περιόδους γεωπολιτικής αβεβαιότητας, ενώ η επιθυμία για ασφάλειας αύξησε τις τιμές του χρυσού. Το πετρέλαιο την προηγούμενη εβδομάδα δεν κατόρθωσε να λάβει ώθηση από τις εντάσεις στην Ουκρανία, αν και οι φόβοι για μια εισβολή ήταν αυτοί που οδήγησαν τις τιμές όχι μακριά από τα 100 δολάρια το βαρέλι. Αντιθέτως, οι προοπτικές μιας αναζωογονημένης πυρηνικής συμφωνίας για το Ιράν, που θα μπορούσε τελικά να άρει τις κυρώσεις των ΗΠΑ στις εξαγωγές αργού της χώρας, οδήγησε στην αποκομιδή κερδών καθώς τα συμβόλαια αργού τερμάτισαν ένα σερί οκτώ εβδομαδιαίων κερδών. Επομένως, τι συμβαίνει στην περίπτωση που η κατάσταση στην Ουκρανία συνεχίσει να κλιμακώνεται; Για τους επενδυτές, η εστίαση θα είναι στις τιμές της ενέργειας με τους αναλυτές να προειδοποιούν ότι το αργό πετρέλαιο πιθανότατα θα εκτιναχθεί πάνω από τα 100 δολάρια το βαρέλι. "Ο Μπάιντεν παραμένει ανένδοτος ότι η Ουκρανία θα τύχει υπεράσπισης και ότι οι κυρώσεις, όπως το μπλοκάρισμα των πωλήσεων ενέργειας, θα εφαρμοστούν ως αντίσταση στη στρατιωτική δράση της Ρωσίας. Με τις τιμές πετρελαίου ήδη σε πολυετή υψηλά εξαιτίας των προβλημάτων στον εφοδιασμό, περαιτέρω ένταση θα μπορούσε να σημαίνει μεγαλύτερη άνοδο (υψηλότερα των 100 δολαρίων) που θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά τόσο τις ΗΠΑ όσο και την οικονομία παγκοσμίως”, ανέφερε ο Larry Adam, επικεφαλής επενδύσεων για τη Raymond James. Πέρα από το αργό, ο ρόλος της Ρωσίας ως βασικός προμηθευτής φυσικού αερίου στη Δυτική Ευρώπη, θα μπορούσε να εκτινάξει τις τιμές στην περιοχή στα ύψη. Συνολικά, η απότομη αύξηση των τιμών της ενέργειας στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο θα ήταν ο πιο πιθανός τρόπος με τον οποίο μια ρωσική εισβολή θα πυροδοτούσε την αστάθεια στις χρηματοπιστωτικές αγορές, αναφέρουν οι αναλυτές. Δεν έχουν πειστεί όλοι ότι θα ήταν αναπόφευκτες σημαντικές διακοπές στον εφοδιασμό. "Υποψιαζόμαστε ότι ούτε η Δύση ούτε η Ρωσία έχουν μεγάλη διάθεση να περιορίσουν το εμπόριο στην ενέργεια, και ότι οι τιμές θα μπορούσαν να υποχωρήσουν πολύ σύντομα”, αναφέρουν αναλυτές στην Capital Economics. "Αντιθέτως, η Δύση έχει επιβάλει κυρώσεις στους ρωσικούς παραγωγούς μετάλλων στο παρελθόν, με το μεγαλύτερο μέρος των εξαγωγών σιδηρών της Ρωσίας να φεύγουν από τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας, ο κίνδυνος διακοπής της προμήθειας είναι υψηλός”, αναφέρουν. Πραγματικά οι αναλυτές είχαν προειδοποιήσει ότι οι τιμές των σιδηρών συγκεκριμένα, θα μπορούσαν να αυξηθούν περισσότερο σε περίπτωση εισβολής. Τόσο η Ρωσία όσο και η Ουκρανία είναι μεγάλοι εξαγωγείς του σιτηρού, η τιμή του οποίου αυξήθηκε 2,3% αφού αυξήθηκε σε υψηλό σχεδόν ενός μήνα. Ως επί το πλείστον, οι αναλυτές μετοχών συνεχίζουν να υποτιμούν την πιθανότητα μια σύγκρουση στην Ουκρανία να έχει κάτι περισσότερο από έναν παροδικό αντίκτυπο στα χρηματιστήρια των ΗΠΑ. Παρά την βραχυπρόθεσμη αστάθεια στον απόηχο των γεωπολιτικών εξελίξεων τις τρεις τελευταίες δεκαετίες, από τρομοκρατικές επιθέσεις μέχρι έναρξη πολέμων, οι μετοχές τείνουν να ανακάμπτουν σχετικά γρήγορα, καταγράφοντας ράλι 4,6% κατά μέσο όρο στο εξάμηνο μετά από τέτοιες κρίσεις που χρονολογούνται από το 1990 και αυξάνονται 81%. "Γενικά, η πολιτική της Fed και οι οικονομικές συνθήκες τείνουν να είναι οι πιο μακροπρόθεσμοι οδηγοί της οικονομίας και των χρηματοπιστωτικών αγορών, παρά μεμονωμένα γεωπολιτικά γεγονότα”, τονίζουν αναλυτές. Ωστόσο, οι οικονομικές συνέπειες και οι συνέπειες στις αγορές από μια εισβολή, "ίσως αποτελέσει βραχυπρόθεσμα πτωτικό κίνδυνο για την παγκόσμια οικονομία και να προκαλέσει την επιμονή της αστάθειας στην αγορά”.

Erika Olson: Θα έρθουν κι άλλες αμερικανικές επενδύσεις στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα βρέθηκε για ολιγοήμερη επίσκεψη η Erika Olson, βοηθός υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, η οποία ανέλαβε καθήκοντα τον περασμένο Σεπτέμβριο. Κατά την επίσκεψή της είχε συναντήσεις με κυβερνητικούς αξιωματούχους και στελέχη αμερικανικών επιχειρήσεων, πραγματοποίησε συνομιλίες για την "τεχνολογική επανάσταση" που, όπως είπε, λαμβάνει χώρα αυτή την περίοδο στην Ελλάδα, με τον τομέα των επενδύσεων να βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα. Το Capital.gr συνομίλησε με την κα Olson για τις διμερείς σχέσεις Ελλάδας - ΗΠΑ, για τις επενδύσεις των αμερικανικών επιχειρήσεων στη χώρα, για την ενέργεια, αλλά και για το καυτό θέμα της ρωσοουκρανικής κρίσης. Οπως είπε η κα Olson, θα πρέπει να περιμένουμε συνέχεια των αμερικανικών επενδύσεων στην Ελλάδα, ενώ η Αμερικανίδα κυβερνητική αξιωματούχος επανέλαβε τη στήριξη των ΗΠΑ στην τριμερή συνεργασία Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ, αλλά και στην ηλεκτρική διασύνδεση Euroasia και χαρακτήρισε σημαντικό για την ενεργειακή ασφάλεια τον FSRU της Αλεξανδρούπολης. Συνέντευξη στη Μαρίση Μπαλιούση - Ποιες επενδυτικές ευκαιρίες εντοπίζετε στην Ελλάδα; Υπάρχουν ευκαιρίες όχι μόνο για αμερικανικές εταιρείες στην Ελλάδα, αλλά και για ελληνικές εταιρείες στις ΗΠΑ. Οι τομείς που έχουν ξεχωρίσει τα τελευταία χρόνια είναι η τεχνολογία και η καινοτομία, ωστόσο τώρα υπάρχουν ευκαιρίες και στην τεχνολογία καθαρής ενέργειας. Η καινοτομία βρίσκεται στο επίκεντρο και προσπαθούμε να αξιοποιήσουμε τις κοινές μας εμπειρίες οι οποίες θα μας οδηγήσουν στο επόμενο βήμα, το οποίο είναι να αναζητήσουμε την ενέργεια του μέλλοντος. Πραγματοποιήθηκαν και ορισμένες πολύ σημαντικές συμφωνίες τελευταία μεταξύ αμερικανικών και ελληνικών εταιρειών. Η συμφωνία μεταξύ της Viva Wallet και της JP Morgan, για παράδειγμα, είναι μόνο μία μεταξύ πολλών και πιστεύω ότι θα δούμε και άλλες στο μέλλον. Επίσης, θα πρέπει να αναφερθώ και στον τουρισμό. Οι Αμερικανοί λατρεύουν να επισκέπτονται την Ελλάδα. Είδαμε πέρυσι το καλοκαίρι, όταν επιτέλους μπορέσαμε να ταξιδέψουμε, πόσοι Αμερικανοί επισκέφτηκαν την Ελλάδα. Επίσης, όπως είπε ο πρέσβης J. Pyatt, οι εποχιακές απευθείας πτήσεις μας θα ξεκινήσουν νωρίτερα φέτος και από διάφορους προορισμούς των ΗΠΑ, κάτι το οποίο είναι εξαιρετικό. - Εκτός από τα deals της JP Morgan, της Meta με την Accusonus και της Prodege με την Pollfish, τα οποία πραγματοποιήθηκαν πρόσφατα, τα τελευταία χρόνια έχουν υλοποιηθεί επενδύσεις από μεγάλες αμερικανικές εταιρείες όπως η Pfizer και η Microsoft στη Θεσσαλονίκη, η Amazon Web Services κ.ά. Τι είναι αυτό που έχει αλλάξει στη χώρα; Αναφερθήκατε στην Θεσσαλονίκη. Εκτιμώ ότι η ανάπτυξη στην περιοχή είναι εξαιρετική. Στο ταξίδι μου στη Θεσσαλονίκη θα έχω την ευκαιρία να επισκεφθώ τις εγκαταστάσεις της Pfizer και να το διαπιστώσω ιδίοις όμμασι. Από την οπτική των ΗΠΑ έχουμε εντοπίσει τον ενθουσιασμό των αμερικανικών εταιρειών στην αναζήτηση νέων ευκαιριών στην Ελλάδα, ιδιαίτερα καθώς η ελληνική οικονομία έχει ανακάμψει, με υψηλούς μάλιστα ρυθμούς. Κατά την άποψή μου, δεν έχουμε φτάσει ακόμη στο αποκορύφωμα, έχουμε ακόμη πολύ δρόμο μπροστά μας και υπάρχουν πολλά που μπορούμε να κάνουμε. Οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν και χαιρετίζουν την έξυπνη ηγεσία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και τις εντυπωσιακές μεταρρυθμίσεις που έχει υλοποιήσει η ομάδα του, συμπεριλαμβανομένης της ψηφιοποίησης του κράτους, η οποία έχει προσελκύσει το παγκόσμιο ενδιαφέρον και έχει δημιουργήσει ευκαιρίες όχι μόνο για τις αμερικανικές εταιρείες, αλλά και για τη συνεργασία ελληνικών επιχειρήσεων με αμερικανικές. Εκτιμώ ότι η κυβέρνηση είναι πολύ πρακτική και προνοητική, κάνοντας την Ελλάδα μια χώρα που προσφέρει λύσεις, καθιστώντας την έτσι πολύ ελκυστική, κάτι το οποίο δεν έχει περάσει απαρατήρητο από τους Αμερικανούς επενδυτές. Αυτό φυσικά δεν έγινε από τη μια μέρα στην άλλη. Τα τελευταία χρόνια οι δύο χώρες έχουν συνεργαστεί στενά, ενδυναμώνοντας τις μεταξύ τους σχέσεις, δημιουργώντας παράλληλα ένα περισσότερο επιχειρηματικό περιβάλλον. Άξιο αναφοράς είναι επίσης και το υπέροχο ανθρώπινο δυναμικό της χώρας, αλλά και όλα όσα προσφέρει η Ελλάδα σε όσους επενδύουν. Για παράδειγμα, χθες είχα συνάντηση με ηγετικές επιχειρήσεις από τον κλάδο της πληροφορικής. Σε ερώτησή μου τι είναι αυτό που σας έχει προσελκύσει στη χώρα, και κυρίως όσον αφορά τις αμερικανικές επιχειρήσεις, στην ερώτηση τι είναι αυτό που επικαλείστε όταν μιλάτε με τα κεντρικά στις ΗΠΑ και τους προτείνετε να επεκταθούν περισσότερο στην Ελλάδα, τι είναι αυτό που βοηθάει, μεταξύ σοβαρού και αστείου κάποιος απάντησε "ο καιρός". Κάτι σημαίνει αυτό. Κυρίως καθώς αρκετοί οι οποίοι έφυγαν κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, τώρα διαβλέπουν ευκαιρίες για επιστροφή τους. Και δεν θα επιστρέψουν σε αυτό που ήταν πριν από 15 χρόνια, αλλά θα επιστρέψουν με περισσότερη εμπειρία, διασυνδέσεις, με περισσότερο περιεχόμενο, απ’ οπου κι αν επιστρέφουν. Ολα αυτά θα τα φέρουν πίσω μαζί τους, ενώ οι ίδιοι θα έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν τον τρόπο ζωής στη χώρα και το οικοσύστημα για επενδύσεις και ανάπτυξη. - Υπάρχουν κάποιες αλλαγές που κατά την άποψή σας θα πρέπει να γίνουν και οι οποίες θα βελτιώσουν το επιχειρηματικό περιβάλλον; Κάτι το οποίο άκουσα αρκετές φορές κατά την επίσκεψή μου σχετίζεται με την ταχύτητα διαφόρων διαδικασιών. Οταν οι επενδυτές έρχονται και αναζητούν ευκαιρίες, η χρονική απόσταση από το "ενδιαφέρομαι να επενδύσω εδώ” έως το "ας ξεκινήσουμε την παραγωγή ή ας δεσμευτούμε για την παραγωγή” μερικές φορές μπορεί να είναι πολύ μεγάλη. Αυτή η καθυστέρηση μπορεί να κοστίσει στην Ελλάδα ευκαιρίες. Επίσης, σημαντικός είναι ο εξορθολογισμός της διαδικασίας στο πλαίσιο του νομικού συστήματος. - Παρατηρούμε ότι υπάρχει αμερικανικό ενδιαφέρον και για στρατηγικές επενδύσεις υποδομών στην Ελλάδα, όπως το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης. Σύμφωνα με διεθνείς αναλυτές το ενδιαφέρον αυτό εκτός από οικονομικές, έχει και γεωπολιτικές προεκτάσεις. Πόσο σημαντική είναι για τις ΗΠΑ η συνεργασία με την Ελλάδα στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης; Κατ΄ αρχάς θα ήθελα να επισημάνω το γεγονός ότι η Ελλάδα αποτελεί έναν σημαντικό σύμμαχο-κλειδί του ΝΑΤΟ. Και πολλά από αυτά που πραγματοποιούμε από κοινού στην Αλεξανδρούπολη είναι σημαντικά για την ασφάλεια και την ενδυνάμωση της συμμαχίας. Θέλουμε λοιπόν να είμαστε εταίρος της Ελλάδας στην ανάπτυξη των υποδομών, ενώ υπάρχουν αμερικανικές εταιρείες με μεγάλη εμπειρία οι οποίες μπορούν να συμβάλουν σε αυτήν την κατεύθυνση. Η Αλεξανδρούπολη, όπως αναφέρατε, διαδραματίζει έναν σημαντικό ρόλο όχι μόνο στο θέμα της ασφάλειας, αλλά και του εμπορίου για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, καθώς και για τα Δυτικά Βαλκάνια. Επίσης και στον τομέα της ενέργειας, υπάρχουν αμερικανικές εταιρείες που ασχολούνται με το LNG και δημιουργούνται νέες προοπτικές λόγω της νέας πλωτής μονάδας αεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου εκεί, εξέλιξη που είναι πολύ σημαντική όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά γενικότερα για την ευρύτερη ενεργειακή διαφοροποίηση συνολικά της περιοχής. Και επιπρόσθετα θα προσφέρονται εναλλακτικές επιλογές, πέραν των αγωγών που μεταφέρουν αέριο εντός της Ευρώπης. Εκτιμώ επίσης ότι το ενδιαφέρον για την επένδυση ειδικά της πλωτής μονάδας αεριοποίησης (FSRU) συνδέεται με το πόσο πολύ έχουμε καταφέρει να αναπτύξουμε τις σχέσεις Ελλάδας - ΗΠΑ και πόσο περήφανοι είμαστε που έχουμε καταφέρει να φέρουμε το αμερικανικό LNG στην Ελλάδα, συμβάλλοντας στη διαφοροποίηση των ενεργειακών υποδομών και διασφαλίζοντας παράλληλα τον ενεργειακό εφοδιασμό. - Δεδομένου ότι η Ευρώπη στην παρούσα φάση βιώνει μια ενεργειακή κρίση, κυρίως λόγω των υψηλών τιμών του φυσικού αερίου, θα μπορούσε το αμερικανικό LNG να αποτελέσει για την Ευρώπη μια βιώσιμη εναλλακτική έναντι του ρωσικού φυσικού αερίου; Tο LNG είναι μια βιώσιμη λύση, ναι. Ωστόσο, θα πρέπει να σκεφτούμε και το μέλλον στον τομέα της ενέργειας. Διότι βλέπουμε ότι η Ρωσία έχει κάνει ξεκάθαρες τις προθέσεις της να χρησιμοποιήσει το αέριο ως όπλο για πολιτική και οικονομική πίεση, αλλά και για να δημιουργήσει εντάσεις τόσο εντός της συμμαχίας όσο και στις διατλαντικές σχέσεις. Η απάντηση σε αυτό είναι η μεγαλύτερη διαφοροποίηση. Το LNG αποτελεί ένα σημαντικό κομμάτι προς αυτή την κατεύθυνση, αλλά το ίδιο ισχύει και για την ηλιακή, καθώς και για την αιολική ενέργεια. Το ζήτημα είναι να υπάρχει επάρκεια στις υποδομές ούτως ώστε να είναι εφικτή η μεταφορά ενέργειας εντός κι εκτός Ευρώπης και με άλλους τρόπους. - Αναφερθήκατε στο μέλλον στον τομέα της ενέργειας. Πώς το βλέπετε να διαμορφώνεται; Αναφέρομαι στις εξελίξεις που είδαμε στην αμερικανική αγορά φυσικού αερίου με το σχιστολιθικό αέριο (shale gas), το έγκλειστο αέριο (tight gas) και τις άλλες µη συµβατικές πηγές φυσικού αερίου και πώς αυτές οι εξελίξεις άλλαξαν σημαντικά τη γεωπολιτική δομή της ενέργειας. Και εκτιμώ πως βρίσκεται σε εξέλιξη μια νέα διεργασία, καθώς κοιτούμε προς το μέλλον της ενέργειας και της καθαρής ενέργειας. Οι ανανεώσιμες πηγές για παράδειγμα, με τη μορφή που έχουν σήμερα. Επίσης, βλέποντας μπροστά και κοιτώντας προς το μέλλον θα μπορούσαμε να δούμε και τις προοπτικές του υδρογόνου ή τις προοπτικές που θα μπορούσε να φέρει μια μελλοντική καινοτομία ή οι μικροί πυρηνικοί αντιδραστήρες (SMR) και να εξετάσουμε πώς θα μπορούσαμε να συνεργαστούμε προκειμένου να αναπτύξουμε την υποδομή στην περιοχή ώστε να διασφαλίσουμε τη μελλοντική ενέργεια. Ιδιαίτερα καθώς η Ελλάδα διαθέτει ισχυρή ηλιακή και αιολική ενέργεια, η οποία μπορεί να μεταφερθεί στην Ευρώπη, θα μπορούσαμε να συνεργαστούμε ώστε να υπάρχει η υποδομή και να τεθεί σε λειτουργία, καθώς εξελίσσεται η τεχνολογία. - Οπότε εντοπίζετε περαιτέρω ευκαιρίες στον τομέα της ενέργειας… Θα έχετε δει τις ανακοινώσεις μας όσον αφορά τη στήριξη των ηλεκτρικών διασυνδέσεων, ενώ παρατηρούμε και τις επενδύσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία θα προσφέρει τα κεφάλαια για την ανάπτυξη του EuroAsia Interconnector. Θεωρούμε ότι αυτό είναι το μέλλον στην ενέργεια και την ενεργειακή ασφάλεια για την περιοχή κυρίως σε βάθος όχι 15 ή 20 ετών, αλλά σε βάθος 30 ή 50 ετών, κυρίως με την έλευση των ανανεώσιμων πηγών. Έτσι, όσο συνεχίζονται οι μελέτες σκοπιμότητας και έχουμε όλο και περισσότερες πληροφορίες για τέτοιου τύπου έργα, μας ενδιαφέρει πολύ να συμμετέχουμε σε αυτά. - Πόσο σημαντική εκτιμάτε πως είναι η περιφερειακή συνεργασία μεταξύ χωρών όπως η Ελλάδα, η Κύπρος και το Ισραήλ στον τομέα της ενέργειας; Οι ΗΠΑ εκτιμούν πως είναι πολύ σημαντική η συνεργασία σε ενεργειακά θέματα σε περιφερειακό επίπεδο και σε επίπεδο Ανατολικής Μεσογείου αλλά και ευρύτερα, από γεωγραφικής άποψης όσον αφορά τη δυνατότητα μεταφοράς ενέργειας από την Ευρώπη στην Ασία και από την Ασία στην Ευρώπη. Οι ΗΠΑ θεωρούν τιμή τους το γεγονός ότι είναι μέρος του μηχανισμού της συμφωνίας "3+1”. Θεωρούμε ότι είναι ένας από τους πιο σημαντικούς μηχανισμούς και, ως εκ τούτου, συμμετέχουμε σε αυτά τα θέματα και προσβλέπουμε, ιδίως καθώς θα έχουμε ξεπεράσει την πανδημία και θα μπορoύμε να ταξιδέψουμε ξανά, να μπορέσουμε να έχουμε συζητήσεις στο πλαίσιο της μορφής "3+1", ιδίως για τις ενεργειακές υποδομές, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την καθαρή ενέργεια. Είχαμε κάποιες ενδιαφέρουσες συζητήσεις στο πλαίσιο αυτού του σχήματος σχετικά με τον αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής και τον τρόπο καταπολέμησής της σε περιφερειακό επίπεδο. Έτσι, προσβλέπουμε σε ακόμη μεγαλύτερη δέσμευση στο πλαίσιο αυτού του σχήματος. - Σχετικά με το θέμα που απασχολεί όλους μας τελευταία και αφορά την Ουκρανία. H Δύση είναι διατεθειμένη να παράσχει στον Ρώσο πρόεδρο εγγυήσεις, συμπεριλαμβανομένης και της μη ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, προκειμένου να αποφευχθεί μια στρατιωτική εισβολή. Την ίδια στιγμή ο πρόεδρος Biden έχει ξεκάθαρα δεσμευτεί προς την Ουκρανία δηλώνοντας πως "τίποτα δεν θα αποφασιστεί για εσάς χωρίς εσάς". Η Ρωσία υποστηρίζει ότι έχει αποσύρει στρατεύματα. Η Δύση δεν δείχνει να πείθεται. Φαίνεται πως βρισκόμαστε σε τεντωμένο σκοινί… Από την αρχή αυτής της κρίσης ο πρόεδρος Biden έχει ξεκαθαρίσει ότι οι ΗΠΑ είναι προετοιμασμένες για κάθε ενδεχόμενο. Και είναι προετοιμασμένες μέσω της διπλωματίας. Μέσω της διπλωματίας προσεγγίσαμε τη Ρωσία, καθώς και τους συμμάχους και εταίρους μας, κυρίως την Ουκρανία, προκειμένου να βελτιώσουμε την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην Ευρώπη αλλά και γενικότερα. Επίσης, όπως αναφέρατε, από την αρχή ξεκαθαρίσαμε πως δεν θα υπάρξει συζήτηση για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία, όπως δεν υπάρχει συζήτηση για την Ευρώπη χωρίς την Ευρώπη. Και εμμένουμε σε αυτήν μας τη θέση. Είμαστε ωστόσο έτοιμοι να απαντήσουμε αποφασιστικά σε μια ρωσική επίθεση στην Ουκρανία, η οποία, όπως δήλωσε και ο πρόεδρος Biden, είναι πολύ πιθανή. Οι ΗΠΑ συνεχίζουν να προσφέρουν διπλωματική διέξοδο, την οποία θα θέλαμε να δεχθεί η Ρωσία, ωστόσο είμαστε προετοιμασμένοι σε περίπτωση που αρνηθεί. Αποψή μου είναι ότι η συνεργασία με την Ελλάδα, με τους υπόλοιπους εταίρους μας στο ΝΑΤΟ, με την ΕΕ και με τους συμμάχους στην περιοχή ήταν ουσιαστική, καταδεικνύοντας μια σαφή και ενωμένη θέση απέναντι στη Ρωσία, ότι μια επίθεση κατά της Ουκρανίας είναι εντελώς απαράδεκτη. Οι συνέπειες μιας ανθρωπιστικής κρίσης από μια τέτοια ενέργεια είναι αδιανόητες, ενώ δεν έχουμε τις αποδείξεις της μετακίνησης των στρατευμάτων, κάτι το οποίο ευχόμαστε και ελπίζουμε να δούμε. Ωστόσο, μέχρι να το διαπιστώσουμε, θα πρέπει να είμαστε, όπως είπε και ο πρόεδρος Biden, προετοιμασμένοι για όλα. - Και μια τελευταία ερώτηση. ​​​​​​Το επίπεδο των διμερών σχέσεων ΗΠΑ - Ελλάδας στον τομέα του εμπορίου και των επενδύσεων βρίσκεται σε ιστορικό υψηλό. Πώς φτάσαμε έως εδώ; Είναι εκπληκτικό το πόσο ισχυρές είναι οι διμερείς σχέσεις Ελλάδας - ΗΠΑ, κάτι το οποίο είναι αποτέλεσμα κοινής και συνεπούς προσπάθειας και από τις δύο πλευρές, ειδικά από την οικονομική κρίση και μετά, ενώ πολλοί άνθρωποι εργάστηκαν γι' αυτό το αποτέλεσμα. Ενα αποτέλεσμα που μερικά χρόνια πριν μπορεί να μην το φανταζόταν καν κάποιος. Είναι πραγματικά εντυπωσιακό και γνωρίζω πως οι ΗΠΑ επιθυμούν τη συνέχιση, ενδυνάμωση και εμβάθυνση της συνεργασίας, κάτι στο οποίο μπορούν να συμβάλλουν ο ιδιωτικός τομέας και ο συνδυασμός της επιχειρηματικής κοινότητας και των επενδύσεων.

ΕΛΣΤΑΤ: Αυξήθηκε 22,9% ο κύκλος εργασιών στη βιομηχανία

Η Ελληνική Στατιστική Αρχή ανακοινώνει τον Δείκτη Κύκλου Εργασιών στη Βιομηχανία, για τον Δεκέμβριο 2021. Ειδικότερα, ο Γενικός Δείκτης Κύκλου Εργασιών στη Βιομηχανία (σύνολο εγχώριας και εξωτερικής αγοράς) του μηνός Δεκεμβρίου 2021, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Δεκεμβρίου 2020, παρουσίασε αύξηση 22,9% έναντι μείωσης 3,3% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του έτους 2020 με το 2019. Ο Γενικός Δείκτης Κύκλου Εργασιών στη Βιομηχανία του μηνός Δεκεμβρίου 2021, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Νοεμβρίου 2021, παρουσίασε μείωση 0,04%. Ο μέσος Γενικός Δείκτης του δωδεκαμήνου Ιανουαρίου 2021 – Δεκεμβρίου 2021, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του δωδεκαμήνου Ιανουαρίου 2020 – Δεκεμβρίου 2020, παρουσίασε αύξηση 25,6%, έναντι μείωσης 11,9% που σημειώθηκε κατά τη σύγκριση των αντίστοιχων προηγούμενων δωδεκαμήνων.

Πώς η υψηλή ανάπτυξη κυοφορεί αυξήσεις στις συντάξεις

Του Δημήτρη Κατσαγάνη Αύξηση στις κύριες συντάξεις το 2023 κυοφορεί ο υψηλός ρυθμός ανάπτυξης του ΑΕΠ αλλά και ο υψηλός πληθωρισμός φέτος. Και αυτό γιατί από την 1η Ιανουαρίου 2023 "ξεπαγώνουν” οι αυξήσεις στις κύριες συντάξεις που έχουν υπολογιστεί με βάση τους νόμους Κατρούγκαλου και Βρούτση. Η αύξηση από τον Ιανουάριο του επόμενου έτους θα υπολογιστεί με βάση την φετινή πορεία του ΑΕΠ και του πληθωρισμού. Έτσι, όσο περισσότερο αυξηθεί το ΑΕΠ και ο πληθωρισμός (αν και η αύξηση του πληθωρισμού αποτελεί ένα αρνητικό φαινόμενο για τα εισοδήματα όλης της κοινωνίας), τόσο μεγαλύτερη θα είναι η αύξηση η οποία θα αποφασιστεί για τις κύριες συντάξεις. Υπενθυμίζεται πως με βάση τον ασφαλιστικό νόμο Κατρούγκαλου, ο οποίος είναι σε ισχύ από το Μάιο του 2016, "το συνολικό ποσό της σύνταξης που καταβάλλεται αυξάνεται από την 1.1.2017 κατ’ έτος με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης με βάση συντελεστή που διαμορφώνεται κατά 50% από τη μεταβολή του ΑΕΠ και κατά 50% από τη μεταβολή του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή του προηγούμενου έτους και δεν υπερβαίνει την ετήσια μεταβολή του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή”. Ωστόσο, η προηγούμενη κυβέρνηση (ΣΥΡΙΖΑ), με μετέπειτα διατάξεις, σαν αποτέλεσμα διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς, "πάγωσε” την αύξηση αρχικά έως το 2021 και έπειτα έως το τέλος του 2022. Ο ασφαλιστικός νόμος Βρούτση, ο οποίος ψηφίστηκε τον Φεβρουάριο του 2020 δεν άλλαξε τη σχετική διάταξη, αν και βάσει των αποφάσεων του ΣτΕ σε βάρος του νόμου Κατρούγκαλου, έφερε αύξηση στις κύριες συντάξεις όσων έχουν πάνω από 30 έτη ασφάλισης. Αυτό σημαίνει πως πλησιάζει πλέον η ώρα της εφαρμογής της σχετικής διάταξης σε κοντά δέκα μήνες από σήμερα, δηλαδή τον Δεκέμβριο του 2022, καθώς οι συντάξεις κάθε μήνα πληρώνονται "έναντι”, στα τέλη του προηγούμενου. Έτσι για τους "παλιούς” συνταξιούχους με πάνω από 30 έτη ασφάλισης, δηλαδή για εκείνους που βγήκαν στη σύνταξη πριν από τον Μάιο του 2016, μειώθηκε η αρνητική προσωπική διαφορά τους, μεταξύ της επανυπολογισθείσας (με βάση το νόμο Βρούτση) και της καταβαλλόμενης σύνταξης. Η αύξηση των συντάξεων βάσει του νόμου Κατρούγκαλου θα οδηγήσει σε αντίστοιχη μείωση της αρνητικής προσωπικής διαφοράς τους. Έτσι, καθώς κάθε χρόνο (εφόσον αυτό επιτρέπει η πορεία του ΑΕΠ και του πληθωρισμού) θα δίνεται μία αύξηση στις συντάξεις, θα μειωθεί γρηγορότερα η προσωπική διαφορά και θα έλθει πιο γρήγορα η πραγματική -και όχι η "λογιστική”- αύξηση. "Λογιστική” αύξηση -μέσω της μείωσης της αρνητικής προσωπικής διαφοράς – θα έχουν και άλλοι "παλιοί” συνταξιούχοι με κάτω από 30 έτη ασφάλισης. Πραγματική αύξηση θα έχουν δύο άλλες κατηγορίες συνταξιούχων. Στην πρώτη ανήκουν οι "συνταξιούχοι”, οι οποίοι μετά τον επανυπολογισμό της σύνταξής τους (είτε με τον νόμο Κατρούγκαλου, είτε με τον νόμο Βρούτση), έλαβαν αυξήσεις στις καταβαλλόμενες συντάξεις τους. Στην δεύτερη ανήκουν οι συνταξιούχοι οι οποίοι βγήκαν στη σύνταξη μετά τις 13 Μαΐου 2016. Με βάση τις τελευταίες προβλέψεις της Κομισιόν (10/2/2022), το ΑΕΠ φέτος θα αυξηθεί κατά 4,9%, ενώ ο πληθωρισμός θα τρέξει με ρυθμό 3,1%. Αν επαληθευθούν οι προβλέψεις αυτές, τότε ο συντελεστής ο οποίος θα συνδιαμορφωθεί από το ΑΕΠ και τον πληθωρισμό θα "δείξει” αύξηση 4% στις συντάξεις το 2023.

Ουκρανός υπ. Άμυνας: Χαμηλή η πιθανότητα μιας εκτεταμένης κλιμάκωσης της κατάστασης

Η Ουκρανία εκτιμά ότι η πιθανότητα μείζονος κλιμάκωσης της σύγκρουσης με τη Ρωσία είναι χαμηλή, δήλωσε την Παρασκευή στο κοινοβούλιο ο Ουκρανός υπουργός Άμυνας Oleksii Reznikov, σύμφωνα με το Reuters. "Οι υπηρεσίες πληροφοριών μας βλέπουν κάθε κίνηση που θα μπορούσε να αποτελέσει πιθανή απειλή για την Ουκρανία. Εκτιμούμε ότι η πιθανότητα μιας εκτεταμένης κλιμάκωσης είναι χαμηλή", τόνισε. Είπε ότι η Ρωσία έχει συγκεντρώσει περίπου 149.000 στρατιώτες γύρω από την Ουκρανία και άλλες αρκετές χιλιάδες αναμένεται να φτάσουν στο κοντινό μέλλον. Η στρατιωτική ενίσχυση της Ρωσίας έχει αυξήσει τους φόβους της Δύσης ότι θα εισβάλει στην Ουκρανία. Η Μόσχα αρνείται οποιαδήποτε τέτοια σχέδια.

Ο Γιώργος Κύρτσος διαγράφεται από τη Ν.Δ.

Mε απόφαση του Γραμματέα της Πολιτικής Επιτροπής της Ν.Δ. Παύλου Μαρινάκη, ο Ευρωβουλευτής Γιώργος Κύρτσος διαγράφεται από τη Νέα Δημοκρατία. Σύμφωνα με ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου της Νέας Δημοκρατίας ''ο κ. Κύρτσος ο οποίος εξελέγη με το ψηφοδέλτιο της ΝΔ, με εντολή από τους ψηφοφόρους να προωθεί τις ελληνικές θέσεις στο Ευρωκοινοβούλιο, με τις αναρτήσεις του κάνει εντελώς το αντίθετο. Δυσφημεί διεθνώς τη χώρα αμφισβητώντας την ανεξαρτησία της ελληνικής δικαιοσύνης και συγκρίνοντας την Ελλάδα με κράτη που παραβιάζουν τους κανόνες του κράτους δικαίου. Με τη στάση του προσβάλλει όλους εκείνους που τον εμπιστεύθηκαν να τους εκπροσωπεί. Μέχρι σήμερα έγινε ανεκτή η όποια κριτική του στην κυβέρνηση, ακόμη κι αν ξεπερνούσε τα όρια. Ανοχή όμως στην δυσφήμιση της χώρας δεν μπορεί να υπάρξει''. Πιο συγκεκριμένα εφαρμόστηκε το άρθρο 5 §1.2 σύμφωνα με το οποίο η απώλεια της ιδιότητας του μέλους επέρχεται "Με την αυτόβουλη απομάκρυνσή του από το κόμμα, η οποία εκδηλώνεται με λόγο ή πράξη και προκύπτει κατάδηλα, ενδεικτικά με την εγγραφή του σε άλλο πολιτικό κόμμα, ή με δημόσιες εκδηλώσεις του που αντιστρατεύονται έντονα τις ιδεολογικές και πολιτικές αρχές του κόμματος ή προωθούν το ρατσισμό, το μίσος και τη βία ή αμφισβητούν το κράτος δικαίου και το δημοκρατικό κοινοβουλευτικό πολίτευμα της χώρας. Η διαπίστωση της συνδρομής των παραπάνω γίνεται με απόφαση του Γραμματέα της Πολιτικής Επιτροπής".